Zesde staatshervorming Mobiliteitshulpmiddelen

Transcriptie

1 Zesde staatshervorming Mobiliteitshulpmiddelen ZORGVERNIEUWINGSPLATFORM S A N D R A D E R I E U W R A A D G E V E R K A B I N E T M I N I S T E R J O V A N D E U R Z E N

2 Inhoud 1. Zesde Staatshervorming 2. Huidig kader voor vergoeding mobiliteitshulpmiddelen : ziekteverzekering en VAPH 3. Groenboek staatshervorming 4. Keuzes voor de toekomst: strategische pistes 5. Verbeterpunten binnen elk model 6. Enkele slotbedenkingen

3 Mobiliteitshulpmiddelen VAPH Onderdeel hulpmiddelenbeleid voor PmH Langdurig en belangrijk participatieprobleem -65 jaar Elektronische rolstoel Onderhoud en herstelling Rolstoel (rubriek niet nader gepreciseerd) Orthopedische driewielfiets/scooter Manuele rolstoel/duwwagen (buggy groot formaat)

4 Het huidige kader: ziekteverzekering een speciaal ontworpen toestel, dat specifiek is opgevat om de bewegingsfunctie te ondersteunen of te vervangen, om zo personen te helpen zich binnen- en/of buitenshuis te verplaatsen (een rolstoel, een loophulpmiddel, een orthopedische driewieler...) Verschillende categorieën Jaar 2011 Uitgaven -18 Uitgaven Uitgaven 65+ NVT Totaal uitgaven Orth. Driewieler Man. rolstoel Elek. rolstoel Scooter Anti-decub Loophulp Statafel Aanpassing Recupel Renting Onkosten bij overlijden Uitgaven MDV s Totaal

5 Het huidige kader: ziekteverzekering Elke categorie is nog eens onderverdeeld in subgroepen. Zo is de categorie van de manuele rolstoelen voor volwassenen onderverdeeld in 4 subgroepen: 1. de manuele standaardrolstoel 2. de modulaire rolstoel 3. de manuele verzorgingsrolstoel 4. de manuele actief rolstoel 5. de manueel actief rolstoel met individuele maatvoering De lijst van terugbetaalbare hulpmiddelen Op de lijst staan enkel mobiliteitshulpmiddelen en aanpassingen waarvoor er een terugbetaling voorzien is in de ZIV. De nomenclatuur bepaalt dat in sommige gevallen een forfaitair terugbetalingsbedrag mogelijk is. Woonzorgcentra: renting

6 Bijzondere wet Gemeenschap wordt bevoegd voor mobiliteitshulpmiddelen De mobiliteitshulpmiddelen worden geheel uit de ziekte- en invaliditeitsverzekering gehaald. De federale bevoegdheid inzake de ziekte- en invaliditeitsverzekering heeft niet langer betrekking hierop. De bedragen die overeenstemmen met de financiële middelen die momenteel federaal worden ingezet binnen de ziekte- en invaliditeitsverzekering voor de mobiliteitshulpmiddelen worden overgedragen (Parl. St., Kamer, zitting , nr /1). De gemeenschappen beschikken over de volledige bestedingsautonomie voor de hun toegekende budgetten.

7 Bijzondere wet volledige nomenclatuur de toekenningsvoorwaarden en het bedrag van de tegemoetkomingen, het uitbetalen van de tegemoetkomingen, overleg met de bandagisten mobiliteitshulpmiddelen ruim geïnterpreteerd elk middel dat ertoe strekt de mobiliteit van mindervaliden op de een of andere manier te verhogen, zoals manuele rolstoelen, elektronische rolstoelen, elektronische scooters, manuele en elektronische kinderrolstoelen, stasystemen, orthopedische driewielfietsen, loophulpmiddelen, kussens tegen doorligwonden, modulair aanpasbare systemen ter ondersteuning van de zithouding in een rolstoel, onderstel voor zitschelp, enz.

8 Bijzondere wet: Brussel Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie Verplicht samenwerkingsakkoord tussen de GGC, de Vlaamse en Franse Gemeenschap met het oog op het instellen van één loket In afwachting de bevoegde diensten van de Vlaamse Gemeenschap en de Franse Gemeenschap (VAPH, Phare in Brussel)

9 Het huidige kader: de ziekteverzekering Belgische sociale zekerheid: gefinancierd door bijdragen vanuit arbeid indeling volgens professioneel statuut ziekenfondsen, zorgverstrekkers, sociale partners en overheid bepalen beleid in ziekteverzekering Door staatshervorming (dotatietechniek) : band met professioneel statuut en arbeid doorgeknipt

10 Toekomstig kader

11 Groenboek staatshervorming Voorbereiding parlementair debat door Vlaamse administraties Verkennen pistes voor inkanteling in Vlaams beleid Pakket nieuwe bevoegdheden = heterogeen Consultatie stakeholders SAR/SERV Academische reflectiegroep Vast sjabloon: accent op organisatie en financieringsmodellen

12 Groenboek Intro: algemene context: Vergrijzing en meer chronische aandoeningen = verandering in organisatie en financiering van de zorg Noden van patiënt/gebruiker centraal = ontkokering en integrale, kwaliteitsvolle, vaak multidisciplinaire zorg Schaarste aan middelen = efficiëntieverhoging maar ook toegankelijkheid van zorgaanbod bewaken Vermaatschappelijking van de zorg

13 Beheer en financieringsmodellen Vlaams overheidsmodel? overheid bepaalt aanwending middelen en kost voor zorggebruiker (cfr. VAPH, gezinszorg,..) financiering uit algemene middelen en gebruikersbijdrage Verzekeringsmodel? Medeverantwoordelijkheid van actoren uit het middenveld (EVA) Financiering uit algemene middelen en bijdrage van verzekerden (Bijdrageplicht zorgverzekering) Tussenvorm?

14 Inkanteling: algemene uitgangspunten De overheveling draagt bij voorkeur bij tot volgende doelstellingen: administratieve vereenvoudiging voor de gebruiker en voor de overheid; het realiseren van efficiëntiewinsten door een zo adequaat mogelijke toekenning van hulpmiddelen; een leeftijdsonafhankelijk hulpmiddelenbeleid met toekenning van de hulpmiddelen in functie van objectief vastgestelde noden rekening houdend met de leefomstandigheden; behoud en versterking van instrumenten voor budgettaire beheersbaarheid van de sector mobiliteitshulpmiddelen rekening houdend met technologische vernieuwing en de beschikbare middelen; empowerment van de gebruiker; behoud en versterking van het maatschappelijk draagvlak voor het hulpmiddelenbeleid.

15 Nuloptie Opties Baten* Kosten* Federale beleidsvisie en de federale beleidsinstrumenten - Onderscheid tussen de mobiliteitshulpmidde len en de andere hulpmiddelen blijft bestaan - Vertaling van overlegmodel Technische Raad naar het Vlaamse niveau en decretale regeling - Continuïteit van dienstverlening. - Behoud van overlegmodel. - Behoud van de snelle, eenvoudige procedure. - Geen meerkost omwille van het schrappen van de leeftijdsgrens. - Responsabilisering stakeholders en gebruikers - - Budgetbewaking + soepele afstemming van beleid op evoluerende noden - Geen homogenisering en behoud van complexiteit (twee overheidsinstanties) jarige blijft verstoken van de vergoedingen van de mobiliteitshulpmiddelen die nu ten laste van het VAPH vallen

16 Verzekeringsmodel Opties Baten* Kosten* Verzekeringsmodel - Intersectorale benadering - Financiering algemene middelen + ev. bijdrage VSB - Zorgkas uniek loket + uitbetaling - Medebeheer en overlegmodel met gebruikers en andere stakeholders - Korte procedures - Indicatiestelling en beslissing AG en MDT - Responsabilisering stakeholders en gebruikers - Budgetbewaking en bewaking soepele afstemming van beleid op evoluerende noden - Eenvoudige en snelle (toekennings)procedures - Bestaande ervaring bij adviserend geneesheer/mdt inzake IS wordt gebruikt - Verzekeringssysteem kan bijdragen tot maatschappelijk draagvlak - Nomenclatuurlijst biedt transparantie, kwaliteitsgarantie en tariefzekerheid voor de gebruiker - Continuïteit dienstverlening - Scheiding hulpmiddelen en zorgvragen VAPH - Risico s en randvoorwaarden voor goede werking overlegmodel

17 Gemengd model Opties Baten* Kosten* - De meeste rolstoelen Optie 2 VSB Verzekeringsmodel - Extra bewaking voor meest - Bevoegd voor - Responsabilisering worden zoals nu hulpmiddelen adequate stakeholders hulpmiddel en gebruikers door toegekend met een snelle persoonsgerichte budgetbewaking en bewaking en eenvoudige tegemoetkomingen procedure en soepele afstemming van beleid complexe voor indicatiestelling: op evoluerende noden - Voor complexe intersectorale mobiliteitshulpmiddelen - Eenvoudige en snelle hulpmiddelen)wordt benadering de (toekennings)procedures beslissing omtrent - Financiering - Samen - Laagdrempeligheid houden van de uniek tenlasteneming algemene genomen middelen + loket procedure voor hulpmiddelen door het VAPH ev. bijdrage VSB - Bestaande ervaring bij - Zorgkas uniek loket met + de adviserend procedure geneesheer/mdt voor uitbetaling inzake IS en bij zorgkas inzake - Het bestaande overleg zorgvragen VAPH - Medebeheer en uitbetaling wordt gebruikt binnen het VAPH overlegmodel met - Verzekeringssysteem kan behouden: permanente gebruikers en andere - Expertise bijdragen personen tot maatschappelijk met een werkgroep stakeholders adviseert over draagvlak de refertelijst - Korte en procedures Raadgevend - Indicatiestelling Comité over en globale beleidslijnen. beslissing AG en MDT zwaardere procedure voor dure, handicap VAPH wordt gebruikt - Geen homogenisering bevoegdheden: spreiding van - Scheiding hulpmiddelen en zorgvragen VAPH - Risico s beheer en voor randvoorwaarden voor goede werking overlegmodel mobiliteitshulpmiddelen over twee agentschappen - Verspreide aansturing, kwaliteitsbewaking en financiering van vaak dezelfde indicatiestellers door verschillende agentschappen - Voor de gebruiker blijven er twee beslissings- en twee uitbetalingsinstanties - Extra gegevensstromen - Geen uniek loket - Scheiding hulpmiddelen en zorgvragen VAPH

18 Overheidsmodel Opties Baten* Kosten* VAPH bevoegd voor personen met een handicap, inclusief Doelgroepbenadering - Financiering algemene middelen - Geen nomenclatuurlijst - VAPH uniek loket - Adviserende rol permanente cel en Raadgevend Comité - Uitgebreidere procedures - Vragen om financiële tussenkomst en/of zorg voor de doelgroep PmH blijven bij één enkele IVA - Een enkele ingangspoort voor PmH - Gebruik van bestaande expertise binnen het VAPH voor personen met een handicap - Weerstand ouderen om zich te zien als PmH en in te schrijven in VAPH - Uitgebreidere procedures - Geen responsabilisering stakeholders en gebruikers - Uitvoering en controle in één hand - Minder instrumenten voor het verhogen van maatschappelijk draagvlak - Indicatiestelling MDT en beslissing VAPH/ D&I

19 Enkele nuances Enkel de kosten en baten die specifiek gekoppeld zijn aan de optie verzekeringsmodel versus integratie binnen VAPH Er wordt geen rekening gehouden met opportuniteiten die zich stellen in beide systemen om verbetering aan te brengen

20 Verbeterpunten Mogelijke verbeterpunten in de procedure Uitwerken van een goed instrument van vraagverduidelijking (samen met gebruikersorganisaties een goede vragenlijst ontwerpen in functie van de juiste keuze van het hulpmiddel, rekening houdend met functionele beperkingen en contextfactoren). Evalueren van het rentingsysteem in de woonzorgcentra en andere formules van hergebruik in het buitenland, met het oog op de bredere toepassing van systemen van herinzet ook voor andere doelgroepen (bijv. in het kader van palliatieve zorg, degeneratieve aandoeningen, combinatie van hoge leeftijd en beperkt gebruik in de thuiszorg, jonge kinderen die snel uit de rolstoel groeien, ). Bij het uitwerken van procedures rekening houden met het intersectoraal stroomlijnen van interne bezwaarprocedures, concepten van kwaliteitsbewaking en aansturing van indicatiestelling. Het inbouwen van garanties voor een effectieve vrijheid van keuze van bandagist/leverancier van de hulpmiddelen, door het verstrekken van onafhankelijke informatie aan gebruikers. Overwegen van een beperkt remgeld voor bepaalde mobiliteitshulpmiddelen en/of doelgroepen met het oog op bewustmaking en het vermijden van een aanbodgestuurde vraag naar hulpmiddelen.

21 Innovatie Innovatie Hoe kan de mogelijkheid worden ingebouwd om innovatie toe te laten in het hulpmiddelenbeleid? Hoe kan de analyse van kosten van het innovatieve hulpmiddel en de meerwaarde ervan worden beoordeeld? Wat kan de rol zijn van een onafhankelijk Kenniscentrum hierin? Kan er voor de opname van een mobiliteitshulpmiddel op de lijst niet kan gewerkt worden met openbare aanbesteding? Hoe kunnen de administratieve lasten voor de bedrijven die hun dossier zullen moeten voorleggen in de drie gemeenschappen worden beperkt? Is een specifieke wachtkamer -procedure wenselijk is voor innovatieve hulpmiddelen.

22