BIJLAGE 2. Opzet en positionering van het lokaal loket Wmo in de gemeente Eemsmond. Discussiestuk auteur: Marian Feitsma december 2005

Transcriptie

1 BIJLAGE 2 Opzet en positionering van het lokaal loket Wmo in de gemeente Eemsmond Discussiestuk auteur: Marian Feitsma december 2005 CMO Groningen Centrum voor Maatschappelijke Ontwikkeling Groningen Postbus CG GRONINGEN Bezoekadres: Wegalaan 3 5 Tel. (050) Fax. (050) adres: m.feitsma@cmogroningen.nl 1

2 1. Inleiding Een lokaal loket Wmo 1 is een (gemeentelijke) voorziening die informatie, vraagverheldering, advies, bemiddeling en vaak ondersteuning en toegang tot individuele voorzieningen biedt op het gebied van maatschappelijke ondersteuning 2. De gemeente Eemsmond is van plan een lokaal loket Wmo te realiseren. De gemeente heeft CMO Groningen gevraagd een discussiestuk op te stellen, waarin drie mogelijke alternatieven voor de opzet en positionering van dat loket zijn uitgewerkt. CMO Groningen heeft dit discussiestuk opgesteld op basis van in de eigen organisatie aanwezige kennis (o.a. gebaseerd op betrokkenheid bij loketontwikkeling in andere gemeenten), gesprekken met deskundigen (waaronder medewerkers van de gemeente Eemsmond) en een aantal publicaties van derden 3. 1 Wmo = Wet maatschappelijke ondersteuning. De Wmo is erop gericht iedereen in staat te stellen om mee te doen in de samenleving. De gemeente krijgt de verantwoordelijkheid om ondersteuning te bieden aan mensen die dit zelf niet kunnen regelen. Deze ondersteuning kan zowel individuele als collectieve voorzieningen betreffen (huidige WVG, delen huidige ABWZ en Welzijnswet). 2 Deze definitie is gebaseerd op de definitie die het Onderzoeks- en Adviesbureau van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (SBOG) geeft voor een lokaal loket WWZ (=Wonen Welzijn Zorg). 3 Zie bijlage 1. 2

3 2. Criteria bij de keuze uit drie modellen De gemeente Eemsmond wil een afweging maken tussen verschillende alternatieven voor de opzet en positionering van het lokaal loket Wmo. Bij die afweging zouden naar ons idee (onder meer) de volgende vragen een rol moeten spelen: 1. wat leveren de verschillende modellen op voor de cliënt; 2. wat dragen ze bij aan de ontwikkeling van het aanbod en de gemeentelijke regie; 3. wat kosten ze aan inzet van personeel en financiële middelen? Hieronder lichten we deze vragen toe. Bij 1: meerwaarde voor de cliënt Op grond van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) behoren alle burgers tot de doelgroep van een lokaal loket Wmo. Maar kwetsbare mensen zullen er vooral gebruik van maken. Daarbij gaat het om mensen die vanwege hun leeftijd of vanwege lichamelijke, psychische of verstandelijke beperkingen ondersteuning nodig hebben om te kunnen blijven meedoen in de samenleving. Ook voor ouders en jeugdigen met vragen bij het opvoeden en opgroeien kunnen als specifieke doelgroep van het lokaal loket Wmo worden beschouwd. Cliënten hebben het meest aan het loket als dit het volgende realiseert: het is een herkenbare en gemakkelijk toegankelijke plek waar inwoners verder worden geholpen met al hun vragen op het gebied van (aangepast) wonen, welzijn en zorg; vragen worden adequaat afgehandeld; de cliënt gaat naar huis met een antwoord of een afspraak voor een vervolggesprek; cliënten met meerdere of complexe vragen hebben één contactpersoon die hun situatie overziet en integraal benadert. Bij dit alles is het een belangrijke opdracht voor het loket om te voorkomen dat de cliënt van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Het is niet de bedoeling de cliënt taken uit handen te nemen die hij zelf kan regelen. Bij 2: meerwaarde voor de ontwikkeling van het aanbod en de gemeentelijke regie Een lokaal loket Wmo kan zijn cliënten alleen goed helpen als er een voldoende, samenhangend en op de vraag afgestemd aanbod van voorzieningen en activiteiten beschikbaar is. De gemeente heeft daarbij als regisseur en financier/inkoper van diensten een centrale rol. Het loket kan een nuttig instrument zijn, omdat daar alle vragen over wonen, welzijn en zorg binnenkomen en daar dus heel veel informatie samenkomt. Maar dan moeten wel alle vragen geregistreerd worden en moet ook worden bijgehouden hoe de verbinding met het aanbod verloopt. Vervolgens moeten tijd en deskundigheid beschikbaar zijn om deze gegevens te verwerken en de regierol werkelijk gestalte te geven. Bij 3: kosten Het opzetten of uitbreiden van een loket brengt kosten met zich mee. Zoveel mogelijk handhaven van de huidige situatie zal op korte termijn minder tijd en geld vragen dan het doorvoeren van grote veranderingen. Welke opzet van het loket op termijn het meest gaat kosten is op dit moment moeilijk te bepalen. Een loket dat door de inwoners als zeer ondersteunend wordt ervaren zal meer cliënten trekken. (Maar goed ondersteunen kost tijd en geld). Als het loket erin slaagt cliënten goed te helpen, kan dat ook besparingen opleveren. (Cliënten krijgen alleen die Wmo-diensten die ze echt nodig hebben). De invoering van de Wmo zal ertoe leiden dat er meer vragen over maatschappelijke ondersteuning bij de gemeente (c.q. een loket) terecht zullen komen. Onze inschatting is dat het bij een minimale invulling van het loket jaarlijks om tenminste 300 extra vragen 4 gaat. Maar dat aantal kan oplopen tot 4 Extra betekent dat het om vragen gaat, die nu niet aan de gemeente worden voorgelegd. Deze vragen komen dus bovenop de vragen die de Wvg, de bijzondere bijstand, parkeerkaarten en maatschappelijk werk betreffen. 3

4 600 à 700 extra vragen 5 als het loket zich sterk profileert als een loket voor alle vragen en ook inzet op het bereiken van doelgroepen die nu niet zo gauw met zorg- en ondersteuningsvragen bij de gemeente komen. (Zoals mensen met vragen op het gebied van de GGz, de verstandelijk gehandicaptenzorg of opvoedingsondersteuning). 3. Drie alternatieven voor het lokaal loket Wmo Beschrijving van de drie alternatieven De drie modellen zijn: 1. integratie van het loket in de huidige publieksbalie; 2. aanhaking bij de publieksbalie, maar uitvoering door Wmo-specialisten; 3. vorming voor een afzonderlijk loket, dat al dan niet in het gemeentehuis wordt gehuisvest. In alle drie modellen bestaat het lokaal loket Wmo tenminste bestaat uit: een fysiek loket (mensen kunnen het loket bezoeken op één hoofdlocatie en eventueel in steunstees); een telefonisch loket (mensen kunnen het loket bellen); een digitaal loket (mensen kunnen het loket raadplegen via het internet). In de modellen twee en drie kan tevens een mobiel loket worden gerealiseerd. Dit houdt in dat loketmedewerkers naar mensen toe kunnen komen, tijdens spreekuren op verschillende locaties en/of huisbezoek. De drie modellen verschillen op de volgende aspecten: de mensen die er werken (wel/geen Wmo-specialisten; wel/geen medewerkers van andere organisaties); de organisatie die het loket opzet en instandhoudt (uitsluitend de gemeente of ook andere organisaties); de diepte van de dienstverlening (helpt het loket de cliënt alleen op weg, of blijft het loket de cliënt ondersteunen en volgen tot zijn probleem is opgelost?) Een loket met weinig diepte biedt informatie en kan zijn cliënten doorverwijzen. Een verdergaande vorm is dat het loket ook bemiddelt en ondersteunt. De cliënt kan dan bij het loket hulp krijgen bij het verhelderen en oplossen van een (complex) probleem. Nog meer diepte wordt gerealiseerd als het loket ook de toegang regelt tot individuele voorzieningen (zoals de huidige Wvg-verstrekkingen) 6. Op verzoek van de gemeente wordt ook ingegaan op de relatie tussen het lokaal loket Wmo en de huidige en mogelijk toekomstige steunstees. Bespreking model 1: integratie van het lokaal loket in de huidige publieksbalie In dit model zijn informatieverstrekking en doorverwijzing de hoofdtaken van het loket. In beperkte mate biedt het loket ook vraagverheldering en advies. Bemiddeling, ondersteuning en toegang tot voorzieningen vallen buiten het werkterrein van het loket. De gemeente houdt zelf het loket in stand. Er werken alleen gemeentelijke functionarissen. Hoe werkt dit loket in de praktijk? Het vermelde aantal is gebaseerd op het aantal aanvragen voor huishoudelijke verzorging in de afgelopen periode. Deze aanvragen worden nu behandeld door het CIZ en voorheen door het CMZ Noord-Groningen. Op basis van de Wmo krijgt de gemeente de verantwoordelijkheid voor de afhandeling hiervan. 5 Naast de eerder genoemde aanvragen voor huishoudelijke verzorging komen er dan extra vragen binnen over opvoedingsondersteuning, mantelzorgondersteuning, activerende en ondersteunende begeleiding en intramurale zorg. 6 Voor dienstverlening die niet door het loket wordt geleverd kunnen cliënten in veel gevallen elders terecht, binnen of buiten de gemeentelijke organisatie. 4

5 Voorbeeld I: een vrouw in een scootmobiel bezoekt het loket. Ze vraagt om een aanvraagformulier voor woningaanpassing. Van de loketmedewerker in model 1 kan worden verwacht dat hij het aanvraagformulier verstrekt en de vrouw wijst op de algemene criteria om voor een financiële bijdrage voor woningaanpassing in aanmerking te komen. Ook zal hij kort vertellen hoe de aanvraagprocedure verloopt. Voorbeeld II: een man komt naar het loket omdat hij zich zorgen maakt over zijn moeder. Hij vertelt dat ze weduwe is, zelfstandig woont, maar lichamelijk achteruitgaat en steeds angstiger wordt. Ze gaat steeds minder de deur uit. Haar kinderen werken en kunnen niet dagelijks op bezoek komen of haar ergens mee naar toe nemen. Hij vraagt of hij haar bij het loket kan aanmelden voor een verzorgingshuis. De loketmedewerker in model 1 zal antwoorden dat de aanmelding voor een verzorgingshuis niet via de gemeente loopt. Verder mag van de loketmedewerker worden verwacht dat hij de man op weg helpt om wel de juiste wegen te vinden. Bijvoorbeeld door aan te geven dat er in de gemeente verschillende speciale woonvormen voor ouderen zijn, waarvan de adressen en telefoonnummers in de gemeentegids en op de gemeentelijke website (inclusief INVIS) te vinden zijn. Voorbeeld III: een vrouw belt het loket. Ze vertelt dat ze een dochter van bijna vijf heeft met een handicap. Het gaat op dit moment niet goed, wat heel zwaar is voor het hele gezin. Toch wil de moeder graag dat het kind naar een gewone basisschool in de gemeente gaat. Ze vraagt hoe ze dit het best kan aanpakken. De loketmedewerker in model 1 zal deze vraag doorverwijzen. Hij kan verschillende mogelijkheden noemen waar mevrouw terecht zou kunnen (bijvoorbeeld MEE Groningen, gemeentelijke afdeling onderwijs, de basisscholen in haar dorp) en het aan mevrouw overlaten wat ze hiermee doet. Relatie met steunstees De dienstverlening van het loket gaat in model 1 niet verder dan die van de steunstee. (Voor individuele vragen beperkt de taak van de steunstee zich op dit moment ook tot informatieverstrekking en doorverwijzing). Omdat het loket geen Wmo-specialisten heeft, zijn activiteiten als houden van spreekuur of geven van voorlichting door het loket in de steunstee niet aan de orde Pluspunten van model 1 Niet-complexe, informatieve vragen worden snel beantwoord. De huidige balie wordt een breder loket, waar mensen ook vragen kunnen voorleggen over de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Het loket kan relatief eenvoudig worden gerealiseerd; invoeringskosten zijn er vrijwel niet. Bijscholing van medewerkers op Wmo-gebied is wel noodzakelijk. Risico s en beperkingen van model I De meerwaarde voor de cliënt is beperkt, omdat het loket veel vragen alleen doorverwijst en niet afhandelt. (Het gevaar van van kastje naar de muur blijft). Het loket houdt niet bij of de cliënt uiteindelijk goed wordt geholpen. Het loket draagt niet of nauwelijks bij aan een integrale benadering van de situatie van de cliënt. De bestaande afhandelingsprocessen van problemen en aanvragen blijven intact. Het loket levert geen meerwaarde op voor de ontwikkeling van het aanbod of de gemeentelijke regie. De gemeente krijgt nauwelijks meer zicht op de doelgroep. Samenwerkingsrelaties op het gebied van de Wmo blijven zoals ze zijn. Reacties op model 1 Eén van de gesprekspartners vindt model 1 geschikt als startsituatie. Als overwegingen heeft zij genoemd dat op dit moment nog niet duidelijk is wat er met de Wmo op de gemeente afkomt. De huidige werkwijze kan worden voortgezet en geleidelijk uitgebouwd, bijvoorbeeld door de medewerkers de beschikking te geven over een digitaal informatiesysteem. 5

6 Andere gesprekspartners wijzen erop dat je van een breed inzetbare baliemedewerker niet kan verwachten dat hij complexe vragen op het gebied van Wmo goed kan opvangen en doorverwijzen. Ter illustratie hiervan is gezegd dat in de huidige situatie vrij snel en niet altijd correct wordt doorverwezen (naar maatschappelijk werk en Wvg-consulent), wat zowel voor de cliënt als voor de betreffende functionarissen een onnodige belasting inhoudt. Eén van de gesprekspartners gaat zo ver dat hij model 1 ernstig afraadt. Bespreking model 2: aanhaking bij de publieksbalie, maar uitvoering door Wmo-specialisten In het loket worden in ieder geval beperkte vraagverheldering, informatie, advies en doorverwijzing geboden. Bemiddeling en toegang tot individuele voorzieningen kunnen aan de dienstverlening worden toegevoegd. In dit model ligt een koppeling van de balie met een georganiseerde backoffice voor de hand. Met een georganiseerde backoffice wordt een team van medewerkers bedoeld, dat verantwoordelijk is voor de afhandeling van alle vragen, die niet aan de balie afgehandeld (kunnen) worden 7. Het team bestaan uit zowel gemeentelijke functionarissen als medewerkers van externe organisaties (zoals MEE Groningen) werkzaam zouden kunnen zijn. De gemeente heeft in dit model echter de eindverantwoordelijkheid voor het loket. De Wmo-specialisten in het loket hebben niet alleen ruime kennis over producten diensten op het gebied van Wmo, maar zijn ook getraind in vraagverheldering. Hierdoor kunnen ze veel gerichter doorverwijzen dan hun collega s in model 1. In model 2 zal veelvuldig gebruik gemaakt (moeten) worden van een spreekkamer. Ook is het in dit model mogelijk en zinvol te werken met een cliëntvolgsysteem. Hoe werkt dit loket in de praktijk? Voorbeeld I: een vrouw in een scootmobiel bezoekt het loket. Ze vraagt om een aanvraagformulier voor woningaanpassing. Van de loketmedewerker in model 2 kan worden verwacht dat hij het aanvraagformulier verstrekt en de vrouw wijst op de algemene criteria om voor een financiële bijdrage voor woningaanpassing in aanmerking te komen. Ook zal hij kort vertellen hoe de aanvraagprocedure verloopt. In vergelijking met zijn collega in model 1 zal de loketmedewerker in model 2 wat verder ingaan op de vraag, bijvoorbeeld door te informeren of mevrouw het formulier vraagt voor zichzelf. Dankzij de nadere informatie die hij verkrijgt kan loketmedewerker 2 in een vroeg stadium inspelen op eventuele haken en ogen van de aanvraag. Voorbeeld II: een man komt naar het loket omdat hij zich zorgen maakt over zijn moeder. Hij vertelt dat ze weduwe is, zelfstandig woont, maar lichamelijk achteruitgaat en steeds angstiger wordt. Ze gaat steeds minder de deur uit. Haar kinderen werken en kunnen niet dagelijks op bezoek komen of haar ergens mee naar toe nemen. Hij vraagt of hij haar bij het loket kan aanmelden voor een verzorgingshuis. Bij een dergelijke vraagstelling (waarin zeer persoonlijke zaken naar voren zijn gebracht) zal de loketmedewerker in model 2 de man meevragen naar de spreekkamer. Net als zijn collega in model 1 zal hij de man op weg helpen bij het vinden van de juiste wegen. Van de loketmedewerker in model 2 kan verder worden verwacht dat hij iets doet met het gegeven dat de oplossing die de vragensteller noemt ( verzorgingshuis ) mogelijk niet de meest adequate is voor zijn moeder. De loketmedewerker zal dan doorvragen over de situatie en op basis van de nadere informatie alternatieve oplossingen aandragen. Voorbeeld III: een vrouw belt het loket. Ze vertelt dat ze een dochter van bijna vijf heeft met een handicap. Het gaat op dit moment niet goed, wat heel zwaar is voor het hele gezin. Toch wil de moeder graag dat het kind naar een gewone basisschool in de gemeente gaat. Ze vraagt hoe ze dit het best kan aanpakken. 7 Het kiezen voor een 'georganiseerde backoffice' betekent dat een aantal gemeentelijke functionarissen (en eventueel ook externe functionarissen) in een ander team gaat werken. Voordeel is m.n. de integrale afhandeling van vragen die meerdere werkterreinen betreffen. 6

7 Van de loketmedewerker in model 2 kan worden verwacht dat hij de vragenstelster aanbiedt haar situatie te bespreken met iemand die goed thuis is in dergelijke problematiek. Als MEE Groningen in het loket participeert kan hij - als mevrouw op het aanbod wil ingaan - meteen een afspraak vastleggen. Relatie met steunstees De dienstverlening van het loket gaat in model 2 verder dan die van de steunstee. De specialisten in het Wmo-loket zouden een deel van hun diensten via de steunstee kunnen verlenen (spreekuur, voorlichting). Pluspunten van model 2 Door het werken met Wmo-specialisten kan het loket meer doen aan vraagverheldering. Hierdoor kunnen de informatieverstrekking en het advies veel beter worden afgestemd op de werkelijke vraag van de cliënt. Ook de doorverwijzing zal gerichter zijn. Goede afstemming tussen balie en backoffice en tussen backofficemedewerkers onderling bevordert een integrale afhandeling van vragen van cliënten. (Dit is van belang voor cliënten die gebruik maken van meerdere regelingen en/of meerdere vormen van dienstverlening). Mede dankzij een cliëntvolgsysteem krijgt de gemeente veel meer zicht op de doelgroepen en op knelpunten in het zorg- en ondersteuningsaanbod, en daarmee meer mogelijkheden om regiefunctie inhoud te geven. Een voordeel van aanhaking bij de balie is dat wordt aangesloten bij een bestaand organisatieonderdeel. De dienstverlening loopt al en is bij veel inwoners bekend. Daar komt bij dat in geval van afwezigheid van de specialisten andere baliemedewerkers de cliënten met Wmo-vragen te woord kunnen staan. Risico s en beperkingen van model 2 De personele invulling is punt van aandacht. (Welke functionarissen zijn inzetbaar; hoe verhoudt een specialist zich tot een gewone baliemedewerker; hoe voorkom je leegloop/piekuren; etc) De backoffice moet nog worden ingevuld, evenals de samenwerking tussen backoffice en de Wmo-specialisten in de balie. Er zal geïnvesteerd moeten worden in personeel (aantrekken nieuwe medewerker(s) en/of aanzienlijke bijscholing) en in een cliëntvolgsysteem. Er moeten mogelijk extra spreekkamers (balie) en extra werkruimten (backoffice) worden gerealiseerd. Om optimaal invulling te kunnen geven aan de gemeentelijke regiefunctie zal daarvoor ook personeel beschikbaar moeten zijn. Reacties op model 2 In dit model wordt voldaan aan een aantal voorwaarden die nodig zijn voor het adequaat kunnen opvangen en verwijzen van Wmo-vragen, nl. vraagopvang door gespecialiseerde professionals en samenwerking met andere organisaties. Model 2 maakt het mogelijk veel meer vragen direct af te handelen. Dat is prettig voor de cliënten. Voor de backoffice betekent het dat die zich kan richten op de complexere vragen. Naast een betere opvang van vragen en betere doorverwijzing is een voordeel van model 2 dat het loket geïntegreerd is (blijft) in de gemeentelijke organisatie. Een probleem is dat de huidige balie en spreekkamers eigenlijk niet geschikt zijn om het lokaal loket Wmo uit te voeren. Er zijn te weinig spreekkamers. Aan het loket kan geen privacy worden geboden, maar ook niet in de spreekkamers (vanwege gehorigheid). (Twee gesprekspartners hebben dit naar voren gebracht). Een goed loket is niet zuinig aan de voorkant. Er wordt geïnvesteerd in hulpvraagverduidelijking, zodat mensen vervolgens ook geholpen kunnen worden bij en wat ze echt nodig hebben. Daarnaast zal uiteraard de samenwerking in de backoffice goed geregeld moeten worden. De specialisten aan de balie kunnen bijvoorbeeld een ouderenadviseur of een consulent van MEE Groningen zijn. Onder deze voorwaarden kan model 2. Model 2 sluit bovendien goed aan bij de rol die de gemeente op grond van de Wmo krijgt. 7

8 Bespreking model 3: vorming van een afzonderlijk loket voor het Wmo-terrein (al dan niet in het gemeentehuis) In zo n loket krijgen alle in de definitie genoemde loketfuncties (informatie, vraagverheldering, advies, bemiddeling, ondersteuning en toegang tot individuele voorzieningen) een plek. Het loket ondersteunt en volgt zijn cliënten tot hun vragen afdoende zijn beantwoord (al dan niet door middel van diensten of producten van derden). In deze opzet ligt het voor de hand dat ook niet-gemeentelijk personeel wordt ingezet in zowel in front- als (georganiseerde) backoffice. De zeggenschap van andere organisaties kan groter zijn dan in model 2, omdat men in model 3 niet gebonden is aan de in de huidige gemeentelijke ba lie gebruikelijke gang van zaken. Bij de keuze van de fysieke plek kunnen in model 3 voor- en nadelen van vestiging in het gemeentehuis worden afgewogen. Hoe werkt dit loket in de praktijk? De drie praktijkvoorbeelden zullen in principe in model 3 niet anders worden aangepakt dan in model 2. Relatie met steunstees Ook op dit punt komt model 3 overeen met model 2. Pluspunten van model 3 8 Het samen met andere organisatie gestalte geven aan het loket betekent dat (nog) meer kennis beschikbaar is. Wat betreft de vestigingsplek, de inrichting en de uitstraling kan optimaal worden aangesloten op de doelgroep. Risico s en beperkingen van model 3 9 Het loket wordt in deze opzet een kleine organisatorische eenheid. Het is de vraag of dit efficiënt is. Samenwerking met andere organisaties maakt de complexiteit is groter; dit geldt zowel bij de voorbereiding van het loket als bij het functioneren op langere termijn De kosten van model 3 zullen vermoedelijk hoger uitvallen dan bij model 1 en 2. Dit geldt zeker voor de huisvestingskosten. Reacties op model 3 Het is wenselijk dat de samenwerking tussen maatschappelijke organisaties die in de gemeente Eemsmond werkzaam zijn op Wmo-gebied wordt versterkt. Belangrijke samenwerkingspartners zijn onder meer de thuiszorg en woningcorporaties. Het loket zou in nauwe samenwerking van gemeente en andere organisaties moeten worden opgezet. Zowel model 2 als model 3 bieden daarvoor mogelijkheden. Het betrekken van andere organisaties (zoals mogelijk in model 2 en zeer voor de hand liggend in model 3) draagt bij aan de klantvriendelijkheid. Daar staat tegenover dat niet-gemeentelijke organisaties (zoals MEE Groningen) vanuit een ander gezichtspunt werken dan gemeentelijke functionarissen. Als meerdere organisaties in één loket werken, moeten ze van elkaar wel weten wat de (on)mogelijkheden zijn. Het is niet klantvriendelijk om met tegenstrijdigheden te worden geconfronteerd. Daar moeten de partijen zich wel in kunnen vinden. Model 3 heeft het risico dat de huidige korte lijnen (binnen het gemeentelijk apparaat) langer worden. Een voordeel is dat het loket meer body kan krijgen als je het opzet in samenwerking met andere organisaties, zoals MEE Groningen en woningcorporaties. MEE Groningen is een welkome partner. In de gemeente Eemsmond wonen veel mensen met verstandelijke beperkingen. 8 Genoemd worden de pluspunten in vergelijking met model 2. M.u.v. het pluspunt dat andere baliemedewerkers als vervanger kunnen optreden van een Wmo -specialist, gelden de voor model 2 genoemde punten ook voor model 3. 9 In vergelijking met model 2. De risico s en beperkingen genoemd voor model 2 gelden ook voor model 3. 8

9 Nu werpt de fysieke afstand naar MEE veel drempels op. Het zou erg goed zijn als de deskundigheid op het gebied van mensen met een handicap in het loket geïntegreerd zou worden. Optie 3 biedt meer dan optie 2 ruimte voor verschillende organisaties om hun inbreng te leveren. De relatie tussen lokaal loket en steunstee(s) Naast wat hierover bij de bespreking van de verschillende modellen van het lokaal loket Wmo is gezegd, volgen hier een aantal algemene noties. Deze zijn grotendeels ontleend aan de inbreng van de geïnterviewde deskundigen. De steunstee vervult een functie als plek voor ontmoeting en gezelligheid. Die functie heeft een lokaal loket Wmo niet. Inwoners kunnen bij de steunstee ook terecht met individuele vragen op het gebied van Wmo. Op dit moment wordt van die mogelijkheid nog nauwelijks gebruik gemaakt. Meerdere gesprekspartners hebben gezegd dat de steunstee ten opzichte van het lokaal loket Wmo vooral een voorpostfunctie heeft. Het sterke punt van de steunstee is dat hij dichtbij huis is en relatief eenvoudig bereikbaar voor bewoners van het betreffende dorp. Met korte lijnen naar het lokaal loket Wmo (volgens model 2 of 3) kan de steunstee de voorpostfunctie goed invullen. Als de steunstee een zwaardere rol zou moeten vervullen (bijvoorbeeld ook vraagverheldering bieden), moet daarvoor gespecialiseerd personeel aanwezig zijn. Dit zou via een spreekuurconstructie gerealiseerd kunnen worden. Maar niet iedereen is ervan overtuigd dat dat zinvol is. Als weinig gebruik wordt gemaakt van een spreekuur, kun je de deskundigheid beter centraal inzetten. Aan de andere kant is het decentraal inzetten van personeel juist een mogelijkheid om de druk op het gemeentehuis te beperken. 9

10 4. Samenvatting van de drie modellen in relatie tot de criteria Meerwaarde voor cliënt Model 1 Model 2 Model 3 weinig meerwaarde t.o.v. huidige situatie veel mogelijkheden om meerwaarde te bieden veel mogelijkheden om meerwaarde te bieden Meerwaarde voor aanbod en regie geen meerwaarde t.o.v. huidige situatie veel mogelijkheden; om deze te benutten is sterke regie nodig veel mogelijkheden; aan regie worden hoge eisen gesteld Kosten voorbereidingskosten laag; in uitvoeringsfase onzichtbare kosten door tekort aan regie en inefficiënt werken afhankelijk van nadere invulling (kosten liggen tussen model 1 en 3 in) voorbereidingskosten relatief hoog; in uitvoeringsfase (deels) terug te verdienen 10

11 5. Geraadpleegde deskundigen en publicaties De volgende deskundigen zijn geïnterviewd: Wvg-consulent maatschappelijk werker vertegenwoordiger Steunstee Roodeschool hoofd en jr. consulent sociale zaken directeur MEE Groningen De volgende publicaties zijn gebruikt: Brouwer, J, I. Miedema, G. Sogelée en J. van Galen, Van later zorg; regionale analyse van wonen, welzijn en zorg in de provincie Groningen, CMO Groningen/ABF Research, 2003 Franchimont, M. en H. Hauer, Evaluatie van en advies over het project Zorgwijzer Bergen op Zoom, Rotterdam, 2005 Heineke, D., N. Kornalijnslijper en R. van der Veen, Handreiking ketnesamenwerking in de Wmo; maatschappelijke ondersteuning in samenhang, SBGO, Den Haag, 2005 Implementatieplan WWZ loket; één loket voor wonen, welzijn en zorg in de gemeenten Winsum en De Marne, Winsum/De Marne, 2005 Integrale toegang Wonen, Welzijn en zorg; lokale loketten in Noord Groningen, 2005 (notitie van de Regioraad Noord Groningen, in opdracht van de gemeenten) Kaspers, F., Lokale loketten in de Wmo, SGBO, Den Haag, 2005 Miedema, I., Zorgvraag provincie Groningen; CMZ-gegevens 2003, CMO Groningen,