P r e e k e n l i t u r g i e

Transcriptie

1 Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 2 december 2012 Eerste advent Organist: Gerben Bergstra; voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Vanuit de woestijn liturgie * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen Welkom allemaal Goedemorgen, welkom allemaal. Ik met mijn en jij met jouw verhaal. Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn. Alles mag er zijn. God, ik vraag je, kom in onze kring. Wees er bij, wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en jij met jouw verhaal, verteld in mensentaal. *Leah Andringa steekt de eerste adventskaars aan: Steek één kaarsje aan. Kerstfeest is nog ver. Kijk eens naar het vlammetje. t Lijkt wel een ster. * Gesprek met de kinderen * Zingen lied 124: 1, 2 en 4 Nu daagt het in het oosten 1. Nu daagt het in het oosten, het licht schijnt overal: Hij komt de volken troosten, die eeuwig heersen zal. 2. De duisternis gaat wijken van de eeuwenlange nacht. Een nieuwe dag gaat prijken met ongekende pracht. 4. De zonne, voor wier stralen het nachtlijk duister zwicht, en die zal zegepralen, is Christus, 't eeuwig licht! Hierna gaan de kinderen met hun lichtje naar hun eigen ruimte. * In Memoriam Adriana Maria (Iet) Halma-van Bruggen * Gebed * Zingen Lied 118: 1 Op U, mijn Heiland * Bijbellezing Lucas 1: 8-17 en 76-80

2 *Zingen Lofzang van Zacharias (mel. God rest you merry, Gentleman ) 1. Elisabeth, die kreeg een zoon, gezond en welgedaan. De oude Zacharias schreef: Johannes wordt zijn naam. Hij nam het kind en hief een lied vol blijde woorden aan. Refrein 3. En Zacharias zong: Jij kind, jij bent straks de profeet, die hem de weg bereiden zal die de Messias heet. Jij zingt een lied hem tegemoet tot iederen het weet. Refrein Refrein: Een lied over alles andersom, andersom. Een lied over alles andersom. * Bijbellezing Lucas 3: 1-6 In het vijftiende jaar van de regering van keizer Tiberius, toen Pontius Pilatus Judea bestuurde, en Herodes tetrarch was over Galilea, zijn broer Filippus over het gebied van Iturea en Trachonitis, en Lysanias over Abilene, en toen Annas en Kajafas hogepriester waren, richtte God zich in de woestijn tot Johannes, de zoon van Zacharias. Daar ging Johannes in de omgeving van de Jordaan verkondigen dat de mensen zich moesten laten dopen en tot inkeer moesten komen, om zo vergeving van zonden te verkrijgen, zoals geschreven staat in het boek met de uitspraken van de profeet Jesaja: Luid klinkt een stem in de woestijn: Maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden! Iedere kloof zal worden gedicht, elke berg en heuvel geslecht, kromme wegen recht gemaakt, hobbelige wegen geëffend; en al wat leeft zal zien hoe God redding brengt. * Zingen Lied 46 Kwam van Godswege 2. Zo staat geschreven: de heuvel moet geslecht, geen kwaad mag zijn bedreven, maak alle paden recht. Zo staat geschreven: maak alle paden recht. (v) 3. Doper, wat liep je in kemelharen pij, als een profeet, wat riep je daar in de woestenij? Doper, wat riep je daar in de woestenij? (m) 4. `Dat wij omkeren, verlaten ons domein, beleven 't woord des Heren en niet weerbarstig zijn. Dat wij omkeren en niet weerbarstig zijn'. (v) 5. Doper, wat moeten wij doen totdat Hij komt? `In hoop en vrees doet boete, gelooft in zijn verbond'. Doper wat moeten wij doen totdat Hij komt? (m) 6. `Deelt met elkander het brood van alle dag, opdat in u de ander Gods heil aanschouwen mag Deelt met elkander het brood van deze dag'.

3 * Overdenking Gemeente van Christus, Voor ons op tafel is door middel van jute de leegte, dorheid en eenzaamheid van de woestijn uitgebeeld, maar dwars daardoorheen leidt een recht gemaakt pad naar een toekomst van licht (kaars en witte bloemen) Maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden, lazen we. In het liturgisch bloemstuk heeft Saakje van der Boom de bereklauw-stam als symbool voor de (rechte) weg gekozen. Hij was enigszins krom maar is weer wat rechter gemaakt. Hierdoor is wel een diepe wond geslagen, deze is verbonden met groen blad (= hoop), want soms zie je bij diepe wonden ook wel eens een heel klein pareltje te voorschijn komen. De adventsverhalen zijn verhalen van hoop en verwachting, verhalen die spreken over een nieuw begin. Vanuit het donker gaan we naar het licht, vanuit de woestijn naar bloeiende bloemen. Maar het is geen van tevoren vaststaande weg van vier weken het kan jaren duren van hoop en verlangen, van inzet vol verwachting op de levensweg worden soms diepe wonden geslagen. Onze dienst gaat vandaag over een man vol verwachting, vol verlangen Het verhaal begint in de schemering van de tempel; waar eindelijk het lot op Zacharias viel. Hij mag het reukoffer opdragen in die heilige ruimte en dat mag je maar eens in je leven doen. Zacharias was al oud en nooit viel het lot op hem, maar nu tóch en hij gaat de schemer van het Heilige der Heilige binnen Een engel doet hem daar weten: Je gebed is verhoord. Je vrouw zal een zoon baren en je moet hem Johannes noemen! Zacharias op hoge leeftijd hoort: Je gebed is verhoord? Welk gebed? Zou hij in zijn ouderdom nog weten dat dit diepe verlangen, altijd een gebed in hem is gebleven? Vanuit de woestijn van onvruchtbaarheid, van lang vervlogen hoop en verwachting, wordt ineens alles anders. De engel Gabriel, die altijd in Gods nabijheid is, brengt hem dit goede nieuws. Zonder engel is dit niet te geloven en nog kan hij dit nauwelijks geloven. Dit bijzondere kind zal vervuld zijn van de Heilige Geest en velen tot God zal brengen Vader Zacharias is 9 maanden stom geslagen tot het kind geboren wordt Dan schrijft hij Johannes is zijn naam, wat betekent God is genadig en zijn stem keert terug. Zes maanden later gaat de engel Gabriel op bezoek bij Maria De geboorteverhalen van Johannes en Jezus weeft de evangelist Lucas op bijzondere wijze door elkaar. Zoon Johannes groeide op en wordt gesterkt door de Geest. Vol verwachting en groeiend verlangen leefde hij in de woestijn tot de dag aanbrak dat God zich tot hem richt in die woestijn. Johannes zoon van Zacharias De woestijn blijft een gebied van grote betekenis, waar Gods volk is geboren en ontstaan rond de Sinai, waar ze 40 jaar doorbrachten. Het is de plaats geworden van ervaring en ontmoeting met God, van hoogten en diepten in je leven. Kijk maar naar Mozes, naar Elia, naar Johannes, later naar Jezus Allen zijn ze geroepen in de woestijn van hun leven. Johannes verkondigt dat men zich moet laten dopen en tot inkeer komen om zo vergeving van zonden te verkrijgen. Hoe herkenbaar is deze oude verkondiging in onze huidige tijd op 1 e advent? Kunnen we daar nog iets mee? Gebruiken we deze adventstijd als onze eigen woestijntijd om tot inkeer te komen? We hebben allen soms tijd nodig om stil te staan bij ons eigen leven. Stuk voor stuk kunnen we vast iets opnoemen, waarvan we willen omkeren, dat we willen loslaten en achter ons laten, zodat we vernieuwd en verlicht verder kunnen. Doe je zo recht aan woorden als vergeving van zonden?

4 Woorden van deze tijd zijn: opnieuw mogen beginnen, je ballast wegdoen of laten omvormen tot bagage In onze tijd is zonde een beladen zwaar-kerkelijke term Terwijl zonde slechts betekent, dat je je doel mist, dat je niet aan je bedoeling beantwoord. Vergeving van zonden is je omkeren in de richting van de bedoeling van je leven! En dat is iets fundamenteels voor de doop; dat je je bewust richt op Gods bedoeling met je leven! Een bewuste keuze maken, waaruit een nieuwe manier van leven kan groeien Houden we in deze drukke decembermaand tijd over, of maken we bewust tijd om tot inkeer te komen en ons te bekeren?? Ieder weet voor zichzelf wel wat dat betekent in eigen leven Ik las in Trouw een stukje uit het boek van psycholoog Diederik Stapel hoe hij de fout ingaat door van een onverwachte 2 een 4 te maken. Hij weet dat dat verkeerd is en kan het toch niet laten en daarin ontspoort hij meer en meer. Ik lees over de penningmeester van Schoorl die er met veel geld vandoor is en dit waarschijnlijk vanaf het begin van plan was zo zegt de krant. Berichten van een neuroloog die van alles verkeerd deed en zijn gang kon gaan Moet het eerst compleet verkeerd lopen voor je je zonden beseft en tot inkeer komt? Wat is advent een belangrijke tijd om je te bezinnen, om nieuwe bezieling te vinden en om in te keren en zo nodig om te keren. Dat kan in het groot van werk en maatschappij of in het klein, door aandacht te schenken aan je partner, anders gaan luisteren naar je ouders, kinderen of vrienden wat is hun echte vraag? Kijken naar wat je eet, hoe je beweegt etc Het plotselinge overlijden van Mark Wesseling op 38 jarige leeftijd raakt ons aan alle kanten in onze kwetsbaarheid Het raakt ons eigen leven aan het kan ook ineens voorbij zijn Johannes profeteert met oude woorden van Jesaja Maak de weg van de Heer gereed, maak recht wat krom is en dat kan diepe wonden slaan, maar uit de ommekeer kunnen ook pareltjes te voorschijn komen. Als gemeente is het van belang steeds weer in te keren en te bekijken hoe we ons gemeente-zijn beleven. In Trouw stond een aansprekend essay van Monique Samuel, dat ik citeer: Een levende en betrokken kerk kan voeding geven aan de zoekende ziel en haar volgelingen helpen hun levensbestemming te vinden. Maar de kerk zwijgt. Onze verweesde maatschappij schreeuwt om leiders met een verhaal. Het geloof biedt die noodzakelijke richting en houvast. De kerk kan het broodnodige sociale vangnet vormen in onze wankelende welvaartstaat, maar uitgerekend deze christelijke stem is verstomd. Dat zwijgen over de grote vragen van vandaag zoals de milieuproblematiek, armoede en sociale ongelijkheid is een schande. Ons gebrek aan een uitgesproken en principieel getuigenis heeft de rol van religie in de moderne maatschappij tot nul gereduceerd. De grote uitdaging voor de postmoderne christen anno nu is: van gebrokenheid naar heelheid, van scheiding naar eenheid. In haar Dagboek van een zoekend christen, dat deze week verschijnt, pleit ze voor de introductie van een nieuw, inclusief, open, christendom! Vandaag is zij voor ons een Johannes in vrouwelijke vorm, die ons oproept altijd kritisch te blijven kijken naar de weg, die we gaan als persoon en als gemeente en de krommingen te benoemen en recht te maken. De adventsverhalen zijn verhalen van hoop, verwachting en nieuw begin. Het innerlijk gebed en diepe verlangen van Zacharias werd verhoord. Een onvervuld verlangen hoeft geen vervuld leven in de weg te staan, zei Bonhoeffer ooit. Johannes spreekt in de woestijn vanuit een diep verlangen naar vrede en gerechtigheid, mensen doe mee maak de paden begaanbaar naar een wereld van heelheid, een toekomst van licht. Het is vandaag eerste advent, daarom delen we vandaag brood en wijn. Want wat je met woorden niet kunt zeggen dat kun je wel met gebaren doen We mogen Brood voor Onderweg ontvangen, te midden van alle gebrokenheid soms in ons, anders rondom ons. We mogen de wijn delen van Gods Koninkrijk, verlangend naar heelheid en vrede in onszelf, onder elkaar en in deze weerbarstige wereld. Amen

5 * Orgelspel * Open ruimte * Viering van de maaltijd van enigheid * Voorbereiding en uitnodiging * Zingen Lied 127: 1 en 2 Gaat stillen in den lande 2. Vat moed, bedroefde harten, de Koning nadert al. Vergeet uw angst en smarten, daar Hij u helpen zal. Er is weer nieuwe hoop: Hij noemt u zijn beminden, in 't woord laat Hij zich vinden, in avondmaal en doop. * Tafelgebed * Zingen Lied 118: 2 Vervul, o Heiland, het verlangen. 2. Vervul, o Heiland, het verlangen, waarmee mijn hart uw komst verbeidt! Ik wil in ootmoed U ontvangen, mijn ziel en zinnen zijn bereid. Blijf in uw liefde mij bewaren, waar om mij heen de wereld woedt. O, mocht ik uwe troost ervaren: doe intocht, Heer, in mijn gemoed! * Breken en delen van het Brood voor Onderweg * Delen van de wijn van Gods Koninkrijk De vrede van God, die alle verstand te boven gaat zal uw hart en gedachten in Christus Jezus bewaren (Fil. 4: 7) * Stil gebed, waarna we samen bidden het oude Onze Vader (NBG-vertaling)

6 * Collecte (ophalen van kiezelkinderen) ADS, Werkverband Geweldloos Samenleven Het Werkverband Geweldloos Samenleven organiseert in het hele land cursussen en ondersteunt initiatieven op het vlak van geweldloos samenleven. Daarbij gaat het onder meer om mediation, coaching en procesbegeleiding bij conflicten. * Zingen Slotlied 126: 1,2 en 4 Frysk Verwacht de komst des Heren (uitdeling adventskaarsen) 2. Bereid dan voor zijn voeten de weg die Hij zal gaan; wilt gij uw Heer ontmoeten, zo maak voor Hem ruim baan. Hij komt, bekeer u nu, verhoog de dalen, effen de hoogten die zich heffen tussen uw Heer en u. 4. Hear Jezus, hear myn bidden yn dizze hill'ge tiid, kom sels yn ús fermidden, dan wurdt it ljocht en bliid. Wês master oer myn hert, oant al wat yn my wennet mei tank jo leafde leannet en ta jo lof him set. * Zegenbede: Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei Amen * * * *** * * * Inzameling voor de Voedselbank. Volgende week zondag, 9 december, wordt gecollecteerd en voedsel ingezameld voor de Voedselbank. U heeft een flyer ontvangen waar de producten op staan waar behoefte aan is. Het aantal mensen dat, o.a. door de huidige economische toestand, een beroep op de Voedselbank doet is heel hoog (ca. 260 adressen). Om hieraan te kunnen voldoen is de Voedselbank afhankelijk van acties zoals deze. Schrijven voor gevangenen schrijven tegen onrecht Volgende week kunt u weer - met of na een kop koffie of thee - naar Oergong (boven) om een Amnesty-brief over te schrijven. Als u liever thuis schrijft, neem dan een voorbeeldbrief mee. Ze liggen achterin op de informatietafel. Bovenstaande mededelingen vindt u ook op /