Sneek Noorderhoek. Innovatief concept geëvalueerd. Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan
|
|
- Matthias van de Veen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Sneek Noorderhoek Innovatief concept geëvalueerd Gemeente Sudwest Fryslan De Wieren Desah bv SNN Provincie Friesland Wetterskip Fryslan..
2 Inhoud Noorderhoek het concept Noorderhoek onderzoek en evaluatie Noorderhoek resultaten Conclusies en perspectieven
3 Het concept Decentrale sanitatie gericht op maximale energieterugwinning fosfaat terugwinning minimaal watergebruik
4 Het concept zwartwaterstroom Toiletten en GF-afval samen via vacuüm grijswaterstroom Badkamer/gootsteen via vrijverval hemelwater Lokaal afwateren
5 Het concept
6 Het concept Omzetten organische stof in biogas Biogas voor verwarming Terugwinnen fosfaat Energiearm omzetten stikstof Zuiveren / polishen grijs en zwart water Warmteonttrekking
7 Het concept
8 Onderzoek en evaluatie Doelen Evaluatie effectiviteit concept Inzicht in concept Nieuwe Sanitatie Opties voor verbetering en opschaling Aanpak 7 deelonderzoeken Vergelijking met referentie
9 Onderzoek en evaluatie Effectiviteit systeem Beheer en onderhoud 0 Bewoners ervaringen Energiesysteem Financiële analyse X Micro Verontreinigingen Duurzaamheid
10 Onderzoek en evaluatie Referentie Centraal systeem i.e. N, P-verwijdering, slibgisting Referentiegemeente, divers stelsel Functionele eenheid: per inwoner.jaar Noorderhoek Onderbelasting gecorrigeerd
11 Resultaten Effectiviteit systeem Systeem functioneert Waterbesparing ca 30% Eind-emissies (g/i.e.dag) Noorderhoek Referentie CZV t 4,9 6,7 N t 0,6 2,1 P t 1,2 0,3 Slibkwaliteit: Cu en Zn te hoog (ref. ook) Mogelijkheden voor systeemoptimalisatie
12 Resultaten Beheer en onderhoud Goed beheerbaar Storingen waren kinderziekten: opgelost Do s and don ts voor bewoners Geen dweilwater, vetten door toilet Geen vochtig toiletpapier Geen chloorhoudende schoonmaakmiddelen Vacuümriolering vraagt gedegen kennis Meer bemonsteringen vereist
13 Resultaten Energiesysteem kwh/i.e.j referentie Noorderhoek Biogasproductie Chemisch 56,0 113,3 Warmtebehoefte Thermisch -5,5-183,2 Warmteproductie Thermisch 28,0 476,8 warmtepomp Elektrisch 0,0-96,0 Elektriciteit zuivering Elektrisch -30,0-35,0 Elektriciteitsproductie Elektrisch 22,4 0,0 Elektriciteit transport Elektrisch -10,0-38,4 Totaal primair primair -44,0-16,6 Resultaten sterk afhankelijk van afbakening en randvoorwaarden
14 Resultaten Duurzaamheid thema aspect NH ref energie en klimaat - CO 2 uitstoot over 50 jaar + - materialen en grondstoffen -milieueffecten van materiaalgebruik over 50 jaar -kwalitatief: herbruikbaarheid en recyclebaarheid materialen water en bodem - watergebruik - effecten op waterkwaliteit - effecten op waterkwantiteit natuur en ruimte - landschappelijke waarden - ruimtebeslag LCA: centraal 20 Mpt, decentraal 24 Mpt
15 Resultaten Financiële analyse Noorderhoek Referentie inzameling waterzuivering Warmte en GF Besparingen bij nieuwe projecten -100 saldo kosten in Euro per inwoner.jaar Prijsvolatiliteit capaciteit x 2 = ±prijs * 0,6 -> EUR 82 /inwoner.jaar capaciteit x ½ = ±prijs * 1,4 ->EUR 154 /inwoner.jaar
16 Conclusies (1) Technisch presteert Noorderhoek uitstekend De installatie heeft waardevolle kennis opgeleverd over presteren en techniek De evaluatie heeft goede inzichten opgeleverd voor verbetermogelijkheden in Noorderhoek en voor toekomstige decentrale installaties
17 Conclusies (2) Een grote centrale rwzi scoort beter op kosten en duurzaamheid, waaronder energie Na het verzilveren van verbeteropties komt het decentrale concept dichter bij de referentie, maar slaat de balans niet om
18 Perspectieven Decentrale sanitatie heeft perspectief in woonwijken of woonconcentraties waar excessieve kosten moeten worden gemaakt voor aanpassingen aan inzamelstelsels of rwzi s In grootschalige reconstructiesituaties (500 woningen+) Afgelegen gebieden met woonconcentraties
19 Perspectieven Effect van de energieprijs Decentraal is iets energiezuiniger Verdubbeling van de energieprijs leidt tot een (relatieve) besparing van ca EUR 5/inwoner.jaar Decentraal koopt meer elektriciteit in. Vergroenen van elektriciteit heeft een positievere invloed op decentraal
20 Perspectieven Verwijdering van microverontreinigingen Kosten voor microverontreinigingen zijn deels gerelateerd aan verdunning Kosten voor centrale verwijdering uit rwzi s (DWA gebaseerd, alle rwzi s) kost EUR 35/i.e. Kosten voor verwijdering uit decentraal naar verwachting gelijk Lagere DWA besparing van 25% Kleinere schaal = hogere kosten per eenheid
21 Perspectieven Klimaatverandering Neerslagvariaties kunnen goed worden opgevangen door afkoppeling Dit is voor beide systemen gelijk
22
Nieuwe sanitatie. Conventionele sanitatie is geweldig. Of misschien?. Hoe kun je dat anders aanpakken? Waarom dan toch nieuwe sanitatie?
Nieuwe sanitatie Bert Palsma STOWA 14-10-2015 Conventionele sanitatie is geweldig Drinkwater; 125 l/p/dag 200 /jr Riolering 195/ jr RWZI 175/ jr 575,- / huishouden /jr 1 toilet spoeling (5 l) ~ 0,025 1
Nadere informatieWaterschoon Noorderhoek Duurzaamheidanalyse. Jacobiene Ritsema
Waterschoon Noorderhoek Duurzaamheidanalyse Jacobiene Ritsema 1 Onderzoeksvraag Hoe kan het project Waterschoon Noorderhoek worden omschreven en gewaardeerd voor (de verschillende aspecten van) duurzaamheid
Nadere informatieDEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING
DEMONSTRATIEPROJECT D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING D ECENTRALE AFVALWATERZUIVERING INLEIDING Landustrie Sneek BV bezit een ruime hoeveelheid kennis en ervaring in het transporteren en behandelen van riool-
Nadere informatieNieuwe sanitatie en (energie)
Nieuwe sanitatie en (energie) prestatie boordelingsmethoden. STOWA afvalwaterketen symposium Jan de Wit, 24 mei 2011 Kom verder. Saxion. b lk d h d f l De bulk van de energie-inhoud van afvalwater Is thermisch
Nadere informatieEvaluatiE NiEuwE SaNitatiE NoordErhoEk SNEEk 2014
Final l rereport Evaluatie Nieuwe Sanitatie Noorderhoek Sneek rapport 214 38 Evaluatie Nieuwe Sanitatie Noorderhoek Sneek rapport 214 38 ISBN 978.9.5773.656.8 stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL 33 46 32 FAX
Nadere informatieEnergie uit afvalwater
Energie uit afvalwater 15 november 2011 Giel Geraeds en Ad de Man Waterschapsbedrijf Limburg is een samenwerkingsverband van Waterschap Peel en Maasvallei en Waterschap Roer en Overmaas Onderwerpen Introductie
Nadere informatieDuurzame watersystemen
TITEL VAN PRESENTATIE SUBTITEL VAN PRESENTATIE Maar water kost toch niets? Waterverbruik en klimaatverandering Infrastructuur Drinkwater Afvalwater Hemelwater Waterverbruik en klimaatverandering Drinkwater
Nadere informatiegrondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden
Afvalwater als grondstof? Energie winnen uit afvalwater Om energie uit afvalwater te winnen wordt het water van het toilet, eventueel gemengd met groente en fruitafval, vergist. Daarvoor worden een vacuümsysteem,
Nadere informatieThermische Druk Hydrolyse
Thermische Druk Hydrolyse Techniek om de conversie van moeilijke biomassa te verhogen Door: Ir. Frederik Oegema 1 4e Europese leverancier van biogas installaties Micro vergisting 50-130 kwe Co-vergisting
Nadere informatieNieuwe sanitatie en energie
Nieuwe sanitatie en energie Agenda Wat? Waarom? Hoe? Energie Wij zijn de eerste generatie die de gevolgen van klimaatverandering merkt, en de laatste generatie die er iets aan kan doen. Barack Obama UN
Nadere informatieNieuwe sanitatie recreatieterreinen. Paul Telkamp 11 december 2014
Nieuwe sanitatie recreatieterreinen Paul Telkamp 11 december 2014 Project nieuwe sanitatie Onderzoek mogelijkheden innovatieve technieken inzamelen, transport en behandelen afvalwater recreatieterreinen.
Nadere informatie63B RAPPORT WATERSCHOON SNEEK ACTUALISERING DUURZAAMHEIDSANALYSE. Publicaties van de STOWA kunt u bestellen op
WATERSCHOON SNEEK ACTUALISERING DUURZAAMHEIDSANALYSE RAPPORT 218 63B stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL 33 46 32 Stationsplein 89 3818 LE Amersfoort POSTBUS 218 38 CD AMERSFOORT Publicaties van de STOWA kunt
Nadere informatieSAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN. De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen
SAMENWERKING OVER TRADITIONELE GRENZEN HEEN De Energiefabriek en andere voorbeelden uit de praktijk van de waterschappen Duopresentatie Hennie Roorda en Tanja Klip 1. Ambities en resultaten waterschappen
Nadere informatieEVALUATIE NIEUWE SANITATIE NOORDERHOEK/ WATERSCHOON 2
EVALUATIE NIEUWE SANITATIE NOORDERHOEK/ WATERSCHOON 2 RAPPORT 218 63 A EVALUATIE NIEUWE SANITATIE NOORDERHOEK/WATERSCHOON 2 RAPPORT 218 63 ISBN 978.9.5773.821. stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL 33 46 32
Nadere informatie63A RAPPORT FINANCIËLE ECONOMISCHE ANALYSE 2017 NOORDERHOEK WATERSCHOON TE SNEEK. Publicaties van de STOWA kunt u bestellen op
FINANCIËLE ECONOMISCHE ANALYSE 2017 NOORDERHOEK WATERSCHOON TE SNEEK RAPPORT 2018 63A stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL 033 460 32 00 Stationsplein 89 3818 LE Amersfoort POSTBUS 2180 3800 CD AMERSFOORT Publicaties
Nadere informatieSynergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie
Synergie energie hergebruik overheden, agrarische sector en industrie Doelstelling thema bijeenkomst: Inzicht in ontwikkelingen bij overheid, industrie en agrarische sector Inzicht in kansen voor synergie
Nadere informatieLUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING
INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 21 1. Inleiding
Nadere informatieThermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath
Openbaar Eindrapport Projectnummer: Projecttitel: DEI1400022 Thermofiele Slibgisting en Stikstofterugwinning op RWZI Bath 1 SAMENVATTING Dit project is een demonstratie van energiewinning uit hernieuwbare
Nadere informatieStandpunt Nieuwe Sanitatie
Standpunt Nieuwe Sanitatie Vastgesteld door het college van dijkgraaf en hoogheemraden op 12 juni 2012. Inleiding Over de manier van inzameling- en zuivering van huishoudelijk afvalwater ontstaan nieuwe
Nadere informatieminder meer!! we gaan de uitdaging aan! kostenstijging beperken, uitgangspunt: 12,7 miljoen/jaar in 2020
ambities: minder meer!! we gaan de uitdaging aan! kostenstijging beperken, uitgangspunt: 12,7 miljoen/jaar in 2020 deskundigheid (uitvoering watertaken) door gezamenlijke aanpak ontwikkelen en door schaal
Nadere informatie1-STEP filter rwzi Horstermeer
1-STEP filter rwzi Horstermeer Eén jaar ervaring Manon Bechger Waternet 21 November 2013 Openingssymposium 1-STEP Een nieuwe generatie effluent Inhoud Aanleiding bouw 1-STEP op Horstermeer Wat is 1-STEP?
Nadere informatieEen vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk wordt de inhoud weggezogen, vervolgens wordt het toilet nagespoeld met 1 liter water.
Een vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk wordt de inhoud weggezogen, vervolgens wordt het toilet nagespoeld met 1 liter water. Een vacuümtoilet bij het NIOO in Wageningen. Door onderdruk
Nadere informatieAfvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s
In vogelvlucht Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s watersysteem De afvalwaterketen Wij beschouwen de afvalwaterketen als één geheel,
Nadere informatieNatuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe-
Vallei & Eem Veluwe Oost Veluwe Noord WELL DRA Natuurlijk comfortabel -Visie op de afvalwaterketen in de regio Vallei en Veluwe- februari 2015 concept De aanpak handelingsperspectieven Ontwikkelingen maatschappij
Nadere informatieDUBO. Energiebesparing in het kantoorpand van HVL Dordrecht
1 Energiebesparing in het kantoorpand van HVL Dordrecht 2 Voor het energiegebruik zijn de belangrijke punten: - Beperk energieverliezen - Voorkom onnodig energiegebruik - Gebruik zoveel mogelijk oneindige
Nadere informatieDuurzaam Water Armhoede/Ampsen. Voorstel pilots
Lettinga Associates Foundation for environmental protection and resource conservation Duurzaam Water Armhoede/Ampsen Voorstel pilots Datum: 21 november 2011 LeAF Projectnummer 11-742 Postbus 500 Auteur
Nadere informatie55e Vakantiecursus in Drinkwatervoorziening & 22e Vakantiecursus in Riolering en Afvalwaterbehandeling URINE APART INZAMELEN? Introductie Afvalwaterzuivering vindt zijn oorsprong in de behoefte om de stedelijke
Nadere informatieRWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek
RWZI Tilburg Energie- en grondstoffenfabriek Waterschap De Dommel Het idee + Afvalwater zuiveringsslib = Waarom RWZI Tilburg? RWZI Tilburg (cap. 350.000 i.e.; 8.000 ton d.s.) alleen aanpassingen in de
Nadere informatieTEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG
TEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG In het dorp Heeg is voor een wijk met 800 slecht geisoleerde woningen onderzocht of verwarmen met thermische energie uit de nabijgelegen watergang Greft haalbaar
Nadere informatieGrijs Water Recuperatie. Rik Daneels
Grijs Water Recuperatie Rik Daneels Water in de stad, vandaag Water in de stad, vandaag Vlaanderen: Waterhuishouding lijkt in orde Maar: Grondwaterreserves onder druk!!! Gezamelijke acties vereist Alternatieve
Nadere informatieExcursie Rioolwaterzuivering van Waterschap Vallei en Veluwe te Apeldoorn. d.d
Excursie Rioolwaterzuivering van Waterschap Vallei en Veluwe te Apeldoorn. d.d.23-06-2017. We werden rond 14.00 uur verwelkomd door de heren Dick v.d.outenaar, die als spreker optrad, samen met Arjan Buitenhuis
Nadere informatieProject Waterschoon. Onderzoeksfacet: Effectiviteit Verwerkingssysteem. Nieuwsbrief Zwartwaterverwerking
Project Waterschoon Onderzoeksfacet: Effectiviteit Verwerkingssysteem Nieuwsbrief Zwartwaterverwerking Liesbeth Wiersma November 2012 Inleiding De belangstelling voor nieuwe innovatieve sanitatieconcepten,
Nadere informatieNieuwveense Landen Meppel Diep onder Drenthe 12-6-2012 Door Wouter Deddens
Nieuwveense Landen Meppel Diep onder Drenthe 12-6-2012 Door Wouter Deddens MeppelEnergie Lokaal Duurzaam EnergieBedrijf MeppelEnergie Openingshandeling op 26-1-2012 Duurzame energie voor de woonwijk Nieuwveense
Nadere informatieGER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering. Heleen Pinkse
GER-waarden en milieu-impact scores hulpstoffen voor de afvalwaterzuivering Heleen Pinkse Aanleiding Energiefabriek: Door toepassen van chemicaliën kan energiegebruik van de zuivering verminderen, maar..
Nadere informatieAfvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014
Afvalwater zuiveren 1970-2030 Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014 Even voorstellen: Mathijs Oosterhuis (T32, 1993) Specialisatie: milieutechnologie 1999-2003 TNO-MEP 2003-heden Waterschap
Nadere informatieRiolering 120 kilometer
De gemeente Leiderdorp heeft 120 kilometer riolering onder de grond 1. 108 km vrijverval, waarvan ca. 80 km. gemengd riool en 28 km. (verbeterd-) gescheiden stelsel. 2. 12 km drukriolering. Vrijverval
Nadere informatieEvaluatie van ondiepe en diepe geothermie voor de Parkwijk in Turnhout
01/06/2012 Evaluatie van ondiepe en diepe geothermie voor de Parkwijk in Turnhout Geert Schoofs (DE ARK) en Ben Laenen (VITO) Situering Eigendom 245 won + 205 app Bouwjaren Parkwijk 24 1 24 83 235 27 32
Nadere informatieDecentrale Sanitatie en Hergebruik (DeSaH/ DeSaR)
Decentrale Sanitatie en Hergebruik (DeSaH/ DeSaR) Jan Bargboer Wethouder CDA-CU Gemeente Sneek/ Gemeente Súdwest Fryslân Even voorstellen: Jan Bargboer Wethouder sinds april 2004 (CDA-CU) 1e periode als
Nadere informatieForum relinen 2014. "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Huidige situatie. Opbouw. Visitatiecommissie.
Forum Relinen & Rioolbeheer 2014 Datum: 20 november 2014 in Hotel Vianen Organisatie: Stichting Kenniscentrum Rioolrenovaties "Renoveren als instrument voor verbeteren doelmatigheid" Wat is doelmatigheid?
Nadere informatieDe klimaatneutrale waterketen
De klimaatneutrale waterketen Jos Frijns Lelystad, 13 februari 2009 Klimaatverandering: adaptatie ja, maar ook mitigatie Belang van mitigatie voor watersector Gevolgen worden vooral zichtbaar in de waterketen,
Nadere informatieInnoveren doe je Samen
Innoveren doe je Samen Deep in the shit Ervaringen van een innovatieve ondernemer in een hooggereguleerde sector Ir Roger A.B.C. Rammers CMC 1 Agenda 1. Introductie AquaPurga 2. Mestmarkt: mestproblematiek
Nadere informatieBio energiecentrales Eindhoven
Bio energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Projectmanager Gemeente Eindhoven Maart 2009 Inhoudsopgave 1. Duurzame energie op lokaal niveau 2 Activiteiten op lokaal niveau 3. Bio energiecentrales in
Nadere informatieWoningen in Nederland versneld energieneutraal. Een Quick-fit oplossing
Frans Stokman Woningen in Nederland versneld energieneutraal Een Quick-fit oplossing Hoofddoelen bewoners Zo groot mogelijk wooncomfort Zo laag mogelijke woonlasten Zo duurzaam mogelijk Bij bewoners is
Nadere informatieNIEUWE SANITATIE NoordErhoEk, SNEEk
Final Fina report l port NIEUWE SANITATIE NoordErhoEk, SNEEk rapport 2014 48 deelonderzoeken Nieuwe Sanitatie Noorderhoek, Sneek deelonderzoeken rapport 2014 48 ISBN 978.90.5773.669.8 stowa@stowa.nl www.stowa.nl
Nadere informatiePHA s uit afvalwater en reststromen, een update;
PHA s uit afvalwater en reststromen, een update; Erwin Bluemink (W+B) Hardy Temmink (WUR-ETE) 2 december 2013 1 Inhoud Erwin Bluemink PHA uit slib? Afbakening Resultaten Kansen Hardy Temmink PHA uit reststromen?
Nadere informatieENERGIE-ANALYSE DECENTRALE SANITATIE NOORDERHOEK SNEEK, UPDATE 2017
ENERGIE-ANALYSE DECENTRALE SANITATIE NOORDERHOEK SNEEK, UPDATE 2017 RAPPORT 2018 63C I ENERGIE-ANALYSE DECENTRALE SANITATIE NOORDERHOEK SNEEK, UPDATE 2017 RAPPORT 2018 63C stowa@stowa.nl www.stowa.nl TEL
Nadere informatieToiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater
Toiletpapier een waardevolle grondstof GaLiCos: Strippen NH 3 uit afvalwater Aquarama Trade Fair TNAV Workshop 23 oktober 2014 Coos Wessels Toiletpapier in afvalwater 10 tot 14 kg per persoon per jaar
Nadere informatieNieuwe sanitatie in Nederland. Bert Palsma
Nieuwe sanitatie in Nederland Bert Palsma Conventioneel is fantastisch! Drinkwater; 125 l/p/dag 180 /jr Riolering 125/ jr RWZI 135/ jr 440,- / huishouden /jr 1 toilet spoeling (5 l) ~ 0,025 1 toilet spoeling
Nadere informatiefeiten& weetjes energiecentrale REC Alles wat je zou moeten weten... Hoe Hoe eigenlijk? zit het eigenlijk? De REC maakt van uw afval duurzame energie
Alles wat je zou moeten weten... feiten& weetjes zit het energiecentrale REC De REC maakt van uw afval duurzame energie Omrin is koploper in het scheiden van huishoudelijk afval. Ons doel? Zo veel mogelijk
Nadere informatieRoelof J. Stuurman. 11 juli 2011
Roelof J. Stuurman Een Proeftuin waarin toegepast innovatief onderzoek wordt gedaan om een gezonde energie- en waterneutrale Uithof te bereiken die geen nadelige invloed heeft op zijn omgeving en waar
Nadere informatieBijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139)
Notitie HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. WATER TECHNOLOGY Bijlage 4: Milieu en energieprestaties: Emissies van de toekomstige rwzi Utrecht (DM 851139) Aan : E. Rekswinkel, M. Boersen Van : Wim Wiegant Controle
Nadere informatieKan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde. E. Meers & J. De Mey
Kan de biogassector grote volumes aardappelen uit de markt nemen? 27-01-2015, Oudenaarde E. Meers & J. De Mey Biogas-E vzw Prof. Dr. Ir. Erik Meers Coördinator Biogas-E U Gent, Fac. Milieuchemie Ir. Jonathan
Nadere informatieAardgasvrije wijken. Bewonersbijeenkomst 4 juni 2018 Havenbuurt Berkel en Rodenrijs
Aardgasvrije wijken Bewonersbijeenkomst 4 juni 2018 Havenbuurt Berkel en Rodenrijs 1 INHOUD 1. Helena all-electric concept 2. Grootschalige aanpak Havenbuurt 3. Financieel 4. FAQ 2 PILOT BRIELLESTRAAT
Nadere informatieTransitie naar een. CO -neutrale toekomst
Transitie naar een CO -neutrale toekomst 2 CO 2 reductie van bron tot gebruiker Steeds méér duurzame energie, maar niet minder CO 2 -uitstoot KLIMAATVERDRAG VAN PARIJS In het verdrag van Parijs werd afgesproken
Nadere informatieFosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen
Fosfaatterugwinning Waterstromen Locatie Olburgen Arjan Jansen of Lorkeers 22 juni 2011, expertmeeting fosfaat in balans, Doesburg Waterstromen BV 12 jaar oude dochter van Waterschap Rijn & IJssel 20 medewerkers,
Nadere informatieSlimme Netten. Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander
Slimme Netten Martijn Bongaerts: - voorzitter Projectgroep Smart Grids Netbeheer Nederland - manager Innovatie, Liander Netbeheer Nederland (1) Netbeheer Nederland brancheorganisatie van alle elektriciteit-
Nadere informatie2 De zuivering van afvalwater Typen bedrijfsafvalwater De zuivering in vogelvlucht Afsluiting 21
Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 1 Waterverontreiniging: aard en omvang 9 1.1 Oorzaken van de waterverontreiniging 9 1.2 Om welke stoffen gaat het? 10 1.3 Kengetallen van waterverontreiniging 12 1.4 Afsluiting
Nadere informatieEnergierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden
Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale
Nadere informatieAardgasloze toekomst, waarom? ecn.nl
Aardgasloze toekomst, waarom? Stroomversnelling Energy Up 2018 Casper Tigchelaar Inhoud presentatie 2 belangrijkste redenen voor aardgasvrije gebouwde omgeving Hoe heeft het energiegebruik in huishoudens
Nadere informatieGrootschalige introductie van micro wkk systemen. Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies
Grootschalige introductie van micro wkk systemen Harm Jeeninga ECN Beleidsstudies jeeninga@ecn.nl Micro wkk een controversieel onderwerp? De discussie rondom het nut van micro wkk wordt niet altijd niet
Nadere informatieDe Kromme Rijnstreek Off Grid in Hoe kan dat eruit zien?
De Kromme Rijnstreek Off Grid in 00. Hoe kan dat eruit zien? De gemeenten Houten, Wijk bij Duurstede en Bunnik op weg naar energieneutraal in 00 Exact bepalen hoe het energiesysteem van de toekomst er uit
Nadere informatieLevenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, mei 2017
Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater Geert Bergsma, mei 2017 LCA Grondstoffen uit rioolwater Fosfaat: eindige grondstof, noodzakelijk voor landbouw PHA: interessante bioplastic
Nadere informatieBio-energiecentrales Eindhoven
Bio-energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Programmamanager Energie Gemeente Eindhoven December 2014 Inhoudsopgave 1. Algemeen 2. Duurzame energie en activiteiten op lokaal niveau 3. Bio-energie centrales
Nadere informatieUw kenmerk Ons kenmerk Datum verzoek 2 april 2010
Aan het College van burgemeester en wethouders van de gemeente Asten Afdeling Ruimtelijk Ordening T.a.v. de heer S. Olschewsky Postbus 290 5720 AG Asten Uw kenmerk Ons kenmerk Datum 100486-002-verzoek
Nadere informatiewaterketen Omvang en metingen Zwolle 24 mei 2011 Jeroen Kluck
Thermische h energie in de waterketen Omvang en metingen Zwolle 24 mei 2011 Jeroen Kluck Inhoud Energie in de waterketen t Meetproject t Zwolle Meer energie voor water Energie in de waterketen? Elektriciteit
Nadere informatieFiguur 1 Zuiveringsinstallatie
Richtlijn 91/271/EEG: Situatierapport ex artikel 16 Nederland, situatie op 31 december 1998 Inzameling, transport en behandeling van afvalwater in Nederland Bij allerlei activiteiten in huis en bedrijf
Nadere informatieRestwarmte en riothermie
Restwarmte en riothermie Early Morning Toast Bijeenkomst Stichting kiemt, netwerk Arnhem Hoenderloo, 26 maart 2014 Rada Sukkar gfs@tauw.nl 06-15945727 Tauw introductie TAUW BV In Top 10 van Nederlandse
Nadere informatieWinst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis
Winst en comfort uit duurzaamheid Bouw op onze kennis Even voorstellen "Het verschil tussen gewoon en uitzonderlijk is vaak dat kleine beetje extra, waarin samenwerking en krachtenbundeling mijn drijfveer
Nadere informatieLucas Reijnders. Hoogleraar Milieukunde Universiteit van Amsterdam
Lucas Reijnders Hoogleraar Milieukunde Universiteit van Amsterdam Ruimte voor duurzame energie L. Reijnders Duurzame energie & energieverbruik wereldwijd Zonne-energie: ~ 121300x 10 12 Watt Windenergie:
Nadere informatieCellulose Assisted Dewatering of SLudge:
14 september 2017 1 Cellulose Assisted Dewatering of SLudge: Gericht op ontwatering van slib door hergebruik van cellulosevezel! 4 jarig onderzoeksproject (eind 10 september 2017) Uitgevoerd door 6 partijen
Nadere informatieKom verder. Saxion. Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen. Welkom. Jan de Wit, 20 juni 2012
Kenniscentrum Design en Technologie Trends in energie voor bedrijven en bedrijventerreinen Welkom Jan de Wit, 20 juni 2012 Vragen? Trends: 1. Energiebesparing door monitoring & procesbeheersing 2. Energiebesparing
Nadere informatieINHOUD. Voorwoord 13. Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19
INHOUD Voorwoord 13 Inleiding 15 Indeling van milieuproblemen 19 Indeling van dit boek 19 Inleiding tot de Vlaamse milieuwetgeving voor bedrijven 19 Deel 1. LUCHTVERONTREINIGING EN -ZUIVERING 23 1. Inleiding
Nadere informatieAntwoordenboekje Lespakket bezoek rioolwaterzuivering Juni 2016
Antwoordenboekje Lespakket bezoek rioolwaterzuivering Juni 2016 Vragen/opdrachten voorafgaand aan het bezoek Vraag 1 Grof vuil halen we met een rooster uit het afvalwater. Noem 4 dingen die je verwacht
Nadere informatieLevenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, 30 mei 2017
Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater Geert Bergsma, 30 mei 2017 LCA Grondstoffen uit rioolwater Fosfaat: eindige grondstof, noodzakelijk voor landbouw PHA: interessante
Nadere informatie25/03/2013. Overzicht
Micro-WKK: basisbegrippen en toepassingsmogelijkheden Tine Stevens, Vlaams Energieagentschap Regiovergadering Provincie West-Vlaanderen 12 en 14/03/2013 2 Warmte-krachtkoppeling (WKK) De gelijktijdige
Nadere informatieGrontmij. A fascinating company
Grontmij A fascinating company 1 Wie we zijn Grontmij Group Derde grootste multidisciplinair advies- en ingenieursbureau in Europa Voor duurzame infrastructuur & mobiliteit; industrie, water & energie
Nadere informatieToelichting en motivatie
Toelichting en motivatie van partijen in het demonstratieproject voor Decentrale sanitatie en Hergebruik (DesaH) te Sneek. De proefinstallatie voor de verwerking van het toiletwater van 32 woningen. Dit
Nadere informatieAardgasvrije wijken. Helena all-electric concept. Fred Verhaaren
Helena all-electric concept Fred Verhaaren 1 HELENA ALL-ELECTRIC CONCEPT Energieopwekking - PV(T)panelen op dak Helena all-electric concept Energieomzetting - Omvormer - Warmtepomp Aansluiting voor energieopslag
Nadere informatieEen comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning
Een comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning Bent u voorbereid op de toekomst? Een toekomst zónder gas? AM ontwikkelt in Park Centraal comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woningen. Deze
Nadere informatieProjectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard
Projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard Gemeente Maasdriel commissie Ruimte 9 januari 2013 Teun Biemond Jan Woertman 1 Inhoud 1. Voorstellen 2.Herstructurering en Duurzaamheid 3.Duurzame
Nadere informatie1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens
1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens Agenda. Wie is RENDO Duurzaam? Voorbeeld project Toekomst duurzame energie projecten icm groen gas 2 RENDO Duurzaam. Aantal medewerkers : RENDO totaal ca.
Nadere informatieFire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN. Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum
Fire Seminar 2015 Kingspan Group Tiel DUURZAAM BOUWEN Hoe doen we dat ook alweer? Gert Jan van Beijnum 1 1 Relevantie voor de bouwsector Bouwactiviteiten en gebouwen hebben een aanzienlijk aandeel in milieulast
Nadere informatieMICRO-WARMTENETTEN EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT. Seminarie Duurzaam Gebouw. 18 november 2016
Seminarie Duurzaam Gebouw MICRO-WARMTENETTEN 18 november 2016 EUROPESE EN BRUSSELSE CONTEXT François CORNILLE Leefmilieu Brussel: afdeling Energie, Lucht, Klimaat en Duurzame gebouwen OP HET MENU Herinnering:
Nadere informatiePersbericht + video. Ideeën eerste energieneutrale bedrijventerrein van Nederland veelbelovend
Persbericht + video Dit is een gezamenlijk persbericht van de provincie Noord-Brabant en de gemeente Tilburg. Bij dit persbericht is een video beschikbaar. Brabantlaan 1 Postbus 90151 5200 MC s-hertogenbosch
Nadere informatieEen comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning
Een comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woning Bent u voorbereid op de toekomst? Een toekomst zónder gas? Heijmans ontwikkelt op Forteneiland comfortabele, gasloze en toekomstbestendige woningen.
Nadere informatieWaterstof: de energiedrager van de toekomst. Frank de Bruijn. Waterstof. Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar
Waterstof: de energiedrager van de toekomst Frank de Bruijn www.ecn.nl Waterstof Een Gas Kleurloos;Geurloos;Niet Giftig; Brandbaar Hoge energie dichtheid op gewichtsbasis Lage energiedichtheid op volumebasis
Nadere informatieOverzicht. Inleiding Micro-WKK in woningen Technologieën Aandachtspunten Toekomstperspectieven Conclusies 15-11-2010
Voor kwaliteitsvolle WarmteKrachtKoppeling in Vlaanderen WKK voor ruimteverwarming Toepassingen in de woningbouw Tine Stevens COGEN Vlaanderen Studiedag VIBE 12 november 2010 1 Overzicht Inleiding Micro-WKK
Nadere informatieInhoudsopgave 1 Civiele techniek... 1 Leerdoelen... 1 1.1 Inleiding... 1 1.2 Onderdelen zuiveringssysteem... 2 1.2.1 Aanvoerstelsel... 2 1.2.2 Waterlijn... 3 1.2.3 Sliblijn... 5 1.2.4 Utilities... 6 1.3
Nadere informatieInnovatieve mestverwerking op de boerderij
Innovatieve mestverwerking op de boerderij Groen gas productie en nutriëntenterugwinning René Cornelissen (CCS) 7 juni 2017 Inhoudsopgave CCS Mest Kleinschalige mono-mestvergisting Bio-Up, Groen Gas op
Nadere informatieKringlooptoets. Een instrument om de effectiviteit van maatregelen systematisch te onderzoeken. 24 juni 2015
Kringlooptoets Een instrument om de effectiviteit van maatregelen systematisch te onderzoeken 24 juni 2015 Kringloop- WIJZER of TOETS? 2 Kringloopwijzer Gewassen Bodem Vee Mest Mest 3 Kringlooptoets Gewassen
Nadere informatieInfluent fijnzeven in rwzi s. Chris Ruiken Enna Klaversma
Influent fijnzeven in rwzi s Chris Ruiken Enna Klaversma Inhoud Kosten en opbrengsten Energiebalans 19-05-2010 2 Grofvuilrooster 6 mm Zandvanger Voorbezinktank aeratietank nabezinktank effluent Primair
Nadere informatieDuurzaam ondernemen is een uitdaging Duurzaamheid is een belangrijk thema voor Bedrijvenpark Hoeksche Waard. De ligging in het Nationaal Landschap Hoeksche Waard brengt verantwoordelijkheden met zich mee;
Nadere informatiebuffer warmte CO 2 Aardgas / hout WK-installatie, gasketel of houtketel brandstof Elektriciteitslevering aan net
3 juli 2010, De Ruijter Energy Consult Energie- en CO 2 -emissieprestatie van verschillende energievoorzieningsconcepten voor Biologisch Tuinbouwbedrijf gebroeders Verbeek in Velden Gebroeders Verbeek
Nadere informatieTKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015
TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik
Nadere informatieHogeschool Plassen Een project van Hogeschool Windesheim
Hogeschool Plassen Een project van Hogeschool Windesheim Bert Huizing De aanleiding Onlogisch, omslachtig, zeer milieu onvriendelijk Herkomst afvalwater Andere 8,2 (6%) In liters per persoon/dag en procenten
Nadere informatieLettinga Associates Foundation
Lettinga Associates Foundation for environmental protection and resource conservation waterpilots ADEL, eindrapportage Opdrachtgever: Gemeente Lochem Datum: 12 november 2012 Auteurs: Jan Weijma Tiemen
Nadere informatieVerslag Regiobijeenkomst 10 september. Drielanden in breder perspectief
Verslag Regiobijeenkomst 10 september Drielanden in breder perspectief Op 10 september werd in de Remonstrantsekerk in Groningen in samenwerking met de Gemeente Groningen de eerste regiobijeenkomst Nieuwe
Nadere informatieDe afvalwaterzuivering als energiefabriek
De afvalwaterzuivering als energiefabriek Joop Colsen Energiebesparing op RWZI s anno 2010 www.colsen.nl info@colsen.nl Introductie (1) Afvalwaterzuivering levert energie op: Door vergisting van biomassa
Nadere informatieMaak werk van zon & wind Schone energie voor heel Tynaarlo. Tynaarlo
Maak werk van zon & wind Tynaarlo Aanleiding Najaarsnota 2008 aankondiging plannen voor duurzame energie Voorjaar 2009 ontwikkelen scenario s Mei 2009 raadpleging inwoners Tynaarlo Juni 2009 voorstellen
Nadere informatie1E SCHOOL. duurzaam gerenoveerd
1E SCHOOL duurzaam gerenoveerd DUURZAAM RENOVEREN investeren in MEERVOUDIGE OPBRENGST INHOUD PRESENTATIE 1 Niet duurzame school 2 Duurzaam bouwen & leven 3 Duurzame energie, kleinschalig opgewekt 4 Passief
Nadere informatie