Bijeenkomst Platform Sector Tolken en Vertalen in Nederland Woensdag 18 mei 2016

Transcriptie

1 Bijeenkomst Platform Sector Tolken en Vertalen in Nederland Woensdag 18 mei 2016 Locatie: Bureau BTV, Raad voor Rechtsbijstand Magistratenlaan 174, 4 e verdieping 5202 CH s Hertogenbosch Programma: uur uur Ontvangst met een broodje Opening Mededelingen, kennismaking nieuwe vertegenwoordigers Verslag 26 mei 2015 (bijlage) uur Onderwerpen PSTEVIN Tijdens de vorige vergadering zijn diverse onderwerpen naar voren gekomen. In dit agendapunt worden deze onderwerpen (zie verslag) verder uitgewerkt en voorzien van acties. Eenieder wordt gevraagd over deze punten na te denken en zo mogelijk met concrete pannen/voorstellen te komen. Een van de punten heeft betrekking op de professionele kwaliteit van de vertaler/tolk. Is het in dat verband opportuun/wenselijk om tot bijvoorbeeld een kwaliteitscharter te komen? Deze en andere vragen worden in dit agendapunt besproken uur Korte pauze uur Stand van zaken werkveld - Verenigingen - Opleidingen - Wbtv - Congressen uur Rondvraag en sluiting uur Borrel en diner in Nader te bepalen; in Den Bosch op loopafstand van het station. Last minute afmeldingen en vertragingsmeldingen liever niet natuurlijk, maar in voorkomende gevallen graag op (Willem Jan Gasille)

2 PSTEVIN 26 mei 2015 Deelnemers: zie lijst aan het einde 1. Voorwoord Wat is er bereikt in de afgelopen jaren? - Eindcompetenties tolken en vertalen voor hbo-opleidingen zijn opgesteld, gebaseerd op curriculum opleidingen en de NEN-norm, plus de input van de leden van PSTEVIN opleiding en werkveld ontmoeten elkaar hier De eindcompetenties zijn ook gebruikt als basis voor de toelating tot het Rbtv - PE-discussie: binnen PSTEVIN is er vanaf het begin over het systeem gesproken en over mogelijke aanpassingen. Inmiddels biedt het systeem meer vrijheid, mogelijkheden én verantwoordelijkheid voor de tolk/vertaler om te te bepalen wat hij/zij zelf nodig heeft aan aanvullende opleiding - Samenwerking, kennis- en informatie-uitwisseling is een belangrijk onderdeel van de vergaderingen. Plannen voor de toekomst: - Beoordelingscriteria opleidingen en werkveld (bijvoorbeeld voor proefvertalingen) - Streven naar een gezamenlijk kwaliteitsprofiel van de vertaler/tolk - En wat er zich verder aandient Verslag 29 oktober Naar aanleiding van meldt Hetty Klinker dat er veel vragen over aanbesteding en politiek zijn. Dit is een constatering, verder geen discussiepunt. - VviN heeft 90 leden, niet 130 Certificering geschiedt op verenigingsniveau of individueel. ISO is op individueel niveau. VviN faciliteert door afspraken met KIWA te maken. Mogelijk gaan zij het voor de leden verplicht stellen, VviN wil het lidmaatschap een kwaliteitskeurmerk laten worden. 3. Teksten en toetscriteria De aanwezigen hebben vooraf enkele vertalingen kunnen bekijken om zo voor zichzelf te formuleren waarom de ene vertaling beter is dan de andere, en wat onvoldoende is. De discussie over dit onderwerp kan in de volgende observaties samengevat worden: Criteria - Er zijn allerlei redenen waarom teksten het niet halen. Het hangt er vanaf waar je op let, wat is het aantal toegestane fouten. Kortom: welke criteria hanteer je - Kwaliteit hangt af van de opdracht en van de context. Op welk niveau wordt er getoetst? Voldoet de tekst aan de opdracht: perfecte foutloze vertaling tegenover fitfor-purpose 1

3 - Wensen van klanten bepalen mede de kwaliteit welke termen en stijl moeten er gebruikt worden - Probleemoplossingen, bevat een tekst bepaalde ijkpunten of herkenningspunten die je kunt vergelijken met andere vertalingen, kortom identificeert de vertaler vertaalproblemen en wordt daar vervolgens iets mee gedaan - Vertaalproblemen: bijvoorbeeld interferentie. Welke fouten zijn binaire fouten en hoe beoordeel je de andere fouten, waaronder goede vondsten - Stijl en NL taalbeheersing (grammatica o.a.) hier het belangrijkste. Tekstequivalentie - Wat is precies tekstequivalentie. Waar gaat leesbaarheid over in precies weergeven wat er staat - Primair mogen er geen fouten in staan, data en getallen moeten correct zijn - Juridische fouten kunnen afhankelijk zij van de tekst. Cruciale fouten eerst filteren, daarna stijl bekijken. Beoordeling is afhankelijk van de beoordelaar - Disclaimer bij de vertaling toevoegen als het om bijvoorbeeld fit-for-purpose gaat: de tekst moet vooral bruikbaar en leesbaar zijn; juridische compleetheid kan minder relevant zijn - Is de brontekst afwijkend van normaal taalgebruik, of wordt er bewust afgeweken van staande uitdrukkingen. Kortom, je moet vooral ook naar de brontekst blijven kijken, tekstsoort, teksttype. Bruikbaarheid - Hoeveelheid redactie die op een tekst uitgevoerd moet worden. Is een tekst autonoom, dat wil zeggen begrijpelijk en correct zonder de brontekst te moeten raadplegen, of zijn er storende (dodelijke) fouten - Stijl: hoe vloeiend is de tekst geschreven. Vertaalstrategie - Is het merkbaar dat een vertaler een vertaalroute volgt: tekstanalyse, equivalentie (correspondentie), woordgebruik, terminologie en realia, stijl en NL taalbeheersing. Tekstbegrip, collocaties, tekstuele samenhang. Herkenning van probleem in vooral in de educatieve context relevant. Praktijk versus opleiding - Beginnende vertalers financieren voortgang in opleiding bij vertaalbureau door onder mentorschap voor lagere tarieven te werken - Wat van de opleiding komt moet nog te kneden zijn, er moet potentie in zitten om verder te komen - Er kan verschil gemaakt worden tussen harde competenties (vertaalcompetenties) en zachte competenties (beroepshouding, zoals presentatie, nakomen afspraken, employability skills) - VZV heeft strenge toelatingseisen, maar dat wordt losgelaten, door aspirantleden via een mentoraat te ontwikkelen naar het niveau van volwaardig lid - EG vertalen werkt het ook zo, nieuwe vertalers worden een tijd gemonitord - Moet de Gedragscode Wbtv binnen vertaalopleidingen ingevoerd worden (denk aan geheimhouding) 2

4 - Feedback is in de opleiding belangrijker dan de kwaliteit (met uitzondering van het examen natuurlijk, dan moet de student volleerd zijn). 4. Toekomst PSTEVIN PSTEVIN heeft nut en de deelnemers zien dit platform graag gecontinueerd. Inventarisatie onderwerpen: - Nog een aanvullend rondje over criteria - Waar haal ik als opdrachtgever goede tolken/vertalers vandaan voor talen waar in NL geen opleiding voor is, welke taalnetwerken zijn er, onder andere in het buitenland. Probleem is ook dat deze mensen vaak op korte termijn nodig zijn, en dan soms ook nog voor een beperkte periode. Inventarisatie tolk/vertalerorganisaties wereldwijd, zodat je gebruik kunt maken van de deskundigheid, denk aan EULITA en QUALETRA. - Gebruik van techniek CAT, machine translation, spraakherkenning, post-editing, zowel voor tolken als vertalen. Dit naar aanleiding van de geconstateerde verschuiving van de rol van vertaler naar redacteur - Terminologie - Vertalen en redigeren een soort CEF-kader voor vertalen met referentieteksten. Het Engels als lingua franca. CEF-kader ook voor redigeren, en voor tolken - Mentoring, buiten en binnen de opleiding - Hoe hou je studenten gemotiveerd voor vertalen als de markt zo aan het veranderen is. Studenten verwachten in het hoge segment terecht te komen, maar de praktijk kan heel anders zijn. Dit is een curriculumprobleem, de breedte van alle typen vertalingen moet aan bod komen. 5. Diverse aankondigingen - Congres VviN november 2015 [verschoven naar maart 2016]: samenwerking partijen in de markt Dave ontvangt graag suggesties over hoe partijen de positieve samenwerking zien - Sense-jubileumcongres 14 november VZV-congres 12 september Voorzitter PSTEVIN - Marcel Thelen neemt in oktober 2015 afscheid van de Vertaalacademie in verband met pensionering. Hij is een van de aanjagers van PSTEVIN geweest en natuurlijk ook van onschatbare waarde geweest voor vele andere commissies en werkgroepen binnen de vertaalwereld - Dirk Verbeeck is zijn opvolger als opleidingscoördinator bij de Vertaalacademie. De vergadering ziet hem daarom graag ook hier als opvolger van Marcel Thelen als voorzitter. 3

5 PSTEVIN Naam Organisatie adres Aanwezig BEROEPSVERENIGINGEN Nelly Bosscha Erdbrink Alumnivereniging SIGV - Karen Campman NGTV - Lia Fletcher Vertalersplatform - Vicky Trees SENSE x Jenny Zonneveld SENSE x Jos Fuchs VViN - Helena Hoogenboezem NGTV (voor Robert Ensor) - Marcel Lemmens VZV - Marinus Strang VZV x Mustapha Loukili - Raymund Prins VViN - Dave van den Akker VViN x OPLEIDINGEN Willem Jan Gasille ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalen x Mike Hannay Vrije Universiteit Amsterdam x Cees Koster Universiteit Utrecht x Eric Metz UVA - Sjokean Oosterbaan ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalen x Marcel Thelen Vertaalacademie Maastricht x Fedde van Santen ITV Hogeschool voor Tolken en Vertalen x Dirk Verbeeck Vertaalacademie Maastricht x Carola Verhoeff SIGV - Katinka Zeven Leiden Universiteit - OVERIGE BELANGHEBBENDEN Raymond de Groot Concorde x Hetty Klinker IND x Esther ten Doeschot-Spijkerman TVcN - Han von den Hoff Bureau beëdigde tolken en vertalers - Femke van der Lans Bureau beëdigde tolken en vertalers x 4