Veilig uitgaan in Barendrecht. Nulmeting (eindrapport)

Transcriptie

1 Veilig uitgaan in Barendrecht Nulmeting (eindrapport)

2 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) Martijn Epskamp en Paul de Graaf Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) december 2011 In opdracht van gemeente Barendrecht

3 Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: Martijn Epskamp en Paul de Graaf Project: Adres: Blaak 34, 3011 TA Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) Telefax:(010) Website: 2 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

4 INHOUD Samenvatting 5 1 Inleiding 7 2 Bewonersenquête 9 3 Enquête uitgaanspubliek 15 Vragenlijsten 23 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 3

5 4 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

6 Samenvatting De gemeente Barendrecht, de politie en horecaondernemers onderwerpen het uitgaansgebied rondom het Doormanplein aan een veiligheidsanalyse. Ten behoeve van deze analyse heeft het COS in opdracht van de gemeente Barendrecht twee enquêtes uitgevoerd: één onder de bewoners van het uitgaansgebied en één onder bezoekers van de uitgaansgelegenheden. De enquêtes meten onder andere de overlast die bewoners van het uitgaan ervaren en gevoelens van onveiligheid onder het uitgaanspubliek. Hieronder volgen de belangrijkste conclusies van het onderzoek. Bewonersenquête Van de 116 bewoners van het uitgaansgebied die aan de enquête hebben deelgenomen, ervaart 80 procent wel eens overlast van het uitgaan in hun omgeving. 39 procent ervaart wekelijks of vaker overlast. Vermoedelijk zijn onder de bewoners die niet aan de enquête hebben deelgenomen, personen die geen overlast ervaren sterker vertegenwoordigd. Binnen de totale groep bewoners van het uitgaansgebied liggen de percentages dus waarschijnlijk lager, al is niet te zeggen hoeveel lager (de absolute ondergrens is dat 37 procent wel eens en 18 procent wekelijks overlast ervaart). De overlast concentreert zich op vrijdag en zaterdag tussen tien uur s avonds en vier uur s nachts. Het gaat vooral om geluidsoverlast, het achterlaten van afval, vernieling, wildplassen en overlast van hangjongeren. Ruim de helft van de bewoners die overlast ervaren, heeft hier wel eens melding van gemaakt. Meldingen worden meestal gedaan bij de politie. Dat de overlast niet altijd ernstig is en dat melden geen zin zou hebben, zijn de voornaamste redenen voor bewoners om overlast niet te melden. De bewoners vinden de gemeente, de politie en de ouders van het uitgaanspubliek het meest verantwoordelijk voor het terugdringen van de overlast. Veel bewoners hebben zelf wel eens geprobeerd iets aan de overlast te doen (vaak door veroorzakers van overlast aan te spreken of door overlast te melden). Desondanks denken weinig bewoners dat zij zelf de overlast kunnen helpen terugdringen. Tweederde van de bewoners weet dat het Doormanplein vrijdag- en zaterdagnacht autovrij is gemaakt en ongeveer de helft weet dat dit gedaan is voor de veiligheid en om vandalisme en schade te voorkomen. Bewoners vinden het Doormanplein overzichtelijker geworden, maar ze verschillen van mening over of het veiliger is geworden, er minder vandalisme en schade is en er minder rommel op straat ligt. Uitgaanspubliek-enquête Ongeveer driekwart van het uitgaanspubliek woont in Barendrecht. Het publiek is veelal jong en bestaat voornamelijk uit mannen. Ruim de helft gaat minstens één keer per week in Barendrecht uit. Veel bezoekers van het uitgaansgebied kiezen een bepaalde uitgaansgelegenheid omdat hun vrienden er komen. Andere belangrijke redenen zijn goede sfeer, leuke mensen en vriendelijk personeel. Bezoekers van uitgaansgelegenheden gaan meestal lopend, op de fiets of met de auto naar huis. Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 5

7 Naar schatting 20 procent van het uitgaanspubliek voelt zich in het uitgaansgebied wel eens onveilig op straat. Eén op de tien voelt zich wel eens onveilig in een uitgaansgelegenheid. De twee groepen overlappen deels; in totaal voelt een kwart van het uitgaanspubliek zich wel eens onveilig op straat of in een uitgaansgelegenheid. Belangrijke redenen voor onveiligheidsgevoelens op straat zijn groepen (hang-)jongeren, agressieve sfeer, drugsgebruikers, donkere/stille plekken en vechtpartijen. Onveiligheidsgevoelens in uitgaansgelegenheden hebben vaak te maken met groepen jongeren, agressieve sfeer of vechtpartijen. Hoewel dus een kwart van het uitgaanspubliek zich wel eens onveilig voelt in het uitgaansgebied, vindt slechts zo n 10 procent het uitgaan te onveilig. Wel vindt een kwart dat er te weinig toezicht is van politie en beveiligers. Ruim de helft van de bezoekers kent de huisregels van de uitgaansgelegenheden waar zij komen, of meent deze te kennen. Minder dan de helft heeft wel eens meegemaakt dat iemand in een Barendrechtse uitgaansgelegenheid werd aangesproken op huisregels. Het deel van de bezoekers dat in Barendrecht wel eens geweigerd is in een uitgaansgelegenheid, betreft ongeveer 10 procent. 6 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

8 1 Inleiding Naar aanleiding van een incident vorig jaar op het Doormanplein onderwerpt de gemeente Barendrecht, in samenwerking met politie en horecaondernemers, het uitgaansgebied in de omgeving van het Doormanplein aan een veiligheidsanalyse. Het uitgaansgebied bestrijkt (delen van) de volgende straten: Piet Heinstraat, Helfrichstraat, Dorpstraat, Meidoorn, Oude Haven, mr. Lohmanstraat, Middenbaan en 2e Barendrechtse weg. De veiligheidsanalyse wordt uitgevoerd met behulp van de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan (KVU) van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. Voor de eerste analyse (nulmeting) wordt gebruik gemaakt van: aangiftecijfers van de politie over het uitgaansgebied; een schouw van het uitgaansgebied; interviews met sleutelfiguren; enquêtes onder horecaondernemers, bewoners en uitgaanspubliek; de veiligheidsmonitor van de gemeente; gegevens over brandveiligheid. Het COS heeft in opdracht van de gemeente Barendrecht de enquêtes onder bewoners en uitgaanspubliek uitgevoerd. Onderzoeksaanpak Voor beide enquêtes heeft de gemeente Barendrecht in samenspraak met politie en horecaondernemers conceptvragenlijsten opgesteld. In overleg met de gemeente heeft het COS de vragenlijsten aangescherpt. De vragenlijsten zijn achterin dit rapport opgenomen. Ze behandelen voornamelijk de eventuele overlast of onveiligheid die bewoners en uitgaanspubliek in het uitgaansgebied ervaren. De gemeente Barendrecht heeft de vragenlijst van de bewonersenquête op 20 oktober naar alle 253 bewoonde adressen in de omgeving van het uitgaansgebied verzonden (één vragenlijst per adres). Bij de vragenlijst is een begeleidende brief gevoegd, en een portvrije retourenvelop waarin de ingevulde vragenlijst naar het COS kon worden opgestuurd. De enquête is op donderdag 10 november afgesloten. Onder de bewoners die de vragenlijst hebben ingevuld, is als beloning een aantal cadeaubonnen verdeeld. De enquête voor het uitgaanspubliek is uitgezet bij vijf uitgaansgelegenheden in het uitgaansgebied. De uitgaansgelegenheden zijn: Den Pimpelaer, De Uitspanning, De Casteleyn (voorheen t Nieuwe Pandje), Diggels en Lust. De enquête is afgenomen op vrijdag 14, zaterdag 15, vrijdag 21 en zaterdag 22 oktober van tot uur. Enquêteurs hebben in opdracht van het COS de vragenlijst aan de deur bij de uitgaansgelegenheden aan bezoekers uitgereikt (één vragenlijst per bezoeker). Bezoekers konden de vragenlijst direct invullen en inleveren. Als bedankje ontvingen zij een gratis consumptie. Hierover zijn afspraken gemaakt tussen de gemeente en de horecaondernemers. Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 7

9 De bewonersenquête is 116 keer ingevuld: een behoorlijke respons van 46 procent (116 / 253 adressen). De enquête onder het uitgaanspubliek is ingevuld door 224 van de naar schatting 500 bezoekers die tijdens het enquêteren de uitgaansgelegenheden zijn in- of uitgegaan. Ook dit is geen slecht resultaat. Dankzij de flinke respons mag er vanuit worden gegaan, dat de respondenten een redelijke afspiegeling vormen van de bewoners en het uitgaanspubliek. Wel is er bij de bewonersenquête vermoedelijk sprake van selectieve respons, wat consequenties heeft voor de vraag of men overlast ondervindt van het uitgaan in de omgeving. In hoofdstuk 2 wordt hier nader op ingegaan. Leeswijzer De resultaten van de bewonersenquête worden behandeld in hoofdstuk 2, die van de uitgaanspubliek-enquête in hoofdstuk 3. Veel enquêteresultaten staan in tabellen, waarbij percentages aangeven welk deel van de respondenten een bepaald antwoord heeft gegeven. Onderin elke tabel staat het totaal aantal respondenten waarop de percentages gebaseerd zijn. Het aantal respondenten per tabel verschilt, omdat veel respondenten één of meer vragen hebben overgeslagen (vaak terecht, want niet alle vragen waren voor iedereen bedoeld). Omdat respondenten bij veel vragen meer dan één antwoordmogelijkheid konden aankruisen, tellen in de tabellen waar deze vragen worden behandeld, de percentages op tot meer dan 100 procent. 8 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

10 2 Bewonersenquête Hieronder zijn de respondenten van de bewonersenquête verdeeld naar geslacht en leeftijd. De respondenten zijn tamelijk evenwichtig verdeeld naar geslacht. De gemiddelde leeftijd is hoog; meer dan de helft van de respondenten is 60 jaar of ouder. Tabel 2.1 Achtergrondkenmerken Geslacht Leeftijd Man 56% jaar 9% Vrouw 44% jaar 38% jaar 40% jaar 13% Totaal 100% Totaal 100% Respondenten 116 Respondenten 113 Mate van overlast Uit onderstaande tabel blijkt dat in de twaalf maanden voor de enquête, 93 respondenten wel eens overlast hebben ervaren die te maken heeft met het uitgaan in hun omgeving. De 93 respondenten vormen 80 procent van de totale groep respondenten. Het aandeel respondenten dat wekelijks of vaker overlast heeft ervaren bedraagt 39 procent (45 / 116). Bij het bovenstaande moet een kanttekening worden gemaakt. Zoals opgemerkt in het vorige hoofdstuk, is er bij de bewonersenquête vermoedelijk sprake van selectieve respons: waarschijnlijk heeft van alle bewoners in het uitgaansgebied die overlast ervaren, een groter deel de vragenlijst ingevuld dan van alle bewoners die geen overlast ervaren. Bewoners die geen overlast ervaren hebben immers minder reden om tijd te besteden aan een enquête over dit onderwerp. De verwachte selectieve respons betekent dat het aandeel bewoners van het uitgaansgebied dat wel eens overlast ervaart, waarschijnlijk lager ligt dan 80 procent, en dat het aandeel bewoners dat wekelijks of vaker overlast ervaart, waarschijnlijk lager ligt dan 39 procent. In welke mate de percentages een overschatting zijn van de werkelijke overlast, is niet te zeggen. De respondenten die overlast ervaren, geven wel een ondergrens aan. Omdat op 93 van alle 253 adressen in het uitgaansgebied wel eens overlast wordt ervaren, kunnen we ervan uitgaan dat minstens 37 procent van alle bewoners in het uitgaansgebied wel eens overlast ervaart. Delen we de 45 respondenten die (bijna) iedere week of vaker overlast ervaren door 253, dan blijkt dat minstens 18 procent van alle bewoners wekelijks of vaker overlast ervaart. Tabel 2.2 Heeft u in de afgelopen 12 maanden wel eens overlast ervaren die te maken heeft met het uitgaan in uw omgeving? Ja, (bijna) iedere dag 3 Ja, (bijna) iedere week 42 Ja, (bijna) iedere maand 11 Ja, een paar keer 37 Nee, zelden of nooit 23 Totaal (respondenten) 116 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 9

11 Dagen en tijdstippen van overlast Aan de respondenten die wel eens overlast hebben ervaren, is gevraagd op welke dagen en tijdstippen zij die overlast hebben ervaren. Uit de volgende tabel blijkt dat de ervaren overlast zich duidelijk concentreert op vrijdag en zaterdag. Deze dagen worden elk genoemd door 90 procent van de respondenten die overlast hebben ervaren. Tabel 2.3 Op welke dagen heeft u overlast ervaren? (Meer antwoorden mogelijk) Maandag tot en met donderdag 4% Vrijdag 90% Zaterdag 90% Zondag 11% Weet niet 1% Respondenten 91 De ervaren overlast is verreweg het grootst tussen tien uur s avonds en vier uur s nachts, met een piek in de twee uren na middernacht. Tabel 2.4 Op welke tijdstippen heeft u overlast ervaren? (Meer antwoorden mogelijk) Overdag 3% Tussen en uur 10% Tussen en uur 43% Tussen en uur 78% Tussen en uur 51% Tussen en uur 0% Weet niet 1% Respondenten Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

12 Aard van de overlast De volgende tabel geeft inzicht in de aard van de overlast die respondenten hebben ervaren. De meest genoemde vormen van overlast zijn geluidsoverlast (door zingen of schreeuwen op straat en in mindere mate door auto s of bromfietsen), het achterlaten van afval, vernieling, wildplassen en hangjongeren. Een aantal respondenten heeft gebruik gemaakt van de mogelijkheid om hier (ook) een antwoord in eigen bewoordingen in te vullen. Deze antwoorden zijn voornamelijk specificaties van al in de tabel opgenomen vormen van overlast. Verder zijn genoemd: graffiti, belletje trekken, parkeeroverlast, overlast van passanten, politieagenten die op kinderachtige wijze controleren en bonzen tegen deur en ramen. Tabel 2.5 Van welke soort overlast heeft u last? (Meer antwoorden mogelijk) Geluidsoverlast door zingen / schreeuwen op straat 83% Het achterlaten van afval, zoals bierblikjes of kapot glaswerk 70% Vernieling, bijvoorbeeld van auto's, ramen of straatmeubilair 53% Wildplassen 37% Geluidsoverlast door auto's / bromfietsen 35% Overlast van hangjongeren 35% Openbare dronkenschap 21% Ruzies of vechtpartijen 15% Geluidsoverlast vanuit de horecagelegenheden 9% Drugsgebruik 8% Bedreiging of intimidatie 2% Anders 13% Respondenten 92 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 11

13 Meldingen van overlast De volgende tabel laat zien of respondenten die wel eens overlast hebben ervaren dit gemeld hebben en waar zij dit hebben gedaan. 60 procent van de respondenten die overlast hebben ervaren, heeft dit gemeld. In verreweg de meeste gevallen is melding gedaan bij de politie. Anders betreft voornamelijk de woningcorporatie (Patrimonium). Een enkeling noemt de bewonersvereniging of Buurtpreventie. Tabel 2.6 Heeft u wel eens melding gedaan van die overlast? (Meer antwoorden mogelijk) Ja, bij de politie 49% Ja, bij de gemeente 9% Ja, bij de DCMR 2% Anders 14% Nee 40% Respondenten 87 Slechts twee respondenten hebben elke keer dat zij overlast ervoeren melding gedaan. Van de andere respondenten die overlast hebben ervaren toont onderstaande tabel waarom zij dit niet (altijd) hebben gemeld. De meeste respondenten zeggen overlast niet altijd te hebben gemeld omdat de overlast daarvoor niet (altijd) ernstig genoeg was of omdat melden geen zin heeft. Uit veel antwoorden in de categorie anders blijkt ook dat respondenten denken dat het geen zin heeft (bijvoorbeeld omdat de politie onderbezet is, niet luistert of altijd te laat is of omdat ze geen reactie op hun melding krijgen). Daarnaast blijkt dat sommige respondenten niet willen zeuren, het zat zijn om altijd zelf te moeten bellen, juist niet hoeven te bellen omdat de buren hen al voor zijn, of bang zijn dat degene die overlast bezorgt erachter komt wie melding heeft gedaan. Tabel 2.7 Waarom heeft u geen of niet altijd melding gedaan van de overlast? (Meer antwoorden mogelijk) Melding doen heeft geen zin 39% Ik weet niet waar / hoe ik de overlast kan melden 4% De overlast was niet (altijd) ernstig genoeg om te melden 64% Anders 16% Respondenten Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

14 Terugdringen van overlast Aan alle respondenten (dus ook aan respondenten die geen overlast hebben ervaren) is gevraagd wie zij het meest verantwoordelijk vinden voor het terugdringen van overlast in het uitgaansgebied. De antwoorden lopen sterk uiteen. Sommige respondenten vinden dat de gemeente het meest verantwoordelijk is, anderen wijzen naar de politie of naar de ouders van het uitgaanspubliek. Een relatief klein aantal respondenten acht de horeca het meest verantwoordelijk voor het terugdringen van de overlast. Niemand vindt dat de buurtbewoners hiervoor (hoofd-)verantwoordelijk zijn. Bij anders is onder andere het uitgaanspubliek genoemd. Tabel 2.8 Wie vindt u dat het meest verantwoordelijk is voor het terugdringen van overlast in het uitgaansgebied van Barendrecht? De gemeente Barendrecht 32% De politie Barendrecht 23% De horeca in het uitgaansgebied van Barendrecht 10% De ouders van het uitgaanspubliek 28% De buurtbewoners 0% Anders 4% Weet niet / geen mening 3% Totaal 100% Respondenten 114 Slechts 12 procent van alle respondenten vindt dat zij zelf iets kunnen doen tegen overlast in het uitgaansgebied. De respondenten noemen als mogelijke eigen inzet: overlast melden, veroorzakers van overlast aanspreken op hun gedrag (vriendelijk of op minder zachtzinnige wijze), het goede voorbeeld geven, het gebied schoonhouden, verlichting laten branden of een camera ophangen. Hoewel weinig respondenten menen zelf iets te kunnen doen tegen overlast in het uitgaansgebied, heeft bijna een derde wel eens iets ondernomen. In verreweg de meeste gevallen gaat het dan om het aanspreken van overlastveroorzakers of het melden van overlast. Andere respondenten hebben hun auto elders geparkeerd, een handtekeningenactie gehouden, de wacht gehouden, rotzooi opgeruimd of rolluiken aangeschaft. Bijna tweederde van de groep die zelf iets heeft gedaan, zegt dat de eigen inzet niet heeft geholpen. Dit verklaart waarschijnlijk mede waarom weinig respondenten denken bij te kunnen dragen aan het terugdringen van de overlast. Respondenten zeggen dat hun inzet niet heeft geholpen, omdat de politie te laat kwam, er niets mee deed of de auto niet uitkwam, omdat de overlast bleef voortduren, omdat er weer anderen (onbekenden) kwamen die overlast veroorzaakten, of omdat ze werden uitgelachen toen ze de overlastveroorzakers aanspraken. Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 13

15 Autovrij Doormanplein De vragenlijst is afgesloten met vragen over het autovrij maken van het Doormanplein (in het uitgaansgebied). Eerst zijn vragen gesteld over de bekendheid van de maatregel. Tweederde van de respondenten weet dat de politie in het verleden wel eens problemen ondervond met het handhaven van de openbare orde en veiligheid op het Doormanplein (de aanleiding om het plein autovrij te maken). Eveneens tweederde weet dat het plein autovrij is in de nachten van vrijdag op zaterdag en van zaterdag op zondag tussen uur en 6.00 uur. Dat het plein autovrij is gemaakt op verzoek van politie en hulpverleningsdiensten is bij 43 procent van de respondenten bekend; 56 procent weet dat het plein autovrij is gemaakt voor de veiligheid en om vandalisme en schade te voorkomen. Ten slotte weet een derde van de respondenten dat het autovrij maken van het Doormanplein een proef van één jaar is. In de enquête zijn ook zes stellingen voorgelegd over het autovrij maken van het Doormanplein. De resultaten staan in onderstaande tabel. In plaats van percentages zijn aantallen respondenten weergegeven, omdat de stellingen door lang niet alle respondenten zijn beantwoord en de resultaten daardoor niet erg betrouwbaar zijn. Zoals aangegeven in de vragenlijst, was de vijfde stelling alleen bedoeld voor respondenten die in het verleden lastig zijn gevallen op straat en was de zesde stelling alleen bedoeld voor respondenten met een auto. De meeste respondenten vinden het Doormanplein overzichtelijker geworden. De respondenten zijn sterk verdeeld ten aanzien van de stellingen dat het plein veiliger is geworden, er minder vandalisme en schade is en er minder rommel op straat ligt. Het autovrij maken van het Doormanplein lijkt betrekkelijk weinig effect te hebben gehad op de mate waarin bewoners op straat worden lastig gevallen. Ook lijkt de maatregel niet te zorgen voor veel meer parkeermogelijkheden in de wijk. Tabel 2.9 Wat vindt u van het autovrij maken van het Doormanplein? Ja Soms Nee Totaal Het plein is overzichtelijker geworden Ik voel mij veiliger op het plein Er is minder vandalisme en schade Er is minder rommel op straat Ik word nu minder vaak lastiggevallen op straat Ik kan makkelijk parkeren in de wijk in de autovrije uren Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

16 3 Enquête uitgaanspubliek De vragenlijst voor het uitgaanspubliek is ingevuld door 224 bezoekers van uitgaansgelegenheden in het uitgaansgebied van Barendrecht. Hieronder is de respons weergegeven per datum waarop geënquêteerd is en per uitgaansgelegenheid. Op de vrijdagen (vooral de eerste) was de respons veel groter dan op de zaterdagen, deels omdat er op de vrijdagen meer bezoekers waren. Dat de respons in het eerste weekend groter was dan in het tweede, komt onder andere doordat sommige bezoekers de vragenlijst al eerder hadden ingevuld. Daarnaast waren er in de tweede week bij drie uitgaansgelegenheden verjaardagsfeesten waar bezoekers gratis konden drinken. Het aanbieden van een gratis consumptie aan wie de vragenlijst wilde invullen had doordoor geen zin. Dat bij de restaurants Diggels en Lust de respons lager is dan bij de drie cafés, komt vooral doordat het enquêteren om negen uur s avonds begon. Tabel 3.1 Respons Datum Uitgaansgelegenheid Vrijdag 14 oktober 114 Den Pimpelaer 50 Zaterdag 15 oktober 21 De Uitspanning 78 Vrijdag 21 oktober 61 De Casteleyn 40 Zaterdag 22 oktober 25 Diggels 18 Niet geregistreerd 3 Lust 18 Niet geregistreerd 20 Totaal (respondenten) 224 Totaal (respondenten) 224 Achtergrondkenmerken Bijna tweederde van de respondenten is man en drievijfde is jonger dan 25 jaar. 71 procent woont in Barendrecht. Naast Barendrecht, Ridderkerk en Rotterdam zijn voornamelijk andere woonplaatsen in de regio genoemd (Spijkenisse drie keer, Zwijndrecht twee keer, andere woonplaatsen elk één keer). Tabel 3.2 Achtergrondkenmerken Geslacht Leeftijd Woonplaats Man 64% jaar 38% Barendrecht 71% Vrouw 36% jaar 22% Ridderkerk 5% jaar 15% Rotterdam 13% jaar 10% Anders 11% jaar 9% 50+ jaar 6% Totaal 100% Totaal 100% Totaal 100% Respondenten 215 Respondenten 206 Respondenten 216 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 15

17 Uitgaansfrequentie Uit de volgende tabel blijkt dat 57 procent van de respondenten minstens één keer per week in Barendrecht uitgaat. Ruim een kwart gaat minder dan één keer per maand in Barendrecht uit. Het aandeel respondenten dat wekelijks of vaker in Barendrecht uitgaat is relatief groot onder mannen, jongeren en (vanzelfsprekend) bewoners van Barendrecht. In de vragenlijst was uitgelegd dat met uitgaan bezoeken aan cafés, restaurants, muziekpodia en clubs/dancings worden bedoeld, niet bezoeken aan bioscopen, theaters of musea. Tabel 3.3 Hoe vaak gaat u uit in Barendrecht? Dit is de eerste keer 6% Minder dan 1 keer per maand 22% Minder dan 1 keer per week 14% 1 keer per week 35% Meer dan 1 keer per week 22% Totaal 100% Respondenten 218 Keuze voor een uitgaansgelegenheid Onderstaande tabel laat zien waarom de respondenten voor een bepaalde uitgaansgelegenheid kiezen. Driekwart van de respondenten kiest (onder meer) voor een bepaalde uitgaansgelegenheid omdat vrienden er komen. Andere belangrijke redenen om voor een bepaalde uitgaansgelegenheid te kiezen zijn goede sfeer, leuke mensen en vriendelijk personeel. Tabel 3.4 Waarom kiest u voor een bepaalde uitgaansgelegenheid? (Maximaal drie antwoorden mogelijk) Mijn vrienden komen er 75% Goede sfeer 50% Leuke mensen 38% Vriendelijk personeel 37% Goede muziek 17% Lekker eten 10% Mooie / gezellige inrichting 10% Lage prijzen 7% Er worden leuke dingen georganiseerd 3% Dichtbij 3% Verveling / niets te doen 1% Anders 5% Respondenten Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

18 Onveiligheidsgevoelens In de drie maanden voorafgaand aan de enquête heeft bijna één op de vijf respondenten zich tijdens het uitgaan in het uitgaansgebied wel eens onveilig gevoeld op straat. Bijna één op de tien heeft zich wel eens binnen in een uitgaansgelegenheid onveilig gevoeld. De twee groepen overlappen deels; in totaal heeft 24 procent van de respondenten zich wel eens op straat en/of in een uitgaansgelegenheid onveilig gevoeld. Tabel 3.5 Heeft u zich in de afgelopen 3 maanden tijdens het uitgaan in dit uitgaansgebied wel eens onveilig gevoeld? op straat in uitgaansgelegenheid Nee 81% 91% Ja, 1 tot 3 keer 15% 8% Ja, 4 tot 6 keer 0% 0% Ja, meer dan 7 keer 4% 0% Totaal 100% 100% Respondenten Hieronder is van verschillende groepen respondenten weergegeven welk deel zich in de afgelopen drie maanden tijdens het uitgaan in het Barendrechtse uitgaansgebied wel eens onveilig heeft gevoeld op straat of in een uitgaansgelegenheid. Tussen mannen en vrouwen is er geen verschil. Ook is er geen verschil tussen respondenten die wekelijks in Barendrecht uitgaan en respondenten die dit minder vaak (of voor de eerste keer) doen. De onveiligheidsgevoelens lijken wat groter onder jonge respondenten en bewoners van Barendrecht dan onder (wat) oudere respondenten en bewoners van andere gemeenten. De percentages liggen echter te dicht bij elkaar om van duidelijke verschillen te kunnen spreken. Tabel 3.6 Aandeel respondenten per groep dat zich in de afgelopen 3 maanden tijdens het uitgaan in het uitgaansgebied wel eens onveilig heeft gevoeld op straat in uitgaansgelegenheid (een van) beide Man 19% 9% 24% Vrouw 18% 8% 23% jaar 22% 11% 25% 25+ jaar 15% 6% 20% Bewoner Barendrecht 21% 9% 25% Geen bewoner Barend. 15% 10% 20% Wekelijks uit in Barend. 20% 8% 24% Niet wekelijks uit 19% 10% 23% Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 17

19 Redenen voor onveiligheidsgevoelens De volgende tabel laat zien waardoor respondenten zich in de drie maanden voor de enquête wel eens onveilig hebben gevoeld in het uitgaansgebied. Zo hebben bijvoorbeeld 25 respondenten zich op straat onveilig gevoeld vanwege (hang-)jongeren. De belangrijkste redenen voor ervaren onveiligheid op straat zijn groepen (hang-)jongeren, agressieve sfeer, drugsgebruikers, donkere/stille plekken en vechtpartijen. Voor onveiligheidsgevoelens in uitgaansgelegenheden zijn groepen jongeren, agressieve sfeer en vechtpartijen het vaakst als reden genoemd. Tabel 3.7 Waardoor voelde u zich onveilig? (Meer antwoorden mogelijk) op straat in uitgaansgelegenheid Groepen (hang-)jongeren 25 6 Dronken mensen 7 2 Drugsgebruikers 15 3 Donkere / stille plekken 11 0 Portiers 0 0 Handtastelijkheden / opdringerig gedrag 4 2 Agressieve sfeer 22 5 Vechtpartij 11 5 Bedreiging / intimidatie 6 2 Anders 3 1 Totaal (respondenten) Onveilige plaatsen De respondenten die zich in het uitgaansgebied wel eens onveilig hebben gevoeld op straat, is gevraagd op welke plekken zij zich onveilig voelden. Het resultaat is een lijst van ruim twintig verschillende locaties, die niet allemaal in het uitgaansgebied of zelfs in Barendrecht liggen. Vermoedelijk hebben sommige respondenten plekken genoemd waar zij voor of na het uitgaan langskomen op weg naar huis, in plaats van locaties in het uitgaansgebied. Het Doormanplein is vijf keer genoemd en de Dorpsstraat drie keer. Verder zijn één of twee keer genoemd: Dorpsplein, Voordijk, Middenbaan, centrum, dorp, park Buitenoord, sportpark de Bongerd, park (geen specifiek park genoemd), bos, watertoren, poppodium de Beuk, basisschool het Kompas, station, winkelcentrum Carnisse Veste, steegjes, achterliggende straten, kerk tot het viaduct A15, bij de Casteleyn, bij de Uitspanning, bij de kroegen (geen specifieke genoemd), bij de patatzaak om de hoek, bij de ING-bank pinnen, Ridderkerk en Rotterdam. 18 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

20 Algemeen oordeel over de veiligheid Gevraagd naar een algemeen oordeel over de veiligheid van het uitgaan in Barendrecht, vindt 91 procent van de respondenten het uitgaan veilig genoeg. Geslacht, leeftijd en woonplaats (of men wel of niet uit Barendrecht komt) maken wat dit oordeel betreft geen aantoonbaar verschil. De respondenten die het uitgaan in Barendrecht niet veilig genoeg vinden, zijn voor het merendeel personen die zich in de drie maanden voor de enquête onveilig hebben gevoeld in het uitgaansgebied (op straat en/of in een uitgaansgelegenheid). Eenentwintig respondenten die het uitgaan in Barendrecht niet veilig genoeg vinden, hebben verbetersuggesties genoemd. De meesten noemen meer toezicht of controle door politie of beveiligers. Enkele respondenten geven meer specifieke suggesties: aanpak van drugsdealers of drugsgebruik, fouilleren, detectiepoortjes, cameratoezicht en controle op hangplekken en verbindingswegen. Eén respondent stelt voor in plaats van meer, minder politie in te zetten (wellicht vanuit de gedachte dat politieaanwezigheid agressie of baldadigheid zou kunnen uitlokken). Toezicht door politie en beveiligers 23 procent van de respondenten vindt dat er in het uitgaansgebied te weinig toezicht is van politie en beveiligers (zie de volgende tabel). 7 procent vindt juist dat er te veel toezicht is. Van de respondenten die zich in de drie maanden voorafgaand aan de enquête onveilig hebben gevoeld in het uitgaansgebied (op straat of in een uitgaansgelegenheid), vindt de helft dat er te weinig toezicht is. Tabel 3.8 Wat vindt u van het toezicht door politie en beveiligers in dit uitgaansgebied? Er is te weinig toezicht 23% Er is voldoende toezicht 57% Er is te veel toezicht 7% Weet niet / geen mening 12% Totaal 100% Respondenten 218 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 19

21 Huisregels 61 procent van de respondenten kent de huisregels van de uitgaansgelegenheid waar zij de vragenlijst hebben ingevuld. Van de respondenten die wekelijks of vaker in Barendrecht uitgaan is een groter deel (72 procent) bekend met de huisregels, waarschijnlijk omdat zij geregeld in de uitgaansgelegenheden komen. Respondenten konden zelf opschrijven hoe zij de huisregels kennen. Dit heeft geleid tot 76 leesbare antwoorden die (enige) uitleg geven over hoe men de huisregels kent (sommige respondenten hebben simpelweg bekendheid opgeschreven). De antwoorden zijn samengevat in onderstaande tabel. Duidelijk is dat niet alle respondenten die de huisregels zeggen te kennen, deze daadwerkelijk hebben gelezen of gehoord. Sommige respondenten beroepen zich bijvoorbeeld op ervaring met uitgaansgelegenheden of opvoeding. Tabel 3.9 Hoe kent u deze huisregels? Van borden / schermen binnen of op de deur 24 Via via / van horen zeggen 9 Van personeel 7 Opvoeding / normen en waarden 7 Van vrienden 6 Ervaring 6 Algemeen bekend 5 Werkt er 4 Mee in aanraking gekomen 2 Spreekt voor zich 1 Overal hetzelfde 1 Gevraagd 1 Van internet 1 Van nieuwszender 1 Van bewoners 1 Totaal (respondenten) procent van de respondenten heeft wel eens meegemaakt dat iemand in een Barendrechtse uitgaansgelegenheid werd aangesproken op huisregels. Ook hier geldt dat het percentage groter is (51 procent) onder respondenten die wekelijks of vaker in Barendrecht uitgaan. Tabel 3.10 Heeft u het wel eens meegemaakt dat iemand in een Barendrechtse uitgaansgelegenheid werd aangesproken op huisregels? Ja 40% Nee 50% Weet niet 11% Totaal 100% Respondenten Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

22 Weigeringen De volgende tabel laat zien dat 11 procent van de respondenten in de drie maanden voorafgaand aan de enquête geweigerd is in een uitgaansgelegenheid in Barendrecht. Het aandeel geweigerde respondenten is relatief groot onder jonge mannen, ook als wordt gecorrigeerd voor uitgaansfrequentie (zoals blijkt uit paragraaf 4.1 gaan relatief veel jonge mannen wekelijks of vaker uit en daardoor hebben zij meer kans te worden geweigerd). Onder respondenten die wekelijks of vaker in Barendrecht uitgaan is het aandeel geweigerde personen 16 procent. Tabel 3.11 Bent u in de afgelopen 3 maanden wel eens geweigerd in een uitgaansgelegenheid in Barendrecht? Ja, meer dan 1 keer 4% Ja, 1 keer 7% Nee 85% Nee, maar iemand die met mij mee was wel 4% Totaal 100% Respondenten 221 Vervoer Hieronder is te zien hoe de respondenten naar huis zijn gegaan op de avond waarop zij de vragenlijst invulden. De meeste respondenten zijn fietsend, met de auto of te voet naar huis gegaan. Van de respondenten die niet in Barendrecht wonen is iets meer dan de helft met de auto naar huis gegaan. Slechts twee respondenten hebben gebruik gemaakt van het openbaar vervoer (de trein). Tabel 3.12 Hoe gaat u vanavond naar huis? (Meer antwoorden mogelijk) Bewoners Barendrecht Bewoners andere gemeenten Totaal Fiets 47% 31% 43% Auto 25% 52% 33% Lopend 26% 10% 21% Brommer / scooter 5% 3% 5% Taxi 2% 6% 3% Trein 0% 3% 1% Bus 0% 0% 0% Nachtbus 0% 0% 0% Anders 3% 2% 2% Totaal (respondenten) Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 21

23 . 22 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

24 Vragenlijsten Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting) 23

25 24 Veilig uitgaan in Barendrecht (nulmeting)

26 Veilig uitgaan in Barendrecht Enquête bewoners oktober 2011 Geachte bewoner, Voor u ligt de vragenlijst van het onderzoek Veilig uitgaan in Barendrecht. Dit onderzoek is aangekondigd in de brief die u onlangs van de burgemeester van Barendrecht heeft ontvangen. U wordt vriendelijk verzocht de vragenlijst zo snel mogelijk, maar in ieder geval vóór 1 november, in te vullen en in de bijgeleverde envelop terug te sturen. Een postzegel is niet nodig. U kunt antwoord geven op een vraag door het hokje vóór het gewenste antwoord aan te kruisen. Bij sommige vragen kunt u zelf een antwoord opschrijven. Daarbij is belangrijk dat u niet buiten de omrande kaders schrijft. Onder de inzenders van een ingevulde vragenlijst worden een aantal cadeaubonnen verdeeld. Als u hiervoor in aanmerking wilt komen, vul dan aan het einde van de vragenlijst uw adres in. Uw antwoorden op de vragen worden volledig anoniem verwerkt en niet in verband gebracht met het adres dat u invult. 1. Heeft u in de afgelopen 12 maanden wel eens overlast ervaren die te maken heeft met het uitgaan in uw omgeving? Ja, (bijna) iedere dag Ja, (bijna) iedere week Ja, (bijna) iedere maand Ja, een paar keer Nee, zelden of nooit Ga naar vraag 8 2. Op welke dagen heeft u overlast ervaren? (Meer antwoorden mogelijk) Maandag tot en met donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag Weet niet 3. Op welke tijdstippen heeft u overlast ervaren? (Meer antwoorden mogelijk) Overdag Tussen en uur Tussen en uur Tussen en uur Tussen en uur Tussen en uur Weet niet 4. Van welke soort overlast heeft u last? (Meer antwoorden mogelijk) Geluidsoverlast door zingen / schreeuwen op straat Geluidsoverlast door auto s / bromfietsen Geluidsoverlast vanuit de horecagelegenheden Vernieling, bijvoorbeeld van auto s, ramen of straatmeubilair Het achterlaten van afval, zoals bierblikjes of kapot glaswerk Wildplassen Bedreiging of intimidatie Ruzies of vechtpartijen Openbare dronkenschap Drugsgebruik Overlast van hangjongeren Anders, namelijk: 5. Heeft u wel eens melding gedaan van die overlast? (Meer antwoorden mogelijk) Ja, bij de politie Ja, bij de gemeente Ja, bij de DCMR Anders, namelijk: Nee Ga naar vraag 7 1

27 6. Heeft u elke keer dat u overlast ervoer vanwege het uitgaan in uw omgeving, melding gedaan van de overlast? Ja Ga naar vraag 8 Nee 7. Waarom heeft u geen of niet altijd melding gedaan van de overlast? (Meer antwoorden mogelijk) Melding doen heeft geen zin Ik weet niet waar / hoe ik de overlast kan melden De overlast was niet (altijd) ernstig genoeg om te melden Anders, namelijk: 8. Wie vindt u dat het meest verantwoordelijk is voor het terugdringen van overlast in het uitgaansgebied van Barendrecht? De gemeente Barendrecht De politie Barendrecht De horeca in het uitgaansgebied van Barendrecht De ouders van het uitgaanspubliek De buurtbewoners Anders, namelijk: Weet niet / geen mening 9. Vindt u dat uzelf iets kunt doen tegen eventuele overlast in het uitgaansgebied? Ja, namelijk: 12. Wist u dat... ja nee a) de politie in het verleden wel eens problemen ondervond met het handhaven van de openbare orde en veiligheid op het Doormanplein? b) het Doormanplein nu autovrij is in de nachten van vrijdag op zaterdag en van zaterdag op zondag tussen uur en 6.00 uur? c) dit op verzoek van de politie en de hulpverleningsdiensten is gebeurd? d) dit gedaan is voor de veiligheid en om vandalisme en schade te voorkomen? e) dit een proef is van één jaar? 13. Wat vindt u van het autovrij maken van het Doormanplein? ja soms nee a) Het plein is overzichtelijker geworden b) Ik voel mij veiliger op het plein c) Er is minder vandalisme en schade d) Er is minder rommel op straat e) Ik word nu minder vaak lastig gevallen op straat (U mag vraag e overslaan als u vroeger ook nooit lastig gevallen werd.) f) Ik kan makkelijk parkeren in de wijk in de autovrije uren (U mag vraag f overslaan als u geen auto heeft.) Ten slotte nog enkele vragen over uzelf. 14. Wat is uw geslacht? Man Vrouw Nee 15. Wat is uw leeftijd? 10. Heeft u wel eens iets gedaan tegen overlast in het uitgaansgebied? Ja, namelijk: Nee Ga naar vraag Heeft dat geholpen? Ja Nee, want: jaar Hartelijk bedankt voor uw medewerking. U kunt de ingevulde vragenlijst in de retourenvelop terugsturen. Een postzegel is niet nodig. Als u in aanmerking wilt komen voor een cadeaubon, kunt u hieronder uw adres invullen. 2

28 Veilig uitgaan in Barendrecht Enquête uitgaanspubliek oktober 2011 De gemeente, de horecaondernemers en de politie in Barendrecht willen graag uw mening weten over de veiligheid bij het uitgaan in Barendrecht. Deze enquête wordt volledig anoniem verwerkt. Kruis het antwoord van uw keuze aan en/of geef uw motivatie. Het invullen duurt slechts enkele minuten. Bij inlevering van een volledig ingevulde vragenlijst ontvangt u een gratis consumptie. Datum: Vrijdag 14 oktober Zaterdag 15 oktober Vrijdag 21 oktober Zaterdag 22 oktober Locatie: Den Pimpelaer De Uitspanning De Casteleyn (Pandje) Diggels Lust 1. Hoe vaak gaat u uit in Barendrecht? (Het gaat alleen om uitgaan in cafés, restaurants, muziekpodia en clubs/dancings, niet om een bezoek aan een bioscoop, theater of museum.) Dit is de eerste keer Minder dan 1 keer per maand Minder dan 1 keer per week 1 keer per week Meer dan 1 keer per week 2. Waarom kiest u voor een bepaalde uitgaansgelegenheid? (maximaal 3 antwoorden aankruisen) Mijn vrienden komen er Goede muziek Er worden leuke dingen georganiseerd Vriendelijk personeel Goede sfeer Leuke mensen Lage prijzen Lekker eten Mooi / gezellig inrichting Anders, namelijk: 3. Heeft u zich in de afgelopen 3 maanden tijdens het uitgaan in dit uitgaansgebied wel eens onveilig gevoeld op straat? Nee Ga naar vraag 6 Ja, 1 tot 3 keer Ja, 4 tot 6 keer Ja, meer dan 7 keer 4. Op welke plekken voelde u zich onveilig? (Noteer de straatnaam of beschrijf de locatie) 5. Waardoor voelde u zich onveilig? (Meer antwoorden mogelijk) Groepen (hang-)jongeren Dronken mensen Drugsgebruikers Donkere / stille plekken Handtastelijkheden / opdringerig gedrag Agressieve sfeer Vechtpartij Bedreiging / intimidatie Anders, namelijk: 6. Wat vindt u van het toezicht door politie en beveiligers in dit uitgaansgebied? Er is te weinig toezicht Er is voldoende toezicht Er is te veel toezicht Weet niet / geen mening 1

29 7. Heeft u zich in de afgelopen 3 maanden tijdens het uitgaan in dit uitgaansgebied wel eens onveilig gevoeld in een uitgaansgelegenheid? Nee Ga naar vraag 9 Ja, 1 tot 3 keer Ja, 4 tot 6 keer Ja, meer dan 7 keer 13. Vindt u het uitgaan in Barendrecht veilig genoeg? Ja Ga naar vraag 15 Nee 14. Hoe zou het uitgaan in Barendrecht veiliger kunnen worden? Ten slotte nog enkele vragen over uzelf. 8. Waardoor voelde u zich toen onveilig? (Meer antwoorden mogelijk) Groepen jongeren Dronken mensen Drugsgebruikers Portiers Handtastelijkheden / opdringerig gedrag Agressieve sfeer Vechtpartij Bedreiging / intimidatie Anders, namelijk: 15. Wat is uw geslacht? Man Vrouw 16. Wat is uw leeftijd? jaar 17. Waar woont u? Barendrecht Ridderkerk Rotterdam Anders, namelijk: 9. Kent u de huisregels van de uitgaansgelegenheid waar u nu bent? Ja Nee Ga naar vraag Hoe kent u deze huisregels? 11. Heeft u het wel eens meegemaakt dat iemand in een Barendrechtse uitgaansgelegenheid werd aangesproken op huisregels? Ja Nee Weet niet 12. Bent u in de afgelopen 3 maanden wel eens geweigerd in een uitgaansgelegenheid in Barendrecht? Ja, meer dan 1 keer Ja, 1 keer Nee Nee, maar iemand die met mij mee was wel 18. Hoe gaat u vanavond naar huis? (Meer antwoorden mogelijk) Lopend Fiets Brommer / scooter Auto Trein Bus Nachtbus Taxi Anders, namelijk: Heeft u vragen of opmerkingen over dit onderzoek, dan kunt u ze hieronder noteren. Dit is het eind van het vragenlijst. Hartelijk dank voor uw medewerking. Nog een fijne avond! 2