! " #$%&'() * & ++, #* -., + /)$ 12-$ 3' / 3'!'

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "! " #$%&'() * & ++, #* -., + /)$ 12-$ 3' / 3'!'"

Transcriptie

1 ! # $%& '( * & - # * + %) / ) / " ) / ++,. & )$ 0 $ 12- $ 3' 3'!',

2 ! " #$%&'() * & ++, #* -., + %) /&)$0 /)$ 12-$ 3' / 3'!'

3 Voorwoord Voor u ligt het eindrapport betreffende het afstudeerproject Nieuwe bouwstenen voor huisvesting en vastgoed. Middels dit voorwoord willen wij een aantal personen bedanken die geholpen hebben bij de uitvoering van het project. Allereerst willen wij de heer Berends bedanken voor zijn begeleiding tijdens het project. Ook willen wij mevrouw Hubers en de heer Verheggen bedanken voor de bijdrage die zij hebben geleverd. Tevens willen wij de veertien medewerkers bedanken die op de korte termijn tijd voor ons hebben vrijgemaakt om enkele interviewvragen te beantwoorden. Tot slot willen wij mevrouw Holty bedanken voor haar adviezen en begeleiding tijdens het project. Imke Verheij en Lindy Zondag Nijmegen, mei 2009

4 Inhoudsopgave Samenvatting 1. Inleiding Diagnose van de startsituatie Organisatiebeschrijving Aanleiding van het project Het projectplan De deelvragen van het project Deelvragen Definities Begrenzing van het project Hoe ver gaat het project? Hoe breed gaat het project? Fasering Onderzoek Type en methoden van onderzoek Populatie De projectorganisatie en communicatie De resultaten van het onderzoek Wat staat er in de literatuur over huisvesting en vastgoed en relevante ontwikkelingen op huisvestingsgebied in de zorg? Ontwikkelingen in de zorgsector Huisvesting en vastgoed Strategisch vastgoedmanagement De vastgoedmanagementorganisatie Wat is de huidige werkwijze van de Gelderse Roos op het gebied van huisvesting en vastgoed? Wie heeft er op dit moment bij Forum GGz Nijmegen welke rol met daarbij behorende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed? Wat wordt er op dit moment bij Forum GGz Nijmegen verstaan onder huisvesting en vastgoed? Welke knelpunten worden er op dit moment door de betrokken partijen ervaren bij de huidige werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed? Wat is bij de betrokken partijen de gewenste werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed? Conclusies en aanbevelingen Conclusies Aanbevelingen Consequenties van de aanbevelingen De implementatie De evaluatie De procesevaluatie De productevaluatie...30

5 Bronnenlijst...32 Bijlagen...33 Bijlage 1. De begrippenlijst...33 Bijlage 2. Het organogram van Forum GGz Nijmegen...34 Bijlage 3. De interviewvragen...35

6 Samenvatting Forum GGz Nijmegen bundelt de krachten van GGz Nijmegen, de Pompestichting en Stichting Overwaal. De doelgroep van Forum GGz Nijmegen betreft personen met een psychische en/of psychiatrische aandoening. De verschillende instellingen delen belangrijke werkgebieden en specialismen en hebben daarnaast elk hun eigen specifieke expertise. Forum biedt verpleging, begeleiding, behandeling en verblijf en tevens advies, instructie en voorlichting. Het project Nieuwe bouwstenen voor huisvesting en vastgoed is in opdracht van de Raad van Bestuur van Forum GGz Nijmegen uitgevoerd. Het bestuur heeft het project gedelegeerd naar de directeur Servicecentrum en het clusterhoofd Facilitaire Zaken. Facilitaire Zaken maakt onderdeel uit van het Servicecentrum. Verschillende fusies en de veranderde financieringswijze van vastgoed in de zorg zijn de aanleiding geweest voor het formuleren van de opdracht. Naar aanleiding van gesignaleerde aspecten zijn de projectdoelstelling en de probleemstelling geformuleerd. De projectdoelstelling: Inzicht krijgen in de huidige en gewenste werkwijze van Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed en advies uitbrengen over de meest optimale werkwijze voor Forum op het gebied van huisvesting en vastgoed, zodat de werkwijze voor Forum duidelijk wordt en verbeterd kan worden. De probleemstelling: Hoe ziet de meest optimale werkwijze voor Forum GGz Nijmegen eruit op het gebied van huisvesting en vastgoed? Om de probleemstelling te kunnen beantwoorden zijn er een aantal deelvragen geformuleerd. Voor het beantwoorden van de deelvragen is gebruik gemaakt van de onderzoeksmethoden deskresearch en interviewen. Met de deskresearch is inzicht verkregen in alle mogelijke informatie op het gebied van huisvesting en vastgoed. Door middel van de interviews is de huidige werkwijze van de medewerkers op het gebied van huisvesting en vastgoed in kaart gebracht en zijn tegelijkertijd hun opinies gepeild over de huidige en gewenste werkwijze. Een aantal conclusies die getrokken kunnen worden op basis van de resultaten van het onderzoek zijn: Gezien de veranderde omgeving van instellingen in de gezondheidszorg wordt strategisch vastgoedmanagement de komende jaren steeds belangrijker; Er zijn meerdere modellen te gebruiken om strategisch vastgoedmanagement vorm te kunnen geven; Er zijn in de literatuur verschillende definities voor huisvesting en vastgoed te vinden; De termen huisvesting en vastgoed worden bij Forum GGz Nijmegen gebruikt, maar dienen concreter vastgelegd te worden; Er wordt te weinig gecommuniceerd op het gebied van huisvesting en vastgoed; Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn niet geformaliseerd, waardoor zij vaak onduidelijk zijn.

7 Om tot de meest optimale werkwijze voor Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed te komen, worden de volgende aanbevelingen gedaan: Definieer huisvesting en vastgoed als volgt: - Huisvesting: Het geheel van alle ondersteunende voorzieningen in de gebouwen waarvan gebruik wordt gemaakt om te leven, te slapen, te werken of te ontspannen; - Vastgoed: Het geheel van de gebouwen en de grond waarop zij staan. Pas strategisch vastgoedmanagement toe door de huisvestingscyclus van Suyker te gebruiken en spits het model toe op de organisatie. Communiceer meer op het gebied van huisvesting en vastgoed. - Communiceer de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden naar medewerkers; - Communiceer de definities van huisvesting en vastgoed naar medewerkers; - Laat de betrokken partijen voor afstemming meer met elkaar communiceren; - Communiceer meer en beter in beleidsplannen over productieveranderingen en de eventuele consequenties daarvan. Het daadwerkelijk implementeren van de meest optimale werkwijze voor Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed behoort niet tot het project. Er worden echter wel enkele adviezen gegeven met betrekking tot hoe de gedane aanbevelingen kunnen worden geïmplementeerd.

8 1. Inleiding Voor u ligt het eindrapport van het afstudeerproject Nieuwe bouwstenen voor huisvesting en vastgoed dat in opdracht van de Raad van Bestuur van Forum GGz Nijmegen is uitgevoerd. De gezondheidszorg staat aan de vooravond van een groot aantal veranderingen. Vastgoed gaat de komende tien jaar flink op de schop. Strategisch vastgoedmanagement is namelijk niet alleen meer van belang voor commerciële bedrijven met vastgoed op de balans. Sterker nog, in toenemende mate zullen maatschappelijke ondernemingen in sectoren als de zorg en het onderwijs de noodzaak ervaren om hun vastgoed in te zetten als strategisch bedrijfsmiddel, waardoor een positieve bijdrage geleverd kan worden aan het realiseren van de ondernemingsdoelstellingen. Naast deze veranderingen zijn er bij Forum GGz Nijmegen ook veranderingen waar te nemen, waardoor er onderzoek is uitgevoerd naar de wijze waarop huisvesting en vastgoed bij Forum is georganiseerd. Het eindrapport is opgebouwd uit zeven hoofdstukken. Na de inleiding, komt in het tweede hoofdstuk de diagnose van de startsituatie aan bod. In hoofdstuk drie staat het projectplan centraal, waarna in het vierde hoofdstuk de resultaten van het onderzoek weergegeven worden. De conclusies en aanbevelingen komen in hoofdstuk vijf aan bod. In het zesde hoofdstuk worden implementatieadviezen gegeven, waarna in het laatste hoofdstuk de evaluatie centraal staat. Ter verduidelijking van enkele begrippen die in dit rapport staan, is in de bijlage een begrippenlijst opgenomen. 8

9 2. Diagnose van de startsituatie In dit hoofdstuk worden Forum GGz Nijmegen en de aanleiding van het project beschreven. Bij het doorlichten van de organisatie is gebruik gemaakt van het 7S-model van McKinsey. Daarnaast is de informatie voornamelijk door deskresearch en eigen observaties verkregen. 2.1 Organisatiebeschrijving Forum GGz Nijmegen bundelt sinds 30 januari 2004 de krachten van GGz Nijmegen en de Pompestichting, een Forensisch Psychiatrisch Centrum. Sinds 1 januari 2008 maakt ook Stichting Overwaal, een centrum voor angststoornissen, deel uit van het concern. Daarnaast zijn op 31 december 2008 de juridische documenten ondertekend die de bestuurlijke fusie van de GGZ-organisaties, de Gelderse Roos en Forum GGz Nijmegen, per 1 januari 2009 officieel tot één organisatie maken. Wanneer de bestuurlijke fusie leidt tot een juridische fusie, gaan de Gelderse Roos en Forum GGz Nijmegen samen onder de naam Pro Persona. De doelgroep van Forum GGz Nijmegen betreft personen met een psychische en/of psychiatrische aandoening. De verschillende instellingen delen belangrijke werkgebieden en specialismen en hebben daarnaast elk hun eigen specifieke expertise. Forum biedt verpleging, begeleiding, behandeling en verblijf en tevens advies, instructie en voorlichting. Forum bestuurt GGz Nijmegen, de Pompestichting en Stichting Overwaal vanuit een visie waarin de totstandbrenging van allianties in de zorg en het uitbouwen en implementeren van kennis centraal staan. Volgens de typologie van Mintzberg is Forum GGz Nijmegen aan te duiden als een divisiestructuur. Forum heeft namelijk een structuur met een centraal hoofdkwartier, de Raad van Bestuur, en een aantal divisies, de Resultaatverantwoordelijke Eenheden (RVE s). Er zijn vier RVE s, Forum GGz Nijmegen (waarin de Raad van Bestuur, Concerncontrolling, de Concernstaf en het Servicecentrum zijn opgenomen), GGz Nijmegen, de Pompestichting en Stichting Overwaal. De dagelijkse leiding van een RVE is in handen van een directie. Op operationeel niveau worden taken uitgevoerd door de hoofden van de functionele eenheden, de clustermanagers. De Raad van Bestuur laat de RVE s vrij in het nemen van beslissingen over de manier waarop er aan de productie vorm wordt gegeven. Echter bepaalt het bestuur wel het beleid op de lange termijn, de te behalen resultaten en de toewijzing van middelen. De divisies als afzonderlijke productie-eenheden zijn volgens de typologie aan te duiden als professionele bureaucratieën. Bij de verschillende RVE s wordt op het uitvoerende vlak het werk namelijk verricht door hoogopgeleide (professionele) medewerkers. Er is sprake van decentralisatie van bevoegdheden. Ter verduidelijking van de structuur van Forum is het organogram opgenomen in bijlage twee. Ondanks de fusies zijn de verschillende culturen in de RVE s blijven bestaan. Hierdoor vormen zij geen geheel. Als medewerkers spreken over de organisatie waarin zij werkzaam zijn, noemen zij veelvuldig de naam van de RVE, maar niet het concern Forum GGz Nijmegen. Daarnaast is het merkbaar dat veel medewerkers elkaar niet kennen, zowel in de RVE, als in het concern Forum GGz Nijmegen. In de organisatie wordt er met name informeel met elkaar omgegaan. Als er echter zaken geregeld moeten worden, gebeurt dit veelal formeel. Aanvragen gaan bijvoorbeeld vaak via systemen waardoor het langer duurt voordat zaken ook daadwerkelijk geregeld zijn. Als gevolg van de voorgenoemde aspecten verloopt de communicatie in de organisatie vaak moeizaam. Het project Nieuwe bouwstenen voor huisvesting en vastgoed is, zoals reeds aan bod is gekomen, in opdracht van de Raad van Bestuur van Forum GGz Nijmegen uitgevoerd. Er is een tweehoofdige Raad van Bestuur. De beide bestuurders geven collegiaal leiding aan de directies van de verschillende RVE s. Gezamenlijk zijn zij integraal bestuurlijk verantwoordelijk voor de RVE s. 9

10 Het bestuur heeft het project gedelegeerd naar de directeur Servicecentrum en het clusterhoofd Facilitaire Zaken. Facilitaire Zaken maakt onderdeel uit van het Servicecentrum Aanleiding van het project Er zijn een aantal aspecten te benoemen die de aanleiding vormen voor het project. Ten eerste zijn er door de fusies tussen GGz Nijmegen, de Pompestichting en Stichting Overwaal verschillende zaken veranderd. De grootste wijziging die zich heeft voorgedaan met betrekking tot dit project is de loskoppeling van het Servicecentrum van de RVE s. Voorheen hadden de verschillende RVE s hun eigen ondersteunende diensten. Op dit moment is er één centraal servicecentrum dat diensten verleent aan alle drie de RVE s. Door de loskoppeling en de resultaatverantwoordelijkheid van de eenheden zijn de verantwoordelijkheden verschoven, waardoor het op sommige terreinen onduidelijk is wie wat doet en mag beslissen. Ten tweede wordt de financieringswijze van vastgoed door de overheid veranderd. Het geld voor de huisvesting dient via de productie verdiend te gaan worden. De huisvestingskosten worden momenteel standaard vergoed. Er moet doorgerekend worden of er met de productie voldoende inkomsten binnenkomen om de huisvestingskosten na 2014 te kunnen blijven dekken. Tot slot zal op langere termijn de samenwerking met de Gelderse Roos veranderingen in rollen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden met zich meebrengen. Door alle veranderingen blijkt dat bij Forum GGz Nijmegen de rollen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed nog niet geformaliseerd zijn. Huidige werkwijzen voldoen niet meer, maar de verwachtingen van de RVE s veranderen onvoldoende mee. De belangrijkste aspecten die gesignaleerd worden met betrekking tot het probleem op het gebied van huisvesting en vastgoed zijn: De verantwoordelijkheden tussen de verschillende partijen, onder andere tussen de Raad van Bestuur en de RVE s, maar ook tussen de RVE s en het Servicecentrum zijn anders verdeeld dan vroeger, maar nog onvoldoende geëxpliciteerd; De bij de verantwoordelijkheden horende bevoegdheden zijn onvoldoende aangepast, er is onduidelijkheid over wie wat kan en mag beslissen en waar de verantwoordelijkheid ligt voor de bijbehorende middelen; Onduidelijk is wie verantwoordelijk is voor de raming van de kosten en het opnemen van deze kosten in de begroting. Vaak blijken verhuisbewegingen en de consequenties hiervan niet opgenomen te zijn in de begroting en is onduidelijk wie opdraait voor onverwachte kosten; Er zijn meer partijen een rol gaan spelen, met meer wederzijdse afhankelijkheden, maar ook met meer tegenstrijdige belangen. Dit vertraagt de besluitvorming; Er is geen overzicht meer over alle huisvestingsvragen en wensen bij één verantwoordelijke partij. Dit wordt nog versterkt door het ontbreken van algemene kaders als een langetermijnhuisvestingsplan en eenduidige werkwijzen en procedures , Alblas, G., E. Wijsman (2005), Gedrag in organisaties, Wolters-Noordhoff: Groningen/Houten, Forum GGz Nijmegen (2008), Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording Stichting Forum GGz Nijmegen 2007 en Forum GGz Nijmegen (2005), Meerjaren Beleidsplan Forum GGz Nijmegen

11 Naar aanleiding van de gesignaleerde aspecten zijn de doelstelling en de probleemstelling van het project geformuleerd. Deze luiden als volgt: De projectdoelstelling: Inzicht krijgen in de huidige en gewenste werkwijze van Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed en advies uitbrengen over de meest optimale werkwijze voor Forum op het gebied van huisvesting en vastgoed, zodat de werkwijze voor Forum duidelijk wordt en verbeterd kan worden. De probleemstelling: Hoe ziet de meest optimale werkwijze voor Forum GGz Nijmegen eruit op het gebied van huisvesting en vastgoed? 11

12 3. Het projectplan In dit hoofdstuk komt de opzet van het project aan bod. 3.1 De deelvragen van het project Ter beantwoording van de probleemstelling zijn er zeven deelvragen geformuleerd Deelvragen 1. Wie heeft er op dit moment bij Forum GGz Nijmegen welke rol met daarbij behorende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed? 2. Wat wordt er op dit moment bij Forum GGz Nijmegen verstaan onder huisvesting en vastgoed? 3. Welke knelpunten worden er op dit moment door de betrokken partijen ervaren bij de huidige werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed? 4. Wat is bij de betrokken partijen de gewenste werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed? 5. Wat is de huidige werkwijze van de Gelderse Roos op het gebied van huisvesting en vastgoed? 6. Wat staat er in de literatuur over huisvesting en vastgoed en relevante ontwikkelingen op huisvestingsgebied in de zorg? 7. Welke stappen dient Forum te ondernemen om tot de nieuwe werkwijze te komen? Definities Rol: Taak: Verantwoordelijkheid: Bevoegdheid: Werkwijze: Een functie of positie van een persoon binnen een instantie. Een te verrichten werk. De verplichting om ervoor te zorgen dat iets goed verloopt. Het bezitten van toestemming om een handeling te mogen verrichten. De manier waarop men te werk gaat. 3.2 Begrenzing van het project Hoe ver gaat het project? Als resultaat van het project is een advies beoogd over de meest optimale werkwijze voor Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed. Daarnaast hebben wij geadviseerd over de implementatie van de nieuwe werkwijze. Het daadwerkelijk implementeren van de werkwijze nemen wij echter niet op ons Hoe breed gaat het project? Het project draait om de organisatie van huisvesting en vastgoed. Gedurende het project hebben wij alle locaties van Forum GGz Nijmegen bij ons onderzoek betrokken. Ondanks de bestuurlijke fusie met de Gelderse Roos hebben wij deze organisatie niet bij het project betrokken. Zij hebben onlangs al in kaart gebracht wat hun werkwijze is op het gebied van huisvesting en vastgoed. Van dit beleidsplan hebben wij echter wel gebruik gemaakt bij het uitvoeren van ons onderzoek. 12

13 3.3 Fasering Om het doel te bereiken, is het project opgedeeld in verschillende fasen. De wijze van fasering die is toegepast, is het projectmanagement middels de zes fasen van Twijnstra en Gudde. Deze fasen zijn uitgemond in de volgende mijlpalen: 1. De initiatieffase: het projectvoorstel; 2. De definitiefase: de organisatiediagnose, het projectplan en het communicatieplan; 3. De ontwerpfase: het onderzoeksplan; 4. De voorbereidingsfase: de interviewvragen; 5. De realisatiefase: het onderzoeksrapport, het adviesrapport Forum GGz Nijmegen, het eindrapport HAN, de presentatie Forum GGz Nijmegen, de presentatie HAN en het procesverslag. 6. De nazorgfase: deze fase is bij ons project niet van toepassing, omdat wij alleen adviezen uitbrengen en geen zicht hebben op het daadwerkelijke gebruik ervan. 3.4 Onderzoek Type en methoden van onderzoek Het type onderzoek dat is verricht, is kwalitatief onderzoek. Het draaide bij het project namelijk niet om het in kaart brengen van cijfers, maar om het verkennen en inzichtelijk maken van een thema of vraagstuk. In kwalitatief onderzoek staan de beschrijving en interpretatie van de problemen in de onderzoekssituatie voorop. Het gaat vooral om het benoemen van gedragingen, uitspraken en tekstdelen uit verzamelde documenten. Dit komt overeen met de activiteiten die gedurende het onderzoek uitgevoerd zijn. Deze activiteiten betreffen het in kaart brengen van de huidige en gewenste werkwijze van Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed. Daarnaast is in kaart gebracht wat huisvesting en vastgoed inhouden, welke werkwijzen er op dit gebied gehanteerd kunnen worden en welke relevante ontwikkelingen er op huisvestingsgebied in de zorg zijn. De methoden die bij het onderzoek zijn gebruikt, zijn interviewen en deskresearch. Het interviewen heeft mondeling plaatsgevonden. Er is voor deze methode gekozen bij de deelvragen één tot en met vier, omdat verwacht werd dat door middel van interviews de huidige werkwijze van de medewerkers op het gebied van huisvesting en vastgoed het beste in kaart gebracht kon worden en dat tegelijkertijd hun opinies gepeild konden worden over de huidige en gewenste werkwijze. De interviewvragen die zijn gebruikt tijdens het interviewen, zijn opgenomen in bijlage drie. De tweede methode, deskresearch, is toegepast bij de deelvragen vijf en zes en houdt in dat er onderzoek gedaan is naar reeds bestaande gegevens. Bij de deskresearch is gezocht naar alle mogelijke informatie op het gebied van huisvesting en vastgoed om hier meer inzicht in te verkrijgen. Hierbij valt te denken aan de definities, verschillen, werkwijzen en relevante ontwikkelingen in de zorg op het gebied van huisvesting en vastgoed Populatie Bij het onderzoek zijn veertien medewerkers van Forum GGz Nijmegen betrokken die allen met huisvesting en vastgoed te maken hebben, hetzij als functionaris op het gebied van huisvesting en vastgoed, hetzij als gebruiker. De veertien medewerkers komen uit diverse lagen in de organisatie, waardoor er rekening is gehouden met verschillende visies die medewerkers kunnen hebben op huisvesting en vastgoed bij Forum. 13

14 3.5 De projectorganisatie en communicatie Bij de uitvoering van het project zijn een aantal personen betrokken geweest. De mate waarin met de verschillende betrokkenen gecommuniceerd is varieert. Allereerst is de Raad van Bestuur betrokken als officiële opdrachtgever. Het bestuur heeft het project gedelegeerd naar de directeur Servicecentrum en het clusterhoofd Facilitaire Zaken. Het clusterhoofd is het meest betrokken geweest bij de uitvoering van het project. Hij bepaalde de te volgen richting van het project, faciliteerde en controleerde de voortgang door middel van overleg. Het clusterhoofd is samen met de directeur Servicecentrum verantwoordelijk voor de follow-up van het project. Tot slot is de adviseur Vastgoed bij het project betrokken. 14

15 4. De resultaten van het onderzoek Zoals reeds in het vorige hoofdstuk aan bod is gekomen, is er om inzicht te krijgen in de huidige en gewenste werkwijze van Forum GGz Nijmegen op het gebied van huisvesting en vastgoed onderzoek uitgevoerd. Daarnaast is met het onderzoek beoogd inzicht te krijgen in huisvesting en vastgoed, andere werkwijzen en ontwikkelingen in de zorg op het gebied van huisvesting en vastgoed, zodat uiteindelijk de meest optimale werkwijze voor Forum GGz Nijmegen geadviseerd kon worden. Om dit te bereiken zijn er zes onderzoeksvragen opgesteld. In dit hoofdstuk worden per onderzoeksvraag beknopt de resultaten van het onderzoek weergegeven. De volledige resultaten zijn opgenomen in het onderzoeksrapport. 4.1 Wat staat er in de literatuur over huisvesting en vastgoed en relevante ontwikkelingen op huisvestingsgebied in de zorg? Ontwikkelingen in de zorgsector Per 1 januari 2006 is de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) in werking getreden, waardoor de Wet Ziekenhuisvoorzieningen (WZV) is komen te vervallen. De wetswijziging heeft grote gevolgen voor de wijze van financiering van vastgoed in de zorg. De WTZi is in werking getreden om het bouwregime geleidelijk verder los te kunnen koppelen. De overheid wil zich minder gaan bemoeien met de capaciteit en de bouw van zorginstellingen. Er zal deregulering plaatsvinden. Hierdoor krijgen de zorginstellingen geleidelijk meer vrijheid en verantwoordelijkheid. De instellingen krijgen echter ook te maken met grotere risico s, waardoor investeringen veel meer door rendement worden gedreven. Dit betekent een extra prikkel voor efficiency en klantgericht werken. Door de inwerkingtreding van de WTZi verdwijnt de automatische koppeling tussen de toelating en vergunning. Daarnaast vindt de afrekening van de kapitaallasten niet langer plaats op basis van goedgekeurde nieuwbouwplannen, waardoor de afgelopen decennia de gebouwde vierkante meters goedkoop waren, maar op basis van normering en koppeling aan feitelijke productie. Investeringen in het vastgoed zullen gefinancierd moeten gaan worden uit de zorgproductie. Er komt een normatieve opslag voor kapitaallasten op de integrale kostprijs van behandelingen, die wordt aangeduid als de normatieve huisvestingscomponent. De component is een vergoeding voor (vervangende) nieuwbouw en instandhouding bestaande uit een geïndexeerde jaarlijkse bijdrage die voldoende is om, over de gehele levenscyclus van een gebouw, investerings- en instandhoudingsuitgaven te dekken. In de toekomst moeten dus afwegingen gemaakt worden betreffende het nut en/of de noodzaak van beoogde investeringen en de daaraan gekoppelde terugverdientijd. Zorginstellingen worden bewust gemaakt van de consequenties van hun investeringen. Naast de verandering van de WZV naar WTZi zijn ook de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, de Zorgverzekeringswet en de Wet Tarieven Gezondheidsheidszorg aangepast, deels vervangen en meer van elkaar losgekoppeld. De reden hiervoor is de introductie van het begrip marktwerking in de zorg op 1 januari Door middel van de marktwerking wordt het huidige systeem van centrale aanbodsturing vervangen door een systeem van decentrale vraagsturing. De kern van het nieuwe zorgstelsel is dat verzekeraars onderling gaan concurreren en dat zij onderhandelen met aanbieders van de zorg over prijs en kwaliteit. Ook zorgaanbieders zullen meer met elkaar gaan concurreren. Daarnaast creëert het kabinet met de invoering van marktwerking in de zorg meer keuzemogelijkheden voor de consument. 15

16 Met de invoering van de marktwerking wordt beoogd dat de marktpartijen doelmatiger en efficiënter met hun middelen omgaan. Dit zal moeten leiden tot een betere kostenbeheersing, waarmee een hoge toename van zorgkosten voorkomen kan worden. Door de invoering van de marktwerking staat de overheid niet langer aan het roer, maar zal zij een meer toezichthoudende rol op zich nemen. Door middel van de Nederlandse Zorgautoriteit en de Nederlandse Mededingingsautoriteit waakt de overheid over de marktwerking in de zorgsector. Bij de GGZ is het introduceren van marktwerking echter gecompliceerder dan bij de somatische gezondheidszorg. Hiervoor zijn een aantal redenen te noemen. Allereerst kent de GGZ nauwelijks eenduidige productomschrijvingen. Zonder duidelijke productomschrijvingen ontbreekt het aan transparantie die verzekeraars en zorgaanbieders nodig hebben om met elkaar te onderhandelen en afspraken te maken. Daarnaast is de kennis over wat GGZ doet slechts in hoge mate in handen van de zorgverleners. Tevens zijn verzekerden vaak onvoldoende geïnteresseerd of zijn patiënten onvoldoende in staat tot het maken van een juiste afweging tussen prijs en kwaliteit, waardoor er niet voldoende gewicht in de schaal gelegd wordt om het zorginkoopbeleid van zorgverzekeraars te beïnvloeden. Tot slot zijn de maatschappelijke kosten van psychische aandoeningen veelal hoger dan van somatische ziekten. Echter concluderen de heer Schut, mevrouw van der Geest en de heer Varkevisser uit hun onderzoek naar gereguleerde marktwerking in de GGZ dat er toch onder twee basisvoorwaarden door de GGZ aan marktwerking voldaan kan worden. In de eerste plaats moet de zorgverzekeringsmarkt goed functioneren. Daarnaast dient de zorginkoopmarkt goed te functioneren. Door het introduceren van gereguleerde marktwerking heeft er zich in de zorgsector een sterke tendens tot concentratie voorgedaan, ook wel ketenvorming of verticale fusies genoemd. De samenwerking tussen zorginstellingen richt zich op het besparen van facilitaire kosten en het versterken van de marktpositie ten opzichte van verzekeraars, beleidsmakers en belangenorganisaties. Tevens spelen zorginhoudelijke motieven een belangrijke rol voor de ketenvorming. Door het samengaan van verschillende soorten zorgaanbieders ontstaat een zorgketen waarbinnen de cliënt op het juiste moment de meest passende zorg krijgt. Bovendien kan de zorg op meerdere locaties op integrale wijze worden aangeboden Huisvesting en vastgoed Definitie vastgoed In de literatuur staan verschillende definities van vastgoed. Na vergelijking van de verschillende definities zijn er inhoudelijk twee mogelijkheden. De eerste definitie luidt als volgt: Alle activiteiten, diensten en middelen die zijn gericht op administratie, advies en overige activiteiten bij het verwerven, exploiteren en afstoten van huisvesting. Als tweede mogelijkheid wordt onder vastgoed verstaan: Het geheel van het gebouw en de grond waarop het staat. De term vastgoed verwijst naar het niet-verplaatsbare karakter van deze goederen. Definitie huisvesting Huisvesting staat in de literatuur als volgt beschreven: Huisvesting is de overkoepelende term voor verschillende typen onderkomens waarin men tijdelijk of permanent onderdak heeft om in te leven, te slapen, te werken of te ontspannen. Alle type woningen, bedrijfsgebouwen, scholen, musea en kantoren vallen hieronder. 16

17 Huisvesting maakt naast services en middelen onderdeel uit van facility management. Door de verschillende meningen die in de literatuur gegeven worden over de indeling van huisvesting onder elkaar te zetten, ontstaat onderstaande opsomming: - Belastingen; - Gebouwenbeheer; - Heffingen; - Huisvestingsbeheer; - ICT; - Installatiebeheer; - Onderhoud aan productiemiddelen; - Technisch beheer; - Terreinbeheer; - Vastgoedbeheer; - Verzekeringen; - Werkplekbeheer (verhuizingen) Strategisch vastgoedmanagement Van traditioneel huisvestingsbeheer naar strategisch vastgoedmanagement Door de introductie van marktwerking in de gezondheidszorg in combinatie met integrale tarieven waarin de huisvestingslasten in de productieprijzen zijn verwerkt, is het denken over de gebouwen die gebruikt worden in de zorg veranderd. De gebouwen worden steeds meer beschouwd als productiemiddel dat bijdraagt aan een efficiënte bedrijfsvoering. Daarnaast dient de huisvesting de bedrijfsprocessen optimaal te ondersteunen, scherp te zijn geprijsd ten behoeve van de concurrentie van andere zorgaanbieders en wijzigingen in aard en omvang van de bedrijfsactiviteiten op te kunnen vangen. Langzaam maar zeker dringt in de top van bedrijven het besef door dat efficiënt en effectief gebruik van vastgoed een positieve invloed kan hebben op de organisatie en haar medewerkers waardoor het niet meer als kostenpost, maar als bedrijfsmiddel wordt gezien. Vastgoed is als strategisch bedrijfsmiddel gelijkwaardig geworden aan de vier andere traditionele resources, kapitaal, mensen, technologie en kennis. De geschetste verschuivingen in de rol van bedrijfshuisvesting vragen om een meer strategische aanpak. In toenemende mate moet een omslag gemaakt worden van het min of meer operationele en facilitaire huisvestingsdenken naar het meer strategische vastgoeddenken. Er vindt een verschuiving plaats van traditioneel huisvestingsbeheer naar strategisch vastgoedmanagement. Wat is strategisch vastgoedmanagement? De definitie van strategisch vastgoedmanagement hangt af van de optiek waarmee ernaar gekeken wordt. Vanuit de optiek van de gebruiker van vastgoed gaat het erom hoe het vastgoed optimaal afgestemd kan worden op de wensen van het primaire proces. Bij de optiek van de belegger gaat het om het realiseren van een maximaal financieel rendement op de vastgoedportefeuille. De doelstelling van strategisch vastgoedmanagement is om een reële bijdrage te leveren aan het realiseren van de ondernemings- of bedrijfsdoelstelling. Strategisch vastgoedmanagement dient te leiden tot verhoging van de productiviteit, reductie van de kosten en moet bijdragen aan het rendement. Daarnaast zal het moeten bijdragen aan de identiteit van de organisatie. Strategisch vastgoedmanagement is de Nederlandse pendant van het Corporate Real Estate Management (CREM). Er zijn meerdere modellen die aangeven hoe strategisch vastgoedmanagement vormgegeven kan worden. In de huisvestingscyclus van Suyker omvat strategisch vastgoedmanagement verschillende aandachtgebieden. Deze aandachtsgebieden zijn general management (strategie en besluiten), vastgoedmanagement (analyses, transacties en contracten), bouwprojectmanagement (projectrealisatie) en huisvestingsbeheer (beheer en huisvesting). 17

18 De heer van Driel maakt, in zijn boek Strategische inzet van vastgoed, daarentegen bij strategisch vastgoedmanagement onderscheid in een drietal niveaus. Op strategisch niveau is de hoofdactiviteit het periodiek vervaardigen van een strategisch vastgoedplan. Op tactisch niveau is het van belang om de vastgoedportefeuille per object te inventariseren en te analyseren. Operationeel betreft de doelmatige, gestructureerde en klantgerichte dagelijkse aandacht voor de activiteiten op administratief, technisch en commercieel gebied ten behoeve van een ongestoorde uitoefening van de bedrijfs-/werkprocessen. De mogelijkheid om strategisch vastgoedbeleid te kunnen voeren, is mede afhankelijk van de verblijfscategorie en de doelgroep waarvoor de voorziening wordt gerealiseerd. Er zijn drie verblijfscategorieën te onderscheiden, namelijk licht, zwaar en beveiligd. De verblijfscategorie licht lijkt de meeste kansen te bieden om een strategisch vastgoedbeleid te kunnen voeren, aangezien de verblijfscategorie het meest lijkt op reguliere woningbouw. Tot slot brengt de professionalisering van het vastgoedmanagement een aantal verschuivingen met zich mee in de rol, functie en positionering van het vastgoedmanagement. Vastgoedmanagement zal meer op bestuursniveau aangestuurd gaan worden waardoor er nieuwe eisen aan de competenties van bestuurders gesteld gaan worden. Daarnaast zal de organisatorische inbedding van het vastgoed in de organisatie ook ter discussie komen. Zorginstellingen zullen zich de vraag dienen te stellen of het vastgoed een integraal onderdeel van de onderneming blijft of dat het vastgoed in een apart onderdeel of rechtspersoon wordt gepositioneerd De vastgoedmanagementorganisatie Het blijft een voortdurende discussie te bepalen of taken van de belegger uitbesteed moeten worden naar de vastgoedmanagementorganisatie. De organisatie van vastgoed kan ingedeeld worden aan de hand van drie hiërarchische niveaus, te weten een strategisch, tactisch en operationeel niveau. Ieder vastgoedmanagementniveau heeft zijn eigen belangrijke taken en verantwoordelijkheden. Het strategische niveau, het portefeuillebeleid, bestaat uit het allocatiebeleid, risicomanagement, uitbesteding van asset en property management, acquisitie en dispositie en portefeuilleoptimalisatie. Daarnaast bestaat het tactisch niveau, het portefeuillemanagement, uit voorstellen voor investeringen en desinvesteringen, objectbeleid, initiëren en monitoren van de budgetcyclus en vormgeven van het uitbestedingsbeleid van property management. Het laagste niveau, property management, betreft commercieel beheer, technisch beheer, administratief beheer, verhuurmanagement en coördinatie, juridische adviesdiensten en marketing-adviesdiensten. 4.2 Wat is de huidige werkwijze van de Gelderse Roos op het gebied van huisvesting en vastgoed? Bij de Gelderse Roos is huisvesting ondergebracht bij de afdeling Huisvesting die onder leiding staat van de directie Financiën, Informatisering en Administratie (FIA). Alle kennis omtrent huisvesting, vastgoed en onderhoud is ondergebracht bij deze afdeling. Het aankopen, ontwikkelen en afstoten van onroerend goed, alsmede het aangaan van huurcontracten blijft echter centraal belegd, namelijk bij de FIA. Lopende huurcontracten komen wel onder verantwoordelijkheid van de afdeling Huisvesting. Alle regio s of zorgmarktcombinaties huren de panden die zij in gebruik hebben van de FIA. De uitvoering van dit beleid is de verantwoording van de afdeling Huisvesting. Bij de Gelderse Roos komen op verschillende plaatsen aanvragen binnen die betrekking hebben op capaciteits- en/of productiewijzigingen. Wanneer dit het geval is, dient er een marktonderzoek te worden uitgevoerd. Deze inventarisatie dient door de directies te worden uitgevoerd. 18

19 Wanneer uit marktonderzoek blijkt dat wijziging van capaciteit verantwoord is, dan dient een business case te worden gemaakt. Met de business case als leidraad kan de keuze gemaakt worden voor huur, koop of ontwikkeling van nieuwbouw. Deze keuze zal de directeur FIA in overleg met de Raad van Bestuur maken. In totaal zijn er vijf procedures te onderscheiden waarbij de huisvestingssituatie wordt gewijzigd, namelijk huur, aankoop, ontwikkeling nieuwbouw en verbouw, verkoop en verhuur. Er zal intern een onderscheid gemaakt moeten worden in de rol van eigenaar/verhuurder en die van gebruiker/huurder. De verhuurder wordt de FIA, namens de Raad van Bestuur. De locaties en zorgmarktcombinaties worden de gebruikers/huurders. In principe zijn alle regio s of zorgmarktcombinaties zelf verantwoordelijk voor het huurdersonderhoud, waaronder het verrichten van onderhoud en verschillende kleine reparaties verstaan wordt. De afdeling Huisvesting zal de uitvoering en controle van het verhuurdersonderhoud van alle panden in eigendom op zich gaan nemen. Dit betekent dat de afdeling Huisvesting alle onderhoud- en reparatiewerkzaamheden moet verrichten die nodig zijn om het pand in een goede staat van onderhoud te houden. 4.3 Wie heeft er op dit moment bij Forum GGz Nijmegen welke rol met daarbij behorende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed? Voor de beantwoording van de onderzoeksvraag is aan veertien medewerkers die allen met huisvesting en vastgoed te maken hebben, hetzij als functionaris, hetzij als gebruiker, een viertal vragen gesteld. Twee vragen hebben betrekking op wie er in de organisatie in het algemeen verantwoordelijk zijn voor het vastgoed en voor huisvestingsvraagstukken. Bij de eerste vraag, wie er in de ogen van de respondenten verantwoordelijk is voor het vastgoed van Forum GGz Nijmegen, zijn bijna alle respondenten van mening dat de Raad van Bestuur als eigenaar eindverantwoordelijk is voor het vastgoed van de organisatie. Een enkeling geeft aan dat de Raad van Bestuur vervolgens verantwoordelijkheden delegeert. Daarnaast geeft een enkeling aan dat de directies van de verschillende RVE s, als huurders, operationeel verantwoordelijk zijn. Bij de tweede vraag, over huisvestingsvraagstukken, antwoordden de respondenten dat zij denken te weten bij wie zij terecht kunnen. De meningen verschillen hier echter over. Het clusterhoofd Facilitaire Zaken komt bij de vraag het meest ter sprake. Daarnaast worden, aflopend gerangschikt naar het aantal keer genoemd, Facilitaire Zaken in het algemeen, de directies van de verschillende RVE s en de Raad van Bestuur, het hoofd Interne Zaken, de verhuiscoördinator, de adviseur Vastgoed en de clustermanagers genoemd. Wat betreft de derde vraag voor beantwoording van de onderzoeksvraag, is ingegaan op het opnemen van productieveranderingen en de eventuele consequenties daarvan voor huisvesting en vastgoed in beleidsplannen. Voor zover het voor de verschillende respondenten van toepassing is, nemen zij de productieveranderingen en de eventuele consequenties daarvan op in beleidsplannen. Daarnaast wordt er door enkele respondenten aangegeven dat zij, door de verandering van de financieringswijze van het vastgoed in de zorg en de invoering van de normatieve huisvestingscomponent, zich meer zijn gaan bezighouden met het opnemen van de productieveranderingen en de consequenties daarvan. Tevens geeft een aantal respondenten aan dat in de organisatie productieveranderingen en de consequenties daarvan meer opgenomen zouden moeten worden in beleidsplannen. De laatste vraag ter beantwoording van de onderzoeksvraag betreft de rol van de respondenten met de daarbij behorende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van hen op het gebied van huisvesting en vastgoed. Aan de hand van de verschillende rollen die de respondenten vervullen, worden hun taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed weergegeven. 19

20 Functionaris Taken huisvesting Taken vastgoed Lid Raad van Bestuur In de breedste zin verantwoordelijk voor het vastgoed met alle bijbehorende bevoegdheden. Concerncontroller Beoordelen begrotingen. Riskmanagement (haalbaarheids- en financiele analyses). Directeur Algemene Zaken GGz Nijmegen Nauw betrokken bij veranderingen in plannen en organisatorische wijzigingen bij GGz Nijmegen die gevolgen hebben voor huisvesting; Nadenken over het toepassen van andere kantoorconcepten bij GGz Nijmegen; Schrijven van een plan over hoe er invulling gegeven kan worden aan het beheer van inventaris. Directeur Servicecentrum Eindverantwoordelijk en bevoegd voor de uitvoering van huisvesting. Opdrachtgever functionele deel nieuwbouw Nijmeegsebaan (Programma van Eisen, ontwerp en bouw); Verantwoordelijk voor het bouwteam. Vormgeven van de vastgoedtaken in het Servicecentrum. Adviseur Vastgoed* Intermediair bij de directe begeleiding voor de bouw van de Pompestichting in Zeeland; Interne coördinerende rol bij het ontwikkelen van huisvesting voor de verschillende RVE s; Kartrekker bij strategische vastgoedkeuzes; Coördinator voor het maken van businessplannen. Clusterhoofd Facilitaire Zaken In de breedste zin verantwoordelijk en bevoegd voor het facilitair beheer van alle gebouwen, de uitvoerende huisvesting. Hoofd Beheer en Onderhoud In de breedste zin verantwoordelijk voor het onderhoud; Verantwoordelijk voor het beheersstuk. Verhuiscoördinator Regelen van de verhuizingen van medewerkers en patiënten; Ervoor zorgen dat afdelingen op een logische wijze in de organisatie geplaatst worden; Adviseren van leidinggevenden over de plaatsing van medewerkers in kantoren; Beheren van het meubilair; Neemt plaats in de projectgroep mutatieformulieren; Beantwoorden binnenkomende huisvestingsvragen. Adviseren bij aankoop en huur van het vastgoed; Neemt plaats in het bouwbestuur en bij de bouwdirectie. Adviseren en begeleiden bij bouw. 20

21 Functionaris Taken huisvesting Taken vastgoed Clustermanager Volwassenen Overleggen met clusterhoofd Facilitaire Zaken en verhuiscoördinator over verhuizingen in haar cluster; Aangeven van disfunctionele zaken. Clustermanager Complex Langdurige Zorg Neemt initiatief tot wijzigingen in huisvesting ter bewaking van de kwaliteit van de gebouwen; Eindverantwoordelijk voor de staat van de gebouwen; Maken van de investeringsbegroting en het doen van de aanvraag daarvoor. Neemt plaats in de bouwcommissie voor de nieuwbouw Nijmeegsebaan. Manager Bedrijfsvoering Psychosebehandeling Maken van de investeringsbegroting en het doen van de aanvraag daarvoor; Neemt initiatief tot wijzigingen in huisvesting ter bewaking van de kwaliteit van de afdelingen. Opstellen van het Programma van Eisen voor nieuwbouw wat haar cluster betreft. Manager ad interim clusterinhoudelijke ondersteuning** Regelen van kantoorruimten voor de medewerkers van haar cluster; Bekijken of de kantoorruimten voldoen aan de eisen; Houden van toezicht op de netheid van de ruimten; Melden van disfunctionele zaken. * Bij het uitvoeren van deze taken heeft de adviseur Vastgoed een adviserende rol. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van zijn taken liggen bij de directies van de RVE s en de Raad van Bestuur. ** Wat betreft de taken van de manager heeft zij de bijbehorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden. De bevoegdheden reiken in geval van tegengestelde belangen echter minder ver. Twee functionarissen die geïnterviewd zijn, zijn niet opgenomen in de tabel. De directeur Algemene Zaken van de Pompestichting heeft haar taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed namelijk nog niet duidelijk voor ogen, omdat zij nog maar een korte tijd werkzaam is in de organisatie. De directeur Algemene Zaken van Stichting Overwaal heeft daarentegen op het gebied van huisvesting en vastgoed geen specifieke taken. Hij heeft de opdracht om bepaalde zorg te leveren, waarvoor hij ruimten nodig heeft. De taak om te zorgen voor de ruimten delegeert de directeur. Hiervoor is hij echter wel eindverantwoordelijk en bevoegd om te beslissen of iets wel of niet uitgevoerd wordt. 21

22 4.4 Wat wordt er op dit moment bij Forum GGz Nijmegen verstaan onder huisvesting en vastgoed? Uit de interviews die afgenomen zijn bij de veertien respondenten is gebleken dat er volgens het merendeel bij Forum GGz Nijmegen een verschil is tussen de term vastgoed en de term huisvesting. Vier respondenten zijn echter van mening dat er bij Forum tussen de termen geen verschil wordt gemaakt. Twee respondenten kunnen hier geen mening over vormen, omdat het voor hen onduidelijk is. De respondenten die tijdens het interview een verschil opmerkten tussen beide termen, hebben een redelijk overeenkomende visie over wat Forum verstaat onder de term vastgoed en de term huisvesting. Onder de term vastgoed wordt volgens de respondenten de gebouwen, het stenen stapelen, en het strategisch beleid van de gebouwen verstaan. Als het echter gaat over de term huisvesting bij Forum denken de respondenten aan alles wat zich in de gebouwen bevindt, het daadwerkelijk huisvesten. Het gaat om het gebruik van de gebouwen. Denk hierbij onder andere aan onderhoud en ruimtegebruik. Wat een aantal respondenten bij de beantwoording van de vraag opmerkt, is dat de termen vastgoed en huisvesting bij Forum vaak door elkaar heen worden gebruikt. Ook geeft een enkeling aan dat de termen in de organisatie wel meer erkenning krijgen. Bij de vraag of Forum de termen huisvesting en vastgoed moet blijven gebruiken, antwoordt het merendeel van de respondenten bevestigend. Er moet een onderscheid blijven tussen de termen huisvesting en vastgoed, maar dit onderscheid moet wel concreet vastgelegd worden in de organisatie. 4.5 Welke knelpunten worden er op dit moment door de betrokken partijen ervaren bij de huidige werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed? De veertien respondenten ervaren op dit moment een aantal knelpunten bij de huidige werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed. Een knelpunt dat meerdere malen genoemd is tijdens de interviews, is dat de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden bij de huidige werkwijze vaak onduidelijk zijn. Er staat, naast functieomschrijvingen, niets op papier. Voor medewerkers is het daarom niet duidelijk bij wie zij terecht kunnen. Daarnaast is het voor enkele functionarissen op het gebied van huisvesting en vastgoed niet helder waar sommige verantwoordelijkheden en bevoegdheden van hen ophouden en overgaan naar een andere functionaris. Een ander veelvoorkomend knelpunt is de toename van de bureaucratisering in de organisatie. Doordat er met systemen gewerkt wordt, is het onpersoonlijker en duurt het vaak langer voordat een aanvraag wordt uitgevoerd. De communicatie verloopt langzamer. Tevens komt de afstemming tussen huisvesting en vastgoed een aantal keer ter sprake. Er vindt vaak te weinig afstemming plaats tussen de gebruikers van huisvesting, de functionarissen op het gebied van huisvesting en de functionarissen op het gebied van vastgoed. Er wordt te weinig en te laat met elkaar gecommuniceerd en (beleids)plannen worden vaak te laat en onvoldoende aan elkaar bekend gemaakt. Tot slot geeft een enkeling aan dat er wat betreft vastgoed te vaak ad hoc beslissingen genomen worden. Er wordt te weinig strategisch beleid gevoerd en te weinig naar de toekomst gekeken. 22

23 Echter hebben sommige respondenten ook positieve ervaringen met de huidige werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed. Wat men ervaart, is dat alles uiteindelijk wel redelijk loopt door de juiste medewerkers te vinden die de problemen oplossen. De organisatie is tevens zoekende naar de juiste werkwijze, wat de goede kant opgaat. 4.6 Wat is bij de betrokken partijen de gewenste werkwijze op het gebied van huisvesting en vastgoed? Wat de respondenten als gewenste werkwijze aangeven, is deels af te leiden uit de knelpunten. Allereerst geeft het merendeel van de respondenten aan dat de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden op het gebied van huisvesting en vastgoed bij Forum GGz Nijmegen duidelijker en vastgelegd moeten worden. Als dit duidelijk wordt, weten medewerkers beter bij wie zij terecht kunnen en hoeven de functionarissen zich niet terughoudend op te stellen bij het nemen van hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Ten tweede vindt een aantal respondenten het belangrijk dat de bureaucratisering vermindert. Kortere lijnen en meer persoonlijk contact zijn gewenst. Daarnaast zijn enkele respondenten van mening dat er meer afstemming dient te komen tussen de gebruikers van huisvesting, de functionarissen op het gebied van huisvesting en de functionarissen op het gebied van vastgoed. Er moet meer met elkaar gecommuniceerd worden en (beleids)plannen moeten aan elkaar bekend gemaakt worden. Tot slot zijn er nog enkele andere suggesties die de respondenten voorleggen met betrekking tot de gewenste werkwijze. Zo vinden een paar respondenten het belangrijk dat de termen huisvesting en vastgoed bij Forum duidelijker worden en dat er een beter onderscheid tussen deze termen wordt gemaakt. Tevens geven een paar respondenten aan dat er meer naar de toekomst gekeken moet worden. Dit kan onder andere door middel van het maken van plannen. Als laatst geven een aantal respondenten aan dat zij vastgoed als losstaande vastgoedpoot, voor het strategische deel, willen inbedden in de organisatie. 23

24 5. Conclusies en aanbevelingen In dit hoofdstuk worden de conclusies getrokken naar aanleiding van het uitgevoerde onderzoek. Op basis van de conclusies worden er aanbevelingen gedaan, waarmee de probleemstelling beantwoord wordt. Daarnaast worden de consequenties van de aanbevelingen weergegeven. 5.1 Conclusies Aan de hand van de resultaten van het onderzoek is te concluderen dat, gezien de veranderende omgeving van instellingen in de gezondheidszorg, strategisch vastgoedmanagement de komende jaren steeds belangrijker wordt. Door de introductie van marktwerking in de gezondheidszorg, de ketenvorming in de zorgsector in combinatie met integrale tarieven waarin de huisvestingslasten in de productieprijzen zijn verwerkt, is het denken over de gebouwen die gebruikt worden in de zorg veranderd. Langzaam maar zeker dringt in de top van bedrijven het besef door dat efficiënt en effectief gebruik van vastgoed een positieve invloed kan hebben op de organisatie en haar medewerkers waardoor het niet meer als kostenpost, maar als bedrijfsmiddel wordt gezien. De geschetste verschuivingen in de rol van bedrijfshuisvesting vragen om een meer strategische aanpak. Om strategisch vastgoedmanagement vorm te kunnen geven, zijn er meerdere modellen te gebruiken. Daarnaast is uit de interviews te concluderen dat de termen huisvesting en vastgoed bij Forum GGz Nijmegen gebruikt worden, maar dat de termen concreter in de organisatie vastgelegd dienen te worden. De termen huisvesting en vastgoed moeten bij Forum dus beter gedefinieerd worden. Uit de deskresearch blijkt dat er verschillende definities zijn voor huisvesting en vastgoed. Naast de bovenbeschreven conclusies is er uit de interviews te concluderen dat er te weinig gecommuniceerd wordt op het gebied van huisvesting en vastgoed. Dit is af te leiden uit de knelpunten die genoemd worden. Tevens zijn taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden niet geformaliseerd, waardoor zij vaak onduidelijk zijn. Tot slot is te concluderen dat de informatie over de werkwijze die de Gelderse Roos hanteert op het gebied van huisvesting en vastgoed geen essentiële informatie heeft opgeleverd. De werkwijze kan niet door Forum GGz Nijmegen gebruikt worden, omdat er geen duidelijk onderscheid tussen huisvesting en vastgoed wordt gemaakt. 5.2 Aanbevelingen Naar aanleiding van de conclusies worden er enkele aanbevelingen voor Forum GGz Nijmegen gedaan. Het is belangrijk voor Forum dat er strategisch met het vastgoed wordt omgegaan. Om strategisch vastgoedmanagement vorm te kunnen geven, is het belangrijk dat de termen huisvesting en vastgoed gedefinieerd worden en dat de wijze waarop het strategisch vastgoedmanagement het beste toegepast kan worden, duidelijk wordt. Concreet worden de volgende aanbevelingen gedaan: Definieer huisvesting en vastgoed De literatuur geeft een aantal definities wat betreft huisvesting en vastgoed. Forum GGz Nijmegen kan vastgoed het beste definiëren als het geheel van de gebouwen en de grond waarop zij staan. Huisvesting kan Forum daarentegen het beste definiëren als het geheel van alle ondersteunende voorzieningen in de gebouwen waarvan gebruik wordt gemaakt om te leven, te slapen, te werken of te ontspannen. 24

Voorwoord. Imke Verheij en Lindy Zondag. Nijmegen, mei 2009

Voorwoord. Imke Verheij en Lindy Zondag. Nijmegen, mei 2009 Voorwoord Voor u ligt het adviesrapport betreffende het project Nieuwe bouwstenen voor huisvesting en vastgoed. Middels dit voorwoord willen wij een aantal medewerkers bedanken die geholpen hebben bij

Nadere informatie

Informatiemanager. Doel. Context

Informatiemanager. Doel. Context Informatiemanager Doel Ontwikkelen, in stand houden, evalueren, aanpassen en regisseren van het informatiemanagement, de digitale informatievoorziening en de ICT-facilitering van de instelling en/of de

Nadere informatie

ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED. Professioneel beheer voor beter rendement

ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED. Professioneel beheer voor beter rendement ZORG VOOR MAATSCHAPPELIJK VASTGOED Professioneel beheer voor beter rendement Een veranderende financiële omgeving vraagt om ander vastgoedbeheer Het onderwijsvastgoed, het zorgvastgoed, het gemeentelijk

Nadere informatie

Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303

Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Doel (Mede)zorgdragen voor de vormgeving en door het geven van adviezen bijdragen aan de uitvoering van het beleid binnen de Hogeschool Utrecht kaders en de ter

Nadere informatie

Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302

Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302 Functieprofiel: Projectleider Functiecode: 0302 Doel Voorbereiden en opzetten van en bijbehorende projectorganisatie, alsmede leiding geven aan de uitvoering hiervan, binnen randvoorwaarden van kosten,

Nadere informatie

de toegevoegde waarde

de toegevoegde waarde de toegevoegde waarde MEER DAN EEN DAK BOVEN JE HOOFD ONZE ERVARING LEERT DAT... Driehoek Vastgoed biedt u expertise op het gebied van huis vesting en vastgoedbeheer. Voor iedere organisatie is huisvesting

Nadere informatie

Asset management Business case: Ipse de Bruggen Roeland Brouns Ipse de Bruggen Bastiaan Roon - Fakton. 22 maart 2012

Asset management Business case: Ipse de Bruggen Roeland Brouns Ipse de Bruggen Bastiaan Roon - Fakton. 22 maart 2012 Asset management Business case: Ipse de Bruggen Roeland Brouns Ipse de Bruggen Bastiaan Roon - Fakton 22 maart 2012 Inhoud Inleiding Ipse de Bruggen en Fakton De noodzaak van professioneel assetmanagement

Nadere informatie

Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen

Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen Toelichting hoofdstructuur Pré Wonen Alles lijkt lichter en makkelijker te gaan: iedereen kent zijn of haar rol, beleid- en besluitvorming verloopt één keer goed en er is veel minder behoefte aan afstemming.

Nadere informatie

Functieprofiel Projectleider Functieprofiel titel Functiecode 00

Functieprofiel Projectleider Functieprofiel titel Functiecode 00 1 Functieprofiel Projectleider Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Voorbereiden en opzetten van projecten en bijbehorende projectorganisatie, alsmede leiding geven aan de uitvoering hiervan, binnen

Nadere informatie

Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00

Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00 1 Functieprofiel Beleidsadviseur Functieprofiel titel Functiecode 00 Doel Ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid en adviseren op één of meerdere aandachtsgebieden/beleidsterreinen ten behoeve

Nadere informatie

Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid. Werk in uitvoering

Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid. Werk in uitvoering Investeringsstatuut Stichting Wonen Zuid Werk in uitvoering Vastgesteld door de Bestuurder op 17-06-2014 Goedgekeurd door de Raad van Commissarissen op 26-03-2015 INHOUD INVESTERINGSSTATUUT INLEIDING...

Nadere informatie

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE MANAGEMENT & BESTUURSONDERSTEUNING DIRECTEUR BEDRIJFSVOERING VERSIE 3 APRIL 2017

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE MANAGEMENT & BESTUURSONDERSTEUNING DIRECTEUR BEDRIJFSVOERING VERSIE 3 APRIL 2017 Directeur bedrijfsvoering Doel Zorgdragen voor de beleidsontwikkeling en, na vaststelling van het te voeren beleid door anderen, voor beleidsimplementatie en -evaluatie van (deel)processen in de bedrijfsvoering

Nadere informatie

Huisvestingskosten en facility management 1

Huisvestingskosten en facility management 1 Huisvestingskosten en facility management 1 Huisvestingskosten en facility management Wat kost mijn kantoorruimte? Wat betalen met ons vergelijkbare organisaties voor hun huisvesting? Wat valt daaronder

Nadere informatie

HOE STUUR JE ALS RAAD OP MAATSCHAPPELIJK VASTGOED? Een leidraad en routeboek voor de juiste informatie

HOE STUUR JE ALS RAAD OP MAATSCHAPPELIJK VASTGOED? Een leidraad en routeboek voor de juiste informatie HOE STUUR JE ALS RAAD OP MAATSCHAPPELIJK VASTGOED? Een leidraad en routeboek voor de juiste informatie Rekenkamercommissie Meierijstad 21 december 2017 AGENDA Leidraad en routeboek voor de juiste informatie

Nadere informatie

van onderwijs en onderwijsondersteuning binnen Directeur onderwijsinstituut

van onderwijs en onderwijsondersteuning binnen Directeur onderwijsinstituut Opleidingsmanager Doel Ontwikkelen van programma( s) van wetenschappenlijk onderwijs en (laten) uitvoeren en organiseren van onderwijs en onderwijsondersteuning binnen de faculteit, uitgaande van een faculteitsplan

Nadere informatie

Projectmanagement De rol van een stuurgroep

Projectmanagement De rol van een stuurgroep Projectmanagement De rol van een stuurgroep Inleiding Projecten worden veelal gekenmerkt door een relatief standaard projectstructuur van een stuurgroep, projectgroep en enkele werkgroepen. De stuurgroep

Nadere informatie

Bantopa Terreinverkenning

Bantopa Terreinverkenning Bantopa Terreinverkenning Het verwerven en uitwerken van gezamenlijke inzichten Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen en services dwingen organisaties tot samenwerking

Nadere informatie

WIE BEPAALT BETAALT! IN VOGELVLUCHT DOOR DE WERELD VAN PUBLIEK VASTGOED 16 NOVEMBER 2017 MR. IR. WENDY VERSCHOOR FRICS

WIE BEPAALT BETAALT! IN VOGELVLUCHT DOOR DE WERELD VAN PUBLIEK VASTGOED 16 NOVEMBER 2017 MR. IR. WENDY VERSCHOOR FRICS WIE BEPAALT BETAALT! IN VOGELVLUCHT DOOR DE WERELD VAN PUBLIEK VASTGOED 16 NOVEMBER 2017 MR. IR. WENDY VERSCHOOR FRICS AGENDA DE ONTWIKKELING VAN HET VAKGEBIED DE BASIS DE SPELERS DE ROL VAN DE PUBLIEK-VASTGOEDMANAGER

Nadere informatie

Functieprofiel: Controller Functiecode: 0304

Functieprofiel: Controller Functiecode: 0304 Functieprofiel: Controller Functiecode: 0304 Doel Bijdragen aan de formulering van het strategische en tactische (financieel-)economische beleid van de instelling of onderdelen daarvan, alsmede vorm en

Nadere informatie

Procuratieregeling externe versie

Procuratieregeling externe versie Procuratieregeling externe versie Definitie procuratie Onder procuratie wordt in het algemeen verstaan de bevoegdheid tot het aangaan van (financiële) verplichtingen. Deze verplichtingen, die in principe

Nadere informatie

Vastgoed en zorg. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen.

Vastgoed en zorg. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Syllabus Vastgoed en zorg Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Inclusief artikelen over strategisch vastgoedbeleid in de zorg, investeren in zorgvastgoed

Nadere informatie

Van bezuinigen tot strategische heroriëntatie

Van bezuinigen tot strategische heroriëntatie Van bezuinigen tot strategische heroriëntatie Presentatie bij IPD-marktpresentatie 27-06-13 ir. H.W.M. (Harry) Timp Partner BMC-groep Vastgoed voor publieke zaak Strategische heroriëntatie als oplossingsrichting

Nadere informatie

De uitdagingen rondom zorgvastgoed. Bestuursvergadering 14 juni 2012 (inclusief aanvullingen)

De uitdagingen rondom zorgvastgoed. Bestuursvergadering 14 juni 2012 (inclusief aanvullingen) De uitdagingen rondom zorgvastgoed Bestuursvergadering 14 juni 2012 (inclusief aanvullingen) De elementen van de uitdaging Bekostiging: Normatieve huisverstingscomponent Scheiden wonen en zorg Strategie:

Nadere informatie

Aanleiding. Probleemstelling en onderzoeksopzet. Samenvatting procesevaluatie doorzorgfunctionaris

Aanleiding. Probleemstelling en onderzoeksopzet. Samenvatting procesevaluatie doorzorgfunctionaris Samenvatting procesevaluatie doorzorgfunctionaris Aanleiding Het ministerie van Justitie en Veiligheid, onderdeel dienst Justitiële Inrichtingen, is eind 2016 gestart met de pilot doorzorgfunctionaris.

Nadere informatie

Zou het niet iedeaal zijn

Zou het niet iedeaal zijn Zou het niet iedeaal zijn ...als op de eerste werkdag van een nieuwe medewerker alles klaarstaat?! Er zal geen discussie over bestaan. Het zou ideaal zijn wanneer alle voorzieningen op de eerste werkdag

Nadere informatie

Hoofd Vastgoed & Huisvesting UMC Utrecht

Hoofd Vastgoed & Huisvesting UMC Utrecht Hoofd Vastgoed & Huisvesting UMC Utrecht Organisatie UMC Utrecht Het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMC Utrecht) is een internationaal toonaangevend universitair medisch centrum waarin kennis over

Nadere informatie

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202

Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Functieprofiel: Manager Functiecode: 0202 Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van een of

Nadere informatie

Unitmanager EAD. Resultaatgebieden: 1. Organisatie 2. Maatschappelijke omgeving 3. Bedrijfsvoering 4. Leiderschap 5. Planning en control

Unitmanager EAD. Resultaatgebieden: 1. Organisatie 2. Maatschappelijke omgeving 3. Bedrijfsvoering 4. Leiderschap 5. Planning en control Unitmanager EAD Organisatiecontext Het Baken wil een werkomgeving bieden die plezierig, inspirerend en lerend is. Wij zien onze medewerkers als mensen met talenten, competenties, passie en ambities, die

Nadere informatie

Besluit op de organisatie van het ambtelijk apparaat van de gemeente Zuidhorn.

Besluit op de organisatie van het ambtelijk apparaat van de gemeente Zuidhorn. Het college van de gemeente Zuidhorn; gelet op artikel 160 van de Gemeentewet; gehoord de OR; B E S L U I T : vast te stellen het: Besluit op de organisatie van het ambtelijk apparaat van de gemeente Zuidhorn.

Nadere informatie

Gemeentelijk Vastgoed Meer inzicht in beheer gemeentelijk vastgoed

Gemeentelijk Vastgoed Meer inzicht in beheer gemeentelijk vastgoed Gemeentelijk Vastgoed Meer inzicht in beheer gemeentelijk vastgoed Professioneel beheer creëert maatschappelijke en financiële meerwaarde 2011 Meer inzicht in beheer gemeentelijk vastgoed Beleid en kenmerken

Nadere informatie

Waarde creëren met zorgvastgoed

Waarde creëren met zorgvastgoed Waarde creëren met zorgvastgoed Door G.W. Wedding, SDB Groep Vier fundamenten voor een vastgoedstrategie die een betere zorgverlening faciliteert Inleiding De omslag naar een meer marktconforme benadering

Nadere informatie

Onderwerp Vaststellen startnotitie (ver)bouw, beheer en onderhoud gemeentelijke gebouwen Vastgoed onder één dak

Onderwerp Vaststellen startnotitie (ver)bouw, beheer en onderhoud gemeentelijke gebouwen Vastgoed onder één dak OPENBAAR Adviseur: P. Driesen (VROM, tst. ) Portefeuillehouder: W.E. Tönjann - Levert 10.12133 1 ADVIESNOTA POLITIEKE RONDE d.d. 11 november 2010 Raadsvergadering d.d. 25 november 2010 Voorstel nr. 113/10

Nadere informatie

De strategische keuzes die moeten gemaakt worden zijn als volgt: Interne controle of zelfcontrole/sociale controle

De strategische keuzes die moeten gemaakt worden zijn als volgt: Interne controle of zelfcontrole/sociale controle 1 Hoofdstuk 1 1.1 Dirigeren en coördineren p43 1.1.1 Dirigeren Dirigeren is een synoniem voor delegeren. Dirigeren houdt in dat bepaalde bevoegdheden overgedragen worden naar een persoon met een lagere

Nadere informatie

Kadernota Vastgoed 2015

Kadernota Vastgoed 2015 Kadernota Vastgoed 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Belang voor Vastgoed in Deventer 3 Gemeentelijke doelstellingen 3 Programma s 3 Vastgoedportefeuille 3 Strategisch 3 Niet-strategisch 4 Concernhuisvesting

Nadere informatie

Medewerker administratieve processen en systemen

Medewerker administratieve processen en systemen processen en systemen Doel Voorbereiden, analyseren, ontwerpen, ontwikkelen, beheren en evalueren van procedures en inrichting van het administratieve proces en interne controles, rekening houdend met

Nadere informatie

Sprekers van vandaag

Sprekers van vandaag Vastgoedbedrijf gemeente Almere De Praktijk Algemene Rekenkamer 6 september 2013 Sprekers van vandaag Annemarie van der Zee Henk Hoogland 1 Onderwerpen van vandaag Geschiedenis Vastgoedbedrijf Almere Opbouwen

Nadere informatie

Sander Donkers. Profiel. Opleiding Training. Kerncompetenties. 3 december 1979, woonachtig te Rotterdam 06 28 25 10 42 s.donkers@facilityestate.

Sander Donkers. Profiel. Opleiding Training. Kerncompetenties. 3 december 1979, woonachtig te Rotterdam 06 28 25 10 42 s.donkers@facilityestate. CURRICULUM VITAE Sander Donkers 3 december 1979, woonachtig te Rotterdam 06 28 25 10 42 s.donkers@facilityestate.nl Profiel Sander Donkers is een gedreven professional die zijn ervaring heeft opgedaan

Nadere informatie

Facilitair accountmanager

Facilitair accountmanager Facilitair accountmanager Doel Inventariseren en analyseren van de wensen en ervaringen van klanten van de dienst ten aanzien van de dienstverlening en het uitzetten van daaruit voorvloeiende activiteiten,

Nadere informatie

Vastgoed. Plan van Aanpak. Versie: Definitief Bestandsnaam: Datum opgesteld: 20-06-2014 Voor akkoord: Plan van aanpak: Vastgoed.

Vastgoed. Plan van Aanpak. Versie: Definitief Bestandsnaam: Datum opgesteld: 20-06-2014 Voor akkoord: Plan van aanpak: Vastgoed. Vastgoed Plan van Aanpak Plan van aanpak: Vastgoed Bestuurlijk L. van Rekom opdrachtgever L. Mourik opdrachtgever Naam projectleider L. van Hassel Versie: Definitief Bestandsnaam: Datum opgesteld: 20-06-

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

NVTG Zorgvastgoed Congres "Begrijpen wij elkaar nog wel"

NVTG Zorgvastgoed Congres Begrijpen wij elkaar nog wel pagina 1 pagina 2 Agenda 1) Voorstellen 2) Onderwerp: Bouwen is meer dan alleen stenen stapelen 3) Positie van de vastgoedportefeuille. 4) Bedrijfswaarde 5) Bouwen doe je samen (cliënt bestuur - zorg vastgoed)

Nadere informatie

Profielschets. Manager Financiën. Omnivera GWZ. ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ

Profielschets. Manager Financiën. Omnivera GWZ. ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ Profielschets Manager Financiën Omnivera GWZ ERLY the consulting company Datum: februari 2016 Opdrachtgever: Omnivera GWZ Adviseurs ERLY: drs. Lilian Vos Telefoonnummer: 035 543 00 88 Omnivera GWZ Omnivera

Nadere informatie

Technisch projectmedewerker

Technisch projectmedewerker Technisch projectmedewerker Doel Bijdragen aan de uitvoering van projecten vanuit de eigen discipline, uitgaande van een projectplan en onder verantwoordelijkheid van een Projectmanager/ -leider, zodanig

Nadere informatie

DIE EXTRA STAP MAAKT HET VERSCHIL

DIE EXTRA STAP MAAKT HET VERSCHIL DIE EXTRA STAP MAAKT HET VERSCHIL VanSoestDolmans & Associates VanSoestDolmans is een onafhankelijke business management organisatie die pragmatische en sterk oplossingsgerichte ondersteuning biedt aan

Nadere informatie

Profiel Raad van Toezicht. Stichting de Woonmensen/ KWZA

Profiel Raad van Toezicht. Stichting de Woonmensen/ KWZA Profiel Raad van Toezicht Stichting de Woonmensen/ KWZA KP 14 november 2012 1 Inleiding Uitgangspunt voor de bezetting van de Raad van Toezicht is, dat deze bestaat uit generalisten die gezamenlijk een

Nadere informatie

Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam

Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Beleidsplan 2018 Stichting Combiwel Amsterdam Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Gegevens organisatie... 3 1.1 Algemene gegevens... 3 1.2 Contactgegevens:...

Nadere informatie

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden.

Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden. Bijlage a Profielschets van de omvang en samenstelling van de Raad van Commissarissen en zijn leden. De functie van de Raad van Commissarissen. In deze profielschets wordt eerst ingegaan op de achtergronden

Nadere informatie

Functie- en taakbeschrijving Directeur Stichting Actief

Functie- en taakbeschrijving Directeur Stichting Actief Functie- en taakbeschrijving Directeur Stichting Actief Algemene kenmerken De Directeur is belast met de dagelijkse leiding aan alle beleidsgebieden van Stichting Actief. De Directeur heeft bevoegdheden

Nadere informatie

Functieprofiel: Medewerker Marketing en Communicatie Functiecode: 0602

Functieprofiel: Medewerker Marketing en Communicatie Functiecode: 0602 Functieprofiel: Communicatie Functiecode: 0602 Doel Verzorgen van activiteiten op het gebied van communicatie en/of voorlichting voor Hogeschool Utrecht of onderdelen daarvan, aan verschillende in- en

Nadere informatie

Ontwikkelaar ICT. Context. Doel

Ontwikkelaar ICT. Context. Doel Ontwikkelaar ICT Doel Ontwikkelen en ontwerpen van ICT-producten, binnen overeen te komen dan wel in een projectplan vastgelegde afspraken ten aanzien van tijd, budget en kwaliteit, opdat overeenkomstig

Nadere informatie

ORGANISATIEVERORDENING GGD Hollands Noorden 2013

ORGANISATIEVERORDENING GGD Hollands Noorden 2013 Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD Hollands Noorden) Het algemeen bestuur van de GGD Hollands Noorden overwegende dat zich sinds de vaststelling van de geldende Organisatieverordening

Nadere informatie

Gemeenteraad College van Burgemeester en Wethouders Professionalisering gemeentelijk vastgoed

Gemeenteraad College van Burgemeester en Wethouders Professionalisering gemeentelijk vastgoed Informatienotitie AAN VAN ONDERWERP DATUM 27 juni 2017 BIJLAGE - Gemeenteraad College van Burgemeester en Wethouders Professionalisering gemeentelijk vastgoed REGISTRATIENUMMER GEM - 1736638/16964 INFORMATIE

Nadere informatie

Vastgoed en Ontwikkeling

Vastgoed en Ontwikkeling Vastgoed en Ontwikkeling in de Zorg Door: Henk Brinkman MBA Raad van Bestuur Breda, 29 november 2012 Onderwerpen presentatie 1. Bestuurlijke visie op het veranderde zorglandschap 2. Voorbeeld Business

Nadere informatie

Inhuur in de Kempen. Eersel, Oirschot en Reusel-De Mierden. Onderzoeksaanpak

Inhuur in de Kempen. Eersel, Oirschot en Reusel-De Mierden. Onderzoeksaanpak Inhuur in de Kempen Eersel, Oirschot en Reusel-De Mierden Onderzoeksaanpak Rekenkamercommissie Kempengemeenten 21 april 2014 1. Achtergrond en aanleiding In gemeentelijke organisaties met een omvang als

Nadere informatie

Wet toelating zorginstellingen

Wet toelating zorginstellingen Wet toelating zorginstellingen Wet toelating zorginstellingen Tweede, herziene druk Mr. dr. J.J.M Linders Gezondheidswetgeving in de praktijk Redactie: Mr. R.N. van Donk Mr. dr. H.E.G.M. Hermans Mr. dr.

Nadere informatie

DNB BEOORDELINGSKADER VOOR DE AUDITFUNCTIE BIJ TRUSTKANTOREN INGEVOLGE DE RIB WTT 2014

DNB BEOORDELINGSKADER VOOR DE AUDITFUNCTIE BIJ TRUSTKANTOREN INGEVOLGE DE RIB WTT 2014 DNB BEOORDELINGSKADER VOOR DE AUDITFUNCTIE BIJ TRUSTKANTOREN INGEVOLGE DE RIB WTT 2014 In het kader van de integere bedrijfsvoering is een trustkantoor met ingang van 1 januari 2015 verplicht om zorg te

Nadere informatie

Evaluatie paragraaf Personeelsbeleid uit Collegeprogramma

Evaluatie paragraaf Personeelsbeleid uit Collegeprogramma Evaluatie paragraaf Personeelsbeleid uit Collegeprogramma 2003-2007 Realisatie inrichtingsplannen Directie Beleid Utrecht, 12 januari 2006 Inhoud 1. Inleiding 2. Kwantitatieve doelstellingen 3. Kwalitatieve

Nadere informatie

Beleidsformulieren Nieuw beleid 2010

Beleidsformulieren Nieuw beleid 2010 Bijlage 1: Beleidsformulieren 2010 Beleidsformulieren Nieuw beleid 2010 pag. Gezondheid: Forensische registratie 02 Kwaliteit GGD 04 Bedrijfsvoering GGD 07 Beleidsformulier Algemene gegevens Programma

Nadere informatie

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Balanced Scorecard Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3 2 DE

Nadere informatie

Medewerker onderwijsontwikkeling

Medewerker onderwijsontwikkeling Medewerker onderwijsontwikkeling Doel Ontwikkelen van en adviseren over het onderwijsbeleid en ondersteunen bij de implementatie en toepassing ervan, uitgaande van de geformuleerde strategie van de instelling/faculteit

Nadere informatie

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE MANAGEMENT & BESTUURSONDERSTEUNING AFDELINGSHOOFD VERSIE 4 APRIL 2017

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE MANAGEMENT & BESTUURSONDERSTEUNING AFDELINGSHOOFD VERSIE 4 APRIL 2017 Afdelingshoofd Doel Zorgdragen voor de vorming van beleid voor de eigen functionele discipline, alsmede zorgdragen voor de organisatorische en personele aansturing van één of meerdere werkprocessen, binnen

Nadere informatie

Het gebruik van wetenschappelijke kennis bij het managen van vastgoed in de gemeentelijke sector

Het gebruik van wetenschappelijke kennis bij het managen van vastgoed in de gemeentelijke sector Het gebruik van wetenschappelijke kennis bij het managen van vastgoed in de gemeentelijke sector 1 Inhoudsopgave Introductie Onderzoekskader Methodologie Resultaten Conclusie Aanbevelingen 2 Introductie

Nadere informatie

CONCEPT-FUNCTIEPROFIEL: MANAGER VASTGOED EN TECHNISCH BEHEER

CONCEPT-FUNCTIEPROFIEL: MANAGER VASTGOED EN TECHNISCH BEHEER CONCEPT-FUNCTIEPROFIEL: MANAGER VASTGOED EN TECHNISCH BEHEER Algemeen Organisatie: Stichting Magentazorg Datum voorlopige vaststelling: Organisatorische eenheid: Vastgoed en technisch beheer Datum definitieve

Nadere informatie

Kansrijke Samenwerking. Presentatie In gesprek Elkaar ontmoeten

Kansrijke Samenwerking. Presentatie In gesprek Elkaar ontmoeten Kansrijke Samenwerking Presentatie In gesprek Elkaar ontmoeten November 2012 Even voorstellen: Harrie van den Bergh Manager Facility Services, GGZ Oost Brabant Facility Services: Inkoop & Magazijn, Techniek

Nadere informatie

Strategische inkoop. a. De behoefte en vraag van gebruikers is leidend bij de levering van. Door Henk Rietveld en Leon-Paul de Rouw Augustus 2004

Strategische inkoop. a. De behoefte en vraag van gebruikers is leidend bij de levering van. Door Henk Rietveld en Leon-Paul de Rouw Augustus 2004 Strategische inkoop Door Henk Rietveld en Leon-Paul de Rouw Augustus 2004 1. Inleiding Vanuit vraaggericht facility management streeft de facilitaire organisatie naar een optimale aansluiting tussen facilitaire

Nadere informatie

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018

bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018 bewegelijke tegenkracht Visie op toezicht Raad van Toezicht WZC Humanitas november 2018 Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Visie op toezicht... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Visie op toezichthouden... 3 1.3 Doel

Nadere informatie

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705

Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Functieprofiel: Arbo- en Milieucoördinator Functiecode: 0705 Doel Initiëren, coördineren, stimuleren en bewaken van Arbo- en Milieuwerkzaamheden binnen een, binnen de bevoegdheid van de leidinggevende,

Nadere informatie

Samenvatting F-Scan. Onderzoek naar de effectiviteit en efficiency van de kerntaken binnen NOC*NSF. April 2011

Samenvatting F-Scan. Onderzoek naar de effectiviteit en efficiency van de kerntaken binnen NOC*NSF. April 2011 Samenvatting F-Scan Onderzoek naar de effectiviteit en efficiency van de kerntaken binnen NOC*NSF 1 Inhoud 1. Achtergrond en doelstelling 2. Effectiviteit NOC*NSF 3. Organisatie- en efficiency analyse

Nadere informatie

Rapport Monitor decentralisaties Federatie Opvang

Rapport Monitor decentralisaties Federatie Opvang Rapport Monitor decentralisaties Federatie Opvang Amersfoort, maart 2015 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 2 Respons en achtergrondkenmerken 3 Inkoop 4 Administratieve lasten en kwaliteitseisen 5 Gevolgen

Nadere informatie

Bij de verschillende gemeentelijke diensten is informatie opgevraagd over of en hoe een integrale kostprijs berekend wordt.

Bij de verschillende gemeentelijke diensten is informatie opgevraagd over of en hoe een integrale kostprijs berekend wordt. Samenvatting onderzoek uniformering bedrijfseconomische uitgangspunten Doel onderzoek Het doel van het doelmatigheidsonderzoek was te komen tot voorstellen om de wijzen van berekening van de integrale

Nadere informatie

Transitieplan Veilig Thuis Noord Oost Gelderland

Transitieplan Veilig Thuis Noord Oost Gelderland Transitieplan Noord Oost Gelderland Integrale systeemgerichte aanpak van kindersmishandeling en huiselijk geweld, om geweld te stoppen en veiligheid te herstellen Ik Auteurs: Katherine Boon / Ewoud Jonker,

Nadere informatie

CBRE HEaltHCaRE Taking Care of your real estate

CBRE HEaltHCaRE Taking Care of your real estate CBRE Healthcare Taking Care of your Real Estate Met onze kennis en ervaring in zowel de zorg- als de vastgoedsector slaan wij dagelijks bruggen tussen beide werelden. Wij bieden u een onderbouwd advies

Nadere informatie

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist

Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist Profielschets Raad van Commissarissen R.K. Woningbouwvereniging Zeist 1. Inleiding De RvC van de R.K. Woningbouwvereniging Zeist heeft drie taken: - toezicht houden op het bestuur en op de gang van zaken

Nadere informatie

Lean Six-Sigma. HealthRatio Operational Excellence

Lean Six-Sigma. HealthRatio Operational Excellence Lean Six-Sigma HealthRatio Operational Excellence De zorg werkt in een roerige omgeving Veel veranderingen leggen extra druk op zorginstellingen om goedkoper, efficiënter en transparanter te kunnen werken.

Nadere informatie

De wereld van de zorg en haar NHC s voor MKW. Bram Baselmans senior adviseur

De wereld van de zorg en haar NHC s voor MKW. Bram Baselmans senior adviseur De NHC s en Woningcorporaties De wereld van de zorg en haar NHC s voor MKW Bram Baselmans senior adviseur Bram Baselmans Bouwkunde TU Eindhoven Vastgoedmanagement AAG vanaf 2002 Financiële vraagstukken

Nadere informatie

Barometer Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed 2014

Barometer Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed 2014 ALLE GEMEENTEN RESPONS I GEMEENTEN Barometer Gemeentelijk Maatschappelijk Vastgoed 2014 Gemeenten in beweging Annette Tjeerdsma en Jan Veuger 1 Dit artikel bevat de resultaten van het onderzoek Barometer

Nadere informatie

Functieprofiel: Teamleider Functiecode: 0203

Functieprofiel: Teamleider Functiecode: 0203 Functieprofiel: Teamleider Functiecode: 0203 Doel Plannen en organiseren van de werkzaamheden en aansturen van de medewerkers binnen een team, binnen het vastgestelde beleid van een overkoepelende eenheid

Nadere informatie

Vastgoedfinanciering in de cure-sector

Vastgoedfinanciering in de cure-sector Vastgoedfinanciering in de cure-sector Een onderzoek naar de potentie van financieringsconstructies voor investeringen in ziekenhuisvastgoed P4 Presentatie Simone Campman 4 oktober 2013 Inhoudsopgave Onderzoeksopzet

Nadere informatie

Key success actors. De rol van middenmanagement bij strategische veranderingen. Onderzoek door Turner en de Rotterdam School of Management

Key success actors. De rol van middenmanagement bij strategische veranderingen. Onderzoek door Turner en de Rotterdam School of Management Key success actors De rol van middenmanagement bij strategische veranderingen Onderzoek door Turner en de Rotterdam School of Management 1 Key success actors De rol van middenmanagement bij strategische

Nadere informatie

info@bronneberg.nl www.bronneberg.nl KvK Eindhoven: 17136847 BTW/VAT/MwSt: NL 810049429B01

info@bronneberg.nl www.bronneberg.nl KvK Eindhoven: 17136847 BTW/VAT/MwSt: NL 810049429B01 Functieomschrijving office-coördinator Taken en Werkzaamheden Tot de aandachtsgebieden van office-coördinator behoren 'Beleid', Externe contacten, Communicatie en Relatiebeheer, Financiën, Advisering,

Nadere informatie

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE ONDERWIJS- & ONDERZOEKSONDERSTEUNING VAARDIGHEIDSDOCENT VERSIE 3 APRIL 2017

Doel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE ONDERWIJS- & ONDERZOEKSONDERSTEUNING VAARDIGHEIDSDOCENT VERSIE 3 APRIL 2017 Vaardigheidsdocent Doel Ontwikkelen en verzorgen van buiten de kaders van de wetenschappelijke onderwijsonderdelen maar binnen de kaders van het beleid van de instelling, faculteit, opleidingsinstituut,

Nadere informatie

TWEE LEDEN RAAD VAN TOEZICHT (PROFIEL BEDRIJFSVOERING EN PROFIEL POLITIEK BESTUURLIJKE VRAAGSTUKKEN)

TWEE LEDEN RAAD VAN TOEZICHT (PROFIEL BEDRIJFSVOERING EN PROFIEL POLITIEK BESTUURLIJKE VRAAGSTUKKEN) TWEE LEDEN RAAD VAN TOEZICHT (PROFIEL BEDRIJFSVOERING EN PROFIEL POLITIEK BESTUURLIJKE VRAAGSTUKKEN) 7 november 2014 DE ORGANISATIE RIBW Kennemerland / Amstelland en de Meerlanden De Regionale Instelling

Nadere informatie

Maatschappelijke waarde in vastgoedbeleid Expert Meeting Maatschappelijke Waarde Vastgoed. Gemeenteraad Utrecht, 27 november 2018

Maatschappelijke waarde in vastgoedbeleid Expert Meeting Maatschappelijke Waarde Vastgoed. Gemeenteraad Utrecht, 27 november 2018 Maatschappelijke waarde in vastgoedbeleid Expert Meeting Maatschappelijke Waarde Vastgoed Gemeenteraad Utrecht, 27 november 2018 Dr. ing. Jan Veuger MRE FRICS Lector (Maatschappelijk) Vastgoed RvC Mitros

Nadere informatie

FUNCTIEDOCUMENT. Sector : Management Datum : december 2011 Functie : Manager Functienummer : 1.1

FUNCTIEDOCUMENT. Sector : Management Datum : december 2011 Functie : Manager Functienummer : 1.1 FUNCTIEDOCUMENT RWS Sector : Management Datum : december 2011 Functie : Manager Functienummer : 1.1 CONTEXT RWS heeft vier afdelingen (Strategie & Beleid, Klant, Vastgoed en Bedrijfsvoering). Deze afdelingen

Nadere informatie

FORMULIER FUNCTIEPROFIEL

FORMULIER FUNCTIEPROFIEL FORMULIER FUNCTIEPROFIEL Basisgegevens Datum 9-6-2015 Naam van de functie: HR Manager Plaats in de organisatie Rapporteert aan of werkt onder leiding van: directie Geeft leiding aan: afdeling P&O Doel

Nadere informatie

Profiel. Manager Zorg LVB. 22 juli Opdrachtgever Tragel Zorg

Profiel. Manager Zorg LVB. 22 juli Opdrachtgever Tragel Zorg Profiel Manager Zorg LVB 22 juli 2016 Opdrachtgever Tragel Zorg Voor meer informatie over de functie Lidewij Geertsma, adviseur Leeuwendaal Telefoon (070) 414 27 00 06-29004723 Voor sollicitatie www.leeuwendaal.nl

Nadere informatie

Taak- en functieomschrijving teamleider kinderopvang

Taak- en functieomschrijving teamleider kinderopvang Pagina 1 van 5 Taak- en functieomschrijving teamleider kinderopvang Doel Het vastleggen van taken, verantwoordelijkheden van een functionaris, met inbegrip van opleidingseisen en salarisindicatie. Van

Nadere informatie

Medewerker mobiliteit

Medewerker mobiliteit Medewerker mobiliteit Doel (Mede)ontwikkelen van mobiliteitsbeleid, uitvoeren van mobiliteitstrajecten en geven van individueel loopbaanadvies, uitgaande van het mobiliteits-/ personeelsbeleid op instellings-

Nadere informatie

Steenwinkel Kruithof Associates Management en Informatica Consultants. Opzetten en inrichten Shared Service Center in de zorg

Steenwinkel Kruithof Associates Management en Informatica Consultants. Opzetten en inrichten Shared Service Center in de zorg Opzetten en inrichten Shared Service Center in de zorg Hoe zet je gezamenlijk een nieuw en succesvol (ICT) Shared Service Center (SSC) op? En hoe zorg je ervoor dat de samenwerking tussen de deelnemende

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2018 2019 34 758 Evaluatie Wet Kinderombudsman A BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Risicomanagement is een keuze

Risicomanagement is een keuze naar de blokkades voor het implementeren van expliciet risicomanagement bij woningcorporaties Onderwerpen Aanleiding Probleem- en doelstelling Conclusies en Pagina 2 Aanleiding Pagina 3 Probleem- en doelstelling

Nadere informatie

2. Waarom komen de NMa en de NZa met een gezamenlijk document voor zorggroepen?

2. Waarom komen de NMa en de NZa met een gezamenlijk document voor zorggroepen? Q&A s zorggroepen Algemeen 1. Wat is een zorggroep? De NMa en de NZa achten een zorggroep aanwezig als een partij een afzonderlijke rechtsvorm heeft gecreëerd om een coördinerende rol te spelen op het

Nadere informatie

Barometer gemeentelijk maatschappelijk vastgoed 2017

Barometer gemeentelijk maatschappelijk vastgoed 2017 Barometer gemeentelijk maatschappelijk vastgoed 2017 Gemeenten actief aan de slag met portefeuille en organisatie A. van den Beemt - Tjeerdsma MSc & dr. ing. J. Veuger MRE FRICS Dit artikel bevat de resultaten

Nadere informatie

B Samenvatting voorstel

B Samenvatting voorstel B.3. 1. Samenvatting voorstel De brandweerkazerne Leimuiden voldoet niet meer aan de wettelijke ARBO-eisen en de functionele huisvestingswensen van de Brandweer. Er is een substantiële investering ( 0.5

Nadere informatie

Functieprofiel: Directeur Service Eenheid Functiecode: 0206

Functieprofiel: Directeur Service Eenheid Functiecode: 0206 Functieprofiel: Directeur Service Eenheid Functiecode: 0206 Doel Voorbereiden en uitvoeren van het beleid van in het algemeen en van de eigen service in het bijzonder, alsmede het leidinggeven aan de werkzaamheden

Nadere informatie

Instructie gemeentesecretaris gemeente Overbetuwe 2011

Instructie gemeentesecretaris gemeente Overbetuwe 2011 Onderwerp: Instructie gemeentesecretaris gemeente Overbetuwe 2011 Ons kenmerk: 11BWB00022 Burgemeester en wethouders van de gemeente Overbetuwe; gelet op artikel(en) 103, tweede lid van de Gemeentewet;

Nadere informatie

Grip op accommodatie beheer. een gezonde instelling. advies - begeleiding - software

Grip op accommodatie beheer. een gezonde instelling. advies - begeleiding - software Grip op accommodatie beheer een gezonde instelling advies - begeleiding - software Maurits Jansen, manager Vastgoed & ICT bij de zorginstelling Abrona Abrona is een christelijke organisatie die is gespecialiseerd

Nadere informatie

FM in de zorg. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen.

FM in de zorg. Syllabus. Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Syllabus FM in de zorg Een inspirerende bundeling van theorie en praktijk, tips en ervaringen, kansen en bedreigingen. Inclusief best practices bij onder meer UMC Utrecht, GGZ ingeest en Domus Medica.

Nadere informatie