FuWater. Nieuw functiewaarderingssysteem voor de waterschappen

Transcriptie

1 FuWater Nieuw functiewaarderingssysteem voor de waterschappen

2 FuWater Nieuw functiewaarderingssysteem voor de waterschappen Uitgave van de Unie van Waterschappen november

3 2 FuWater

4 Inhoudsopgave Woord vooraf 5 1 Functiewaardering met FuWater 7 Doel van de functiewaardering 8 Totstandkoming FuWater 8 FuWater in het kort 8 Resultaatgerichte functiebeschrijving 9 Competentiemanagement 10 Deskundigheidsbevordering 10 2 Het systeem 11 Wat is FuWater 12 Automatisering 12 Functiebeschrijven 12 Functiewaarderen 13 Meetproces 13 Referentiefuncties 13 3 Raamafspraken invoering FuWater 15 Raamafspraken 16 Informatie 16 3 Inhoudsopgave

5 4 FuWater

6 Woord vooraf 5

7 Eenheid in waarderen en belonen Het bestuur van de Unie van Waterschappen is trots u een nieuw resultaat van samenwerking binnen onze sector te kunnen presenteren. Met vereende krachten (maar liefst 13 waterschappen hebben aan de directe voorbereiding deelgenomen) en met de constructieve medewerking van de vakorganisaties hebben wij invulling gegeven aan de CAO-afspraak uit Er is een nieuw systeem van functiewaardering voor onze sector ontwikkeld, genaamd FuWater. Nu is het moment bereikt om met het nieuwe systeem aan de slag te gaan. Op basis van gemaakte afspraken moeten alle waterschappen uiterlijk 2010 overstappen, fusiewaterschappen doen dat al op de fusiedatum. Een uitdaging voor ons allen! Er ligt dus ook na vandaag nog een forse klus voor ons en daarbij moeten we ook nog een beslissing nemen in een drietal nog niet afgeronde vraagstukken: de al dan niet bindendheid van de conversietabel, de procedure en de bezwarencommissie. Opnieuw zullen wij met u in gesprek gaan om op basis van argumenten tot een goede keuze voor onze sector te komen. Met een systeem van functiewaardering wordt de eenheid op het vlak van arbeidsvoorwaarden binnen onze sector versterkt. Door het hanteren van één en dezelfde meetlat worden binnen onze sector functies uniform gewogen: functies met gelijke zwaarte worden gelijk gewaardeerd (puntentotaal). Bij gebruikmaking van de tussen CAO partijen afgesproken model conversietabel wordt invulling gegeven aan de doelstelling van gelijke beloning voor gelijk werk. Bovendien zal het hanteren van één functiewaarderingssysteem bijdragen aan het versterken van het imago van de sector binnen de arbeidsmarkt. Met het invoeren van een sectoraal functiewaarderingsysteem behouden de waterschappen hun verantwoordelijkheid voor de inrichting van de eigen organisatie en de functie indeling daarbinnen. Met het nieuwe functiewaarderingssysteem wordt de waterschappen een op maat gemaakt professioneel instrument aangereikt dat een bijdrage kan leveren aan het optimaal functioneren van hun organisatie, zowel in menselijk als zakelijk opzicht. Laten we er mee aan de slag gaan. Ik wens u allen daarbij veel succes! Marga Kool Voorzitter Landelijk Arbeidsvoorwaardenoverleg Waterschappen 6 FuWater

8 1 Functiewaardering met FuWater 7

9 Doel van functiewaardering Het doel van functiewaardering is het op objectieve wijze vaststellen van de zwaarte van verschillende functies. De onderlinge rangorde van functies wordt daarmee bepaald. Deze rangorde moet leiden tot rechtvaardige beloningsverhoudingen binnen een organisatie. Het gaat hierbij om organieke functies, dat wil zeggen dat functies gevormd worden vanuit het perspectief en belang van de organisatie. Kort gezegd worden de taken en verantwoordelijkheden van organisaties opgedeeld en neergelegd in functies. Functiebeschrijving en waardering is daarmee primair een instrument voor het inrichten en optimaal laten functioneren van de organisatie. Daarnaast is functiewaardering ook een HRM instrument: andere instrumenten voor HRM beleid zoals scholing, loopbaanbeleid en personeelsbeoordeling kunnen daaraan gekoppeld worden. Functiewaardering kan ook dienen als basis voor competentiemanagement en functiebeschrijvingen kunnen gebruikt worden om in het kader van Bewust Belonen resultaatafspraken met medewerkers te maken. Totstandkoming FuWater In de CAO Waterschappen van is afgesproken dat uiterlijk in 2010 alle waterschappen één systeem van functiewaardering zullen hanteren. Ook is afgesproken dat waterschappen die voor die tijd fuseren per datum fusie het nieuwe systeem moeten toepassen. Gedurende de CAO periode is binnen de sector waterschappen een uitgebreid onderzoek uitgevoerd bij alle betrokken partijen naar de wensen die binnen de sector leven ten aanzien van het nieuwe systeem van functiewaardering. Dat heeft geleid tot een programma van eisen en wensen waaraan het nieuwe systeem moet voldoen. Vervolgens is onderzocht welke systemen hieraan het meest voldoen. In de CAO is, na een kritische selectie op basis van leverancierspresentaties, afgesproken om op basis van het functiewaarderingssysteem VBalans (van Deloitte & Touche) een sectoreigen functiewaarderingssysteem te ontwerpen. Deloitte en Touche heeft samen met de Uniewerkgroep functiewaardering, bestaande uit medewerkers van diverse waterschappen, het systeem op maat voor de sector waterschappen gemaakt, onder de naam FuWater. FuWater in het kort FuWater is een geïntegreerd functiebeschrijvings en waarderingssysteem van Deloitte Human Capital Group en de Unie van Waterschappen dat op basis van VBalans speciaal is ontwikkeld voor de waterschappen. VBalans is afgeleid van het moedersysteem Fuwasys (voor de Rijksoverheid) en kent meerdere varianten voor de lagere overheden en non profit organisaties, zoals VBalans voor Gemeenten en voor Reïntegratiebedrijven. FuWater sluit aan bij een modern HRM instrumentarium en is door zijn opzet en verregaande automatisering: Gebruiksvriendelijk; Snel en eenvoudig; Valide en betrouwbaar. Gebruiksvriendelijk FuWater biedt hanteerbaarheid en flexibiliteit op het gebied van functiebeschrijving en waardering. Daarnaast zijn het systeem, de resultaten en het proces inzichtelijk, wat de acceptatie bij de medewerkers bevordert. 8 FuWater

10 Snel en eenvoudig Bij de ontwikkeling van FuWater heeft voorop gestaan dat functiebeschrijven en functiewaarderen sneller en eenvoudiger moest kunnen. Snel, om adequaat in te kunnen spelen op veranderingen in de organisatie om daarmee de actualiteit van functies en waarderingen te kunnen garanderen. Dit wordt bereikt door de hoge mate van automatisering van FuWater. U kunt de lijst van referentiefuncties gebruiken om snel en efficiënt uw eigen functies te beschrijven. Eenvoudig, om de resultaten inzichtelijker te maken, zodat er daardoor sprake is van een hogere acceptatie van zowel leidinggevenden als medewerkers. Dit wordt bereikt doordat FuWater zich binnen het functiewaarderingsproces heeft beperkt tot 14 meetpunten (de kenmerken), die helder zijn geformuleerd en gescoord worden op een 5 puntsschaal, die is opgebouwd volgens duidelijke patronen en met heldere begrippen. Hierdoor kan de keuze voor een bepaalde score goed worden uitgelegd en wordt een grote mate van objectiviteit bereikt. Bovendien wordt er automatisch een rapport gegenereerd, waarin alle keuzes zijn vastgelegd en overwegingen inzichtelijk zijn gemaakt. Valide en betrouwbaar De inhoudelijke keuze voor de kenmerken (die gebaseerd zijn op VBalans) is tot stand gekomen na diepgaand onderzoek naar de zwaartebepalende factoren binnen functies. Het systeem is geschikt voor het betrouwbaar waarderen van alle mogelijke functies. De kwaliteit en betrouwbaarheid van de toegekende scores wordt versterkt doordat in de werkwijze een vergelijking met het referentiemateriaal is ingebouwd. FuWater heeft een referentiebestand van 90 beschreven functies, die binnen waterschappen veel voorkomen, met duidelijk herkenbare hoofdtaken en activiteiten. De referentiefuncties zijn zorgvuldig geselecteerd, beschreven en gewaardeerd door Deloitte & Touche samen met een Uniewerkgroep functiewaardering bestaande uit medewerkers van diverse waterschappen. Uitgangspunt was hierbij de herkenbaarheid in de praktijk. De referentiefuncties in FuWater bieden een actueel en gedegen referentiekader voor de waarderingsverhoudingen binnen waterschappen. De gescoorde functiebeschrijvingen binnen een waterschap kunnen naast de referentiefuncties gelegd worden, waardoor de scores getoetst kunnen worden. Het referentiebestand zal regelmatig geëvalueerd worden op ontwikkelingen binnen de waterschappen en daarbuiten en periodiek worden geactualiseerd, waardoor de kwaliteit van de referentiefuncties gegarandeerd blijft. Resultaatgerichte functiebeschrijving Met FuWater kunnen functies zowel worden beschreven als gewaardeerd. Dat biedt de voordelen van een geautomatiseerde werkwijze en het gebruikmaken van het referentiemateriaal. FuWater is uitstekend geschikt om te komen tot resultaatgerichte functiebeschrijving. Door het formuleren van concrete resultaten en het opnemen van beoordelingscriteria kan de beschrijving als referentie dienen tijdens functionering- en beoordelingsgesprekken en bij het maken van werkafspraken. 9 Functiewaardering met FuWater

11 Competentiemanagement FuWater bevat een competentiebibliotheek voor het formuleren van functiegebonden competentieprofielen. Met dit instrument ondersteunt FuWater competentiemanagement. In ontwikkeling is een competentiemodule (waarmee FuWater desgewenst is uit te breiden) die een volledig geautomatiseerde koppeling tussen functie( zwaarte) en competentieprofielen realiseert. Deskundigheidsbevordering Het management en de medewerkers van de afdeling P&O (en management) kunnen worden getraind in het beschrijven en waarderen van functies met FuWater. Dit betreft zowel het leren omgaan met de toepassingsmogelijkheden van het geautomatiseerde systeem als het inhoudelijk leren beschrijven en waarderen van functies. In de raamovereenkomst met Deloitte & Touche zijn hierover tariefsafspraken gemaakt (zie paragraaf 3). 10 FuWater

12 2 Het systeem 11

13 Wat is FuWater FuWater ondersteunt door middel van een computerprogramma het proces van functiebeschrijven en functiewaarderen op de belangrijkste aspecten, te weten: expliciteren en systematisch vastleggen van alle functies; uitvoeren van de zwaartemeting; verantwoorden van de resultaten. FuWater is een functiewaarderingssysteem dat wordt gekenschetst door de combinatie van een relatief eenvoudig meetsysteem om functiezwaarte te bepalen met een uitgebreid bestand aan referentiemateriaal. Automatisering Het systeem heeft de mogelijkheid alle informatie omtrent de functiebeschrijvingen en waarderingen ordelijk op te slaan om zodoende een archief te creëren, waardoor de informatie makkelijk kan worden teruggevonden en verwerkt. Het systeem bevat verder een import en exportfunctie, waardoor het mogelijk is andere functiebestanden te integreren in het eigen bestand. De gegevens zijn op deze manier optimaal uitwisselbaar en functioneel te gebruiken. Beschrijvingen en waarderingen kunnen zo efficiënt onderhouden worden. FuWater kan zowel stand alone als in een netwerkversie worden geïnstalleerd. Functiebeschrijven De kern van de functie wordt beschreven aan de hand van vier rubrieken. Werkzaamheden Deze rubriek omvat de voor de functie kenmerkende methoden en werkwijzen die moeten worden toegepast om bepaalde resultaten te bereiken. De zwaarte wordt bepaald door de aard, het doel en de dynamiek van de werkzaamheden. Daarnaast moet het effect van de werkzaamheden en de complexiteit van de aanpak in deze rubriek tot uitdrukking komen. Speelruimte Deze rubriek geeft de vrijheid weer die de functievervuller heeft bij de uitvoering van de werkzaamheden. De zwaarte wordt bepaald door de complexiteit van de beslissingen, het kader van de beslisruimte, het effect en de wijze van controle. Kennis en vaardigheid Deze rubriek omvat de kennis die daadwerkelijk aangewend wordt voor een normale functievervulling en de vaardigheid die nodig is om deze kennis te kunnen toepassen. Contacten Deze rubriek omvat de contacten die van belang zijn voor een normale functievervulling, op welke zaken het contact betrekking heeft en het doel van deze contacten. 12 FuWater

14 Functiewaarderen De methode van scoren op kenmerken gaat uit van 14 kenmerken voor functiezwaarte, die onder de vier eerder genoemde rubrieken vallen. Deze kenmerken zijn: Werkzaamheden Speelruimte 1. Aard van de werkzaamheden 6. Keuzevrijheid 2. Doel van de werkzaamheden 7. Complexiteit van de beslissingen 3. Effect van de werkzaamheden 8. Effect van beslissingen 4. Aanpak van de werkzaamheden 9. Kader 5. Dynamiek van de werkzaamheden 10. Wijze van controle Kennis en vaardigheid Contacten 11. Kennis 13. Aard van de contacten 12. Vaardigheid 14. Doel van de contacten Meetproces Functiewaarderen met FuWater gebeurt aan de hand van 14 kenmerken die elk op een 5 puntsschaal worden gescoord. Dit levert een totaalscore op die door middel van de conversietabel kan worden vertaald naar de beloningsstructuur in schalen. De kenmerk- en scoredefinities zijn helder en in gewone taal geformuleerd en zijn daardoor begrijpelijk voor iedereen. Om de scores te toetsen kunnen relevante referentiefuncties worden opgevraagd zodat de betrouwbaarheid van de functiewaarderingsresultaten optimaal is. Referentiefuncties FuWater selecteert automatisch het relevante referentiemateriaal van vergelijkbaar niveau en zet de scores van een vergelijkbare referentiefunctie naast de eigen scores. Zo kan de gebruiker de eigen scores toetsen. De teksten uit de referentiefuncties kunnen worden gebruikt als basismateriaal voor nieuw op te stellen functiebeschrijvingen. 13 Het systeem

15 Vergelijken van de functiebeschrijving en waardering met referentiefuncties Het referentiebestand van FuWater is opgesteld met functies uit de waterschappen, waardoor de voor de waterschappen specifieke waarderingsverhoudingen worden vastgelegd en geïntegreerd in FuWater. Conversie Met behulp van een conversietabel bepaalt FuWater uit een scoreprofiel de zwaarte van de functie, uitgedrukt in salarisschaal. CAO partijen hebben ten behoeve van het vaststellen van de conversietabel in een waterschap een model conversietabel afgesproken, die aansluit bij de waarderingsverhoudingen binnen de sector. Deze model conversietabel, die afgeleid is van de standaard conversietabel van VBalans (ontwikkeld voor Gemeenten), vertoont grote overeenkomst met de conversietabellen van Fuwasys (voor de Rijkssectoren) en FuwaProv (Provincies). Rapportage FuWater kent uitgebreide mogelijkheden om de functiewaarderingsresultaten en de bijbehorende onderbouwing in een rapport vast te leggen en af te drukken. Zo worden automatisch de afwegingen en beslissingen tijdens het gehele proces vastgelegd en in het rapport opgenomen. Kwaliteitsbewaking Deloitte & Touche bewaakt samen met de Unie van Waterschappen de kwaliteit van FuWater als systeem en brengt regelmatig een update van het programma uit. Vanuit de sector zal een gebruikersgroep ingericht worden die voeding geeft aan de kwaliteitsbewaking en actualisatie van het systeem. Door een regelmatige evaluatie van de werking van het systeem wordt een uitstekende aansluiting gegarandeerd bij de ontwikkelingen binnen de waterschappen en daarbuiten. Het referentiebestand zal regelmatig geëvalueerd worden op ontwikkelingen binnen de waterschappen en daarbuiten en periodiek worden geactualiseerd, waardoor de kwaliteit van de referentiefuncties gegarandeerd blijft. 14 FuWater

16 3 Raamafspraken invoering FuWater 15

17 Raamafspraken De Unie van Waterschappen en Deloitte & Touche worden gezamenlijk eigenaar van het systeem. Waterschappen kunnen FuWater door een licentieovereenkomst verkrijgen en gebruiken. In een overeenkomst tussen de Unie en Deloitte & Touche is dit vastgelegd en zijn raamafspraken gemaakt over de dienstverlening van Deloitte & Touche aan waterschappen tegen een gereduceerd tarief. Dit betreft niet alleen de adviesondersteuning bij het invoeren en actualiseren van functiewaardering, maar ook het opleiden van management en P&O. Voor nadere informatie over deze afspraken kunt u contact opnemen met de Unie van Waterschappen. Verder ondersteunt de Unie de waterschappen door het ontwikkelen van producten als een checklist plan van aanpak en een communicatieplan. Op sectorniveau zal ook de procedureregeling FuWater nader worden ingevuld. Informatie Voor meer informatie kunt u terecht bij: Drs. R.O.M. Rutjens Unie van Waterschappen Tel: (070) Koningskade 40 Fax: (070) Postbus rrutjens@uvw.nl 2509 AE Den Haag Drs. M.G.J. Smit Deloitte & Touche Human Capital Group HR Strategies Tel: (070) Stationsplein 6 Fax: (070) AZ Voorburg masmit@deloitte.nl Postbus LS Den Haag Drs. B.N. van der Linden Deloitte & Touche Human Capital Group HR Strategies Tel: (070) Stationsplein 6 Fax: (070) AZ Voorburg bvanderlinden@deloitte.nl Postbus LS Den Haag 16 FuWater

18