Presentatoren: Marian Bont, Klaas van Twillert, Jerry Rampersad, Sander van Duin 8) Rehabilitatie en Ambulantisering: de weg naar herstel?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Presentatoren: Marian Bont, Klaas van Twillert, Jerry Rampersad, Sander van Duin 8) Rehabilitatie en Ambulantisering: de weg naar herstel?"

Transcriptie

1 Posters Rehabilitatiecongres 2013 Onderwerp / presentator 1) Leergang Ervaringsdeskundigheid Oost-Nederland Betsie Koetsier, projectleider + student 2) De gevolgen van een verhuizing naar een betere kwaliteit beschermde woonvorm voor langdurig zorgafhankelijke psychiatrische patiënten Presentator: mw. drs. T.E. Verrijp 3) De ervaringen van en stigma bij buurtbewoners in de nabijheid van een beschermde woonvorm voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening Presentator: mw. drs. T.E. Verrijp 4) De weg naar herstel Presentatoren: Maarten Moolenschot, Niek Pijnaker, ervaringsdeskundigen GGz Noord-Holland Noord 5) Hoe effectief is het Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen? Een randomized controlled trial Presentator: Neis Bitter Msc 6) Clubhuismodel Presentator: Cynthia Foekema 7) OpStap Presentatoren: Marian Bont, Klaas van Twillert, Jerry Rampersad, Sander van Duin 8) Rehabilitatie en Ambulantisering: de weg naar herstel? Presentator: Charlotte de Heer 9) Chill Aut, zelfsturende autismesoos Presentatoren: Ellen Aldershof, Stefan Mulder en Margareth van Zanten 10) RAAK onderzoek; ''Who knows?!" Presentator: Max Huber 11) Een ervaring rijker: ervaringsdeskundigheid in de psychiatrie Presentatoren: Miranda Posthouwer, Hilko Timmer 12) Pluk een appel, vervul een wens Presentator: Corina Pool 13) Nebo: op weg naar realisatie van een woon-/werkgemeenschap in zelfbeheer Presentator: M. Custers 14) Cognitieve Adaptatie Training als Verpleegkundige Interventie bij Langdurig Opgenomen Patiënten met Schizofrenie - Pilotstudie Presentator: A. P. M. Stiekema 1

2 1) Leergang Ervaringsdeskundigheid Oost-Nederland Presentator: Betsie Koetsier, projectleider + student Daar ervaringswerkers steeds vaker worden ingezet bij de ondersteuning van cliënten in de GGz streven 4 organisaties in Oost-Nederland naar een professionele uitvoering van taken als ervaringsdeskundige. Deze organisaties hebben samen met Saxion een leergang ontwikkeld die d.m.v. casuïstiek kennis koppelt aan praktische vaardigheden en attitude (competenties). Rollen ter ondersteuning van de cliënt, participatie in multidisciplinair team en t.a.v. persoonlijke ontwikkeling worden ontwikkeld en getoetst. Stage en portfolio maken deel uit van het traject. Engelstalige poster beschikbaar: gepresenteerd in Milaan; internationaal congres WAPR november 2012 Actuele resultaten worden toegevoegd. Betsie Koetsier Saxion, Kenniscentrum GW&T Handelskade DH Deventer E-m: e.m.koetsier@saxion.nl Tel: ) De gevolgen van een verhuizing naar een betere kwaliteit beschermde woonvorm voor langdurig zorgafhankelijke psychiatrische patiënten Presentator: mw. drs. T.E. Verrijp co-auteurs: dr. A.R. Van Gool, drs. A. Gosker MBA-H, E. Schotting, prof. dr. J. van Weeghel Achtergrond In januari 2012 opende Yulius de nieuwe beschermde woonvorm BW Volgerlanden. Het idee achter de bouw van de nieuwe woonvorm was dat een verbetering van de beschermde woonvorm een positieve invloed zal hebben op de patiënten. De beschikbare literatuur steunt deze veronderstelling onvoldoende. Doel Dit project onderzocht de invloed van een verhuizing naar een betere kwaliteit beschermde woonvorm (privé appartement, meer ruimte) op de kwaliteit van leven, gedrag, beperkingen, symptomen, sociaal functioneren, zorgbehoeften, ervaren stigma en subjectieve ervaringen en meningen van langdurig zorgafhankelijke psychiatrische patiënten. Methoden Tweeënveertig patiënten (71% met een psychotische stoornis) die verhuisden naar de nieuwe beschermde woonvorm werden gemeten 1-2 maanden voorafgaand en na de verhuizing met behulp van de Manchester Short Assessment of Quality of Life (MANSA), Health of the Nation Outcomes Scale (HoNOS), Camberwell Assessment of Need (CAN), self-report Stigma Scale en Clinical Global Impression (CGI). Eveneens werden er voor en na de verhuizing kwalitatieve interviews afgenomen bij de verhuizende patiënten. Er werd tevens een controlegroep van eenentwintig patiënten onderzocht. Resultaten Repeated measures ANOVA s toonden een significante interactie (p<0,05) tussen tijd en groep voor de MANSA en HoNOS totaalscores en HoNOS subschaal 3 (symptomen). 2

3 De MANSA score van de verhuizende patiënten steeg, wijzend op een betere kwaliteit van leven. Hun HoNOS scores daalden, onder meer wijzend op een verbetering in symptomen. In de kwalitatieve interviews gaf 45% van de patiënten aan dat de verhuizing hun symptomen had verergerd. 80% prefereerde de nieuwe woonvorm. Conclusie De verhuizing naar een betere kwaliteit beschermde woonvorm had een positief effect op de kwaliteit van leven en gedrag, beperkingen, symptomen en het sociaal functioneren van de patiënten twee maanden na de verhuizing. Een extra follow-up meting eind 2012 is gepland. De resultaten zullen ten tijde van het rehabilitatiecongres bekend zijn en zullen in de eventuele poster verwerkt worden. Tessa Verrijp Yulius Hellingen GZ Dordrecht E-m: Tel: ) De ervaringen van en stigma bij buurtbewoners in de nabijheid van een beschermde woonvorm voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening Presentator: mw. drs. T.E. Verrijp co-auteurs: dr. A.R. Van Gool, drs. A. Gosker MBA-H, E. Schotting, prof. dr. J. van Weeghel Achtergrond Beschermde woonvormen voor psychiatrische patiënten in woonwijken hebben als doel de bewoners als volwaardige burgers in een woonwijk te positioneren. Daarvoor is integratie in de buurt essentieel. Om het succes en de eventuele nadelen van deze vermaatschappelijking goed te beoordelen is het perspectief van de buurtbewoners belangrijk. Doel Het in kaart brengen van de positieve en negatieve ervaringen en meningen van buurtbewoners in de nabijheid van een beschermde woonvorm voor mensen met een ernstige psychiatrische aandoening en hun eventuele stigmatisering van psychiatrische patiënten. Tevens onderzoeken we of er een verband is tussen de hoeveelheid contacten of ervaringen met de woonvormbewoners en de mate van stigmatisering. Methoden In maart en april 2012 zijn in de directe omgeving van twee woonvormen van Yulius 364 enquêtes verspreid met vragen over contact en ervaringen met de woonvormbewoners en meningen over de woonvorm en psychiatrische patiënten. Om stigmatisering te onderzoeken zijn een selectie van items uit de Community Attitudes toward the Mentally Ill (CAMI) en een sociale distantieschaal aan de enquête toegevoegd. Resultaten In totaal hebben zesentachtig mensen de enquêtes ingevuld (24%). Van de respondenten had 47% contact gehad met de woonvormbewoners (42% hiervan was groeten). 12% heeft positieve ervaringen gehad. 22% heeft overlast gehad. De gemiddelde score op de CAMI items was 2,7 (1 = geen stigma, 5 = veel). Op de sociale distantieschaal werd gemiddeld 2,6 gescoord (1 = geen sociale distantie, 5 = veel). Er werden significante (p<0,05) gemiddelde tot grote correlaties gevonden 3

4 tussen de CAMI en overlast en tussen de sociale distantieschaal en overlast. Conclusie Er lijkt weinig contact te zijn tussen de woonvormbewoners en de buurtbewoners en er wordt regelmatig overlast toegeschreven aan woonvormbewoners (gecorreleerd aan stigmatisering). Al met al wijzen deze resultaten er niet op dat de beoogde integratie in de buurt (vermaatschappelijking) succesvol is verlopen. Tessa Verrijp Yulius Hellingen GZ Dordrecht E-m: Tel: ) De weg naar herstel Presentatoren: Maarten Moolenschot, Niek Pijnaker, ervaringsdeskundigen GGz Noord-Holland Noord Het boek Pathways to Recovery, een zelfhulpboek t.a.v. herstel, van Ridgway e.a. is vertaald in het Nederlands met medewerking van vele cliënten van de GGz. Het zelfhulpboek 'De weg naar Herstel' zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de inbedding van de positie van ervaringswerkers. Op de poster wordt het boek gepresenteerd en worden de verschillende werkwijzen weergegeven hoe het boek is te benutten in de dagelijkse praktijk. M. Bähler GGz Noord-Holland Noord Postbus BA Heiloo E-m: Tel: ) Hoe effectief is het Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen? Een randomized controlled trial Presentator: Neis Bitter Msc co-auteurs: Prof. dr. Jaap van Weeghel, Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen, Dr. Diana Roeg Inhoudsomschrijving: Doel van dit onderzoek is de effectiviteit van het Systematisch Rehabilitatiegericht Handelen (SRH) te onderzoeken op de gebieden herstel, participatie, hoop, empowerment en doelrealisatie. Daarnaast wordt de mate van implementatie onderzocht en de kennis van herstel van de begeleiders. Werkwijze: Dit onderzoek is een (cluster)gerandomiseerde effectstudie. 15 teams van 3 RIBW's (Kwintes, RIBW KA/M & RIBW Fonteynenburg) zijn random verdeeld over de interventiegroep en de controlegroep. De teams in de interventiegroep worden opnieuw geschoold in het SRH en vergeleken met de teams in de controlegroep welke blijven werken volgens 'care as usual'. De cliënten worden op drie momenten geïnterviewd, voor scholing van het team, na 1 en 1,5 jaar na scholing. Verder wordt de mate van implementatie van SRH onderzocht met een modelgetrouwheidsmeting. Het onderzoek is 4

5 gestart in mei Er zijn dus nog geen resultaten bekend. Het doel van de poster is bekendheid geven aan het onderzoek en presenteren van het design. mw. N. Bitter Tilburg University (Tranzo) Warandelaan LE Tilburg E-m: n.a.bitter@uvt.nl Tel: ) Clubhuismodel Presentator: Cynthia Foekema Het Clubhuismodel weergeven, hoe het Clubhuismodel werkt aan participatie en aan doorstroommogelijkheden. Recente ervaringen aan Clubhuizen in Helsinki worden hierbij meegenomen. Korte weergave van het Clubhuismodel en de transitional, supported en independent employment als doorstroommogelijkheden. Janneke Pals Kwintes Metropolestraat 1 b 1315 KK Almere E-m: j.pals@kwintes.nl Tel: ) OpStap Presentatoren: Marian Bont, Klaas van Twillert, Jerry Rampersad, Sander van Duin De inhoud van de poster omvat de werkwijze van het OpStapproject van Kwintes. Een uniek project voor en door cliënten met een tweeledig doel. Enerzijds nieuwe cliëntbezoekers te verleiden tot activering. Anderzijds de OpStapvrijwilligers, vaste bezoekers van activeringscentra, in hun kracht te zetten door ze de mogelijkheid te bieden zich als vrijwilliger te ontwikkelen en zo een opstap te creëren naar verdere maatschappelijke participatie. Het doel en het proces binnen het OpStapproject worden verteld en verbeeld in een fotostrip over het project gemaakt door OpStapvrijwilligers en bezoekers van de activeringscentra. Janneke Pals Kwintes Metropolestraat 1 b 1315 KK Almere E-m: j.pals@kwintes.nl Tel:

6 8) Rehabilitatie en Ambulantisering: de weg naar herstel? Presentator: Charlotte de Heer co-auteurs: Ingemarit van de Wal, Charlotte Smits, Anna Jongstra, Marty Kruizinga, Ymie Stenekes en Marja van Wuijtswinkel Inhoudsomschrijving: Binnen de GGZ Friesland is het zorgprogramma Rehabilitatie ontwikkeld, dat tot doel heeft mensen met ernstige psychiatrische beperkingen te ondersteunen bij het kiezen, verkrijgen en behouden van zelf gekozen doelen op het gebied van sociale rolvervulling en maatschappelijke integratie. Het hiertoe ontwikkelde rehabilitatieplan is leidend voor de begeleiding. Ambulantisering speelt binnen de uitwerking van dit zorgprogramma een belangrijke rol: een deel van de doelgroep dat onder dit zorgprogramma valt zal de komende jaren uitstromen van het beschermd wonen naar een (begeleide) zelfstandige woonsituatie. Werkwijze: Er vindt de komende jaren onderzoek plaats naar het effect van ambulantisering op deze cliënten en de mate waarin de rehabilitatiegerichte begeleiding van de GGZ Friesland er in slaagt hen te ondersteunen bij het verwezenlijken van hun sociale en maatschappelijke doelen. Resultaten van dit onderzoek kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan toekomstig beleid op het gebied van ambulantisering en maatschappelijk herstel van GGz-cliënten. Charlotte de Heer-Wunderink RGOc & GGZ Friesland UMCG, UCP CC RB Groningen E-m: Tel: ) Chill Aut, zelfsturende autismesoos Presentatoren: Ellen Aldershof, Stefan Mulder en Margareth van Zanten Chill Aut is een soos voor alle mensen met een autistische stoornis die zonder begeleiding met elkaar een leuke avond willen hebben. Niets moet, genoeg mag is het motto. Het bestuur van de soos heeft de organisatie zelf in handen. Zij sturen vrijwilligers aan en maken gebruik van mijn coaching. Ik ben als ondersteuner op de achtergrond aanwezig. Twee bestuursleden (Ellen en Stefan) zullen bij de posterpresentatie vertellen hoe de soos is ontstaan, waar ze hulp hebben gezocht en gekregen en hoe zij nu zelf iedere vrijdagavond een soos regelen en hoe dat er uit ziet. Ik ben op de achtergrond aanwezig om Ellen en Stefan te ondersteunen. Margareth van Zanten Kwintes Paul Kleestraat HC Almere E-m: Tel:

7 10) RAAK onderzoek; ''Who knows?!" Presentator: Max Huber De posterpresentatie zal gaan over het RAAK onderzoek "Who knows?!"; een onderzoek naar de inzet van ervaringsdeskundigen in de beroepspraktijk van de GGz, verslavingszorg en de maatschappelijke opvang. Eefje Willemijn Driessen Hogeschool van Amsterdam Wibautstraat GP Amsterdam E-m: Tel: ) Een ervaring rijker: ervaringsdeskundigheid in de psychiatrie Presentatoren: Miranda Posthouwer, Hilko Timmer De inzet van ervaringsdeskundigheid in de psychiatrie is hot, de praktijk weerbarstig. Vaak ontbreekt het aan een gedegen visie en blijft een praktische toepassing uit. Aanleiding voor een studie, vond de SBWU, een GGz-instelling die begeleiding biedt aan mensen met psychiatrische en/of verslavingsproblematiek. De instelling nam begeleiders met ervaringsdeskundigheid aan en volgde ze met als centrale vraag: Wat zijn de mogelijkheden, onmogelijkheden en valkuilen bij het inzetten van begeleiders met ervaringsdeskundigheid? De studie laat een weerbarstige praktijk zien maar geeft ook interessante resultaten over de meerwaarde. De belangrijkste zullen hier worden gepresenteerd. Miranda Posthouwer SBWU Furkaplateau ZH Utrecht E-m: Tel: ) Pluk een appel, vervul een wens Presentator: Corina Pool In de digitale Wensenboom kunnen cliënten van Altrecht van groot tot klein, van opgenomen tot ambulant een wens indienen via Deze wensen worden vervuld door een team van vrijwilligers, cliënten en ex-cliënten van Altrecht. De Wensenboom is ontstaan op initiatief van de cliëntenraad van Altrecht ter gelegenheid van het jubileumjaar in Het was een groot succes. O.a. het herstelbevorderende effect was de aanleiding voor de cliëntenraad om de Wensenboom als cliëntgestuurd initiatief door te laten gaan in Bij de Wensenboom voelen cliënten zich gehoord, omdat ze een wens mogen indienen, waarop wordt gereageerd en waar mogelijk wordt die wens ook nog vervuld. Hierdoor ervaart men een moment van geluk wat bevorderend werkt voor hun herstel. Omdat dit initiatief niet alleen voorbehouden is voor cliënten van Altrecht, maar voor alle 7

8 cliënten met een psychische kwetsbaarheid en hulpverleners is staan op dit congres met een posterpresentatie een middel om meer bekendheid aan te geven aan de Wensenboom. Corina Pool Altrecht Vuurvlinder AB Den Dolder E-m: c.pool@altrecht.nl Tel: ) Nebo: op weg naar realisatie van een woon-/werkgemeenschap in zelfbeheer Presentator: M. Custers Aanleiding Mensen met een kwetsbaarheid krijgen niet altijd de mogelijkheid om op een passende manier zelfstandig te wonen. Soms kunnen ze meer zelfstandigheid aan dan in een zorginstelling mogelijk is, maar is de stap van beschermd naar regulier wonen (nog) te groot. Ook zijn er mensen die meer gebaat zijn bij sociale steun van medebewoners en ervaringsdeskundigen dan van professionele hulpverleners. De RIBW Nijmegen & Rivierenland heeft daarom het initiatief genomen om, samen met andere zorgorganisaties, Nebo te ontwikkelen. Doelstelling Het doel van Nebo is om een woon-/werkgemeenschap in zelfbeheer te creëren voor kwetsbare en financieel minder draagkrachtige mensen. Deze kwetsbaarheid kan veroorzaakt worden vanuit een psychosociale of psychiatrische aandoening en/of LVGproblematiek. Daarnaast is een klein deel van Nebo ook toegankelijk voor andere burgers, die geen directe afstand tot de reguliere woningmarkt hebben. Zo wordt een lerende omgeving gecreëerd. Resultaten Vanaf maart 2013 worden de voorbereidingen getroffen, zodat de woon- /werkgemeenschap in 2013 gefaseerd kan starten met de eerste bewoners. In beginsel kunnen er circa 50 mensen wonen en dit wordt gefaseerd uitgebreid naar maximaal 143 bewoners. *Vernieuwend initiatief gericht op zelfbeheer, eigen regie en zelfredzaamheid: Nebo wordt een woon-/werkgemeenschap die uniek in haar soort is. Hoewel er in het land verschillende zelfbeheerinitiatieven zijn, richten deze zich vooral op de nachtopvang en het bieden van een (tijdelijk) dak aan mensen zonder woning. Nebo biedt mensen echter geen tijdelijke opvang, maar een werkelijk thuis. Zelfbeheer, de eigen regie en zelfredzaamheid van de bewoners staan daarbij centraal. Door samen te leven met lotgenoten ervaren de Nebo-bewoners steun vanuit een sociaal netwerk en een sterke sociale structuur. Hierdoor krijgen zij de kans die ze anders niet zouden hebben: zo zelfstandig mogelijk wonen waardoor de kwaliteit van leven verbeterd. * Actief binnen Nebo - werkgroepen en Maatschappelijk Ondernemen: Nebo biedt haar bewoners de mogelijkheden voor een goede daginvulling. Dit is belangrijk omdat het structuur aan de dag geeft, zorgt voor sociale contacten en een gevoel van waardering. Voor een deel van de bewoners zal dit niet vanzelfsprekend zijn. 8

9 Daarom is hier binnen Nebo aandacht voor: alle bewoners leveren een actieve bijdrage in de vorm van werkgroepen en de Bewonersvereniging. Hierbij wordt uitgegaan van de kwaliteiten van iedere bewoner. Daarnaast wordt er een aanbod van (werkgerichte) activiteiten op de locatie gerealiseerd. Werkwijze: Het initiatief voor Nebo is gestart met een visiedocument Nebo een visie op een woon-/werkgemeenschap. Deze visie heeft de RIBW Nijmegen & Rivierenland samen met een aantal andere zorgorganisaties, professionals en ervaringsdeskundigen verder uitgewerkt. Op dit moment ligt er een uitgewerkt Bedrijfsplan, welke handvaten geeft voor de realisatie van Nebo. Voor de realisatie wordt er een Operationeel Team geformeerd met professionals uit het werkveld. Zij kunnen de aspecten zelfbeheer, wonen en ondersteuning realiseren. Een te formeren Strategisch Team houdt zich bezig met het opstarten van de organisatorische/ bedrijfsmatige en financiële processen. Zodra de eerste bewoners binnen Nebo wonen (naar verwachting 2013), dragen het Operationeel en Strategisch Team hun verantwoordelijkheden over naar de Bewonersvereniging, het Stichtingsbestuur en de professionele ondersteuners binnen Nebo. M. Custers RIBW Nijmegen & Rivierenland Postbus BK Nijmegen E-m: Tel: ) Cognitieve Adaptatie Training als Verpleegkundige Interventie bij Langdurig Opgenomen Patiënten met Schizofrenie - Pilotstudie Presentator: A. P. M. Stiekema 1 co-auteurs: P. J. Quee 1,2, H. H. Schneider 1, S. van Slogteren 1, D. Wiersma 2, D. I. Velligan 3, R. Bruggeman 2 1. Afdeling Langdurige Rehabilitatie, Lentis, Zuidlaren 2. Universitair Centrum Psychiatrie, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen 3. Rob Giel Onderzoekscentrum, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen 4. Afdeling Psychiatrie: Schizofrenie en Gerelateerde Stoornissen, Universiteit van Texas, San Antonio, Verenigde Staten Achtergrond Cognitieve functiestoornissen dragen in grote mate bij aan de verminderde maatschappelijke participatie van mensen met schizofrenie. Cognitieve Adaptatie Training (CAT) is ontwikkeld om het dagelijks functioneren te verbeteren door te compenseren voor cognitieve beperkingen. CAT is een psychosociale interventie die gebruik maakt van compensatiestrategieën en omgevingshulpmiddelen. Onderzoek in de VS heeft laten zien dat CAT de functionele uitkomsten van patiënten in ambulante zorg verbetert. Met deze pilotstudie werd voor het eerst het effect van CAT bij langdurig opgenomen patiënten onderzocht, waarbij CAT werd gegeven door een psychiatrisch verpleegkundige. Methode Zeventwintig langdurig opgenomen patiënten met schizofrenie van Lentis Zuidlaren werden benaderd voor deelname aan de studie. Drie van hen weigerden deelname, drie patiënten vielen uit voor het einde van de studie en bij één van de deelnemers werd CAT 9

10 niet gegeven door een verpleegkundige. Analyses werden uitgevoerd op de data van de overige twintig patiënten: tien van hen ontvingen CAT en tien van hen ontvingen geen extra interventies naast de gebruikelijke zorg (treatment as usual, TAU). Gedurende 8 maanden werden patiënten in CAT wekelijks door een psychiatrisch verpleegkundige bezocht in de eigen leefomgeving op het terrein van Lentis. De verpleegkundige was getraind door en kreeg supervisie van een in CAT getrainde psycholoog. Primaire uitkomstmaten waren dagelijks functioneren en deelname aan dagbestedingsactiviteiten, gemeten met de Global Assessment of Functioning Handicap/Belemmering (GAF-D) en de Multnomah Community AbilityScale (MCAS), en het aantal dagdelen dat werd deelgenomen aan dagbestedingsactiviteiten op het terrein (d.w.z. part-time (werk)activiteiten die zijn aangepast op de individuele wensen, vaardigheden en mogelijkheden van de patiënt, bijv. op de houtwerkplaats, lijstenmakerij, of het grafisch centrum). Metingen vonden plaats voorafgaand aan CAT, na 4 maanden (T4) en na 8 maanden (T8). Resultaten Patiënten in de CAT-conditie namen na 8 maanden significant meer deel aan activiteiten in de dagactiviteitencentra op het terrein vergeleken met patiënten in de TAU-conditie. Patiënten in de CAT-conditie lieten een verbetering zien in functionele uitkomst (trend) op T8 voor zowel de GAF-D als de MCAS met een grote effect size (0.8). Conclusie Uit deze pilotstudie blijkt dat langdurig opgenomen patiënten baat zouden kunnen hebben bij CAT, wanneer de methodiek gegeven wordt door een verpleegkundige. CAT kan leiden tot een toename van werkgerelateerde dagbestedingsactiviteiten, en kan hiermee bijdragen aan een verbetering van de kwaliteit van leven. Onderzoek met een grotere populatie is nodig om het effect van CAT bij langdurig opgenomen psychiatrisch patiënten te bevestigen. mw. A.P.M. Stiekema Lentis Lagerhout E AC Zuidlaren E-m: a.stiekema@lentis.nl Tel:

Rehabilitatie & herstel in de langdurende zorg

Rehabilitatie & herstel in de langdurende zorg Rehabilitatie & herstel in de langdurende zorg Charlotte de Heer, Hanzehogeschool Groningen Loes Winkel, GGZ Friesland Innovatiewerkplaats Maatschappelijke participatie van mensen met een psychische beperking

Nadere informatie

Het Maatschappelijk SteunSysteem als brug tussen GGz en samenleving

Het Maatschappelijk SteunSysteem als brug tussen GGz en samenleving Het Maatschappelijk SteunSysteem als brug tussen GGz en samenleving Drs. A. Blom Dr. W. Swildens i.o.v. Altrecht GGz, SBWU, gemeente Utrecht, Centrum Maliebaan en Fonds Psychische Gezondheid Definitie

Nadere informatie

GGZ Friesland in beweging: Implementatie van de IRB

GGZ Friesland in beweging: Implementatie van de IRB GGZ Friesland in beweging: Implementatie van de IRB Charlotte de Heer, c.de.heer@pl.hanze.nl Sanne van der Zee, sanne.van.der.zee@mind-up.nl Hilda van der Eems, hilda.van.der.eems@ggzfriesland.nl Workshop

Nadere informatie

Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS)

Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek. Individuele Plaatsing en Steun (IPS) IPS & IRB als voorbeelden van doelmatigheidsonderzoek Individuele Rehabilitatiebenadering (IRB) Jooske van Busschbach A. Dennis Stant 2 H. Michon 3 M van Vugt 3 W. Swildens 4. RGOc/UMCG, Hogeschool Windesheim

Nadere informatie

Rehabilitatie & herstel in de langdurende zorg

Rehabilitatie & herstel in de langdurende zorg Rehabilitatie & herstel in de langdurende zorg Charlotte de Heer, Hanzehogeschool Loes Winkel, GGZ Friesland Innovatiewerkplaats Maatschappelijke participatie van mensen met een psychische beperking Inhoud

Nadere informatie

SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN

SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN SMART4U: een app om sociale contacten uit te breiden voor mensen met ernstige psychische aandoeningen Dr. Willeke Manders Léon van Woerden MScN Inhoud presentatie Wat is Smart4U Doel van het onderzoek

Nadere informatie

Routebeschrijving Auto Als u met de auto komt, neem dan vanaf de A28 afslag Assen- Zuid en volg de borden Wilhelminaziekenhuis of GGZ Drenthe.

Routebeschrijving Auto Als u met de auto komt, neem dan vanaf de A28 afslag Assen- Zuid en volg de borden Wilhelminaziekenhuis of GGZ Drenthe. Doelgroep Dit symposium is bedoeld voor psychiaters, arts-assistenten, onderzoekers, psychologen, verpleegkundigen, managers, beleidsmedewerkers en cliëntenraden van de noordelijke ggz-instellingen en

Nadere informatie

Preventieve GGZ van vroeg tot later

Preventieve GGZ van vroeg tot later Rob Giel Onderzoekcentrum Preventieve GGZ van vroeg tot later Locatie: Mediant Geestelijke Gezondheidszorg, Helmertheater Broekheurnering 1050, 7546 TA Enschede Datum:13-12-2016 Tijd: 13.00-16.50 uur Preventieve

Nadere informatie

dr. C. de Heer-Wunderink

dr. C. de Heer-Wunderink Charlotte de Heer-Wunderink Stelling 1 Three grand essentials to happiness in this life are something to do, something to love and something to hope for Joseph Addison) Charlotte de Heer-Wunderink Stelling

Nadere informatie

Kracht en steun voor ouders met (ernstige) psychische aandoeningen

Kracht en steun voor ouders met (ernstige) psychische aandoeningen Kracht en steun voor ouders met (ernstige) psychische aandoeningen Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl Website: www.ouderschap-psychiatrie.nl

Nadere informatie

Herstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus

Herstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus Herstellen doe je zelf; Evaluatie van een cliëntgestuurde cursus Dr. Hanneke van Gestel-Timmermans Dr. Evelien Brouwers Dr. Marcel van Assen Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen Herstellen doe je zelf Ontwikkeld

Nadere informatie

Oog voor betrokkenen:

Oog voor betrokkenen: Rob Giel Onderzoekcentrum RGOc studiemiddag Oog voor betrokkenen: samenwerken met en ondersteunen van naasten van mensen in zorg bij de ggz Datum: 12 december 2017 Tijd: 13.00-17.00 Locatie: UMCG, Rode

Nadere informatie

Vermaatschappelijking van de zorg: artikel 107 in cijfers

Vermaatschappelijking van de zorg: artikel 107 in cijfers Vermaatschappelijking van de zorg: artikel 107 in cijfers Overzicht Situering onderzoek Voorstelling vragenlijsten Resultaten Samenstelling doelgroep: leeftijd en geslacht Frequentie symptomatologie Evolutie

Nadere informatie

Samenwerken aan veerkrachtige jongeren, voorkomen van psychische aandoeningen

Samenwerken aan veerkrachtige jongeren, voorkomen van psychische aandoeningen RGOc middagsymposium Samenwerken aan veerkrachtige jongeren, voorkomen van psychische aandoeningen Datum: 17-4-2018 Tijd: 13.00-17.00 Locatie: Adventskerk, GGZ Drenthe, Assen Info RGOc middagsymposium

Nadere informatie

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema

Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen. Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Kennissynthese arbeid en psychische aandoeningen Dr. F.G.Schaafsma Dr. H. Michon Prof. dr. J.R. Anema Ernstige Psychische Aandoeningen (EPA) Definitie consensus groep EPA¹ - Sprake van psychische stoornis

Nadere informatie

De zorgvignetten EPA nader onderzocht Met data uit meerdere patiëntgebonden regionale registratiebronnen

De zorgvignetten EPA nader onderzocht Met data uit meerdere patiëntgebonden regionale registratiebronnen De zorgvignetten EPA nader onderzocht Met data uit meerdere patiëntgebonden regionale registratiebronnen Wilma Swildens (Altrecht) Jan Theunissen (GGZinGeest/Vumc) Gerard de Valk (Altrecht) De zorgvignetten

Nadere informatie

Onderzoek Maatschappelijk Steunsysteem stad Utrecht Uitkomsten, oktober 2008

Onderzoek Maatschappelijk Steunsysteem stad Utrecht Uitkomsten, oktober 2008 Onderzoek Maatschappelijk Steunsysteem stad Utrecht Uitkomsten, oktober 2008 Wilma Swildens, Agnes Blom, Barbara Gramsma,, Irene de Graaff Financiering Altrecht divisie Willem Arntsz SBWU, Centrum Maliebaan

Nadere informatie

Ervaringsdeskundigheid, herstel en herstel ondersteuning staan op de agenda s van veel ggz-instellingen Wij willen graag onze ervaringen rond de

Ervaringsdeskundigheid, herstel en herstel ondersteuning staan op de agenda s van veel ggz-instellingen Wij willen graag onze ervaringen rond de Ervaringsdeskundigheid, herstel en herstel ondersteuning staan op de agenda s van veel ggz-instellingen Wij willen graag onze ervaringen rond de uitbouw van ervaringswerk met jullie delen Wie zijn wij?

Nadere informatie

Visiedocument FACT GGZ Friesland

Visiedocument FACT GGZ Friesland Visiedocument FACT GGZ Friesland Soort document: Visiedocument Versie: 02 Visie Rehabilitatie begint bij de voordeur! Vanaf het eerste behandelcontact staat het individuele herstelproces van de patiënt

Nadere informatie

Welbevinden in de ouderenpsychiatrie

Welbevinden in de ouderenpsychiatrie Rob Giel Onderzoekcentrum Welbevinden in de ouderenpsychiatrie Studiedag Netwerk Ouderenpsychiatrie RGOc 2018 Dinsdag 29 mei 2018 9.30-17.00 uur Het Kasteel, Groningen Info Welbevinden van de cliënt centraal

Nadere informatie

Individuele Plaatsing en Steun (IPS)

Individuele Plaatsing en Steun (IPS) Individuele Plaatsing en Steun (IPS) Groeicijfers in Nederland Jaap van Weeghel, Den Haag, 7 februari 2019 Kennis delen over herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen 22-2-2019

Nadere informatie

Diseasemanagement. Jaarlijkse evaluatie van de gezondheid

Diseasemanagement. Jaarlijkse evaluatie van de gezondheid Utrecht, 18 december 2008 Irene Lako, RGOc/UMC Groningen Diseasemanagement Jaarlijkse evaluatie van de gezondheid Irene Lako, S Schorr, K van der Elst, H Knegtering, C Slooff, JRBJ Brouwers, K Taxis, R

Nadere informatie

Resource Group Project

Resource Group Project Resource Group Project F-ACT Congres Amsterdam 17 september 2015 Wat is een resource group? Een resouce group is een groep mensen die nauw betrokken zijn bij de informele zorg Cliënten krijgen meer regie

Nadere informatie

Een dag uit het leven van een RIBW-cliënt

Een dag uit het leven van een RIBW-cliënt Een dag uit het leven van een RIBW-cliënt Bevindingen uit de UTOPIA-studie Ellen Visser, Charlotte de Heer, Annemarie Caro, Sjoerd Sytema, Durk Wiersma Inhoud De RIBW De UTOPIA-studie Functioneren Zorgbehoeften

Nadere informatie

Rehabilitatie onmisbaar voor herstel ondersteunende zorg? Individuele Rehabilitatie Benadering erkende participatiemethodiek

Rehabilitatie onmisbaar voor herstel ondersteunende zorg? Individuele Rehabilitatie Benadering erkende participatiemethodiek Rehabilitatie onmisbaar voor herstel ondersteunende zorg?. Individuele Rehabilitatie Benadering erkende participatiemethodiek Kennis maken: Wie zijn wij? Wie zijn jullie? Wat vinden wij belangrijk? Vergelijk

Nadere informatie

Verbeterproject GGZ NHN Divisie Langdurende Psychiatrie

Verbeterproject GGZ NHN Divisie Langdurende Psychiatrie Verbeterproject GGZ NHN Divisie Langdurende Psychiatrie Anja Reilman en Saskia van Duin Expertverpleegkundigen Projectleiders implementatie zorgprogramma s schizofrenie & dubbele diagnose GGZ Noord Holland

Nadere informatie

Welkom op de informatiebijeenkomst over ROM ggz

Welkom op de informatiebijeenkomst over ROM ggz Welkom op de informatiebijeenkomst over ROM ggz Programma 10.00 uur Welkom Steven Makkink, LPGGz 10.15 uur Wat is ROM? Chris Nas, GGZ Nederland 10.30 uur Praktijkvoorbeeld Barbara Schaefer, Dijk en Duin

Nadere informatie

Grenzen verleggen 10E PHRENOS PSYCHOSECONGRES ZWOLLE, 13 NOVEMBER 2014

Grenzen verleggen 10E PHRENOS PSYCHOSECONGRES ZWOLLE, 13 NOVEMBER 2014 Grenzen verleggen 10 E PHRENOS PSYCHOSECONGRES ZWOLLE, 13 NOVEMBER 2014 Programma 09.00 Ontvangst en registratie 09.45 Opening door dagvoorzitter dr. R. Bruggeman, psychiater, Universitair Centrum Psychiatrie

Nadere informatie

Dr. G.K.M.L. Wilrycx Promotor: Prof. dr. Ch. van Nieuwenhuizen Copromotoren: Dr. A.H.S. van den Broek Dr. M.A. Croon

Dr. G.K.M.L. Wilrycx Promotor: Prof. dr. Ch. van Nieuwenhuizen Copromotoren: Dr. A.H.S. van den Broek Dr. M.A. Croon Dr. G.K.M.L. Wilrycx Promotor: Prof. dr. Ch. van Nieuwenhuizen Copromotoren: Dr. A.H.S. van den Broek Dr. M.A. Croon Je takken worden weggerukt, Hard en meedogenloos, Even lijkt het leven niet meer te

Nadere informatie

De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen. Lectoraat Rehabilitatie Groningen De ouderrol van mensen met (ernstige) psychische aandoeningen Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl Website: www.ouderschap-psychiatrie.nl

Nadere informatie

Nooit te oud om te leren!

Nooit te oud om te leren! Rob Giel Onderzoekcentrum Nooit te oud om te leren! Over psychotherapie bij ouderen met én zonder cognitieve stoornissen Nascholingsdag 19 mei 2015, 9.30-17.00 uur Het Kasteel, Groningen Nooit te oud om

Nadere informatie

Implementatie Begeleid Leren in afdelingen en teams

Implementatie Begeleid Leren in afdelingen en teams Implementatie Begeleid Leren in afdelingen en teams 1. Introductie: het implementatietraject Een GGz- of onderwijsinstelling heeft het besluit genomen Begeleid Leren (Kiezen- Verkrijgen-Behouden model)

Nadere informatie

Contacten van buurtbewoners met bewoners van beschermende woonvormen

Contacten van buurtbewoners met bewoners van beschermende woonvormen onderzoeksartikel Contacten van buurtbewoners met bewoners van beschermende woonvormen R.A. GOTINK, T. VERRIJP, A. GOSKER-VENIS, J. VAN WEEGHEL, A.R. VAN GOOL ACHTERGROND Beschermende woonvormen zijn bestemd

Nadere informatie

Samen werken aan een beter leven: Herstel vanaf dag één

Samen werken aan een beter leven: Herstel vanaf dag één Samen werken aan een beter leven: Herstel vanaf dag één 30% meer herstel is alleen te bereiken door samen te werken met patiënten, naasten en externe collega s! Eén groep, diverse mogelijkheden Waarom

Nadere informatie

Praktijkvoorbeeld van regionale samenwerking tussen gemeente en GGZ Janneke Oude Alink gemeente Apeldoorn/regio Stedendriehoek en Noordwest Veluwe

Praktijkvoorbeeld van regionale samenwerking tussen gemeente en GGZ Janneke Oude Alink gemeente Apeldoorn/regio Stedendriehoek en Noordwest Veluwe Praktijkvoorbeeld van regionale samenwerking tussen gemeente en GGZ Janneke Oude Alink gemeente Apeldoorn/regio Stedendriehoek en Noordwest Veluwe Introductie Arbeidsparticipatie mensen met psychische

Nadere informatie

De Utrechtse Zorgmonitor

De Utrechtse Zorgmonitor De Utrechtse Zorgmonitor Wilma Swildens, Barbara Gramsma Carlos Croes m.m.v. Henk van den Berg, Gerard Driedonks, Rene Voesenek, Tom van Wel De Utrechtse Zorgmonitor Jaarlijks volgen van cliënten met schizofrenie

Nadere informatie

Begeleide lotgenotengroepen voor mensen met een psychose: Werkwijze en effecten

Begeleide lotgenotengroepen voor mensen met een psychose: Werkwijze en effecten Begeleide lotgenotengroepen voor mensen met een psychose: Werkwijze en effecten Dr. Stynke Castelein Dr. Richard Bruggeman Dr. Jooske T. van Busschbach Dhr. Pieter Jan Mulder Dr. Rikus Knegtering Prof.dr.

Nadere informatie

Vergelijking ACT teams op de Noordoever, Rotterdam. ACT congres Leiden 27 september 2007 Bert Jan Roosenschoon Arina van der Kwaak

Vergelijking ACT teams op de Noordoever, Rotterdam. ACT congres Leiden 27 september 2007 Bert Jan Roosenschoon Arina van der Kwaak Vergelijking ACT teams op de Noordoever, Rotterdam ACT congres Leiden 27 september 2007 Bert Jan Roosenschoon Arina van der Kwaak Benamingen zorg-aan-huis projecten (What s in a name?) Transmuraal Zorgteam

Nadere informatie

Verlangen naar modelgetrouwheid?

Verlangen naar modelgetrouwheid? Verlangen naar modelgetrouwheid? Maaike van Vugt en Hans Kroon 5 e ACT congres, Leiden 2007 Trimbos-instituut 2007 1 Onderzoek naar (F)ACT in Nederland Vraagstelling: Heeft ACT als evidence-based practice

Nadere informatie

Vroeg Detectie. On The ROAD. Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie

Vroeg Detectie. On The ROAD. Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie Vroeg Detectie & On The ROAD Marieke Pijnenborg namens Stuurgroep Vroegdetectie Beperkingen huidige zorgprogramma s Hoge co-morbiditeit Grote klinische heterogeniteit Overlap van risico factoren Geen diagnose-specifieke

Nadere informatie

The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression.

The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression. The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression. Samenvatting De prevalentie van een ernstige depressie op latere leeftijd varieert tussen de 1 en

Nadere informatie

Workshop. Door Empowerment werken aan Herstel

Workshop. Door Empowerment werken aan Herstel Workshop Door Empowerment werken aan Herstel Even voorstellen Thomas Rijke Cliënteninitiatief ondersteuner Voorheen begeleider Joey van Driessen Adviseur medezeggenschap Voorheen begeleidingscoördinator

Nadere informatie

Programma Symposium RGOc Netwerk Ouderenpsychiatrie 2019

Programma Symposium RGOc Netwerk Ouderenpsychiatrie 2019 Rob Giel Onderzoekcentrum Programma Symposium RGOc Netwerk Ouderenpsychiatrie 2019 Dinsdag 7 mei 2019 9.30-17.00 uur Het Kasteel, Groningen Info Depressie-Plus: de vele kleuren van depressie bij ouderen

Nadere informatie

Jaargang 2 nummer 1 16 dec 2010

Jaargang 2 nummer 1 16 dec 2010 Jaargang 2 nummer 1 16 dec 2010 Inhoudsopgave: Inleiding Minisymposium LVG en Verslaving De belangrijkste problemen volgens hulpverleners De ervaringen van cliënten De ervaringen van verwanten Vervolgstappen

Nadere informatie

Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Petri Embregts

Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Petri Embregts Ervaringsdeskundigheid in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking Petri Embregts Inhoud Waarom een kans in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking? Inzetbaarheid en effectiviteit

Nadere informatie

Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme

Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme Onderzoek naar zorgvragen en behoeften van patiënten met een verslaving en ADHD of Autisme dr. L.M. Kronenberg Prof. dr. van Achterberg Prof. dr. W. van den Brink Prof. dr. P. Goossens K. Slager-Visscher,

Nadere informatie

Toegankelijkheid en effectiviteit van de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen. Samenvatting

Toegankelijkheid en effectiviteit van de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen. Samenvatting Toegankelijkheid en effectiviteit van de geestelijke gezondheidszorg voor ouderen Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Psychische stoornissen komen geregeld voor bij ouderen (65-plus).

Nadere informatie

ecember 2016 Welkom Werkgroep Begeleidingsarrangementen Over de totstandkoming van het arrangement

ecember 2016 Welkom Werkgroep Begeleidingsarrangementen Over de totstandkoming van het arrangement ecember 2016 Welkom Werkgroep Begeleidingsarrangementen Over de totstandkoming van het arrangement 1 Wie zijn wij en wat gaan wij vertellen? Begeleiden (visie en werkwijze, ook in vergelijking met behandelen)

Nadere informatie

Evaluatie Housing First. Titel van de presentatie

Evaluatie Housing First. Titel van de presentatie Evaluatie Housing First Titel van de presentatie Toelichting Housing First Uitgangspunt is: iedereen heeft recht op een eigen plek om te wonen. HF biedt dak- en thuisloze mensen met meervoudige complexe

Nadere informatie

Rehabilitatie & Herstel

Rehabilitatie & Herstel Symposium Rehabilitatie & Herstel Welkom Groningen 27 juni 2011 Betoging in Den Haag tegen de bezuinigingen in de GGz Teken de petitie!! http://www.ggznederland.nl/actueel/nieuwslijsten/petitie.html Lectoraat

Nadere informatie

Ontwikkeling van de ouderrol als onderdeel van het herstelproces. Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Ontwikkeling van de ouderrol als onderdeel van het herstelproces. Lectoraat Rehabilitatie Groningen Ontwikkeling van de ouderrol als onderdeel van het herstelproces Peter van der Ende Senior-onderzoeker onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen BOSTON-04 (Begeleid Ouderschap, Succes

Nadere informatie

Gepersonaliseerde zorg: geen woorden maar daden

Gepersonaliseerde zorg: geen woorden maar daden Rob Giel Onderzoekcentrum RGOc Studiemiddag Gepersonaliseerde zorg: geen woorden maar daden Datum: dinsdag 11-12-2018 Tijd: 13.00-17.00 uur Locatie: Theater de Kimme, E70, 9471 KA Zuidlaren Gepersonaliseerde

Nadere informatie

VAK-mensen Samenwerken in en rondom Zorg & Welzijn

VAK-mensen Samenwerken in en rondom Zorg & Welzijn Interdisciplinaire samenwerking in Zorg & Welzijn: de T-shaped professional Inleiding Overzicht Symposium 'Samenwerken aan een gezonde samenleving Interdisciplinaire samenwerking in Zorg & Welzijn: de

Nadere informatie

Programma. 1. Historie. Noord Holland Noord. 2. Zorg voor EPA. Kenmerk (toen) 1. Historie. Ambulantiseren

Programma. 1. Historie. Noord Holland Noord. 2. Zorg voor EPA. Kenmerk (toen) 1. Historie. Ambulantiseren Programma Ambulantiseren in de Nederlandse GGZ Met een blik op Europa Diana Polhuis, Verpleegkundig specialist ggz Hoofdopleider GGZ VS 1. Historie 2. Zorg voor mensen met een Ernstig Psychiatrische Aandoening

Nadere informatie

Workshop HoNOS en MANSA

Workshop HoNOS en MANSA Workshop HoNOS en MANSA Voor het ROM Doorbraakproject Deel 1 2015 Annet Nugter en Petra Tamis GGZ Noord-Holland-Noord Inhoud workshop Kennismaking Introductie HoNOS en MANSA: Wat zijn dit voor instrumenten

Nadere informatie

ZIJN WIE JE BENT EN WIE JE WILT ZIJN. De waarde van de praktijkhuizen van Ixta Noa

ZIJN WIE JE BENT EN WIE JE WILT ZIJN. De waarde van de praktijkhuizen van Ixta Noa ZIJN WIE JE BENT EN WIE JE WILT ZIJN De waarde van de praktijkhuizen van Ixta Noa WIJ ZIJN IXTA NOA IXTA NOA. OFTEWEL IK STA NIEUW. IXTA NOA IS EEN EIGENZINNIGE VERZAMELING VAN MENSEN DIE ZELFBEWUST EN

Nadere informatie

(Door Antonet van der Schans ondersteuner clientenraad)

(Door Antonet van der Schans ondersteuner clientenraad) Kwaliteitsverbetering in herstelgerichte zorg (Door Antonet van der Schans ondersteuner clientenraad) Initiatiefnemer; Clientenraad RIBW Midden- Brabant Doel clientenraad Naast de rehabilitatiemethodiek

Nadere informatie

Zichtbaar beter? 10-11-2010. Cliëntmonitor. Knelpunten in de Langdurige Zorg INHOUD. Inleiding. Telezorg in 2 wijkteams. Onderzoeksresultaten

Zichtbaar beter? 10-11-2010. Cliëntmonitor. Knelpunten in de Langdurige Zorg INHOUD. Inleiding. Telezorg in 2 wijkteams. Onderzoeksresultaten 10-11-2010 Zichtbaar beter? INHOUD 1 Inleiding 2 Telezorg in 2 wijkteams 3 Onderzoeksresultaten 4 Kansen en belemmeringen 5 DVD Aanraken en je hebt contact Lex Hulsbosch, onderzoeker Trimbos-instituut

Nadere informatie

Stemmings-en angststoornissen: voorbij gestandaardiseerde zorg

Stemmings-en angststoornissen: voorbij gestandaardiseerde zorg Rob Giel Onderzoekcentrum Stemmings-en angststoornissen: voorbij gestandaardiseerde zorg NNNSA symposium 16 maart 2018 Groninger Museum Info Stemmings- en angststoornissen: voorbij gestandaardiseerde zorg

Nadere informatie

Inhoud. Persoonlijk-professionele hulpverlening. Een integrale rehabilitatiebenadering. Ten geleide...11. Voorwoord...15.

Inhoud. Persoonlijk-professionele hulpverlening. Een integrale rehabilitatiebenadering. Ten geleide...11. Voorwoord...15. Inhoud Ten geleide...11 Voorwoord...15 Hoofdstuk 1 Een integrale rehabilitatiebenadering 1.1 Een korte historie...19 1.2 De rehabilitatiebenadering: een rijke vijver...21 1.3 Definities en richtingen...23

Nadere informatie

Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie)

Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge Rehabilitatie door zelfmanagement bij chronische angst en depressie (de ZemCAD studie) Jan Spijker, Maringa Zoun, Bauke Koekkoek, Henny Sinnema, Anna Muntingh,

Nadere informatie

De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie)

De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Improving Mental Health by Sharing Knowledge De begeleiding bij chronische angst en depressie (resultaten van de ZemCAD studie) Jan Spijker, Maringa de Weerd, Henny Sinnema, Bauke Koekkoek, Ton van Balkom,

Nadere informatie

Specialisten Samen in de Wijk GGZ Noord-Holland-Noord

Specialisten Samen in de Wijk GGZ Noord-Holland-Noord Specialisten Samen in de Wijk GGZ Noord-Holland-Noord ZO doen wij dat! V&VN-SPV Studiedag Donderdag 16 november 2017 Marijke van der Putten, Psychiater en lid van de RvB van GGZ NHN Wij zijn daar waar

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve

Nadere informatie

Zonneheuvel. Informatie voor verwijzers

Zonneheuvel. Informatie voor verwijzers Zonneheuvel Informatie voor verwijzers Zonneheuvel is een afdeling voor voortgezette behandeling met verblijf voor mensen vanaf 50 jaar met blijvende beperkingen voortvloeiend uit psychiatrische en levensfase

Nadere informatie

Multidisciplinaire richtlijn Werk en Ernstige Psychische Aandoeningen Kick off MMMensen met mogelijkheden 10 oktober 2013

Multidisciplinaire richtlijn Werk en Ernstige Psychische Aandoeningen Kick off MMMensen met mogelijkheden 10 oktober 2013 Multidisciplinaire richtlijn Werk en Ernstige Psychische Aandoeningen Kick off MMMensen met mogelijkheden 10 oktober 2013 Ellen Otto & Daniëlle van Duin Kenniscentrum Phrenos Ontwikkeling Richtlijn Achtergrond

Nadere informatie

Bestemming: werk. Supported employment en herstel. H. Michon, symposium Goed gestemd aan het werk AMC, 20 maart 2013

Bestemming: werk. Supported employment en herstel. H. Michon, symposium Goed gestemd aan het werk AMC, 20 maart 2013 Bestemming: werk Supported employment en herstel H. Michon, symposium Goed gestemd aan het werk AMC, 20 maart 2013 Inhoud Mensen met ernstige psychische aandoeningen Arbeidsparticipatie Arbeidsre-integratie

Nadere informatie

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen Begeleid Leren Overzicht Symposium Success@School Utrecht, 29 november 2018 Doelgroep Begeleid Leren Positionering van Begeleid Leren Ontwikkelde kennis, producten en diensten Dr. Lies Korevaar Agenda

Nadere informatie

Participatie en ervaringsdeskundigheid: hand in hand. Nathalie Albert Ervaringsdeskundige Alexianen Zorggroep Tienen DENK Leuven & UilenSpiegel vzw

Participatie en ervaringsdeskundigheid: hand in hand. Nathalie Albert Ervaringsdeskundige Alexianen Zorggroep Tienen DENK Leuven & UilenSpiegel vzw Participatie en ervaringsdeskundigheid: hand in hand Nathalie Albert Ervaringsdeskundige Alexianen Zorggroep Tienen DENK Leuven & UilenSpiegel vzw Ik ben Nathalie Ik ben Mama Ik ben Oma Ik ben ervaringsdeskundige

Nadere informatie

Special Cursusaanbod Bureau Herstel. Bureau Herstel organiseert.

Special Cursusaanbod Bureau Herstel. Bureau Herstel organiseert. Nummer 2, jaargang 4, juli 2015 Special Cursusaanbod Bureau Herstel Beste lezer.. Voor je ligt de Herstel nieuwsbrief. Deze keer met als onderwerp het cursusaanbod van Bureau Herstel. Cursusaanbod voor

Nadere informatie

IRB in de Sociale Verslavingszorg. Eerste ervaringen. Cees Witsenburg

IRB in de Sociale Verslavingszorg. Eerste ervaringen. Cees Witsenburg IRB in de Sociale Verslavingszorg. Eerste ervaringen. Cees Witsenburg 1 Uit de missie van Brijder: De wensen en mogelijkheden van onze patiënten, hun omgeving en onze expertise vormen de bouwstenen van

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1: INLEIDING

HOOFDSTUK 1: INLEIDING 168 Samenvatting 169 HOOFDSTUK 1: INLEIDING Bij circa 13.5% van de ouderen komen depressieve klachten voor. Met de term depressieve klachten worden klachten bedoeld die klinisch relevant zijn, maar niet

Nadere informatie

Nieuwe benaderingen van therapieresistentie bij stemmings-en angststoornissen

Nieuwe benaderingen van therapieresistentie bij stemmings-en angststoornissen Rob Giel Onderzoekcentrum Nieuwe benaderingen van therapieresistentie bij stemmings-en angststoornissen Studiedag NNNSA 25-09-2015 Het Kasteel Melkweg 1, Groningen 09.30-16.30 uur Nieuwe benaderingen van

Nadere informatie

10 Jaar Lectoraat Rehabilitatie. Welkom

10 Jaar Lectoraat Rehabilitatie. Welkom 10 Jaar Lectoraat Rehabilitatie Welkom Groningen 7 oktober 2013 Annemarie Zijlstra, Promens Care a.zijlstra@promens-care.nl In deze bijdrage Kenniscirculatie Partners 3 thema s: praktijk, onderzoek & innovatie,

Nadere informatie

Gerontopsychiatrie in de VVT sector

Gerontopsychiatrie in de VVT sector Voor patiënten vormt multimorbiditeit vooral een probleem als deze gepaard gaat met beperkingen in het dagelijks functioneren en met verlies van vitaliteit. Wanneer dat het geval is, staat de zorgverlening

Nadere informatie

Participatie in rollen. De cliënten die van de Awbz naar de Wmo gaan. Overzicht. Mensen met beperkingen participeren in de wijk (en daar buiten)

Participatie in rollen. De cliënten die van de Awbz naar de Wmo gaan. Overzicht. Mensen met beperkingen participeren in de wijk (en daar buiten) Maatschappelijke participatie, stigma en openheid Overzicht Maatschappelijke Participatie Participatie door rehabilitatie Openheid Lies Korevaar Groningen, 27 januari 2015 Afsluiting De cliënten die van

Nadere informatie

Effecten van een herstelprogramma van/voor mensen met psychische handicaps

Effecten van een herstelprogramma van/voor mensen met psychische handicaps Improving Mental Health by Sharing Knowledge Effecten van een herstelprogramma van/voor mensen met psychische handicaps Hans Kroon Onderzoeksteam Wilma Boevink Hans Kroon Maaike van Vugt Philippe Delespaul

Nadere informatie

DE KRACHT VAN SAMENWERKEN

DE KRACHT VAN SAMENWERKEN SUCCESVOL OP HET GEBIED VAN ERVARINGS: DAT DOEN WIJ ALS ZES ORGANISATIES IN DE REGIO TILBURG/BREDA. Succesvol samenwerken op het gebied van Recovery van ervaringsdeskundigheid: College dat doen wij als

Nadere informatie

hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 Om de herkenning van patiënten met depressieve stoornis in de eerste lijn te verbeteren wordt wel screening aanbevolen. Voorts worden pakketinterventies aanbevolen om de kwaliteit van zorg en de resultaten

Nadere informatie

Introductie Methoden Bevindingen

Introductie Methoden Bevindingen 2 Introductie De introductie van e-health in de gezondheidszorg neemt een vlucht, maar de baten worden onvoldoende benut. In de politieke en maatschappelijke discussie over de houdbaarheid van de gezondheidszorg

Nadere informatie

Gewoon meedoen in je eigen wijk! TOOLKIT VOOR WERKERS

Gewoon meedoen in je eigen wijk! TOOLKIT VOOR WERKERS Gewoon meedoen in je eigen wijk! TOOLKIT VOOR WERKERS December 2012 1 Draaiboek Gewoon meedoen in je wijk! Aanleiding van dit draaiboek Gewoon Meedoen in je wijk is een pilotproject dat in 2010 en 2011

Nadere informatie

Buitengewoon Delta. algemene informatie

Buitengewoon Delta. algemene informatie Buitengewoon Delta algemene informatie Buitengewoon Delta Delta Psychiatrisch Centrum is gespecialiseerd in diagnostiek, behandeling en begeleiding van mensen met een psychische of psychiatrische aandoening.

Nadere informatie

Appeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen

Appeltje van Oranje 17 januari 2014. MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Appeltje van Oranje 17 januari 2014 MeeleefGezin: Samen meer! Voor 0 t/m 4 jarigen Achtergrond / aanleiding van het inibabef GGz prakbjk en onderzoek (P.van der Ende, 2011-2013): Kind groeit liefst op

Nadere informatie

ROM vanuit cliëntperspectief. Beoordeling ROM-instrumentarium vanuit cliënten-/familieperspectief

ROM vanuit cliëntperspectief. Beoordeling ROM-instrumentarium vanuit cliënten-/familieperspectief ROM vanuit cliëntperspectief Beoordeling ROM-instrumentarium vanuit cliënten-/familieperspectief Lotte Kits Steven Makkink Expertgroep ROM vanuit cliëntperspectief LPGGz december 2011 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Behouden Kiezen verkrijgen

Behouden Kiezen verkrijgen Gek op School Behouden Kiezen verkrijgen Casus 1 Jan 23 jaar, student Rechten. Eerste psychose op zijn 20e tijdens studiereis. Aanmelding via de huisarts. 1e psychose onderzoek UCP: voorlopige diagnose;

Nadere informatie

Samenvatting Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

Samenvatting Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 Vallen komt in alle leeftijdsgroepen voor, maar vormt vooral bij ouderen een groot gezondheidsprobleem. Onder een val wordt verstaan een gebeurtenis waarbij de betrokkene onbedoeld op de grond of een lager

Nadere informatie

Positieve Psychologie Interventies

Positieve Psychologie Interventies Positieve Psychologie Interventies PPI bij patiënten met bipolaire stoornis in de euthyme fase Melissa Chrispijn AIOS psychiatrie KenBiS Klinisch Wetenschappelijke Vergadering 16 december 2016 Inhoud Achtergrond

Nadere informatie

Inleiding 11. 1 Sociale psychiatrie 19 Ivonne van der Padt. 2 Elementen van een sociaal- psychiatrische methodiek 45 Ben Venneman

Inleiding 11. 1 Sociale psychiatrie 19 Ivonne van der Padt. 2 Elementen van een sociaal- psychiatrische methodiek 45 Ben Venneman Inhoud Inleiding 11 1 Sociale psychiatrie 19 Ivonne van der Padt 1.1 Inleiding 19 1.2 Stand houden ondanks golfbewegingen 19 1.3 Uitgangspunten van de sociale psychiatrie 24 1.4 Sociale psychiatrie in

Nadere informatie

Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN

Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap. Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Herstelondersteunende zorg in een veranderend zorglandschap Michiel Bähler Adviseur/ psycholoog GGZ NHN Geen belangen Disclosure Persbericht 15 oktober 2014 Veranderend zorglandschap vraagt om vernieuwde

Nadere informatie

Notitie. GGZ Rivierduinen. GGZ Rivierduinen Samen kiezen voor kwaliteit Zorgvisie 2015

Notitie. GGZ Rivierduinen. GGZ Rivierduinen Samen kiezen voor kwaliteit Zorgvisie 2015 Notitie GGZ Rivierduinen GGZ Rivierduinen Zorgvisie 2015 Blad 1 Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Missie... 2 3. Visie... 2 3.1. Herstel als leidend principe... 2 3.2. Passende Zorg... 3 3.3 Hoge professionele

Nadere informatie

Inzicht in psychische kwetsbaarheid. informatieblad. 1 augustus Vooruitgang door vernieuwend werkgeven

Inzicht in psychische kwetsbaarheid. informatieblad. 1 augustus Vooruitgang door vernieuwend werkgeven Inzicht in psychische kwetsbaarheid informatieblad 1 augustus 2018 Vooruitgang door vernieuwend werkgeven Blad 2 van 8 Inhoudsopgave Definitie... 3 Mogelijkheden... 5 Beperkingen... 6 Waarmee moet een

Nadere informatie

Van harte welkom. Gent 03/12/2013

Van harte welkom. Gent 03/12/2013 Van harte welkom Gent 03/12/2013 WAT MOGEN JULLIE VAN ONS VERWACHTEN Korte inleiding: wat is herstel Situering van herstel in de GGZ Welke instrumenten gebruiken wij hiervoor Getuigenissen WAT IS HERSTELONDERSTEUNENDE

Nadere informatie

Wonen, werken, leren en activiteiten

Wonen, werken, leren en activiteiten Wonen, werken, leren en activiteiten Het beste uit het leven halen Meedoen in de samenleving. Voor sommige mensen is dat niet vanzelfsprekend. Ze hebben door psychische of psychosociale problematiek bijvoorbeeld

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting De levensverwachting van mensen met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA) is gemiddeld 13-30 jaar korter dan die van de algemene bevolking. Onnatuurlijke doodsoorzaken zoals

Nadere informatie

Mindset: Cognitieve rehabilitatie training in een educatieve setting

Mindset: Cognitieve rehabilitatie training in een educatieve setting Mindset: Cognitieve rehabilitatie training in een educatieve setting Wie zijn wij: Lana Otto Phd Student bij het Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen Implementatiecoördinator Vroegdetectie

Nadere informatie

Samenvatting SAMENVATTING

Samenvatting SAMENVATTING Samenvatting 147 Samenvatting Bezorgdheid om te vallen is een algemeen probleem onder zelfstandig wonende ouderen en vormt een bedreiging voor hun zelfredzaamheid. Deze bezorgdheid is geassocieerd met

Nadere informatie

VOORLOPIG VOORSTEL Inkoop Beschermd Wonen en Opvang

VOORLOPIG VOORSTEL Inkoop Beschermd Wonen en Opvang VOORLOPIG VOORSTEL Inkoop Beschermd Wonen en Opvang De intentieovereenkomst ten behoeve van de dienstverlening voor Beschermd Wonen en Opvang kan leiden tot deelovereenkomsten rondom nieuwe producten,

Nadere informatie

VROEGE PSYCHOSE: Actuele ontwikkelingen over preventie, behandeling en rehabilitatie

VROEGE PSYCHOSE: Actuele ontwikkelingen over preventie, behandeling en rehabilitatie VROEGE PSYCHOSE: Actuele ontwikkelingen over preventie, behandeling en rehabilitatie Maandag 8 oktober 2012, Vergadercentrum Vredenburg te Utrecht VROEGE PSYCHOSE: Actuele ontwikkelingen over preventie,

Nadere informatie

Master Psychologie, Klinische Neuropsychologie THESIS

Master Psychologie, Klinische Neuropsychologie THESIS Master Psychologie, Klinische Neuropsychologie THESIS De beïnvloeding van de effectiviteit van Cognitive Adaptation Training door het niveau van executief functioneren en de mate van apathie Kete Klaver

Nadere informatie

ROM in de ouderenpsychiatrie

ROM in de ouderenpsychiatrie Improving Mental Health by Sharing Knowledge ROM in de ouderenpsychiatrie Marjolein Veerbeek Richard Oude Voshaar, Anne Margriet Pot Financier: Ministerie van VWS 2 Routine Outcome Monitoring Definitie

Nadere informatie