Investeren in mensen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Investeren in mensen"

Transcriptie

1 KERNKRACHT is het gratis Informatiemagazine voor leden van de vereniging kleine kernen noord-brabant vereniging kleine kernen noord-brabant Jaargang 4 - nummer 1 - februari 2007 Investeren in mensen Investeren in mensen is het credo van de PvdA Noord-Brabant voor de komende verkiezingen van Provinciale Staten. De speerpunten uit het verkiezingsprogramma zijn investeren in een beter onderwijs op alle niveaus, investeren in zorg en welzijn op een hoog niveau en investeren in een beter milieu. Wim Luijendijk is sinds 2003 gedeputeerde voor Cultuur, Onderwijs en Sociaal beleid en lijstduwer voor de PvdA. Wim Luijendijk: Ik wil eerst toch even kwijt dat ik me voel aangesproken als de vereniging kleine kernen noord-brabant zegt dat de provincie te weinig zou doen voor de leefbaarheid in de kleine kernen. Een groot deel van de begroting, 100 miljoen, gaat naar sociale en culturele aspecten. Dat geld komt terecht in heel Brabant, dus ook in de kleine kernen. De vele monumenten en de beeldbepalende stads- en dorpsgezichten krijgen juist nu alle aandacht. Het is belangrijk om die culturele en historische aspecten in Brabant zichtbaar te maken, zodat ze ook voor volgende generaties behouden blijven. Juist deze maand stelt de provincie 4 miljoen beschikbaar voor het behoud en restaureren van rijksmonumenten, die het rijk niet voldoende subsidieert. Dat geld komt juist ten goede aan de kleine kernen en het platteland. Daarmee versterken we tevens de cultuur, toeristische, recreatieve en economische aantrekkingskracht van onze provincie. Met de reconstructieplannen proberen we het platteland te vernieuwen. Daarbij kijken we ook naar nieuwe inkomstenbronnen, zonder de bescherming van het platteland uit het oog te verliezen. Het gaat dan om recreatieve functies en agrarisch verwante activiteiten, zoals een zorgboerderij, een manege, een kleine camping en dergelijke. Activiteiten uitvoeren op die plaatsen komt de leefbaarheid van de kleine kernen en het platteland ten goede, al blijft het een zorg. Vanaf 2008 willen we deze leefbaarheid van kleine kernen op sociaal-cultureel gebied via de reconstructie- en gebiedscommissies een sterke impuls geven. >>> KERNKRACHT VERKIEZINGS SPECIAL Woensdag 7 maart 2007 kunt u van uur tot uur stemmen voor een nieuwe samenstelling van de Provinciale Staten Noord-Brabant. Het huidige college van Gedeputeerde Staten bestaat uit een coalitie van CDA met drie gedeputeerden en de PvdA en VVD met ieder twee gedeputeerden. Van de 11 partijen die meedoen zijn de Tilburgse Volkspartij, de Partij Voor De Dieren en de Verenigde Senioren Partij nieuw op de kieslijst. Het aantal te verdelen zetels in de Brabantse staten wordt teruggebracht van 79 naar 55, waardoor de kiesdrempel fors omhoog zal gaan. In deze Kernkracht Verkiezingsspecial zijn interviews met lijsttrekkers en gedeputeerden van de grotere partijen opgenomen. Column voorzitter De algemene ledenvergadering van de vereniging kleine kernen noord-brabant is verzet van woensdag 4 april naar dinsdag 3 april! Aanvang: uur, lokatie: Partycentrum Hercules, Rijtseweg 1, 5087 BJ Diessen (gem. Hilvarenbeek) Pagina 2

2 >>> Via het combifonds financiert de provincie mee aan de bouw van woonzorg- en multifunctionele accommodaties. Woonzorg accommodaties zijn zelfstandige woningen voor mensen die behoefte hebben aan zorg. Voor hen is het belangrijk dat er mogelijkheden zijn voor ontmoeting, ontspanning, ontplooiing en opvang. De provincie stelt maximaal per project beschikbaar. In multifunctionele accommodaties zijn diverse functies en voorzieningen ondergebracht, toegankelijk voor alle burgers in wijk en kern. Het gaat hierbij om slimme combinaties van functies en voorzieningen, zoals consultatiebureaus, thuiszorg, huisartsen en supermarkten. Per accommodatie subsidieert de provincie voor maximaal Voor een gecombineerd project - woonzorg en multifunctionele accommodatie - is maximaal beschikbaar. Tot uiterlijk 15 april 2007 kunnen nog stimuleringssubsidies uit het combifonds aangevraagd worden. Het budget voor 2007 is 2,7 miljoen. Overigens leert de ervaring dat dit omvangrijke bedrag toch onvoldoende is om alle aanvragen te belonen. In onze provincie verlaten elk jaar ongeveer negenduizend jongeren zonder diploma de middelbare school. Die kunnen daardoor over het algemeen moeilijk een baan vinden. Daarnaast zijn er ook veel ouderen die hun ervaring, kennis en talent onvoldoende benutten. De PvdA wil zich inspannen om voortijdig schoolverlaten te voorkomen. En te bevorderen dat zowel jongeren als ouderen een actieve rol in de samenleving (blijven) spelen. Want hoe meer jongeren met succes hun diploma halen en hoe meer ouderen betaald of onbetaald werk verrichten, hoe meer ons sociaal kapitaal stijgt. Mensen worden steeds ouder. Veel 65-plussers hebben nog voldoende energie voor een actieve oude dag. Voor chronisch zieken en gehandicapten geldt iets soortgelijks. Ze zijn dan wel aangewezen op zorg en begeleiding, maar hebben natuurlijk wel degelijk talenten. De PvdA wil hen stimuleren om die talenten te blijven gebruiken, voor henzelf en mogelijk ook voor de samenleving. Het gaat overigens niet alleen om 65-plussers, maar ook om een groeiende groep 50-plussers die buiten de arbeidsmarkt zijn komen te staan en geen werk meer vinden. De PvdA werkt toe naar een cultuur waarin het vanzelfsprekend is om senioren in dienst nemen en te houden. Kortom: juist voor de kleine kernen is investeren in gemeenschapsgebouwen en in de kracht van mensen zeer op zijn plaats. Duurzaamheid is het toverwoord Onlangs zijn er debatten gehouden met alle lijsttrekkers van de politieke partijen die meedoen aan de komende statenverkiezingen. Daarbij was het thema duurzaamheid. Deze debatten zijn gehouden in het kader van de resultaten van Telos, die al sinds 2001 de Duurzaamheidsbalans van Noord-Brabant opstelt. De Brabantse duurzaamheidsbalans bevat drie componenten, kapitalen genoemd, die een waarde geven voor de duurzame ontwikkeling: de economische, ecologische en sociaalculturele component. De duurzaamheidsbalans is een afgeleide van een universeel toegepast model om de dimensies van duurzame ontwikkeling weer te geven: People, Planet en Profit. Niet voor niets wordt daarin altijd de dimensie van de mens, de sociaal-culturele dimensie als eerste genoemd. COLUMN Wat opviel in de duurzaamheidsdebatten, was dat de factor People -de mens- nauwelijks ter sprake kwam. Toch is er alle aanleiding om de factor mens in de komende verkiezingen extra te benadrukken. Wij spreken van duurzaamheid als we ervoor zorgen dat we een kwalitatief en kwantitatief gezond platteland overdragen aan de volgende generaties. Naar onze mening moet er tussen de dimensies van sociaal-cultureel, economie en ecologie een evenwicht zijn; pas dán kun je spreken van een Vitaal Platteland. Een Vitaal Platteland betekent: Duurzame leefbaarheid op het platteland. Daarvoor is wel een aantal zaken van belang. Als eerste voldoende betaalbare woningen voor jongeren. Als er geen jongeren zijn, vergrijst een dorp in snel tempo en daarmee komen allerlei voorzieningen onder druk te staan. De school en het verenigingsleven zullen dat als eerste merken maar ook de levendigheid in een dorp hangt er mee samen. Daarnaast heeft ook de bedrijvigheid op het platteland een impuls nodig. Voor een leefbaar platteland is een gezonde economische bedrijvigheid van belang. Nu de landbouw aanzienlijk in omvang afneemt verliest het platteland een (gedeelte) van zijn economische pijlers. Economie en landbouw bieden nog steeds kansen, echter niet meer voor alle plattelandsondernemers. >>> 2

3 >>> Vervolgens wordt de afgeleide werkgelegenheid in de ondersteunende diensten en verwerkende industrie ook bedreigd. Er zullen dus nieuwe economische dragers nodig zijn voor het platteland en dat kan niet alleen met recreatie en zorgboerderijen. Bovenstaande onderwerpen zijn het komende jaar dé speerpunten voor de vereniging kleine kernen noordbrabant. Ga stemmen op 7 maart Binnenkort, op 7 maart, kunt u weer naar de stembus, deze keer voor de verkiezing van de leden van Provinciale Staten. Er zijn inwoners op het platteland. Als zij allemaal hun stem laten horen, zijn ze een factor van betekenis. Zorg dat u uw stem niet verloren laat gaan en kijk daarbij naar kandidaten die, in uw eigen politieke voorkeur, uw vertegenwoordiger kunnen zijn in de provincie. Dat geeft ons als vereniging kleine kernen straks de gelegenheid om hen aan te spreken over de belangen van de leefbaarheid van kleine kernen Wij willen u vragen in ieder geval te gaan stemmen. Er zijn voldoende kandidaten die staan voor de leefbaarheid van kleine kernen. Wim van Lith, voorzitter Brabant voor Brabant De voorloper van de Brabantse Partij, de Brabantse Onafhankelijke Fractie, is ruim 20 jaar geleden opgericht en zit al vanaf haar start in de Provinciale Staten van Noord-Brabant. De Brabantse Partij gaat voor de kwaliteit van het leven en de leefomgeving en wil niet dat Brabant onderdeel wordt van de Randstad. Lijsttrekker van de Brabantse Partij voor de verkiezingen van Provinciale Staten is Aloysia Jetten-van Heeswijk. Aloysia: Brabant is groot geworden door hard werken, inventiviteit en het nastreven van een kwalitatief goed bestaan. Cultuur is daarbij een drijvende kracht die bijna nooit als zodanig erkend wordt. Een tunnelvisie op de agrarische maatschappij domineert het huidige Brabantse beleid. We streven een kwalitatief hoogwaardige maak, technologische kennis en dienstensamenleving na. Jongeren en hun onderwijs zijn daarbij voor ons een speerpunt. Wij zijn een tegenstander van ambtelijk denken en organisaties die werken volgens protocollen. U weet wel. Niemand heeft schuld want de procedures zijn correct gevolgd. Wij hechten meer aan eigen verantwoordelijkheid. Het bouwen in en bij kleinere kernen in het bijzonder, moet weer met regelmaat mogelijk worden gemaakt, zodat de kernen aantrekkelijk en vitaal blijven. Hierdoor behouden we ook de sociale band tussen de jongeren van vroeger en de jongeren van nu. Scholen en verenigingen krijgen weer meer bestaansrecht en de zorg en aandacht voor elkaar krijgt er een streepje bij. Het zijn kleine stapjes, maar voor kleine kernen zeer belangrijk. Foto: Joep Lennarts We zitten diep geworteld in de kleine kernen beweging, omdat we ontstaan zijn uit en nog steeds wortelen in de lokale politieke partijen. Voor onze partij is het eigenlijk een soort thuiswedstrijd. We maken ons enorm druk om het vitale platteland. Vroeger had je Stad en Ommeland. We zouden graag willen dat dát weer terug komt. Een platteland dat weer diensten verricht voor de nabije steden en dorpen en niet louter voor de wereldmarkt voedsel produceert. Met het meerjarenplan Vitaal Platteland zou dat moeten lukken. Een ommeland voor de stad waar ook andere ondernemers dan boeren initiatieven kunnen nemen. Een ommeland met streekgebonden producten, met recreatie, zorgboerderijen en met de natuur. Wij dragen natuur, boer en platteland een heel warm hart toe. Het is 16 jaar lang vergeten door allerlei partijen met het CDA voorop, laten we dat wel even duidelijk stellen. Het CDA was het die de dorpen op slot heeft gegooid, maar dat is iedereen nu vergeten. Zolang we bestaan hebben we al geroepen: maak van het platteland geen sterfhuis, maar een kraamkamer. Waar je wel voor moet oppassen is het volgende. Je kunt alles wel volbouwen, je kunt de steden en de dorpen aan elkaar laten groeien, maar binnen de kortste keren wil er geen kip meer wonen. Dus, natuurlijk moet je het platteland goed en mooi houden. Maar er is zoveel mogelijk op het platteland, zonder dat je het op slot gooit. Daarnaast moet je de mensen ook eens durven te vertrouwen. Want wetten worden voor mensen gemaakt die zich er niet aan willen houden. Handhaven is veel belangrijker dan wetten uitschrijven. Wees duidelijk tegen mensen, dit mag wel en dat mag niet en maak ook maatwerk en handhaaf. Dat stad en ommelandgevoel zoals ik dat zie bij een vitaal platteland is o.a. de zorgboerderij met eventueel een kindercrèche en met mensen die daar willen recreëren. >>> 3

4 >>> Want we hebben dat groen nodig. Mensen willen koeien in de wei zien, maar dan moet je de boer er ook voor gaan betalen, zodat hij dat kan uitvoeren. Net als akkerranden en natuurbeheer en groene en blauwe diensten. Maar door de milieuwetgeving zit die boer aan zoveel regeltjes en zaken vast dat het te duur wordt om die koeien te verweiden. Je moet er dus voor zorgen dat er financiën beschikbaar zijn. Willen wij een gezond en goed platteland, dan zitten daar consequenties aan. Linksom of rechtsom, het kost nu eenmaal geld. Maar de grote economische waarde van een gezond en goed platteland wordt heel vaak vergeten. Daarom moet je voor het platteland een visie hebben en dat begint nu gelukkig heel langzaam door te dringen. Ik denk ook niet dat je generaties uit een dorp moet weg laten trekken omdat er geen huizen zijn. Maar je hoeft niet alléén maar te bouwen, je kunt woningen ook splitsen en laat dan ook toe dat dát mag. Daarnaast zijn er nog wel meer creatieve oplossingen te bedenken. Als de mensen uit het dorp vertrekken, haal je het cement weg, waardoor ook scholen en verenigingen minder bestaansrecht hebben. Maar het zijn niet alleen de kleine kernen. Ook kleine gemeenschappen, zoals de wijken die aan de stad zijn vastgeplakt krijgen klappen. Ook daar verdwijnen voorzieningen. Als je ziet hoeveel geld er naar de grote vijf gaat en hoeveel geld naar het platteland, dan is het noodzakelijk dat de vereniging kleine kernen hard de trom blijft roeren. Een sterk en sociaal Brabant Annemarie Moons, lijsttrekker voor de PvdA bij de komende Provinciale Statenverkiezingen is sinds januari 2005 gedeputeerde en heeft in haar portefeuille Milieu, Natuur, Water en Handhaving. Belangrijke onderdelen hierin zijn de kwaliteit van de lucht, het water en de bodem; de bescherming tegen wateroverlast; de herinrichting van het landelijke gebied en het behoud van natuur- en cultuurwaarden. Annemarie: Ten aanzien van de kleine kernen is voor de PvdA een aantal zaken belangrijk. Wij vinden dat de kleine kernen leefbaar moeten blijven. Dat betekent dat wij volledig zullen ondersteunen wat er in de reconstructieplannen staat over bijvoorbeeld streekhuizen en gemeenschapshuizen. En er op toe zullen zien dat er in ieder geval op dat vlak initiatieven gerealiseerd kunnen worden, ook met financiële steun van de provincie. Daarnaast vinden wij het belangrijk dat de bereikbaarheid van de kleine kernen opnieuw bekeken gaat worden. Daar willen wij ons voor inzetten, want het is nu zo dat die bereikbaarheid op een aantal plekken in Brabant niet optimaal geregeld is. Bouwen voor de eigen bevolking vinden wij eveneens belangrijk, beleid dat er nu ook al is, maar we willen er in ieder geval voor zorgen dat er ook binnen de kleine kernen genoeg woningen gebouwd worden voor starters en ouderen. We vinden het niet alleen erg belangrijk dat er om de steden heen een groene zone komt, maar ook dat het platteland gewoon het platteland blijft. Wij vinden dat er op het platteland met voorrang voor de eigen bevolking gebouwd mag worden, maar niet bijvoorbeeld voor een chirurg uit de stad. Wel moeten ondernemers op het platteland, vooral de agrariërs, de ruimte en de mogelijkheden blijven houden om hun beroep uit te kunnen oefenen. Bovendien vinden we het heel belangrijk om gedeelten van het Brabants landschap open en groen te houden. Daar hebben we de agrariërs en het particuliere natuurbeheer voor nodig, dus mensen die in het buitengebied een groene dienst leveren, die er dus voor zorgen dat er bijvoorbeeld mooie houtwallen komen. In ieder geval moet het platteland leefbaar gehouden worden en mag de sfeer ervan niet aangetast worden. Als er nog meer aan elkaar groeit en het wordt niet onder controle gehouden, dan hebben de volgende generaties straks geen platteland meer. 4

5 Brabant voor elkaar Brigite van Haaften-Harkema staat voor het CDA, na lijsttrekker Paul Rüpp, op de tweede plaats voor de Provinciale Statenverkiezingen. Brigite is sinds september 2006 gedeputeerde voor Wonen, Zorg en Welzijn. Brigite richt haar beleid vooral op de positieve samenwerking en de verbinding in de samenleving. Een voor elkaar zorgende Brabantse samenleving waarin alle generaties zich veilig voelen en uitgenodigd worden om mee te doen. Een samenleving waar ook mensen die het moeilijk hebben, kunnen rekenen op ondersteuning. ken wat de tussenmogelijkheden kunnen zijn. Al is het een second best oplossing. Een mooi voorbeeld is de zorgcoöperatie in Hoogeloon, waar de mensen zelf de boel oppakten. Of het laatste plaatselijke café in Esbeek dat zou gaan sluiten en waar een twintigtal verenigingen van afhankelijk waren. De verenigingen hebben vervolgens besloten om het café te kopen en een uitbater te zoeken. De vereniging kleine kernen Noord- Brabant is volgens Brigite bij uitstek de club die mensen enthousiast kan maken en kan laten zien wat er allemaal mogelijk is. Door voorbeelden uit andere gemeenten, ook buiten Brabant, voor het voetlicht te brengen. Brigite: Als mensen zien dat het op andere plaatsen gewerkt heeft, ook al was het in een iets andere situatie, dan zien ze dat het lukken kan. Mensen prikkelen om verder te denken, enthousiast te maken, creativiteit aan te moedigen en stimuleren om verder te denken. Over jongeren bijvoorbeeld wordt vaak heel gemakkelijk gepraat als lastig, zelfs een kleine kern heeft wel een groepje hangjongeren. Dan wordt er gefocust op één probleemkant, maar wordt er niet gekeken naar wat dat groepje hangjongeren aan kwaliteit in huis heeft. Als we met elkaar zo creatief kunnen zijn om hen bij de gezamenlijke plannen in te schakelen, heb je een driedubbele winsituatie. De vereniging kleine kernen kan in een dergelijke situatie, als relatieve buitenstaander, mensen stimuleren om wat breder te denken. Wat kunnen we nog meer doen, hoe kunnen we zo n lastige, moeilijke groep er ook bij betrekken? Dat kan variëren van een bepaald groepje jongeren, tot een instelling die onwillig was om samen te werken. Om te bekijken hoe je daar toch een ingang kunt krijgen. Ik denk dat de verengingen kleine kernen de bevolking uitermate goed kan helpen om die stap te maken. De ervaring hebben ze in huis, mede door de grote uitbreiding van werkzaamheden in de afgelopen jaren. De vereniging beschikt over een enorm netwerk en over samenwerkingsverbanden waar mensen veel uit kunnen halen. De VKK draagt eraan bij dat in een kleine samenleving de mensen elkaar versterken en zo de vitaliteit opkrikken. Vooral ook de ouderen hebben mijn aandacht. Men denkt vaak dat ouderen niet in een kleine kern kunnen blijven wonen omdat er geen voorzieningen zijn. Maar de samenleving stopt niet bij de kern. We moeten verder kijken, ook naar de regio of subregio. Het blijkt vaak dat mensen niet vastzitten aan die ene gemeente, als ze maar in de regio kunnen blijven. Als men het wat breder bekijkt dan de echt kleine kern, dan is daar ook nog een punt te halen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen dat regionale gevoel hebben. Dat bedoel ik ook met creativiteit aanmoedigen, met elkaar blijven kij- Dus wees creatief, als je gezamenlijk naar een oplossing zoekt, komt er vaak wat moois uit. Ik hou erg van creatieve plannen dus kom maar op. Aan dergelijke initiatieven wil de provincie met alle plezier meedenken. Het CDA streeft naar een vitaal Brabant met een vitale samenleving en naar levendige, vitale kernen in het bijzonder, omdat een kleine kern een goed voorbeeld is van hoe mensen met elkaar betrokken zijn. Daar gaat veel energie van uit. Eigenlijk kun je vitale kernen alleen maar behouden als je er voor kunt zorgen dat mensen van verschillende leeftijden en generaties er blijven. Die verschillende generaties moeten er niet alleen kunnen wonen, maar moeten er in de buurt ook kunnen werken, en een dagbesteding hebben. Daarnaast moeten de kernen goed bereikbaar zijn en moeten dienstverlening en verenigingen beschikbaar zijn en blijven. >>> 5

6 >>> Het beleid ten aanzien van bouwen in de kleine kernen is de afgelopen jaren behoorlijk wat ruimer geworden, vooral als het gaat over het bouwen voor de eigen groei. Daarbij moet wel maatwerk geleverd worden, waarbij alles mag niet het uitgangspunt kan zijn. Er moet gekeken worden wat er nodig is voor die vitale samenleving. Gericht kijken naar wat de samenleving in de kernen nodig heeft is daarbij ons devies. Wat heeft die samenleving nodig om voor al die verschillende leeftijdsgroepen goed te blijven draaien? Hierbij moet de samenwerking tussen gemeenten en provincie, gelet op de wet ruimtelijke ordening, er een zijn van partners, waarbij de partners samen kijken wat er nodig is en wat er mogelijk is. Ten aanzien van het zorg- en winkelaanbod ben ik van mening dat het belangrijk is om te zoeken naar creatieve combinaties. Daar zitten al successen bij, want er zijn een aantal voorbeelden van heel goed bij elkaar gekomen combinaties, van commerciële en gemeentelijke dienstverlening en van samenwerking van bewoners zelf. Talenten van verschillende kanten zijn onontbeerlijk om de samenleving overeind te houden. Gemeenten moeten oog hebben voor wat er leeft aan kracht in hun samenleving. Dat vraagt van de inwoners een creatieve blik op wat er mogelijk is. Je kunt natuurlijk wel blijven mopperen over wat er niet kan, maar je kunt met elkaar ook kijken naar wat er allemaal wél kan en daar vervolgens de schouders onder zetten. Het gezamenlijk werken aan projecten, maakt de samenleving vitaler en hechter. Wat dan wel of niet mag van de provincie is daarbij maar een heel klein onderdeeltje. Het gaat erom wat er uit de mensen zelf komt, dan bereik je de beste resultaten. Daarmee kunt je niet alleen de inwoners uitdagen, maar ook de gemeenten en de instanties die daarbij nodig zijn. Investeren in Brabant Fractievoorzitter Cora Steffens-Van Nieuwenhuizen is na Onno Hoes nummer twee op de lijst van de VVD voor de Provinciale Statenverkiezingen. Ze heeft afgelopen jaren gewerkt aan een dynamisch Brabant, waar een boterham is te verdienen, waar gebouwd mag worden, waar mobiliteit geen vies woord is, waar kleine dorpen leefbaar blijven en waar iedereen meetelt. Cora: Wij zullen ons voor de kleine kernen net zo hard maken zoals we dat in de afgelopen periode hebben gedaan. De VVD heeft bijvoorbeeld een motie ingediend omdat we vonden dat vooral in de reconstructieplannen de sociaaleconomische paragraaf zwaar onderbelicht was. We hebben er toen op aangedrongen om er meer tijd, meer aandacht en meer geld aan te besteworden aangeleverd, voldoende financiën komen, in ieder geval dat er geen knelpunten zijn. Wij hebben daar in mei 2006 al op aangedrongen en er is ons ook toegezegd dat het zou gebeuren, maar we zijn bijna een jaar verder en er is eigenlijk nog niets gebeurd. Je kunt dan niet echt spreken van een voortvarend beleid. 6 den. In die motie hebben we er ook op aangedrongen om de vereniging kleine kernen te betrekken bij de uitwerking van de reconstructieplannen. We hebben er bijvoorbeeld voor gezorgd dat er een verruiming is gekomen in het combifonds. Eerst mochten uit dat fonds alleen maar nieuwbouwprojecten gefinancierd worden, maar als je een bestaand pand wilt verbouwen moet je daar net zo goed subsidie voor kunnen krijgen en dat is gelukt. De VVD wil op dezelfde voet verder, want we vinden nog steeds dat er binnen de reconstructie te weinig aandacht is voor de sociale component. Er is ons toegezegd dat het nieuwe fonds sociale infrastructuur een bundeling zou worden van gelden uit de reconstructiepot en de gelden uit het combifonds, maar daar zien we nog onvoldoende van terug. Wij gaan ons volop inzetten dat dát gaat gebeuren, zodat er voor goede initiatieven, die van onderop bij de reconstructiecommissies en dorpsraden Er komen al volop initiatieven vanuit kleine kernen, reconstructiecommissies en dorpsraden, maar het zit hier allemaal in kleine vakjes en dat zou ontschot moeten worden. De vereniging kleine kernen zou daarin een duidelijke en belangrijke rol kunnen spelen. De voorzitter van de vereniging kleine kernen noord-brabant is nog met een delegatie bij ons op bezoek geweest en er werd toen ook gezegd dat er nog onvoldoende gebeurd was om de vereniging bij de reconstructiecommissies te betrekken. Die motie is door Provinciale Staten aangenomen en het college moet de motie dan ook gewoon uitvoeren. De vereniging kleine kernen noordbrabant voorziet in een behoefte, alleen de groei naar 110 leden geeft dat al aan. De VVD vindt de vereniging dan ook net zo n belangrijk aanspreekpunt als bijvoorbeeld het reizigersoverleg en moet door de >>>

7 >>> provincie op dezelfde manier behandeld worden. Want waarom de ene belangengroepering anders behandelen dan de andere? Ten aanzien van het bouwen in kleine kernen is er mede op aandringen van de VVD een pilot tot stand gekomen voor het bouwen binnen strakke contouren. Een aantal gemeenten mag nu zelf bepalen voor wie en wat ze gaan bouwen, maar wel binnen die strakke contouren. We zien de successen en we willen dat graag Brabantbreed doortrekken, zodat iedere gemeenteraad zelf de afweging kan maken. En het werkt! De gemeenten die het doen zijn er enthousiast over. De andere gemeenten klagen op het provinciehuis dat ze niet door de regels heen komen, dat het allemaal beknellend is. Er is in de afgelopen periode wel wat verruiming gekomen ten opzichte van de oude contingenten, maar dat is nog niet afdoende. Andere partijen twijfelen nog, zo vraagt het CDA zich bijvoorbeeld af of die pilots wel geslaagd zijn. Paul Rüpp zei laatst we moeten nog even afwachten. Maar als ik dan hoor dat bouwen, bouwen zijn motto is, dan moet hij wat meer durven. Maar dat heeft ook te maken met de hoeveelheid vertrouwen die er is in de lokale democratie, durf dat als provincie los te laten. Per 1 januari 2008 komt er een nieuwe wet op de ruimtelijke ordening waarin staat dat de provincie niet meer de bestemmingsplannen van de gemeenten kan toetsen. De provincie moet dan zelf definiëren welke zaken van provinciaal belang zijn en op grond daarvan kan de provincie een bezwaar indienen bij de Raad van State. Maar hoe ver ga je om straks na de verkiezingen te bepalen wat van provinciaal belang is? De linkse partijen willen alle huidige regels op elkaar stapelen en dat tot provinciaal belang verklaren. Wij willen de gemeenten daarin veel meer vrijheid geven en zijn daar niet bang voor. Ook in het voor ons belangrijke buitengebied is de regelgeving te gedetailleerd. Over de nota Buitengebied in ontwikkeling roepen wij al jaren dat de verruiming verder opgerekt moet worden. De insteek moet zijn: wat wil je in het buitengebied bereiken, wat kan er allemaal en niet op voorhand al zeggen, dat kan wel en dat kan niet. Als je ziet hoeveel initiatieven voor verbrede landbouw er worden ingediend en er altijd wel een regeltje is waarom het niet kan, dan is dat voor de indieners erg frustrerend. Als het bijvoorbeeld gaat om een kinderdagverblijf bij een boerderij, komt er een theoretisch verhaal over het aantal verkeersbewegingen. Als het over uitbreiding van de boerderij gaat, had waarschijnlijk niemand er over gesproken. Er wordt vaak zo overdreven over gedaan, dat er bijna geen initiatieven meer van de grond komen. Als de buurt of de omwonenden zeggen dat het acceptabel is, moet een dergelijk initiatief toch gewoon kunnen? Een beter Brabant Nico Heijmans is lijstrekker van de Socialistische Partij voor de Provinciale Staten Noord-Brabant. In het verkiezingsprogramma Een beter Brabant beschrijft de SP waar de statenfractie zich, samen met de afdelingen in Noord Brabant, de komende vier jaar vooral voor zal gaan inzetten. Foto: Joep Lennarts Nico: De kleine kernen zijn de SP uit het hart gegrepen. Wij vinden kleine kernen eigenlijk een voorbeeld van hoe we de samenleving eigenlijk zouden moeten inrichten. Wat we de laatste tientallen jaren vooral gezien hebben is eigenlijk alleen maar schaalvergroting, zowel in het onderwijs als in de zorg, de grote steden, bij het bouwen en bij de herindelingen. Alles moet maar groter en zou het niet beter zijn, terwijl we zien dat het om de samenleving gaat, je in de kernen nog verbanden ziet van een samenleving waarvan wij zeggen, moet het niet meer die kant op. We moeten allereerst zien dat we in de kleine kernen behouden wat we nog hebben en in sommige gevallen is dat al moeilijk genoeg. Als we kijken naar winkelvoorziening, het consultatiebureau, het postkantoor, de gemeenschapsvoorzieningen zoals het sociaal-cultureel centrum en het verenigingsleven, dat moeten we op peil houden. >>> 7

8 >>> Dat betekent dat we de kleine kernen niet moeten volbouwen, niet gigantisch moeten uitbreiden, maar er in ieder geval wel voor moeten zorgen en dat is heel belangrijk, dat ze kunnen bouwen voor de eigen behoefte. Je ziet dat jongeren zich thuis voelen in een gemeenschap, waar ze geboren en getogen zijn, maar vervolgens moeten ze verhuizen omdat ze er niet kunnen wonen. Maar daar vertellen we niets nieuws mee, dat is zo. Wat we de laatste jaren met die schaalvergroting ook gezien hebben is dat er in de kleine kernen praktisch geen voorzieningen meer zijn. Voor mensen die bijvoorbeeld 80 worden en een beetje hulpbehoevend, en die hun hele leven in het dorp gewoond hebben, betekent dat veelal dat zij in hun laatste levensjaren gedwongen worden te verhuizen naar een bejaardenhuis kilometers verderop. Wij stellen voor, ook in het landelijke gebied, dat wij weg moeten van die grote verpleeghuizen en die grote bejaardenoorden. Juist kleine voorzieningen voor zes tot acht personen in een kleine kern. Dat is kleinschalig, herkenbaar en de familie woont vaak om de hoek. Dat vinden wij een veel idealere oplossing en ik denk dat het financieel gezien ook nog goedkoper is, nog afgezien van de emotionele betekenis voor de mensen. Wij zijn te veel geneigd om te denken dat als je iets groot maakt dat het ook goedkoper wordt. Maar in een kleinschalige voorziening heb je geen dure managers en managerslagen nodig, maar mensen die met de dagelijkse zorg en hulp bezig zijn. Er moet dus voor jonge mensen die voor het eerst willen gaan samenwonen of zelfstandig willen gaan wonen in kleine kernen gebouwd kunnen worden, maar dan vooral betaalbaar bouwen. Geen flatgebouwen van 28 verdiepingen, maar ik kan me wel iets voorstellen bij een gebouw van twee of drie woonlagen, want dat hoeft helemaal geen afbreuk te doen aan de eigenheid of karakter van het dorp, want ook kleine kernen ontwikkelen zich. Iedereen snapt ook best dat niet iedere kleine kern zijn eigen school voor voorgezet onderwijs kan hebben. Maar als we er in slagen om jongeren in hun eigen dorp te houden, dan moeten we er voor zorgen dat de openbare vervoervoorzieningen goed zijn, want die zijn de laatste jaren hard achteruit gegaan. We hebben als overheid de taak om ervoor te zorgen dat iedereen in Babant, niet alleen op een goede, maar vooral op een betaalbare manier overal kan komen. Zelf woon ik in het buitengebied tussen Nuland en Rosmalen, met in de straat een zwakzinnigen inrichting en een verpleeghuis, maar vanaf uur rijd er géén bus meer. We moeten durven te investeren in mobiliteit en bereikbaarheid. De provincie kan heel veel, maar je mag van de provincie bijvoorbeeld niet verlangen dat ze winkels neerzet. Wat je wel mag verwachten is dat de provincie allerlei initiatieven ruimhartig ondersteunt en niet bij voorbaat al zegt, dat lukt niet of dat kan niet. Regel is regel, lang niet altijd terecht, maar er moeten afwegingen gemaakt worden. Wat is belangrijk, de leefbaarheid of het regeltje? Welk belang dienen we, een hoger doel of moeten we simpelweg handhaven? Ik ben wel eens jaloers op een kleine kern of dorp. Je ziet daar bijvoorbeeld dat de deelname, vooral van jongeren, aan het verenigingsleven er vele malen groter is. Dat verenigingsleven is veel belangrijker dan we vaak denken. Ik geloof ook dat er in de stad veel meer eenzame mensen zitten dan in een klein dorpje. Dat heeft toch alles te maken dat men elkaar in een kleinere gemeenschap veel beter kent, er meer sociale controle is waardoor er minder mensen in een sociaal isolement zitten. Mensen denken vaak dat het wonen in een kleine gemeenschap benepen en kneuterig is, dat er zo op elkaar gelet wordt, maar iedereen heeft wel zijn eigen vrijheid. Trots op Brabant Paul Rüpp, lijsttrekker voor het CDA bij de komende Provinciale Statenverkiezingen, is lid van Gedeputeerde Staten en heeft in zijn portefeuille Ruimtelijke Ontwikkeling, Landbouw en Volkshuisvesting. Tevens is hij plaatsvervangend Commissaris van de koningin. 8 Paul: Wat we al eerder hebben gedaan en dat nu ook ondersteund wordt door het regeerakkoord, is dat we ruimte krijgen om te bouwen in de dorpen. Het streekplan hebben we een aantal jaren geleden al aangepast en die lijn, dat er minimaal voor natuurlijke aanwas gebouwd kan worden, zetten we door. Heel belangrijk daarbij is dat er ruimte is voor de jongeren om zelfstandig, in eigen beheer of samen met de gemeente, een betaalbare woning te kunnen realiseren. Daar ga ik de komende vier jaar 1000 woningen extra per jaar voor bouwen, die dan ook grotendeels in de kleine kernen terecht moeten komen. Dit om te voorkomen, en dat zie je nu al gebeuren, dat de jeugd de dorpen uittrekt, enerzijds voor de studie, maar ook omdat ze geen betaalbare woning kunnen vinden. Daar gaan we heel nadrukkelijk actie op inzetten. Als dat lukt en de dorpen er eindelijk in slagen om voor de eigen natuurlijke aanwas te bouwen, dan brengt dat dynamiek en bedrijvigheid in de dorpen, zodat het economisch ook beter gaat. Voor het platteland hebben we de komende zeven jaar 440 miljoen euro rijksgelden. Daar komt nog eens 300 miljoen euro bij vanuit provincie, >>>

9 >>> gemeenten en waterschappen, zodat we de komende jaren goed kunnen investeren in het landelijk gebied. Een groot gedeelte van dat budget gaat naar natuur en natuurontwikkeling, want dat wordt in toenemende mate belangrijk omdat het platteland door de Brabanders steeds meer gezien wordt als uitvalsbasis waarvan ze kunnen genieten, het zogenoemde consumptielandschap. Een ander belangrijk deel uit dat fonds gaat naar de versterking van de agrarische structuur. Daarnaast gaat de provincie ook zelf actief aan de slag om een aantal landbouwontwikkelingsgebieden tot ontwikkeling te brengen, zodat de landbouw toekomst heeft in onze provincie, want het is nog altijd een belangrijke economische drager van het platteland. Daaraan gekoppeld heb je ook te maken met een landbouw die als hoofdtak niet meer alleen produceert voor de wereldmarkt, maar zul je ook op regio- nale schaal er een aantal activiteiten bij moeten ontwikkelen. Die verbrede landbouw zoals dat heet, krijgt de komende jaren van de provincie heel veel aandacht, waarbij er mogelijkheden zijn om combinaties te maken met toeristische activiteiten, denk daarbij aan kamperen en horecafuncties die gekoppeld zijn aan boerderijen. Bijvoorbeeld het verkopen van boerderij- en streekproducten. Maar ook zorgfuncties, zoals zorgboerderijen waar als therapie gewerkt, maar ook verbleven kan worden. Die mogelijkheden zijn er al voor een gedeelte, maar die verbrede landbouw zullen we nog meer stimuleren en gemakkelijker maken. Voor een waarde(n)vol Brabant Hermen Vreugdenhil, lijsttrekker van de ChristenUnie-SGP voor de komende verkiezingen voor Provinciale Staten wil werken aan een waardevol Brabant met een juiste balans tussen eerlijk ondernemerschap en verantwoord rentmeesterschap. Want duurzame welvaart vraagt immers om zorg voor mens én schepping. Maar hij wil óók werken aan een waardenvolle Brabantse samenleving die gekenmerkt wordt door onderlinge verbondenheid en waar ruimte is om voor elkaar te zorgen en met elkaar te leven. Hermen: Plattelandsbeleid en de ontwikkeling van kleine kernen is een van de speerpunten in het programma van ChristenUnie-SGP de komende vier jaar. Wij willen in het bijzonder insteken op een stuk saamhorigheid en de zorg voor elkaar, dat in Brabant weer opgepakt en gecreëerd moet worden. Vooral in de kleine kernen in Brabant zie je daar nog mooie voorbeelden van. Men kent er elkaar en zoals nu in deze Carnavalstijd, zie je dat daar de jongeren met de ouderen en de ouderen met de jongeren optrekken. Dat vind ik een van de kwaliteiten van Noord-Brabant. Maar we zien wel dat de saamhorigheid en zorg voor elkaar steeds verder achteruit gaat. En daar willen wij graag een halt aan toeroepen. In ieder geval door er voor te zorgen dat de kleine kernen weer voor de eigen aanwas kunnen gaan bouwen, zodat de jongeren niet meer weg hoeven te trekken. Evenzeer willen we, waar dat mogelijk is, het voorzieningenniveau sterk gaan ondersteunen. De combinatie zorg, welzijn en wonen uit het Combifonds wil de ChristenUnie-SGP daarom de komende jaren op een andere wijze aanpakken, want er komen nu ieder jaar meer aanvragen binnen dan er kunnen worden gehonoreerd. Onze fractie heeft dan ook het concrete >>> 9

10 >>> voorstel gedaan om iedere kleine kern met minder dan 5000 inwoners, de mogelijkheid te bieden om de komende vier jaar voor een dergelijk project in aanmerking te komen. In een co-financieringsstructuur, zoals men nu het Combifonds heeft opgepakt, zou dat voor de provincie een investering van 10 miljoen betekenen. Daarmee biedt de provincie iedere kleine kern de komende periode de mogelijkheid om, met inzet van eigen mensen en participatie van de gemeente en andere instellingen, hun voorzieningenniveau naar een hoger plan te tillen. Brabant heeft een schitterend platteland en Brabanders zijn trots op hun plattelandscultuur. De Christen- Unie-SGP pleit dan ook voor een sterke landbouw, waarbij we juist in die bedrijven willen investeren, die een belangrijke waarborg vormen voor de openheid en herkenbaarheid van het Brabantse landschap. Dus niet vooral investeren in de grote agrarische bedrijven, maar veel meer aandacht voor de agrarische gezinsbedrijven. Dan zul je veel meer naar een verbrede landbouw toe moeten. Dat betekent investeren in zorglandbouw, agrarisch natuurbeheer, agrarisch landschapsbeheer en agrarisch waterbeheer. Daarnaast mag er ook best een vergoeding komen voor het onderhoud van het landschap. Iedere burger vindt het normaal dat we voor natuur betalen. Maar eigenlijk wordt een groot deel van ons landschap en de natuur door de agrariërs onderhouden. Voor die bijdragen die zij aan het landschap leveren zouden zij eigenlijk betaald moeten worden. Dat zou bijvoorbeeld goed kunnen door de subsidie voor agrarisch natuurbeheer te verhogen. Daarnaast vinden wij dat de binding tussen de grote stad en het platteland veel sterker moet worden, want er zijn steeds minder stadsmensen die op het platteland komen. Een moeizaam proces. Maar door te stimuleren dat agrarische bedrijven bijvoorbeeld streek- of eigenproducten gaan verkopen kan dat proces bespoedigen. Koop je aardappels en fruit weer bij de boer op het platteland. Daarmee ondersteunen we niet alleen de agrarische gezinsbedrijven, maar halen ook de mensen weer naar het platteland. Vernieuwend in een duurzaam Brabant Marusjka Lestrade-Brouwer is lijsttrekker van D66 voor de verkiezingen van Provinciale Staten. De komende vier jaar wil zij onder andere dat er in Brabant meer aandacht besteed wordt aan de veranderingen die op ons afkomen. Zoals de vergrijzing, de ontgroening, de klimaatverandering, de technologische ontwikkelingen en de internationalisering. Ze vindt het belangrijk om dáárin de kansen te zoeken en die aan te grijpen, zodat Brabant er van kan leren en profiteren. Marusjka: We moeten de kansen en mogelijkheden die Brabant op economisch en sociaal terrein heeft benutten en stimuleren. Alleen dan kunnen we er voor zorgen dat het voor iedereen goed leven is in Brabant. Als voorbeeld noem ik de ouderen. Zij willen de komende jaren steeds langer zelfstandig blijven wonen. Deze veranderende opvattingen over wonen en verplegen leiden er toe dat de zorginstellingen de komende jaren fors zullen moeten investeren. Dat ondersteunen wij, maar we willen vooral stimuleren dat er slimme oplossingen worden ingezet en ontwikkeld. Het gebruik van ICT (Informatie- en Communicatietechnologie) kan hier uitkomst bieden en zal het zelfstandig wonen niet alleen makkelijker maken maar ook meer comfort bieden. Dit geldt vooral voor de 50plussers, die 10 nu al in dit nieuwe wooncomfort zouden moeten investeren. D66 wil dat de provincie innovatieve ontwikkelingen in de zorgketen sterk gaat stimuleren. Noord-Brabant moet, als ICT-provincie bij uitstek, verdere toepassingen van ICT in de zorg vergroten. Ook kennisinstituten moeten gaan samenwerken op het gebied van wonen, werken en leven. Op die manier kunnen we betere zorg leveren en creëren we tegelijk nieuwe werkgelegenheid voor de jongere generaties. Een ander belangrijk aandachtspunt voor D66 in de komende periode is het milieu. De generaties na ons moeten natuurlijk ook nog goed in Brabant kunnen leven, wonen en werken. Wij willen dan ook de beste oplossingen voor mens én milieu. Zo moet bijvoorbeeld nog meer geïnvesteerd worden in milieuvriendelijke technologieën, want Brabant is bij uitstek een regio die kan profiteren van nieuwe bedrijvigheid op dit terrein. Dat komt niet alleen het milieu, maar ook de werkgelegenheid ten goede. De plannen van de provincie om het platteland economisch vitaal, groen en leefbaar te houden hebben de steun van D66. >>>

11 >>> Deze plannen moeten er voor zorgen dat de kwaliteit van het buitengebied weer toeneemt. Daarbij wordt ook gezocht naar nieuwe mogelijkheden voor agrarische bedrijven. Een voorbeeld van deze nieuwe economische dragers zijn de zorgboerderijen, waar mensen met een psychische of sociale hulpvraag of zorgbehoevende ouderen, een waardevolle dagtaak vinden. D66 steunt deze ontwikkelingen, maar hecht naast marktpartijen die inventief zijn, vooral grote waarde aan het ondersteunen van lokale organisaties die met nieuwe initiatieven komen. In deze veranderende maatschappij vind D66 de brede school een perfect concept, waar Marusjka Lestrade zich ook persoonlijk voor inzet. In het brede schoolconcept staat de ontwikkeling van het kind centraal, waardoor het kind bijvoorbeeld veel beter gevolgd kan worden. Brede Scholen bieden samen met kinderopvang, welzijnswerk, sport- en culturele verenigingen de gehele dag onderwijs en activiteiten voor kinderen in een veilige en stimulerende omgeving. Het tempo waarmee de brede schoolformule wordt ingevoerd gaat echter te langzaam. Er moet harder gewerkt worden; in het bijzonder moet er geïnvesteerd worden in de samenwerking tussen de verschillende instellingen. Ouders hebben recht op duidelijkheid en kwaliteit om goede keuzes te maken als het gaat om de opvoeding van hun kinderen. Bewust Brabant Bewust Brabant is de titel van het verkiezingsprogramma van GroenLinks voor de komende vier jaar. In de visie van GroenLinks betekent dit dat de inwoners van Noord-Brabant sociaal, ecologisch en economisch met elkaar en de kostbare ruimte dienen om te gaan. Lijsttrekker voor de komende verkiezingen van Provinciale Staten is Hetty Tindemans-van Tent. De vereniging kleine kernen noordbrabant moet zich zichtbaar maken en zich profileren bij alle fracties en bij alle fractieleden, geeft Hetty meteen als advies mee. Want belangenbehartiging van onderop ervaart Hetty als zeer positief. Met ideeën van onderaf bedoel ik vooral dat deze van bijvoorbeeld de vereniging kleine kernen noord-brabant moeten komen. Die weet als geen ander wat er nodig is. De Provincie moet regisseren, stimuleren en faciliteren. Een goed voorbeeld van een initiatief van onderop vindt ze het woonproject in Casteren, waar goedkope woningen voor jongeren zijn gebouwd. Het blijkt dat het goed mogelijk is om betaalbare woningen te bouwen. GroenLinks wil dat de provincie een regierol op zich neemt door gemeenten te stimuleren in juridische en/of financiële constructies vast te leggen dat woningen voor starters op lange termijn beschikbaar en betaalbaar blijven. Ook willen wij dat woningen zo gebouwd worden dat ze levensloopbestendig zijn, zoals het bij de bouw al rekening houden met splitsing of samenvoeging van woningen mocht de gezinssituatie veranderen. Betaalbaar bouwen is belangrijk om de kleine kernen leefbaar te houden, maar we moeten er wel voor waken dat er niet te veel ruimte opgeslokt wordt. Het in stand houden van goede, betaalbare woningen in combinatie met een levendig wijk- en buurtbeheer vind ik een basisvoorwaarde voor het leggen van onderlinge contacten en het kweken van begrip tussen de bewoners. Ga bij het maken van plannen uit van de kennis en vaardigheden van mensen en bouw daarop verder. Provincie en gemeenten kunnen de leefbaarheid positief beïnvloeden door projecten te stimuleren waarbij voorrang moet worden gegeven aan inbreiding binnen de bebouwde kom, zodat de groene open ruimten tussen stad en dorp niet verder aangetast worden. Kleinschalig bouwen is dan ook ons devies. De vele kleine kernen in Noord- Brabant kampen allemaal met een terugloop van de voorzieningen met als gevolg dat niet alleen jongeren, maar ook ouderen naar de grote stad vertrekken. Wij willen daarom dat de provincie een ondersteunende rol gaat vervullen bij het realiseren van onderdak voor noodzakelijke basisvoorzieningen. Dorpshuizen zouden hierin een prima functie kunnen vervullen, zoals het inrichten van een spreekkamer voor de dokter, een zorgloket, postkantoor, bibliotheek, of een voorziening voor het bestellen en leveren van boodschappen. Een fraai voorbeeld daarvan is de coöperatieve dorpswinkel in Sterksel, waar naast het aanbod van levensmiddelen ook een servicepunt is waar gekopieerd en gefaxt kan worden, postzegels te koop zijn, pakketpost verstuurd kan worden en een stomerijservice aanwezig is. >>> 11

12 >>> Ook door meer diversiteit in woonvormen en met meer betaalbare woningen kan de dorpsbevolking vitaal blijven, net als kleinschalige woonvormen voor ouderen waar wij erg voor pleiten. Daarnaast zal een groeiend aantal ouderen straks ook een beroep moeten doen op hulp en zorg, thuis of in het bejaarden- of verzorgingstehuis. Onze voorkeur gaat uit naar passende hulp en zorg aan huis. Maar een goed aanbod van het openbaar vervoer op het platteland vinden wij net zo belangrijk als bouwen. Daarnaast maken wij ons ook sterk voor een uitbreiding van het netwerk en een uitbreiding van fietsen wandelroutes in onze prachtige provincie. 12 KERNKRACHT is een uitgave van de vereniging kleine kernen noord-brabant en komt tot stand met financiële ondersteuning van de provincie Noord-Brabant. Met medewerking van: Wim Luijendijk Aloysia Jetten-van Heeswijk Annemarie Moons Brigite van Haaften-Harkema Cora Steffens-Van Nieuwenhuizen Nico Heijmans Hermen Vreugdenhil Marusjka Lestrade-Brouwer Hetty Tindemans-van Tent Paul Rüpp Wim van Lith Hans de Kuyper Realisatie: Ursem Communicatie vereniging kleine kernen noord-brabant Stationsstraat 15 Postbus LA Tilburg Telefoon: (013) website: Het platteland verstedelijkt in hoog tempo. Het afwisselende karakter en de openheid van het Brabantse landschap staat onder zware druk. Steeds meer kleine boerenbedrijven worden opgekocht door grote agrarische ondernemers waardoor het aantal recreatieparken en maneges groeit, net zoals aan de aanleg van grootschalige bedrijventerreinen en infrastructuur geen einde lijkt te komen. Steden en dorpen groeien aan elkaar vast. Wij vinden het de hoogste tijd om de bijzondere kwaliteiten die het Brabantse landschap heeft te beschermen en te versterken. GroenLinks ziet het dan ook als een uitdaging om samen met de boeren in Brabant het verstoorde evenwicht op het platteland te herstellen. De balans op het platteland herstellen met behulp van de Reconstructieplannen is volgens ons mislukt. Het aanwijzen Agenda woensdag 21 maart dinsdag 3 april algemene leden vergadering uur: aanvang Lokatie: Partycentrum Hercules, Rijtseweg 1, 5087 BJ Diessen woensdag 25 april dinsdag 22 mei woensdag 20 juni van landbouwontwikkelingsgebieden leidt slechts tot verschuiving en schaalvergroting van de intensieve veehouderij en uiteindelijk tot meer milieubelasting. Temeer omdat de provincie heeft nagelaten te investeren in biologische en verbrede landbouw. GroenLinks heeft dan ook tegen de reconstructieplannen gestemd. Wij zien graag dat meer boeren omschakelen naar biologische landbouw, want de intensieve veehouderij heeft geen toekomst. De provincie moet biologische land- en tuinbouw dan ook krachtig stimuleren door de traditionele bedrijven te helpen met de omschakeling. Door het verbreden van de landbouw, bijvoorbeeld met boerderijcampings, zorgboerderijen en streekproducten kan dan een forse bijdrage worden geleverd aan de leefbaarheid. woensdag 12 september woensdag 10 oktober woensdag 7 november dinsdag 13 november thema-avond, Noord-Brabant Oost dinsdag 20 november thema-avond, Noord-Brabant West woensdag 19 december

PROVINCIALE VERKIEZINGEN 2015

PROVINCIALE VERKIEZINGEN 2015 PROVINCIALE VERKIEZINGEN 2015 BEÏNVLOEDING TOEKOMSTIG PROVINCIAAL BELEID In maart 2015 zijn er weer provinciale statenverkiezingen. Het is daarom van belang dat u nu al begint met het uitoefenen van belangenbehartiging

Nadere informatie

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 BEÏNVLOEDING TOEKOMSTIG GEMEENTELIJK BELEID In maart 2014 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Het is daarom van belang dat u nu al begint met het uitoefenen van belangenbehartiging

Nadere informatie

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant'

'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' 'Maak werk van Vrije tijd in Brabant' OPROEP VANUIT DE VRIJETIJDSSECTOR Opgesteld door: Vrijetijdshuis Brabant, TOP Brabant, Erfgoed Brabant, Leisure Boulevard, NHTV, MKB, BKKC, Stichting Samenwerkende

Nadere informatie

LEADER Kempenland. Samen investeren in een leefbaar platteland

LEADER Kempenland. Samen investeren in een leefbaar platteland LEADER Kempenland Samen investeren in een leefbaar platteland Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling; Europa investeert in zijn platteland Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling;

Nadere informatie

Menselijke maat in het landelijk gebied

Menselijke maat in het landelijk gebied Menselijke maat in het landelijk gebied Menselijke maat in het landelijk gebied Mensen maken het landelijk gebied. Het zijn juist de trotse en betrokken bewoners die zorgen voor een landelijk gebied dat

Nadere informatie

De gereserveerde 15 miljoen euro voor Maastricht Culturele Hoofdstad wordt over de hele provincie ingezet voor culturele doeleinden.

De gereserveerde 15 miljoen euro voor Maastricht Culturele Hoofdstad wordt over de hele provincie ingezet voor culturele doeleinden. Limburg heeft een uniek en veelzijdig cultuuraanbod. Dit komt tot uitdrukking in een enorme verscheidenheid met talloze monumenten, cultureel erfgoed, musea, culturele organisaties, evenementen en een

Nadere informatie

Tussenbalans Statenfractie

Tussenbalans Statenfractie 2017 Tussenbalans Statenfractie Inhoudsopgave 1. Waar staan we?... 2 2. Uitgangspunt... 3 3. Waar gaan we aan werken de komende twee jaar?... 4 4. Contact en informatie... 5 Pagina 1 van 5 1. Waar staan

Nadere informatie

Zeker zijn PVDA GELDERLAN. Verkiezingsprogramma Verkiezingsprogramma

Zeker zijn PVDA GELDERLAN. Verkiezingsprogramma Verkiezingsprogramma PVDA GELDERLAN D PvdA Gelderland Verkiezingsprogramma 2019-2023 Verkiezingsprogramma 2019-2023 Zeker zijn Onderwijs is de sleutel tot een zinvol leven. Goed onderwijs geeft niet alleen toegang tot werk,

Nadere informatie

MIDDEN TUSSEN DE MENSEN SPORT EN RECREATIE MOBILITEIT EN BEREIKBAARHEID.

MIDDEN TUSSEN DE MENSEN SPORT EN RECREATIE MOBILITEIT EN BEREIKBAARHEID. MIDDEN TUSSEN DE MENSEN De uitgangspunten van het CDA Koggenland zijn helder: je wilt werken voor je brood, je ziet om naar elkaar en je laat de wereld knap achter voor je kinderen. Het CDA staat voor

Nadere informatie

Samen Sterk Voor Uw Belang

Samen Sterk Voor Uw Belang Samen Sterk Voor Uw Belang Verkiezingsprogramma GemeenteBelangen 2014 2018 Speerpunten www.gemeentebelangen-aalten.nl Samen sterk voor uw belang Verkiezingsprogramma 2014 2018 GemeenteBelangen werkt actief

Nadere informatie

TOEKOMSTVISIE. het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting

TOEKOMSTVISIE. het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting TOEKOMSTVISIE het Land van Slochteren 2020 ruimte voor kwaliteit en ontmoeting Als je plannen maakt voor een vakantie, dan kies je eerst een bestemming. Gran Canaria of Schiermonnikoog, Amsterdam of Barcelona,

Nadere informatie

de Agenda van Brabant kansen voor het platteland

de Agenda van Brabant kansen voor het platteland de Agenda van Brabant kansen voor het platteland Inleiding In deze korte notitie reikt de vereniging kleine kernen noord-brabant u handvatten aan die de agenda voor de toekomst positief kunnen beïnvloeden.

Nadere informatie

Providentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten; woondroom voor betrokken burgers

Providentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten; woondroom voor betrokken burgers Providentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten; woondroom voor betrokken burgers Providentia als nieuw dorp: Burgerschap voor cliënten woondroom voor betrokke Op Providentia in Sterksel wonen mensen

Nadere informatie

2015 BEtrokken Noord-Beveland. juli BEetrokken Noord-Beveland. Pagina: 1

2015 BEtrokken Noord-Beveland. juli BEetrokken Noord-Beveland. Pagina: 1 juli -2015 BEetrokken Noord-Beveland Pagina: 1 Toekomstvisie voor Noord-Beveland BEN is bezig met de ontwikkeling van een lange(re)termijnvisie voor Noord-Beveland. Daarbij maken wij o.a. gebruik van de

Nadere informatie

Stellingen Provinciale Staten

Stellingen Provinciale Staten Stellingen Provinciale Staten Thema s en onderwerpen Toelichting... 2 Algemene informatie... 3 Thema: Economie... 3 1.1 Samenwerking Duitsland *... 3 2.1 Landbouw... 3 3.1 Recreatie en toerisme... 4 Thema

Nadere informatie

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond

Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Voor en met elkaar : burgerinitiatieven worden beloond Verenigingen, stichtingen en instellingen barsten doorgaans van de ambities en toekomstplannen. Maar om ze te realiseren heb je financiële middelen

Nadere informatie

Welkom in Beekdaelen. de gemeente van u, van mij, van ons!

Welkom in Beekdaelen. de gemeente van u, van mij, van ons! Welkom in de gemeente van u, van mij, van ons! Welkom in de gemeente van u, van mij, van ons! In 2019 woont of werkt u in. De nieuwe gemeente voor de inwoners van Onderbanken, Nuth en Schinnen. Een nieuwe

Nadere informatie

BERKELLAND EEN KRACHTIGE SAMENLEVING

BERKELLAND EEN KRACHTIGE SAMENLEVING Berkelland BERKELLAND EEN KRACHTIGE SAMENLEVING met elkaar voor elkaar Verkort verkiezingsprogramma 2014-2018 Kijk voor het volledige CDA verkiezingsprogramma op onze website www.cdaberkelland.nl www.cdaberkelland.nl

Nadere informatie

Meerjarenplan. Vereniging Plaatselijk Belang Hoonhorst 2013-2016

Meerjarenplan. Vereniging Plaatselijk Belang Hoonhorst 2013-2016 Meerjarenplan Vereniging Plaatselijk Belang Hoonhorst 2013-2016 Inleiding Dit meerjarenplan is het vervolg op het meerjarenplan 2009 2012. Veel uit het vorige plan is gerealiseerd, maar er zijn ook projecten

Nadere informatie

VERANDERING. GroenLinks Bergen op Zoom staat voor fundamentele keuzes bij de

VERANDERING. GroenLinks Bergen op Zoom staat voor fundamentele keuzes bij de STEM VOOR TIJD VOOR VERANDERING HET VERKIEZINGSPROGRAMMA IN 5 MINUTEN GroenLinks Bergen op Zoom staat voor fundamentele keuzes bij de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart 2018. Wij kiezen ervoor om de

Nadere informatie

Samenvatting verkiezingsprogramma

Samenvatting verkiezingsprogramma Westerveld Samen leven samen doen Samenvatting verkiezingsprogramma 2018-2022 De kracht van de samenleving Ik zal eerlijk zeggen dat ik vereerd ben het CDA te mogen vertegenwoordigen bij de aanstaande

Nadere informatie

Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015. Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren,

Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015. Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren, Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015 Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren, Wanneer we kijken naar de wereld om ons heen, dan beseffen we hoe rijk gezegend we zijn met de omgeving waarin we

Nadere informatie

PvdA Duiven - Samen Vooruit!

PvdA Duiven - Samen Vooruit! VERKIEZINGSPROGRAMMA PVDA DUIVEN 2018 PvdA Duiven - Samen Vooruit! Voor u ligt het verkiezingsprogramma van de PvdA Duiven voor de verkiezingen van 21 maart 2018. Voor ons is dit de basis om verder te

Nadere informatie

PvdA Duiven - Samen Vooruit!

PvdA Duiven - Samen Vooruit! v 1 PvdA Duiven - Samen Vooruit! Voor u ligt het verkiezingsprogramma van de PvdA Duiven voor de verkiezingen van 21 maart 2018. Voor ons is dit de basis om verder te werken aan concrete plannen om samen

Nadere informatie

Zetten 2025 Levendig, verbonden en duurzaam

Zetten 2025 Levendig, verbonden en duurzaam Zetten 2025 Levendig, verbonden en duurzaam Zicht op Zetten Wij zijn Zicht op Zetten, een burgerinitiatief waarvoor circa twintig Zettenaren zich vrijwillig inzetten. We zijn gestart met de wens om vanuit

Nadere informatie

Berenschot. De ambities, opgaven en uitdag ngen van de gemeente Bladel Rapport. Philip van Veller Johannes ten Hoor

Berenschot. De ambities, opgaven en uitdag ngen van de gemeente Bladel Rapport. Philip van Veller Johannes ten Hoor De ambities, opgaven en uitdag ngen van de gemeente Bladel Rapport Philip van Veller Johannes ten Hoor Laurens Vellekoop Pepijn van der Beek De ambities, opgaven en uitdagingen van de gemeente Bladel lnhoud

Nadere informatie

Speech van Minister van Economische Zaken, Henk Kamp, Jaarvergadering van de Federatie Particulier Grondbezit, Driebergen, 25 mei 2013

Speech van Minister van Economische Zaken, Henk Kamp, Jaarvergadering van de Federatie Particulier Grondbezit, Driebergen, 25 mei 2013 Speech van Minister van Economische Zaken, Henk Kamp, Jaarvergadering van de Federatie Particulier Grondbezit, Driebergen, 25 mei 2013 Versie 20 mei 2013 Alleen het gesproken woord geldt 1 Dames en heren,

Nadere informatie

Zelfstandig Oudewater pakt door!

Zelfstandig Oudewater pakt door! Zelfstandig Oudewater pakt door! Coalitieprogramma 2016-2018 Onze stad is al meer dan 750 jaar een stad om trots op te zijn. We zijn trots op onze dorpskernen, ons buitengebied, onze monumenten en onze

Nadere informatie

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in

OPEN. 21 punten voor Nijkerk in OPEN 21 punten voor Nijkerk in 2014-2018 We staan open voor vernieuwing en verandering van top-down handelen naar open staan voor verbinden met andere overheden, instellingen en bedrijven van denken in

Nadere informatie

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening

Gemeente Houten Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening ** Vastgesteld oktober 2014 Cluster Ontwikkeling, Sectie Ruimtelijke Ordening Visie verplaatsing nietagrarische bedrijven binnen het buitengebied Status: vastgesteld door de gemeenteraad van Houten d.d.

Nadere informatie

Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen!

Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen! Op weg naar een zorgvuldige veehouderij in 2020 Ruimte voor initiatieven? Die moet je verdienen! De samenleving stelt steeds hogere eisen aan de productie van vlees. Smaak en prijs zijn niet meer maatgevend.

Nadere informatie

Werken en Leven in een Groene Hoeksche Waard. Verkiezingsprogramma GroenLinks Hoeksche Waard 2014-2018. "Alles van waarde is weerloos"

Werken en Leven in een Groene Hoeksche Waard. Verkiezingsprogramma GroenLinks Hoeksche Waard 2014-2018. Alles van waarde is weerloos Verkiezingsprogramma GroenLinks Hoeksche Waard 2014-2018 Werken en Leven in een Groene Hoeksche Waard "Alles van waarde is weerloos" Lucebert Dat moet dus beschermd worden 1 December 2013 Inhoud 1. Maatschappelijke

Nadere informatie

De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting

De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting De Omgevingsvisie van Steenwijkerland een samenvatting Vooraf Hoe ziet onze leefomgeving er over 15 jaar uit? Of eigenlijk: hoe ervaren we die dan? Als inwoner, ondernemer, bezoeker of toerist. De tijd

Nadere informatie

Wie bestuurt de provincie?

Wie bestuurt de provincie? Wie bestuurt de provincie? Nederland heeft twaalf provincies. En die provincies hebben allemaal hun eigen volksvertegenwoordigers en hun eigen bestuurders. De provincies staan tussen het Rijk en de gemeenten

Nadere informatie

Voortzetting van de subsidieregeling

Voortzetting van de subsidieregeling Voortzetting van de subsidieregeling De huidige regeling Leefbaarheid en Gemeenschapsvoorzieningen is zo succesvol dat deze recht doet aan continuering. De 60 aanvragen bij de laatste tranche van deze

Nadere informatie

Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt. platform woningcorporaties noord-holland noord

Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt. platform woningcorporaties noord-holland noord Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt platform woningcorporaties noord-holland noord Voorwoord Op 15 december 2011 is door ruim 20 corporaties uit de subregio s Noordkop, West-Friesland,

Nadere informatie

snel dan voorzien. In de komende jaren zal, afhankelijk van de (woning)marktontwikkeling/

snel dan voorzien. In de komende jaren zal, afhankelijk van de (woning)marktontwikkeling/ 2 Wonen De gemeente telt zo n 36.000 inwoners, waarvan het overgrote deel in de twee kernen Hellendoorn en Nijverdal woont. De woningvoorraad telde in 2013 zo n 14.000 woningen (exclusief recreatiewoningen).

Nadere informatie

Mantelzorg, waar ligt de grens?

Mantelzorg, waar ligt de grens? Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in

Nadere informatie

Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA!

Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA! Reimerswaal VERKIEZINGSPROGRAMMA RAADSPERIODE 2014-2018 HET KAN ANDERS! STEM GEWOON CDA! Reimerswaal Het kan anders Ons land verandert snel. Niet alleen kennen we op dit moment in Nederland financieel

Nadere informatie

Verslag Verkiezingsdebat Provinciale Staten Regio Rivierenland 13 januari 2014

Verslag Verkiezingsdebat Provinciale Staten Regio Rivierenland 13 januari 2014 Verslag Verkiezingsdebat Provinciale Staten Regio Rivierenland 13 januari 2014 1. Inleiding Op dinsdag 13 januari j.l. heeft het eerste Provinciale Statenverkiezingsdebat in aanloop naar de verkiezingen

Nadere informatie

Heukelum. Zicht op de Linge

Heukelum. Zicht op de Linge Heukelum Zicht op de Linge Het stadje Heukelum is een van de vijf kernen van de gemeente Lingewaal. Heukelum ligt in de Tielerwaard, aan de zuidoever van de rivier de Linge, in een van de meest westelijke

Nadere informatie

Participatieverslag Nieuw & Anders

Participatieverslag Nieuw & Anders Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en

Nadere informatie

Een gemeentelijk dorpenbeleid. Plattelandsacademie Leuven, 28 april

Een gemeentelijk dorpenbeleid. Plattelandsacademie Leuven, 28 april Een gemeentelijk dorpenbeleid Plattelandsacademie Leuven, 28 april Trends in de dorpen Wonen In het buitengebied neemt bevolking tot 2030 globaal toe In sommige gemeenten zal er krimp zijn Groei zal ook

Nadere informatie

Eijsden. Economische activiteit

Eijsden. Economische activiteit Eijsden Eijsden Eijsden is met ruim 8000 inwoners de grootste kern van de Limburgse gemeente Eijsden-Margraten. Deze fusiegemeente, die in 2011 ontstond, bestaat verder uit 14 andere kernen, en 25 gehuchten

Nadere informatie

Keuzes voor een beter Lopik. Verkiezingsprogramma Diana Rooken

Keuzes voor een beter Lopik. Verkiezingsprogramma Diana Rooken Keuzes voor een beter Lopik Verkiezingsprogramma 2018-2022 Diana Rooken Voorwoord Het CDA is een brede volkspartij, geworteld in alle lagen van de samenleving. Daarom biedt deze partij plaats aan veel

Nadere informatie

Samenvatting Omgevingsvisie Weststellingwerf

Samenvatting Omgevingsvisie Weststellingwerf Samenvatting Omgevingsvisie Weststellingwerf Inleiding Weststellingwerf heeft het afgelopen jaar hard gewerkt aan een omgevingsvisie. De omgevingsvisie gaat over de toekomst van onze gemeente en is daarom

Nadere informatie

SOCIAAL PERSPECTIEF. sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020

SOCIAAL PERSPECTIEF. sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020 SOCIAAL PERSPECTIEF sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020 SOCIAAL PERSPECTIEF sociale structuurvisie Zaanstad 2009-2020 De sociale ambitie: Zaanstad manifesteert zich binnen de metropoolregio Amsterdam

Nadere informatie

Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om

Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om Windenergie als streekproduct: van dichtbij is beter. Mosterd uit Almen, kaas van boerderij Pas Op, verse asperges om de hoek, akkerbrood gebakken door bakker Wijnand van Loarnse tarwe: eerlijk en heerlijk!

Nadere informatie

HEERHUGOWAARD. Voorwoord. Beste Heerhugowaarder,

HEERHUGOWAARD. Voorwoord. Beste Heerhugowaarder, Voorwoord Beste Heerhugowaarder, In dit verkiezingsprogramma 2014 hebben wij onze standpunten en visie in tien thema s kort en bondig weergegeven. Onze visie komen voort uit de sociaalliberale keuzes van

Nadere informatie

DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING

DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING De Zijlen ondersteunt in de provincie DE ZIJLEN MET ZORG IN DE SAMENLEVING Groningen 1400 mensen bij wonen, werk en dagbesteding en vrijetijd. Het gaat om mensen met een verstandelijke beperking. Dat doen

Nadere informatie

De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers

De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers De transitie van stad en platteland Een nieuwe koers Provinciale Staten hebben een nieuwe koers voor het landelijk gebied en de relatie met de steden vastgesteld. Deze is te vinden op www.brabant.nl/ buitengebied.

Nadere informatie

Voorzitter, Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen.

Voorzitter, Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen. Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen. Toen wij over het coalitieakkoord spraken, telde de VVD Den Haag haar zegeningen. Er werd ruimte geboden voor een aantal van onze ideeën. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Zoeterwoude Gemeenteraad

Verkiezingsprogramma CDA Zoeterwoude Gemeenteraad Verkiezingsprogramma CDA Zoeterwoude Gemeenteraad 2018-2022 Wij zijn Zoeterwoude Voor CDA Zoeterwoude staat de samenleving centraal. Alleen samen kunnen we ons sterk maken voor een goede toekomst voor

Nadere informatie

Samen voor jouw Toekomst!

Samen voor jouw Toekomst! Verkiezingsprogramma SGP Zederik 2014 2018 Jongeren editie Samen voor jouw Toekomst! Een principiële keus, voor nu en later V e r k i e z i n g s p r o g r a m m a S G P Z e d e r i k 2 0 1 4 2018 Inhoudsopgave:

Nadere informatie

DE ZHVKK VERBREEDT UW HORIZON..44ig«- Zuid-Hollandse Vereniging voor Kleine Kernen

DE ZHVKK VERBREEDT UW HORIZON..44ig«- Zuid-Hollandse Vereniging voor Kleine Kernen DE ZHVKK VERBREEDT UW HORIZON ^ < 3 r e _ e -/1 ' P r s -.44ig«- Zuid-Hollandse Vereniging voor Kleine Kernen LEEFBAARHEID KLEINE KERNEN OP HET SPEL De provincie Zuid-Holland bestaat uit ongeveer 130 kleine

Nadere informatie

Afdeling OIRSCHOT DE BEERZEN. Verkiezingsprogramma 2014 2018

Afdeling OIRSCHOT DE BEERZEN. Verkiezingsprogramma 2014 2018 Afdeling OIRSCHOT DE BEERZEN Secretariaat: De Korenaar 21 5688 TS Oirschot Telefoon: 0499 479060 E mail: secretaris@vvdoirschot.nl Internet: www.vvdoirschot.nl Economisch herstel Verkiezingsprogramma 2014

Nadere informatie

Niet alles verandert in de zorg

Niet alles verandert in de zorg Over wat blijft en wat er verandert in de zorg 15 september 2014, Hercules Diessen Niet alles verandert in de zorg. Gelukkig maar! Er gaat veel veranderen in de zorg. Maar er blijft gelukkig ook veel hetzelfde;

Nadere informatie

Flitsende en bruisende dienstverlening

Flitsende en bruisende dienstverlening Beleidsprogramma A+O fondsen Flitsende en bruisende dienstverlening Door: Rieke Veurink/ Fotografie: Shutterstock / Kees Winkelman Niet meer alleen het oude faciliteren, maar op weg gaan naar iets nieuws.

Nadere informatie

Buurthuizen en activiteiten

Buurthuizen en activiteiten Invalshoek: een wijkbudget voor activiteiten We stoppen met de financiering van (een gedeelte van) de huidige activiteiten in de wijk en stellen per wijk een budget beschikbaar voor initiatieven van inwoners

Nadere informatie

Ontwikkelprogramma Demografische ontwikkelingen

Ontwikkelprogramma Demografische ontwikkelingen Ontwikkelprogramma Demografische ontwikkelingen Leefbare en vitale dorpen in Berkelland 5 Doelenboom Wat speelt er? 6 Bewust worden? Veranderingen in Berkelland en de regio Achterhoek door de krimp lijken

Nadere informatie

PROVINCIALE VERKIEZINGEN 2015

PROVINCIALE VERKIEZINGEN 2015 PROVINCIALE VERKIEZINGEN 2015 AANDACHT VOOR VITALE KLEINE KERNEN IN TOEKOMSTIG GEMEENTELIJK BELEID In maart 2015 zijn er provinciale verkiezingen. In de provinciale verkiezingsprogramma s mogen de speerpunten

Nadere informatie

Lokaal economisch beleid

Lokaal economisch beleid Lokaal economisch beleid Op weg naar een dynamische agenda voor de toekomst Tweede ondernemersavond 13 oktober 2014 Programma Opening 19:30 Doel van de avond 19:35 Terugblik 1 e ondernemersavond 19:40

Nadere informatie

Bijlage. Aktualisering van de opgestelde. dorpsvisie

Bijlage. Aktualisering van de opgestelde. dorpsvisie Bijlage Aktualisering van de opgestelde dorpsvisie 1 Inleiding: waarom een aktualisering van de dorpsvisie? In onze dorpsvisie van juni 2006 staan de toekomstige gewenste ontwikkelingen van Garyp verwoord.

Nadere informatie

Kansen voor Noord-Drenthe Triple P-monitor: onderzoek naar de duurzaamheid in Tynaarlo en Aa en Hunze.

Kansen voor Noord-Drenthe Triple P-monitor: onderzoek naar de duurzaamheid in Tynaarlo en Aa en Hunze. Kansen voor Noord-Drenthe Triple P-monitor: onderzoek naar de duurzaamheid in Tynaarlo en Aa en Hunze. Rabobank Noord-Drenthe. Een bank met ideeen. www.rabobank.nl/noord-drenthe Triple P-onderzoek Rabobank

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma D66 Montfoort Wij gaan ervoor. Doet u mee?

Verkiezingsprogramma D66 Montfoort Wij gaan ervoor. Doet u mee? Wij gaan ervoor. Doet u mee? > Voorwoord Woensdag 19 maart 2014 kiezen de inwoners van Montfoort een nieuwe gemeenteraad. D66 Montfoort moedigt iedereen aan die mag stemmen om dat ook te doen. In de gemeenteraad

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN

VERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN VERKIEZINGS PROGRAMMA 2018-2022 KAMPEN Mijn naam is Nieke Jansen. Ik zit in de gemeenteraad voor GroenLinks. Dat is een politieke partij. In deze folder leg ik uit wat de gemeenteraad is. Ik vertel ook

Nadere informatie

Onbekommerd wonen in Breda

Onbekommerd wonen in Breda Onbekommerd wonen in Breda Verslag van de aanpak GWI 1998-2015 Geschikt Wonen voor Iedereen 2 Aanleiding In Nederland is sprake van een dubbele vergrijzing. Het aantal ouderen neemt flink toe en ze worden

Nadere informatie

Besluiten Provinciale Staten 24 juni 2015 Algemene Beschouwingen bij de Voorjaarsnota 2015

Besluiten Provinciale Staten 24 juni 2015 Algemene Beschouwingen bij de Voorjaarsnota 2015 p e r s b e r i c h t e-mail: website: statengriffie@provinciegroningen.nl www.provinciegroningen.nl PS-besluitenlijst, nr. 123, 25 juni 2015 Besluiten Provinciale Staten 24 juni 2015 Algemene Beschouwingen

Nadere informatie

Samen leven in Bernheze

Samen leven in Bernheze Samen leven in Bernheze Wij zijn samen Bernheze. Oud en Jong, werkend of nog naar school, of misschien al met pensioen. Wij zijn het die er samen voor zorgen dat het hier prettig leven is en wij zijn er

Nadere informatie

Programma Kies voor de toekomst van Brabant

Programma Kies voor de toekomst van Brabant Programma 2019-2023 Kies voor de toekomst van Brabant Beste Brabander! Voor je ligt de samenvatting van het verkiezingsprogramma 2019-2023 van D66 voor de provincie Noord-Brabant. D66 wil in Brabant en

Nadere informatie

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 AANDACHT VOOR VITALE KLEINE KERNEN IN TOEKOMSTIG GEMEENTELIJK BELEID

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 AANDACHT VOOR VITALE KLEINE KERNEN IN TOEKOMSTIG GEMEENTELIJK BELEID GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 AANDACHT VOOR VITALE KLEINE KERNEN IN TOEKOMSTIG GEMEENTELIJK BELEID In maart 2014 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Politieke partijen schrijven daarvoor hun verkiezingsprogramma

Nadere informatie

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend

Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord Gemeente Emmen. betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend Samen investeren! Samenvatting bestuursakkoord 2018-2022 Gemeente Emmen betrokken leefbaar duurzaam bereikbaar sociaal ondernemend S S Samen investeren! De partijen Wakker Emmen, PvdA en CDA gaan opnieuw

Nadere informatie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie

Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Samen naar een toekomstbestendige vrijetijdseconomie Zuid-Limburg Position Paper van de 16 Zuid-Limburgse gemeenten, aangeboden door de voorzitters van het Bestuurlijk Overleg Ruimtelijke Economie en Nationaal

Nadere informatie

22 december 2015 Jaargang 12 Nummer 3

22 december 2015 Jaargang 12 Nummer 3 Fractiebulletin 22 december 2015 Jaargang 12 Nummer 3 INHOUD Kerstgroet 1. Oostvaardersplassen 2. Algemene Beschouwingen 2015: Lang zullen we leren! 3. Nieuw watersportstrand Lelystad 4. Werkbezoek Luttelgeest

Nadere informatie

Natuurlijk Heerde! Een bloeiende gemeente op de Veluwe. W ij wonen waar anderen op vakantie gaan. CONCEPT Geactualiseerde Toekomstvisie 2025

Natuurlijk Heerde! Een bloeiende gemeente op de Veluwe. W ij wonen waar anderen op vakantie gaan. CONCEPT Geactualiseerde Toekomstvisie 2025 Natuurlijk Heerde! Een bloeiende gemeente op de Veluwe W ij wonen waar anderen op vakantie gaan CONCEPT Geactualiseerde Toekomstvisie 2025 even voorstellen In onze gemeente wonen ruim 18.500 mensen in

Nadere informatie

Heemstede is een mooie kern van de Metropool Amsterdam met een eigen identiteit

Heemstede is een mooie kern van de Metropool Amsterdam met een eigen identiteit Algemene Beschouwingen begrotingsraad, 8 november 2018 Heemstede is een mooie kern van de Metropool Amsterdam met een eigen identiteit Voorzitter, Voor de eerste keer ooit een algemene beschouwing van

Nadere informatie

Excellenties, Dames en heren,

Excellenties, Dames en heren, Alleen de uitgesproken tekst geldt. Welkomstwoord van drs. Ank Bijleveld-Schouten, Commissaris van de Koningin in de provincie Overijssel, bij de opening van de relatiebijeenkomst Lente in Overijssel,

Nadere informatie

Stemmen Europese verkiezingen 2014

Stemmen Europese verkiezingen 2014 Stemmen Europese verkiezingen 2014 2 Voorwoord Dit boek gaat over de verkiezingen voor het Europees Parlement van 22 mei 2014. Het boek is gemaakt door de medewerkers van het Educatief Centrum voor Cliënten,

Nadere informatie

Een liberaal lokaal Haarlemmermeer En meedenken is meedoen Natuurlijk samenwerken!

Een liberaal lokaal Haarlemmermeer En meedenken is meedoen Natuurlijk samenwerken! Haarlemmermeer, 2 april 2013 Deze tijd vraagt om een nieuwe manier van denken met een duidelijke visie om de problemen aan te pakken. Ons motto; Een liberaal lokaal Haarlemmermeer En meedenken is meedoen

Nadere informatie

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting De begroting van de provincie Utrecht voor 2012 Een samenvatting Hoeveel gaat de provincie Utrecht in 2012 uitgeven? Waaraan en waarom? Dat leest u in deze samenvatting. U zult zien dat wij voor 2012 duidelijke

Nadere informatie

TIJD VOOR VERANDERING VERKIEZINGSPROGRAMMA

TIJD VOOR VERANDERING VERKIEZINGSPROGRAMMA TIJD VOOR VERANDERING VERKIEZINGSPROGRAMMA 2018-2022 2 INLEIDING Op 21 maart 2018 zijn er weer verkiezingen. Iedereen mag stemmen op een politieke partij. We kiezen dan de partijen die vier jaar lang samen

Nadere informatie

samen 4 Ed. Geraardsbergen oost-vlaanderen toekomst geven aan lijstnummer

samen 4 Ed. Geraardsbergen oost-vlaanderen toekomst geven aan lijstnummer samen toekomst geven aan oost-vlaanderen lijstnummer 4 Ed. Geraardsbergen lijsttrekker Onderwijs, welzijn, cultuur en ontspanning: dat zijn mijn prioriteiten. Ik zet mij in voor onderwijs: niet alleen

Nadere informatie

Brabantse Dorpen. Frans Thissen. en de veranderingen van binding en identiteit UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Brabantse Dorpen. Frans Thissen. en de veranderingen van binding en identiteit UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM en de veranderingen van binding en identiteit Frans Thissen Afdeling Geografie, Planologie en Internationale Ontwikkelingsstudies Het verhaal van Brabant Veranderende dorpen Oebele van Zuilen: (over de

Nadere informatie

Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012)

Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) Hoge Raad voor Vrijwilligers over het EYAA 2012 (European Year of Active Ageing 2012) De Hoge Raad voor Vrijwilligers (HRV) kijkt relatief tevreden terug op 2011, het Europees Jaar voor het Vrijwilligerswerk.

Nadere informatie

GRIFFIE POLITIEKE TERMIJN AGENDA

GRIFFIE POLITIEKE TERMIJN AGENDA GRIFFIE POLITIEKE TERMIJN AGENDA 2014-2018 Intentie Met dit document willen de fracties van de gemeenteraad van De Wolden de intentie uitspreken om, evenals in de voorgaande periodes, een Politieke Termijn

Nadere informatie

ze één gemeen schappelijk kenmerk: ze hebben plezier in het pionieren. e pioniersmentaliteit van ondernemers in

ze één gemeen schappelijk kenmerk: ze hebben plezier in het pionieren. e pioniersmentaliteit van ondernemers in Beleid en omgeving Boeren die hun bedrijf verbreden, zijn echte pioniers. Ze betreden nieuwe paden die nog niet door anderen platgelopen zijn. Ze kunnen daarom vaak niet of nauwelijks te rade bij mensen

Nadere informatie

Duurzame gemeenschap = duurzame gemeente

Duurzame gemeenschap = duurzame gemeente CDA Juist Nu! 1 Duurzame gemeenschap = duurzame gemeente Centraal voor het CDA Landerd is de zorg dat onze gemeente als gemeenschap duurzaam is in alle opzichten. Dat betekent vertrouwen en investeren

Nadere informatie

Algemene beschouwingen CDA Weert

Algemene beschouwingen CDA Weert Algemene beschouwingen CDA Weert begroting 2016 www.cdaweert.nl Algemene Beschouwingen CDA Weert op de begroting 2016 van de gemeente Weert Dames en heren, hierbij de beschouwingen van het CDA op de voorliggende

Nadere informatie

Met deze verkiezingseditie informeren wij u over onze motivatie, rode draad en ons verkiezingsprogramma en stellen wij u onze 19 kandidaten voor.

Met deze verkiezingseditie informeren wij u over onze motivatie, rode draad en ons verkiezingsprogramma en stellen wij u onze 19 kandidaten voor. Met deze verkiezingseditie informeren wij u over onze motivatie, rode draad en ons verkiezingsprogramma en stellen wij u onze 19 kandidaten voor. Gemeente Belangen Korendijk Gemeente Belangen Korendijk

Nadere informatie

Onderzoek Provinciale verkiezingen 2015

Onderzoek Provinciale verkiezingen 2015 Tabel 1: Bent u ervan op de hoogte dat er op 18 maart 2015 verkiezingen voor de Provinciale Staten worden gehouden? Ja, daar ben ik van op de hoogte 83,2 1170 Nee, daar was ik (nog) niet van op de hoogte

Nadere informatie

Debat: regionaal en nationaal

Debat: regionaal en nationaal Debat: regionaal en nationaal Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm debatteren leerlingen over het verschil tussen een regionale of lokale partij en een landelijke partij. Leerdoelen Leerlingen

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma VVD Heeze-Leende

Verkiezingsprogramma VVD Heeze-Leende Verkiezingsprogramma VVD Heeze-Leende 2018-2022 Heeze-Leende, een gemeente waar iedereen een bijdrage levert aan de maatschappij, kan wonen waar hij of zij wil en kan genieten van uitstekend onderwijs

Nadere informatie

1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid,

1. Branding en voorzieningen in gehele subregio Cultuurhistorie benadrukken Toegankelijkheid zorg vergroten (sociaal, fysiek) Wie: overheid, Transformatie van de woningvoorraad Een afname van het aantal huishoudens heeft gevolgen voor de woningvoorraad. Dit geldt ook vergrijzing. Vraag en aanbod sluiten niet meer op elkaar aan. Problemen van

Nadere informatie

Thema s 2 e Debat van Baarle. Bruisend centrum. Natuur & Landschap

Thema s 2 e Debat van Baarle. Bruisend centrum. Natuur & Landschap Thema s 2 e Debat van Baarle Bruisend centrum Het centrum van Baarle-Nassau maakt ontegenzeggelijk onderdeel uit van de kwaliteiten die het dorp rijk is; de enclavesituatie, het rijke winkelaanbod, het

Nadere informatie

VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad

VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep De Kunst van Samen. Aan de Gemeenteraad VOORSTEL Kunst- en cultuurbeleid Gennep 2016-2020 De Kunst van Samen. Geachte raad, Aan de Gemeenteraad VERGADERING GEMEENTERAAD d.d.. AGENDA NR. Vul agendanr in. Hierbij biedt ons college u het Kunst-

Nadere informatie

DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER

DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER DEELNEMEN AAN DE SAMENLEVING IETS BETEKENEN VOOR EEN ANDER BETEKENIS BOVEN BEPERKING Ieder mens is uniek en doet mee. We betekenen allemaal iets in het leven van anderen en omgekeerd. We houden van elkaar,

Nadere informatie

PvdA Borger-Odoorn Verkiezingsprogramma Gewoon doen!

PvdA Borger-Odoorn Verkiezingsprogramma Gewoon doen! PvdA Borger-Odoorn Verkiezingsprogramma 2014-2018 Gewoon doen! 1 De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten Solidair, samen en een stimulerende (ondersteunende) overheid De PvdA werkt aan een solidaire

Nadere informatie

Sociaal Groesbeek. Lijst 3 SOCIAAL GROESBEEK MAAKT HET VERSCHIL! Inleiding / Plan van aanpak. Verkiezingsprogramma

Sociaal Groesbeek. Lijst 3 SOCIAAL GROESBEEK MAAKT HET VERSCHIL! Inleiding / Plan van aanpak. Verkiezingsprogramma Sociaal Groesbeek Lijst 3 > 1. Hans Peters > 2. Wiebo Kersten > 3. William Janssen > 4. Sonja Postema- > Croonen > 5. Betty Wouters > 6. Erik Schlijper > 7. Cindy Liebers- > Gerritzen > 8. Corry Rutten

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma Partij van de Arbeid Zeevang 2010 2014

Verkiezingsprogramma Partij van de Arbeid Zeevang 2010 2014 Verkiezingsprogramma Partij van de Arbeid Zeevang 2010 2014 Sterk in alle kernen Uw school, Uw sport, Uw vereniging, zijn onze zorg! Voorwoord In de afgelopen periode heb ik als wethouder met enthousiasme

Nadere informatie