Bouwbedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor rendementsherstel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bouwbedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor rendementsherstel"

Transcriptie

1 32_Massaro_3_ :12 Pagina 32 Ir. T.A.M. Massaro, zelfstandig interim-manager en adviseur, Massaro Interim + Advies B.V. (interim@massaro.nl) FINANCIEEL MANAGEMENT ProcesScoop maakt verbeterpotentieel zichtbaar Bouwbedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor rendementsherstel 32 De bedrijfstak bouw staat onder zware druk. Opdrachtgevers en met name de rijksoverheid stellen aanvullende eisen aan aannemers. De politiek eist naar aanleiding van de parlementaire enquête bouwnijverheid dat de bedrijfstak nu echt maatregelen neemt. De Nederlandse Mededingings Autoriteit (NMa) doet invallen en legt boetes op. Alsof dat nog niet genoeg is, zitten de marktomstandigheden voor de bouwsector ook nog eens tegen: de woningmarkt stagneert als gevolg van onwerkbare procedures en de kantorenmarkt kampt met enorme leegstanden. De zogenoemde ProcesScoop visualiseert via een spinnenwebgrafiek het verbeterpotentieel. TON MASSARO. In de bouw is meer aan de hand dan een conjuncturele inzinking. Herstructurering is meer dan noodzakelijk om de crisis te overleven, zo waarschuwden onderzoekers van KPMG Corporate Recovery onlangs. De grote beursgenoteerde bouwers kondigden reeds lagere winstverwachtingen aan en bouwbedrijf Heijmans nam zelfs uit voorzichtigheid een bijzondere last van 15 miljoen euro in verband met een voorziening voor eventueel te betalen boetes, waarvan de definitieve hoogte vóór het afsluiten van de jaarrekening 2003 nog onbekend was. Kortom, er zijn genoeg aanleidingen om de interne organisatie en de bedrijfsprocessen van bouwbedrijven eens kritisch onder de loep te nemen. Benchmarking kan daarbij uitkomst bieden. Vooral bij de grotere bedrijven, met regio s die gelijksoortige activiteiten uitvoeren, is voldoende vergelijkingsmateriaal beschikbaar of redelijk eenvoudig te verkrijgen. Het probleem is hoe de verbetermogelijkheden op eenvoudige manier zichtbaar kunnen worden gemaakt. Welke maatregelen zijn het meest effectief en wat levert het meeste rendement op? Bij vragen over rendement- en efficiencyverbeteringen speelt de controller, als verantwoordelijke voor de bestuurlijke informatievoorziening, een belangrijke rol. Al snel wordt naar hem gekeken als men indicatoren voor de balanced scorecard wenst, of praktische handvatten om op niveau van de werkvloer daadwerkelijk te kunnen sturen. Van de controller wordt verwacht dat hij de financiële vinger aan de pols houdt, maar ook dat hij met voorstellen komt om strategieën en processen effectief en efficiënt te verbeteren. De bouw is echter een pragmatische bedrijfstak, wars van theorie, die herkenbare en praktische aanknopingspunten zoekt. In dit artikel wordt controllers en andere leidinggevenden een methodiek aan de hand gedaan waarmee het verbeterpotentieel in projecten en organisaties op een voor de bedrijfstak herken-

2 32_Massaro_3_ :13 Pagina Improviseren gaat in de bouw vaak ten koste van de voorbereiding.

3 32_Massaro_3_ :13 Pagina 34 bare manier zichtbaar kan worden gemaakt. Zo kunnen verbeter- en efficiencyslagen snel worden gemaakt en kritische performance indicatoren worden afgeleid. Allereerst wordt kort ingegaan op de achtergronden van resultaatverbetering in de bouw. Vervolgens wordt uitgelegd hoe verbeterpotentieel zichtbaar kan worden gemaakt. Er wordt afgesloten met een praktijkvoorbeeld dat betrekking heeft op interne benchmarking. FIGUUR 2: Vestiging 1 34 Achtergronden Bedrijfsresultaten van zogenoemde projectenbedrijven worden sterk beïnvloed door de projectresultaten. Een hoger projectresultaat verhoogt rechtstreeks het bedrijfsresultaat. Het projectresultaat is grosso modo projectomzet minus kosten. Het is een algemeen bekend gegeven dat tien tot vijftien procent van de kosten in de bouw faalkosten zijn, dat wil zeggen: kosten die hadden kunnen worden vermeden. Bij een omzet van 20 miljoen euro betekent iedere vermindering van de faalkosten met één procent dat circa euro kan worden bespaard. Sterker nog: de winst neemt met toe. Indien de omgekeerde redenering wordt gevolgd en wordt uitgegaan van het gemiddelde brutojaarresultaat van traditionele bouwbedrijven, in casu 2,5 procent, moeten faalkosten ten bedrage van euro worden gecompenseerd door het maken van een extra (gemiddeld winstgevende) jaaromzet van maar liefst euro! Bouwwereld is een pragmatische bedrijfstak FIGUUR 1: Verbeterpotentieel via ProcesScoop Voorbereidings en projectbeheersingssystematieken (PBS) hebben een grote invloed op het reduceren van faalkosten. Medewerkers in de bouw staan bekend om hun daadkracht en hun inventiviteit en daaruit voortvloeiend improvisatievermogen. Vertrouwen op improvisatievermogen gaat echter vaak ten koste van de voorbereiding. En gebrek aan voorbereiding kost bijna altijd geld. Een goede systematiek en ervaren medewerkers voorkomen dat steeds opnieuw het wiel wordt uitgevonden. Het hanteren van een goede systematiek houdt bijvoorbeeld in dat na gunning een efficiënt gebruik van de vaak korte opstartfase wordt gemaakt. Een standaardaanpak met ervaren medewerkers is essentieel. Er bestaat een vaste benadering om risico s te identificeren, of het nu in de calculatiefase is, na gunning of tijdens de uitvoering. Ook een vaste manier om een inschrijfbegroting op te stellen, zodat in geval van gunning deze snel omgewerkt kan worden tot een werkbegroting, kan zijn vruchten afwerpen. Alleen een goed ingebedde systematiek biedt de mogelijkheid om bij korte doorlooptijden een project tot een goed einde te brengen. Verwerking van faalkosten in de verkoopprijzen is bij weinig werkaanbod in onder druk staande markten niet mogelijk: de concurrentie in de bouw is hevig, de marges zijn laag en de projecten zijn vaak eenmalig. Daarbij proberen opdrachtgevers steeds vaker alle risico s af te wentelen op het bouwbedrijf, zij spelen bedrijven tegen elkaar uit en eisen daarnaast steeds kortere oplevertijden. Het echte verbeterpotentieel ligt met name op het vlak van de processen en de gehanteerde systematiek. Om een procesverbeterslag te kunnen maken, dient duidelijk te zijn hoe binnen de organisatie de relevante processen worden uitgevoerd en beheerst. Is er ruimte voor verbetering, en zo ja, waar? In een bouwomgeving die pragmatisch is ingesteld, dienen dit de processen te zijn die ook in de ogen van de bouwers herkenbaar en relevant zijn. Containerbegrippen zoals kwaliteitszorg en automatisering spreken hen absoluut niet aan. Bouwjargon, als werkvoorbereiding, gegevensverstrekking en meer- en minderwerk, spreekt de medewerkers veel meer aan. Door deze herkenbare begrippen te gebruiken, ontstaat draagvlak en is het beslissingsgedrag van leidinggevenden helder te beïnvloeden. PROCESSCOOP IS EEN GEREGISTREERDE NAAM EN EEN INNOVATIE VAN MASSARO INTERIM + ADVIES BV ProcesScoop Een hulpmiddel dat laat zien hoe (beheerst) processen worden uitgevoerd, is de ProcesScoop, die via een spinnenwebgrafiek het verbeterpotentieel zichtbaar maakt. Een rode lijn geeft aan hoe de in het project of de organisatie gehanteerde systematiek kan worden gewaardeerd. De groene lijn geeft aan wat haalbaar is. Het tussenliggende gebied geeft het verbeterpotentieel aan. De belangrijkste te verbeteren processen worden hierdoor zichtbaar gemaakt. Op de assen van het spinnenweb staan de

4 32_Massaro_3_ :13 Pagina 35 kritische processen. De rode en groene lijnen komen tot stand via bestudering van de aanpak van de processen binnen het project. Achter elk proces liggen procesbeschrijvingen en checklists die dienen als referentiekader. De assen zijn opgedeeld in vijf stappen: elke stap geeft een ontwikkelingsfase weer. Hoe hoger de fase, hoe beter de systematiek en de beheersing zijn ingebed in de organisatie. Zo staat fase 1 voor ad hoc en fase 5 voor pro-actief, verbeteringsgericht. De verdeling in vijf stappen sluit aan bij de ontwikkelingsstadia in het INK-managementmodel. Dit model is een methode om de bedrijfsvoering naar een aantal aandachtsgebieden, waaronder Processen, gefaseerd, maar integraal en in samenhang te structureren en te verbeteren. In die zin is de ProcesScoop op te vatten als een specifieke verdere uitwerking van Processen in het kader van het INK-managementmodel. plaatsvindt. Verder is duidelijk dat het projectteam als los zand werkt. Maar waarschijnlijk ligt de crux in de projectopstartfase: een slechte, ad hoc-voorbereiding van het project is meestal niet meer goed te maken in de verdere uitvoering van het project. Het ligt blijkbaar niet aan het calculatietraject, dat beheerst is verlopen, al is nog wel enige verbetering realiseerbaar. Voor deze processen met verbetermogelijkheden dienen daarom performance-indicatoren te worden vastgesteld. Lees verder op pagina 36. FIGUUR 3: Vestiging 2 Kracht door eenvoud De kracht van het hulpmiddel ligt in zijn eenvoud. In één oogopslag is te bepalen hoe het gesteld is met de beheersingsaspecten van systematiek en processen: het verbeterpotentieel is zichtbaar. Er is geen uitgebreide rapportage nodig. Uit figuur 1 valt af te leiden dat op dit project de wijze waarop met het contract en de klant wordt omgegaan, ongestructureerd Praktijkvoorbeeld De ProcesScoop geeft praktische handvatten voor het bepalen van kritische performance-indicatoren. Maar de ProcesScoop kan ook zelf dienen als performance-indicator, zoals onderstaand voorbeeld aantoont. Benchmarking is de uitgelezen manier om de eigen relatieve positie ten opzichte van anderen, liefst de concurrent, te bepalen. Het is echter vaak moeilijk om referentiegegevens te achterhalen, die ook betrouwbaar zijn. Voor grotere bedrijven met vestigingen in de regio zijn betrouwbare referentiegegevens, zeker voor een controller, relatief eenvoudig af te leiden, zoals in het praktijkvoorbeeld wordt geïllustreerd. Het voorbeeld betreft een landelijk opererend bedrijf in de gwwsector (in dit geval wegenbouw) met een aantal vestigingen. De resultaten van de verschillende vestigingen blijken onderling nogal te verschillen, evenals de inzet van indirecte medewerkers; zo werkt de ene vestiging bijvoorbeeld met werkenadministrateurs en een andere vestiging vooral met werkvoorbereiders die getraind zijn in financiële aspecten van een project. De bedrijfsonderdelen voeren hetzelfde type project uit; toch wijken de resultaten van de verschillende onderdelen sterk van elkaar af. Komt dat door de markt of ligt het wellicht aan de procesaanpak? De vraag is nu of er een verklaring is voor de verschillen in resultaten en op welke gebieden er van elkaar kan worden geleerd. Voor het antwoord is gekozen voor de aanpak van benchmarking via de ProcesScoop: door per bedrijfsonderdeel de procesaanpak op dezelfde aspecten te toetsen en de resultaten grafisch weer te geven, wordt zichtbaar welke vestiging uitblinkt in een bepaald proces. De eerste stap die is gezet, is het bepalen van de relevante, kritische bedrijfsprocessen waarop zal worden getoetst. In een omgeving waarin vooral kortlopende werken (een tot vier weken gemiddeld, met af en toe een werk van drie maanden) worden uitgevoerd en met zogenoemde RAW-bestekken wordt gewerkt, is het bijvoorbeeld niet zinvol om gegevensverstrekking als relevant proces te kiezen: de beschikbaarheid van tekeningen is meestal geen breekpunt. Met de keuze van de bedrijfsprocessen (zie de figuren 2 en 3) zijn ook de criteria waarop zal worden getoetst, bekend. Daaraan liggen checklists ten grondslag. Vervolgens is in overleg met de vestigingsdirecties afgesproken welke projecten concreet onder de loep worden genomen en met welke projectmedewerkers gesprekken kunnen worden gevoerd. In dit onderzoek is per vestiging steeds gesproken met tenminste één werkvoorbereider/ -begeleider, een tweetal uitvoerders, de controller of hoofd administratie, tenminste één projectleider, de inkoper. Per vestiging zijn vervolgens met behulp van de vragenlijsten en checklists per proces de gesprekken gevoerd, en onderliggende documenten en voorbeelden naar behoefte bestudeerd. Nadat de ProcesScoop van een vestiging is vastgesteld, zijn de geïnterviewden met de vestigingsdirectie tijdens een presentatie geïnformeerd over de bevindingen. Eventuele onduidelijkheden kunnen meteen worden besproken en aangepast en men kan ook ter plekke elkaar toelichtingen geven. Het blijkt regelmatig dat men niet goed weet wat de ander precies doet, bijvoorbeeld met gegevens die worden aangeleverd. Zo profiteert het bedrijfsonderdeel zelf ook onmiddellijk van het onderzoek. In figuren 2 en 3 zijn de resultaten van twee van de betrokken vestigingen weergegeven. 35

5 32_Massaro_3_ :13 Pagina 36 NGA NIEUWS CONTRIBUTIE: Heeft u de contributie voor dit jaar al overgemaakt? Indien dat niet het geval is, wilt u het vandaag dan nog in orde maken? Namens de penningmeester bij voorbaat bedankt. Actieve leden gezocht De commissie Ledenwerving en -behoud is voor uitbreiding van de commissie op zoek naar twee of drie actieve leden met visie die zich willen inzetten voor de vereniging. 36 ALGEMENE LEDENVERGADERING Dinsdag 23 maart aanstaande organiseert NGA de Algemene Ledenvergadering in Kasteel De Hooge Vuursche te Baarn. Inleider: mevrouw drs. S.J. Stuiveling president Algemene Rekenkamer, onderwerp: controle op de overheidsfinanciën en integriteit. Aanvang: uur. Het NGA heeft in het beleidsplan een aantal ambitieuze doelstellingen geformuleerd. Wij zijn er als bestuur van overtuigd dat voor u als lid een aanvullende toegevoegde waarde van uw lidmaatschap wordt gecreëerd als deze doelstellingen worden gerealiseerd. Om deze doelstellingen te kunnen halen, is een actieve bijdrage van alle betrokkenen bij de vereniging gewenst. Het functioneren binnen een commissie is een leuke manier om (nog) meer inhoud aan het lidmaatschap van het NGA te geven en om de mede-leden beter te leren kennen. Het vraagt een aantal avonden vergaderen per jaar en een aantal avonden voor de uitvoering of organisatie van activiteiten. Wij roepen hierbij enthousiaste leden, die belangstelling hebben voor een rol binnen de commissie Ledenwerving en -behoud, op om zich te melden bij het secretariaat. Dit kan telefonisch: (078) of per e- mail via secretariaat@nga.nl. De voorzitter van de commissie Ledenwerving en -behoud zal vervolgens contact met u opnemen om een en ander toe te lichten. Wij vertrouwen op jullie reacties. Commissie Ledenwerving en -behoud NGA H.W. van de Sande Bestuurslid NGA Vervolg van pagina 35. De ProcesScoop kan zowel worden opgesteld voor een project als voor een organisatie. Indien het betrekking heeft op één project, mogen vanzelfsprekend geen conclusies getrokken worden over de manier waarop de organisatie als geheel gewend is projecten aan te pakken. Het kan immers een incident betreffen. Door de ProcesScoop voor een aantal projecten te maken, kan een beeld voor de hele organisatie worden afgeleid. In het praktijkvoorbeeld op pagina 35 wordt van deze tweede benadering gebruik gemaakt en wordt uitgelegd hoe een ProcesScoop totstandkomt. Leereffect Door van beide bedrijfsonderdelen de verschillende procesaanpakken gezamenlijk toe te lichten en te bespreken, wordt snel duidelijk waar de verschillen zitten en wat de kritische succesfactoren zijn. Doordat dit zichtbaar en bespreekbaar is gemaakt, kan afgesproken worden hoe deze kennis wordt overgedragen. De eenvoudigste manier is vaak om een ervaren medewerker een periode te detacheren, hetzij om te instrueren, hetzij om al doende de werkwijze over te dragen. Duidelijk zichtbaar is dat van bedrijfsonderdeel 1 veel valt te leren. De controller kan op basis van deze kennis de performance-indicatoren bepalen, waarmee hij de performance-ontwikkeling van bedrijfsonderdeel 2 kan volgen. Gezamenlijke besprekingen maken het overigens ook interessant om vragen te bespreken zoals: hoe komt het dat de processen op deze manier worden uitgevoerd? Dit geeft openingen om ingesleten gewoontes die leiden tot suboptimale situaties, bespreekbaar te maken en zo cruciale verbeterslagen mogelijk te maken. In dit artikel is aangegeven hoe op een eenvoudige manier zichtbaar gemaakt kan worden of en wat het verbeterpotentieel binnen een project of organisatie is. Via een eenvoudig hulpmiddel krijgen controller en directie informatie aangereikt waarmee verbeteringen te behalen zijn en welke kritische performance-indicatoren relevant zijn. Door binnen een groep bedrijven een ProcesScoop op te stellen per bedrijfsonderdeel, kunnen krachtsverschillen tussen bedrijfsonderdelen zichtbaar worden gemaakt. Dit functioneert als een interne benchmark met een groot leereffect. Voor verdere verdieping raadpleegt u de KluwerFinanceBase op: (alleen voor betalende abonnees). C

ProcesScoop is hét instrument om resultaatgericht processen te verbeteren.

ProcesScoop is hét instrument om resultaatgericht processen te verbeteren. ProcesScoop TM ProcesScoop is hét instrument om resultaatgericht processen te verbeteren. ProcesScoop is het resultaat van jarenlange ervaring in het bouwbedrijf, opgedaan in uitvoerende, staf- en managementfuncties.

Nadere informatie

HET VERBETERPOTENTIEEL VAN (BOUW)BEDRIJVEN IS NU MEETBAAR

HET VERBETERPOTENTIEEL VAN (BOUW)BEDRIJVEN IS NU MEETBAAR 1 HET VERBETERPOTENTIEEL VAN (BOUW)BEDRIJVEN IS NU MEETBAAR 'Hoe maak ik mij prestaties meetbaar?, luidde de kop van een artikel in de Cobouw van 17 augustus j.l. Het antwoord daarop is eenvoudig. Met

Nadere informatie

PROJECTRISICO S EENVOUDIG IN KAART De Project Risico Meter als hulpmiddel

PROJECTRISICO S EENVOUDIG IN KAART De Project Risico Meter als hulpmiddel Trefwoorden: projectmanagement, risicomanagement, risico-identificatie PROJECTRISICO S EENVOUDIG IN KAART De Project Risico Meter als hulpmiddel Samenvatting In elke organisatie wordt gewerkt aan projecten.

Nadere informatie

Beweging in veranderende organisaties

Beweging in veranderende organisaties Beweging in veranderende organisaties Kilian Bennebroek Gravenhorst Werken met vragenlijsten voor versterking van veranderingsprocessen PROFESSIONEEL ADVISEREN 5 Inhoud Voorwoord 7 Opzet van het boek 9

Nadere informatie

Contract Awareness voor staf- en bureaumedewerkers

Contract Awareness voor staf- en bureaumedewerkers Workshop Contract Awareness voor staf- en bureaumedewerkers Succesvol voorbereiden, opstellen en bewaken van contractuele afspraken. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke

Nadere informatie

Projectbeheersing in de bouw

Projectbeheersing in de bouw KOSTENMANAGEMENT Reduceren van faalkosten Ir. T.A.M. Massaro MCM en ir. G. van Uffelen RC, respectievelijk zelfstandig interim-manager en controller bij Lithos Bouw bv Projectbeheersing in de bouw 44 Onlangs

Nadere informatie

Whitepaper Efficiënte bedrijfsvoering in crisistijd. Hoe Business Process Management een uitkomst kan bieden

Whitepaper Efficiënte bedrijfsvoering in crisistijd. Hoe Business Process Management een uitkomst kan bieden Whitepaper Efficiënte bedrijfsvoering in crisistijd Hoe Business Process Management een uitkomst kan bieden Inleiding In alle bedrijfstakken worden processpecialisten, kwaliteitsmanagers en business architecten

Nadere informatie

Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming

Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming Prestatiebeloning werkt nauwelijks, maar prestatieafstemming werkt wel André de Waal Prestatiebeloning wordt steeds populairder bij organisaties. Echter, deze soort van beloning werkt in veel gevallen

Nadere informatie

3 e ARTIKEL RISICOMANAGEMENT HET RISICOPROFIEL; EEN METHODE OM RISICO'S TE KENNEN OP ESSENTIËLE MOMENTEN IN HET BOUWPROCES

3 e ARTIKEL RISICOMANAGEMENT HET RISICOPROFIEL; EEN METHODE OM RISICO'S TE KENNEN OP ESSENTIËLE MOMENTEN IN HET BOUWPROCES 3 e ARTIKEL RISICOMANAGEMENT HET RISICOPROFIEL; EEN METHODE OM RISICO'S TE KENNEN OP ESSENTIËLE MOMENTEN IN HET BOUWPROCES 1 Onvermoede tegen- (of mee)vallers In de dagelijkse bouwpraktijk komt het voor

Nadere informatie

Procesmanagement Examennummer: 19646 Datum: 19 november 2011 Tijd: 15:00 uur - 16:30 uur

Procesmanagement Examennummer: 19646 Datum: 19 november 2011 Tijd: 15:00 uur - 16:30 uur Procesmanagement Eamennummer: 19646 Datum: 19 november 2011 Tijd: 15:00 uur - 16:30 uur Dit eamen bestaat uit 8 pagina s. De opbouw van het eamen is als volgt: - 40 meerkeuzevragen (maimaal 40 punten)

Nadere informatie

Optimaliseren afsluiten rapportage proces: juist nu!

Optimaliseren afsluiten rapportage proces: juist nu! 18 Optimaliseren afsluiten rapportage proces: juist nu! Belang van snelle en betrouwbare informatie groter dan ooit Drs. Wim Kouwenhoven en drs. Maarten van Delft Westerhof Drs. W.P. Kouwenhoven is manager

Nadere informatie

Greenport Boskoop Holland

Greenport Boskoop Holland Belangenbehartiging beter organiseren Krachtenbundeling met inhoud Op weg naar Greenport Boskoop Holland 1 Voorstel samenwerking organisaties bedrijfsleven 1. Aanleiding Begin 2013 is door een aantal vertegenwoordigers

Nadere informatie

verbonden stichtingen

verbonden stichtingen verbonden stichtingen 1 inleiding aanleiding Capelle aan den IJssel werkt sinds enkele jaren met verbonden stichtingen. Zo bestaat sinds 2011 de stichting CapelleWerkt, is in 2014 de stichting Centrum

Nadere informatie

Vernieuwende blik op project control

Vernieuwende blik op project control PLANNINGSMANAGEMENT RISICOMANAGEMENT KWALITEITSMANAGEMENT Vernieuwende blik op project control PrYme consulting BV biedt sinds 2001 diensten op het gebied van projectbeheersing. Wij zijn ervan overtuigd

Nadere informatie

BOUWLOGISTIEK GOED GEREGELD?

BOUWLOGISTIEK GOED GEREGELD? BOUWLOGISTIEK GOED GEREGELD? ROLLEN VERANDEREN 20 jaar geleden had een bouwbedrijf veel meer in eigen hand: veel expertise, mensen en ook materieel. Anno 2017 koopt een bouwbedrijf vooral in en delegeert

Nadere informatie

academy INNOVEREN MET BIM Praktische training Dome

academy INNOVEREN MET BIM Praktische training Dome INNOVEREN MET BIM Praktische training Dome-X Academy De wereld is in hoog tempo aan het veranderen. Vertrouwde modellen en denkbeelden maken plaats voor nieuwe inzichten. Sleutelwoorden daarbij zijn technische

Nadere informatie

sturen om tot te komen Rijnconsult Business Review

sturen om tot te komen Rijnconsult Business Review Je moet behoorlijk sturen om tot zelfsturing te komen 56 Rijnconsult Business Review Het creëren van effectieve autonome teams is geen nieuw onderwerp voor veel organisaties. Maar de dynamiek waarin veel

Nadere informatie

Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent

Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent Recept 4: Hoe meten we praktisch onze resultaten? Weten dat u met de juiste dingen bezig bent Het gerecht Het resultaat: weten dat u met de juiste dingen bezig bent. Alles is op een bepaalde manier meetbaar.

Nadere informatie

To t d e p u z z e l p a s t

To t d e p u z z e l p a s t To t d e p u z z e l p a s t > De stukken liggen voor u op tafel... U vraagt zich af: Zou ik wel alle stukken van de puzzel hebben? En hoe maak ik er één geheel van? Onmogelijk? Misschien reikt een helpende

Nadere informatie

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER

GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE WHITEPAPER GOVERNANCE, RISK & COMPLIANCE De wereld van vandaag wordt gekenmerkt door de snelle ontwikkeling van nieuwe technologieën en disruptieve marktomstandigheden. Deze ontwikkelingen hebben verregaande gevolgen

Nadere informatie

Risicomanagement in de bouwpraktijk

Risicomanagement in de bouwpraktijk 1 Risicomanagement in de bouwpraktijk In de bouwpraktijk - zowel in de ontwerp- en voorbereidingsfase als tijdens de uitvoeringsfase worden er veel vermijdbare kosten gemaakt. Wie Cobouw leest vindt er

Nadere informatie

Afbeelding: TriamFloat Effectmetingsmodel

Afbeelding: TriamFloat Effectmetingsmodel Het meten van het effect van leren en ontwikkelen is een belangrijk thema bij onze klanten. Organisaties willen de toegevoegde waarde van leren weten en verwachten een professionele aanpak van de afdeling

Nadere informatie

Themaboek IBL2 Beleidsadviseur 5

Themaboek IBL2 Beleidsadviseur 5 Project Balanced Scorecard Vakcode 56012 Verantwoordelijke dhr. H. Kevelham ECTS 6 Kwartiel 1.3 en 1.4 Competenties IBL1, IBL2, IBL3, IBL7 Prestatie-indicatoren 1.1, 1.2, 1.3, 1.4, 1.5, 2.1, 2.2, 2.3,

Nadere informatie

Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later

Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Vermogensbeheer Voor een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later Een houdbaar en betaalbaar inkomen voor later. Dat is de belofte van uw pensioenfonds aan uw deelnemers. Verder gaan is nu zorgen voor

Nadere informatie

Zero Based Begroten. De andere kant van de kaasschaafmethode

Zero Based Begroten. De andere kant van de kaasschaafmethode Zero Based Begroten De andere kant van de kaasschaafmethode Je moet de tijd nemen voor Zero Based Begroten, en je moet lef hebben Zero Based begroten legt een duidelijke relatie tussen de doelstellingen,

Nadere informatie

AAN DE SLAG MET INFORMATIEMANAGEMENT. Masterclass Informatiemanagement

AAN DE SLAG MET INFORMATIEMANAGEMENT. Masterclass Informatiemanagement AAN DE SLAG MET INFORMATIEMANAGEMENT Masterclass Informatiemanagement AAN DE SLAG MET INFORMATIEMANAGEMENT INTRODUCTIE Informatie is voor elke organisatie een cruciale asset. Efficiënte uitvoering van

Nadere informatie

Medewerkerstevredenheidsonderzoek Fictivia 2008.V.

Medewerkerstevredenheidsonderzoek Fictivia 2008.V. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Fictivia 2008.V. Opdrachtgever: Uitvoerder: Plaats: Versie: Fictivia B.V. Junior Consult Groningen Fictief 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Directieoverzicht 4 Leiderschap.7

Nadere informatie

Building ManagementGame

Building ManagementGame Building ManagementGame ManagementGame Je gaat het pas zien als je het door hebt Deze typische Cruijff-quote geeft precies weer wat Omneo Management met de Building Managementgame wil bereiken. In deze

Nadere informatie

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Onderzoeksrapport Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Trends en ontwikkelingen in het gebruik van Business Intelligence en het toepassen van managementinformatie binnen

Nadere informatie

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen

Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Onderzoeksrapport Managementinformatie bij gemeenten: er is nog veel winst te behalen Trends en ontwikkelingen in het gebruik van Business Intelligence en het toepassen van managementinformatie binnen

Nadere informatie

Startnotitie onderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling. dd. Januari 2016

Startnotitie onderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling. dd. Januari 2016 Startnotitie onderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling dd. Januari 2016 Startnotitie rekenkameronderzoek Dienstverlening Venlo Belevingsonderzoek naar de Herindeling 1. Aanleiding

Nadere informatie

Profielschets Manager Projecten Stamhuis

Profielschets Manager Projecten Stamhuis Profielschets Manager Projecten Stamhuis ERLY the consulting company Datum: maart 2018 Adviseur: drs. Lilian Vos Organisatie Stamhuis is een toonaangevende organisatie op het gebied van winkelverbouwingen

Nadere informatie

Kenneth Smit Consulting 1

Kenneth Smit Consulting 1 Competences Assessment is een effectieve manier om kwaliteiten en ontwikkelbaar potentieel van (nieuwe) medewerkers zeer betrouwbaar en objectief in kaart te brengen middels de inzet van professionele

Nadere informatie

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V.

Balanced Scorecard. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Balanced Scorecard Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van: SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 9 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER... 3 2 DE

Nadere informatie

BentVoorbeeld. Proces en informatie onderzoek DECLA. consultancy. Versie : 1.0 Datum : 3 juli 2013 Auteur : D.W.F.

BentVoorbeeld. Proces en informatie onderzoek DECLA. consultancy. Versie : 1.0 Datum : 3 juli 2013 Auteur : D.W.F. BentVoorbeeld Proces en informatie onderzoek DECLA consultancy Versie : 1.0 Datum : 3 juli 2013 Auteur : D.W.F. Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 2 INTRODUCTIE... 4 3 OPDRACHTOMSCHRIJVING EN SCOPE... 5 4

Nadere informatie

EXB 360 MOBILE App. Bevorder betrokkenheid. Veel onderdelen; veel mogelijk

EXB 360 MOBILE App. Bevorder betrokkenheid. Veel onderdelen; veel mogelijk EXB 360 Mobile App EXB 360 MOBILE App Bevorder betrokkenheid Zo'n 10 miljoen Nederlanders maken inmiddels gebruik van sociale netwerksites, de EXB MOBILE App kan in enkele weken de nieuwe favoriete app

Nadere informatie

Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties

Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties Organisatie-ontwikkeling door integrale kwaliteitszorg Presentatie NMKG / 22-11-2001 Het kwaliteitsmodel voor overheidsorganisaties. Afgeleide van het INK-model

Nadere informatie

HR Performance Management

HR Performance Management HR Performance Management Door: Bernadette van de Laak Inleiding Bij Performance Management (PM) gaat het erom dat menselijk kapitaal binnen een organisatie dusdanig wordt georganiseerd, dat stijging van

Nadere informatie

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model.

Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. Kwaliteitszorg met behulp van het INK-model. 1. Wat is het INK-model? Het INK-model is afgeleid van de European Foundation for Quality Management (EFQM). Het EFQM stelt zich ten doel Europese bedrijven

Nadere informatie

SIS FINANCE. voor professionals door professionals. consulting. interim management. finance professionals. SIS finance

SIS FINANCE. voor professionals door professionals. consulting. interim management. finance professionals. SIS finance FINANCE consulting interim management professionals duurzame relaties met onze opdrachtgevers, gebaseerd op kennis van zaken, commitment en oplossingsgerichtheid. OVER FINANCE Finance is een middelgroot

Nadere informatie

Projectmanagement BROK cursus. Daniel Gobits en Michelle Hendrikx

Projectmanagement BROK cursus. Daniel Gobits en Michelle Hendrikx Projectmanagement BROK cursus Daniel Gobits en Michelle Hendrikx Dezelfde tekening?! Hoe de klant het vertelde Hoe de manager het begreep Hoe de opdrachtgever het voor zich zag Hoe de leider het plan maakte

Nadere informatie

TUSSENRAPPORTAGE INTENSIVERINGSTRAJECT REKENONDERWIJS VO. mei 2015

TUSSENRAPPORTAGE INTENSIVERINGSTRAJECT REKENONDERWIJS VO. mei 2015 TUSSENRAPPORTAGE INTENSIVERINGSTRAJECT REKENONDERWIJS VO mei 2015 2 STAND VAN ZAKEN Deze tussenrapportage is een vervolg op de startrapportage van mei 2014 en de tussenrapportage van november 2014. De

Nadere informatie

Arbeidsomstandigheden van gedetacheerde medewerkers vanuit de Sociale Werkvoorziening

Arbeidsomstandigheden van gedetacheerde medewerkers vanuit de Sociale Werkvoorziening Arbeidsomstandigheden van gedetacheerde medewerkers vanuit de Sociale Werkvoorziening (door Inspectie SZW) Ledendag Detanet 19 november 2015 Inhoud presentatie/ workshop door Inspectie SZW 1. Opdracht,

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek. Compagnon

Klanttevredenheidsonderzoek. Compagnon Klanttevredenheidsonderzoek Compagnon 1-4-2016 Inhoudsopgave A. Cedeo-erkenning B. Klanttevredenheidsonderzoek Opdrachtgevers C. Conclusie Cedeo 2016 Compagnon 2 A. Cedeo-erkenning 1. Achtergrond Er zijn

Nadere informatie

Enquête. Gebruik bij uw antwoorden SVP de door ons aangebrachte nummering. Uw antwoorden ontvangen wij graag uiterlijk op donderdag 26 januari retour.

Enquête. Gebruik bij uw antwoorden SVP de door ons aangebrachte nummering. Uw antwoorden ontvangen wij graag uiterlijk op donderdag 26 januari retour. Enquête Instructie Deze enquête vormt een van de bouwstenen voor het ontwikkelen van een breed gedragen visie op Transparantie en Verantwoording. De enquête bestaat uit drie delen: In deel 1 vragen we

Nadere informatie

Training Projectmanagement

Training Projectmanagement Training Projectmanagement Projectmanagement, sturen op resultaat Binnen jullie organisatie werken jullie veel met projecten. Jij bent projectleider, of je maakt deel uit van een speciaal opgesteld projectteam.

Nadere informatie

Deze examenopgave bestaat uit x pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.

Deze examenopgave bestaat uit x pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn. SPD Bedrijfsadministratie Examenopgave CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART 2015 13.30-15.00 UUR Belangrijke informatie Deze examenopgave bestaat uit x pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle

Nadere informatie

STRATEGISCHE MARKETINGPLANNING 07

STRATEGISCHE MARKETINGPLANNING 07 07 HBO Marketing / Marketing management Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Doel van een concurrentenanalyse: F inzicht verkrijgen in sterke en zwakke punten van

Nadere informatie

Onderzoeksopzet. Marktonderzoek Klantbeleving

Onderzoeksopzet. Marktonderzoek Klantbeleving Onderzoeksopzet Marktonderzoek Klantbeleving Utrecht, september 2009 1. Inleiding De beleving van de klant ten opzichte van dienstverlening wordt een steeds belangrijker onderwerp in het ontwikkelen van

Nadere informatie

Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS)

Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS) Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS) LEARNING BY DOING Kort signalement Road2Results heeft op basis van haar jarenlange ervaring met het managen van business en ICT projecten vanuit diverse

Nadere informatie

Administratie en interne controle borgen

Administratie en interne controle borgen Administratie en interne controle borgen Opdrachtgever: Instelling in de geestelijke gezondheidszorg met een omzet van 65 miljoen Uitgangssituatie De zorginstelling heeft de plicht jaarlijks de administratieve

Nadere informatie

Internetpanel Dienst Regelingen

Internetpanel Dienst Regelingen Internetpanel Dienst Regelingen Resultaten peiling 20: evaluatie panel December 2012 1. Inleiding Het Internetpanel Dienst Regelingen bestaat nu bijna vijf jaar. Dat vinden de opdrachtgever Dienst Regelingen

Nadere informatie

EEN MAATREGEL IS NOG GEEN OPLOSSING

EEN MAATREGEL IS NOG GEEN OPLOSSING EEN MAATREGEL IS NOG GEEN OPLOSSING UITDAGINGEN De bouw staat voor grote uitdagingen. Er is een tekort aan vakmensen en aan bouwmaterialen. We leven in een 24-uurs economie, er wordt vaak gebouwd in een

Nadere informatie

VDZ Geldzaken. Beloningsbeleid

VDZ Geldzaken. Beloningsbeleid VDZ Geldzaken Beloningsbeleid 2018 INHOUD 1. Inleiding... 3 Toezicht... 3 Inwerkingtreding... 3 2. Definities en begrippen... 3 De categorieën van medewerkers... 3 Beloning... 4 Vaste beloning... 4 Variabele

Nadere informatie

Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5

Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 Verklarende woordenlijst kwaliteitszorg Mede op basis van de inventarisatie van Q*Primair en Q5 (uit: Model Kwaliteitshandboek; Polderman, J en Sirre, W., uitgave Q*Primair) A Accountability Verantwoording

Nadere informatie

Themabijeenkomst over. Ondernemen. Geklimatiseerd rendement?

Themabijeenkomst over. Ondernemen. Geklimatiseerd rendement? Themabijeenkomst over Geklimatiseerd Ondernemen Geklimatiseerd rendement? Janssen REM Consulting Adviseert vastgoed eigenaren en bouwbedrijven op het vakgebied onderhoud en renovatie hoe zij gezamelijk

Nadere informatie

De gedragscode Goed Bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland. (STOPOZ)

De gedragscode Goed Bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland. (STOPOZ) De gedragscode Goed Bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland. (STOPOZ) Vastgesteld in de vergadering van het bestuur van de Stichting Openbaar Primair Onderwijs Zuid- Kennemerland

Nadere informatie

Verkoop kavels Dolderseweg

Verkoop kavels Dolderseweg ONDERZOEKSOPZET Verkoop kavels Dolderseweg Utrecht april 2018 Inhoudsopgave 1. AANLEIDING EN ACHTERGROND... 3 2. PROBLEEMSTELLING EN WERKWIJZE... 4 3. UITWERKING ONDERZOEKSVRAGEN... 4 4. ORGANISATIE, RAPPORTAGE,

Nadere informatie

Bijeenkomst PROEVEN AAN contractmanagement

Bijeenkomst PROEVEN AAN contractmanagement Bijeenkomst PROEVEN AAN contractmanagement Thor Mesman Inleiding Doelstelling Het geven van een beknopt ervaringsoverzicht over contractmanagement, zodat de deelnemers van deze bijeenkomst hier eventueel

Nadere informatie

van toezicht en handhaving

van toezicht en handhaving 1 inleiding voor beslissers veiligheid door samenwerken Effecten van toezicht en handhaving meten Een inleiding 2 inleiding voor beslissers Na elke calamiteit neemt de roep om strenger toezicht en harder

Nadere informatie

360 GRADEN FEEDBACK. Jouw competenties centraal

360 GRADEN FEEDBACK. Jouw competenties centraal 360 GRADEN FEEDBACK Jouw competenties centraal Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Over gedrag en de... 4 3. Totaalresultaten... 5 4. Overzicht scores per competentie... 7 5. Overschatting-/onderschattinganalyse...

Nadere informatie

Hoe maak je de keten LEAN?

Hoe maak je de keten LEAN? Hoe maak je de keten LEAN? Oktober 2012 Meindert Koopman Directeur Bouwbedrijf Rijssen B.V Hoe maak je de keten LEAN?? Inleiding. Traditionele proces. Ketenintegratie.. Van Losser Installatiegroep. Ketenintegratie:

Nadere informatie

De kracht van een goede opdracht

De kracht van een goede opdracht PREVIEW De kracht van een goede opdracht Het moment is nu Als er íets zeker is, dan is het wel dat dit een bijzonder interessante tijd is om bij een woningcorporatie te werken. Naast de sociale opgave

Nadere informatie

Van procesmanagement naar succesmanagement

Van procesmanagement naar succesmanagement PROCESMANAGEMENT Drs. R.J.H.A. van den Heuvel, drs. M.M. van Regteren en dr. B.C.M. Wondergem MMO zijn allen senior adviseur bij KPMG Business Advisory Services. Verhoging rendement van procesmanagement

Nadere informatie

CASEBESCHRIJVING. OPDIC analyse en uitkomst

CASEBESCHRIJVING. OPDIC analyse en uitkomst CASEBESCHRIJVING OPDIC analyse en uitkomst VERTROUWELIJK W E www.implementatie-erp.nl info@implementatie-erp.nl Inleiding Dit is een voorbeeldproject, uitgevoerd door 1 of meerdere professionals van de

Nadere informatie

Zet de stap naar certificering!

Zet de stap naar certificering! NEN 7510 CERTIFICERING Zet de stap naar certificering! Laat u ondersteunen en vergroot het draagvlak binnen uw organisatie. Draag zorg voor continue verbetering van uw organisatie en zekerheid en vertrouwen

Nadere informatie

Voortgangsverslag. Frans Tuerlings Studentnummer:

Voortgangsverslag. Frans Tuerlings Studentnummer: Voortgangsverslag Naam: Frans Tuerlings Studentnummer: 15130924 Opleiding: Projectleider Techniek Datum: 12 februari 2017 Voorwoord: Sinds september 2015 volg ik de duale opleiding AD Projectleider Techniek

Nadere informatie

Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11

Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11 Inhoud Inleiding 9 Voor wie is dit boek bedoeld? 10 Opbouw van dit boek 11 1 Wat is een project? 15 Niet iedere klus is een project 16 Misverstanden rond projectmatig werken 18 Wanneer pak je iets projectmatig

Nadere informatie

Functieprofiel. Positie Research Consultant. Organisatie Quaestus Executive Leadership

Functieprofiel. Positie Research Consultant. Organisatie Quaestus Executive Leadership Functieprofiel Organisatie Quaestus Executive Leadership Datum 3 April 2017 De organisatie Quaestus is gespecialiseerd in Executive Leadership en heeft een breed aanbod van diensten in Executive Search,

Nadere informatie

Aanpak projectaudits

Aanpak projectaudits Aanpak projectaudits 1. Inleiding Veel lokale overheden werken op basis van een standaardmethodiek Projectmatig Werken. Op die manier wordt aan de voorkant de projectfasering, besluitvorming en control

Nadere informatie

Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld

Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld December 2011 1. Inleiding In 2003 bezocht de burgemeester van de gemeente Barneveld samen met de politie en de woningstichting de dorpskernen van de gemeente

Nadere informatie

Programma. Prestatieafstemmingsmodel Rendementmeting Kirkpatrick Balanced ScoreCard Prestatiemanagement Delegeren Intervisie

Programma. Prestatieafstemmingsmodel Rendementmeting Kirkpatrick Balanced ScoreCard Prestatiemanagement Delegeren Intervisie Programma Prestatieafstemmingsmodel Rendementmeting Kirkpatrick Balanced ScoreCard Prestatiemanagement Delegeren Intervisie Missie & Missie en van een organisatie zijn leidend voor alles wat er in een

Nadere informatie

Dienstverlening voor zorgverzekeraars. Snel, flexibel en kundig

Dienstverlening voor zorgverzekeraars. Snel, flexibel en kundig Dienstverlening voor zorgverzekeraars Snel, flexibel en kundig Het nieuwe zorgstelsel vraagt om professionals met verstand van zorg De transitie van het zorgstelsel heeft een enorme impact gehad. Dit brengt

Nadere informatie

Bestuurlijke nota onderzoek armoedebeleid

Bestuurlijke nota onderzoek armoedebeleid 1 Bestuurlijke nota onderzoek armoedebeleid Inleiding In haar jaarplan 2017 heeft de rekenkamercommissie een onderzoek naar het armoedebeleid aangekondigd. De armoedeproblematiek is lastig in kaart te

Nadere informatie

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden HANDOUT SCENARIO-ONTWIKKELING Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden SCENARIO-ONTWIKKELING I n h o u d Scenario-ontwikkeling 1 1 Wat zijn scenario s? 1 2 Waarom

Nadere informatie

Actieplan naar aanleiding van BDO-onderzoek. Raad van Commissarissen GVB Holding N.V. Woensdag 13 juni 2012

Actieplan naar aanleiding van BDO-onderzoek. Raad van Commissarissen GVB Holding N.V. Woensdag 13 juni 2012 Actieplan naar aanleiding van BDO-onderzoek Raad van Commissarissen GVB Holding N.V. Woensdag 13 juni 2012 Inhoudsopgave - Actieplan GVB Raad van Commissarissen GVB Holding N.V. n.a.v. BDO-rapportage 13

Nadere informatie

Naam: S.J. Geluk. Datum: 6 september 14 Docent: M.N.M Kras

Naam: S.J. Geluk. Datum: 6 september 14 Docent: M.N.M Kras Naam: S.J. Geluk Klas TH11 Datum: 6 september 14 Docent: M.N.M Kras Voor deze opleiding (AD Projectleider techniek) moest ik in het begin van het schooljaar een nulmeting maken. Dit is de 2 e en laatste

Nadere informatie

Dienstverlening voor zorgverzekeraars. Snel, flexibel en kundig

Dienstverlening voor zorgverzekeraars. Snel, flexibel en kundig Dienstverlening voor zorgverzekeraars Snel, flexibel en kundig Het nieuwe zorgstelsel vraagt om professionals met verstand van zorg De transitie van het zorgstelsel heeft een enorme impact gehad. Dit brengt

Nadere informatie

Bouwen aan een LEAN Cultuur. Jan Straatman, B&R Henk Leenders, KlokBouw Stefan van der Zwet en Rudy Gort, Heembouw

Bouwen aan een LEAN Cultuur. Jan Straatman, B&R Henk Leenders, KlokBouw Stefan van der Zwet en Rudy Gort, Heembouw Bouwen aan een LEAN Cultuur Jan Straatman, B&R Henk Leenders, KlokBouw Stefan van der Zwet en Rudy Gort, Heembouw Technische én sociale innovatie Bedrijven investeren vooral in het ontwikkelen van kennis,

Nadere informatie

Ticon. De volgende generatie projectmanagement

Ticon. De volgende generatie projectmanagement De volgende generatie Optimaal Het virtueel bouwproces model binnen de GWW Virtueel bouwproces model Het fundament van Ticon is het Virtueel bouwproces model. Dit datamodel is een collectie van alle projectgegevens

Nadere informatie

voor meer resultaat uit uw vastgoedonderneming

voor meer resultaat uit uw vastgoedonderneming Hoe haalt u meer resultaat uit uw vastgoedonderneming? Wie ondernemerschap koppelt aan creativiteit en een effectief bedrijfsproces met transparante besluitvorming, behaalt de beste resultaten. HouVast

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014 Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 214 Willemstad, Maart 214 Inleiding In juni 214 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) de bedrijven benaderd met vragenlijsten op Curaçao. Doel van deze

Nadere informatie

Werkprogramma: Meetlat ter beoordeling van projectcontrol bij gemeenten

Werkprogramma: Meetlat ter beoordeling van projectcontrol bij gemeenten Werkprogramma: Meetlat ter beoordeling van projectcontrol bij gemeenten Algemeen Onderstaand werkprogramma dient gehanteerd te worden ter beoordeling van de beheersing van projecten. Om de beoordeling

Nadere informatie

Waarom kiest Agis Zorgverzekeringen voor projectmatig werken?

Waarom kiest Agis Zorgverzekeringen voor projectmatig werken? Waarom kiest Agis Zorgverzekeringen voor projectmatig werken? Monique te Velthuis Agis Zorgverzekeringen Ontstaan in 1999 na fusie tussen zorgverzekeraars Anova, Anoz en ZAO 1,8 miljoen ziekenfonds en

Nadere informatie

Profielschets. Directeur-bestuurder Woningbouwvereniging Compaen

Profielschets. Directeur-bestuurder Woningbouwvereniging Compaen Profielschets Directeur-bestuurder Woningbouwvereniging Compaen ERLY the consulting company Opdrachtgever: Woningbouwvereniging Compaen Datum: juni 2015 Adviseur: drs. Lilian Vos Inleiding Woningbouwvereniging

Nadere informatie

Bouwbedrijven en automatisering

Bouwbedrijven en automatisering Bouwbedrijven en automatisering Presentatie 2010-11-10 Automatisering is geweldig toch? Bloemen en automatisering? Bouwautomatisering? Project success Standish Report Project success rates zijn gestegen

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 14001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! Laat u ondersteunen en vergroot het draagvlak binnen uw organisatie. Draag zorg voor een continue verbetering van processen, producten en diensten.

Nadere informatie

Processen in crisistijden

Processen in crisistijden Whitepaper Processen in crisistijden De huidige economische situatie biedt kansen voor het efficiënter inrichten van processen en het implementeren van procesoptimalisaties. Inleiding In alle bedrijfstakken

Nadere informatie

Onderzoek naar de evalueerbaarheid van gemeentelijk beleid

Onderzoek naar de evalueerbaarheid van gemeentelijk beleid Onderzoek naar de evalueerbaarheid van gemeentelijk beleid Plan van aanpak Rekenkamer Maastricht februari 2007 1 1. Achtergrond en aanleiding 1 De gemeente Maastricht wil maatschappelijke doelen bereiken.

Nadere informatie

Blauwdruk voor succesvol FM. Inclusief performance management, contractmanagement en planning en control voor facilitaire organisaties

Blauwdruk voor succesvol FM. Inclusief performance management, contractmanagement en planning en control voor facilitaire organisaties Blauwdruk voor succesvol FM Inclusief performance management, contractmanagement en planning en control voor facilitaire organisaties Inhoud Voorwoord Planning en control voor facilitaire organisaties

Nadere informatie

De Balanced Scorecard

De Balanced Scorecard De Balanced Scorecard School of Economics/MER Drs. Jeroen V.A. Jansen Haarlem 10 november 2010 Wie is Jeroen Jansen? Erasmus Universiteit Rotterdam (1998) 13 jaar organisatieadviseur bij (oa) KPMG Consulting

Nadere informatie

Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom

Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom Meer GRIP op het vergaderproces! Welkom Vergaderen is een middel, geen doel! Doel van deze workshop. Na afloop heb je: Meer inzicht in de fasen in het vergaderproces (BOB) en je eigen invloed daarop; Meer

Nadere informatie

KWALITEITSNORM SPECIAAL ONDERWIJS

KWALITEITSNORM SPECIAAL ONDERWIJS KWALITEITSNORM SPECIAAL ONDERWIJS AANBOD 2015 2016 KWALITEITSNORM SPECIAAL ONDERWIJS AANBOD 2015 2016 Middels actieve promotie en facilitering door LECSO in het land zijn steeds meer (V)SO scholen bezig

Nadere informatie

Energiemanagementprogramma HEVO B.V.

Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Opdrachtgever HEVO B.V. Project CO2 prestatieladder Datum 7 december 2010 Referentie 1000110-0154.3.0 Auteur mevrouw ir. C.D. Koolen Niets uit deze uitgave mag zonder

Nadere informatie

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART UUR

SPD Bedrijfsadministratie. Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART UUR SPD Bedrijfsadministratie Correctiemodel CORPORATE GOVERNANCE MAANDAG 2 MAART 2015 13.30-15.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Corporate governance Maandag 2 MAART 2015 B / 7 2015 Stichting ENS B / 7 Opgave

Nadere informatie

3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder?

3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder? 3 Wat betekent dit voor de medezeggenschap en de bestuurder? DE overheid bestaat niet. In dit boek gaat het niet alleen om de verschillende rijks-, provinciale en gemeentelijke overheden maar ook om de

Nadere informatie

Partnerselectie ketensamenwerking: succesfactoren en leerpunten

Partnerselectie ketensamenwerking: succesfactoren en leerpunten Partnerselectie ketensamenwerking: succesfactoren en leerpunten vertrouwen, transparantie & Verbondenheid 2 Voor het Volledige rapport: www.regieraadbouwzuid.nl Een nieuwe marktbenadering Bij Wonen Limburg

Nadere informatie

Resultaten Onderzoek September 2014

Resultaten Onderzoek September 2014 Resultaten Onderzoek Initiatiefnemer: Kennispartners: September 2014 Resultaten van onderzoek naar veranderkunde in de logistiek Samenvatting Logistiek.nl heeft samen met BLMC en VAViA onderzoek gedaan

Nadere informatie

INLEIDING GEORISICOSCAN 2.0 VOOR TE TOETSEN PROJECTEN

INLEIDING GEORISICOSCAN 2.0 VOOR TE TOETSEN PROJECTEN INLEIDING GEORISICOSCAN 2.0 VOOR TE TOETSEN PROJECTEN Wat is de GeoRisicoScan (GRS) 2.0? De GRS 2.0 is een instrument om de kwaliteit van de toepassing van GeoRM in een project te toetsen. Wat is het doel

Nadere informatie