Toelichting op de informatieproducten tariefberekening

Transcriptie

1 Toelichting op de informatieproducten tariefberekening Versie Ingangsdatum 1 januari 2016

2 Inhoud 1. Inleiding Inhoud document Kanttekening voor toepassing / Disclaimer Inlezen in Excel 4 2. Definities Casemix Gemiddeld profiel Productievolume Productiewaarde 5 3. Conversietabellen Kanttekeningen Conversie lokale RZ15 casemix (cm) naar RZ16 producten Conversie lokale RZ15 productiewaarde Opmerking Soorten conversietabellen Kenmerken en toepassingsmogelijkheden 9 4. Zorgproductprofielen Welke vragen beantwoordt dit informatieproduct Kenmerken en toepassingsmogelijkheden Geriatrische revalidatiezorg Algemeen grz Conversietabel grz Profielen grz Normatieve Huisvestingscomponent Kengetallen grz 11 2

3 1. Inleiding De NZa berekent jaarlijks de maximumtarieven voor het gereguleerde segment. De tarieven voor het vrije segment komen tot stand in de onderhandelingen tussen zorgaanbieder en verzekeraar. De NZa publiceert verschillende informatieproducten die inzicht geven in de wijzigingen in de productstructuur en registratieregels van Inhoud document In deze toelichting vindt u op hoofdlijnen uitleg over de informatieproducten per 2016 en hoe u deze kunt gebruiken bij het bepalen van de tarieven voor het vrije segment. Het gaat om de volgende informatieproducten: de landelijk gemiddelde RZ15-RZ16 conversietabellen voor het omzetten van RZ15 productievolume (casemix) en RZ15 productiewaarde (kostenomzet) naar 2016; de RZ15-RZ16 conversietabellen per categorie instelling voor het omzetten van RZ15 productievolume (casemix) en RZ15 productiewaarde (kostenomzet) naar 2016; de landelijk gemiddelde RZ13-RZ16 conversietabellen voor het omzetten van RZ13 productievolume (casemix) en RZ13 productiewaarde (kostenomzet) naar 2016; de RZ13-RZ16 conversietabellen per categorie instelling voor het omzetten van RZ13 productievolume (casemix) en RZ13 productiewaarde (kostenomzet) naar 2016; zorgproductprofielen voor RZ15 en RZ16. Voor de samenstelling van de informatieproducten is gebruik gemaakt van meerdere datasets: de meest recente DIS DOT 2012/2013 dataset en de NFU-dataset. De zorgproductgroep geriatrische revalidatiezorg (998418) vormt hier een uitzondering op. Dit wordt in paragraaf 5.3 beschreven. Als gevolg van onvoldoende bruikbare registraties in DIS, levert de NZa geen conversietabellen en profielen uit voor zorgproductgroep Complex Chronisch Longfalen (990022). De toelichting maakt geen onderscheid tussen de landelijk gemiddelde RZ15-RZ16 conversietabel en de landelijk gemiddelde RZ13-RZ16 conversietabel. De opbouw van beide conversietabellen is namelijk gelijk en hetzelfde type informatie is inzichtelijk gemaakt. Alleen het vertrekpunt voor de conversie is qua productstructuur anders. De conversietabel RZ13-RZ16 heeft als vertrekpunt de productstructuur en de conversietabel RZ15-RZ16 de productstructuur. Waar u in de toelichting RZ15 leest kunt u ook RZ13 lezen. Deze toelichting bevat geen verantwoording van de tariefberekening. Daarvoor verwijzen wij u naar het document Beoordeling en Verantwoording DBC-pakket Kanttekening voor toepassing / Disclaimer U dient er rekening mee te houden dat de informatieproducten zijn gebaseerd op landelijk gemiddelde gegevens. De landelijke verdeling van 3

4 productiewaarde en productievolume over DBC-zorgproducten of zorgproductgroepen kan significant afwijken van de verdeling op instellingsniveau. Dit impliceert dat toepassing van de informatieproducten op instellingsniveau kan leiden tot een onjuiste prognose in Daarom kunnen er geen rechten worden ontleend aan prognoses die zijn verkregen met behulp van deze informatieproducten. De NZa aanvaardt geen aansprakelijkheid voor het gebruik, dan wel de uitkomsten of gevolgen van het gebruik van deze informatieproducten. De informatieproducten helpen u om de gevolgen van de wijzigingen in het DBC-pakket 2016 in kaart te brengen. Daarbij gaan de informatieproducten uit van een onveranderde samenstelling van de geleverde zorg door uw instelling. Om een inschatting te maken voor uw omzet in 2016, dient u er ook rekening mee te houden dat een deel van de zorg in 2016 nog wordt gedeclareerd via DBC-zorgproducten die in 2015 zijn geopend. Voor deze zorg gelden de oude registratieregels en tarieven. 1.3 Inlezen in Excel Door de opzet van de declaratiecodes, vindt er een automatische conversie plaats als het.csv bestand in Excel wordt geopend. Excel zal standaard sommige waarden als Wetenschappelijk herkennen, waardoor deze onleesbaar worden. Om de informatieproducten correct te bekijken in Excel, zijn wat extra stappen nodig. Dit zijn bij Office 2007 de volgende stappen: Kies voordat je het bestand opent binnen Excel voor Gegevens Externe gegevens van tekst ophalen Kies het juiste bestand (Wizard Tekst Importeren start); Kies in de Wizard achtereenvolgens voor - Gescheiden <volgende> - Vink alleen Puntkomma aan <volgende> - Kies gegevenstype Tekst voor de kolommen met de - Zorgproductcodes en Declaratiecodes Kies als laatst OK en de Excel variant van de zorgproductentabel is geïmporteerd in Excel. 4

5 2. Definities 2.1 Casemix De casemix (of kortweg cm) van een instelling is een overzicht per DBCzorgproduct met daarin het aantal keer dat het DBC-zorgproduct binnen een bepaalde periode voor komt. De casemix is daarmee een overzicht van de productievolumes van alle DBC-zorgproducten. Zorgproduct Aantal ZP 1 3 ZP 2 5 ZP 3 8 Tabel 2.1: Voorbeeld van casemix (cm) per DBC-zorgproduct 2.2 Gemiddeld profiel Het gemiddeld profiel is een overzicht per DBC-zorgproduct waarin terug te vinden is wat de kans is dat een zorgactiviteit voorkomt in het DBCzorgproduct ( Percentage voorkomen ) en hoe vaak de zorgactiviteit gemiddeld voor komt, in die gevallen dat een zorgactiviteit voor komt ( Gemiddeld aantal keer geregistreerd ). DBCzorgproduct Zorgactiviteit Percentage voorkomen Gemiddeld aantal keer geregistreerd ZP 1 ZA 1 0,6 2 ZP 2 ZA 2 0,7 1,2 Tabel 2.2: Voorbeeld van gemiddeld profiel per DBC-zorgproduct In tabel 2.2 komt zorgactiviteit 1 in 60% van de gevallen voor in ZP 1. Als activiteit 1 voor komt, dan wordt deze gemiddeld 2x bij een DBCzorgproduct geregistreerd. 2.3 Productievolume Productievolume is het aantal keer dat een DBC-zorgproduct is geregistreerd. 2.4 Productiewaarde De productiewaarde is de totale omzet van een DBC-zorgproduct. De totale productiewaarde is gelijk aan het productievolume maal het tarief voor de DBC-zorgproducten in het A-segment plus het productievolume maal de rekenprijs voor de DBC-zorgproducten in de uitval en het B- segment. 5

6 3. Conversietabellen Er zijn twee typen conversietabellen beschikbaar gesteld. Een Conversietabel Landelijk met daarin de landelijk gemiddelde conversie en een Conversietabel Categorie, waarin per categorie instelling gesorteerd kan worden (zie ook paragraaf 3.5). Beide typen conversietabellen betreffen integrale conversietabellen. Welke vragen beantwoorden deze informatieproducten: Hoe ziet mijn casemix eruit tussen twee jaren? Hoe verschuift mijn omzet per DBC-zorgproduct tussen twee jaren? 3.1 Kanttekeningen Dit informatieproduct heeft als uitgangspunt dat de verschuiving van de productiewaarde over DBC-zorgproducten omzetneutraal verloopt. Dit informatieproduct veronderstelt dat uw gemiddelde zorgprofiel aansluit bij het landelijke gemiddelde zorgprofiel, dan wel bij het gemiddelde zorgprofiel van de categorie instelling dat u kiest. De conversietabel geeft de fragmentatie tussen twee productstructuren weer. De derde productstructuur is dan niet van toepassing, waardoor de betreffende kolom gevuld is met een (.) Bij de fragmentatie zijn twee componenten waarmee u rekening moet houden: het aantal fragmenten (casemix); de productiewaarde (of kortweg pw) van de fragmenten. De conversietabel bevat de volgende kolommen: Dataset zorgproduct_code_rz13 (een. indien niet van toepassing) zorgproduct_code_rz15 (een. indien niet van toepassing) zorgproduct_code_rz16 zorginstellingscategoriecode (alleen in de tabellen per categorie) omzet_aandeel. Geeft aan welk percentage van de productiewaarde naar het zorgproduct gaat volume_aandeel. Geeft het productievolume aan dat naar het zorgproduct gaat. orde_grootte. Geeft een indicatie van het aantal subtrajecten in de brondata (1 = 1 t/m 9, 2=10 t/m 99, 3= 100 t/m 999, 4=1.000 t/m 9.999, 5= t/m , 6= t/m ). versie. Geeft de datum waarop dit informatieproduct is gegeneerd. Onderstaand een voorbeeld van fragmentatie van de aantallen (casemix) in tabelvorm. Dataset zorgproduct_ code_ RZ13 zorgpro duct_ code_ RZ16 omzet _ aande el volume _ aandeel orde_ grootte versie D ,989 1, _01 D ,011 0, _01 D ,977 0, _01 D ,013 0, _01 D ,000 0, _01 D ,009 0, _01 6

7 D ,005 0, _01 D ,985 1, _01 D ,006 0, _01 D ,003 0, _01 D ,000 0, _01 D ,936 0, _01 D ,002 0, _01 D ,062 0, _01 Tabel 3.1: Voorbeeld van een conversietabel 3.2 Conversie lokale RZ15 casemix (cm) naar RZ16 producten Dit (fictieve) voorbeeld laat zien hoe u kunt berekenen hoe de casemix verandert als gevolg van de productstructuurveranderingen. RZ15 zp code Lokale RZ15 aantallen RZ16 zp code Lokale RZ16 aantallen ZP ZP* ZP* ZP* ZP* ZP ZP* ZP* ZP* ZP* 4 0 ZP ZP* 1 0 ZP* ZP* ZP* Totaal Tabel 3.2: Voorbeeld van fragmentatie van casemix als gevolg van productstructuurwijzigingen In bovenstaande tabel zien we dat de 3000 afgeleide DBC-zorgproducten met ZP1 uitwaaieren naar ZP 1, 2, 3 en 4. Bij ZP2 zien we een ander beeld. Daar neemt het aantal afgeleide DBCzorgproducten op basis van RZ15 in RZ16 af naar De terugval kan verklaard worden door een toename van de uitval. Bovenstaande methodiek geldt ook voor de conversietabel RZ13 RZ Conversie lokale RZ15 productiewaarde Voor de productiewaarde (pw) kan op basis van de fragmentatie eenzelfde soort tabel worden gemaakt. Onderstaand weer een voorbeeld van de fragmentatie van de productiewaarde. Met dit informatieproduct kunt u ook berekenen hoe de omzet per DBC-zorgproduct verschuift. Deze verschuiving kunt u vervolgens gebruiken om uw tarieven bij te stellen. RZ15 zp code Lokale RZ15 pw RZ15 zp code Lokale RZ16 pw ZP ZP* ZP*

8 RZ15 zp code Lokale RZ15 pw RZ15 zp code Lokale RZ16 pw ZP* ZP* ZP ZP* ZP* ZP* ZP* 4 - ZP ZP* 1 - ZP* ZP* ZP* Totaal Tabel 3.3: Voorbeeld van fragmentatie van productiewaarde als gevolg van productstructuurwijzigingen De fragmentatie van productiewaarde in de conversietabel is berekend op basis van de landelijke kostprijs. Elke zorgactiviteit heeft een kostprijs. Door het fragmenteren van de subtrajecten heeft elk fragment een kostprijs gekregen. Door het volgen van de fragmenten ontstaat een productiewaarde van de nieuw afgeleide RZ16 DBC-zorgproducten. Als de productiewaarde gedeeld wordt door het aantal afgeleide DBCzorgproducten (het nieuwe productievolume) ontstaat een kostprijs. Die kostprijs kunt u vergelijken met de kostprijs van de RZ15 DBCzorgproducten (productiewaarde/aantal). De verhouding tussen RZ15 en RZ16 is het mutatiepercentage op basis van uw lokale casemix. Dat percentage kan toegepast worden in de lokale situatie. Met het onderstaande stappenplan kunt u de mutatie van uw tarieven voor uw lokale situatie benaderen. Stappenplan 1 Bereken met behulp van de RZ15-RZ16 conversietabel voor ieder RZ15 DBC-zorgproduct de casemixverdeling over RZ15 DBC-zorgproducten 2 Bepaal de totale casemix per RZ16 zorgproduct door sommatie over alle RZ15 DBC-zorgproducten die naar het RZ16 DBC-zorgproduct afleiden 3 Bereken met behulp van de conversietabel voor ieder van de RZ15 DBC-zorgproducten de productiewaardeverdeling over RZ16 DBC-zorgproducten 4 Bepaal de totale RZ16 productiewaarde per DBC-zorgproduct door sommatie over alle RZ15 DBC-zorgproducten die naar het RZ16 DBC-zorgproduct afleiden 5 Bereken voor ieder RZ16 DBC-zorgproduct de lokale RZ16 productprijs met behulp van de ratio RZ16 productiewaarde (Stap 4) / RZ16 casemix (Stap 2) 3.4 Opmerking De lokale situatie kan afwijken omdat er lokaal een andere fragmentatie kan optreden. Ook is het mogelijk dat de profielvulling van de fragmenten afwijkt van de landelijk situatie. De tabellen dienen niet als een absolute methode om de tarieven in het vrije segment mee te herrekenen. Ze geven een goede indicatie van de effecten van de productstructuurmutaties. 8

9 3.5 Soorten conversietabellen Er worden twee conversietabellen uitgeleverd. De conversietabel Landelijk (zie tabel 3.1) en de conversietabel Categorie. In de conversietabel Categorie is een kolom type instelling opgenomen. Via de velden in die kolom is het mogelijk om de productie en conversiegegevens per type instelling te selecteren. Zo wordt per DBCzorgproduct inzichtelijk of de conversie per type instelling afwijkt van de landelijk gemiddelde conversie. De volgende typen instellingen worden onderscheiden: ACD: Academische ziekenhuizen ALG: Algemene ziekenhuizen AUD: Audiologische centra CAT: Categoraal DIA: Dialyse centra NTC: Niet transplantatie centra OVE: Overig RAD: Radiotherapeutische centra REV: Revalidatie instellingen TC: Transplantatie centra ZBC: Zelfstandige behandelcentra 3.6 Kenmerken en toepassingsmogelijkheden De conversietabellen bevatten landelijk gemiddelde fragmentaties aangevuld met fragmentaties op niveau van categorie instelling. De gemiddelde fragmentaties komen waarschijnlijk niet overeen met de lokale mutatiepercentages. De fragmentaties per instellingscategorie zullen meer bij de lokale situatie aansluiten. Voor het berekenen van de lokale tarieven in het vrije segment is de landelijk gemiddelde conversietabel minder/niet geschikt. Voor de tabellen op niveau van de instellingscategorie ligt dat mogelijk anders. Door het toepassen van de conversietabel op de lokale productie en de bijbehorende lokale productiewaarde ontstaat wel een goede indicatie van de verschuivingen/fragmentatie en mogelijke tariefeffecten op lokaal niveau. Nadere analyse van de betrouwbaarheid op lokaal niveau is wel noodzakelijk. Voor het inschatten van de mutatiepercentages van grotere groepen of op landelijk niveau is de landelijke conversietabel wel geschikt. Op macroniveau geeft deze tabel een betrouwbaar beeld. Dat geldt ook voor de tabellen op niveau van de instellingscategorie. 9

10 4. Zorgproductprofielen 4.1 Welke vragen beantwoordt dit informatieproduct Hoe verandert de inhoud van DBC-zorgproducten als gevolg van veranderingen in de productstructuur? In hoeverre sluit mijn lokale situatie aan bij de landelijke gemiddelden? Door middel van het informatieproduct Zorgproductprofielen worden landelijk gemiddelde zorgproductprofielen beschikbaar gesteld met daarin de vergelijking tussen het profiel op basis van RZ15 afgezet tegen RZ16. In het bestand wordt op zorgactiviteitniveau zichtbaar welke effecten de verkorting van de doorlooptijd op de landelijk gemiddelde zorgprofielen op zorgproductniveau hebben. De tabel bevat de volgende kolommen: zorgproductgroep_code zorgproductgroep_omschrijving zorgproduct_code zorgproduct_medische_omschrijving zorgactiviteit_code zorgactiviteit_omschrijving zpk_code zpk_omschrijving percentage_voorkomen_rz15 gemiddeld_aantal_geregistreerd_rz15 percentage_voorkomen_rz16 gemiddeld_aantal_geregistreerd_rz16 bron versie 4.2 Kenmerken en toepassingsmogelijkheden Het is een bestand met landelijk gemiddelde zorgproductprofielen en aantallen per zorgactiviteit. Het bestand geeft op zorgactiviteitniveau inzicht in de effecten van RZ16. Daarbij wordt aangegeven wat het percentage van voorkomen van de zorgactiviteit is bij RZ15 en bij RZ16. Ook wordt aangegeven hoe vaak gemiddeld de zorgactiviteit, als deze voor komt, geregistreerd is. Door het toepassen van een filter kan op eenvoudige wijze via het bestand inzicht verkregen worden bij welke DBC-zorgproducten en bij welke zorgactiviteiten de grootste effecten zichtbaar zijn. Die effecten kunnen voorspellend zijn voor de lokale situatie. Het grenscriterium voor zorgproductprofielen is 2% van het percentage voorkomen. Dit betekent dat (uitgezonderd zorgproductgroep geriatrische revalidatiezorg) alleen zorgproductprofielen die groter of gelijk zijn aan 2% worden weergegeven. 10

11 5. Geriatrische revalidatiezorg 5.1 Algemeen grz Bij geriatrische revalidatiezorg (grz) wordt onderscheid gemaakt tussen specifieke informatieproducten (Normatieve Huisvestigings Component en kengetallen) en algemene informatieproducten (conversietabel en profielen). De toelichting en kanttekeningen beschreven in hoofdstuk 1, zijn ook van toepassing op de conversietabel grz en de profielen grz. 5.2 Conversietabel grz In 2016 vinden geen productstructuurwijzigingen plaats voor de grz. Daarom is het omzet_aandeel voor alle (declarabele) DBC-zorgproducten vanuit de conversietabel GRZ telkenmale Profielen grz De berekende grz-zorgproductprofielen zijn gebaseerd op de door de instellingen aangeleverde DIS-gegevens over 2013 en De dataset bevat afgesloten DBC-zorgtrajecten. De (declarabele) DBCzorgproducten bevatten geen expertproducten. 5.4 Normatieve Huisvestingscomponent In de tarieven voor geriatrische revalidatiezorg is een gedifferentieerde opslag voor kapitaallasten opgenomen. Deze opslag is verwerkt in de kostprijzen voor de zorgactiviteiten polibezoek, dagbehandeling, verpleegdag en afwezigheidsdag. De kapitaallastenopslag voor de verpleegdag en afwezigheidsdag geldt als de zogenaamde normatieve huisvestingscomponent (NHC) die jaarlijks met 2,5% wordt geïndexeerd. Voor de kapitaallastenopslag voor de dagbehandeling en het polikliniekbezoek geldt de reguliere indexatie De NHC-tabel bevat de volgende kolommen: Zorgproductcode Zorgproductomschrijving Segment Declaratiecode Tarief Dit is het tarief 2016 zoals deze is uitgeleverd in de tarieventabel. Tarief 2016 (excl. NHC). Deze kolom betreft het tarief 2016 exclusief normatieve huisvestingscomponent (NHC). Hierin is de kapitaallastenopslag voor de zorgactiviteiten dagbehandeling en polikliniekbezoek in opgenomen. Tarief NHC Deze kolom betreft de kapitaallastenopslag voor de zorgactiviteiten verpleegdag en afwezigheidsdag die geldt als de normatieve huisvestingscomponent (NHC). 5.5 Kengetallen grz De tabel bevat de kengetallen voor alle declarabele DBC-zorgproducten voor de grz. Deze kengetallen tonen het gemiddelde aantal verpleegdagen (VPD) (zorgactiviteitcode ) en afwezigheidsdagen (AFWD) (zorgactiviteitcode ) in de landelijk gemiddelde grz- 11

12 zorgprofielen (zie paragraaf 5.3) die de basis zijn voor de tarieven voor Daarnaast bevat de tabel het gemiddelde aantal behandeluren (BHU) per (declarabel) grz-zorgproduct. Dit is de totale behandeltijd van alle tijdschrijvende behandelaren, inclusief de tijd die besteed is door de specialist ouderengeneeskunde alsmede de tijd voor specialistische verpleegkundige handelingen. 12