SAMEN VERANTWOORDELIJK VOOR PASSEND ONDERWIJS. Eelco Dam Gerard van Uunen Algemene Vereniging Schoolleiders 2

Transcriptie

1 uur

2 SAMEN VERANTWOORDELIJK VOOR PASSEND ONDERWIJS Eelco Dam Gerard van Uunen Algemene Vereniging Schoolleiders 2

3 Wat gaan we doen? Inleiding in de positie van ouders in het kader van passend onderwijs. Ervaringen opdoen naar aanleiding van een casus. Afsluiting: wat nemen we mee naar de praktijk? 3

4 Rollen van ouders in Passend Onderwijs: 1. De ouder als gelijkwaardige gesprekspartner. Deze rol komt vooral naar voren als het gaat om beleidsvorming en ontwikkeling. 2. De ouder als bestuurlijke tegenspeler. Wanneer het gaat om besluitvorming (bijvoorbeeld binnen de (G)MR) heeft een ouder deze rol. 3. De ouder als consument van het onderwijs dat zijn/haar kind ontvangt en de daar omheen liggende infrastructuur. In deze rol toetst de ouder de kwaliteit van het onderwijs. 4

5 Drie groepen van ouders: De 1e groep. De ouder die alleen informatie nodig heeft over de juiste onderwijsvorm en vervolgens zelf de juiste onderwijsvorm vindt. Het gaat dan om informatie die de school in principe zou moeten kunnen geven. De 2e groep. De ouder die enige ondersteuning nodig heeft bij het vinden van de juiste onderwijsvorm. Deze ondersteuning kan via bijvoorbeeld een onderwijsloket verkregen worden. De 3e groep. De ouder die intensieve begeleiding nodig heeft van een onafhankelijke ondersteuner. 5

6 behoeften ouders 6

7 alleen informatie Allereerst is van belang dat er voldoende heldere en actuele informatie beschikbaar is over Passend Onderwijs. In eerste instantie moet de school hierover beschikken, omdat zij voor deze groep ouders het eerste aanspreekpunt vormt. De vraag is echter of zij altijd de meest actuele informatie heeft. Veel informatie is ook op landelijk niveau beschikbaar bij diverse (ouder)organisaties. Een andere vraag is hoe deze informatie te ontsluiten voor een grotere groep ouders. Via een website, een informatiebrochure of een stroomdiagram? Hierin kunnen de (ouder)organisaties (ook de AVS) een belangrijke rol spelen. 7

8 enige ondersteuning Voor ouders die enige ondersteuning nodig hebben, is het van belang dat deze ondersteuning laagdrempelig is. In sommige gevallen kan dit wellicht via de school of het regionale netwerk Passend Onderwijs aangeboden worden. In andere gevallen valt te denken aan een lokaal onderwijsloket, bijvoorbeeld binnen een (deel)gemeente of Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Van belang is dat deze ondersteuning laagdrempelig en direct toegankelijk is voor ouders. Het netwerk of de gemeente dient hiervoor zorg te dragen. 8

9 intensieve begeleiding Wanneer ouders intensieve begeleiding nodig hebben, dan is het van belang dat de begeleider, zoals bijvoorbeeld een ouderconsulent, voldoende deskundig is en zich goed kan verplaatsen in de positie van de ouders en het kind. De regionale netwerken zijn de aangewezen partij om zorg te dragen voor professionalisering van deze ondersteuners. Een andere mogelijkheid is om deze ondersteuning onder te brengen binnen een CJG. In dat geval is de gemeente primair verantwoordelijk voor beschikbaarheid van middelen en deskundigheidsbevordering. 9

10 Individuele ouderondersteuning & Collectieve belangenbehartiging 10

11 Individuele ouderondersteuning Individuele ouderondersteuning is belangrijk op momenten dat een kind: problemen heeft op school; extra begeleiding nodig heeft; naar een andere school moet omdat deze school beter Passend Onderwijs kan bieden. 11

12 Voor advies en ondersteuning willen de meeste ouders terecht kunnen bij de school van hun kind. Bij vragen en/of problemen is echter in de meeste gevallen een onafhankelijke, deskundige begeleider gewenst. Dan volstaat ondersteuning via de school van hun kind niet meer, maar dient er één laagdrempelig aanspreekpunt of loket te zijn waar de ouders terecht kunnen. Het belang van het kind en de ouders staat echter in alle gevallen voorop. 12

13 Met betrekking tot de individuele ouderondersteuning vinden de ouders dat de volgende aspecten er het meest voor zorgen dat de kwaliteit goed is en blijft: goede communicatie en samenwerking tussen alle betrokkenen (ook ouders); voldoende actuele en duidelijke informatie; voldoende kennis en deskundigheid; voldoende tijd en budget. 13

14 Collectieve belangenbehartiging Bij collectieve belangenbehartiging is gewenst: dat er goed geluisterd wordt; dat er (h)erkenning is voor de problematiek; dat er een bundeling van kennis en ervaringen van ervaringsdeskundige ouders plaats kan vinden. 14

15 Regionaal Ondersteuningsplanraad Met de invoering van Passend Onderwijs zal de collectieve belangenbehartiging meer regionaal geregeld worden: de invulling van het Passend Onderwijsaanbod kritisch volgen; opkomen voor de belangen van ouders (met kinderen met speciale onderwijsbehoefte); meedenken over de invulling van Passend Onderwijs in de regio. 15

16 Mogelijkheden voor kwaliteitsbewaking: een plan van aanpak opstellen dat jaarlijks geëvalueerd wordt en waarover jaarlijks verantwoording wordt afgelegd; het werken met kwaliteitsnormen en controle daarop door een controleur (vergelijk ISO) of in de vorm van een kwaliteitszorgsysteem kan daarbij helpen; het instellen van een klachtenregeling; wettelijke verankering; gebruikmaken van open communicatie. 16

17 praktijkvoorbeeld Kees rollenspel ervaren praktijksimulatie vertaling richten inrichten praktijkrealisatie verrichten 17

18 WAAROM EEN PRAKTIJKSIMULATIE: WAT DOET EEN PRAKTIJKSIMULATIE: Wat onthouden mensen: 10% van wat ze lezen 20% van wat ze horen 30% van wat ze zien 40% van wat ze horen én zien 70% van wat ze (zelf) zeggen 90% van wat ze doen VIJF FUNCTIES VAN EEN PRAKTIJKSIMULATIE: Ontwikkelen van bewustzijn Spiegel en venster Laten zien wat je doet, hoe je het doet Laten zien hoe het anders kan Koppelen denken en doen Betekenis geven: hier gaat het om Experimenteren/oefenen Bewust onbekwaam maken 1. Bewustwording en motivatie 2. Vaardigheidstraining 3. Kennis en inzicht 4. Communicatie en samenwerking 5. Integratie van leerervaringen 18

19 spraak- en taalproblematiek gemiddelde intelligentie (IQ 84) fonologische problematiek Kees zorg gezamenlijke verantwoordelijkheid recente scheiding ouders vader uiterst kritisch 19

20 OPDRACHT Doel: Hoe kunnen we in gezamenlijkheid zo optimaal mogelijk invulling geven aan de specifieke onderwijsbehoefte van Kees. 20

21 OPDRACHT 1. Er worden twee even grote groepen gemaakt die worden verdeeld in een groep school en een groep ouders. 2. Beide groepen krijgen dezelfde opdracht om in een eerste kennismakingsgesprek de volgende vraag centraal te stellen: Hoe kunnen ouders en toekomstige school zo optimaal mogelijk invulling geven aan de specifieke onderwijsbehoefte van Kees? 3. Lees met de groep de casus nogmaals door bekijk ook de extra informatie. 4. Bespreek in de groep wie de rol van moeder / schoolleider op zich neemt en wie de vriendin van moeder/ intern-begeleider is tijdens het gesprek. 5. Formuleer 5 vragen die je gaat stellen aan de andere groep? 6. Ga met elkaar in gesprek. 7. Tijdens het het gesprek luisteren de andere deelnemers en schrijven actiepunten op ten aanzien van de centrale vraag. 8. Vertalen van actiepunten / handvatten voor de eigen praktijk in de groep in het kader van samen verantwoordelijk voor passend onderwijs. 9. Plenaire terugkoppeling per groep. 21

22 Plenaire terugkoppeling Wanneer betrek je ouders bij het vormgeven van passend onderwijs? Wat is de rol van het bevoegd gezag en van het samenwerkingsverband? Wat is de rol van schoolleider? 22