Inzicht Broodnodig! Spijs een Nieuw Soort Zoet Broodbeleg? Onderzoek naar de categorisatie van zoet broodbeleg en het imago van spijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Inzicht Broodnodig! Spijs een Nieuw Soort Zoet Broodbeleg? Onderzoek naar de categorisatie van zoet broodbeleg en het imago van spijs"

Transcriptie

1 Inzicht Broodnodig! Spijs een Nieuw Soort Zoet Broodbeleg? Onderzoek naar de categorisatie van zoet broodbeleg en het imago van spijs M.A.J. Wekking Tilburg, december 2006

2 Inzicht Broodnodig! Spijs een Nieuw Soort Zoet Broodbeleg? Onderzoek naar de categorisatie van zoet broodbeleg en het imago van spijs M.A.J. Wekking Anr Accent Grave vof December 2006 Services & Retailmarketing Bedrijfseconomie Departement Marketing Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Universiteit van Tilburg Afstudeerbegeleiders: De heer Drs. M.P.J. Vincken (Universiteit van Tilburg) Mevrouw K.B. van Tiggelen MBA (Accent Grave vof) II

3 Management Summary De observatie dat spijs vanuit een stol wordt uitgesmeerd, gaf de aanleiding om in dit onderzoek meer informatie te achterhalen over de mogelijkheden voor spijs als nieuw soort zoet broodbeleg. Dit onderzoek maakt daarmee deel uit van de eerste fase van het productontwikkelingsproces en had tot doel de productcategorie van zoet broodbeleg en het imago van spijs in kaart te brengen. Om de voor deze productcategorie belangrijke productdimensies te achterhalen is gekozen voor de kwalitatieve aanpak van categorisatieonderzoek. Een beredeneerde steekproef van achttien vrouwen in drie categorieën op basis van leeftijd en gezinssamenstelling, is met behulp van één-op-één interviews thuis ondervraagd. Met behulp van Natural Grouping en een analyse van zowel de gecodeerde interviews, de splitsingsoverzichten als de similarity matrices, zijn er vier dimensies naar voren gekomen, waarop de zoete broodbelegsoorten door alle groepen werden ingedeeld. Deze dimensies zijn gebaseerd op hun twee uitersten en luiden als volgt; Gebruiks-, aankoopfrequentie: Standaard versus Niet standaard Samenstelling: Gezond versus Ongezond Ingrediënten: Chocolade versus Anders Productvorm: Smeerbaar versus Strooibaar De groep standaardproducten is het grootst bij de family groep, vanwege de kinderen en de emptynested groep neigt het meest naar de gezonde zoete broodbelegvarianten. Wat betreft het imago van spijs zijn ook een aantal zaken duidelijk naar voren gekomen. Spijs is onlosmakelijk verbonden met de producten waarin het is verwerkt en de feestelijkheid en speciale entourage van de gelegenheden waarop die worden gegeten. Het wordt ook gezien als erg ongezond en uitgesproken van smaak, waardoor het niet vaak en het liefst verwerkt in iets gegeten wordt. Als beleg zal spijs daarom moeilijk van de grond kunnen komen. Het is absoluut geen standaard product, voor de empty-nested groep te zoet en voor de grootste doelgroep van zoet broodbeleg, (gezinnen met) kinderen, is de smaak waarschijnlijk te uitgesproken en anders dan het gangbare chocoladebeleg, dat het slechts zelden zal worden gegeten. III

4 Eventuele kansen voor spijs als zoet broodbeleg, schuilen in het feit dat alle drie de groepen, graag variëren en nieuwe soorten proberen. Bepaalde zoete belegsoorten haalt men speciaal in huis voor de alternatieve aanwendingsmogelijkheden, zoals koken en/of garneren. Hier zou het spijsbeleg zich enigszins voor kunnen lenen, volgens de respondenten. Om het beeld van spijs te behouden zal de vorm van het spijsbeleg echter niet veel moeten veranderen ten opzichte van de nu voor spijs zo kenmerkende structuur. Het valt gezien de uitkomsten van dit onderzoek aan te bevelen om een specifiekere doelgroep en propositie te overwegen voor de introductie van spijs als belegvariant, indien men verder wil met het uitwerken van dit productidee. Zaken die bij de positionering en/of ontwikkeling van belang zijn, zijn het al dan niet benadrukken van de deels natuurlijke samenstelling, een exclusievere verpakking en/of distributie, een minder zoete smaak, het behouden van de kenmerkende structuur van spijs of het in zijn geheel loslaten van de associatie met spijs. Het met spijsproducenten bespreken van de technische en financiële haalbaarheid en het houden van smaaktesten, met een aantal proefvarianten, zouden als vervolgstappen kunnen worden genomen. Ook zijn een aantal aanbevelingen voor verder onderzoek gedaan. IV

5 Voorwoord Toen ik in september 2001 begon met mijn studie Bedrijfseconomie in Tilburg, had ik geen idee waar ik precies aan begon. Ik was alleen vastberaden dat ik iets met marketing wilde doen. Dat het me zo n mooie tijd zou opleveren, had ik toen nog niet kunnen bedenken. Vastberaden ben ik altijd wel enigszins gebleven en gelukkig maar, want daardoor kan ik nu ongeveer vijf en half jaar later met een voldaan gevoel die periode en mijn marketingstudie afronden, met deze afstudeerscriptie hier voor u. Gelukkig stond ik er daarbij niet helemaal alleen voor en ik wil daarom deze bladzijde graag gebruiken om een paar mensen te bedanken. Allereerst mijn begeleiders, zowel Mark Vincken namens de Universiteit van Tilburg, als Kerstin van Tiggelen namens Accent Grave vof. Aan hen beiden heb ik deze afstudeermogelijkheid te danken en zij hebben mij gedurende het hele proces gesteund met ideeën en antwoorden op mijn vragen. Daarnaast wil ik ook mijn meelezer Maike van Breda erg bedanken, voor het meelezen en kritisch meedenken over mijn scriptie. Mijn vrienden/vriendinnen, bestuursgenoten van MA-Tilburg en huisgenoten van de Zolder, wil ik allen bedanken voor de geweldige tijd en afleiding tijdens mijn gehele studie en afstudeerperiode. Als laatst, maar zeker niet op de laatste plaats, bedank ik in het bijzonder ook mijn ouders. Zonder hen had ik nooit alles bereikt, waar ik nu zo trots op kan zijn. Zij hebben mij altijd onvoorwaardelijk gesteund, zowel financieel als emotioneel, in alles wat ik tijdens en naast mijn studie heb gedaan. Bedankt allemaal! Voor u ligt nu het sluitstuk van mijn studie, die ik ooit begon onder de titel van Services en Retail Marketing, maar die inmiddels is veranderd in de master Marketing Management. Het werd een geheel ander onderzoek dan ik vooraf in gedachten had. Daardoor begon ik met wat twijfels, maar heb ik er des te meer van geleerd en genoten. Ik hoop dat u met het lezen ervan zeker net zo kunt genieten. Veel leesplezier gewenst. Marina Wekking Tilburg, december 2006 V

6 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding Bedrijfsintroductie Aanleiding voor het onderzoek Probleemstelling Onderzoeksvragen Onderzoeksaanpak Structuur van de scriptie...12 Hoofdstuk 2: Theoretische achtergrond Productontwikkeling en consumentenonderzoek Productontwikkelingsproces Eerste fases van productontwikkeling nader bekeken Consumentenonderzoek in de eerste fases van productontwikkeling Categorisatie Categorisatie: een noodzakelijk mentaal proces door de consument Categorisatiestructuren Categorisatie als basis voor consumentenonderzoek en productontwikkeling...19 Hoofdstuk 3: Onderbouwing onderzoeksopzet Gekozen technieken ten behoeve van dit categorisatieonderzoek Open interview Natural grouping Laddering en projectieve technieken Stimuliselectie Respondentenselectie Respondentenset Werving

7 3.4 Interview Thema s Werkwijze Dataverzameling Verwerking en Analyse...29 Hoofdstuk 4: Resultaten en analyse Algemene analyse-uitkomsten zoet broodbeleg Productdimensies zoet broodbeleg Gebruiks-/aankoopfrequentie en Samenstelling Ingrediënten en Productvorm Similarity matrices Analyse-uitkomsten spijs Imago spijs Spijs als broodbeleg Productverwachtingen spijsbeleg...44 Hoofdstuk 5: Conclusies en aanbevelingen Conclusies Categorisatie zoet broodbeleg en spijs Imago en productverwachtingen spijs Slotopmerkingen Aanbevelingen Beperkingen van het onderzoek Aanbevelingen voor verder onderzoek...54 Overzicht figuren en tabellen...55 Bijlagenoverzicht...56 Literatuurlijst

8 Hoofdstuk 1 "Te weten dat je onwetend bent is het begin van alle wijsheid" Viviane van Avalon 8

9 Hoofdstuk 1: Inleiding Dit hoofdstuk vormt de inleiding van dit onderzoek. Na een korte introductie van zowel het bedrijf als de aanleiding, die ten grondslag liggen aan dit onderzoek, worden probleemstelling en onderzoeksvragen uiteengezet en wordt een kort overzicht geschetst van de structuur van dit onderzoek. 1.1 Bedrijfsintroductie Accent Grave adviseert en voert projecten uit op het gebied van corporate communicatie, marketingcommunicatie en interne communicatie. Het productportfolio omvat vrijwel alle denkbare communicatieactiviteiten, waar mogelijk uitgebreid met nieuwe diensten die aansluiten op recente ontwikkelingen in de markt. De organisatie bestaat uit twee vennoten die concept en copywriting voor hun rekening nemen en voor de overige disciplines externe specialisten op projectbasis aantrekken. Accent Grave is in hoge mate een virtuele onderneming, die per opdracht projectteams Figuur 1: Businessomgeving Accent Grave samenstelt. De kern wordt gevormd door de twee vennoten. Daaromheen ligt een eerste schil die de primaire bedrijfsactiviteiten vertegenwoordigt. Hierin bevinden zich externe bedrijven, ingehuurde freelancers en ingeleende tijdelijke medewerkers, zoals werkstudenten en uitzendkrachten. De tweede schil vertegenwoordigt de innovatie. Hierin ontstaan nieuwe, vaak internetgebaseerde en zo nu en dan zelfs branchevreemde initiatieven met grote potentie, die hun feitelijke waarde nog moeten gaan bewijzen. De ontwikkeling van deze schil gebeurt veelal vanuit drie invalshoeken: afstuderende studenten, strategische participaties in jonge ondernemingen en zitting in innovatieteams. 1.2 Aanleiding voor het onderzoek Sinds kort participeert Accent Grave in het jonge innovatieteam Suspicious Minds. Circa tien ondernemers komen hierin maandelijks bijeen om bij uitstek branchevreemde commerciële ideeën uit te wisselen en waar mogelijk gezamenlijk te initiëren. Accent Grave heeft de afgelopen circa tien jaar nauw samengewerkt met diverse aanbieders op het gebied van bakkerijgrondstoffen. In informele 9

10 gesprekken is hierbij meermaals geconstateerd dat het uitsmeren van spijs 1 uit een stol een zeer kenmerkende consumentenhandeling is. De vraag rees of dit wellicht marktpotentie biedt, voor spijs als nieuw soort zoet broodbeleg. Er is vanuit de andere partijen hierop echter nooit actie ondernomen. Suspicious Minds vormt een ideaal klimaat om deze vraag nader te onderzoeken. Om daadwerkelijk te kunnen beslissen of nader overleg met een spijsfabrikant zinvol is, is echter vooronderzoek gewenst. Om spijs daadwerkelijk verder als broodbeleg te ontwikkelen, zal namelijk eerst uit vooronderzoek moeten blijken hoe deze nieuw te betreden markt van zoet broodbeleg er nu uitziet en welke opvattingen de consument over spijs heeft. Het ontbreekt nu nog aan praktische marktkennis, zoals voorkeuren en gebruik van zoet broodbeleg, het imago van spijs en de achterliggende dimensies. Verscheidene onderzoeken uit de wetenschappelijke literatuur die gewijd zijn aan het in kaart brengen van de markt voor voedingsmiddelen, maken daarbij gebruik van zogenaamd categorisatieonderzoek (Ross & Murphy, 1999; Urdapilleta, Mirabel-Sarron, Eiber & Richard, 2005). Tot nu toe werd echter nog weinig aandacht besteed aan het op deze manier in kaart brengen van subdomeinen, zoals in dit geval dat van zoet broodbeleg. Samengevat gaf dit de aanleiding tot een categorisatieonderzoek dat de categorieën binnen zoet broodbeleg en bijbehorende opvattingen over spijs achterhaalt. 1.3 Probleemstelling Nu de aanleiding voor het onderzoek uiteengezet is, kan de volgende probleemstelling geformuleerd worden die ten grondslag ligt aan dit onderzoek: Teneinde een beslissing te kunnen nemen over het al dan niet aangaan van een overleg met een spijsfabrikant over het introduceren van spijs als broodbeleg, is meer inzicht nodig in de categorisatie van zoet broodbeleg door de Nederlandse consument, wat eventuele substituten van spijs als broodbeleg zouden zijn, welk imago spijs nu heeft en welke verwachtingen men heeft van spijs als broodbeleg. 1 Oorspronkelijk is spijs een mengsel van voornamelijk amandelen en suiker. Er bestaat echter een onderscheid tussen daadwerkelijke amandelspijs en de goedkopere banketbakkersspijs, waar ter vervanging van de dure amandelen (deels) peulvruchten (witte bonen of abrikozenpitten) in zijn verwerkt. In dit onderzoek zal echter de term spijs worden gebruikt, zonder hier vooraf onderscheid in te maken. Zo wordt een ongekleurd beeld verkregen van het imago van spijs en het belang daarbij van de samenstelling. 10

11 1.4 Onderzoeksvragen Om voorgaande probleemstelling te kunnen beantwoorden zijn de volgende onderzoeksvragen geformuleerd: Hoe categoriseert de Nederlandse consument het huidige assortiment zoet broodbeleg? Welke associaties heeft de Nederlandse consument met spijs en het gebruik ervan? Als men nadenkt over spijs als broodbeleg, waar zou men dat dan plaatsen in de categorisatie? Welke verwachtingen heeft de Nederlandse consument van spijs als broodbeleg? 1.5 Onderzoeksaanpak Aangezien dit onderzoek tot doel heeft, meer inzicht te verkrijgen in het gedrag en de achterliggende gedachten van de Nederlandse consument, is er bij dit onderzoek gekozen voor de kwalitatieve aanpak van een categorisatieonderzoek. Het product, spijs, kan als zodanig (als broodbeleg) nog niet worden geëvalueerd. Het onderzoek speelt zich namelijk aan het begin van het gehele productontwikkelingsproces af, waardoor nog niet gesproken kan worden over een concreet product. Juist de inzichten uit dit onderzoek zullen dienen bij het verder uitwerken van dit productidee. Deze kwalitatieve aanpak levert meer inhoudelijk inzicht op dan kwantitatief onderzoek. Concepten, als de structuur van de markt en relevante productkenmerken, kunnen zowel meer in de breedte als in de diepte worden achterhaald en wel via door de respondent zelf geformuleerde bewoordingen, die dus niet zijn beïnvloed door de onderzoeker (Hesse-Biber & Leavy, 2004). In één-op-één interviews met drie verschillende respondentengroepen van zes personen, zal uitgebreid worden ingegaan op de indeling in groepen van zoet broodbeleg, opvattingen over spijs en een combinatie van deze concepten. Om te achterhalen of spijs te positioneren is als broodbeleg zal, met behulp van de categorisatie, blijken waar spijs al dan niet geplaatst wordt door de verschillende groepen respondenten. De techniek van Natural Grouping 2 zal hiervoor worden gebruikt, waarbij de respondenten wordt gevraagd een reeks stimuli meerdere keren in tweeën te delen en telkens aan te geven waarop de indeling is gebaseerd. Op deze manier worden achterliggende dimensies achterhaald, die een rol spelen bij het aankopen en gebruiken van zoet broodbeleg. Door spijs toe te laten voegen aan de gemaakte groepen, kan worden afgeleid 2 Door Research International Nederland ontworpen categorisatie techniek (Kuylen & Verhallen 1988; Sikkel en Verhallen 1989) 11

12 welke producten als substituten van elkaar gelden en onder welke omstandigheden de respondenten een beleg als spijs zouden overwegen. Bovendien wordt, dankzij het open karakter van diepteinterviews en deze opzet, meer inzicht verkregen in de associaties van de consument met spijs en het gebruik ervan. 1.6 Structuur van de scriptie Na deze uiteenzetting van en inleiding tot het onderzoek, zal de structuur van de komende hoofdstukken er als volgt uitzien; Hoofdstuk 2 zal dieper ingaan op de context van dit onderzoek met behulp van een beschrijving van de belangrijkste onderwerpen, die de basis vormen voor dit onderzoek. Vervolgens zal in hoofdstuk 3 een brug worden geslagen tussen de in hoofdstuk 2 besproken achterliggende concepten en de aansluiting hierop van dit onderzoek. Met behulp van relevante literatuur en eerdere onderzoeken op het gebied van productontwikkeling, categorisatie en de te gebruiken techniek van Natural Grouping, wordt de onderzoeksaanpak verduidelijkt. Het hoofdstuk zal vooral in het teken staan van de opzet van de gehouden interviews en zal meer in detail treden over zaken als: de te gebruiken interviewmethode, de respondentenselectie, de onderwerpen die aan bod zullen komen tijdens de interviews, net als het materiaal en de werkwijze die hierbij gebruikt zullen worden. In hoofdstuk 4 zullen de uitkomsten van de interviews worden beschreven en is daarvoor geheel gewijd aan het analyseren van de resultaten en uitkomsten van het onderzoek. In hoofdstuk 5 zullen op basis van de gevonden resultaten, conclusies worden gevormd. De onderzoeksvragen zullen beantwoord worden, waarmee ook aan de probleemstelling tegemoet gekomen wordt. Als aanvulling hierop zal dit laatste hoofdstuk ook worden gebruikt om aanbevelingen richting Accent Grave vof te doen. De beperkingen van dit onderzoek en aanbevelingen voor eventueel verder onderzoek, zullen dit hoofdstuk afsluiten. Na het laatste hoofdstuk zullen achtereenvolgens een overzicht van de figuren en tabellen, een bijlagenoverzicht en een lijst van de gebruikte literatuur te vinden zijn. 12

13 Hoofdstuk 2 "Kostbaar is de wijsheid die door ervaring wordt verkregen" R. Ascham 13

14 Hoofdstuk 2: Theoretische achtergrond Om weer te geven waaraan dit onderzoek zowel zijn wetenschappelijke als praktische relevantie ontleent, zal het onderzoek zelf eerst in een breder geheel geplaatst moeten worden. In het hier volgende hoofdstuk zal, mede op basis van eerder gepubliceerde academische literatuur, de theoretische basis worden gegeven. De concepten productontwikkelingsproces en categorisatie, zullen worden beschreven om het onderzoek ten opzichte van deze bredere theoretische achtergrond te verantwoorden. Hoofdstuk 3 zal een logisch gevolg hierop zijn en in meer detail treden over de beschikbare methoden en technieken. Op deze wijze wordt duidelijk waarom een onderzoek als deze, voor deze probleemstelling geschikt is. 2.1 Productontwikkeling en consumentenonderzoek Het betreft hier een product, spijs, dat al wel bekend is bij de consument, maar dat nog nooit is aangeboden in een vorm die als broodbeleg gepositioneerd is. Een daadwerkelijk concreet product (smaak, vorm, verpakking, prijs et cetera) bestaat nog niet. Juist door middel van dit onderzoek, kan men besluiten al dan niet verder te gaan met de daadwerkelijke ontwikkeling van spijs als nieuw soort broodbeleg. Uit dit onderzoek zal allereerst moeten blijken of de consument zich inderdaad kan voorstellen, spijs als broodbeleg te kopen en wat men dan vervolgens van dat product verwacht. In deze paragraaf zal daarom duidelijk worden gemaakt in welke fase van het productontwikkelingsproces, dit onderzoek zich bevindt en op welke manier het kan bijdragen aan de besluitvorming Productontwikkelingsproces Het productontwikkelingsproces van nieuwe producten, veelal in het Engels aangeduid als New Product Development, is een proces dat meerdere fases kent. Bij het raadplegen van de verschillende literatuur over dit proces, blijkt al gauw dat er geen eenduidige indeling bestaat om het proces weer te geven. In de breedste zin behoort alles dat in werking wordt gezet, vanaf strategische beleidsbepaling tot daadwerkelijk gebruik van het product door de klant, tot de schematische weergave van het proces (Roozenburg & Eekels, 1991). Het feit dat het ontwikkelen van nieuwe producten in fases gebeurt, komt omdat de (deel)fases elkaar opvolgen door het nemen van beslissingen, al dan niet voorafgegaan door onderzoek. De verschillende onderzoeksfases blijken duidelijk uit de procesindeling van Rochfort 14

15 (Rochfort, 1991). Wel dient opgemerkt te worden, dat uit onderzoek is gebleken, dat niet alle fases voor alle nieuwe producten worden doorlopen of wel worden doorlopen, maar in een andere volgorde of parallel (Nahajan & Wind, 1992). Onderzoek speelt gedurende het gehele proces een belangrijke rol bij het ontwikkelen van nieuwe producten. Toch verschilt het onderzoek en de impact ervan op het verdere proces wel degelijk per fase. Per fase worden andere technieken gebruikt om de per fase afhankelijke beslissingen te nemen. Als we dit alles samen nemen zouden we het proces en de invloed erop van onderzoeken schematisch als volgt kunnen weergeven; Strategische planning Bepalen innovatiebehoefte en zoekvelden Mogelijkheden identificeren Ideeën genereren Methoden om klantbehoeften te achterhalen Technieken om creativiteit te bevorderen Technieken om ideeën te screenen Bedrijfs- & Haalbaarheidsanalyse Ontwikkeling Planningsmethoden Optimalisatie Producttesten Lancering & Comercialisatie Marktevaluatie Figuur 2: Overzicht productontwikkelingsproces en bijpassende onderzoeksmethoden Uit figuur 2 blijkt dat het achterhalen van marktpotentie op basis van klantbehoeften en het beoordelen/screenen van mogelijkheden voor nieuwe producten, zich vrij ver aan het begin van het proces bevindt. Gezien de gelijke doelstelling van dit onderzoek, zal de volgende subparagraaf hier verder op ingaan. Uiteraard zijn alle latere fases belangrijk bij het ontwerpen van een succesvol nieuw product, echter het succes houdt sterk verband met deze eerste fase waarin de mogelijkheden worden geïdentificeerd (Kleef, Trijp & Luning, 2005) Eerste fases van productontwikkeling nader bekeken Ook hier bestaat geen eenduidigheid in de literatuur over een strikte indeling van de stappen in dit proces. Indien men eerst via strategiebepaling in een bepaald domein de klantbehoeften achterhaalt, zouden er creatieve ideeën kunnen ontstaan. Die kunnen vervolgens tegen elkaar worden afgezet om zo de beste te vinden en uit te werken (Kleef, Trijp & Luning, 2005). Echter het aan dit onderzoek ten grondslag liggende idee is ontstaan vanuit de samenwerking van een innovatieteam en wordt daarna 15

16 pas aan de markt getoetst. Dit bevestigt overigens wederom dat een strikte volgorde van fases bij productontwikkeling niet altijd van toepassing is. Volgens Hart (Hart, 1996), bestaan de eerste fases grofweg uit: het genereren van ideeën, deze screenen, het ontwerpen van concepten en het testen van deze concepten. Het idee om spijs te positioneren als broodbeleg is al wel gevormd, maar de evaluatie/screening moet uitwijzen of er daadwerkelijk een markt hiervoor is, alvorens er een concept, oftewel ruwe productversie, gevormd zal worden. Dit sluit bovendien aan op de procesindeling van Booz, Allen en Hamilton (Booz, Allen & Hamilton, 1982), waarbij uit het screenen van de ideeën moet blijken, of deze voldoende marktpotentie hebben om verder ontwikkeld te worden. Om daadwerkelijk een concept van spijs als broodbeleg te ontwerpen, zijn precies de uitkomsten uit dit onderzoek nodig en dan voornamelijk de productverwachtingen. Juist daarom is het zo belangrijk om gevormde ideeën op hun marktpotentie te toetsen. In de eerste fases zijn de kosten van ontwikkeling nog relatief gering en deze stijgen drastisch naarmate er steeds meer sprake is van een fysiek product dat ontwikkeld zal moeten worden, om het te verwachten succes te kunnen testen (Hart, 1996) Consumentenonderzoek in de eerste fases van productontwikkeling Ondanks dat de externe input vanuit de consumenten niet de enige informatie is waarop beslissingen in de eerste fases worden gebaseerd, is het wel van cruciaal belang. Consumentenonderzoek laat de stem van de klant al vooraf klinken, zodat voor de klant relevante nieuwe producten ontwikkeld kunnen worden (Kleef, Trijp & Luning, 2005). Ook vanuit kostenoogpunt, dient men zo vroeg als dat kan en zoveel mogelijk terugkoppeling van potentiële afnemers te verkrijgen en te verwerken (Van Raaij, Antonides, Oppedijk van Veen & Schoormans, 1999). De eerste fase fungeert als een soort go/no-go beslissing, waarbij ideeën al vroeg geheel kunnen worden afgestoten, omdat ze geen directe klantbehoeften vervullen. De resultaten uit dit onderzoek, kunnen in dit vroege stadium al inzichtelijker maken of er voldoende marktpotentie voor spijs als broodbeleg bestaat. Pas indien dit het geval is, volgt de beslissing om hierover in gesprek te gaan met spijsfabrikanten, die vervolgens zullen moeten achterhalen of het verwachte product ook technisch en financieel haalbaar is. Afhankelijk van de concreetheid van het idee en/of concept kan bij consumentenonderzoek gekozen worden voor kwalitatief versus kwantitatief onderzoek. Omdat in de eerste fases juist het inzichtelijk maken van de markt het doel is, kan kwalitatief onderzoek een dieper en breder inzicht geven vanuit het oogpunt van de consument (Hesse-Biber & Leavy, 2004). Eenmaal binnen de kwalitatieve methoden, bestaat er alsnog een scala aan mogelijke methoden en technieken, om klantbehoeftes en/of voorkeuren te achterhalen. Data kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op individuen, focus groepen, expertonderzoek of 16

17 lead- user analyse. De data kan vervolgens verzameld worden door bijvoorbeeld laddering, conjuncte analyse, observatieonderzoek, conceptonderzoek of categorisatieonderzoek. Echter, zoals gebleken is uit een kritische vergelijking van de verschillende methoden (Kleef, Trijp & Luning, 2005), is een methode als categorisatieonderzoek, uitermate geschikt voor de hier op te lossen probleemstelling. Bij de introductie van nieuwe producten hangt het succes namelijk vaak sterk af van de wijze waarop de consument het nieuwe product waarneemt en categoriseert (Van Raaij et al, 1999; Urban, Hulland & Weinberg, 1993). Daarom zal in de volgende paragraaf eerst nader worden ingegaan op het achterliggende concept van categorisatie. 2.2 Categorisatie Categorisatie is een proces dat in vele contexten voorkomt en het heeft betrekking op het mentaal indelen van stimuli of objecten. Categorisatie is van grote invloed op consumentengedrag en inzicht in het categorisatieproces is daarom ook erg belangrijk voor producenten, vooral die van nieuwe producten. Om de invloed van categorisatie op consumentengedrag te specificeren, zullen eerst het proces dat eraan ten grondslag ligt en de structuren die daarbij te herkennen zijn, uiteen worden gezet. Gaandeweg zal duidelijk worden waarom dit proces uitermate geschikt is als basis voor consumentenonderzoek voor nieuwe producten Categorisatie: een noodzakelijk mentaal proces door de consument De wereld van de consument is een chaotische verzameling van stimuli, zoals objecten, personen, en zintuiglijke waarnemingen. Om hier zinvol mee om te gaan en er orde in aan te brengen, maakt men van nature, naast de aangeboren drie waarnemingsdimensies van ruimte (lengte, breedte en hoogte) en één van tijd (duur), gebruik van categorisatie: het op basis van percepties, maken van categorieën (Van Raaij et al, 1999). Dit gebeurt zowel voor natuurlijke objecten, zoals dieren en planten als kunstmatige objecten, zoals in dit geval producten. Categorieën zijn groepen objecten die op één of meer eigenschappen als gelijk worden beschouwd en bovendien over het algemeen een groepsnaam dragen, bijvoorbeeld ontbijtproducten of broodbeleg. Categoriseren houdt in dat de consument een object, in dit geval product, gelijk beschouwt aan de rest van de producten uit dezelfde categorie en ongelijk aan producten uit andere categorieën (Rosch, Mervis, Gray, Johnson & Boyes-Braem, 1976). De consument reduceert zo de complexe werkelijkheid om zich heen tot een gestructureerde 17

18 groepsindeling, met onderlinge causale relaties en hoeft hierdoor niet ieder nieuw product in zijn geheel waar te nemen om erop te reageren (Van Raaij et al, 1999). Zowel vanuit de consument als de producent gezien, heeft dit een aantal belangrijke implicaties voor de ontwikkeling en positionering van nieuwe producten. Het categorisatieproces is vooral zo belangrijk, omdat het uitermate gestructureerd verloopt (Rosch et al, 1976) en daardoor het consumentengedrag sterk beïnvloedt (Van Raaij, 1999). Hoe de consument bepaalde producten beoordeelt, met betrekking tot de functionaliteit of affectiviteit, is misschien wel het meest duidelijke gevolg van categorisatie. De manier waarop de consument producten categoriseert beïnvloedt namelijk zijn of haar percepties over welke producten wel/niet tot een bepaalde productgroep behoren. Ook de keuzesets, waaruit uiteindelijk een geschikt product gekozen zal worden, worden samengesteld op basis van de gemaakte categorieën en substituut producten worden in dezelfde of een soortgelijke categorie gezocht (Cohen & Basu, 1987). Inzicht in de categorieën die de consument hanteert en welke producten hij waarin plaatst, is juist daarom bij positioneringonderzoek nodig, doordat zo inzicht wordt verkregen in de imago s van verschillende producten (Van Herk, Scheibergen, Sikkel & Verhallen, 1995). De verschillende categorisatiestructuren zijn bepalend voor hoe categorieën gevormd en vervolgens gebruikt worden en zullen daarom, met behulp van resultaten uit verschillende onderzoeken, worden toegelicht Categorisatiestructuren Categorieën ontstaan in grove zin met behulp van beslissingsregels, waarop de consument de categorisatie baseert. De literatuur kent drie verschillende beslissingsregels, waaronder de klassieke, prototype en exemplaar. Bij de klassieke beslissingsregel gaat men ervan uit dat een product alleen dan wordt toegekend aan een categorie, als hij een bepaalde set van attributen bezit. Dit blijk echter in de consumentencontext vaak niet op te gaan (Cohen & Basu, 1987). Een alternatieve manier om de structuur te benaderen is die van de categorisatie op basis van een prototype (Rosch & Mervis, 1975). Hierbij worden de nieuwe producten toegekend aan de categorie waarvan het ideale voorbeeld de meeste gelijkenis ermee vertoont. Indien gelijkenis met één of enkele van alle aanwezige exemplaren in de categorie voldoende is, spreekt men van de exemplaarregel. Vaak wordt echter een combinatie van alle regels gebruikt (Van Raaij, 1999). Ongeacht de precieze regel, gebeurt categorisatie dus op basis van gelijkenis. Echter producten kunnen op verschillende fronten gelijkenissen vertonen. Zo kan de gelijkenis tussen producten worden afgeleid uit hun attributen, 18

19 bijvoorbeeld strooibaar beleg versus smeerbaar beleg of juist op het doel of gebruiksmoment waarvoor ze gebruikt worden, bijvoorbeeld voor op de dagelijkse boterham of voor op de zondagse broodjes. Ook is aangetoond dat daarnaast een bepaalde essentie van de categorie reden kan zijn om producten die daaraan voldoen eraan toe te kennen (Estes, 2003). De essentie van een categorie zou kunnen zijn dat alle leden uit de categorie lekker, smeerbaar en zoet zijn. Ieder ander broodbeleg dat zoet en smeerbaar is, zal dan op basis van deze essentie in de categorie lekker geplaatst worden. Aangetoond is dat er voor dezelfde producten meerdere indelingen bestaan, afhankelijk van het doel van de categorisatie (Ross and Murphy, 1999.) Ook is gebleken dat verschillende personen tot een verschillende categorisatie van dezelfde producten komen, voornamelijk veroorzaakt door hun verschil in kennis over de producten (Alba & Hutchinson, 1987; Rosch et al, 1976; Sujan, 1985). Ook verschil in leeftijd blijkt, vooral tussen kinderen en volwassenen, tot verschil te leiden, waarbij kinderen vaak niet en volwassenen juist wel de dieperliggende attributen inzien en gebruiken bij de categorisatie (John & Sujan, 1990). Welke structuur de basis vormt voor de categorisatie en de uitkomst is dus afhankelijk van het achterliggende doel en de maker van de categorisatie. Belangrijk kenmerk van categorisatiestructuren is dat ze uit verschillende niveaus bestaan (Johnson, 1988; Ratneshwar & Shocker, 1991; Rosch et al, 1976) en hiërarchisch zijn (Johnson, 1988; Rao & Sabavala, 1981). De eerste indelingen zullen oppervlakkiger zijn en daardoor ook een grovere scheiding aanbrengen in de producten, terwijl verdere indelingen steeds meer gebaseerd zullen zijn op ontastbare attributen en de daarvan afgeleide productwaarden (Gutman, 1982). 2.3 Categorisatie als basis voor consumentenonderzoek en productontwikkeling Gezien de hiervoor uiteengezette eigenschappen en werking van categorisatie, is inzicht in dit proces van groot belang bij het ontwikkelen en ontwerpen van nieuwe producten. Een van de belangrijke gevolgen van de indeling van een product in een bepaalde categorie is namelijk, dat bepaalde productkenmerken rechtstreeks van de rest van de (sub-)categorie worden afgeleid en niet van de individuele productattributen (Cohen & Basu, 1989; Coupey & Jung, 1996). Mede hierdoor gaat categorisatie vooraf aan de productevaluatie en het formeren van keuzesets. Vanwege de hiërarchie in de categorisatie kunnen bij de eerste grove indelingen hele groepen producten al geëlimineerd worden uit de keuzeset (Johnson, 1988). Het achterhalen van de reden waarop die indelingen gebaseerd zijn, geeft dus een beeld van relevante categoriedimensies voor keuze en gebruik van in dit geval zoet broodbeleg. Producten in dezelfde (sub-)categorie worden als gelijk door de consument geëvalueerd. Zij zouden daardoor als substituten van elkaar kunnen gelden en concurreren dus met elkaar om de 19

20 gunst/keuze van de consument (Rao & Sabavala, 1981; Ratneshwar & Shocker, 1991). Door de consument spijs te laten plaatsen ten opzichte van de huidige zoete broodbelegsoorten, wordt dus duidelijk waar spijs als substituut kan dienen en waarom. Ander belangrijk gevolg is dat bij het categoriseren de consument altijd een keuze dient te maken om het product aan een bestaande (sub-) categorie toe te voegen, of er een nieuwe categorie van te maken 3 (Coupey & Jung, 1996; Sujan & Bettman, 1989). Indien de respondent moeite heeft met het indelen van spijs in de bestaande categorieën, kan hieruit worden afgeleid dat het product geen sterke associaties oproept bij de respondent, met betrekking tot de huidige categorieën. Uit de genoemde dimensies zal dan blijken of dit komt omdat spijs helemaal niet past bij het beeld van zoet broodbeleg of omdat spijs een geheel nieuwe niche zal vormen binnen (zoet) broodbeleg. Omdat het bij categorisatieonderzoek gaat om het achterhalen van producteigenschappen, keuzecriteria en dimensies bij gebruik, waarvoor een grote kans bestaat dat de respondent zich er niet van bewust is, kan het (door)vragen over het onbewust uitgevoerde indelingsproces juist deze informatie achterhalen. Ondanks het feit dat de categorisatie afhankelijk is van de situatie en de persoon, kan met een bewust gekozen onderzoeksopzet, zeer gericht inzicht worden verkregen in de opvattingen van de consument over een bepaalde productgroep, zoals in dit geval zoet broodbeleg. Het gaat hier om het al dan niet positioneren van spijs als nieuw soort broodbeleg. Grote vraag daarbij is welke andere broodbelegsoorten en relevante productattributen of gebruikssituaties daarop van invloed zijn, welk imago men heeft van spijs en of dat de plaatsing van spijs tussen bestaand zoet broodbeleg mogelijk maakt. Het achterhalen van de categorisatie die de consument voor zoet broodbeleg hanteert, kan ons hier dus duidelijkheid in verschaffen. Uiteengezet is nu wat de bijdrage van dit onderzoek is binnen het grotere kader van het productontwikkelingsproces. Ook is inzicht verschaft in welk concept de basis van het onderzoek vormt en de toepassing van categorisatie in consumentenonderzoek. Nu kan dieper worden ingegaan op de methoden en bijbehorende technieken die in de opzet van dit onderzoek zijn meegenomen, voor het daadwerkelijk in kaart brengen van het categorisatieproces. 3 Hierbij wordt in de literatuur ook wel gesproken van het proces van respectievelijk assimilatie versus accommodatie 20

Onderzoeksopzet. Marktonderzoek Klantbeleving

Onderzoeksopzet. Marktonderzoek Klantbeleving Onderzoeksopzet Marktonderzoek Klantbeleving Utrecht, september 2009 1. Inleiding De beleving van de klant ten opzichte van dienstverlening wordt een steeds belangrijker onderwerp in het ontwikkelen van

Nadere informatie

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97 Wanneer gebruiken we kwalitatieve interviews? Kwalitatief interview = mogelijke methode om gegevens te verzamelen voor een reeks soorten van kwalitatief onderzoek Kwalitatief interview versus natuurlijk

Nadere informatie

Plan van Aanpak. Campagneproject. Slow Food Rijnzoet. Lili Ujvari 488236 Sean Nauta 472323

Plan van Aanpak. Campagneproject. Slow Food Rijnzoet. Lili Ujvari 488236 Sean Nauta 472323 Campagneproject 2014 Slow Food Rijnzoet Lili Ujvari 488236 Sean Nauta 472323 Inhoudsopgave Inleiding 3 Probleemstelling 4 Probleemoriëntatie 4 Probleemdefinitie 4 Doelstelling 5 Hoofdvraag 5 Deelvragen

Nadere informatie

Onderzoeksleerlijn Commerciële Economie. Naar een integrale leerlijn onderzoek Tom Fischer

Onderzoeksleerlijn Commerciële Economie. Naar een integrale leerlijn onderzoek Tom Fischer Onderzoeksleerlijn Commerciële Economie Naar een integrale leerlijn onderzoek Tom Fischer Onderzoek binnen de opleiding CE Aandacht door de tijd heen heel verschillend Van een paar credits voor de hele

Nadere informatie

IMAGO VAN VRIESVERS CATEGORIE EIND-RAPPORT

IMAGO VAN VRIESVERS CATEGORIE EIND-RAPPORT IMAGO VAN VRIESVERS CATEGORIE EIND-RAPPORT September 2012 INHOUDSOPGAVE 1. INTRODUCTIE 2. RESULTATEN KENNIS VAN / ASSOCIATIES BIJ VRIESVERS GEVOELENS BIJ VRIESVERS, IN MOODBOARDS ONDERSCHEIDENDE, BEÏNVLOEDENDE

Nadere informatie

Praktische tips voor succesvol marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector

Praktische tips voor succesvol marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector marktonderzoek in de land- en tuinbouwsector Marktonderzoek kunt u prima inzetten om informatie te verzamelen over (mogelijke) markten, klanten of producten, maar bijvoorbeeld ook om de effectiviteit van

Nadere informatie

Bijlage 7 Consumentenonderzoek

Bijlage 7 Consumentenonderzoek Bijlage 7 Consumentenonderzoek Inhoudsopgave Inleiding 50 Methode 50 Resultaten 50 Conclusie 52 Discussie 52 Bijlagen 53 Enquêtevragen 53 Uitkomsten van de enquête 55 10 Inleiding B- yo 2 go! is een nieuw,

Nadere informatie

Kwalitatief te werk! Landelijke Bijeenkomst Meten Maatschappelijke Opbrengst 17 dec 2018 Mandy Goes & Roxanne de Vrede Panteia

Kwalitatief te werk! Landelijke Bijeenkomst Meten Maatschappelijke Opbrengst 17 dec 2018 Mandy Goes & Roxanne de Vrede Panteia Kwalitatief te werk! Landelijke Bijeenkomst Meten Maatschappelijke Opbrengst 17 dec 2018 Mandy Goes & Roxanne de Vrede Panteia Doel van de sessie what s in it for me? Je weet wanneer en waarom je een kwalitatieve

Nadere informatie

ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT?

ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? ONDERZOEK VOOR JE PROFIELWERKSTUK HOE DOE JE DAT? Wim Biemans Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit Economie & Bedrijfswetenschappen 4 juni, 2014 2 Het doen van wetenschappelijk onderzoek Verschillende

Nadere informatie

Waar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten

Waar winkelen de inwoners van de gemeente Ede? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten Waar winkelen de inwoners van de gemeente? Een onderzoek op basis van 304 winkelmomenten In opdracht van de SGP Door Studentenpool Bestuurlijke Bedrijfskunde Academie Mens & Organisatie Christelijke Hogeschool

Nadere informatie

MANTELZORG, GOED GEVOEL

MANTELZORG, GOED GEVOEL UITKOMSTEN ONDERZOEK: MANTELZORG, GOED GEVOEL Inhoud: Theorie & Vragen Methode Theoretische achtergrond: Mantelzorgers zijn iets minder gelukkig dan de rest van de bevolking (CBS, 2016). Mantelzorg brengt

Nadere informatie

Waarom mensen zich niet verdiepen in partnerpensioen

Waarom mensen zich niet verdiepen in partnerpensioen Onderzoek Waarom mensen zich niet verdiepen in partnerpensioen Onderzoek in opdracht van Pensioenkijker.nl Projectleider Kennisgroep : Vivianne Collee : Content Unit Financiën Datum : 09-11-010 Copyright:

Nadere informatie

Beveiligingsaspecten van webapplicatie ontwikkeling met PHP

Beveiligingsaspecten van webapplicatie ontwikkeling met PHP RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN Beveiligingsaspecten van webapplicatie ontwikkeling met PHP Versie 1.0 Wouter van Kuipers 7 7 2008 1 Inhoud 1 Inhoud... 2 2 Inleiding... 2 3 Probleemgebied... 3 3.1 Doelstelling...

Nadere informatie

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis

Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis Vraag naar duurzame producten blijkt crisisproof Duurzaamheidkompas #9 thema: Duurzaamheid in tijden van crisis November 2012 Inleiding Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van

Nadere informatie

80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER,

80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, Meting juni 2013 Het Nederlandse Donateurspanel van WWAV wordt mede mogelijk gemaakt door het CBF en is uitgevoerd door Peil.nl 80% VAN DE NEDERLANDERS TYPEERT ZICH ALS GOEDE-DOELENGEVER, AL ZIEN MINDER

Nadere informatie

Bijlagen ( ) Eisen aan het onderzoeksvoorstel

Bijlagen ( ) Eisen aan het onderzoeksvoorstel Bijlagen (2008-2009) Eisen aan het onderzoeksvoorstel Het onderzoeksvoorstel dat na vier weken bij de begeleider moet worden ingediend omvat een (werk)titel, een uitgewerkte probleemstelling (die een belangrijke

Nadere informatie

Onderzoeksvraag Uitkomst

Onderzoeksvraag Uitkomst Hoe doe je onderzoek? Hoewel er veel leuke boeken zijn geschreven over het doen van onderzoek (zie voor een lijstje de pdf op deze site) leer je onderzoeken niet uit een boekje! Als je onderzoek wilt doen

Nadere informatie

HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT

HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT HOOFDSTUK 1: MERKEN & STRATEGISCH MERKENMANAGEMENT 1 INTRODUCTIE H:1 Een merk is in de eerste plaats een product. Een product is fysiek, een service, winkel, persoon, organisatie, plaats of een idee. Een

Nadere informatie

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek

Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Evalueren van projecten met externen Kennisdocument Onderzoek & Statistiek Zwaantina van der Veen / Dymphna Meijneken / Marieke Boekenoogen Stad met een hart Inhoud Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2

Nadere informatie

Opdracht Communicatie:

Opdracht Communicatie: Opdracht Communicatie: van: Amy de Wilde Bianca Wassenaar Vivianne Borger Ayla Teunissen Iedries Kartopawiro klas: COM1E De reclames die wij hebben geanalyseerd: - Histor verf: Consumer insight: Ik wil

Nadere informatie

Summary in Dutch 179

Summary in Dutch 179 Samenvatting Een belangrijke reden voor het uitvoeren van marktonderzoek is het proberen te achterhalen wat de wensen en ideeën van consumenten zijn met betrekking tot een produkt. De conjuncte analyse

Nadere informatie

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010

Nadere informatie

Onderzoeksopzet De Poort van Limburg gemeente Weert

Onderzoeksopzet De Poort van Limburg gemeente Weert Onderzoeksopzet De Poort van Limburg gemeente Weert Weert, 6 september 2011. Rekenkamer Weert Inhoudsopgave 1. Achtergrond en aanleiding 2. Centrale vraagstelling 3. De wijze van onderzoek 4. Deelvragen

Nadere informatie

Voorwoord van Hester van Herk... iii Voorwoord van Foeke van der Zee... iv Verantwoording... vi

Voorwoord van Hester van Herk... iii Voorwoord van Foeke van der Zee... iv Verantwoording... vi Inhoudsopgave Voorwoord van Hester van Herk... iii Voorwoord van Foeke van der Zee... iv Verantwoording... vi INTRODUCTIE... 1 1. Wat is onderzoek... 2 1.1 Een definitie van onderzoek... 2 1.2 De onderzoeker

Nadere informatie

Samenvatting, conclusies en discussie

Samenvatting, conclusies en discussie Hoofdstuk 6 Samenvatting, conclusies en discussie Inleiding Het doel van het onderzoek is vast te stellen hoe de kinderen (10 14 jaar) met coeliakie functioneren in het dagelijks leven en wat hun kwaliteit

Nadere informatie

Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan. Naam student: Maes Pieter

Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan. Naam student: Maes Pieter BACHELOR NA BACHELOR ADVANCED BUSINESS MANAGEMENT Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan Naam student: Maes Pieter 2011-2012 POP EERSTE GEKOZEN ALGEMENE COMPETENTIE: OPBOUWEN VAN EEN

Nadere informatie

Introductie stage-scriptie combi. Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011

Introductie stage-scriptie combi. Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011 Introductie stage-scriptie combi Orthopedagogiek G&G, 25 augustus 2011 Welkom toekomstige Scientist-Practitioners Achtergrond Vanuit Orthopedagogiek:GenG steeds meer accent op scientist-practitioner model

Nadere informatie

Format beoordelingsformulier FEM voor geschreven afstudeerwerk: de afstudeeropdracht Toelichting over het gebruik van het formulier:

Format beoordelingsformulier FEM voor geschreven afstudeerwerk: de afstudeeropdracht Toelichting over het gebruik van het formulier: Bijlage bij Andriessen, D. en Van der Marel, I. (2015) Beoordelingsmodel voor eindwerkstukken voor een Faculteit Economie & Manage-ment in het hbo. Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, Jaargang 33, Nr. 2,

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord 7

Inhoudsopgave. Voorwoord 7 Inhoudsopgave Voorwoord 7 1 Beginselen van academisch-juridisch onderzoek 9 1.1 Academisch-juridisch onderzoek 9 1.2 Verschillen met ander juridisch onderzoek 10 1.3 Het onderzoeksproces 11 1.4 Eisen waaraan

Nadere informatie

Archimate risico extensies modelleren

Archimate risico extensies modelleren Archimate risico extensies modelleren Notatiewijzen van risico analyses op basis van checklists versie 0.2 Bert Dingemans 1 Inleiding Risico s zijn een extra dimensie bij het uitwerken van een architectuur.

Nadere informatie

Pastasauzen. Smaakverwachting versus smaak

Pastasauzen. Smaakverwachting versus smaak Pastasauzen Smaakverwachting versus smaak inhoud introductie, opzet, producten kwalitatief onderzoek vragenlijst Internet blinde en branded smaaktest algemene conclusies en aanbevelingen vragen 3 introductie

Nadere informatie

Onderzoek Module 10.3 Het empirisch onderzoek ontwerpen. Master Innovation & Leadership in Education

Onderzoek Module 10.3 Het empirisch onderzoek ontwerpen. Master Innovation & Leadership in Education Onderzoek Module 10.3 Het empirisch onderzoek ontwerpen Master Innovation & Leadership in Education Leerdoelen Aan het eind van deze lesdag heb je: Kennis van de dataverzamelingsmethodes vragenlijstonderzoek,

Nadere informatie

HOOFDSTUK 2: KLANTGERICHTE MERKMEERWAARDE

HOOFDSTUK 2: KLANTGERICHTE MERKMEERWAARDE HOOFDSTUK 2: KLANTGERICHTE MERKMEERWAARDE 1 INTRODUCTIE H:2 Waaraan kun je een effectieve merkenpositionering herkennen? Wat zijn de bronnen van klantgerichte merkmeerwaarde en welke effecten of voordelen

Nadere informatie

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN

Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN Voedingssupplementen Consumentenonderzoek NPN Management summary Schuttelaar & Partners 001-01.ppt december 00 Marieke Gaus Context en doel van het onderzoek Doel onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd

Nadere informatie

Presentatie kwalitatief onderzoek beleving respondenten moestuinproject Asten - Someren

Presentatie kwalitatief onderzoek beleving respondenten moestuinproject Asten - Someren Presentatie kwalitatief onderzoek beleving respondenten moestuinproject Asten - Someren Dia 1: Hallo allemaal en welkom bij mijn presentatie. Ik heb onderzoek gedaan bij Moestuin d n Erpel in Someren.

Nadere informatie

Students Voices (verkorte versie)

Students Voices (verkorte versie) Lectoraat elearning Students Voices (verkorte versie) Onderzoek naar de verwachtingen en de ervaringen van studenten, leerlingen en jonge, startende leraren met betrekking tot het leren met ICT in het

Nadere informatie

Verpakkingsvorm als cue voor gezondheid. In samenwerking met NORM Research & Consultancy

Verpakkingsvorm als cue voor gezondheid. In samenwerking met NORM Research & Consultancy Verpakkingsvorm als cue voor gezondheid Resultaten van een studie naar de effecten op consumentengedrag In samenwerking met NORM Research & Consultancy Achtergrond Wanneer we denken aan gezondheid worden

Nadere informatie

Assessmentprocedure. EVC procedure Master opleiding Archeologie. 1 v-3

Assessmentprocedure. EVC procedure Master opleiding Archeologie. 1 v-3 Assessmentprocedure EVC procedure Master opleiding Archeologie 1 Versiebeheer Titel Assessmentprocedure Versie Datum publicatie Auteur 1 19 december 2009 MH/CNe 2 22 januari 2010 MH/CNe 3 04 februari 2010

Nadere informatie

Voorwoord... iii Verantwoording... v

Voorwoord... iii Verantwoording... v Inhoudsopgave Voorwoord... iii Verantwoording... v INTRODUCTIE... 1 1. Wat is onderzoek... 2 1.1 Een definitie van onderzoek... 2 1.2 De onderzoeker als probleemoplosser of de onderzoeker als adviseur...

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014

Duurzaamheidk. Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014 Duurzaamheidk mpas Denken en doen over groente Duurzaamheidkompas meting #12 Mei 2014 Inleiding Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van milieu-, klimaat-, voedsel- en economische

Nadere informatie

HOE KAN VERZEKEREN EENVOUDIGER WORDEN GEMAAKT?

HOE KAN VERZEKEREN EENVOUDIGER WORDEN GEMAAKT? HOE KAN VERZEKEREN EENVOUDIGER WORDEN GEMAAKT? Consumenten-onderzoek in opdracht van het Verbond van Verzekeraars GfK 2014 GfK 2014 Hoe kan verzekeren eenvoudiger worden gemaakt? Januari 2014 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014

Duurzaamheidk. Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Duurzaamheidk mpas Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 December 2014 Het Duurzaamheidkompas Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-,

Nadere informatie

Resultaten interviews met patiënten Vervolgens wordt een korte samenvatting gegeven van de belangrijkste resultaten uit de gelabelde interviews.

Resultaten interviews met patiënten Vervolgens wordt een korte samenvatting gegeven van de belangrijkste resultaten uit de gelabelde interviews. Onderzoek nazorg afdeling gynaecologie UMCG (samenvatting) Jacelyn de Boer, Anniek Dik & Karin Knol Studenten HBO-Verpleegkunde aan de Hanze Hogeschool Groningen Jaar 2011/2012 Resultaten Literatuuronderzoek

Nadere informatie

WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD

WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD WAKKER DIER: (ON)WETENDHEID OVER JONG DIER OP BORD De perceptie van jonge dieren volgens de Nederlandse consument Judith de Roij van Zuijdewijn Karin Ursem 31369 Intomart GfK 2012 Wakker Dier Jonge dieren

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek 2015

Klanttevredenheidsonderzoek 2015 Klanttevredenheidsonderzoek 2015 Uitgevoerd door de Wetenschapswinkel van de Universiteit Twente Laura van Neck December 2015 1 Colofon Onderzoek uitgevoerd door: Wetenschapswinkel Universiteit Twente

Nadere informatie

Plan van aanpak. Namen Studenten: Tim Smit Bhanu Sharma Ryan Pool Paulo Bruns Denzel Seca

Plan van aanpak. Namen Studenten: Tim Smit Bhanu Sharma Ryan Pool Paulo Bruns Denzel Seca Plan van aanpak Namen Studenten: Tim Smit 500630016 Bhanu Sharma 500709428 Ryan Pool 500713831 Paulo Bruns 500716331 Denzel Seca 500672845 Klas: MMT1F Team: 2 Minor: Marketing Tomorrow Vak: Online Marketing

Nadere informatie

Examen VWO. Wiskunde A1 (nieuwe stijl)

Examen VWO. Wiskunde A1 (nieuwe stijl) Wiskunde A1 (nieuwe stijl) Examen VWO Voorbereidend Wetenschappelijk Onderwijs Tijdvak 1 Dinsdag 28 mei 13.30 16.30 uur 20 02 Voor dit examen zijn maximaal 81 punten te behalen; het examen bestaat uit

Nadere informatie

Vrouwen doen boodschappen, mannen aankopen Gezinspraak tijdens aankoopprocessen in families, maar rolpatronen traditioneel

Vrouwen doen boodschappen, mannen aankopen Gezinspraak tijdens aankoopprocessen in families, maar rolpatronen traditioneel Vrouwen doen boodschappen, mannen aankopen Gezinspraak tijdens aankoopprocessen in families, maar rolpatronen traditioneel Over gezinsaankopen wordt veel overleg gevoerd binnen families. Alle gezinsleden

Nadere informatie

Methodologie voor onderzoek in zorg, welzijn en hulpverlening. Foeke van der Zee

Methodologie voor onderzoek in zorg, welzijn en hulpverlening. Foeke van der Zee Methodologie voor onderzoek in zorg, welzijn en hulpverlening Foeke van der Zee Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt,

Nadere informatie

Voorbeeld Praktijkopdracht. Betreft: Verzamelen van klant-, product- en/of marktinformatie

Voorbeeld Praktijkopdracht. Betreft: Verzamelen van klant-, product- en/of marktinformatie Voorbeeld Praktijkopdracht (Junior) accountmanager niveau 4 Betreft: Verzamelen van klant-, product- en/of marktinformatie Kwalificatiedossier Commercieel medewerker 2011-2012 Kwalificatie (Junior) accountmanager

Nadere informatie

Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument

Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument Het doel van deze opdracht is nagaan of je instrument geschikt is voor je onderzoek. Het is altijd verstandig

Nadere informatie

Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren.

Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren. Hoe voer ik een onderzoek uit? Een stappenplan om te helpen een onderzoek uit te voeren. Bij het doen van onderzoek onderscheid je vier fasen: 1 De fase van voorbereiding 2 De fase van uitvoering 3 De

Nadere informatie

Bijeenkomst afstudeerbegeleiders. 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie

Bijeenkomst afstudeerbegeleiders. 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie Bijeenkomst afstudeerbegeleiders 13 januari 2009 Bespreking opzet scriptie Doel deel II bijeenkomst vandaag Afstudeerbegeleiders zijn geinformeerd over inhoud Medmec jaar vier (scriptievaardigheden) Afstudeerbegeleiders

Nadere informatie

Supplement 1 Correspondentie Martin Walton Hoe waait de wind? Interpretatie van geestelijke verzorging door cliënten in de ggz Tilburg KSGV 2014

Supplement 1 Correspondentie Martin Walton Hoe waait de wind? Interpretatie van geestelijke verzorging door cliënten in de ggz Tilburg KSGV 2014 Supplement 1 Correspondentie Hoe waait de wind? Interpretatie van geestelijke verzorging door cliënten in de ggz Tilburg KSGV 2014 Pagina 2. Pagina 5. Pagina 6. Pagina 7. Pagina 8. Pagina 9. Brief aan

Nadere informatie

Hoe ouder, hoe trouwer Switchen & behouden in de 50-plusmarkt

Hoe ouder, hoe trouwer Switchen & behouden in de 50-plusmarkt WHITEPAPER Hoe ouder, hoe trouwer Switchen & behouden in de 50-plusmarkt Onderzoek van het (een initiatief van Bindinc) toont aan dat onder 50-plussers merktrouw vaker voorkomt dan onder 50- minners. Daarbij

Nadere informatie

RESEARCH COMMUNITIES HEEN KUNNEN

RESEARCH COMMUNITIES HEEN KUNNEN DE 7 REDENEN WAAROM MARKETEERS NIET OM RESEARCH COMMUNITIES HEEN KUNNEN Odette Vlek Senior marktonderzoeker Ruigrok NetPanel November 2015 INTRODUCTIE Online research communities zijn al enige jaren hot.

Nadere informatie

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.

Introductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek. Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van

Nadere informatie

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel!

Business Lounge: uw klant aan de bestuurstafel! Gaby Remmers: senior onderzoeker Blauw Research Drijfveer: organisaties helpen inzicht te krijgen in de kansen op een nog klantgerichtere dienstverlening Andre Heeling: onderzoeker Blauw Research Drijfveer:

Nadere informatie

HOOFDSTUK 3: MERKPOSITIONERING

HOOFDSTUK 3: MERKPOSITIONERING HOOFDSTUK 3: MERKPOSITIONERING 1 INTRODUCTIE H:3 Hoofdstuk 3 gaat over merkkennisstructuren Positioneren is het identificeren en vaststellen van punten van verschil en punten van overeenkomst om zo de

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Dalfsen ARGO BV 2014 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van huisartsenpraktijk Dalfsen zijn de afgelopen 2 jaren tevredenheidsonderzoeken

Nadere informatie

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les?

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les? SaNdWiCh RoBoT leer programmeren zonder een computer te gebruiken! Bij deze les speelt de leraar of gastdocent de rol van een robot. Een robot die boterhammen maakt met boter en hagelslag. De leerlingen

Nadere informatie

Methodologie voor onderzoek in marketing en management. Foeke van der Zee

Methodologie voor onderzoek in marketing en management. Foeke van der Zee Methodologie voor onderzoek in marketing en management Foeke van der Zee Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar worden gemaakt,

Nadere informatie

Handleiding whitepaper schrijven. Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan

Handleiding whitepaper schrijven. Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan Handleiding whitepaper schrijven Handig stappenplan en tips om zelf aan de slag te gaan Inhoud Inleiding... 3 Wat is een whitepaper?... 3 Kies het juiste onderwerp... 4 Voordat je gaat schrijven... 4 Gegevens

Nadere informatie

1. Drie uitgangssituaties

1. Drie uitgangssituaties Het communicatieplan 1. Drie uitgangssituaties Er zijn drie situaties mogelijk waarin het nodig is een communicatieplan op te stellen voor een organisatie: 1. bij het opzetten van beleid voor een nieuwe

Nadere informatie

Een brede kijk op onderwijskwaliteit Samenvatting

Een brede kijk op onderwijskwaliteit Samenvatting Een brede kijk op onderwijskwaliteit E e n o n d e r z o e k n a a r p e r c e p t i e s o p o n d e r w i j s k w a l i t e i t b i n n e n S t i c h t i n g U N 1 E K Samenvatting Hester Hill-Veen, Erasmus

Nadere informatie

Communicatie op de werkvloer

Communicatie op de werkvloer Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo

Nadere informatie

Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM

Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Instructie Dit document hoort bij het beoordelingsformulier. Op het beoordelingsformulier kan de score per criterium worden ingevuld. Elk criterium kan op vijf niveaus

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 2 Danique Beeks Student Advanced Business Creation Stage JH Business Promotions

Inhoudsopgave. 2 Danique Beeks Student Advanced Business Creation Stage JH Business Promotions Onderzoeksopzet Danique Beeks Studentnummer: 2054232 Advanced Business Creation Stagebedrijf: JH Busines Promotions Bedrijfsbegeleider: John van den Heuvel Datum: 12 September 2013 Inhoudsopgave Inleiding

Nadere informatie

Inspectierapport Bizzie Kids BV (BSO) Musicalstraat 26 1323VP ALMERE Registratienummer 698624725

Inspectierapport Bizzie Kids BV (BSO) Musicalstraat 26 1323VP ALMERE Registratienummer 698624725 Inspectierapport Bizzie Kids BV (BSO) Musicalstraat 26 1323VP ALMERE Registratienummer 698624725 Toezichthouder: GGD Flevoland In opdracht van gemeente: Almere Datum inspectie: 02-06-2015 Type onderzoek:

Nadere informatie

Beoordelingscriteria scriptie CBC: instructie en uitwerking

Beoordelingscriteria scriptie CBC: instructie en uitwerking Nederlandse Associatie voor Examinering 1 Beoordelingscriteria scriptie CBC: instructie en uitwerking Met de scriptie voor Compensation & Benefits Consultant (CBC) toont de kandidaat een onderbouwd advies

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologische producten en diensten geïntroduceerd op de

Nadere informatie

Gebruikte technieken in Netwerkhotel Conceptpresentatie

Gebruikte technieken in Netwerkhotel Conceptpresentatie Gebruikte technieken in Netwerkhotel Conceptpresentatie 2.1 Kernboodschap De kernboodschap is dat het concept van een netwerkhotel een goede kans van slagen heeft. Dit blijkt zowel uit de positieve resultaten

Nadere informatie

HOOFDSTUK 12: NIEUWE PRODUCTEN EN MERKUITBREIDING

HOOFDSTUK 12: NIEUWE PRODUCTEN EN MERKUITBREIDING HOOFDSTUK 12: NIEUWE PRODUCTEN EN MERKUITBREIDING 1 INTRODUCTIE H:12 We kunnen uitbreidingen onderscheiden op basis van of het nieuwe product in een reeds door het overkoepelende merk benaderde productcategorie

Nadere informatie

Samenvatting. Verkenning Prioriteiten e Justitie

Samenvatting. Verkenning Prioriteiten e Justitie Verkenning Prioriteiten e Justitie De Raad Justitie en Binnenlandse zaken van de EU heeft in november 2008 het eerste Meerjarenactieplan 2009 2013 voor Europese e justitie opgesteld. Op 6 december 2013

Nadere informatie

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A

Individueel verslag Timo de Reus klas 4A Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van

Nadere informatie

Werkwijzen ervaringsgerichte evaluatie 1. Open evaluatieverhaal 2. Gestructureerde evaluatievragen

Werkwijzen ervaringsgerichte evaluatie 1. Open evaluatieverhaal 2. Gestructureerde evaluatievragen Werkwijzen ervaringsgerichte evaluatie Het ervaringsgericht evalueren gebeurt bij voorkeur door een gesprek in een groep. Mensen vertellen hun verhaal over het van tevoren vastgestelde evaluatieonderwerp.

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Docenten in het hoger onderwijs zijn experts in wát zij doceren, maar niet noodzakelijk in hóe zij dit zouden moeten doen. Dit komt omdat zij vaak weinig tot geen training hebben gehad in het lesgeven.

Nadere informatie

INSTRUMENTEN TER ONDERSTEUNING VAN SCRIPTIESTUDENTEN

INSTRUMENTEN TER ONDERSTEUNING VAN SCRIPTIESTUDENTEN INSTRUMENTEN TER ONDERSTEUNING VAN SCRIPTIESTUDENTEN Medewerkers van de Bibliotheek Rechten hebben voor studenten, die starten met het schrijven van de scriptie, instrumenten ontwikkeld. De instrumenten

Nadere informatie

Plan van aanpak. Project : Let s Drop. Bedrijf : DropCo BV

Plan van aanpak. Project : Let s Drop. Bedrijf : DropCo BV Plan van aanpak Project : Let s Drop Bedrijf : DropCo BV Plaats, datum: Horn, 28 september 2012 Opgesteld door: 1205366 1205366smit@zuyd.nl Plan van Aanpak project Let s Drop pagina 1 Inhoudsopgave plan

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Inleiding In mijn praktijk als orthopedagoog/gz-psycholoog komen natuurlijk ook ouders met een enig kind. Eerlijk gezegd zag ik hen tot nu toe niet als een aparte categorie. Voor mij is ieder mens uniek,

Nadere informatie

case: toestandsdiagrammen

case: toestandsdiagrammen Hoofdstuk 13 case: toestandsdiagrammen In dit hoofdstuk wordt het maken van de eerste versie van de toestandsdiagrammen voor het boodschappensysteem van Hans en Jacqueline uitgewerkt. 13.1 Vind klassen

Nadere informatie

Duurzaam Product. Ecodesign methode van Tischner

Duurzaam Product. Ecodesign methode van Tischner Ecodesign methode van Tischner Omschrijving Stappenplan voor het ontwerpen van milieuvriendelijke producten. Het stappenplan is gebaseerd op gangbare methoden voor productontwerpen. Gebruik Het stappenplan

Nadere informatie

Samenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld

Samenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld Samenvatting Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld om hen heen. Zo hebben vele mensen een natuurlijke neiging om zichzelf als bijzonder positief te beschouwen (bijv,

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM

Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Instructie Dit document hoort bij het beoordelingsformulier. Op het beoordelingsformulier kan de score per criterium worden ingevuld. Elk criterium kan op vijf niveaus

Nadere informatie

Docent Kunsteducatie in de schijnwerpers

Docent Kunsteducatie in de schijnwerpers Docent Kunsteducatie in de schijnwerpers Master-thesis over de werkwijze van de docent kunsteducatie in het VMBO en VWO Tirza Sibelo Faculteit der Historische en Kunstwetenschappen Richting: Sociologie

Nadere informatie

WORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN

WORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN WORKSHOP ONDERZOEKSMETHODEN INHOUD Kwantitatieve onderzoeksmethoden Algemene kenmerken Enquête Experiment Kwalitatieve onderzoeksmethoden Algemene kenmerken Observatie Interview Kwaliteit van het onderzoek

Nadere informatie

PWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten

PWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten PWS - Fase 1 - Plan van aanpak Behaald 0 van de 25 punten Beoordeling Te behalen Behaald 1. Past het onderwerp/ontwerp bij het vak/de vakken? 1 Herkenbaarheid van het vak of de vakken. Past het onderwerp

Nadere informatie

Rapportage stelling 1 Ik wil zelf mijn tandarts kunnen kiezen. Juli 2014. Baas in eigen

Rapportage stelling 1 Ik wil zelf mijn tandarts kunnen kiezen. Juli 2014. Baas in eigen Rapportage stelling 1 Ik wil zelf mijn tandarts kunnen kiezen Juli 2014 Baas in eigen mond! 1 Inleiding Het initiatief voor het oprichten van het Consumenten Platform Mondzorg is eind 2013 genomen om de

Nadere informatie

Research context: van venster naar poort Onderdeel: context

Research context: van venster naar poort Onderdeel: context Research context: van venster naar poort Onderdeel: context Naam: Zoë Tabak Klas: GAR1D Vak: Research Leraar: Harald Warmelink Datum: 15-3-2015 Inleiding Naar aanleiding van de eerste discussies binnen

Nadere informatie

Bewijs Reflectie Formulier

Bewijs Reflectie Formulier Bewijs Reflectie Formulier Naam: Student nummer: 2034865 Marina Hoogeveen Docent: Blokonderdeel: Competentie raakvlakken: Activiteit: Bestandsnaam Bewijzen: Lara de Hoogd Creative School Creatief denken

Nadere informatie

Bouwen voor de consument

Bouwen voor de consument Bouwen voor de consument 27 september 2010 Bart Hooijer Inhoud Het kader van het consumentenonderzoek Wat wil de consument? Wat kunnen wij hieruit leren? Discussie 2 10 20 jaar Professional? 3 Doelstelling

Nadere informatie

Bijlage 1: Methode. Respondenten en instrumenten

Bijlage 1: Methode. Respondenten en instrumenten Bijlage 1: Methode In deze bijlage doen wij verslag van het tot stand komen van onze onderzoeksinstrumenten: de enquête en de interviews. Daarnaast beschrijven wij op welke manier wij de enquête hebben

Nadere informatie

Terugkoppeling testen egeo internetpanel

Terugkoppeling testen egeo internetpanel www.rijksoverheid.nl Terugkoppeling testen egeo internetpanel Inleiding De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland heeft in 2013 een nieuwe versie van de webapplicatie voor het bekijken en wijzigen van

Nadere informatie

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden HANDOUT SCENARIO-ONTWIKKELING Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden SCENARIO-ONTWIKKELING I n h o u d Scenario-ontwikkeling 1 1 Wat zijn scenario s? 1 2 Waarom

Nadere informatie

Handleiding voor docenten en opleiders bij de film Verslaafd in het Hoofd

Handleiding voor docenten en opleiders bij de film Verslaafd in het Hoofd Handleiding voor docenten en opleiders bij de film Verslaafd in het Hoofd Door Alie Weerman In de film komen vier mensen aan het woord die hersteld zijn van hun verslaving. Vanwege de variatie aan achtergrond,

Nadere informatie