Risico s voor hulpverleners; de repressieve inzet

Transcriptie

1 Presentatie voor Brandsymposium, 27 en 28 mei 2010 Risico s voor hulpverleners; de repressieve inzet René Hagen / Louis Witloks Lectoraat Brandpreventie 1

2 Rode draad presentatie Risicobenadering repressief optreden Inzet(procedure) complexe gebouwen Risico s bij repressief optreden TU Delft Botenloods Punt Gamma Doetinchem Andere incidenten Risico s van het vak? Veranderingen bij repressief optreden risicoreductie 2

3 Inzetprocedure complexe gebouwen 3

4 Brandbestrijding in Nederland o Taken Verkennen, eventueel redden, gevaren wegnemen, branduitbreiding voorkomen, brand blussen o Binnenaanval Met hogedruk slangen (40 bar), ademluchtapparatuur en soms lijnen en overdrukventilatie o Buitenaanval Met lagedruk slangen en waterkanonnen 4

5 Procedure complexe gebouwen Cellenbrand Den Haag 1987 Procedure complexe gebouwen Motorkadebrand Amsterdam

6 Procedure complexe gebouwen = Lijnenprocedure ook niet altijd veilig (GB) + Warmtebeeldcamera ook niet altijd veilig (De Punt) + Stand-by ploeg ook niet altijd veilig (USA) + Bruggenhoofd eigenlijk altijd (veiligheidsofficier) + Objectinfo eigenlijk altijd (basisveiligheid) + Portofoons eigenlijk altijd (basisveiligheid) 6

7 Procedure complexe gebouwen Er is nooit een effectieve inzet gedaan met procedure complexe gebouwen (m.u.v. procedure hoogbouw) 7

8 Wat zijn complexe gebouwen? Parkeergarages? Hoogbouw? Ingewikkelde lay-out? officiële criteria Moeilijke of lange aanvalswegen Grote kans op verlies oriëntatie Grote oppervlakten Grote hoogte Moeilijke wandgerichte oriëntatie Slechte compartimentering 8

9 Ingewikkelde layout kenmerk voor risicovolle brandbestrijding? 9

10 Wat zijn complexe gebouwen? Woningen? Hotels? Kleine winkels? Kamerverhuurpanden? Kerken? Kleine overzichtelijke loodsen? 10

11 Conclusie Er is geen relatie tussen brandbestrijding in complexe gebouwen en gebouwen waar brandweerlieden omkomen bij de brandbestrijding 11

12 En toch gaat het mis want Complexe gebouwen bestaan niet risicovolle inzetten wel en om deze risico s te reduceren bedenken we procedures MAAR 12

13 Waarom willen we inzetten? Welke winst levert de inzet op? (bijvoorbeeld als redding noodzakelijk is) (repressieve kosten/baten-analyse) Ons dogma is: binnenaanval, tenzij Vraag je van te voren af of inzet gewenst is (bijvoorbeeld cultureel erfgoed) (preparatieve kosten/baten-analyse) 13

14 Zoals een ouderwetse timmerman elk probleem benadert met een hamer en spijkers, zo benadert de brandweer elk probleem met de binnenaanval. Als je maar één instrument hebt, is er immers niet veel te kiezen en ligt een doel-middel-omkering op de loer. Er is dus behoefte aan een gereedschapskist met instrumenten, die afgestemd kan worden op de te behalen doelen. (Ed Oomes, lectorale rede 2006) 14

15 Waarom zijn inzetten risicovol? Omdat de brandweer onvoldoende kennis heeft van het gedrag van bouwconstructies en bouwmaterialen Omdat de brandweer onvoldoende kennis heeft van brand, brandverloop en rookgedrag Omdat de brandweer dus de klant niet kent Omdat de brandweer dus de vijand niet kent 15

16 Inzet van risicovol naar eenvoudig Binnenaanval mogelijk indien voldaan aan vereisten in rekenmodel Beheersbaarheid van Brand 16

17 BvB voorwaarden voor binnenaanval Brandmeldinstallatie voor snelle melding RWA om zicht voor de brandweer te behouden Geringe afbrandsnelheid 17

18 Gamma Doetinchem gebouwd volgens BvB 18

19 19

20 Risico s bij repressief optreden brand De Punt 20

21 21

22 22

23 23

24 24

25 25

26 Gele rook! 26

27 Hitte zit hoog in het gebouw! 27

28 Brand in het dak! 28

29 Twee zwaargewonde brandweerlieden door plotselinge branduitbreiding Leiden,

30 Twee brandweerlieden ternauwernood ontsnapt na een plotselinge snelle branduitbreiding Heerlen,

31 Idee en systeem van Beheersbaarheid van Brand` werkte niet, brandweer verliet net op tijd gebouw Doetinchem,

32 Brandweer trok net op tijd terug Amsterdam,

33 Rookgasexplosie? Kampferland,

34 Twee brandweerlieden omgekomen bij een binnenaanval in een leegstaande tennishal Ukkel (Belgie),

35 Twee brandweerlieden zwaargewond na explosieve branduitbreiding op zolder woonhuis Diksmuide (Belgie),

36 Risico s bij repressief optreden brand TU Delft 36

37 37

38 De brand brak uit op de 6 e verdieping (09.00 uur) 38

39 De situatie op de 6 e verdieping 39

40 Uitbreiding naar boven (11.30 uur geheel in brand) 40

41 Uitbreiding naar de andere vleugel (13.00 uur) 41

42 Uitbreiding van boven naar beneden 42

43 Gedeeltelijke instorting (15.45 uur) 43

44 Vuurbelasting en relatie met brandduur en aantasting constructie 44

45 Vuurbelasting en relatie met brandduur en aantasting constructie 45

46 Brandweer is 135 minuten in gebouw geweest 46

47 Aantasting constructie 47

48 Aantasting constructie 48

49 Gebouw had kunnen instorten toen de brandweer nog binnen was Delft,

50 Risico s bij repressief optreden door BHV 50

51 Risico s van het vak? 51

52 Het mag nooit het risico van het vak zijn 1987: Den Haag (Politiebureau) 1990: Noordwijk (Hotel) 1992: Zwolle (Winkel) 1993: Tilburg (Garage) 1993: Langerak (Industriegebouw) 1995: Amsterdam (Opslaggebouw) 1998: Harderwijk (Kamerverhuur) 2000: Enschede (Vuurwerkopslag) 2003: Haarlem (Kerk) 2008: Tynaarlo (Opslagloods) 2010: Veendam (Winkel) 52

53 Risico s op fatale branden Gemiddeld komt jaarlijks 1,5 brandweerman om bij brandbestrijding ( brandweerlieden) = 1 per Gemiddeld komen jaarlijks 80 burgers om bij brand = 1 per Risico bij brandweerlieden is tien keer hoger 53

54 54

55 Publicatie Risico s van het vak (1999) Zowel in Duitsland als in Engeland zijn branden bekend waarbij een onverwachte snelle branduitbreiding plaatsvond. Het vreemde hierbij was dat ruimten die enigszins met rook waren gevuld, maar waarin zich geen brandhaard bevond, ineens volledig in brand raakten. Bij de drie hierna beschreven branden in Duitsland bestond de dakconstructie steeds uit sandwichpanelen met isolatie. Er wordt in dit verband wel eens gesproken over een tikkende tijdbom 55

56 56

57 Wat is er nog meer dat we niet weten? Flashover Onverwachte???? Backdraft instoringen Rookgasexoplosie There are known knowns; these are things we know that we know. There are known unknowns; that is to say, there are things that we know we don't know. But there are also unknown unknowns; there are things we don't know we don't know. 57

58 Buitenaanval, tenzij Op basis van RI&E verzorgingsgebied Objectselectie maken Bestuurlijk afdichten Exploitant betrekken 58

59 Veranderingen in het repressief optreden 59

60 Brandweerlieden komen om bij brandbestrijding in gebouwen, niet bij reddingsacties 60

61 Brand in een gebouw is iets anders dan een gebouw in brand 61

62 Rook zegt meer over de risico s dan hitte en vlammen 62

63 De brandweer moet meer kennis hebben van brand, branduitbreiding, rookgedrag en instortingen 63

64 De brandweer moet innoveren op een effectieve buitenaanval 64

65 Conclusies: We kunnen niet meer doorgaan op de wijze waarop we het nu doen We moeten niet meer verbeteren, maar veranderen We weten dat we te weinig weten van het gedrag van gebouwen, brand, hitte en rook 65