Persoonlijkheidsstoornissen in DSM-5. M.A. Louter
|
|
- Edith de Groot
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Persoonlijkheidsstoornissen in DSM-5 M.A. Louter
2 2
3 Casusbespreking Ivo Croon, 32 jaar Doorverwezen voor psychisch onderzoek door werkgever Leek bij sollicitatie gekwalificeerd (2 diploma s) Echter: vaak ruzie, ziekmelden, slechte kwaliteit werk (gevaar) Confrontatie: slechte kwaliteit hout, slecht management, eigen fout Personeelszaken: tijdelijk contract niet verlengd Ik heb ADHD en ben bipolair Eist ziektewet, anders procederen. Eist psychiatrisch onderzoek Bedrijf stelt zich niet eerlijk op Ik ben een verdomd goede timmerman, daar kan niemand aan tippen Beide huwelijken gestrand door jaloezie 3
4 Casusbespreking Vrouwen hebben gezorgd voor straatverbod Als vergelding weigert hij alimentatie te betalen Wil geen omgangsregeling, zoons zijn liegbeesten Altijd wel slim geweest, haalde zessen ondanks spijbelen In jeugddetentie gezeten vanwege onbenulligheden Middelenmisbruik Eist verklaring bipolair en ADHD : ups en downs, snel kwaad Alleen stimulantia helpen, maakt niet uit welke + benzo Status mentalis: zelfoverschatting, overwaardige denkbeelden, schuld verleggen naar anderen. Antecedentenonderzoek: diploma s vals. Eerder ontslagen wegens vechten met baas. IVO CROON 4
5 Casusbespreking Classificatie (DSM-IV)? ASPS ADHD? Bipolair? Andere PS? Periodiek explosieve stoornis? Hoe zit het met de classificatie van persoonlijkheidsstoornissen in DSM-5? 5
6 Introductie Wat is er veranderd? Is er wat veranderd? 6
7 Veranderingen t.o.v. DSM-IV Ja en Nee Nee, want: De criteria voor de persoonlijkheidsstoornissen in deel II van de DSM-5 zijn ten opzichte van de stoornissen in de DSM-IV niet gewijzigd. Ja, want: Wel zijn t.o.v. de Nederlandse DSM-IV enkele stoornisnamen gewijzigd: de theatrale, de ontwijkende en de obsessief-compulsieve persoonlijkheidsstoornis zijn respectievelijk veranderd in de histrionische, de vermijdende en de dwangmatige persoonlijkheidsstoornis. 7
8 En dan nog iets Afscheid van As II 8
9 Ergo Cluster A Paranoïde persoonlijkheidsstoornis Schizoïde persoonlijkheidsstoornis Schizotypische persoonlijkheidsstoornis Cluster B Borderline persoonlijkheidsstoornis Histrionische persoonlijkheidsstoornis Antisociale persoonlijkheidsstoornis Narcistische persoonlijkheidsstoornis Cluster C Vermijdende persoonlijkheidsstoornis Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis 9
10 En verder Persoonlijkheidsstoornis NAO? Vervalt echter Andere gespecifieerde PS Ongespecifieerde PS 10
11 Algemene criteria A. Langdurig patroon, innerlijke ervaring en gedrag, afwijkend van de eigen cultuur, zich manifesterend in 2 of meer van: 1. Cognitie 2. Affect 3. Interpersoonlijk functioneren 4. Impulscontrole B... is star en pervasief in de breedte van zowel persoonlijke als sociale situaties C... leidt tot significant lijden of beperkingen D... is stabiel en van lange duur, beginnend in adolescentie of vroege volwassenheid 11
12 Algemene criteria E... kan niet worden verklaard door andere psychiatrische ziekte F... kan niet worden toegeschreven aan middelengebruik of een andere medische conditie Voorts heeft iedere persoonlijkheidsstoornis zijn eigen diagnostische criteria, gelijk aan DSM-IV 12
13 Antisociale persoonlijkheidsstoornis (DSM-5) Een pervasief patroon van een gebrek aan respect voor en schending van de rechten van anderen, aanwezig vanaf de leeftijd van 15 jaar, zoals blijkt uit drie (of meer) van de volgende kenmerken: 1. Niet in staat zich te conformeren aan sociale normen over wat volgens de wet is toegestaan 2. Onbetrouwbaarheid 3. Impulsiviteit 4. Prikkelbaarheid en agressiviteit 5. Roekeloze onverschilligheid 6. Constante onverantwoordelijkheid 7. Ontbreken van berouw 13
14 Deel III van DSM-5 Deel III van DSM-5: alternatief model voor persoonlijkheidsstoornissen Ontwikkeld voor onderzoek Focus op afwijkingen in het persoonlijkheidsfunctioneren (criterium A) en de pathologische persoonlijkheidstrekken (criterium B), uitgaande van 5 domeinen (neuroticisme, extraversie, vriendelijkheid, conscientieusheid en openheid) Antisociale PS, Vermijdende PS, Borderline PS, Narcistische PS, Dwangmatige PS, Schizotypische PS, Trekgespecifieerde PS 14
15 Dimensionele benadering van ASPS A. Beperking in functioneren in twee van de volgende gebieden: 1. Identiteit: egocentrisme, zelfvertrouwen uit persoonlijk gewin, macht of plezier 2. Zelfsturing: doelen stellen obv persoonlijke bevrediging. Afwezigheid van geinternaliseerde sociale standaard. 3. Empathie: gebrek aan bezorgdheid over andermans gevoelens, behoeften, of lijden van anderen. Gebrek aan spijt na kwetsen of mishandelen van anderen. 4. Intimiteit: niet capabel tot intieme relaties, primair op exploitatie van anderen gericht. Gebruikt dominantie en intimidatie. 15
16 Dimensionele benadering van ASPS B. Zes of meer van de volgende persoonlijkheidstrekken: 1. Manipulatie (een aspect van antagonisme) 2. Hardvochtigheid (een aspect van antagonisme) 3. Bedrieglijkheid (een aspect van antagonisme) 4. Vijandigheid (een aspect van antagonisme) 5. Risicogedrag (een aspect van ongeremdheid) 6. Impulsiviteit (een aspect van ongeremdheid) 7. Onverantwoordelijkheid (een aspect van ongeremdheid) Beangstigend complex.. 16
Scelta is onderdeel van
DSM 5 PERSOONLIJKHEIDSSTOORNISSEN Lucas Goessens, psychiater Annika Cornelissen, klinisch psycholoog SECTIE II (categoraal perspectief) Cluster A Paranoïde PS Schizoïde PS Schizotypische PS Cluster B Antisociale
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen Oude wijn, oude zakken? Geert Lefevere klinisch psycholoog
DSM-5 Persoonlijkheidsstoornissen Oude wijn, oude zakken? Geert Lefevere klinisch psycholoog AZ Sint-Jan Brugge AV 28-11-2014 Is er nieuws? Nee DSM-5 = DSM-IV: definitie A. duurzaam patroon van innerlijke
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen PAUL VAN DER HEIJDEN MIRIAM VAN VESSEM Inhoud 1. Wat is een persoonlijkheidsstoornis? 2. Hoe vaak komt het voor? 3. Hoe stellen we een persoonlijkheidsstoornis vast? 4. Wat
Nadere informatieDe PID-5 brengt het DSM-5 persoonlijkheidstrekkenmodel in kaart
DSM-5 whitepaper De PID-5 brengt het DSM-5 persoonlijkheidstrekkenmodel in kaart Prof. dr. Gina Rossi, Vakgroep Klinische en LEvensloopPsychologie (KLEP) aan de Vrije Universiteit Brussel De Personality
Nadere informatieWorkshop Holis&sche Theorie complexe symptoom- en persoonlijkheidsstoornissen en DSM- 5
Workshop Holis&sche Theorie complexe symptoom- en persoonlijkheidsstoornissen en DSM- 5 Voorjaarscongres VGCt April 2014 door Adriaan Sprey www.opleidingsprak=jk- asprey.nl Carla en Frank van PuCen 1 2
Nadere informatieSymposium. DSM- 5 en de therapeu0sche rela0e bij persoonlijkheidsstoornissen. Prak6jkboek Persoonlijkheidsstoornissen, herziene druk
Symposium DSM- 5 en de therapeu0sche rela0e bij persoonlijkheidsstoornissen Bennekom, 2 oktober 2015 Jan Bernard Maarten Lange Mar6jn Stöfsel Adriaan Sprey Prak6jkboek Persoonlijkheidsstoornissen, herziene
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen in de DSM-5?
RINO Opleidersmiddag workshop Workshop 15-11-2012 Persoonlijkheidsstoornissen in de DSM-5? Han Berghuis, klinisch psycholoog Rembrandthof, Hilversum Theo Ingenhoven, psychiater Centrum voor Psychotherapie,
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen: Werk aan de Winkel! Annemieke Noteboom Klinisch psycholoog Kenter Psychodiagnostiek Amsterdam
Persoonlijkheidsstoornissen: Werk aan de Winkel! Annemieke Noteboom Klinisch psycholoog Kenter Psychodiagnostiek Amsterdam Enkele dilemma s in de diagnostiek Beperkingen van de categoriale indeling Wat
Nadere informatieDefinitie Persoonlijkheidstrekken. Definitie Persoonlijkheid Millon Persoonlijkheidspathologie bij ouderen
Persoonlijkheidspathologie bij ouderen Ton Dhondt, ouderenpsychiater Van Foreest Centrum voor Ouderenpsychiatrie LOAG 19 maart 2014 Definitie Persoonlijkheid Millon Complex patroon van diep ingewortelde
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen en Angst. Ellen Willemsen
Persoonlijkheidsstoornissen en Angst Ellen Willemsen Overzicht Relevantie Persoonlijkheidsstoornissen Comorbiditeit in getallen PG cijfers comorbiditeit Relatie tussen angststoornissen en PS Aanbevelingen
Nadere informatieWorkshop. Het nieuwe dimensionele model van DSM-5 bij persoonlijkheidsstoornissen: de toepassing in de prak=jk. Disclosure belangen spreker
Workshop Het nieuwe dimensionele model van DSM-5 bij persoonlijkheidsstoornissen: de toepassing in de prak=jk Lunteren, 1 december2017 Adriaan Sprey, klinisch psycholoog Prak%jk v Opleiding, Therapie en
Nadere informatieVroegsignalering en interventie bij Cluster C. Kennismiddag Cluster C 25 januari 2018
Vroegsignalering en interventie bij Cluster C Kennismiddag Cluster C 25 januari 2018 Cluster C bij Jeugd Geen interventiestudies Geen specifieke studies naar Cluster C bij Jeugd Geen hits bij literatuursearch
Nadere informatieDe PID-5 brengt het DSM-5 persoonlijkheidstrekkenmodel in kaart
DSM-5 whitepaper De PID-5 brengt het DSM-5 persoonlijkheidstrekkenmodel in kaart Prof. dr. Gina Rossi, Vakgroep Klinische en LEvensloopPsychologie (KLEP) aan de Vrije Universiteit Brussel De Personality
Nadere informatieDISRUPTIEVE GEDRAGSSTOORNISSEN
DISRUPTIEVE GEDRAGSSTOORNISSEN Beheersing van emoties en gedrag Rechten van anderen Conflict met maatschappelijke normen en waarden Indeling Gedragsstoornissen in DSM 5 Oppositioneel-Opstandige Stoornis
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij Ouderen LOAG 20 maart 2013
Persoonlijkheidsstoornissen bij Ouderen LOAG 20 maart 2013 Het komt overal voor Agenda at is de persoonlijkheid anneer spreken we over een stoornis at betekent dit voor ons als arts? Persoonlijkheidstrekken
Nadere informatieNederlandse samenvatting. 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en
Nederlandse samenvatting 1. Wat zijn trauma-gerelateerde stoornissen, dissociatieve stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen? Van de trauma- en stressorgerelateerde (kortweg trauma-gerelateerde) stoornissen
Nadere informatieHoe ernstig het ook is, met de DSM-5 komt iedereen aan zijn trekken!
12 oktober 2015 Hoe ernstig het ook is, met de DSM-5 komt iedereen aan zijn trekken! Theo Ingenhoven, psychiater Centrum voor Psychotherapie, Lunteren Han Berghuis, klinisch psycholoog Pro Persona Siependaal,
Nadere informatieReferenties. As I vs. As II DSM-IV-TR. Persoonlijkheidsstoornissen 3 Clusters. Algemene kenmerken van een persoonlijkheidsstoornis
Referenties Sprey, A. (2002). Praktijkboek persoonlijkheidsstoornissen. Diagnostiek, cognitieve gedragstherapie en therapeutische relatie. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum. Persoonlijkheidsstoornissen:
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
DSM-5 WHITEPAPER Persoonlijkheidsstoornissen Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren
Nadere informatieE book Persoonlijkheidsstoornissen
E book Persoonlijkheidsstoornissen Praktijk Meta Bosheuvel 5 5683 AS Best info@praktijkmeta.nl Persoonlijkheidsstoornissen Definitie Wat is een persoonlijkheidsstoornis nu eigenlijk? In officiële termen
Nadere informatieOorzaken en achtergronden van delinquent gedrag in de huidige samenleving. HOVO 3 Klaas van Tuinen
Oorzaken en achtergronden van delinquent gedrag in de huidige samenleving HOVO 3 Klaas van Tuinen Wat is normaal? Coherent zelf Identiteit Effectieve relaties Macht en afhankelijkheid Erbij horen Tijdelijkheid,
Nadere informatieWorkshop Holis&sche Theorie complexe symptoom- en persoonlijkheidsstoornissen en DSM- 5
Workshop Holis&sche Theorie complexe symptoom- en persoonlijkheidsstoornissen en DSM- 5 Najaarscongres VGCt Veldhoven 2015 door Adriaan Sprey www.adriaansprey.nl PrakAjkboek Persoonlijkheidsstoornissen,
Nadere informatieBorderline, waar ligt de grens?
Borderline, waar ligt de grens? Themadag georganiseerd door Friese werkgroep Labyrinth-In Perspectief 23 november 2002 Programma 10.00 10.15 10.20 11.00 11.15 11.45 12.15 13.00 14.00 15.00 Ontvangst met
Nadere informatieReeks 11. Psychiatrie op volwassen leeftijd
Reeks 11 Psychiatrie op volwassen leeftijd Psychiatrische aandoeningen Wanneer ben je ziek en wat is normaal? Hoe wordt een diagnose gesteld? Symptomen van de meest voorkomende ziektebeelden Angst Depressie
Nadere informatieGeneral Personality Disorder. A study into the Core Components of Personality Pathology J.G. Berghuis
General Personality Disorder. A study into the Core Components of Personality Pathology J.G. Berghuis SAMENVATTING General Personality Disorder H. Berghuis Hoofdstuk 1 is de inleiding van dit proefschrift.
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen Prof. Dr. Bas van Alphen b.van.alphen@mondriaan.eu Epidemiologie Beloop Five Factor Model (FFM): Neuroticisme, Extraversie, Openheid nemen af op latere leeftijd,
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meer uitzicht door nieuwe inzichten. Prof. Dr. Bas van Alphen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meer uitzicht door nieuwe inzichten Prof. Dr. Bas van Alphen Topklinisch centrum voor ouderen met persoonlijkheidsstoornissen in Heerlen-Maastricht Patiëntenzorg,
Nadere informatieDe Shedler-Westen Assessment Procedure (SWAP) De brug tussen wetenschap en praktijk in persoonlijkheidsdiagnostiek
De Shedler-Westen Assessment Procedure (SWAP) De brug tussen wetenschap en praktijk in persoonlijkheidsdiagnostiek Inhoud Persoonlijkheidsstoornissen volgens DSM-5, Sectie III Achtergrond en uitgangspunten
Nadere informatieColofon. Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid. Teksten: Stichting Gezondheid
Colofon Dit e-book is een uitgave van Stichting Gezondheid Teksten: Stichting Gezondheid Vormgeving: Michael Box (Internet Marketing Nederland) Correspondentie: Stichting Gezondheid (Stefan Rooyackers)
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen Persoonlijkheidsstoornissen Bert van Hemert Patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen dat binnen de cultuur afwijkt van de verwachtingen dat zich uit in cognities, affecten,
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen Naast een aantal psychiatrische ziekten, die dan op as I van het DSM systeem worden gecodeerd, kennen we ook een aantal persoonlijkheidsstoornissen, die dan op as II worden
Nadere informatieDiagnosen in de psychiatrie
Diagnosen in de psychiatrie Persoonlijkheidsstoornissen 1. Wat is een persoonlijkheidsstoornis? (3) 2. Indelingen (3) 3. DSM IV (28) A) Zonderling Prof dr Bert van Hemert Psychiater en epidemioloog Afdelingshoofd
Nadere informatieHeb ik een persoonlijkheidsstoornis?
Heb ik een persoonlijkheidsstoornis? Heb ik een persoonlijkheidsstoornis? Heftige emoties zijn niemand vreemd: als jij en je partner uit elkaar gaan of wanneer jouw chef steeds hogere eisen stelt, is het
Nadere informatieErnstige zaken: STiP-5.1
Kenniscentrum, 16 maart 2017 Ernstige zaken: STiP-5.1 Theo Ingenhoven, psychiater Centrum voor psychotherapie t.ingenhoven@propersona.nl 1 t.ingenhoven@propersona.nl witwitwit Centrum voor Psychotherapie
Nadere informatieWELKOM! Borderline... wie heeft de macht. Themadag georganiseerd door Friese werkgroep\labyrinth-in Perspectief 29 november 2003
WELKOM! Borderline... wie heeft de macht Themadag georganiseerd door Friese werkgroep\labyrinth-in Perspectief 29 november 2003 Borderline. wie heeft de macht Martin Steendam clusterhoofd behandeling Heerenveen
Nadere informatieInhoud. Deel A Persoonlijkheidsstoornissen algemeen. persoonlijkheidsstoornissen... 3. behandelplan, technieken en proces...
VII Inhoud I Deel A Persoonlijkheidsstoornissen algemeen 1 Classificatie, diagnostiek, functieanalyse en betekenisanalyse bij persoonlijkheidsstoornissen.....................................................
Nadere informatieMOEILIJKE MENSEN? HTTP://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=GGHL0QQUXVU&FEATURE=REL ATED. Bernard Kloostra en Alie Schenk, Frontlijnteam 19-04-2012
MOEILIJKE MENSEN? HTTP://WWW.YOUTUBE.COM/WATCH?V=GGHL0QQUXVU&FEATURE=REL ATED Bernard Kloostra en Alie Schenk, Frontlijnteam 19-04-2012 Moeilijke mensen, ze zijn overal. In je huis, in je buurt, op je
Nadere informatieWorkshop waarzeggen 16-9-2011 2de studiedag VKP-VMPD. Theo Ingenhoven, psychiater Jeroen Bakker, klinisch psycholoog
Workshop waarzeggen 16-9-2011 2de studiedag VKP-VMPD Hoezo toekomst? Back to the future! over de zin en onzin van DSM-5 persoonlijkheidsdiagnostiek bij de indicatiestelling voor (dag)klinische psychotherapie
Nadere informatieOmgaan met Borderline
PAOG 26 maart 2013 Maastricht Borderline 50 jaar geleden: de cliënt: reddeloos de hulpverlener: radeloos de situatie: hopeloos Borderline nu: De best behandelbare persoonlijkheidsstoornis Persoonlijkheidsstoornissen
Nadere informatieAGRESSIE. Basis emoties. Basis emoties. Agressie - sociologisch. Agressie - biologisch. Agressie en psychiatrie 16-3-2014
Basis emoties AGRESSIE en psychiatrische stoornissen Angst Verdriet Boosheid Verbazing Plezier Walging Paul Ekman Basis emoties Psychofysiologische reactie op een prikkel Stereotype patroon van motoriek,
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen N.B.: Deze worden op As II gecodeerd. 301.0 Paranoïde persoonlijkheidsstoornis 301.20 Schizoïde persoonlijkheidsstoornis 301.22 Schizotypische persoonlijkheidsstoornis 301.7
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meten en weten. Prof. Dr. Bas van Alphen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen: Meten en weten Prof. Dr. Bas van Alphen Inhoud Temporele stabiliteit Leeftijdsneutraliteit DSM-5 Behandelperspectief Klinische implicaties Casuïstiek Uitgangspunten!
Nadere informatieASS en co-morbiditeit
ASS en co-morbiditeit Onderzoek en praktijk 11 december 2008 E.H. Horwitz UCP Groningen Opbouw presentatie Wat is co-morbiditeit ASS en co-morbiditeit Casuïstiek: - ASS en/of persoonlijkheids-stoornissen
Nadere informatieWELKOM! Borderline, het zit tussen de oren! Labyrinth/In Perspectief 9 april 2005
WELKOM! Borderline, het zit tussen de oren! Labyrinth/In Perspectief 9 april 2005 Programma wat u wilt psychische problematiek borderline problematiek doen denken voelen Psychische stoornissen Stoornissen
Nadere informatieIn gesprek met werknemers met psychische klachten. Machteld List, Sitagre
In gesprek met werknemers met psychische klachten Machteld List, Sitagre 1 Even stil staan bij communicatie Het is soms lastig om een goed gesprek te voeren met een medewerker die last heeft van psychische
Nadere informatieVoorgestelde verandering bij persoonlijkheidsstoornissen in de DSM 5 (2011)
Voorgestelde verandering bij persoonlijkheidsstoornissen in de DSM 5 (2011) Proposed changes in personality disorders for DSM 5. Personality and Personality Disorder Workgroup (P&PD WG). January 2011.
Nadere informatieZelfverwonding bij patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis
Zelfverwonding bij patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis Prof. dr. Laurence Claes KU Leuven Faculteit PPW UA Faculteit Geneeskunde Laurence.claes@psy.kuleuven.be Borderline Persoonlijkheidsstoornis
Nadere informatieHantering van psychische problemen bij diabetes mellitus
Hantering van psychische problemen bij diabetes mellitus Wim Wierenga, klinisch psycholoog Hilda van der Heyde,, DVK/docent Kennistoets 1. Iemands persoonlijkheid is per definitie onveranderbaar. 2. Emotionele
Nadere informatieDSM-5 De belangrijkste veranderingen t.o.v DSM-IV
DSM-5 De belangrijkste veranderingen t.o.v DSM-IV Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Den Bosch, 25 september 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
Persoonlijkheidsstoornissen Gebaseerd op de evidence based multidisciplinaire richtlijn voor PS in 2008 Trimbosinstituut te Utrecht Inhoud 1. definitie van een PS 2. beschrijving vd verschillende PS 3.
Nadere informatieTemperamentsprofielen bij verslaving
17 februari 2017 Temperamentsprofielen bij verslaving Dr Els Santens Psychiater Team Verslavingszorg Inhoud Kader doctoraatsonderzoek Verslaving Gray s Reinforcement Sensitivity Theory (RST) Temperamentsprofielen
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen Maarten Boogert, soc. psych. verpleegk Divisie Ouderen / 24 uurdienst Mondriaan Zorggroep Heerlen Doelgroepen m.b.t hulpverlening van SPV- er : Acute psychiatrische
Nadere informatieDe schalen van de DAPP en persoonlijkheidsstoornissen van de DSM
De schalen van de DAPP en persoonlijkheidsstoornissen van de DSM In de twee meest gebruikte classificatiesystemen voor psychische stoornissen, de DSM en ICD, worden de criteria voor een diagnose per stoornis
Nadere informatiePERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS
PERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS PATIËNTENINFORMATIE ALGEMEEN Wat is een persoonlijkheidsstoornis? Ieder mens heeft een persoonlijkheid. Een persoonlijkheid is de optelsom van hoe u als persoon bent, hoe u zich
Nadere informatieSCEM Gericare Behandeling van SOLK en persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen 26 maart 2019
Persoonlijkheidsstoornis bij ouderen: Nieuwe ontwikkelingen Dr. A.C. (Arjan) Videler Psychotherapeut/GZ-psycholoog/Senior Onderzoeker Hoofd behandelzaken Expertisecentrum PersonaCura en Topklinisch Centrum
Nadere informatieKenmerken. VG protocol Borderlinepersoonlijkheidsstoornis (BPS) Comorbiditeit. Vaak gepaard met:
VG protocol Borderlinepersoonlijkheidsstoornis (BPS) (Emotioneel instabiele persoonlijkheidsstoornis) Kenmerken stabiel onstabiel : een pervasief patroon van: Emotionele instabiliteit Impulsieve gedragingen
Nadere informatieAntisociaal gedrag en problematisch middelengebruik. KFZ call
Antisociaal gedrag en problematisch middelengebruik KFZ call 2015-9 Projectgroep Auteurs: Fleur Kraanen, Joan van Horn*, Jan van Amsterdam, Roos Dekker, Juliette Hutten en Lieke Nentjes. Klinische Psychologie,
Nadere informatiePersoonlijkheids- stoornissen
Persoonlijkheids- stoornissen Classificatie, epidemiologie en psychotherapie Dr. Helene Andrea Wetenschappelijk onderzoeker Viersprong Institute for Studies on Personality Disorders (VISPD), Halsteren
Nadere informatieDifferentiële diagnostiek bij ASS
Differentiële diagnostiek bij ASS Diagnostiek bij volwassenen met autismespectrumstoornissen Op weg naar een richtlijn 11 december 2008 Werkgroep Differentiaaldiagnostiek & comorbiditeiten (Arnold Bartels,
Nadere informatieDAPP-BQ Standaard. Dimensionale assessment van persoonlijkheidspathologie. Elizabeth Smit
DAPP-BQ Standaard Dimensionale assessment van persoonlijkheidspathologie ID 4589-17 Datum 05.11.2014 DAPP-BQ Inleiding 2 / 21 INLEIDING De DAPP-BQ is een dimensionale vragenlijst voor persoonlijkheidsstoornissen.
Nadere informatiePersoonlijkheidstoornissen 6 okt. 2008
Persoonlijkheidstoornissen 6 okt. 2008 Erwin van Meekeren Psychiater Scelta,, expertisecentrum voor persoonlijkheidsproblematiek Ongewild lastig Werknemers met een persoonlijkheid(sstoornis sstoornis)
Nadere informatieDubbele diagnosemonitor
Dubbele diagnosemonitor Ervaringen met vijf jaar doelgroepenmonitoring Dr. Gerdien de Weert-van Oene Projectleider DD monitor g.weert@iriszorg.nl www.nispa.nl Schema *: DD-monitor De DD monitor naar meetinstrumenten
Nadere informatieMIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN. Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein
MIDDELENGERELATEERDE en VERSLAVINGSSTOORNISSEN Dr. Marie-Catherine Monté en Dr. Marieke Waignein 28 november 2014 Middelengerelateerde problematiek 1. Algemeen A. Middelengebruik in België B. Gevolgen:
Nadere informatie6 Forensische aspecten Aandachtspunten 134 Noten 134
Inhoud Voorwoord Hoofdstuk 1 Psychiatrische stoornis en diagnostiek 13 1 Inleiding 13 2 Psychiatrische ziekte 13 3 De psychische functies 16 4 Doelen en onderdelen psychiatrische diagnostiek 17 5 Diagnose
Nadere informatieDAPP-BQ Screening. Dimensionale assessment van persoonlijkheidspathologie. Elizabeth Smit
DAPP-BQ Screening Dimensionale assessment van persoonlijkheidspathologie ID 4589-17 Datum 05.11.2014 DAPP-BQ Inleiding 2 / 20 INLEIDING De DAPP Screening is de verkorte versie van de DAPP-BQ, een dimensionale
Nadere informatieOver hard werken, verbinden, humor & houden van!!!
Over hard werken, verbinden, humor & houden van!!! Lonneke Mechelse, GZ psycholoog BIG, Registerpsycholoog NIP Arbeid & Organisatie bij Peptalk Delft, (generalistische basis GGZ) & Mentaal Beter Gouda
Nadere informatieBorderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant
Borderline in het gezin. Koos Krook, sr. preventiefunctionaris GGZ Midden Brabant Inleiding - Stellingen. - Ontstaan psychiatrische aandoeningen. - Wat zien naastbetrokkenen. - Invloed van borderline op
Nadere informatieDag van de Psycholoog 12/02/15
Onderzoek naar assessment van persoonlijkheidspathologie bij ouderen Gina Rossi & Bas van Alphen Inhoud workshop Het construct Temporele (in)stabiliteit Leeftijdsneutraliteit Assessment De praktijk Vignetten
Nadere informatieRapportage 2010. Landelijk Informatie Netwerk Eerstelijnspsychologen (LINEP) Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg
Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Postbus 1568 3500 BN Utrecht Tel. 030-272 9700 Rapportage 2010 Landelijk Informatie Netwerk Eerstelijnspsychologen (LINEP) 2 Hieronder worden
Nadere informatieIndividuele verschillen in. persoonlijkheidskenmerken. Een genetisch perspectief
N Individuele verschillen in borderline persoonlijkheidskenmerken Een genetisch perspectief 185 ps marijn distel.indd 185 05/08/09 11:14:26 186 In de gedragsgenetica is relatief weinig onderzoek gedaan
Nadere informatieDSM-5 Inleiding in de belangrijkste veranderingen
DSM-5 Inleiding in de belangrijkste veranderingen Dr. P. Remijnse, psychiater VIA, 23 januari 2017 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieAutisme en de DSM-5 symposium autismenetwerk Zuid- Holland Zuid Autismeweek
Autisme en de DSM-5 symposium autismenetwerk Zuid- Holland Zuid Autismeweek Woensdag 2 april 2014 Ad van der Sijde, Yulius Autisme Paul Reijnen, BOBA Inhoud Presentatie Vragen Veranderingen DSM-5 autisme
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
DSM-5 whitepaper Persoonlijkheidsstoornissen Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij adolescenten. Dineke Feenstra 17 maart 2014
Persoonlijkheidsstoornissen bij adolescenten Dineke Feenstra 17 maart 2014 Wat zijn persoonlijkheidsstoornissen? A. Een duurzaam patroon van innerlijke ervaringen en gedragingen die duidelijk binnen de
Nadere informatieIndividueel Traject Afdeling WORKSHOP FFZ 22 JANUARI 2019 DOOR JOLITA DE VETH EN IRENE BOS
Individueel Traject Afdeling WORKSHOP FFZ 22 JANUARI 2019 DOOR JOLITA DE VETH EN IRENE BOS Ontstaansgeschiedenis Justitiële Jeugdinrichtingen: vangen jongeren op en behandelen jongeren in het kader van
Nadere informatiePK Broeders Alexianen Tienen
PROGRAMMA 09u30 Ontvangst Koffie 10u00 Verwelkoming en inleiding Ivo Vanschooland Dr. H. Peuskens Getuigenis Pauze Getuigenis Herman Hacour 12u00 Aperitief en lunch 14u00 Werkgroepen begeleid door: Hacour
Nadere informatieOnderwerp Kenmerk Datum Resultaten e-diagnostiek 104575 18-01-2014
VERTROUWELIJK Onderwerp Kenmerk Datum Resultaten e-diagnostiek 104575 18-01-2014 Cliënt Naam: Dhr. R. Richard Geboortedatum: 01-01-1986 BSN: 111222333 Voorlopige DSM IV classificatie As 1 Hypochondrie
Nadere informatieForum. Een kennismaking met de DSM-5. Peter Hanneman *
Forum Een kennismaking met de DSM-5 Peter Hanneman * Met een zekere regelmaat komt de American Psychiatric Association, de APA, met een nieuwe versie van het bekende Diagnostic and Statistical Manual,
Nadere informatieSeverity Indices for Personality Problems (SIPP-118 en SIPP-SF) Laura Weekers & Annelies Laurenssen Trimbos Instituut, 3 februari 2016
Severity Indices for Personality Problems (SIPP-118 en SIPP-SF) Laura Weekers & Annelies Laurenssen Trimbos Instituut, 3 februari 2016 Inhoud Theoretische achtergrond Ontwikkeling SIPP Domeinen en facetten
Nadere informatieEetstoornissen. Symptomen
Eetstoornissen Eetstoornissen zijn stoornissen die te maken hebben met eetgedrag maar ook met het denken over eten en lichaamsgewicht. Mensen met een eetstoornis zijn voortdurend bezig met (niet) eten
Nadere informatieAgressie bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis
Agressie bij mensen met een persoonlijkheidsstoornis Dr. Ad Kaasenbrood Directeur Kenniscentrum Persoonlijkheidsstoornissen Psychiater FACTteam, Pro Persona De veelkleurigheid van agressie, 17 mei 2017,
Nadere informatieDiagnostische bronnen
Diagnostische bronnen Testinformatie MMPI-2 Observatie Testattitude Validiteit Inhoudschalen Empirische schalen HL-schalen, suppl. Schalen Kritieke items Klinische informatie Anamnese Biografie Somatiek
Nadere informatieDSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014
DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools 28-11-2014 Inhoud DSM IV -> DSM 5 DSM IV: Schizofrenie als kernsyndroom Even stilstaan bij SCHIZOFRENIE Kritiek op DSM IV Overzicht DSM 5 Schizofrenie (1) Epidemiologie:
Nadere informatieAGRESSIE. Basis emoties. Basis emoties. Basis emoties 28-3-2012. Angst Verdriet Boosheid Verbazing Plezier Walging Paul Ekman
Basis emoties AGRESSIE en psychiatrische sen Angst Verdriet Boosheid Verbazing Plezier Walging Paul Ekman Basis emoties Basis emoties Psychofysiologische reactie op een prikkel Stereotype patroon van motoriek,
Nadere informatieDialectische gedragstherapie voor narcistische mannen
Najaarscongres VGCT 13-11-2015 Dialectische gedragstherapie voor narcistische mannen Dr. Thom van den Heuvel Psycholoog-psychotherapeut Team Scelta Radboudumc Centrum voor Dialectische gedragstherapie
Nadere informatieJe bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014
Je bent alleen maar verslaafd! Wim van Loon, Psychiater. 10 februari 2014 Comorbiditeit: Voorkomen van verschillende stoornissen bij 1 persoon. Dubbele diagnose: Verslaving (afhankelijkheid en misbruik
Nadere informatieDe intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis
De intramurale behandeling van forensische patienten met een persoonlijkheidsstoornis Een empirische studie Treatment outcome in personality disordered forensic patients An empirical study ( with a summary
Nadere informatieComorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling
Comorbiditeit PTSS en Persoonlijkheidsstoornissen Samenspel in diagnostiek en behandeling Gloria Gribling en Ellen Willemsen Casuïstiek 1 Hoe ontdek je hoeveel en welke koppen de draak heeft? (Diagnostiek)
Nadere informatieOver mensen met psychische of psychiatrische problematiek. Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009
Over mensen met psychische of psychiatrische problematiek Bijeenkomst voor kerken, raden en verenigingen in de gemeente Aalburg 19 november 2009 Programma 19.30 uur Opening 19.35 uur Inleiding door Gertie
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen Topspecialistische problematiek Sylvia Heijnen-Kohl, klinisch psycholoog/psychotherapeut Doel workshop Uitwisseling Wat is er bekend? Vanuit expertisecentrum: onderzoek
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen: diagnostiek en behandeling
Persoonlijkheidsstoornissen: diagnostiek en behandeling Factsheet Persoonlijkheidsstoornissen Inleiding Deze factsheet geeft informatie over de diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen.
Nadere informatieInvitational Conference Persoonlijkheidsstoornissen en Werk 9 mei 2019 Trimbos-instituut, Utrecht
Invitational Conference Persoonlijkheidsstoornissen en Werk 9 mei 2019 Trimbos-instituut, Utrecht Programma 12.30-13.00 Inloop 13.00-13.45 Ervaringsverhaal met uitdagende stellingen voor de deelnemers
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen
DSM-5 WHITEPAPER Persoonlijkheidsstoornissen Bij persoonlijkheidsstoornissen is sprake van manieren van over zichzelf en anderen denken en voelen die een aanzienlijke negatieve invloed hebben op het functioneren
Nadere informatieDAPP-BQ. Dimensionale assessment van persoonlijkheidspathologie. HTS Report. Jeroen de Vries ID Datum
HTS Report DAPP-BQ Dimensionale assessment van persoonlijkheidspathologie ID 5105-7038 Datum 20.07.2017 Screening INLEIDING DAPP-BQ 2/22 Inleiding De DAPP Screening is de verkorte versie van de DAPP-BQ,
Nadere informatieMoeilijke mensen. Moeilijke mensen? SCEM cursus Moeilijke Mensen NIS, 6 okt Moeilijke mensen met een persoonlijkheidsstoornis
InhouseNascholingBaarn, 6 Oktober2016 Vereniging Voor Letselschaderegelaars c.q. Personenschaderegelaars Moeilijke mensen omgaan met mensen met een persoonlijkheidsstoornis Moeilijke mensen? Dr. Thom van
Nadere informatieVerslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen. Hein Sigling, specialismeleider Verslaving.
Verslaving en de Geïntegreerde RichtlijnBehandeling persoonlijkheidsstoornissen Hein Sigling, specialismeleider Verslaving. Hein Sigling juni 2008 Wat staat er over verslaving in de GRB? Middelenmisbruik
Nadere informatieLastpakken in de zorg. Christien de Jong, psychotherapeut Els Beekman & Koos van der Knaap, acteurs christiendejong@hetnet.nl
Lastpakken in de zorg Christien de Jong, psychotherapeut Els Beekman & Koos van der Knaap, acteurs christiendejong@hetnet.nl Wat kan een goede patiënt? Zich verstandig aanpassen aan steeds weer veranderende
Nadere informatieSamenvatting. Adviesaanvraag
Samenvatting Adviesaanvraag De antisociale persoonlijkheidsstoornis (ASP) is een psychiatrische stoornis die wordt gekenmerkt door een duurzaam patroon van egocentrisme, impulsiviteit en agressiviteit.
Nadere informatiein gesprek over: Persoonlijkheidsstoornissen
in gesprek over: Persoonlijkheidsstoornissen Colofon Auteur: E. van Meekeren Redactie: W. Smith van Rietschoten (eindredacteur) R. Hoekstra E.A.M. Knoppert van der Klein E. van Meekeren M. van Verschuer
Nadere informatieOuderenpsychiatrie: Hulpmiddelen bij het Herkennen en Signaleren
Ouderenpsychiatrie: Hulpmiddelen bij het Herkennen en Signaleren Dr. Martin G. Kat (ouderen)psychiater-psychotherapeut NWZ Alkm./Amsterdam www.psykat.nl Inhoud Diagnosticeren/ Differentiaal-diagnostiek
Nadere informatie