Verkeerscirculatieplan Havenkwartier

Transcriptie

1 Verkeerscirculatieplan Havenkwartier Ontwerp-verkeerscirculatieplan Gemeente Hoorn Ingenieursbureau Vincent Evers Augustus B2001_DOC06

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 Proces Kaders Onderzoeksgebied Visies...5 Stadsvisie Poort van Hoorn Beleidsplannen...6 Havenplan Verkeersplan Binnenstad Notitie Zwaar Verkeer Binnenstad Onderzoek doorgaand verkeer Huidige situatie Huidige verkeerscirculatie Parkeren Inventarisatie bewoners en ondernemers Knelpunten Knelpunt huidige situatie Doorgaand verkeer door woonerven Knelpunten uit inventarisatie bewoners en ondernemers Doelstellingen en randvoorwaarden Doelstellingen Hoofddoelstelling: Zo min mogelijk doorgaand verkeer Autoluw Havenkwartier Geen doorgaand verkeer door woonerven Randvoorwaarden Mogelijke oplossingsrichtingen Variant 1 Knip in het gebied Variant 2 Ontsluiting via westzijde Variant 3 Ontsluiting via oostzijde Variant 4 Wandelroute autovrij Variant 5 Oude Doelenkade en Veermanskade autovrij tijdens zomermaanden Samenvatting varianten Later uit te werken: B2001_DOC06

3 1. Inleiding Vanuit het Havenkwartier komen geluiden dat sprake is van veel doorgaand verkeer door het gebied, terwijl dat verkeer daar niet nodig is. Dit verkeer leidt tot overlast voor bewoners van het Havenkwartier. In de gemeenteraad is een motie aangenomen wat het college verzoekt onderzoek te doen naar welke maatregelen er genomen kunnen worden om sluipverkeer in het havengebied te ontmoedigen dan wel tegen te gaan en daarover aan de raad te rapporteren. De hoofddoelstelling van het Verkeerscirculatieplan Havenkwartier is om te komen tot een breed gedragen maatregelenpakket dat zo veel mogelijk doorgaand verkeer door het gebied tegen gaat. Proces Dit ontwerp-verkeerscirculatieplan is een eerste opzet van het plan. In dit ontwerp is de feitelijke situatie beschreven, waaronder de huidige verkeerscirculatie en het aandeel doorgaand verkeer. Ook is een eerste opzet gegeven hoe het doorgaande verkeer uit het gebied geweerd kan worden. Met dit ontwerp-verkeerscirculatieplan worden bewoners en ondernemers gevraagd mee te denken aan mogelijke oplossingen. Hoe staan zij daar in? Met wat voor klachten en ideeën lopen zij nog rond? Deze eerste opzet geeft een eerste prikkel om daar over na te denken. De bewoners en ondernemers wordt gevraagd mee te denken. Met hun input wordt het verkeerscirculatieplan definitief gemaakt en voorgelegd aan de gemeenteraad. 3 13B2001_DOC06

4 2. Kaders 2.1 Onderzoeksgebied Het Verkeerscirculatieplan Havenkwartier beperkt zich tot een deel van de binnenstad. Het Havenkwartier is het onderzoeksgebied, de rest van de binnenstad is het invloedsgebied. Het onderzoek om tot de knelpunten te komen richt zich op het onderzoeksgebied, terwijl de oplossingsrichtingen ook rekening houden met het invloedsgebied. In onderstaande afbeelding is het onderscheid tussen het onderzoeksgebied en het invloedsgebied weergegeven. 4 13B2001_DOC06

5 2.2 Visies Stadsvisie Een van de kernvragen uit de stadsvisie is: Hoe zorgen we ervoor dat Hoorn als geheel (en de binnenstad in het bijzonder) bereikbaar blijft, zonder dat het verkeer de overhand krijgt en de stad aan leefbaarheid inboet? Toerisme De binnenstad is van groot belang voor de ontwikkeling van Hoorn, met name voor het toerisme, voor voorzieningen met lokale en regionale aantrekkingskracht (zoals het ziekenhuis en de bibliotheek) en voor winkels die het moeten hebben van kijken en vergelijken. Een knelpunt daarbij is de bereikbaarheid van en het parkeren in de binnenstad. Dat vereist een duurzame oplossing, door het weren van het verkeer dat niets in de binnenstad te zoeken heeft en door het bestemmingsverkeer een goede (parkeer)plek te bieden. Bij de verdere ontwikkeling van het toerisme is de bereikbaarheid en het parkeren een punt van zorg. Daarbij speelt ook een rol dat het vanuit toeristisch perspectief essentieel is dat de auto in bepaalde delen van de binnenstad zo veel mogelijk uit het straatbeeld wordt geweerd. Dat staat op gespannen voet met de belangen van de binnenstadsbewoners (met name in het havengebied) en het winkelend publiek (met name rond het winkelgebied en het Kerkplein). Een autoluwe binnenstad De binnenstad zal zo veel mogelijk autoluw worden gemaakt, met het oog op de historische uitstraling en de gewenste kwaliteit van de binnenstad. Een volledig autovrije binnenstad is een illusie, gelet op het grote aantal bewoners van de binnenstad, de groei van het autobezit en het belang van de auto voor het winkelen. De gemeente zal dusdanige randvoorwaarden scheppen, dat de auto zo veel mogelijk uit het straatbeeld verdwijnt op die plaatsen die voor het toerisme, de recreatie en het winkelen (en daarmee voor het imago van Hoorn) van belang zijn. Dat betreft dan met name de as vanaf de Noorderveemarkt via het winkelrondje, Kerkplein en Roode Steen naar het havengebied. In de eerste plaats zal het doorgaand verkeer in de binnenstad worden beperkt. Voor veel mensen is een route dwars door de binnenstad momenteel een aantrekkelijk alternatief om de drukte op de Provincialeweg te ontlopen (bijvoorbeeld vanuit de Kersenboogerd in de richting Alkmaar). Daarmee wordt de binnenstad echter opgezadeld met een oneigenlijke extra verkeersdruk. Sluipverkeer door het centrum zal worden tegengegaan door middel van gerichte verkeersmaatregelen. In de binnenstad is in principe alleen plaats voor bestemmingsverkeer. Poort van Hoorn In het kader van de Poort van Hoorn gaat aan de noordzijde van de binnenstad een wijziging van de verkeersstructuur plaatsvinden. Dat heeft een beperkte invloed op de verkeersstromen in het Havenkwartier. Er bestaat een kans dat er een lichte toename van het doorgaand verkeer plaatsvindt. Waar nu potentieel doorgaand verkeer wordt tegengehouden door de spoorwegovergang in het Keern, wordt de route via de Carbasiusweg wellicht aantrekkelijker. Of en hoe groot de toename is, is op dit moment niet duidelijk. 5 13B2001_DOC06

6 2.3 Beleidsplannen Havenplan 2006 In het Havenplan is opgenomen dat mogelijk de Hoge Brug weer als beweegbare brug in gebruik wordt genomen. Zo kan de Oude Haven weer gebruikt worden voor het aanmeren van schepen. Het in gebruik nemen van de Hoge Brug als beweegbare brug kan consequenties hebben voor de doorstroming van het verkeer. Wanneer de brug gesloten is voor het verkeer, open voor het scheepvaartverkeer, dan kan lichte filevorming ontstaan. Verkeersplan Binnenstad 2008 In het Verkeersplan Binnenstad is in paragraaf 5.13 ingegaan op de overlast van de hoeveelheid verkeer: In de NVP (Nota Verkeer en Parkeren) werd gesteld dat het autoverkeer voor een behoorlijk aantal probleempunten zorgt. Met name bewoners klagen over de drukte: teveel auto s, die te hard rijden. Als mogelijke oorzaken van de overlast worden vooral zoekverkeer en doorgaand verkeer genoemd. Ten aanzien van zoekverkeer wordt verwezen naar paragraaf 5.6 (van het Verkeersplan Binnenstad, red.). Wat betreft het doorgaande verkeer is naar aanleiding van de NVP een aantal verkeersmaatregelen getroffen zoals een bussluis op de Vollerswaal, instelling van eenrichtingsverkeer op het Breed en invoering van het Verkeerscirculatieplan Venenlaankwartier. Als gevolg hiervan is de doorgaande verkeersstroom van west naar oost door de binnenstad nagenoeg teniet gedaan. Alleen over de route Italiaanse Zeedijk, Veermanskade, Oude Doelenkade blijkt uit het verkeersmodel een beperkte hoeveelheid doorgaand verkeer (circa 130 auto s per dag in 2004 en circa 350 auto s per dag in 2020) van west naar oost te rijden. Voornoemde cijfers komen uit het gemeentelijk verkeersmodel. Door bewoners van de Westerdijk is in de avondspits, tussen en uur een kentekenonderzoek uitgevoerd. Hieruit bleek dat in die periode 309 voertuigen doorgaand verkeer waren. Dit getal strookt niet met de waarde die het verkeersmodel aangeeft. Het is daarom goed om een eigen onderzoek te doen in het voorjaar van 2009 om te bepalen of er werkelijk sprake is van een afwijking van het verkeersmodel. Op basis hiervan kunnen eventuele voorstellen gedaan worden. Notitie Zwaar Verkeer Binnenstad 2013 In de Notitie Zwaar Verkeer Binnenstad wordt verwezen naar het opstellen van dit verkeerscirculatieplan. Eén van de knelpunten uit de notitie is het rijden van touringcars door het havengebied heen, terwijl zij vanaf het Visserseiland via het Achterom de stad weer dienen te verlaten. 6 13B2001_DOC06

7 2.4 Onderzoek doorgaand verkeer 2009 In 2009 is een onderzoek uitgevoerd naar het aandeel doorgaand verkeer in de binnenstad. Hieronder is de samenvatting uit het rapport te lezen: Gemeente Hoorn heeft zich ten doel gesteld het havengebied autoluw te maken en tevens het doorgaand verkeer te weren. Volgens bewoners wordt deze doelstelling niet waargemaakt; vandaar dat de gemeente gestart is met een grootschalig verkeersonderzoek binnen dit havengebied. Het onderzoek spitst zich met name op het doorgaand verkeer door het havengebied, van de westelijke naar de oostelijke zijde. Het onderzoek heeft plaatsgevonden tussen 7 september en 18 september 2009 en is met name gericht op werkdagen van maandag tot en met vrijdag. In deze periode is op negen locaties in Hoorn onderzoek gedaan naar het verkeer met behulp van kentekendetectiecamera s. Deze techniek maakt het o.a. mogelijk verkeer te tellen, reistijden te meten en doorgaand verkeer te detecteren. Op basis van de verkregen meetgegevens is het mogelijk om op de volgende vragen antwoord te geven: 1. Wat is op de meetlocaties in Hoorn de gemiddelde verkeersintensiteit? In het havengebied van Hoorn (Italiaanse Zeedijk, Appelhaven en Grote Oost) worden op een gemiddelde werkdag ruim 2700 voertuigen waargenomen. Op de toegangswegen richting het havengebied (Westerdijk, De Weel en het Keern) worden op werkdagen ruim voertuigen waargenomen. De Provincialeweg verwerkt op werkdagen tussen de (doorsnede) voertuigen ten oosten van Hoorn en (doorsnede) voertuigen t.h.v. aansluiting met de A7. In het weekend dalen deze aantallen respectievelijk tot en Op welke trajecten wordt het meeste doorgaand verkeer waargenomen? Het meeste doorgaand verkeer wordt waargenomen op de trajecten tussen de Westerdijk/De Weel en de Willemsweg, gebruik makend van óf de Italiaanse Zeedijk, óf de Appelhaven, óf het Grote Oost. Vanaf de Westerdijk rijden op werkdagen ca. 240 voertuigen als doorgaand verkeer door naar de Willemsweg. Van De Weel rijden op werkdagen ca. 180 voertuigen als doorgaand verkeer door naar de Willemsweg. 3. Wat is het aandeel doorgaand verkeer per locatie? Op de Italiaanse Zeedijk, Appelhaven en Grote Oost worden op de werkdagen respectievelijk 121, 145 en 168 doorgaande voertuigen waargenomen. Dit betekent een aandeel van 13% doorgaand verkeer op de Italiaanse Zeedijk, 20% doorgaand verkeer op de Appelhaven en 16% doorgaand verkeer op het Grote Oost. Op de Westerdijk en De Weel rijdt respectievelijk 14% en 12% doorgaand verkeer in oostelijke richting door het havengebied. In het weekend daalt het aandeel doorgaand verkeer per traject gemiddeld met ca. 35%. 4. Wat is het percentage doorgaand verkeer in het havengebied van Hoorn? Het havengebied van Hoorn wordt in dit onderzoek beperkt tot de meetlocaties op de Italiaanse Zeedijk, Appelhaven en Grote Oost. Van de ruim 2700 voertuigen die hier dagelijks rijden, worden ruim 430 voertuigen tot doorgaand verkeer gerekend. Dit betekent op werkdagen een aandeel van 16% doorgaand verkeer door het havengebied van Hoorn. 7 13B2001_DOC06

8 In onderstaande afbeeldingen is een overzicht weergegeven van de intensiteiten en de hoeveelheid doorgaand verkeer. 8 13B2001_DOC06

9 3. Huidige situatie In dit hoofdstuk wordt de huidige verkeerssituatie beschreven van zowel het onderzoeksgebied als het invloedsgebied. Dit is gedaan omdat dan een goed beeld ontstaat van het gehele gebied. 3.1 Huidige verkeerscirculatie In onderstaande afbeelding is de huidige verkeerscirculatie weergegeven. In de binnenstad zijn veel straten waar eenrichtingsverkeer van kracht is. Ook zijn een aantal straten aangewezen als woonerf (gele lijnen in de afbeelding). Knelpunt Uit de huidige verkeerscirculatie komt één knelpunt naar voren. Er is sprake van doorgaand verkeer door de woonerven. 9 13B2001_DOC06

10 3.2 Parkeren De parkeermogelijkheden voor bezoekers van de binnenstad zijn in onderstaande afbeelding weergegeven. In het Havenkwartier is een aantal parkeerplaatsen voor bezoekers aanwezig op de Nieuwendam, de brug tussen de Appelhaven en de Bierkade, de Korenmarkt en op de Oude Doelenkade. Deze parkeerplaatsen zijn bestemd voor bezoekers van de horeca (restaurants) en enkele voorzieningen in het gebied B2001_DOC06

11 4. Inventarisatie bewoners en ondernemers Volgt B2001_DOC06

12 5. Knelpunten 5.1 Knelpunt huidige situatie Doorgaand verkeer door woonerven Uit de inventarisatie van de huidige situatie volgt één knelpunt. De Vijzelstraat, een deel van de Italiaanse Zeedijk en een deel van het Grote Oost zijn aangewezen als woonerf. Eén van de eigenschappen van een woonerf is dat daar geen doorgaand verkeer plaatsvindt, alleen verkeer wat in het woonerf moet zijn. Uit het onderzoek naar doorgaand verkeer uit 2009 blijkt dat er sprake is van doorgaand verkeer door deze woonerven. De intensiteiten zijn niet dusdanig dat er sprake is van ongeoorloofde hoeveelheden doorgaand verkeer. 5.2 Knelpunten uit inventarisatie bewoners en ondernemers Volgt B2001_DOC06

13 6. Doelstellingen en randvoorwaarden 6.1 Doelstellingen Hoofddoelstelling: Zo min mogelijk doorgaand verkeer De hoofddoelstelling van het verkeerscirculatieplan is om zoveel mogelijk doorgaand verkeer te weren uit het havenkwartier. Naast de hoofddoelstelling zijn ook een aantal andere doelstellingen die voortkomen uit de visies, beleidsplannen en knelpunten. Autoluw Havenkwartier In de stadsvisie is opgenomen dat wordt gestreefd naar een autoluwe binnenstad. Daar past doorgaand verkeer niet in. Het Havenkwartier is dan alleen open voor bestemmingsverkeer (bewoners en ondernemers). Geen doorgaand verkeer door woonerven Het knelpunt wat uit de analyse van de huidige verkeerssituatie komt is dat doorgaand verkeer door woonerven rijdt (Italiaanse Zeedijk, Vijzelstraat en Grote Oost). Dit is onwenselijk omdat in woonerven in principe alleen bestemmingsverkeer mag komen. Vandaar dat als doelstelling is opgenomen om geen doorgaand verkeer door woonerven toe te staan. [Doelstellingen uit knelpunten bewoners/ondernemers] 6.2 Randvoorwaarden Om tot een realistisch maatregelenpakket te komen is een aantal voorwaarden waaraan voldaan moet worden. Het maatregelenpakket moet aansluiten bij de bestaande visies en beleidsplannen. Dat wordt gerealiseerd door de doelstellingen die zijn beschreven in de vorige paragraaf. Een andere randvoorwaarden is dat het plan breed gedragen moet zijn. Er kan geen maatregelenpakket uitkomen waar alleen bewoners blij mee zijn, maar de ondernemers totaal niet, of andersom. In het geval er geen maatregelenpakket gevormd kan worden waar beide doelgroepen mee kunnen leven, wordt de huidige situatie gehandhaafd. Randvoorwaarden vanuit nood- en hulpdiensten De nood- en hulpdiensten hebben aangegeven dat een eventuele fysieke afsluiting belemmeringen oplevert. Elke vorm van vertraging is onwenselijk en heeft een negatieve invloed op de aanrijtijden van de nood- en hulpdiensten. De enige vorm van fysieke afsluiting die wel toegepast kan worden is een dynamische afsluiting zoals bij de Roode Steen of zoals de bussluizen. [Randvoorwaarden vanuit bewoners/ondernemers] 13 13B2001_DOC06

14 7. Mogelijke oplossingsrichtingen Er zijn vier basisvarianten gemaakt. Deze basisvarianten hebben gemeen dat het doorgaande verkeer door het Havenkwartier onmogelijk wordt gemaakt. De vier varianten worden per stuk verder toegelicht. 7.1 Variant 1 Knip in het gebied Variant 1 is het aanbrengen van een knip in het havengebied. Door de Hoge Brug, de Vismarkt en de Roode Steen permanent af te sluiten wordt doorgaand verkeer door de binnenstad onmogelijk gemaakt. In onderstaande afbeelding is de bereikbaarheid van de binnenstad weergegeven. Elke invalsweg heeft een eigen kleur gekregen waardoor inzichtelijk wordt welk gebied via welke invalsweg is te bereiken B2001_DOC06

15 7.2 Variant 2 Ontsluiting via westzijde In de tweede variant wordt de Kleine Oostbrug afgesloten en is het Havenkwartier in zijn geheel vanuit het westen bereikbaar via de Westerdijk. De Roode Steen kan in dat geval doordeweeks en in de winterweekenden open blijven B2001_DOC06

16 7.3 Variant 3 Ontsluiting via oostzijde De derde variant gaat er vanuit dat het Havenkwartier wordt ontsloten via het Kleine Oost. De Wijdesteeg, Paardensteeg en Roode Steen worden afgesloten. Het eenrichtingsverkeer in de Vijzelstraat wordt omgedraaid om de Italiaanse Zeedijk te bereiken B2001_DOC06

17 7.4 Variant 4 Wandelroute autovrij De vierde variant gaat uit van een autovrije wandelroute vanaf het station via het winkelrondje naar de havens en het Oostereiland. Daarvoor moeten veel maatregelen genomen worden die in onderstaande afbeelding zijn weergegeven B2001_DOC06

18 7.5 Variant 5 Oude Doelenkade en Veermanskade autovrij tijdens zomermaanden In de vijfde variant wordt uitgegaan van een autovrije Oude Doelenkade en Veermanskade tijdens de zomermaanden. De tijden van de afsluiting lopen parallel aan de tijden van de afsluiting Roode Steen. In onderstaand afbeelding is weergegeven wat de verkeerscirculatie is tijdens de afsluitingen B2001_DOC06

19 7.6 Samenvatting varianten In onderstaande tabel zijn de varianten weergegeven en is per categorie beoordeeld. Beoordelingcriteria Variant 1 Knip halverwege Doelstellingen Zo min mogelijk doorgaand verkeer Autoluw Woonerven Doorgaand verkeer onmogelijk Alleen bestemmingsverkeer Beperkt doorgaand bestemmingsverkeer Variant 2 Westelijke ontsluiting Doorgaand verkeer onmogelijk Alleen bestemmingsverkeer Doorgaand bestemmingsverkeer Variant 3 Oostelijke ontsluiting Doorgaand verkeer onmogelijk Alleen bestemmingsverkeer Alleen bestemmingsverkeer Variant 4 Wandelroute autovrij Doorgaand verkeer onmogelijk Wandelroute autovrij Beperkt doorgaand bestemmingsverkeer Variant 5 Oude Doelenkade en Veermanskade autovrij Doorgaand verkeer onmogelijk tijdens tijden Roode Steen Autoluw tijdens tijden Roode Steen Beperkt doorgaand bestemmingsverkeer Randvoorwaarden Breed gedragen Verkeerskundig Verkeerscirculatie Parkeren Evenwichtige verdeling verkeersstromen Betaald parkeren geconcentreerd in oostelijk deel Gebied in via Westerdijk, uit via meerdere kanten Betaald parkeren vanuit westen bereikbaar Ontlasting Westerdijk Betaald parkeren vanuit oosten bereikbaar Evenwichtige verdeling verkeersstromen Deel betaald parkeren opgeheven; verlies vergunningparkeren Korenmarkt en Nieuwendam tijdens tijden Roode Steen Parkeerplaatsen tijdens tijden Roode Steen onbereikbaar Bewoners Ondernemers Nood- en hulpdiensten Geen vertraging Mits dynamische afsluitingen Mits dynamische afsluitingen Mits dynamische afsluitingen Mits dynamische afsluitingen Mits dynamische afsluitingen Aandachtspunten Haalbaarheid permanente afsluiting Roode Steen Wegklapbare palen vs bereikbaarheid nood- en hulpdiensten Wegklapbare palen vs bereikbaarheid nood- en hulpdiensten Haalbaarheid permanente afsluiting Roode Steen Wegklapbare palen vs bereikbaarheid nood- en hulpdiensten Haalbaarheid van de vele maatregelen Wegklapbare palen vs bereikbaarheid nood- en hulpdiensten Haalbaarheid openstellen Achter op het Zand Wegklapbare palen vs bereikbaarheid nood- en hulpdiensten 19 13B2001_DOC06

20 8. Later uit te werken: De keuze van de variant. Uitvoering en financiën B2001_DOC06