1 de basis is belangrijk 2 samenwerking als basis 3 terug naar de basis 4 basis van de organisatie 5 de basis op orde

Transcriptie

1

2 1 de basis is belangrijk

3 de basis is belangrijk 1 de basis is belangrijk In het jaarverslag dat voor u ligt willen wij u een indruk geven van de werkzaamheden van onze vereniging NoorderBasis Als we terugkijken komt er één woord naar boven dat het jaar goed weergeeft, het woord: Basis Scholen met de bijbel is voor ons vooral een werkwoord; wij weten ons in alles gedragen door ons fundament: ons geloof in God. Hij is de basis in en onder al ons werk en dan bedoelen we vooral het werk dat elke dag in de klassen gebeurt. Leerkrachten kunnen alleen optimaal werken als de organisatie gezond is. We zijn blij dat we een stevige financiële basis hebben. Ook zijn we tevreden over de onderwijskwaliteit; onze scholen staan er goed voor, ouders zijn over het algemeen tevreden en onze medewerkers zetten zich elke dag in voor goed en passend onderwijs. NoorderBasis heeft zich in 2013 duidelijker geprofileerd als scholen met de bijbel, omdat de bijbel een wezenlijk deel van onze identiteit is. Het is prachtig dat steeds meer ouders en kinderen zich hierin herkennen en dat veel scholen een (lichte) toename van leerlingenaantallen laten zien. Terugkijkend op 2013 zijn we trots op onze organisatie en haar prestaties. We zijn dankbaar dat we elke dag kinderen mogen scholen met de bijbel. Dat doen we met veel inzet en passie. Wij hopen dat u dit jaarverslag met plezier leest en dat u een goed beeld krijgt van de werkzaamheden van NoorderBasis in En hebt u vragen? Neem dan vooral contact met ons op! Roelof van den Berg Directeur/bestuurder NoorderBasis de basis is belangrijk 4 5

4 1 In dit jaarverslag legt het bestuur publiek verantwoording af van het gevoerde beleid over het jaar NoorderBasis is een vereniging met een Algemeen bestuur en een Dagelijks bestuur. Het Dagelijks bestuur bestaat uit één persoon, de Directeur-bestuurder. De Algemene ledenvergadering is het hoogste orgaan van de vereniging. NoorderBasis telt bijna relaties (leden en donateurs) die een jaarlijkse bijdrage betalen. De inkomsten uit deze bron worden voornamelijk aangewend voor de aanschaf van identiteitsgebonden leermiddelen, zoals Bijbels en de methode Levend Water. De belangrijkste speerpunten van het bestuur lagen voornamelijk op het gebied van identiteit en kwaliteit. Binnen de vereniging is door het bestuur een discussie geïnitieerd over het leden- en benoemingsbeleid en de vraag of dat gekoppeld moet blijven aan kerkelijke achtergrond. Wat de kwaliteit betreft: dit is een punt van voortdurende aandacht, ook van de directie en de schoolleiding. De eindopbrengsten liggen nog niet op het niveau dat we nastreven en dat we als ambitie beschreven hebben in ons Strategisch Beleidsplan Er zijn diverse maatregelen genomen om die ambitie waar te maken. Deze liggen op het terrein van scholing en professionalisering van medewerkers. Staand beleid, zoals Opbrengstgericht werken, het Early Warning System, de voortgangsgesprekken met de directeur onderwijs en diens klassenbezoeken zijn inmiddels volledig ingeburgerd. Het maandelijkse overleg met schooldirecties en het netwerk van IB ers drie keer per jaar vormen een platform voor overleg over diverse aangelegenheden, ook als het gaat om de kwaliteit van het onderwijs. Aan het Strategisch Beleidsplan hebben wij de ambities gekoppeld van het zogenaamd bestuursakkoord van voorjaar 2013 en de Prestatiebox. Hierdoor is er op het gebied van verbetering van de onderwijs-kwaliteit sprake van integraal beleid. Op telde NoorderBasis op haar 19 scholen in totaal leerlingen. Dat is een hoger aantal dan in de jaren daarvoor. De prognoses laten voor de toekomst echter een daling zien. Financieel ligt hier in de nabije toekomst dan ook een risico. Het is mede om deze reden dat het bestuur inzet op werving van leerlingen. We zien dat onze scholen in toenemende mate aantrekkelijk blijken te zijn voor Bijbelgetrouwe christenen; ouders herkennen de identiteit die wij uitstralen. Het oudertevredenheidsonderzoek van voorjaar 2013 bevestigt dat; ouders zijn heel tevreden over de identiteit; ook over het onderwijs en de leerkrachten trouwens. Voor de instandhouding van enkele van onze scholen moeten wij jaarlijks een beroep doen op uitzonderingsbepalingen die de wet geeft met betrekking tot voortzetting van de bekostiging. Omdat sommige scholen onder de opheffingsnorm zitten is dat namelijk geen automatisme. Overigens wordt altijd groen licht gekregen van het ministerie. Veel tijd en energie is gaan zitten in de bestuurlijke voorbereiding op Passend Onderwijs. NoorderBasis heeft scholen in twee provincies. Als gereformeerd onderwijs hebben we lang op ons zelf geleefd. De laatste paar jaren wenden we ons echter meer en meer naar de regio in de overtuiging dat we elkaar als primair onderwijs nodig hebben. Wat de financiën betreft kon het jaar 2013 worden afgesloten met een positief resultaat. Daarbij moet echter worden aangetekend dat dat voor het grootste deel te danken is aan enkele grote eenmalige meevallers. De meerjarenbegroting laat voor de komende jaren negatieve saldi zien. Het lijkt er op dat de uitgaven door middel van natuurlijk verloop en het beëindigen van tijdelijke benoemingen binnen de perken gehouden kunnen worden. de basis is belangrijk 6 7

5 de basis is belangrijk

6 2 samenwerking als basis

7 samenwerking als basis 2 samenwerking als basis De schoolvereniging Statuten NoorderBasis is een schoolvereniging voor gereformeerd Primair Onderwijs. De volledige luidt: Vereniging gereformeerd primair onderwijs NoorderBasis. De vereniging, die statutair gevestigd is in Zuidhorn, heeft als doel vastgelegd het doen geven van gereformeerd onderwijs overeenkomstig de grondslag (art. 3.1) In de statuten is de grondslag is als volgt geformuleerd: De vereniging heeft als grondslag de Bijbel als het onfeilbaar Woord van God. Daarbij onderschrijft zij geheel en onvoorwaardelijk de Drie Formulieren van Eenheid zoals deze geleerd worden in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) (art. 2). Leden en begunstigers NoorderBasis is een vereniging met leden die De financiële bijdragen worden voornamelijk ingedeeld zijn in afdelingen rond de lokale school. aangewend voor de aanschaf van leermiddelen Iedere afdeling heeft een afdelingsraad. die te maken hebben met de gereformeerde Samen vormen zij de Algemene ledenvergadering identiteit van de school, zoals de Bijbelmethode van NoorderBasis. Levend Water en psalm- en liedboeken. Leden betalen een bedrag van 25,- per jaar aan Ook activiteiten waarmee we het gereformeerd contributie. Daarnaast kent de vereniging ook onderwijs meer bekendheid willen geven, zoals open donateurs. Zij betalen een door hen zelf te bepalen dagen betalen we deels uit deze inkomsten. bedrag als vrijwillige donatie. Verder zijn er mensen die geen lid van de vereniging willen of kunnen zijn, maar wel kinderen op onze scholen hebben. Van hen vraagt het bestuur een vrijwillige verenigingsbijdrage van 25,- per jaar. De verdeling over de verschillende afdelingen is per 31 december 2013 als volgt: Naam School Plaats Leden Ouders Donateurs De Opbouw Blije De Fontein Buitenpost De Schakel Dokkum De Parel Drachten Calvijnschool Groningen De Triangel Groningen Johannes Bogerman Grootegast De Mikkelhorst Haren Het Kompas Harlingen De Rank Haulerwijk De Spoorwijzer Heerenveen Rehoboth Hoogkerk Oranje Nassau Kootstertille De Springplank Leek Johannes Bogerman Leeuwarden Onder de Wieken Oldehove De Rank Roden De Wiekslag Schildwolde De Brug Zuidhorn Totaal Op 31 december 2013 telde NoorderBasis relaties. samenwerking als basis 12 13

8 2 Bestuur en organisatie Code goed bestuur NoorderBasis heeft in het kader van de code goed bestuur ervoor gekozen om met ingang van 1 januari 2012 te werken met het Raad van Beheer model. In de literatuur wordt dit wel het one-tier model genoemd, dat wil zeggen dat professionals en vrijwillige bestuurders gezamenlijk het bestuur vormen. Het Algemeen bestuur bestaat uit vijf leden die ieder het Algemeen bestuur en de directeur-bestuurder. De algemene ledenvergadering benoemt de leden van het Algemeen bestuur. Alle afdelingen hebben een contactpersoon binnen het Algemeen bestuur. De afdelingsraden worden eens per twee jaar bezocht door de contactpersoon samen met de directeur-bestuurder. een eigen aandachtsgebied hebben. Het Dagelijks bestuur bestaat uit één persoon die tevens algemeen directeur is: de directeur-bestuurder. De maandelijkse vergaderingen zijn gezamenlijke vergaderingen van Samenstelling Het bestuur bestond op 31 december 2013 uit de volgende personen: Naam Woonplaats Functie Benoeming Maatschappelijke functie Algemeen bestuur Sytse Hoekstra Augsbuurt voorzitter Eigenaar SHMC Koos van der Velden Drachten vice-voorzitter Zelfstandig ondernemer Willem Eize Jongsma Drachten algemeen lid Ineke Oostland Groningen algemeen lid Zelfstandig ondernemer Peter Pruim Zuidhorn algemeen lid ABN-AMRO Dagelijks bestuur Roelof van den Berg Assen Onbepaalde tijd Algemeen bestuur Bij de vervulling van zijn taak richt het bestuur zich op het doel van de vereniging: het in stand houden van de aangesloten scholen en het realiseren van goed onderwijs vanuit een herkenbare identiteit. De samenstelling, taken en bevoegdheden van het Algemeen bestuur zijn zodanig, dat deze een deugdelijk en onafhankelijk toezicht mogelijk maken. Directeur-bestuurder De directeur-bestuurder is eindverantwoordelijk en belast met de dagelijkse leiding van de vereniging. Hij wordt daarbij ondersteund door een staf en de directeur onderwijs die tevens zijn plaatsvervanger is. Staf De stafmedewerkers adviseren de directeurbestuurder over het te voeren beleid. Ook adviseren zij, gevraagd en ongevraagd, de schooldirectie. Zij volgen, toetsen en beoordelen de resultaten van uitvoering van beleid en rapporteren hun bevindingen aan de directeur. NoorderBasis huurt indien gewenst expertise in. Het secretariaat en administratie verlenen ondersteunende diensten voor de gehele organisatie. Op bepaalde gebieden worden werkgroepen ingericht, veelal in samenwerking met directeuren van de scholen. samenwerking als basis 14 15

9 2 Schooldirectie De vereniging NoorderBasis heeft 19 scholen. De meeste scholen zijn te karakteriseren als traditionele scholen. Eén school, De Springplank in Leek, is een officiële Daltonschool. De Brug in Zuidhorn heeft een tweehoofdige leiding. Enkele directeuren sturen twee scholen aan. De directeur is belast met de algehele leiding van de school en legt over het functioneren van de school verantwoording af aan de algemeen directeur en de directeur onderwijs. Speerpunten De afgelopen jaren hebben onderwijskwaliteit, personeel en financiën de nodige extra aandacht gehad van het bestuur. De onderwijskwaliteit en de ontwikkeling daarvan zijn halfjaarlijks uitvoerig besproken. De directeur onderwijs was op deze vergadering aanwezig om hierover verantwoording af te leggen. Daarnaast is de voortgang van de financiën per halfjaar gemonitord. Hiervoor bezoekt de controller de bestuursvergadering. Het bestuur is tevreden over de ontwikkeling van de onderwijskwaliteit alsmede de financiële situatie. Meer cijfermatige informatie hierover verderop in dit jaarverslag. In 2013 was vooral de identiteit (incl. leden- en benoemingsbeleid) van de vereniging een belangrijk aandachtsgebied. In de dynamiek van dalende leerlingenaantallen, met als gevolg fusies en sluitingen van scholen en de opkomst van samenwerkingsscholen is het noodzakelijk om te bepalen waar je zelf qua identiteit voor staat. Naar aanleiding van de notitie van Jan Westert (LVGS) Samen scholen met de Bijbel is er in 2013 veelvuldig gesproken met de afdelingen binnen de vereniging. Het bestuur hoopt in 2014 de bezinning om te zetten in een concreet identiteitsdocument. Daarnaast blijven onderwijskwaliteit, financiën en personeel belangrijke aandachtgebieden. Samenwerking NoorderBasis heeft op bestuurlijk niveau een intensieve samenwerking met de andere gereformeerde scholenverenigingen in het Noorden. Met de VGPONN zijn we gezamenlijk gehuisvest in Noordhorn en delen we vele ondersteunende faciliteiten. Er is een jaarlijks overleg tussen de beide besturen. Er zijn op dit moment geen plannen om de samenwerking verder te intensiveren. Dat is wél het geval met de VGSO. De VGSO is een vereniging met twee bijzondere scholen een SBO school (De Meerpaal) en een (V)SO school (De Steiger). Intensief overleg tussen de besturen heeft er in 2013 toe geleid dat beide verenigingen de intentie hebben uitgesproken per 1 januari 2015 te willen fuseren. De uitwerking hiervan zal in 2014 verder vorm krijgen. Samenwerking in de regio Passend Onderwijs, waarover verderop, heeft mede tot gevolg gehad dat we als gereformeerde organisatie ons bezonnen hebben op onze plek in de regio. Wet- en regelgeving dwingen ons er immers toe samen te werken met andere partners in de keten onderwijs en zorg. Daar waar we ons vroeger misschien wat te afzijdig hebben gehouden ten aanzien van ontwikkelingen binnen gemeenten of clusters van gemeenten, doen we daar nu volop aan mee. Aan alle tafels waaraan onderwijsorganisaties en openbaar bestuur (gemeenten en provincies) elkaar treffen zitten wij nu ook. Dat is een bewuste keus. Gereformeerd onderwijs mag gezien en gehoord worden. Lidmaatschappen NoorderBasis is lid van de PO-Raad, de Besturenraad en het LVGS. De PO-Raad behartigt de belangen van schoolbesturen in het primair onderwijs b.v. in besprekingen met de minister. In de Besturenraad zijn veel christelijke onderwijsinstellingen in Nederland verenigd. Het LVGS was tot voor enkele jaren de besturenraad van het gereformeerd onderwijs. De werkzaamheden van het LVGS, dat nog uit slechts één persoon bestaat, beperkt zich tot adviseringen op het gebied van identiteitsontwikkeling. samenwerking als basis 16 17

10 2 Medezeggenschap Gemeenschappelijk medezeggenschapsraad De GMR vertegenwoordigt de ouders en het personeel van de 19 scholen. Dit schooljaar is de GMR gestart met een nieuwe vergaderstructuur. Er is een planning gemaakt afgestemd op onderwerpen uit het strategisch beleidsplan en jaarlijks terugkerende onderwerpen zoals financiën en personeel. Voorafgaand aan de maandelijkse GMR-vergaderingen is er een informeel overleg met de algemeen directeur, voorzitter van de GMR en de GMR-leden die het te bespreken onderwerp in hun portefeuille hebben. Op deze manier worden de GMR-leden vaak in een vroegtijdig stadium meegenomen in een traject zodat besluiten op een evenwichtige manier genomen kunnen worden. Tegelijk wordt input vanuit de GMR ook heel erg gewaardeerd door directie en bestuur. Daarbij houden beide partijen elkaar op de hoogte van de gang van zaken, door het toezenden van verslagen van vergaderingen met betrekking tot specifieke onderwerpen zoals financiën en onderwijskundige zaken zijn er afzonderlijk overleggen met resp. de controller van NoorderBasis en de directeur onderwijs gevoerd. In een aantal gevallen woonden zij een vergadering van de GMR (gedeeltelijk) bij. Op dit moment telt de GMR negen leden. Hiervan zijn er vijf leden uit de oudergeleding en vier uit de personeelsgeleding. De GMR heeft ondersteuning van een ambtelijk secretaris. De onderwerpen die het afgelopen jaar het meest in het oog sprongen, waren: Passend Onderwijs, waarin de GMR zelf een voortrekkersrol heeft genomen in het platform Passend Onderwijs; de jaarcijfers 2013 en begroting 2014; de uitkomsten van diverse gehouden tevredenheidsonderzoeken; fusie met VGSO en IPAP arbeidsongeschiktheidsverzekering. Naast deze onderwerpen heeft de GMR zich ook altijd sterk betrokken gevoeld bij onderwerpen als de sluiting/fusie van de scholen van Blije en Haulerwijk en de identiteitsdiscussie. Dit jaar heeft de GMR samen met de algemeen directeur opnieuw een startavond gehouden voor LMR-en en locatiedirecteuren. Belangrijkste doel van deze avonden is de ontmoeting en uitwisseling. Deze keer was het onderwerp hoe je als MR zelf het initiatief kunt nemen en het belang van het zichtbaar zijn in school voor ouders en personeel. De GMR heeft haar nieuwe vergaderstructuur toegelicht als voorbeeld hoe je een jaarplanning kunt maken op basis van schoolplan en vaste onderdelen zoals begroting en formatie. De GMR heeft dit jaar weer een MR-basiscursus georganiseerd voor de LMR-en over de rol van de LMR in het kader van Passend Onderwijs en een basiscursus medezeggenschap. De GMR is als volgt samengesteld: Naam Woonplaats Functie Plaats Aftredend Oudergeleding Willie Renkema-Hidding Zuidhorn voorzitter 2014 Marianne vd Mooren-Steenbergen Groningen 2015 Sander Kersloot Leeuwarden 2016 Jetze van der Veen Buitenpost 2017 Erik Wijma Leek 2017 Personeelsgeleding school Alinda Vellema-Buist Buitenpost Joh. Bogerman Leeuwarden 2015 Corry Sierksma Drachten De Parel Drachten 2016 Tiny Verwey-Oosterhuis Leeuwarden De Schakel Dokkum 2016 Mirjam Winters Haren De Mikkelhorst Haren 2017 Ambtelijk secretaris Sake Moes Afdelingsraad, LMR en Schoolraad Elke school van NoorderBasis heeft een eigen afdelingsraad en een medezeggenschapsraad. De afdelingsraad bestaat uit maximaal 5 leden van de afdeling, de MR bestaat uit 4 leden, 2 personeelsleden en 2 ouders. Op een aantal (vaak kleine) scholen werken beide raden gezamenlijk als één schoolraad, formeel zijn ze te scheiden in een afdelingsraad en medezeggenschapsraad. NoorderBasis vindt het van groot belang dat er lokale betrokkenheid van ouders op de school is en blijft. samenwerking als basis 18 19

11 2 Scholen en leerlingen Leerlingenaantallen NoorderBasis houdt 19 scholen in stand met op 1 oktober 2013 in totaal leerlingen, verdeeld over de volgende scholen: Naam School Plaats Leerlingen De Opbouw Blije 28 De Fontein Buitenpost 111 De Schakel Dokkum 83 De Parel Drachten 305 Calvijnschool Groningen 172 De Triangel Groningen 98 Johannes Bogerman Grootegast 127 De Mikkelhorst Haren 82 Het Kompas Harlingen 35 De Rank Haulerwijk 25 De Spoorwijzer Heerenveen 38 Rehoboth Hoogkerk 122 Oranje Nassau Kootstertille 88 De Springplank Leek 184 Johannes Bogerman Leeuwarden 182 Onder de Wieken Oldehove 72 De Rank Roden 91 De Wiekslag Schildwolde 130 De Brug Zuidhorn 240 Nevenvestigingen Het Kompas in Harlingen is formeel een nevenvestiging van GBS De Parel in Drachten en De Triangel is formeel een nevenvestiging van de Johannes Bogerman in Grootegast. Dat betekent o.a. dat er nagenoeg geen eigen bekostiging voor deze scholen wordt ontvangen. Het bestuur en de Algemene ledenvergadering hebben echter besloten dat de school als volwaardige scholen worden bejegend. De bekostiging geschiedt vanuit de totale lumpsum vergoeding die op bestuursniveau wordt ontvangen. Instandhouding Een aantal scholen is voor de voortzetting van de bekostiging aangewezen op het criterium gemiddelde schoolgrootte. Daartoe is in 1994 al een samenwerkingsverband ex art. 157 WPO opgericht, in de wandelgangen het TEB-verband genoemd, dat in 2004 voor tien jaar is verlengd. Op basis hiervan worden de scholen in Blije en Heerenveen in stand gehouden. Besturen hebben uitgesproken dat zij ook na 2014 in TEB-verband willen blijven samenwerken. De goedkeuring hierop is inmiddels van het ministerie ontvangen. Voor de scholen in Haren en Hoogkerk wordt voor de instandhouding gebruik gemaakt van het criterium laatste school van de richting. Leerlingenaantallen de laatste zes jaar aantal leerlingen Deze grafiek maakt duidelijk dat NoorderBasis qua leerlingenaantal in 2011 een dieptepunt heeft bereikt. Daarna is het aantal leerlingen weer gestegen. In 2013 bereikten we het hoogste aantal in de laatste zes jaar. Kijken we naar de aantallen per school dan valt op dat de scholen in Blije en Haulerwijk erg klein geworden zijn. Prognoses maken duidelijk dat er daar geen perspectief op groei is. Daarom is besloten deze scholen per 1 augustus 2014 te laten fuseren met resp. Dokkum en Leek. Kerkelijke achtergrond NoorderBasis is een vereniging van gereformeerde scholen. De ouders behoren echter tot verschillende kerkelijke denominaties. Voor steeds meer christelijke ouders blijken onze scholen aantrekkelijk te zijn in verband met de levensbeschouwelijke identiteit. Als bijlage is een overzicht toegevoegd over de kerkelijke achtergrond van onze ouders. Hieruit blijkt o.a. dat ruim 80% van onze ouders lid is van de GKv of de CGK. Ruim 10% van de ouders is lid van een Baptistengemeente of Evangelische beweging. Plaatselijk zijn er grote verschillen. Percentueel is het aantal gereformeerd vrijgemaakten en christelijk gereformeerden op de scholen in Dokkum, Harlingen en Leeuwarden laag. samenwerking als basis 20 21

12 2 Beheer Gebouwen Het is belangrijk dat het gebouw leerkrachten in staat stelt om goed onderwijs te geven aan de leerlingen. Functionaliteit, veiligheid en uitstraling vinden we van groot belang. Omdat de gebouwen waarin we onderwijs geven in juridische zin eigendom van de gemeente zijn, zullen aanpassingen of nieuwbouw altijd in samenspraak tot stand komen. Bij de uitvoering van aanpassingen maken we graag gebruik van de inzet van onze leden en ouders. Ook hierin zien we dat de school in de praktijk toebehoort aan de ouders en leden van de betreffende afdeling. In het kader van de huisvestingsaanvragen 2014 (vermoedelijk laatste jaar i.v.m. decentralisatie onderhoudsgelden) zijn in 2013 opnieuw aanvragen ingediend. In totaal zijn 11 aanvragen gehonoreerd voor een totaalbedrag van ruim In het voorjaar 2013 zijn in GBS De Mikkelhorst in Haren i.v.m. vervanging rubberen vloer (onder garantie) de toiletten compleet gerenoveerd en is een opener hal gecreëerd. In de zomervakantie 2013 is een inpandige verbouwing gerealiseerd in GBS de Rank in Roden. Resultaat, een opener, samenwerking als basis In het kader van de zgn. huisvestingsaanvragen transparanter geheel. (bekostigd door de betreffend gemeente) zijn in 2013 de volgende werkzaamheden uitgevoerd: Decentralisatie huisvesting Compleet herstel gevels van Er worden plannen gemaakt om het onderhoud GBS de Fontein in Buitenpost en mogelijk de vervangende nieuwbouw van Vervanging van de boeiboord scholen van de gemeenten te decentraliseren GBS Oranje Nassau in Kootstertille naar de schoolbesturen. Als NoorderBasis is dit een Aanbrengen van brandwerende plafonds en ontwikkeling die we van harte ondersteunen. vervanging van boeiboorden GBS de Rank in Haulerwijk ICT Aanbrengen van brandwerende plafonds, De computers op de scholen waren langzamerhand plaatsen hekwerk en faceliftje voor hard aan vervanging toe. In 2013 is besloten alles te GBS Het Kompas in Harlingen vervangen. De firma Actacom is daar begin 2014 In najaar 2013 is na een lange voorbereiding mee begonnen. Op dit moment hebben alle scholen gestart met nieuwbouw incl. gymzaal van en het bestuurskantoor een prima ICT systeem. GBS Johannes Bogerman in Leeuwarden. Per 1 augustus 2014, als de nieuwe school klaar is, gaat zij verder onder de naam De Princenhof

13 samenwerking als basis

14 terug naar de basis 3

15 terug naar de basis 3 terug naar de basis Onderwijs Strategisch beleidsplan In 2012 is binnen de vereniging een strategisch beleidsplan voor de periode vastgesteld. Het is ingericht volgens het INK model en beschrijft volgens een vast stramien acht domeinen. Per domein is beschreven waar we voor staan, waar we voor gaan en hoe we dat weten of we onze doelen hebben bereikt. Het strategisch beleidsplan begint echter met een paragraaf over onze christelijke identiteit. Een citaat hieruit: Gods Woord, de Bijbel, is de enige gezaghebbende bron voor ons geloof. De belijdenisgeschriften, die Gods Woord naspreken, vatten dat kernachtig samen. Daarin staat Christus centraal. Jezus Christus, de Zoon van God, is ons door onze hemelse Vader gegeven als onze enige Verlosser - door het kruis. Onze redding uit de zonde is voor de volle honderd procent het werk van God door Christus. We worden alleen uit genade behouden. Die genade wordt ons deel door het geloof: het geloof is de band die ons met Christus verbindt. Alleen door waar geloof in Hem worden we gered van de zonde. Dit geloof is niet onze verdienste, maar een gave van de Heilige Geest. In het christelijke geloof gaat het er dus vooral om dat we alles wat we nodig hebben, in en buiten de school, zoeken in Hem: Jezus. Deze overtuiging is de basis van waaruit we invulling Prestatiebox geven aan organisatie- en resultaatgebieden zoals Het kabinet heeft besloten om naast de reguliere leiderschap, personeel en opbrengsten. lumpsumbekostiging ook een bedrag via de zogenaamde Prestatiebox beschikbaar te stellen. Bestuursakkoord Dit extra budget maakt deel uit van het hierboven In 2013 sloten de PO-Raad en de overheid genoemde Bestuursakkoord met de PO-Raad met elkaar een zogenaamd Bestuursakkoord. en is bedoeld om de streefdoelen te realiseren. Hierin zijn afspraken vastgelegd over ambities, Binnen NoorderBasis is afgesproken dat de streefdoelen en financiering. financiering van de bovenschoolse plusklas en Als NoorderBasis hebben we alle tien ambities van bovenschools opgezette professionalisering uit het akkoord overgenomen en streven we de daarin de Prestatiebox worden bekostigd. Daarnaast geformuleerde doelen na. In sommige gevallen kunnen scholen financiering vragen voor de hebben we er nog een schepje boven op hebben uitvoering van eigen plannen die passen binnen gedaan omdat we die niet ambitieus genoeg de tien genoemde ambities. vonden. Van sommige andere durven we rustig zeggen dat we die al in belangrijke mate hebben gehaald. Er zijn ook doelen waar we nog behoorlijk aan moeten werken. 1 De doelen liggen vooral op het gebied van opbrengstgericht werken en de professionalisering van leraren en directeuren. Het betreft dus vooral een impuls voor de kwaliteit van het primaire proces, het geven van onderwijs 1 In 2014 is het strategisch beleidsplan geëvalueerd. De uitkomst daarvan valt dus buiten de periode van dit verslag. terug naar de basis 28 29

16 3 Kwaliteitszorg Een bovenschools strategisch beleidsplan is een belangrijk sturingsinstrument en het bestuur is formeel verantwoordelijk voor de kwaliteit van onderwijs en leren op de scholen. Het zijn echter vooral de schoolleiders en hun teams die het moeten doen. Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht werken is op alle scholen van NoorderBasis ingeburgerd. Dat heeft in 2013 helaas nog niet geleid tot hogere eindopbrengsten. Daarom is in het schooljaar 2013 gericht ingezet op versterking van opbrengstgericht leiderschap, het opbrengstgericht werken in de onderbouw en meer- en hoogbegaafdheid. Early Warning System Onze scholen werken al enkele jaren met een systeem van vroegsignalering. We hebben bovenschools meetbare doelen gesteld voor zowel de eindopbrengsten als de tussentijdse. In 2015 willen we met de eindtoets minimaal op het landelijk gemiddelde zitten, er mogen geen zwakke of zeer zwakke scholen meer zijn en wat de tussentijdse opbrengsten betreft: die moeten voor de gebieden die de inspectie betrekt bij haar oordeel minimaal voldoende zijn, d.w.z. meer dan 2 punten boven de ondergrens van de inspectie liggen. We hebben deze ambities nog niet volledig gerealiseerd. We hebben één zwakke school, GBS De Rank in Haulerwijk. De scores op de eindtoets vertonen op sommige scholen te veel een wisselend beeld, zodat er nog niet gesproken kan worden van duurzame kwaliteit. En wat de leerresultaten op taal en rekenen betreft: rekenen zit boven de ondergrens die we gesteld hebben, maar nog onder ons ambitieniveau en de scores op taal zijn nog niet voldoende. Hoogbegaafdheid NoorderBasis kent al enkele jaren een bovenschoolse plusklas. Leerlingen die aan vastgestelde, scherpe criteria voldoen kunnen één dagdeel per week les krijgen van gespecialiseerde leerkrachten. Daarbij gaat het niet zozeer om het opdoen van kennis, maar liggen de accenten vooral op sociaal-emotionele factoren zoals leren doorzetten, leren omgaan met tegenslagen, sociale vaardigheden enz. Dat de plusklas in een behoefte voorziet blijkt wel uit de grote tevredenheid van zowel leerlingen als ouders.in december 2012 zijn leerkrachten van verschillende scholen geschoold in het omgaan met hoogbegaafdheid. De directeur van de plusklas is in 2013 tijdelijk aangesteld als ambassadeur voor het beleid aangaande meer- en hoogbegaafdheid. Zij heeft o.a. als opdracht om scholen te adviseren in het opzetten van schoolbeleid rond dit thema. Analyseren en afstemmen Iedere school heeft z n leerlingvolgsysteem, sinds augustus 2012 ingebed in ParnasSys. Diverse data m.b.t. de vorderingen van de leerlingen worden verzameld en geanalyseerd. Op basis daarvan worden interventies gepleegd. De analyses moeten nog winnen aan scherpte en diepgang, zodat b.v. instructie en leertijd nog beter afgestemd gaan worden op wat de leerling nodig heeft. Het fenomeen groepsplan zien wij als een belangrijk hulpmiddel. Veel scholen werken daar al mee. Om dit verder van de grond te krijgen hebben wij voor met name leerkrachten in de onderbouw gerichte scholing georganiseerd op het gebied van opbrengst- en handelingsgericht werken en het werken met groepsplannen. Voortgangsgesprekken Iedere school heeft in het schoolplan de ambities van de school, passend binnen het bestuursbeleid, verwoord. De gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs verantwoordt de schoolleider in het jaarverslag. In de jaarlijkse voortgangsgesprekken evalueert de schooldirecteur met de directeur onderwijs de ontwikkeling van de school en wordt besproken in hoeverre de ambities zijn gehaald. Naar aanleiding hiervan wordt het kwaliteitsprofiel opgesteld: een kaart, waarin voor de belangrijke leergebieden in kleur is aangegeven hoe de school ervoor staat. Opbrengstgegevens worden gebruikt om het onderwijsproces te verbeteren, zodat leerlingen optimaal profiteren van het geboden onderwijs. Het onderwijsproces is handelingsgericht en wordt in toenemende mate afgestemd op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. PDCA Een goed systeem van kwaliteitszorg moet er voor zorgen dat kwaliteit geen toeval is, maar het gevolg van cyclisch, systematisch en gestructureerd werken. De cyclische aanpak, volgens het Plan-Do-Check-Act principe, doet zich voor op alle niveaus. Schoolverbetertrajecten worden volgens dat principe opgezet en uitgevoerd, maar ook het verbeteren van groepsresultaten en zelfs de begeleiding van individuele kinderen. De werkwijze is: data verzamelen, goed kijken en analyseren, een aanpak kiezen en uitvoeren en tenslotte evalueren of de doelen gehaald zijn. Het is overigens zo dat we hier nog volop in ontwikkeling zijn. Dit alles vraagt om opbrengstgericht leiderschap, waarvoor geldt dat er hoge ambities worden gesteld, planmatig wordt gewerkt en verantwoording wordt afgelegd van de behaalde resultaten. terug naar de basis 30 31

17 3 Opbrengsten Tussentijdse opbrengsten juni 2013 In dit overzicht laten we resultaten per school zien op Technische lezen (TL), Rekenen en Wiskunde (RW) en Begrijpend lezen (BL). Deze toetsen betrekt de inspectie bij haar toezicht. In de laatste drie kolommen staan de uitslagen op de toetsen die in groep 7 zijn afgenomen. De toetsen BL worden alleen in januari afgenomen; er was in 2013 nog geen versie voor juni beschikbaar. Naam School Plaats TL3 TL4 TL5 RW4 RW5 RW6 BL5 BL6 RW7 BL7 SP7 De Opbouw Blije De Fontein Buitenpost De Schakel Dokkum De Parel Drachten Calvijnschool Groningen De Triangel Groningen Johannes Bogerman Grootegast De Mikkelhorst Haren Het Kompas Harlingen De Rank Haulerwijk De Spoorwijzer Heerenveen Rehoboth Hoogkerk Oranje Nassau Kootstertille De Springplank Leek Johannes Bogerman Leeuwarden Onder de Wieken Oldehove De Rank Roden De Wiekslag Schildwolde De Brug Zuidhorn De kleuren in dit overzicht zijn gebaseerd op ons Early Warning System. Rood is onvoldoende, geel is risicovol, groen is voldoende tot goed en blauw is goed tot zeer goed. aantal in % blauw groen geel rood Deze kleuren laten zien hoe er op de verschillende toetsen gescoord is. Het verhaal er achter komt naar voren in de analyses. Soms kan een kind echt niet aan de gestelde normen voldoen. Voor hen stellen we, als het echt niet anders kan, eigen leerlijnen op met een eigen uitstroom- of ontwikkelingsperspectief. Eindopbrengsten De eindopbrengsten laat een wisselend beeld zien. Hieronder laten we de scores van de laatste drie jaar zien. Afhankelijk van het percentage gewichtenleerlingen krijgt de school van de inspectie een ondergrens toegekend. Die kan dus per school verschillen. Daarom laten we de scores in getallen weg. Bovendien hebben niet alle scholen dezelfde eindtoets gebruikt. Een viertal scholen heeft het Schooleindonderzoek van Centraal Nederland afgenomen, in tegenstelling tot de andere, die de CITO Eindtoets hebben gebruikt. In onderstaand schema betekent de kleur rood onvoldoende, geel is risicovol, lichtgroen onder gemiddeld, groen is voldoende tot goed en blauw is zeer goed. Naam School Plaats De Opbouw Blije De Fontein Buitenpost De Schakel Dokkum De Parel Drachten Calvijnschool Groningen De Triangel Groningen Johannes Bogerman Grootegast De Mikkelhorst Haren Het Kompas Harlingen De Rank Haulerwijk De Spoorwijzer Heerenveen Rehoboth Hoogkerk Oranje Nassau Kootstertille De Springplank Leek Johannes Bogerman Leeuwarden Onder de Wieken Oldehove De Rank Roden De Wiekslag Schildwolde De Brug Zuidhorn terug naar de basis 32 33

18 3 Uit dit overzicht blijkt o.a. dat Johannes Bogerman (Grootegast) voor het tweede achtereenvolgende jaar een onvoldoende eindtoets heeft opgeleverd. De inspectie kent het predicaat zwakke school toe als een school drie jaar achter elkaar een onvoldoende eindtoets heeft. Uitstroom naar het voortgezet onderwijs In onderstaande grafiek geven we weer hoeveel procent van de leerlingen van groep 8 uitstroomde naar diverse vormen van voortgezet onderwijs. De uitstroom van de laatste 3 jaar is weergegeven. We zien dat het aantal leerlingen dat naar HAVO/VWO ging in 2013 lager lag dan in voorgaande jaren. Er is enige overeenkomst met de uitslagen van de (CITO) Eindtoets; in 2013 scoorden onze scholen daar ook lager op dan in de jaren daar voor. Uitstroom naar voortgezet onderwijs in procenten HAVO/VWO VMBO TL VMBO BK ander VO Overlegvormen Het directieoverleg Het maandelijks overleg van directeuren is met name gericht op de afstemming van beleid en het elkaar ondersteunen bij de uitvoering ervan. In 2013 is een keur aan onderwerpen besproken. Hiernaast volgen de belangrijkste. Onderwerpen Begroting 2013 Kerndoelen seksuele diversiteit Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht leiderschap Toetsresultaten Schoolgids Invalleerkrachten Veiligheidsplan Terugkoppeling klassenbezoeken Oudertevredenheidsonderzoek Analyseformulier Kwaliteitsbeleid In het directieoverleg bespreken we de meer- en bovenschoolse begroting. Kerndoel 38 is aangepast; de school moet aandacht geven aan seksuele diversiteit. Als scholen van NoorderBasis hebben we een schoolgidstekst vastgesteld die enerzijds tegemoet komt aan de wettelijke verplichting, maar er anderzijds op grond van de Bijbel van uit gaat dat de levenslange verbintenis van één man en één vrouw de norm is. Er zijn drie beleidsnotities Opbrengstgericht werken geschreven. Deel 1 gaat over het Early Warning System (incl. toetsnormentabel) en deel 2 beschrijft hoe om te gaan met leerlingen die specifieke onderwijsbehoeften hebben. Deze beide notities zijn vastgesteld. Deel 3 gaat over groepsplannen en instructiemodellen. Hiervan wordt besloten dat op alle scholen per 1 augustus 2015 conform de beschreven afspraken wordt gewerkt. Op de studiedag van 23 april 2013 ging het o.a. over opbrengstgericht leiderschap. Naar aanleiding daarvan hebben we binnen NoorderBasis afgesproken dat de schooldirecteur opbrengstgerichte gesprekken gaat voeren met de leerkrachten. De IB er ondersteunt de leerkrachten bij de interpretatie en de analyse van de opbrengstgegevens. Het is ook de schoolleider die verantwoording aflegt aan het bevoegd gezag in de persoon van de directeur onderwijs De directeur onderwijs heeft op diverse scholen klassenbezoeken en lesobservaties gedaan. Diens bevindingen zijn in de vorm van een samenvattend verslag gedeeld met alle schooldirecteuren. Aandachtspunten zijn: activerende werkvormen en netheid van het leerlingenwerk De toetsresultaten van zowel de tussentijdse toetsen als de Eindtoets worden gedeeld met het hele directieplatform Alle schoolgidsen hebben een uniforme indeling en bevatten deels teksten die voor alle scholen hetzelfde zijn en daarom bovenschools zijn vastgesteld. Het beleid ten aanzien van invallers is opnieuw bekeken. Invallers zijn soms hard nodig. Het is echter belangrijk dat ook zij kwaliteit leveren, zeker als men langere tijd voor de klas staat. Afgesproken is dat directeuren conform het afgesproken beleid werken. Invallers zijn uitgenodigd voor een tweetal informatiemiddagen waarin het beleid van NoorderBasis is toegelicht. We hebben een bovenschools Veiligheidsplan. Deze moest nog een toespitsing krijgen naar schoolniveau, waarbij met name beschreven wordt hoe de school inzicht krijgt in het veiligheidsgevoel van medewerkers en leerlingen, hoe veiligheid wordt gewaarborgd en hoe de school om agaat met incidenten. Dit onderzoek is uitgevoerd door DUO-Onderwijsonderzoeken. Alle scholen hebben een schoolrapport gekregen. Afgesproken is dat scholen te verbeteren punten opnemen in de planning voor volgend jaar. En als er een quick win te realiseren is moet die kans gegrepen worden. Op alle scholen van NoorderBasis is een nieuw formulier voor het analyseren van tussentijdse toetsen (voorlopig voor een jaar) in gebruik genomen. Dit was nodig omdat naar het oordeel van de inspectie de analyses te veel aan de oppervlakte bleven. Er zijn afspraken gemaakt over hoe de verschillende indicatoren van kwaliteitsbeleid beschreven kunnen worden. Doel: vanaf 1 augustus 2015 beoordeelt de inspectie alle zes indicatoren als voldoende. terug naar de basis 34 35

19 3 Het IB-netwerk Het netwerk bestaat uit alle IB ers van onze school, onze orthopedagogen, de IB er van Eben Haëzer (Ureterp) en de IB er van SBO de Meerpaal. Er zijn drie plenaire vergaderingen onder voorzitterschap van de directeur onderwijs. Veel van de hierboven genoemde onderwerpen zijn in het IB-netwerk besproken. Daarnaast is gesproken over het beleid ten aanzien van meer- en hoogbegaafdheid, de invoering van ParnasSys, de zorgroute leerlingbegeleiding (incl. de plaats daarin van professionele hulpverleners en de Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling). De directeur onderwijs gaf een minicollege over de klas in bij een rekenles. Waar let je als IB er op als je een rekenles observeert. Schoolbezoeken directeur onderwijs In het kalenderjaar 2013 heeft de directeur onderwijs diverse scholen bezocht en lesobservaties gedaan. Bezocht werden De Rank (Roden), Het Kompas (Harlingen), De Mikkelhorst (Haren), De Triangel (Groningen), Johannes Bogerman (Grootegast), Oranje Nassau (Kootstertille), Calvijnschool (Groningen), De Schakel (Dokkum) en De Opbouw (Blije). De bezoeken werden van tevoren aangekondigd. Ook werden leerkrachten geïnformeerd over het doel van het bezoek en de aspecten waarop de lesobservaties zich met name richtten: het didactisch handelen, de taakgerichtheid van de kinderen, de betrokkenheid van de leerlingen bij de les en de afstemming van instructie en verwerking op de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Van de lesobservaties is een samenvattend verslag gemaakt dat besproken is op het directieoverleg. Het algemene beeld is dat er goed les wordt gegeven. De leerkrachten leggen duidelijk uit, er wordt geen tijd verknoeid, de taakgerichtheid van de kinderen is over het algemeen goed. Wat nog minder goed uit de verf komt is het activeren van de kinderen tijdens alle fasen van de les. We zien nog veel dat de leerkracht veel zelf aan het woord is tijdens de instructie en waarbij steeds één leerling de beurt krijgt. Het in interactie met de klas een les opbouwen komt nog niet heel veel voor. Inspectietoezicht Ieder jaar wordt in het zgn. bestuursgesprek de stand van zaken opgemaakt. Alle scholen met uitzondering van De Rank in Haulerwijk kregen van de inspectie het basisarrangement. Dat betekent dat de scholen het vertrouwen van de inspectie hebben met betrekking tot de kwaliteit. In 2013 heeft de inspectie 5 van onze scholen bezocht, nl. Johannes Bogerman, (Grootegast), De Parel, De Rank (Haulerwijk), Oranje Nassau en De Brug. De bezoeken in Grootegast, Drachten en Zuidhorn waren beperkt van aard. Onderzoek werd slechts gedaan naar Opbrengsten, Begeleiding, Zorg en Kwaliteitszorg. In Haulerwijk en Kootstertille ging het om een onderzoek naar alle indicatoren, o.a. het didactisch handelen. Uit de verslagen die de inspectie gemaakt heeft van haar bezoeken op onze scholen trekken we een paar conclusies: de meeste indicatoren zijn gewoon prima op orde, verbeteringen zijn te realiseren op het gebied van planmatig werken. Dat geldt voor de kwaliteitszorg in de brede zin én als het gaat om de leerlingen zorg. De zorg en de evaluatie van de zorg kan planmatiger worden uitgevoerd De Rank, Haulerwijk De Rank heeft van de inspectie het predicaat zwakke school. De eindopbrengsten zijn al een aantal jaren onder de maat. Dat gold tot voor kort ook voor de tussentijdse opbrengsten. Een zwakke school krijgt te maken met verscherpt toezicht van de inspectie. Dat bestaat uit de verplichting om documenten in te sturen. Ook worden er tussentijds voortgangsgesprekken met de inspectie gevoerd. Helaas kon, ondanks grote inspanningen van het team en vorderingen op diverse onderdelen, niet worden voorkomen dat in maart 2013 het oordeel zwak werd verlengd. terug naar de basis 36 37

20 Passend Onderwijs Samenwerkingsverband Dit is de Zorgfederatie Noord, het oude samenwerkingsverband Weer Samen naar school, dat per 1 augustus 2014 van rechtswege wordt opgeheven in verband met de komst van Passend Onderwijs. Het bestuur van NoorderBasis is vertegenwoordigd in het bestuur van de zorgfederatie in de persoon van Roelof van den Berg. Ieder jaar wordt er een zorgplan incl. begroting vaststelt. Het beleid van de zorgfederatie is dat er zoveel mogelijk wordt gedecentraliseerd naar de deelnemende besturen. NoorderBasis besteedt de zorgmiddelen met name aan salariskosten van de orthopedagogen (1,2 fte). Ook heeft NoorderBasis per 1 augustus 2012 de directeur van het samenwerkingsverband, Douwe Boersma, in dienst. De kosten daarvan komen ten laste van het samenwerkingsverband. Passend Onderwijs Passend Onderwijs wil zeggen: een passend onderwijs ondersteuningsaanbod voor iedere leerling. Alle scholen hebben een ondersteuningsprofiel gemaakt dat antwoord geeft op de vragen: Welke leerlingen kunnen wij passend onderwijs bieden in onze school? Voor welke leerlingen kunnen wij, met extra ondersteuning, een passend aanbod verzorgen? Voor welke leerlingen hebben wij op dit moment geen passend aanbod? Het ondersteuningsaanbod van alle basisscholen maakt in de toekomst deel uit van het dekkend netwerk SWV Passend Onderwijs. NoorderBasis gaat deelnemen in twee van zulke nieuwe samenwerkingsverbanden, nl (provincie Groningen, incl. gemeente Noordenveld) en (Friesland). Samenwerkingsverband In dit samenwerkingsverband fungeert vooralsnog een voorlopig bestuur. Namens NoorderBasis neemt Douwe Boersma aan veel overleggen deel. Dit samenwerkingsverband is opgedeeld in vier regio s. De regio Westerkwartier-Noordenveld is het meest actief. Henk Schipper zit namens NoorderBasis aan die vergadertafel, soms vervangen door Douwe Boersma. Aan de subregio Stad Groningen- Haren is in 2013 nog niet deelgenomen. Samenwerkingsverband Dit samenwerkingsverband heeft inmiddels een bestuur benoemd, waar Douwe en Henk namens NoorderBasis (en Ureterp) zitting in hebben. Een plek in het Dagelijks bestuur hebben we met opzet - aan ons voorbij laten gaan. Platform Gereformeerd Onderwijs Directieleden van alle verenigingen van Gereformeerd primair onderwijs treffen elkaar van tijd tot tijd in het PGO. Nieuwe ontwikkelingen, met name rond Passend Onderwijs worden besproken en de koers die het Gereformeerd onderwijs daarin moet voeren. De toekomstige positie van het Gereformeerd Speciaal (Basis)onderwijs vraagt nadrukkelijk de aandacht. Het platform bestaat uit (in alfabetische volgorde): Naam Roelof van den Berg Douwe Boersma Peter Boersema Renger Doornbos Harry Lamberink Functie Algemeen directeur NoorderBasis Directeur zorgfederatie/ coördinator Passend Onderwijs Directeur GBS De Wierde, Winsum Directeur SBO De Meerpaal, Groningen Algemeen directeur VGPONN terug naar de basis Marja Noorman Directeur SO De Steiger, Groningen 3 Willem Schaaij Bouke Schaap Henk Schipper Directeur GBS Eben Haëzer, Ureterp Beleidsmedewerker onderwijs VGPONN Directeur Onderwijs NoorderBasis (voorzitter) 38 39