Nut en noodzaak van taggen in sportspelen
|
|
- Hidde Lemmens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1
2 Nut en noodzaak van taggen in sportspelen Jeroen Koekoek en Wytse Walinga In Nederland kent de sport een structurele en toenemende tendens om technologische innovaties te verbinden met de praktijk van sportspelen (InnosportNL, 2013). Het is evident dat digitale informatie momenteel snel beschikbaar is en dat digitale observatiemiddelen functioneel toegankelijk en makkelijker toepasbaar zijn. Bovendien bieden geavanceerde devices (zoals tablets en camera s) met bijbehorende softwareprogramma s, zowel docenten als trainers/coaches, nieuwe inzichten om hun sportpraktijk te verbeteren. Mede daardoor groeit het besef dat technologie ook de prestaties van teamsporten kan vergroten. Een glashelder voorbeeld van deze ontwikkeling is te zien in een aflevering van het RTL-7 voetbalprogramma Achter de poorten van het kasteel. De kijker krijgt te zien wat er zich in de kleedkamer afspeelt bij eerstedivisievoetbalclub Sparta. In één van de afleveringen brengt de coach in de rust van een wedstrijd nog vóórdat hij naar zijn spelers gaat een bezoek aan twee videoanalisten. In een aparte ruimte van het stadion is de wedstrijd met behulp van verschillende televisieschermen en computers geanalyseerd. Er volgt een overleg over belangrijke gegevens als veldpositie, balbezit en het percentage succesvolle acties, onderverdeeld in segmenten van het speelveld. Coach en analist trekken samen een conclusie en spreken af wat de tactische boodschap voor de spelersgroep wordt. Na de korte consultatie vertrekt de coach richting de kleedkamer. Digitale spelanalyse in deze vorm is voor sommige sportcontexten niet eens zo heel vernieuwend. In de volleybalsport is het digitaal verzamelen van informatie en deze vervolgens beschikbaar stellen voor de technische staf, al veel langer gebruikelijk. De assistent-coach is daar vaak degene die na afloop van de wedstrijd tot in het kleinste detail de wedstrijd kan nabespreken. In de hockeysport heeft de bond zelfs een videoanalist in dienst voor de vertegenwoordigende teams. Beelden analyseren en aan een kijker voorleggen, is niet een kwestie van knippen en plakken. Gebruikmaken van videobeelden Naast een cijfermatige analyse wordt in teamsporten ook steeds meer gebruikgemaakt van (het terugkijken van) videobeelden. Hoewel voorheen het Nut en noodzaak van taggen in sportspelen 43
3 achteraf bekijken van beelden vooral voor het analyseproces van de coach was weggelegd, wordt ook steeds nadrukkelijker de speler of het gehele team betrokken bij de evaluatie. Trainers en coaches presenteren digitale informatie vaak aan hun spelers om inzicht te geven in het spelverloop van een wedstrijd of de tactiek van een tegenstander. Deze informatie draagt bij aan de kennis van de coach of een speler, waardoor de speltactiek kan worden afgestemd of aangepast. Maar wat doet een coach precies met deze data? En hoe kunnen videobeelden voor deze spelers zo effectief mogelijk worden ingezet? Er is, relatief gezien, weinig onderzoek gedaan om deze didactische vraag te kunnen beantwoorden. Zo is er geringe kennis over de relatie tussen het overbrengen van de gewenste tactiek en de informatie die een speler uit de videobeelden selecteert en gebruikt (Fadde, 2006). Het terugkijken van wedstrijdbeelden en dus het tactisch analyseren van de wedstrijd, vragen om een gerichte didactische methode. Het vereist dus, anders gezegd, een aanpak voor het aanbrengen van een focus in de verscheidenheid van informatie die een wedstrijdvideo bezit. Daardoor is het ook niet meteen vanzelfsprekend dat het tactisch inzicht van een speler verbetert via beelden van zichzelf of zijn team. Voormalig Studio Sport-commentator Jan van Halst was een van de eerste tv-analisten die in de uitzending digitale ondersteuning gebruikte. Om dit probleem te verhelderen geven we een voorbeeld van de hedendaagse sport op televisie. Veel actuele voetbalprogramma s hebben de wens om een wedstrijd te analyseren via digitale overdracht. Zo wordt de Nederlandse voetballiefhebber, misschien onbewust, bijgeschoold in de huidige speltactieken van de teams en individuele spelers. Voormalig Studio Sport-commentator Jan van Halst was een van de eerste tv-analisten die in de uitzending digitale ondersteuning gebruikte. Hij bestuurde een apparaat waarmee hij beelden kon vertragen, digitaal spelers in het scherm kon omcirkelen en looplijnen tekenen met behulp van pijlen. Ogenschijnlijk simpel werd de kijker meegenomen in een spelprobleem. Aangetoond is bijvoorbeeld dat verdedigers verkeerd in de linie stonden of dat een team te laat omschakelde. Deze digitale analyses lijken aantrekkelijk en eenvoudig. Maar wat kenmerkt nu het succes van zo n analyse? Het is niet louter de technologie die de voetbalkijker een nieuwe kijk op het spel heeft gegeven. De kwaliteit van analyseren zit ook in de manier waarop Van Halst de beelden voor de kijker bespreekt. De manier van presenteren levert daarin een belangrijke bijdrage. Het gaat niet alléén maar om het technische snufje. Er is meer voor nodig, zoals het goed kunnen inzoomen op het daadwerkelijke probleem in het spel. Maar daarnaast gaat het ook om het juiste moment kunnen instar- 44 Van tikken naar taggen
4 ten en vervolgens commentaar geven. Beelden analyseren en aan een kijker voorleggen, is niet een kwestie van knippen en plakken. Het moet samenvallen met een visie op de specifieke sport, met kennis van de tactiek en het tegelijkertijd begrijpelijk kunnen vereenvoudigen van het probleem. Hoewel het voorbeeld van Jan van Halst niet gelijkgesteld kan worden met het leerproces van spelers in teamsporten, kan worden gesteld dat het digitaal coachen en begeleiden van tactisch leren, vakmanschap vereist. Wanneer kiest een speler om te schieten, te passen naar een medespeler of te lopen richting een nieuwe positie? Vakmatige benadering van videoanalyse voor LO-docenten De roep om een vakmatige benadering van videoanalyse, is ook van belang voor de LO-docent, omdat ontwikkelingen in de sportcontext (zoals die van digitale analyse) meestal ook de onderwijspraktijk beïnvloeden. De sport is vaak een inspirerend voorbeeld voor zowel leerling als leerkracht. Van een vanzelfsprekende en directe omhelzing en implementatie van iedere willekeurige trend, is echter geen sprake. Dit komt doordat de context van het onderwijs verschilt met die van de sport. Zo zijn in lessen lichamelijke opvoeding meestal meerdere en andere bewegingsniveaus herkenbaar, hebben leerlingen verschillende deelnamemotieven en bestaat er een diversiteit aan doelstellingen. Niettemin heeft het bewegingsonderwijs ook een vergelijkbare behoefte aan vernieuwing en aanpassing op het gebied van digitale ondersteuning (Consten, Van Driel, & Walinga, 2013). De LO-praktijk zou baat kunnen hebben bij soortgelijke digitale tactische tools, zoals Van Halst deze in zijn analyse op tv gebruikt. Gymleraren kunnen door digitale innovatie nieuwe mogelijkheden uitproberen om het bewegen bij hun leerlingen te bevorderen. Toch is technologische ondersteuning niet gelijk de eerste methode die de docent aangrijpt voor een aanpassing van het curriculum. Voor het gebruik van digitale observatie in sportspelen binnen de muren van de gymzaal, is meer kennis nodig en zal een aantal drempels moeten worden geslecht. In dit hoofdstuk gaat het over deze drempels. Over het nut en de noodzaak van het gebruik van digitale middelen om leerlingen beter (tactisch) te leren spelen, mede door gebruik te maken van video-observaties in de les bewegingsonderwijs. Achtereenvolgens (1) beschrijven we dat tactisch leren veel te maken heeft met het beslisgedrag van spelers en (2) bekijken we op welke wijze leerlingen tactische keuzes leren maken. Vervolgens (3) besteden we aandacht aan de rol van digitale ondersteuning in dit proces en (4) geven we een korte schets van praktijkgericht onderzoek naar digitale spelanalyse in de lessen lichamelijke opvoeding van het voortgezet onderwijs. Nut en noodzaak van taggen in sportspelen 45
5 Sport en Kennis Deze preview is een gedeelte uit het boek: Van tikken naar taggen Digitalisering van bewegingsonderwijs en sport Meer informatie Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op
Digitalisering van het bewegingsonderwijs
Digitalisering van het bewegingsonderwijs Arnold Consten, Gert van Driel en Wytse Walinga Eén voor één komen de leerlingen de zaal in. Sleutels en portemonnees gaan in de kluis. De telefoons in de bak
Nadere informatieHet gebruik van Easy Tag als leermiddel tijdens het doelgericht leren coachen
Het gebruik van Easy Tag als leermiddel tijdens het doelgericht leren coachen Hilde Leysen, Toon Dehandschutter en Peter Iserbyt Tablets en applicaties worden steeds vaker gebruikt in het bewegingsonderwijs.
Nadere informatieDigitalisering in de gymles
Digitalisering in de gymles De Gymzaal van de toekomst 23 januari 2013 Den Haag Ivo van Hilvoorde Gymzaal van de toekomst Wat is er mis met Gymzaal van het verleden? Doelstelling project Digitalisering
Nadere informatieVIDEO ANALIST B OPLEIDINGSAANKONDIGING VIDEO ANALYSE OPLEIDINGEN
VIDEO ANALIST B OPLEIDINGSAANKONDIGING VIDEO ANALYSE OPLEIDINGEN 2018-2019 Binnen veel sporten is technologie niet meer weg te denken. Denk aan de digitale tijd metingen bij schaatsen, het Hawkeye systeem
Nadere informatieVIDEO ANALIST B OPLEIDINGSAANKONDIGING VIDEO ANALYSE OPLEIDINGEN 2017 / 18
VIDEO ANALIST B OPLEIDINGSAANKONDIGING VIDEO ANALYSE OPLEIDINGEN 2017 / 18 Binnen veel sporten is technologie niet meer weg te denken. Denk aan de digitale tijd metingen bij schaatsen, het Hawkeye systeem
Nadere informatieJacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top
Jacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top Bij talentontwikkeling gaat het om kwaliteiten en mogelijkheden van jonge sporters, zoals in het vorige hoofdstuk is beschreven. Maar
Nadere informatieSport en Innovatie. Wetenschappers en innovatie
Wetenschappers en innovatie Sport en Innovatie Deelnemers rondetafelgesprek: Nico Delleman Hidde Haisma Marnix ten Kortenaar Koen Lemmink Hanno van der Loo Nando Timmer Huub Toussaint Bij innovatie speelt
Nadere informatieCoachen : Wedstrijdanalyse Versie april 2004 Bron: KNHB / N.Nederhof / B. Bams
Coachen : Wedstrijdanalyse Versie april 2004 Bron: KNHB / N.Nederhof / B. Bams Waarom willen we een wedstrijdanalyse maken? De eerste reden dat we een wedstrijdanalyse maken is dat we meer te weten willen
Nadere informatieLeren gymmen van een beeldscherm
Leren gymmen van een beeldscherm Marco van Berkel en Ger van Mossel Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) heeft samen met een school uit het voortgezet onderwijs, OSG Northgo uit Noordwijk, een aantal
Nadere informatieCity Football Group verbetert management en sportieve prestaties met SAP technologie
City Football Group verbetert management en sportieve prestaties met SAP technologie Technologie in voetbal leidt tot aanzienlijke verbeteringen City Football Group (CFG) is eigenaar van Manchester City
Nadere informatieMotorisch leren met een gedigitaliseerd beweegaanbod
Motorisch leren met een gedigitaliseerd beweegaanbod Joop Duivenvoorden en Lammert Klok In dit hoofdstuk staan we stil bij het verantwoord gebruik van digitale hulpmiddelen voor de uitvoering van de les.
Nadere informatieDrempels voor digitalisering
Drempels voor digitalisering Justus Beth en Corina van Doodewaard Het appèl lijkt niet te weerstaan: de fysieke drempel van steeds meer gymzalen wordt geslecht. De tablet rukt op in de gymles. Waar sommige
Nadere informatieOntdekkend leren voetballen in de praktijk
5 Ontdekkend leren voetballen in de praktijk Jonge spelers leren in aangepaste spelvormen beslissingen te nemen die passen bij hun speelniveau. Zo veel mogelijk ín het spel reële keuzes maken op een steeds
Nadere informatieLectoraat Bewegen, School & Sport en praktijkgericht onderzoek in het bewegingsonderwijs
Lectoraat Bewegen, School & Sport en praktijkgericht onderzoek in het bewegingsonderwijs Excursie VvBN Vrijdag 25 april, 2015 Hogeschool Windesheim Drs. Jeroen Koekoek Welkom 1. Achtergrond Programma 2.
Nadere informatieToepassingen van digitale middelen in het bewegingsonderwijs
Toepassingen van digitale middelen in het bewegingsonderwijs Een interview van John van der Kamp met prof. Diane Ste-Marie Om te beginnen, Ste-Marie, hoe spreek je dat eigenlijk uit, op zijn Frans? Inderdaad,
Nadere informatieDe VoetbalTrainer. www.devoetbaltrainer.nl. E-jeugd. Leren samenspelen
De VoetbalTrainer www.devoetbaltrainer.nl E-jeugd Leren samenspelen De Voetbaltrainer Onder 11. 1 Leren spelen vanuit de basistaken en de posities 2 2 Leeftijdskenmerken 4 3 Training/coaching 6 4 Wedstrijd
Nadere informatieDigitale video en (zelf)modellering in de gymles
Digitale video en (zelf)modellering in de gymles Marjan Kok en John van der Kamp Casus Groep 1c is vandaag weer aan de beurt. In vorige lessen hebben ze kennisgemaakt met het springen op de trampoline.
Nadere informatieDe leerkracht stelt duidelijke opbrengst- en inhoudsdoelen op en geeft concreet aan wat verwacht wordt van het werken in de klas en de omgang met
Doelgericht werken De leerkracht stelt duidelijke opbrengst- en inhoudsdoelen op en geeft concreet aan wat verwacht wordt van het werken in de klas en de omgang met elkaar. Wat zien en horen we als onze
Nadere informatieWAAROM VOETBALTV? Verhogen plezier, fairplay, betrokkenheid en veiligheid. Vergroten spelkwaliteit. Waarde leveren voor sponsoren van de club
WAAROM VOETBALTV? Verhogen plezier, fairplay, betrokkenheid en veiligheid Vergroten spelkwaliteit Waarde leveren voor sponsoren van de club 2 WAT IS VOETBALTV? VoetbalTV is het meest complete sociale voetbalplatform,
Nadere informatieSDOB Jeugdopleiding. SDOB is een vooruitstrevende en toonaangevende voetbalopleiding voor de regio Waterland en omstreken.
Missie, Visie & Doelstellingen Missie SDOB is een vooruitstrevende en toonaangevende voetbalopleiding voor de regio Waterland en omstreken. SDOB is vooruitstrevend op het gebied van: Trainingsmethodes
Nadere informatieSport en Innovatie. Mentaal talent kan fysiek tekort compenseren
Mentaal talent kan fysiek tekort compenseren Sport en Innovatie De één scoort fluitend doelpunt na doelpunt, de ander krijgt slappe knieën bij het nemen van een strafschop. De één vliegt over de horden
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord 3 Inleiding 3 Achtergrond 3 Storygraph 4 Beeld- en geluidsmateriaal 4 Ximpel 5 Website 5 Conclusie 5 Referenties 6
1 Inhoudsopgave Inhoud Pagina Voorwoord 3 Inleiding 3 Achtergrond 3 Storygraph 4 Beeld- en geluidsmateriaal 4 Ximpel 5 Website 5 Conclusie 5 Referenties 6 2 Voorwoord Dit document dient ter verduidelijking
Nadere informatieVIDEO ANALIST B Basisopleiding tot video analist OPLEIDINGSAANKONDIGING VIDEO ANALYSE OPLEIDINGEN 2017/2018
VIDEO ANALIST B Basisopleiding tot video analist OPLEIDINGSAANKONDIGING VIDEO ANALYSE OPLEIDINGEN 2017/2018 Binnen veel sporten is technologie niet meer weg te denken. Denk aan de digitale tijdmetingen
Nadere informatieProduct informatie. Pagina 1 van 5
Pagina 1 van 5 Product informatie Pagina 2 van 5 SMARTBoards: Voor een leerkracht is het schoolbord een van zijn belangrijkste gereedschappen. Hoe vaak gebruik je niet even het bord om een aantekening
Nadere informatieOntwerpsessie professionaliseringstraject digitale media. Wilfred Rubens
Ontwerpsessie professionaliseringstraject digitale media Wilfred Rubens Trouw, 21 oktober 2014 Uit de peiling blijkt dat het aantal scholen voor voortgezet onderwijs dat structureel overschakelt met een
Nadere informatieIn het kleuteronderwijs is dat al zo, in leerjaar 3 wordt hierop voortgebouwd. Early childhood education besteedt daar ook aandacht aan.
STAKEHOLDERS CONFERENTIE donderdag 11 augustus 2011 Methodeontwikkeling - 3 (MO-3) Stellingen Eens Weet Oneens 1. Het onderwijs moet aansluiten bij de situatie waar kinderen naar de universiteit gaan.
Nadere informatieSpecifieke Handleiding jeugdtrainers
Specifieke Handleiding jeugdtrainers B junioren Inhoudsopgave Leeftijdskenmerken De wedstrijd Coachen/begeleiden tijdens de wedstrijd De training Trainingsaanpak Leeftijdskenmerken Als je aan de slag gaat
Nadere informatie15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april Inhoudsopgave. 1 Algemeen...1
15 16 Evaluatie Korte Docentencursus Zuyd, april 2016 Inhoudsopgave 1...1 2 Hoofdsectie...2 1 Geef bij de onderstaande stellingen aan of u ermee zeer mee oneens/oneens/eens/zeer mee eens bent, dan wel
Nadere informatieDe omslag van operationeel en tactisch naar strategisch. Hoe Strategische Personeelsplanning concurrentievoordeel oplevert
De omslag van operationeel en tactisch naar strategisch Hoe Strategische Personeelsplanning concurrentievoordeel oplevert Whitepaper VROOM Consultancy BV Juli 2017 De kansen en uitdagingen van Cloud HR
Nadere informatieWelkom. Coachavond Zaalhockey 24 november 2016 MHC Forescate
Welkom Coachavond Zaalhockey 24 november 2016 MHC Forescate Programma 1. Uitgifte materialen door de materiaalcommissie 2. Algemene informatie over zaalhockey door Ad de Gruiter 3. Speelsystemen en basis
Nadere informatieKEC Onderwijs. Beeldcoaching
KEC Onderwijs Beeldcoaching 1 Herkenbaar? Onrust in de klas na instructies voor een taaloefening, grappenmakers die steeds door de les heen roepen, leerlingen die snel afgeleid zijn. Hoe ga je daarmee
Nadere informatieEindopdracht RKCS workshops Mediawijsheid
Workshops: In 10 workshops leert de leerkracht de competenties van mediawijsheid kennen en deze toe te passen. Mediawijsheid is vertaald in 10 competenties. Deze10 competenties vallen binnen 4 hoofdcompetentie
Nadere informatieNieuwerkerkse Hockey Club De IJssel. Coach tips Tactische uitgangspunten
Tactische uitgangspunten te gebruiken bij trainingspartijen en wedstrijden Hieronder vind je de tactische principes die je bij het coachen kunt gebruiken. Door deze principes ook tijdens de training/afsluitende
Nadere informatieLES 2. GROEP: 3 t/m 8 KORFBAL DOELSTELLINGEN:
LES 2. GROEP: 3 t/m 8 DOELSTELLINGEN: Groep 3/4 - De leerling gooit de bal niet op het moment dat er een verdediger in de afspeellijn staat. De leerling maakt soms de keuze om de bal over te spelen in
Nadere informatieHockeyvisie Toepassingen van video in de jeugdopleiding
Toepassingen van video in de jeugdopleiding Doelgroep: breedtehockey - VELD is bedoeld voor iedereen die als opleider, trainer en/of coach actief is in de hockeysport binnen tophockey, breedtehockey, Jongste
Nadere informatieHandout PrOfijt. - Versie 1.1 - Versie: 1.1 Datum: 09-04-2014 Mike Nikkels / Olav van Doorn
Handout PrOfijt - Versie 1.1 - Versie: 1.1 Datum: 09-04-2014 Auteur(s): Mike Nikkels / Olav van Doorn 1 Inhoudsopgave 1 Inhoudsopgave... 2 2 Inleiding... 3 3 Algemeen... 3 4 Visie op PrOfijt... 4 5 Techniek...
Nadere informatieSnappet 3.0. video. Extra ruimte. Effectief. Eenvoudig. al je aandacht kunnen richten op onderwijzen. en zelf bepalen waar je die voor gebruikt
Snappet 3.0 video Eenvoudig zelf de beste leerroutes voor jouw klas kiezen en volgen Effectief al je aandacht kunnen richten op onderwijzen Extra ruimte en zelf bepalen waar je die voor gebruikt Adaptief
Nadere informatieWAAROM VOETBALTV? Verhogen plezier, fairplay, betrokkenheid en veiligheid. Vergroten spelkwaliteit. Waarde leveren voor sponsoren van de club
WAAROM VOETBALTV? Verhogen plezier, fairplay, betrokkenheid en veiligheid Vergroten spelkwaliteit Waarde leveren voor sponsoren van de club 2 EEN INITIATIEF VAN. VoetbalTV is een initiatief van de KNVB
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Wolfert Lyceum
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Wolfert Lyceum Plaats : Bergschenhoek BRIN nummer : 15KR 06 Onderzoeksnummer : 291988 Datum onderzoek : 25 januari 2017 Datum vaststelling
Nadere informatie9. Schrijfopdrachten
9.1 Poëzie doel Creatief schrijven activeren voorkennis toepassen kennis wanneer n.v.t. groepssamenstelling individueel duur 20 minuten De leerkracht geeft leerlingen een begrip, apparaat, mening, enzovoort.
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. CSG De Lage Waard HAVO VWO
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 CSG De Lage Waard HAVO VWO Plaats : Papendrecht BRIN nummer : 16QA C1 BRIN nummer : 16QA 00 HAVO BRIN nummer : 16QA 00 VWO Onderzoeksnummer
Nadere informatieInner Game. Tennis Workshop
Inner Game Tennis Workshop Inner Game Tennis Workshop De Inner Game Tennis Workshop zal zowel sporters als niet sporters, leden en niet leden van My HealthClub een waarvolle ervaring meegeven. Een positieve
Nadere informatieVoorwaarden voor effectieve formatieve toetsing
Voorwaarden voor effectieve formatieve toetsing Kim Schildkamp, Bernard Veldkamp, Maaike Heitink, Fabienne van der Kleij, Anne Dijkstra, Inge Hoogland, Wilma Kippers Het gebruik van toetsresultaten Review
Nadere informatieAPPLE VIDEO BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het? Video met Apple in het onderwijs
BESCHRIJVING APPLE VIDEO Wat is het? Een ipod nano is een muziekspeler (mp3) met daarin ook een videocamera. De filmpjes die hiermee gemaakt worden, kunnen op allerlei computers bewerkt worden. In dit
Nadere informatie15/12/2014. Opleiding van jonge handballers in Frankrijk: Oriëntering. 4 invloedrijke factoren mbt de opleiding van jonge spelers
Opleiding van jonge handballers in Frankrijk: Oriëntering 4 invloedrijke factoren mbt de opleiding van jonge spelers 1) De eigenheid van de activiteit Petitgirard Guy - Entraineur National FFHB 4 invloedrijke
Nadere informatieLICHAMELIJKE OPVOEDING
1 LICHAMELIJKE OPVOEDING 1 Digitalisering in de Lichamelijke Opvoeding Digitale technologie krijgt steeds meer greep op ons gedrag. Digitalisering heeft ook grote invloed op het spel- en sportgedrag van
Nadere informatiePROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH
PROLOOP NR 1 2015 HAAL HET BESTE UIT JOUW LOPERS MET ZIPCOACH 56 TIPS & TRICKS Elke hardloper heeft zijn eigen doelstelling: waar de één zich bijvoorbeeld focust op het verbeteren van zijn looptechniek,
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Huygens College VMBOB VMBOK Plaats : Amsterdam BRIN nummer : 21ET 04 BRIN nummer : 21ET 04 VMBOB BRIN nummer : 21ET 04
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Sg. Nieuw-West, Calvijn College VMBOB
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Sg. Nieuw-West, Calvijn College VMBOB Plaats : Amsterdam BRIN nummer : 17HB C1 BRIN nummer : 17HB 06 VMBOB Onderzoeksnummer : 290990
Nadere informatieTRAININGWIJZER. Deze trainingwijzer is een onderdeel van je sportdossier. Bewaar hem bij je dossier! Bewegen/Bewegen en regelen
TRAININGWIJZER Deze trainingwijzer is een onderdeel van je sportdossier. Bewaar hem bij je dossier! Naam: Klas: Vak: L.O.1 Domein: Bewegen/Bewegen en regelen Studiepunten: 5 Eindtermen: 10,16 t/m 19 Activiteit:
Nadere informatieSessie 2: Hoe werk je aan de eindtermen Nederlands, ook in andere vakken?
Sessie 2: Hoe werk je aan de eindtermen Nederlands, ook in andere vakken? Vorm groepjes en verdeel de volgende rollen: groepsleider, verslaggever en tijdbewaker. 1. Eindtermen Nederlands: een verkenning
Nadere informatieKaderavond E & F pupillen
Kaderavond E & F pupillen Het gaat niet om winnen maar om winst boeken ksvbwo oktober 2012 1 Doelstelling Leren voetballen met plezier Trainen en coachen geschieden op opvoedkundig verantwoorde wijze Pupillentrainer
Nadere informatieEmbedded Fitness. 98 procent van de jongens tussen de 8 en 12 jaar gamen gemiddeld 6,8 uur per week. Carla Scholten
Embedded Fitness Carla Scholten Technologie heeft onze levensstijl drastisch veranderd. De jeugd groeit deels op in een virtuele omgeving waar internet, Facebook, msn en televisie niet meer weg te denken
Nadere informatieOnderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen. Marjolein Dobber Marjolein ten Cate
Onderzoek, een kansrijk verhaal voor nieuwe ontdekkingen Marjolein Dobber Marjolein ten Cate Opzet presentatie - Onderzoek over onderzoekend leren van docenten - Voorbeeld van een onderzoek door Marjolein
Nadere informatieEen voorbeeld van een schoolprogramma gericht op preventie van overgewicht in Nederland: het DOiT programma
7 Samenvatting 8 Dit proefschrift beschrijft de voorbereiding op de landelijke implementatie van het Dutch Obesity Intervention in Teenagers (DOiT) programma. Daarnaast wordt de evaluatie beschreven die
Nadere informatieLesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst
Lesbrief: Mediawijs Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Dat mensen gebruik maken van media is niet nieuw. Er zijn
Nadere informatie3M SCIENCE CHALLENGE VOOR DE LEERLINGEN
3M SCIENCE CHALLENGE VOOR DE LEERLINGEN WAT IS HET? De 3M Science Challenge is een wedstrijd voor leerlingen van middelbare scholen scholen die draait om creativiteit, vindingrijkheid en innovatie. OPDRACHT
Nadere informatieICC Europe Howzat Text Dutch Version
ICC Europe Howzat Text Dutch Version Welkom bij Howzat! ECB Coach Education zet zich samen met ICC Europe in om bronnen van wereldklasse te bieden; Howzat! is opgezet om een belangrijke rol te gaan spelen
Nadere informatieBeweeggames: kansen voor het stimuleren van beweging?
Beweeggames: kansen voor het stimuleren van beweging? Monique Simons, Maaike van de Bovenkamp en Emely de Vet Inleiding Het beeld van buiten spelende kinderen, rennend achter een bal, tikkertje en verstoppertje
Nadere informatieTeaching Games for Understanding als spel gecentreerde benadering
Dit artikel is een bonus bij Lichamelijke Opvoeding Magazine 3 van april 2018 Teaching Games for Understanding als spel gecentreerde benadering Zowel internationaal als in Nederland is er veel aandacht
Nadere informatieMichel
Michel Boer @michelboer Voorstelronde Theorie TPACK TPACK The game TPACK toepassen Michel Boer - 10 jaar ervaring in de ICT-branche maar nu - Leerkracht groep 5 Theo Thijssenschool / plusklas - Bovenschools
Nadere informatieBewegingsvrijheid in een gedigitaliseerde omgeving
Bewegingsvrijheid in een gedigitaliseerde omgeving Ivo van Hilvoorde en Jaap Kleinpaste Digitale technologie krijgt steeds meer greep op ons gedrag. Digitalisering heeft ook grote invloed op het spel-
Nadere informatieEindrapportage Interactieve Leerlijnen. www.dnsleerroutes.net. Auteur(s) : Annemarieke Schepers Versienummer : januari 2010. Kennisnet.
Eindrapportage Interactieve Leerlijnen versie datum 1 / 7 Eindrapportage Interactieve Leerlijnen www.dnsleerroutes.net Auteur(s) : Annemarieke Schepers Versienummer : januari 2010 Kennisnet.nl www.dnsleerroutes.net
Nadere informatieMedia & het Medium Lessenserie Mag ik even uw aandacht?
Media & het Medium Lessenserie Mag ik even uw aandacht? Docentenhandleiding doelgroep duur 4 havo, vwo 7-8 klokuren Inleiding Reclameposters en billboards schreeuwen om de aandacht op straat. Op de tv
Nadere informatieInnovatie op de werkvloer. Sport en Innovatie Innovatie op de werkvloer
Sport en Innovatie Deelnemende experts: Cees van Bladel Hanno van der Loo Roald van der Vliet Aart van der Wulp Dit hoofdstuk geeft een kijk in de keuken van de topsportpraktijk. Zit de Nederlandse sport
Nadere informatieTeamtactische begeleiding van de Rode Duivels op het WK Herman DE LANDTSHEER Technisch Assistent Videoanalist - Rode Duivels
Teamtactische begeleiding van de Rode Duivels op het WK 2014 Herman DE LANDTSHEER Technisch Assistent Videoanalist - Rode Duivels Preparation is the key to success Brazil 2014 DAG van de TRAINER 13 december
Nadere informatieSPECIFIEKE INFO PRAKTIJK 1 BaLO
SPECIFIEKE INFO PRAKTIJK 1 BaLO 1. ORGANISATIE VAN DE PRAKTIJK De student loopt gedurende het hele jaar stage in eenzelfde school. De school wordt toegewezen door de opleiding. In semester 1 zijn er 5
Nadere informatieFOTO'S: VINCENT VAN DEN HOOGEN. Van visievorming tot invoering. Rekenmethode kiezen en implementeren
FOTO'S: VINCENT VAN DEN HOOGEN Van visievorming tot invoering Rekenmethode kiezen en implementeren 6 SPECIAL REKENEN Wist je dat het moment waarop je het eerste boek pakt uit een zichtzending van een nieuwe
Nadere informatieVragen pas gepromoveerde
Vragen pas gepromoveerde dr. Maaike Vervoort Titel proefschrift: Kijk op de praktijk: rich media-cases in de lerarenopleiding Datum verdediging: 6 september 2013 Universiteit: Universiteit Twente * Kun
Nadere informatieJouw visie op de ideale trainingsweek! Door Olivier Noordam & Jeroen Rijsdijk
Jouw visie op de ideale trainingsweek! Door Olivier Noordam & Jeroen Rijsdijk We zien de wereld anders! Wat zie je? We zien de wereld anders! Welke kleuren heeft het jurkje? Wit met goud of Blauw
Nadere informatieLekker Fit. Werken aan een gezonde leefstijl voor Rotterdamse jeugd
01 Lekker Fit! Inhoudsopgave Lekker Fit 1 Tien pijlers 2 01 Extra bewegingsonderwijs tijdens en na schooltijd 3 02 De komst van de gymleraar nieuwe stijl 4 03 Lespakket Lekker Fit! 5 04 Sportlessen als
Nadere informatieLocatieplan Onstwedde ( ) Onderwerp: Vernieuwing VMBO
Locatieplan Onstwedde (2017-2018) Onderwerp: Vernieuwing VMBO 1 Thema Dienstverlening & Producten. 2 Relatie met het schoolplan Het uiteindelijke doel van de implementatie van D&P bij TL is: Zelfontplooiing
Nadere informatieHoofdstuk 6 Sportiviteit en Respect
Hoofdstuk 6 Sportiviteit en Respect In hoofdstuk 1 hebben we drie deelgebieden binnen Sportiviteit & Respect onderscheiden, namelijk (1) Fair play, (2) Sportief gedrag en (3) Grijs gebied (zie figuur pagina
Nadere informatieHart voor de Zorg Programma. Hartcoherentie training voor zorgverleners
Hart voor de Zorg Programma Hartcoherentie training voor zorgverleners HeartMath Hart voor de Zorg Programma De hedendaagse hectische, steeds veranderende en veeleisende zorgomgeving vraagt veel energie
Nadere informatieFEEDBACK ALS INTEGRAAL ONDERDEEL VAN LEREN EN OPLEIDEN JORIK ARTS & MIEKE JASPERS 1 JUNI 2018
FEEDBACK ALS INTEGRAAL ONDERDEEL VAN LEREN EN OPLEIDEN JORIK ARTS & MIEKE JASPERS 1 JUNI 2018 RITME SESSIE 1. THEORETISCHE INPUT 30 MINUTEN 2. INDIVIDUELE OPDRACHT 5 MINUTEN 3. BESPREKING IN KOPPELS 10
Nadere informatieHET POSITIE- EN PARTIJSPEL
HET POSITIE- EN PARTIJSPEL Inleiding: Bij dit onderdeel worden de geleerde technieken in praktijk gebracht. De partijtjes moeten klein gehouden worden om zoveel mogelijk balbezit te garanderen en dat de
Nadere informatieLesprogramma s voor pedagogische inzet van vechtsport in het onderwijs
Respons Lesprogramma s voor pedagogische inzet van vechtsport in het onderwijs Respons; flexible and positive Respons Respons omvat een pakket van diensten en producten om onderwijs en vechtsport met elkaar
Nadere informatieStudents Voices (verkorte versie)
Lectoraat elearning Students Voices (verkorte versie) Onderzoek naar de verwachtingen en de ervaringen van studenten, leerlingen en jonge, startende leraren met betrekking tot het leren met ICT in het
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieEen aanzienlijk aantal jonge kinderen die muziekles volgen verliezen na korte tijd de motivatie en stoppen met muzieklessen
Een aanzienlijk aantal jonge kinderen die muziekles volgen verliezen na korte tijd de motivatie en stoppen met muzieklessen Plaats en relevantie van muziekonderwijs De positieve effecten van muziekonderwijs
Nadere informatieMERIA Scenario Glijbaan Introductie van de afgeleide
MERIA Scenario Glijbaan Introductie van de afgeleide Leerdoel Bredere leerdoelen Benodigde wiskundige kennis en vaardigheden Leerjaar Tijd Benodigd materiaal Conceptueel begrip dat de helling van een kromme
Nadere informatieDe combinatiefunctionaris in Zwartewaterland: niet alleen de verbindende factor, vooral ook een verbindende actor!
De combinatiefunctionaris in Zwartewaterland: niet alleen de verbindende factor, vooral ook een verbindende actor! Verbindingen leggen en onderhouden. Dat is de belangrijkste taak van de combinatiefunctionaris.
Nadere informatieAMSTERDAM 2015-16 MASTER IN COACHING JE KAN ANDEREN PAS COACHEN ALS JE JEZELF KAN COACHEN
AMSTERDAM 2015-16 MASTER IN COACHING JE KAN ANDEREN PAS COACHEN ALS JE JEZELF KAN COACHEN FEMKE DEKKER Voormalig roeister, driemaal actief op de Olympische Spelen Trainer Mentale Kracht bij de Politie
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Pius X-loc. Aalderinkshoek HAVO
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Pius X-loc. Aalderinkshoek HAVO Plaats : Almelo BRIN nummer : 02EK 00 BRIN nummer : 02EK 00 HAVO Onderzoeksnummer : 290821 Datum
Nadere informatieDe alles-in-1 Zorgapp
De alles-in-1 Zorgapp Tevreden cliënten en medewerkers Impact van zorgapps op de zorgverlening Meerwaarde van zorgapps in het zorgproces De rol van de zorgverlener verandert in rap tempo door nieuwe technologie
Nadere informatieGeert Savelsbergh Hoogleraar op Desmond Tutu leerstoel Jeugd, Sport en Verzoening Vrije Universiteit Amsterdam
Geert Savelsbergh Hoogleraar op Desmond Tutu leerstoel Jeugd, Sport en Verzoening Vrije Universiteit Amsterdam Bijna iedereen kent die verwarrende tekening van de twee even lange lijnen. Bij de een zijn
Nadere informatieHoofdstuk 1 Sportiviteit, respect en fair play in de sport
Hoofdstuk 1 Sportiviteit, respect en fair play in de sport Sportiviteit, respect en fair play zijn veelgehoorde termen in de sport. In de praktijk worden deze termen veelal door elkaar gebruikt en dat
Nadere informatie4-meting Topsportklimaat Factsheet Topsportfase
1/7 Topsportklimaat: 'De beïnvloedbare maatschappelijke en sportorganisatorische omgeving waarin sporters zich tot topsporters kunnen ontwikkelen en prestaties kunnen leveren op het hoogste niveau in hun
Nadere informatieSURFACE BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het? De Surface in het onderwijs
BESCHRIJVING SURFACE Wat is het? De Surface is een liggend 30 inch beeldscherm op een tafel waaraan meerdere kinderen tegelijk kunnen werken. Zij bedienen de Surface met hun handen. Het apparaat kan 52
Nadere informatieJaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016
Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016 Inleiding Elk jaar stellen wij als team van o.b.s. De Boomhut gezamenlijk een jaarplan op. Vanuit de evaluatie van het vorige jaarplan, gekoppeld aan de strategische
Nadere informatieHANDBOOGSPORT OP SCHOOL! groep 7-8
HANDBOOGSPORT OP SCHOOL! groep 7-8 Handboogsport op school GROEP 7 EN 8 Introductie Dit lespakket Handboogsport op School is speciaal ontwikkeld voor leerlingen in groep 7 en 8 van de basisschool. Met
Nadere informatieEen integraal systeem voor onderwijsontwikkeling, strategisch personeelsbeleid en kwaliteitszorg
Een integraal systeem voor onderwijsontwikkeling, strategisch personeelsbeleid en kwaliteitszorg e-loo heeft een drietal digitale instrumenten ontwikkeld, waarmee scholen nu volop werken. e-loo was vooral
Nadere informatieTraining Gebruik Learning Portal Basis
Training Gebruik Learning Portal Basis Nederland Onze Trainingen en Diensten Het team van KED-SENS heeft haar aanbod van trainingen en diensten overzichtelijk in kaart gebracht. Alle mensen zijn uniek
Nadere informatieKardinaal Alfrinkschool. Schooljaarplan
Kardinaal Alfrinkschool Schooljaarplan 2018-2019 Directeur Mevr. I. Waterloo Adres Geuzingerbrink 74 Plaats Emmen Telefoon 0591 658635 E-Mail ilonka.waterloo@primenius.nl Datum 25-9-2018 Inhoudsopgave
Nadere informatietoolbox voor scholen
toolbox voor scholen Een integraal systeem voor onderwijsontwikkeling, strategisch personeelsbeleid en kwaliteitszorg e-loo heeft een drietal digitale instrumenten ontwikkeld, waarmee scholen nu volop
Nadere informatieHet Ontwikkelteam Digitale geletterdheid geeft de volgende omschrijving aan het begrip digitale technologie:
BIJGESTELDE VISIE OP HET LEERGEBIED DIGITALE GELETTERDHEID Digitale geletterdheid is van belang voor leerlingen om toegang te krijgen tot informatie en om actief te kunnen deelnemen aan de hedendaagse
Nadere informatieKleding met een boodschap
Kleding met een boodschap Kleding met een boodschap Een opdracht voor groep 8 gericht op kritisch denken Door kritisch naar een show van Louis Vuitton te kijken en hardop te denken ontdekken de leerlingen
Nadere informatieGymnastiek gaat digitaal 24 augustus 2009
Gymnastiek gaat digitaal 24 augustus 2009 Visueel leren bewegen via de computer Door: Pascal Mariany, 3 e jaars student aan de ALO te Nijmegen (HAN) 1. Inleiding In de vorige uitgave nr. 8 Lichamelijk
Nadere informatieLeergang Ultimate voor voortgezet onderwijs
Leergang Ultimate voor voortgezet onderwijs Inleiding De laatste jaren zien we dat steeds meer docenten op een serieuze manier aan de slag zijn met Ultimate Frisbee (kortweg Ultimate). We willen onze kennis
Nadere informatie