INTEGRAAL VERANTWOORD MILIEUBEHEER - DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE - NR. 3 - SEPTEMBER In dit nummer:

Transcriptie

1 ivmmagazine INTEGRAAL VERANTWOORD MILIEUBEHEER - DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE - NR. 3 - SEPTEMBER 2016 In dit nummer: Voorkom voedselverspilling p 2 Doe het zelvers sorteren p 4 Afvalweetjes p 6 Kringwinkel geeft mensen kansen p 7 Gemeentelijke pagina p 8 EEN UITGAVE VAN DE INTERGEMEENTELIJKE OPDRACHTHOUDENDE VERENIGING VOOR HUISVUILVERWERKING MEETJESLAND. VERSCHIJNT IN AALTER, ASSENEDE, DEINZE, DE PINTE, EEKLO, EVERGEM, GAVERE, KAPRIJKE, KNESSELARE, LOVENDEGEM, MALDEGEM, MERELBEKE, NAZARETH, NEVELE, SINT-LAUREINS, SINT-MARTENS-LATEM, WAARSCHOOT, ZOMERGEM EN ZULTE

2 Bij voedselverlies denken we snel aan wat we als consument verspillen door etensrestjes weg te gooien of door verpakking over datum ongeopend in de vuilnisbak te kieperen. Dat is slechts een deel van het totaalplaatje, want in de totale keten van productie tot consumptie gaat voedsel verloren. Denk maar aan misoogsten, aan overschotten bij verwerking, aan schade bij inpakken of transport Alles samen gaat in Vlaanderen een slordige 2 miljoen ton per jaar verloren. Voorkom voedselverspilling Voorkom afval Alles begint bij de aankoop van voedingsmiddelen. Koop daarom niet teveel ineens (een boodschappenlijstje helpt) en reken goed uit wat je nodig hebt om een maaltijd te bereiden. Kijk ook goed naar de versheid van de (verse) producten en let op de houdbaarheidsdatum. En wees ook voorzichtig bij het transport: zorg er voor dat de voedingsmiddelen of de verpakkingen ervan geen schade oplopen bij het transport. Beperk het weggooien van ongeopende verpakkingen Uit sorteeranalyse blijkt dat 1,5% van het restafval bestaat uit ongeopende verpakkingen. Dit komt overeen met 1,65 kg per inwoner per jaar. Van de totale hoeveelheid gesorteerde ongeopende verpakkingen blijkt dat bij 55% ervan de houdbaarheidsdatum overschreden is. Let daarom goed op de afkortingen TGT of THT. Opgelet bij te gebruiken tot (TGT) Snel bederfelijke producten hebben een uiterste consumptiedatum (te gebruiken tot of TGT). Deze producten mogen niet meer worden gebruikt na het overschrijden van deze datum! Bijvoorbeeld: vers voorverpakt vlees, verse voorverpakte vis, voorverpakte charcuterie, salades, THT: nog te gebruiken, op voorwaarde dat Langer houdbare producten hebben een datum van minimale houdbaarheid (ten minste houdbaar tot of THT). Na deze datum kunnen ze nog gebruikt worden op voorwaarde dat ze goed bewaard werden en de verpakkingen niet beschadigd zijn. Controleer dus of de verpakking goed dicht is, niet kapot is, of de conservenblikken niet bol staan, het product er goed uitziet/ ruikt en lekker smaakt, Bijvoorbeeld: ongekookte pasta, koekjes, conservenblikken, UHT melk, chocolade, De Vlaamse Regering wil dat tegen 2022 het globale restafvalcijfer met liefst gemiddeld 14 kg per inwoner daalt. Voor alle steden of gemeenten worden er individuele doelstellingen opgelegd, die voor sommige veel verder gaan dan een afname met 14 kg ten opzichte van het huidige resultaat. De nieuwe doelstellingen verschillen per type gemeente en hangen af van indeling als pakweg landelijke gemeente, meer verstedelijkt gebied of gemeente in de rand van een (groot-) stad. Voor de IVM-regio betekent dit eindscores tussen 116 kg en 158 kg per inwoner. Tussen buurgemeenten ligt soms een verschil in te behalen eindscore van 40 kg! Lokale besturen nemen al flinke inspanningen. Voor sommige 2 - ivmmagazine

3 Beter bewaren van groenten en fruit Met een beetje extra zorg kun je ook groenten en fruit langer goed houden. Verwijder daarom altijd eerst eventuele beschadigde delen. En zet een schaal met fruit of met tomaten nooit in direct zonlicht. Zo blijft alles langer vers. Niet alles moet persé in de koelkast: Tropisch fruit, tomaten, paprika en aubergine bewaren ook buiten de koelkast, want na enkele dagen kan koude bederf optreden. Wanneer je van deze producten een stuk afgesneden hebt, kun je de rest nog een dag in de koelkast bewaren. Wees creatief met restjes Van alle voedsel dat we thuis weggooien, belanden brood en banket, maar ook groenten en fruit het meest in de vuilnisbak. Toch kan ook dit vaak voorkomen worden: bewaar de restjes (of vries ze in) en verwerk ze op creatieve manier in een gerechtje voor s anderendaags. Goesting? Alvast 3 eenvoudige recepten met restjes brood, groenten of fruit. Wel koel bewaren: Sommige verse producten moet je buiten de koelkast, maar wel op een koele donkere plek (goed geventileerd) bewaren. Dat is zo met aardappelen, knolgroenten (bv. koolraap, knolselderij) en kolen. Eenmaal aangesneden leg je deze etenswaren best wel in de koelkast. Goed gekoeld bewaren Bederfelijke producten in de koelkast bewaar je best bij een temperatuur van 4 graden; in ieder geval lager dan 7 graden. Houd er rekening mee dat de temperatuur in een koelkast niet overal gelijk is. Het koudst is de zone direct bij de koeling. Plaats vis en vlees op de koudste plek; dat hoeft niet voor dranken want die blijven goed bij een iets hogere temperatuur. Wel of niet in de koelkast? De vuistregel is dat je producten die in de winkel in de koeling liggen, thuis ook in de koelkast moet bewaren. Probeer te voorkomen dat ze opwarmen tijdens het boodschappen doen en berg ze thuis snel op in de koelkast. Verse producten (en restjes van maaltijden) kun je zo n 2 tot 3 dagen in de koelkast bewaren. Eieren bewaar je best altijd in de koelkast, want zo blijven ze langer vers en wordt de groei van bacteriën geremd. Appelsoep, gemaakt met overschot van appelen uit de fruitschaal Dit heb je nodig: 1 liter groente- of kippenbouillon 1 soeplepel olijfolie 300 gr appelen 300 gr gesnipperde ui 1 theelepel currypoeder Zo ga je te werk: fruit de ui in olijfolie tot glazig was de appelen en snijd in blokjes, voeg bij de ui en giet er de bouillon bij laat garen mix voeg currypoeder toe kruid naar believen (zoutpeper) en voeg fijngesnipperde ham toe bij het opdienen voor een feestelijke toets. Ovenschotel van restjes groenten op een bedje van verloren brood Dit heb je nodig: 4 à 5 sneetjes oud brood groenteresten (wortels, boontjes, bloemkool met witte saus,...) vleesresten of resten van vegetarische burger of tofu 1 ei een halve kop melk kaasrestjes in sneetjes of blokjes of geraspte kaas kruiden (bieslook, peterselie, tijm, laurier, peper, zout,...) vetstof Zo ga je te werk: verwarm de oven voor op 180 vet de ovenschotel in en beleg deze met het oude brood meng de groenten met de vleesresten of vegetarische resten en kruid af bedek hiermee het brood klop het ei op met de melk en giet dit gelijkmatig over het groentemengsel bestrooi met restjes kaas of gemalen kaas en zet de schotel 40 minuten op 180 in de oven. (bron: EcoWerf) Pizza met restjes brood en spaghettisaus Dit heb je nodig: oud brood overschot spaghettisaus groentjes naar keuze gemalen kaas Zo ga je te werk: beleg de bakplaat met oud brood. bestrijk het brood met je overschot spaghettisaus. leg er dun gesneden groentjes naar keuze op (champignons, paprika, tomaat of zelfs ananas) bestrooi met geraspte kaas en bak in de oven. Deze en nog veel meer recepten vind je op de website van Vlaco ( Sint-Laureins wordt de lat arbitrair hoger gelegd. Mogelijks zal er maatwerk nodig zijn om de ambitieuze doelstellingen te (proberen) halen. Daarbij moeten we voor ogen houden dat afvalbeleid meer inhoudt dan rekenwerk en competitie tussen regio s. Voor IVM wordt het alvast een serieuze uitdaging om met àlle 19 steden en gemeenten samen zo goed als mogelijk de doelstellingen te halen. Regelmatig communiceren en sensibiliseren blijft daarom belangrijk. Dat doen we onder meer met het IVMMagazine en de vernieuwde website Heeft u vragen? Contacteer ons gerust. Koen Loete, voorzitter Maldegem Knesselare Aalter Kaprijke Eeklo Nevele Assenede Waarschoot Evergem Zomergem Lovendegem Deinze Zulte Sint-Martens-Latem De Pinte Merelbeke Nazareth Gavere ivmmagazine - 3

4 Help: mijn man is een klusser! Klussen: de ene doet niets liever, de andere is blij dat hij er van af is. Maar als de klus geklaard is, is het vaak genieten van het zelf gepresteerde werk. Bij het klussen komt soms flink wat afval vrij. Om dit zo voordelig mogelijk af te voeren, wordt het afval best zo goed mogelijk gesorteerd. Hierna enkele tips. Houten plafondtegels: houtafval >> recyclagepark Binnen klussen Kunststof plafondtegels: harde kunststoffen >> recyclagepark Oude luchter: AEEA Oude elektrische kachel: AEEA Badkamerspiegel: vlakglas >> recyclagepark Lavabo: porselein >> recyclagepark Wc-pot: porselein >> recyclagepark Wc-bril (kunststof): grofvuil >> recyclagepark (wc-bril is composietmateriaal) Binnendeuren: houtafval >> recyclagepark Oud mazoutvuur >> schroothandelaar Oude vloerbedekking: grofvuil >> recyclagepark Laminaat: grofvuil >> recyclagepark (laminaat is composietmateriaal) Behang >> restafval Overschotten van lijm, verf, siliconenkit: KGA 4 - ivmmagazine

5 Buiten klussen Afvoerpijp kunststof: harde kunststoffen >> recyclagepark Afvoerpijp asbest: asbesthoudend afval >> recyclagepark Preventietips: Tips AEEA: naar Kringwinkel of verkoper bij aankoop nieuw toestel Verfkwasten nog herbruikbaar? Indien korte periode tussen laatste schilderbeurt en nieuwe klus: bind een plastic folie rond de kwasten, zo blijven ze een paar dagen bruikbaar Verf kopen? Kies voor natuurvriendelijke verven (kijk naar keurmerk logo s) Dakleien (asbest): asbesthoudend afval >> recyclagepark (voor grote hoeveelheden: speciale ophaalfirma via dakenlegger) Overschotten van verf, verfblikken, lijm, siliconenkit: KGA MDF-platen: houtafval >> recyclagepark Gyproc, kalk: kalkhoudend afval >> recyclagepark Vloertegels: steenpuin >> recyclagepark aarde, zand: wordt NIET aanvaard op het recyclagepark Cementresten: bouw- en sloopafval >> recyclagepark Vormgeving: Steven De Dapper - Oude raamkozijnen hout: houtafval >> recyclagepark Oude raamkozijnen kunststof: harde kunststoffen >> recyclagepark Oude raamkozijnen aluminium: metalen >> recyclagepark Ruiten: vlakglas >> recyclagepark Asbestplaten: asbesthoudend afval >> recyclagepark ivmmagazine - 5

6 Afvalweetjes IVM website in een nieuw kleedje Ophaalkalender in de bus vanaf 5 december! De ophaalkalender met ophaaldata voor 2017 en tal van interessante sorteer- en preventietips wordt dit jaar vroeger in de maand december bedeeld. Met BPost is afgesproken dat de kalenders worden gebust vanaf 5 december, in functie van de postrondes. Hou dus vanaf 5 december je brievenbus extra goed in de gaten! Uiteraard is de kalender vanaf eind december ook raadpleegbaar op of op de gemeentelijke website. De IVM-website steekt in een nieuw kleedje. Niet enkel het uitzicht is veranderd, ook biedt de website meer ruimte voor interactie en visuele informatie, bevat zij (nog meer) praktische informatie over afvalpreventie en correct sorteren, Nieuw zijn ook filmpjes met uitleg over sorteren en recycleren en over de werking van de afvalenergiecentrale en groencompostering. Repair Café Schelde-Leie organiseert op zaterdag 1 oktober het eerste Repair Café en dit gaat door in de Gemeentelijke Basisschool De Pinte (Polderbos 1, 9840 De Pinte). Organisatie: Repair Café Schelde- Leie, met de steun van gemeentes De Pinte, Nazareth en Sint-Martens- Latem. Meer informatie op het nummer Kalender Repair Cafés in de regio: - zondag 11 september van 14-17u, gemeentelijk Ontmoetingcentrum Bellemdorpweg 5A 9881 Bellem - zaterdag 17 september van u, N9 fabriek, Molenstraat Eeklo - zaterdag 1 oktober van 10-13u, Gemeentelijke Basisschool Polderbos De Pinte - zaterdag 22 oktober van u, wijkcentrum De Kring, Kaaistraat Eeklo - zaterdag 22 oktober van 9-12u, gemeentelijke basisschool, Droogte Evergem - zaterdag 26 november van u, N9 fabriek, Molenstraat Eeklo - zondag 11 december van 14-17u, gemeentelijk Ontmoetingcentrum Bellemdorpweg 5A 9881 Bellem PMD correct pletten Vanuit de sorteerlijn voor PMD krijgen we vaak de opmerking dat PET-flessen verkeerd geplet worden. Hierdoor herkent de sorteerlijn de fles niet en komt deze bij het residu (niet gesorteerd materiaal) terecht. Dat is jammer, want zo wordt de fles niet gerecycleerd. PLET JE PMD Steek meer PMD in je zak, hou meer geld op zak! Plet je lege plastic flessen en flacons (dop erop), drankblikjes en drankkartons vóór je ze sorteert. Wat is fout? Te vaak wordt de fles platgedrukt van de hals naar de bodem (bij de fles in verticale stand). Hierdoor heeft deze niet meer de vorm van een fles en wordt dit aldus niet herkend op de sorteerlijn Hoe moet het dan wel? Wie een PET-fles correct wil pletten, legt de fles in horizontale stand en drukt deze zo samen. Op die manier heeft het nog steeds de vorm van een fles en wordt dit door de optische scheiders op de sorteerlijn nog herkend, zodat de PET-fles wordt gesorteerd voor recyclage. Meer over PMD sorteren op ivmmagazine

7 Sinds december2015 is De Kringwinkel Meetjesland vzw een winkel rijker. Aan de Grote Baan in Zomergem, aan de grens met Waarschoot, zit nu winkel vijf. Een Kringwinkel nieuwe stijl die focust op kledij (hoger segment) en boeken, maar waar je ook spullen kan brengen. We spraken er met adjunctwinkelverantwoordelijke Alice die de laatste jaren een opmerkelijk parcours heeft afgelegd binnen de vzw. Kringwinkel geeft mensen kansen Hoe is het voor jou begonnen, Alice? In 2005 (ik was toen 21) kwam ik als politiek vluchteling uit Rwanda terecht in België. De eerste vijf jaar had ik nog geen papieren en kon ik dus niet officieel werken. Gelukkig kon ik vrijwilligerswerk doen, want een mens heeft werk nodig om zich goed te voelen. Wanneer kwam De Kringwinkel in beeld? Eens mijn papieren in orde waren, kon ik via het OCMW starten met een artikel 60-tewerkstelling. Ik startte meteen als winkelmedewerker in het filiaal in Eeklo. Ik was zo blij met mijn eerste officiële tewerkstelling! In Rwanda behaalde je een diploma wiskunde. Je studeerde zelfs fysica aan de universiteit. Een totaal ander leven! Inderdaad, maar het leven in De Kringwinkel is zo boeiend! Mensen doen zo veel mooie dingen weg. Het maakt me gelukkig dat wij die spullen een tweede leven kunnen geven. Bovendien kom je hier in een echte familie terecht. De Kringwinkel is voor mij veel meer dan mijn werk: het is de plaats waar ik sociale contacten leg, waar ik de Nederlandse taal steeds beter leer beheersen. Ik ben hier gewoon graag. Je hebt er al een heel traject afgelegd: van artikel 60-tewerkstelling naar vast contract, en van winkelmedewerker naar adjunct-winkelverantwoordelijke. Het is zo leuk om die groeimogelijkheden te krijgen, dat je best doen beloond wordt. Mijn vast contract opende voor mij enorm veel perspectieven. Het liet mij toe om op eigen benen te staan en te gaan samenwonen met mijn man Olivier. Zonder dat contract stond ik niet waar ik nu sta. Ik heb nu een gezellig eigen stekje en twee prachtige dochters. Toegegeven, de stap naar adjunctwinkelverantwoordelijke was niet evident. Ik was meteen geïnteresseerd in de vacature, maar was ook onzeker. Had ik wel voldoende capaciteiten voor een leidinggevende functie? Was mijn Nederlands sterk genoeg? Zijn die twijfels intussen weggeëbd? Ja, door de overstap heb ik meer zelfvertrouwen gekregen. De winkel in Zomergem is zo mooi ingericht, en de mensen zijn hier allemaal erg vriendelijk. Als ik vragen heb kan ik terugvallen op mijn teamverantwoordelijke. Dat is het voordeel aan De Kringwinkel, de teams zitten hier heel goed in elkaar. Kunnen we tussen de regels lezen dat jij jezelf hier nog lang ziet werken? Zeker! Ik wil blijven groeien in mijn job en droom ervan veel opleidingen te volgen om zo een nog betere adjunctwinkelverantwoordelijke te worden. We wensen je heel veel succes, Alice! interview Leen Blomme, KW Meetjesland KW Meetjesland (actief in Aalter, Assenede, Eeklo, Kaprijke, Knesselare, Maldegem, Sint-Laureins, Waarschoot en Zomergem) Facebook: De Kringwinkel Meetjesland Winkels in Eeklo, Maldegem, Aalter, Assenede en Zomergem Gratis ophaaldienst: Ateljee Ateljee vzw (actief in Deinze, De Pinte, Evergem, Gavere, Lovendegem, Merelbeke, Nazareth, Nevele, Sint- Martens-Latem en Zulte) Winkels in Deinze, Evergem en Nazareth Gratis ophaaldienst ivmmagazine - 7

8 Holglas kleur gescheiden inzamelen loont! WAAROM GLAS RECYCLEREN? Glas wordt gemaakt uit een mengsel van zand, natriumcarbonaat - ook wel soda genoemd - en kalk. Bij de productie van nieuw glas zijn temperaturen tussen en C nodig om deze drie bestanddelen te mengen. Door gerecycleerd glas te gebruiken wordt bespaard op natuurlijke grondstoffen. Bovendien heeft de glasfabriek tot 25 % minder energie nodig en er is meer dan de helft minder soda vereist om het smeltpunt te verlagen. Dit vermindert dan weer de uitstoot van CO 2, wat bijdraagt aan de strijd tegen de opwarming van de aarde. Van wit glas wordt opnieuw wit glas gemaakt, van gekleurd glas wordt opnieuw gekleurd glas gemaakt. Het is dus van belang van bij de bron zo goed mogelijk kleur gescheiden in te zamelen. HOE VERLOOPT DE RECYCLAGE VAN GLAS? Wit en gekleurd glas worden gescheiden ingezameld via de glascontainers in de wijken of recyclageparken. De inhoud van een volle glascontainer wordt compartiment per compartiment overgeladen in een gecompartimenteerde ophaalwagen, opdat het glas ook kleur gescheiden kan worden vervoerd. In het recyclagebedrijf lost de vrachtwagen de lading ook afzonderlijk Bij het recyclagebedrijf wordt alles wat geen glas is verwijderd. Zowel de ferro als de non-ferro metalen worden verwijderd, tussen de verschillende processtappen door worden lichte onderdelen zoals papier en kunststof van het glas gescheiden door middel van luchttechnieken. Onzuiverheden zoals porselein, aardewerk of hittebestendig glas van kookplaten of ovenschotels, worden van het recycleerbare glas gescheiden. Er wordt op kleur gescheiden en de glasscherven worden verkleind tot de gewenste korrelgrootte. Dit voorbereide materiaal wordt dan afgevoerd naar de glasfabrieken. Die zuivere glasscherven gaan tot slot de oven in. Daar worden ze gesmolten en krijgen ze een nieuwe vorm en bestemming. NOG EVEN DE SORTEERREGELS TER HERINNERING: NIET: Hittebestendig glas (bv. ovenschotels en kookplaten), porselein en aardewerk, stenen flessen en kruiken, opaalglas en kristal, vlak glas zoals ruiten en spiegels WEL: lege transparante glazen flessen en bokalen, zonder deksels, kurken of stoppen Parfumflesjes mogen, indien ze transparant zijn. Drinkglazen mogen niet omdat ze (soms) van kristalglas of loodhoudend glas zijn, wat het recyclageproces bemoeilijkt. Laat geen dozen of ander afval achter naast de glascontainer: dat is sluikstorten! Deponeer uw glas in de glascontainer tussen 8 en 20 uur. Respecteer de rust van de omwonenden. Glascontainer vol? Plaats het glas niet naast de volle container, maar breng het naar een andere glascontainer. Meld de milieu- of afvaldienst dat de container vol is, zodat de ophaler kan worden verwittigd. CIJFERS In het IVM-gebied werd vorig jaar ton holglas ingezameld; omgerekend 34,43 kg per inwoner. Een stijging tegenover het jaar voordien met ca. 8 %. Hiermee scoort IVM boven het Vlaamse gemiddelde! v.u. Koen Loete, voorzitter IVM, Sint-Laureinsesteenweg Eeklo grafische vormgeving (Leuven) en duurzaam gedrukt door drukkerij Artoos contact IVM: ivm@ivmmilieubeheer.be