24/7 service. Eerste Hulp Bij Incidenten. Individuele communicatietraining na een medisch incident door Training in Praktijk i.s.m.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "24/7 service. Eerste Hulp Bij Incidenten. Individuele communicatietraining na een medisch incident door Training in Praktijk i.s.m."

Transcriptie

1 24/7 service Eerste Hulp Bij Incidenten Individuele communicatietraining na een medisch incident door Training in Praktijk i.s.m. Centramed

2 Communicatie na een medisch incident Elke zorgverlener raakt wel eens betrokken bij een incident. Dat is inherent aan het vak: geneeskunde is mensenwerk. De laatste jaren is steeds meer nadruk komen te liggen op hoe daarmee om te gaan: niet verzwijgen, maar bespreekbaar maken. Prof. dr. Arie Nieuwenhuijzen Kruseman: Incidenten en fouten zijn vaak vermijdbaar, er niet over spreken is verwijtbaar. Ian Leistikow: Openheid helpt zorgverleners ook om hun fouten en incidenten te verwerken. Een medisch ongeval hakt er in. Je hebt jouw patiënt niet beter, maar zelfs slechter gemaakt. Waarom? Als het misgaat heeft dat veel impact op betrokkenen. Vooral voor de patiënt en zijn naasten, maar ook voor zorgverleners. De impact voor zowel de betrokken zorgverleners als de betrokken patiënt is nog groter als het contact tussen hen na het incident niet goed is. Genoeg reden om zorgverleners zo snel mogelijk voor te bereiden op het eerste gesprek met de patiënt of diens naaste familie. Een patiënt heeft recht op informatie, ook of vooral als het misgaat. Open en eerlijke communicatie, oftewel open disclosure, is hierbij onontbeerlijk. Uit onderzoek blijkt dat patiënten serieus genomen willen worden. Ze willen weten wat er is gebeurd, ze willen zo nodig excuses en ze willen voorkomen dat het een ander overkomt. Onderzoek VU (2013): Patiënten hebben informatie nodig om met de fout om te kunnen gaan en willen weten dat de zorgverlener en de zorginstelling betreuren wat er is gebeurd en medeleven toont. Als er openheid van zaken wordt gegeven en een excuus wordt aangeboden, dan vermindert dat de emotionele en mogelijk zelfs de fysieke impact van het incident. 2

3 Openheid kan bijdragen aan het herstel van de vertrouwensrelatie tussen patiënt en zorgverlener. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan. In de veiligheidscompetenties van zorgverleners en ook de gedragscode GOMA is beschreven dat een incident zo tijdig en uitgebreid mogelijk met de patiënt en zijn naasten besproken moet worden en dat excuses worden aangeboden. Training in Praktijk traint een zorgverlener individueel, zo snel mogelijk na een medisch incident. De trainer komt naar de zorgverlener toe, indien gewenst binnen 24 uur. Training in Praktijk De trainingen worden verzorgd door de trainers van Training in Praktijk. De trainers van Training in Praktijk hebben veel ervaring met het (individueel) trainen van zorgverleners en zijn flexibel inzetbaar om op het juiste moment te komen trainen. Ze kennen het werkveld van zorgverleners en zijn zonder uitzondering empathisch, discreet, integer en creëren snel een veilige en open sfeer en daarmee een goed leerklimaat. Zie ook Opzet van de training Na een telefonische intake van een half uur vindt een trainingssessie van twee tot drie uur plaats om de zorgverlener voor te bereiden op het gesprek met zijn patiënt. De trainer oefent het gesprek herhaaldelijk met de zorgverlener, waarbij de specifieke casus van het incident leidend is. De nadruk ligt op het leren toepassen van het non-verbale gedrag dat hoort bij empathisch communiceren. In gesprekken waarbij emoties een rol spelen, wordt de boodschap namelijk voor 80% door non-verbaal gedrag overgebracht. 3

4 Tijdens het oefengesprek worden video-opnames gemaakt en ter plekke teruggekeken, waardoor het leereffect en de progressie goed zichtbaar worden. Ook wordt geleerd dat gedrag voorspelbaar en stuurbaar is. Door dit inzicht zal de zorgverlener de reactie van een geëmotioneerde patiënt beter kunnen opvangen en zo nodig de-escaleren. Door het gesprek te oefenen en in de huid van de patiënt te kruipen, krijgt de zorgverlener meer inzicht in de beleving van patiënten en grip op het gesprek. Daarnaast krijgt hij/zij praktische handvatten voor een goede voorbereiding en het voeren van een effectiever gesprek. Na afloop van het gesprek met de patiënt vindt een telefonische evaluatie plaats. Na één of twee weken vindt een tweede trainingssessie plaats, om het geleerde beter te laten beklijven en extra te oefenen, zodat vervolggesprekken ook goed verlopen. Samenwerking Centramed en Training in Praktijk De afname van zorggerelateerde schade in ziekenhuizen, zoals recente NIVEL-cijfers laten zien, levert nog geen daling op in het aantal schadeclaims dat bij de schadeverzekeraars wordt gemeld. Het gemiddeld aantal meldingen per instelling stijgt zelfs licht. Centramed wil haar leden helpen dit aantal te reduceren. Een individuele communicatietraining voor zorgverleners om te leren empathisch te communiceren past in het preventieprogramma van Centramed. Barbara Stam, Directeur Centramed: Goede communicatie tussen zorgverlener en patiënt is bij medische incidenten cruciaal. Daar zijn wij van overtuigd. Wij zien het als onze taak om de zorgverlener te helpen bij het verbeteren van die communicatie. Hoe reageer je als zorgverlener op een medisch incident? Hoe kom je in gesprek met een betrokken patiënt en/of diens naaste omgeving? Hoe vertel je een patiënt dat er iets is mis gegaan?. 4

5 Een zorgverlener zal na een incident juist al zijn kundigheid en menselijkheid in moeten zetten om het leed bij de patiënt fysiek en psychisch te verzachten. De erkenning dat er iets is misgegaan en het tonen van begrip voor de patiënt, helpt bij de afhandeling van claims. Dit voorkomt dat claims uitgroeien tot slepende en steeds complexere zaken. Amerikaanse onderzoeken laten zien dat Sorry works. De University of Michigan kwam na 12 jaar onderzoek in 2007 tot de conclusie dat claims aanzienlijk dalen als zorgverleners zich verontschuldigen en begripvol communiceren. Kerngegevens Centramed wil samen met Training in Praktijk mensgericht, proactief en zorgvuldig haar leden en diens zorgverleners helpen het vertrouwen tussen patiënt en de zorgverlener te herstellen. De kosten van de training, bestaande uit de intake, twee individuele trainingssessies en de telefonische evaluatie, bedragen: 1.450,- incl. btw en excl. reiskosten. (Mocht in de praktijk blijken dat één trainingssessie voldoende is, dan betaalt u 990,- incl. btw en excl. reiskosten.) Meer informatie? Voor meer informatie over de individuele communicatietraining kunt u contact opnemen met Training in Praktijk via EHBI@traininginpraktijk.nl, telefoonnummer U kunt zich ook richten tot Centramed: relatiebeheer@centramed.nl, telefoonnummer of download de Centramed GOMA-app: 5

6 Centramed: uw claim, ook onze zorg Centramed is een onafhankelijke onderlinge waarborgmaatschappij die ziekenhuizen, GGz-instellingen en andere zorginstellingen verzekert tegen medische aansprakelijkheid. Mensgericht, actief en zorgvuldig zijn daarbij voor ons belangrijke waarden. De zorginstellingen kunnen rekenen op een betrokken en slagvaardige schadebehandeling en een adequate verzekeringsdekking. Maar ook op hulp en advies bij het voorkomen van medische incidenten en het vergroten van de patiëntveiligheid. Centramed doet dat zonder winstoogmerk en met hart voor de betrokken zorgverleners én patiënten. Centramed Appelgaarde 4 Postbus AD Voorburg T (070) F (070) E info@centramed.nl W Onderlinge Waarborgmaatschappij Centramed B.A. KvK Haaglanden

EEN OPEN EN EERLIJKE REACTIE NA EEN KLACHT OF INCIDENT

EEN OPEN EN EERLIJKE REACTIE NA EEN KLACHT OF INCIDENT EEN OPEN EN EERLIJKE REACTIE NA EEN KLACHT OF INCIDENT MR. BERBER LAARMAN # 1 Het begint met een idee HET PROGRAMMA OPENheid in ziekenhuizen: lessen uit Leernetwerk OPEN, 2015 2019 Klacht- en claimafhandeling

Nadere informatie

Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid - GOMA Deborah Lauria Directeur De Letselschade Raad

Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid - GOMA Deborah Lauria Directeur De Letselschade Raad Gedragscode Openheid medische incidenten; betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid - GOMA Deborah Lauria Directeur De Letselschade Raad 1 Wat is de GOMA? Gedragscode Openheid medische incidenten;

Nadere informatie

De Letselschaderaad_GOMA_Tabellen Professionals

De Letselschaderaad_GOMA_Tabellen Professionals De Letselschaderaad_GOMA_Tabellen Over U... Wat is uw beroep? Kies a.u.b. een van de volgende mogelijkheden: Hoeveel jaar ervaring heeft u met de opvang van een medisch incident? Medicus, medicus in opleiding

Nadere informatie

Emotionele Intelligentie

Emotionele Intelligentie Emotionele Intelligentie ubeon Academy Programma Emotionele intelligentie (EQ) staat voor het vermogen om eigen en andermans gevoelens te herkennen en er op effectieve wijze mee om te gaan. 70 % van communicatie

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Disclosure gesprek Hoe vertel ik het aan de patiënt?

Disclosure gesprek Hoe vertel ik het aan de patiënt? Disclosure gesprek Hoe vertel ik het aan de patiënt? Lucy Dijkman, coördinator traumaopvang OLVG Mariëlle van Pampus, perinatoloog OLVG Catherine Poorthuis, communicatietrainer & jurist Training in Praktijk

Nadere informatie

Uw schadeclaim: wat gebeurt ermee?

Uw schadeclaim: wat gebeurt ermee? Uw schadeclaim: wat gebeurt ermee? Uw schadeclaim: wat gebeurt ermee? U hebt een zorgaanbieder aansprakelijk gesteld voor schade. U doet dat voor uzelf of u bent belangenbehartiger voor iemand die dat

Nadere informatie

Klachtenregeling Sunny Training (per juli 2014)

Klachtenregeling Sunny Training (per juli 2014) 1 Klachtenregeling Sunny Training (per juli 2014) Inleiding Sunny Training vindt tevreden cursisten en opdrachtgevers erg belangrijk en we werken daarom steeds aan de kwaliteit van onze diensten. Opleiden

Nadere informatie

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling

Ontwikkeling. Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Opleiding Persoonlijke Ontwikkeling Waarom? Ik heb het idee dat ik wel eens tekortschiet als het erom gaat anderen duidelijk te maken wat ik bedoel. Ik

Nadere informatie

Hart voor de Zorg Programma. Hartcoherentie training voor zorgverleners

Hart voor de Zorg Programma. Hartcoherentie training voor zorgverleners Hart voor de Zorg Programma Hartcoherentie training voor zorgverleners HeartMath Hart voor de Zorg Programma De hedendaagse hectische, steeds veranderende en veeleisende zorgomgeving vraagt veel energie

Nadere informatie

OPEN DISCLOSURE : ONTWIKKELINGEN EN ERVARINGEN IN NEDERLAND. Prof. mr Johan Legemaate (AMC/UvA) Leuven, 1 maart 2018

OPEN DISCLOSURE : ONTWIKKELINGEN EN ERVARINGEN IN NEDERLAND. Prof. mr Johan Legemaate (AMC/UvA) Leuven, 1 maart 2018 OPEN DISCLOSURE : ONTWIKKELINGEN EN ERVARINGEN IN NEDERLAND Prof. mr Johan Legemaate (AMC/UvA) Leuven, 1 maart 2018 DISCLOSURE STATEMENT J.LEGEMAATE Hoogleraar gezondheidsrecht AMC/Universiteit van Amsterdam

Nadere informatie

GOMA SPECIAL. Afhandeling medisch incidenten kan veel beter. Leergang medische aansprakelijkheid start op 29 september 2014

GOMA SPECIAL. Afhandeling medisch incidenten kan veel beter. Leergang medische aansprakelijkheid start op 29 september 2014 JULI 2014 IN DEZE UITGAVE: GOMA SPECIAL Afhandeling medisch incidenten kan veel beter Symposium GOMA versterkt basis voor groei Leergang medische aansprakelijkheid start op 29 september 2014 Eerste Hulp

Nadere informatie

Jaarverslag calamiteiten in de patiëntenzorg 2017

Jaarverslag calamiteiten in de patiëntenzorg 2017 Jaarverslag calamiteiten in de patiëntenzorg 2017 Ondanks onze inspanningen om goede en veilige zorg te leveren, gaan er soms dingen mis in het ziekenhuis. Ernstige incidenten en calamiteiten hebben grote

Nadere informatie

Grip op uw letselschade

Grip op uw letselschade Letselschade, wat is dat eigenlijk? Waar vind ik objectieve informatie? Hoe schakel ik een betrouwbare deskundige in? Wat mag ik van de schadeafhandeling verwachten? Grip op uw letselschade deletselschaderaad.nl

Nadere informatie

Klachten over de gezondheidszorg. Prof. dr. ir. R (Roland) Friele NIVEL/UvT

Klachten over de gezondheidszorg. Prof. dr. ir. R (Roland) Friele NIVEL/UvT Klachten over de gezondheidszorg Prof. dr. ir. R (Roland) Friele NIVEL/UvT Klachten over de gezondheidszorg Bij alle Nederlandse ziekenhuizen worden per jaar meer dan 40.000 klachten ingediend. Per jaar

Nadere informatie

Waar liggen de grenzen in dagbehandeling; de juridische aspecten. Niels Reusch & Patricia Wimmer, MediRisk

Waar liggen de grenzen in dagbehandeling; de juridische aspecten. Niels Reusch & Patricia Wimmer, MediRisk Waar liggen de grenzen in dagbehandeling; de juridische aspecten Niels Reusch & Patricia Wimmer, MediRisk Wat is MediRisk? Onderlinge waarborgmaatschappij voor medische aansprakelijkheid Ontstaan in 1992

Nadere informatie

Klachtenregeling Informatie voor patiënten. St. Antonius Ziekenhuis

Klachtenregeling Informatie voor patiënten. St. Antonius Ziekenhuis Klachtenregeling Informatie voor patiënten Klachtenregeling De wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) verplicht zorgaanbieders om goede zorg te bieden: zorg die veilig, doeltreffend,

Nadere informatie

Omgaan met Agressie en Seksuele Intimidatie

Omgaan met Agressie en Seksuele Intimidatie Omgaan met Agressie en Seksuele Intimidatie W A T E R O F R O T S? J A A R C O N G R E S V E I L I G E Z O R G V O O R O U D E R E N 1 1 O K T O B E R 2 0 1 6 M A T H I L D E B O S R N M S C Florence Nightingale

Nadere informatie

Workshop Lichaamstaal. Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel

Workshop Lichaamstaal. Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel Workshop Lichaamstaal Lichaamstaal, een krachtig communicatiemiddel Lichaamstaal is belangrijker dan veel mensen beseffen. Het is een cruciaal onderdeel van onze communicatie. Hoe kom je over op een ander?

Nadere informatie

Aspecten van medische aansprakelijkheid

Aspecten van medische aansprakelijkheid Aspecten van medische aansprakelijkheid Prof. mr. dr. J.L. Smeehuijzen Vier onderwerpen Oorzaken moeizame afwikkeling; Toegeven fout en excuses; Verhouding open disclosure en veilig melden; De voorfase

Nadere informatie

COMMUNICATIE technieken. voor leidinggevenden

COMMUNICATIE technieken. voor leidinggevenden COMMUNICATIE technieken voor leidinggevenden Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij mensen. Zij

Nadere informatie

Als u klachten heeft...

Als u klachten heeft... Als u klachten heeft... Bent u niet tevreden? Wij, Raad van Bestuur, medewerkers en artsen van het willen graag dat u tevreden bent over uw medische behandeling. Ook willen we dat u zich welkom voelt bij

Nadere informatie

Grip op uw letselschade

Grip op uw letselschade Letselschade, wat is dat eigenlijk? Waar vind ik objectieve informatie? Hoe schakel ik een betrouwbare deskundige in? Wat mag ik van de schadeafhandeling verwachten? Grip op uw letselschade deletselschaderaad.nl

Nadere informatie

Welkom bij de KNMG-roadshow. Een goed gesprek na een incident

Welkom bij de KNMG-roadshow. Een goed gesprek na een incident Welkom bij de KNMG-roadshow Een goed gesprek na een incident Stef Verhoeven (ZorgVeilig.nl) Openheid na incidenten in juridisch perspectief mr. Hilde van der Meer prof. mr. Aart Hendriks coördinator gezondheidsrecht

Nadere informatie

Klachtenregeling Informatie voor patiënten

Klachtenregeling Informatie voor patiënten Klachtenregeling Informatie voor patiënten Klachtenregeling De wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) verplicht zorgaanbieders om goede zorg te bieden: zorg die veilig, doeltreffend,

Nadere informatie

Training in Praktijk. Een uniek trainingsconcept!

Training in Praktijk. Een uniek trainingsconcept! Training in Praktijk Een uniek trainingsconcept! Voortaan te boek als goed én prettig! bent goed in uw vak en wilt daarop beoordeeld worden. Maar u wilt ook graag door U uw patiënten en collega s getypeerd

Nadere informatie

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag

Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Verbetercheck ongewenst gedrag VVT Workshop ongewenst gedrag Vul deze verbetercheck in om zicht te krijgen op waar uw organisatie staat met de aanpak rond ongewenst gedrag. Aan de hand van de scores kunt

Nadere informatie

De training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.

De training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden. Training Feedback Feedback geven en ontvangen Feedback geven of ontvangen is voor veel mensen best lastig. Daardoor wordt het geven van feedback vaak vermeden: een gemiste kans. Constructieve feedback

Nadere informatie

Workshop Veilig Incidenten Melden / Veiligheidscultuur 8 april 2014

Workshop Veilig Incidenten Melden / Veiligheidscultuur 8 april 2014 Workshop Veilig Incidenten Melden / Veiligheidscultuur 8 april 2014 Voor vandaag Een van de aanbevelingen van de RvZ afgelopen december is dat zorginstellingen structureel aandacht moeten besteden aan

Nadere informatie

Word 100% Wkkgz-proof met VvAA

Word 100% Wkkgz-proof met VvAA Word 100% Wkkgz-proof met VvAA Iedereen heeft recht op toegang tot goede zorg. Met dat doel heeft de overheid in de Wet kwaliteit klachten en geschillen in de zorg (Wkkgz) vastgelegd wat goede zorg is

Nadere informatie

Weg met de olifant in de porseleinen kast

Weg met de olifant in de porseleinen kast Workshop Indirect leren communiceren met LMR model van Lewis - Stop talking or leave Wanneer: Symposium woensdag 16 oktober Waar: Universiteit Tilburg Door wie: Natascha Zoutewelle Weg met de olifant in

Nadere informatie

Omgaan met pestgedrag voor leerlingen

Omgaan met pestgedrag voor leerlingen Omgaan met pestgedrag voor leerlingen Algemeen: Uw ROC wil door middel van eenduidige trainingen pesten structureel aanpakken. Trainingen en cursussen als maatwerk. Doelstelling: Het doel van de training

Nadere informatie

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen

Nadere informatie

Leerstraf TACt Individueel. Informatie voor jongeren

Leerstraf TACt Individueel. Informatie voor jongeren Leerstraf TACt Individueel Informatie voor jongeren Je gaat de leerstraf TACt Individueel volgen. Deze brochure legt uit wat de leerstraf is en wat we van jou verwachten. Inhoud 4 > Wat lees je in deze

Nadere informatie

Brochure. Training beleidsplan, beleidsnotitie en een rapport schrijven in 1 dag

Brochure. Training beleidsplan, beleidsnotitie en een rapport schrijven in 1 dag Brochure Training beleidsplan, beleidsnotitie en een rapport schrijven in 1 dag Met meer zelfvertrouwen rapporteren HRM Academy Inhoudsopgave Over HRM Academy 3 Training beleidsplan, beleidsnotitie en

Nadere informatie

Cursus Omgaan met klachten

Cursus Omgaan met klachten Cursus Omgaan met klachten Aanleg beplantingen en grasvelden AOC Oost Almelo C. ter Steege Doel van deze les Je leert in deze cursus over: - Klachten - Klachten ontvangen - Valkuilen - Emoties opvangen

Nadere informatie

Leerstraf TACt. Informatie voor jongeren

Leerstraf TACt. Informatie voor jongeren Leerstraf TACt Informatie voor jongeren Je gaat de leerstraf TACt volgen. Deze brochure legt uit wat de leerstraf is en wat we van jou verwachten. Inhoud 4 > Wat lees je in deze brochure? 4 > Waarom krijg

Nadere informatie

Open disclosure Visie van de ombudsdienst. Johan Behaeghe Voorzitter VVOVAZ (Vlaamse BeroepsVereniging Ombudspersonen Van Alle Zorgvoorzieningen)

Open disclosure Visie van de ombudsdienst. Johan Behaeghe Voorzitter VVOVAZ (Vlaamse BeroepsVereniging Ombudspersonen Van Alle Zorgvoorzieningen) Open disclosure Visie van de ombudsdienst Johan Behaeghe Voorzitter VVOVAZ (Vlaamse BeroepsVereniging Ombudspersonen Van Alle Zorgvoorzieningen) VVOVAZ: Vlaamse beroepsvereniging Ombudspersonen Van Alle

Nadere informatie

MEDISCHE INCIDENTEN. Hoe gaat u daar mee om?

MEDISCHE INCIDENTEN. Hoe gaat u daar mee om? MEDISCHE INCIDENTEN Hoe gaat u daar mee om? Q-Academy heeft een aanbod ontwikkeld dat u en uw organisatie ondersteunt bij een goede afhandeling van medische incidenten. De bijeenkomsten worden incompany

Nadere informatie

Beter Leren Communiceren. U zoekt een training om uw communicatieve vaardigheden te versterken?

Beter Leren Communiceren. U zoekt een training om uw communicatieve vaardigheden te versterken? Beter Leren Communiceren U zoekt een training om uw communicatieve vaardigheden te versterken? Effectief communiceren. Het lijkt misschien eenvoudig, maar misverstanden of oplopende emoties tijdens gesprekken

Nadere informatie

Master in. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING:

Master in. Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Leadership MAAK HET VERSCHIL VERBIND HART EN HARD START: ZIE AGENDA KLANTWAARDERING: Master in Leadership: Weet jij wat jouw hart sneller doet kloppen? Communiceren en continue verbeteren met

Nadere informatie

De training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.

De training wordt incompany gegeven en op maat aangeboden. Training Feedback Feedback, reflecteren om te kunnen groeien Opbouwende kritiek; zo wordt feedback ook vaak genoemd. Het is bedoeld zodat anderen, of jij zelf iets leren, ergens bewust van worden. Het

Nadere informatie

Een patiënt stelt u aansprakelijk. Een claim, wat nu?

Een patiënt stelt u aansprakelijk. Een claim, wat nu? Arjan Kuik, tandarts, lid sinds 1983 VAN EEN ZORGPROFESSIONAL Een claim Een patiënt stelt u aansprakelijk. Een claim, wat nu? Een patiënt stelt u aansprakelijk. Wat nu? Informatie voor zorgprofessionals

Nadere informatie

Rapport meldactie. Veiligheid in de Zorg

Rapport meldactie. Veiligheid in de Zorg Rapport meldactie Veiligheid in de Zorg Oktober 2018 Rapport meldactie Veiligheid in de Zorg Patiëntenfederatie Nederland 2018 1 COLOFON Patiëntenfederatie Nederland Postbus 1539 3500 BM Utrecht Orteliuslaan

Nadere informatie

De training is in te zetten voor verschillende doelgroepen.

De training is in te zetten voor verschillende doelgroepen. De training is in te zetten voor verschillende doelgroepen. - Voor buschauffeurs en conducteurs, waar verbale, mentale en fysieke agressie stelselmatig voor komt. - Voor de controleurs in het openbaar

Nadere informatie

Heeft u vragen of een klacht over onze zorg en/of dienstverlening?

Heeft u vragen of een klacht over onze zorg en/of dienstverlening? Klachtenregeling cliënten Vivium Zorggroep Heeft u vragen of een klacht over onze zorg en/of dienstverlening? Wij doen ons uiterste best om de zorg naar tevredenheid uit te voeren en hiermee te zorgen

Nadere informatie

Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders

Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders Leony Coppens Carina van Kregten Symposium Pleegzorg 2014 Waar blijft het kind? 11 maart 2014 Wat gaan we vandaag doen? Wie zijn wij?

Nadere informatie

Opleidingen voor Coaches

Opleidingen voor Coaches Opleidingen voor Coaches Elysisch Talent geeft praktijkgerichte opleidingen en trainingen aan coaches en HR-adviseurs. Deze opleidingen en trainingen zijn bedoeld om u te leren om uw medewerkers of coachingskandidaten

Nadere informatie

Toelichting. voor slachtoffers van letselschade

Toelichting. voor slachtoffers van letselschade Toelichting voor slachtoffers van letselschade Letselschadehulp van Stichting Rechtsbijstand ZLM, wij doen het graag voor u! U heeft letsel opgelopen bij een verkeersongeval, een ongeluk op het werk, een

Nadere informatie

Feedback. in hapklare brokken

Feedback. in hapklare brokken Feedback in hapklare brokken Jan van Baardewijk Zorgteamtrainer Op zorgteamtraining.nl is de meest recente versie van feedback gratis beschikbaar. Mocht je willen weten of je de meest recente versie hebt,

Nadere informatie

Kwaliteitshandboek HET EEPOS

Kwaliteitshandboek HET EEPOS Stappenplan Opmerking: Onderstaande stappen verlopen niet één voor één, maar lopen deels ook door elkaar heen. Er is een klacht vanwege een gebruiker Alle klachten betreffende eender welk aspect van de

Nadere informatie

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool

Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl. Protocol voor opvang bij ernstige incidenten. Sint Clemensschool Molenstraat 25 8331 HP Steenwijk Tel/fax 0521-512820 directie@clemensschool.nl Protocol voor opvang bij ernstige incidenten Sint Clemensschool School Sint Clemensschool Bevoegd gezag Stichting Catent Bestuursnummer

Nadere informatie

Onderwerp: Klachtenregeling Ikazia Ziekenhuis

Onderwerp: Klachtenregeling Ikazia Ziekenhuis Onderwerp: 1 Inhoudsopgave Klachtregeling 3 Wat is een klacht 4 De mogelijkheden om een klacht in te dienen 4 Bespreek uw klacht De klachtenfunctionaris Een klacht indienen Klachtbemiddeling Klachtencommissie

Nadere informatie

Als u klachten heeft...

Als u klachten heeft... Als u klachten heeft... Bent u niet tevreden? Wij, directie, medewerkers en revalidatieartsen van Tolbrug willen graag dat u tevreden bent over uw (para)medische behandeling. Ook willen we dat u zich welkom

Nadere informatie

Is meten weten? Of uiteindelijk zweten? Wouter van der Horst, woordvoerder

Is meten weten? Of uiteindelijk zweten? Wouter van der Horst, woordvoerder Is meten weten? Of uiteindelijk zweten? Wouter van der Horst, woordvoerder Even voorstellen Woordvoerder staat er middenin Politiek Media/pers Burger Zorgvisie Maak die sterftecijfers openbaar! Transparantie,

Nadere informatie

Patiëntklachten. Van Statistiek naar Casuïstiek. Beoordeling functioneren medisch specialisten: 1. MSRC 2. IFMS 3. Module disfunctioneren

Patiëntklachten. Van Statistiek naar Casuïstiek. Beoordeling functioneren medisch specialisten: 1. MSRC 2. IFMS 3. Module disfunctioneren Patiëntklachten. Van Statistiek naar Casuïstiek Prof. dr. Rob Slappendel, anesthesioloog Manager Kwaliteit en Veiligheid Inhoud Hoe worden medisch specialisten normaal beoordeeld op hun functioneren. Patiënt

Nadere informatie

Persoonlijke effectiviteit, bewuster en slimmer (samen)werken. De workshop Persoonlijke effectiviteit wordt incompany gegeven en op maat aangeboden.

Persoonlijke effectiviteit, bewuster en slimmer (samen)werken. De workshop Persoonlijke effectiviteit wordt incompany gegeven en op maat aangeboden. Workshop Persoonlijke effectiviteit Persoonlijke effectiviteit, bewuster en slimmer (samen)werken Hoe vaak gebeurt het dat een collega vraagt of je op het laatste moment nog even wilt meelezen met een

Nadere informatie

Workshop Up to date agressiebeleid

Workshop Up to date agressiebeleid 1 Workshop Up to date agressiebeleid Van beleid naar praktijk 27 mei 2015 William Bertrand w.bertrand@radarvertige.nl Programma Introductie Feiten en cijfers enquête Knelpunten uit de praktijk Kijk op

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 4 februari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 4 februari 2016 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter, > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Stichting PIV & Vrije Universiteit (IGER) Excuses aan verkeersslachtoffers de rol van veroorzakers en verzekeraars

Stichting PIV & Vrije Universiteit (IGER) Excuses aan verkeersslachtoffers de rol van veroorzakers en verzekeraars Stichting PIV & Vrije Universiteit (IGER) de rol van veroorzakers en verzekeraars Mr. Liesbeth Hulst, M.Sc. Prof. mr. Arno Akkermans Hoezo excuses? Grootschalig empirisch onderzoek onder naasten ernstig

Nadere informatie

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het kamerlid Leijten (SP) over een medisch letselschade fonds (2010Z18345)

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het kamerlid Leijten (SP) over een medisch letselschade fonds (2010Z18345) > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX DEN HAAG T 070 340 79 11 F 070 340

Nadere informatie

Datum verzoekschrift Het verzoek tot onderzoek is op 12 juli 2013 binnengekomen bij het secretariaat van de Overijsselse Ombudsman.

Datum verzoekschrift Het verzoek tot onderzoek is op 12 juli 2013 binnengekomen bij het secretariaat van de Overijsselse Ombudsman. Dossiernummer 2013 061 Rapport Verzoeker De heer S. U. te Almelo. Datum verzoekschrift Het verzoek tot onderzoek is op 12 juli 2013 binnengekomen bij het secretariaat van de Overijsselse Ombudsman. Betreft

Nadere informatie

De opvang van nabestaanden na een suïcide

De opvang van nabestaanden na een suïcide De opvang van nabestaanden na een suïcide Discussiegroep voorjaarscongres 2012 NVvP dr. Marieke de Groot Vrije Universiteit afdeling klinische psychologie mh.de.groot@psy.vu.nl dr. Remco de Winter Parnassia

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 1 > Retouradres Postbus 20301 2500 EH Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Schedeldoekshaven 100 2511 EX Den Haag Postbus 20301 2500 EH Den

Nadere informatie

Medische Aansprakelijkheid

Medische Aansprakelijkheid Medische Aansprakelijkheid Ziekenhuizen zijn jarenlang geconfronteerd met zeer beperkte Om dit mogelijk te maken introduceert Aon Medische Aansprakelijkheid mogelijkheden om medische aansprakelijkheidsrisico

Nadere informatie

Doel In de klas wordt middels de socratische methode het gesprek gevoerd over controversiële onderwerpen.

Doel In de klas wordt middels de socratische methode het gesprek gevoerd over controversiële onderwerpen. De socratische methode De socratische methode kan worden ingezet om met een groep studenten in het mbo het gesprek aan te gaan over controversiële onderwerpen. Kernbegrippen hierbij zijn: Zoeken naar een

Nadere informatie

Als u niet tevreden bent

Als u niet tevreden bent Klachtenopvang Als u niet tevreden bent Informatie voor patiënten over het indienen van een klacht Wij nemen klachten altijd serieus Wij doen ons uiterste best om goed voor u te zorgen en zowel u als

Nadere informatie

Rapport. Datum: 27 augustus 2007 Rapportnummer: 2007/181

Rapport. Datum: 27 augustus 2007 Rapportnummer: 2007/181 Rapport Datum: 27 augustus 2007 Rapportnummer: 2007/181 2 Klacht Verzoeker klaagt erover dat het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) zijn klacht van 9 augustus 2006 niet bevredigend heeft

Nadere informatie

Notitie speerpunt Verbeteren positie van slachtoffers in de zorg

Notitie speerpunt Verbeteren positie van slachtoffers in de zorg Notitie speerpunt Verbeteren positie van slachtoffers in de zorg Januari 2017 Slachtofferschap speelt in vele sectoren een rol, ook in de zorgsector. Slachtofferschap in de zorg brengt daarbij specifieke

Nadere informatie

Oncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie. Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+

Oncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie. Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+ Oncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+ milou.beelen@mumc.nl Disclosure Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Debriefing. Opvang na een schokkende gebeurtenis. Geert Taghon 2013

Debriefing. Opvang na een schokkende gebeurtenis. Geert Taghon 2013 Debriefing Opvang na een schokkende gebeurtenis Geert Taghon 2013 Definitie schokkende gebeurtenis Een gebeurtenis die buiten het patroon van gebruikelijke menselijke ervaringen ligt en duidelijk leed

Nadere informatie

Mogelijkheden van klachtafhandeling 5

Mogelijkheden van klachtafhandeling 5 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Mogelijkheden van klachtafhandeling 5 1 Bespreken op de afdeling 5 2 Indienen bij de afdeling klachtenbemiddeling 5 Melden ter kennisgeving 5 Bemiddeling 6 3 Klachtencommissie

Nadere informatie

HANDREIKING TEAMGERICHTE ANALYSE VAN AGRESSIE-INCIDENTEN T A V A

HANDREIKING TEAMGERICHTE ANALYSE VAN AGRESSIE-INCIDENTEN T A V A HANDREIKING TEAMGERICHTE ANALYSE VAN AGRESSIE-INCIDENTEN T A V A VEILIGEZORG DEN HAAG, SEPTEMBER 2016 1 WAT IS TAVA Teamgerichte analyse van agressie-incidenten (TAvA) houdt in dat u tijdens een teamoverleg,

Nadere informatie

De Wkkgz Claims in het klachttraject

De Wkkgz Claims in het klachttraject De Wkkgz Claims in het klachttraject 13 april 2018 Flitspresentatie Congres Patiëntenrecht in ontwikkeling Marlou van Roosmalen, juridisch adviseur VvAA Claims in het Wkkgz-klachttraject In het kort Wat

Nadere informatie

Bestuurlijk leiderschap bij crisisbeheersing in zorginstellingen. Arie C van Alphen.

Bestuurlijk leiderschap bij crisisbeheersing in zorginstellingen. Arie C van Alphen. Bestuurlijk leiderschap bij crisisbeheersing in zorginstellingen. Arie C van Alphen. Presentatie boek Crisisbeheersing Witte Kolom. 1 Aanleiding aandacht voor calamiteiten/crisis en veiligheid. Calamiteiten

Nadere informatie

OVERZICHT TRAININGEN

OVERZICHT TRAININGEN OVERZICHT TRAININGEN COMMERCIE TRAINING #8: KLANTGERICHT VERKOPEN TRAINING #9: SUCCESVOL NETWERKEN COMMUNICATIE TRAINING #7: ONTSPANNEN PRESENTEREN TRAINING #21: EFFECTIEF COMMUNICEREN MANAGEMENT EN (PROJECT)LEIDERSCHAP

Nadere informatie

Grip op agressief en lastig gedrag

Grip op agressief en lastig gedrag Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor de Zorg Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure Agressietraining

Nadere informatie

Beoordeling. h2>klacht. Verzoeker klaagt er over dat:

Beoordeling. h2>klacht. Verzoeker klaagt er over dat: Rapport 2 h2>klacht Verzoeker klaagt er over dat: CZ Zorgkantoor niet voortvarend een door verzoeker gemaakte fout, die vervolgens door hem is hersteld, heeft verwerkt. Daarnaast heeft CZ Zorgkantoor het

Nadere informatie

Implementatie Wkkgz en ontwikkeling. Prof. Arno Akkermans

Implementatie Wkkgz en ontwikkeling. Prof. Arno Akkermans Implementatie Wkkgz en ontwikkeling GOMA 2.0 Prof. Arno Akkermans Art. 9 lid 2 Wkkgz De zorgaanbieder stelt schriftelijk een interne procedure vast, waarin stapsgewijs wordt aangegeven hoe wordt omgegaan

Nadere informatie

COMPLIMENT, SUGGESTIE OF KLACHT LAAT HET ONS WETEN

COMPLIMENT, SUGGESTIE OF KLACHT LAAT HET ONS WETEN COMPLIMENT, SUGGESTIE OF KLACHT LAAT HET ONS WETEN Inleiding Artsen, verpleegkundigen en alle andere medewerkers van Franciscus Gasthuis & Vlietland proberen de zorg- en dienstverlening zoveel mogelijk

Nadere informatie

Oncologische Revalidatie. Zuyderland Revalidatie

Oncologische Revalidatie. Zuyderland Revalidatie Oncologische Revalidatie Zuyderland Revalidatie Inleiding Kanker is een veel voorkomende, ingrijpende ziekte. Het aantal mensen dat leeft met kanker of met de psychische, fysieke en sociale gevolgen daarvan,

Nadere informatie

Compliment, suggestie of klacht LAAT HET ONS WETEN

Compliment, suggestie of klacht LAAT HET ONS WETEN Compliment, suggestie of klacht LAAT HET ONS WETEN Inleiding Artsen, verpleegkundigen en alle andere medewerkers van Franciscus Gasthuis & Vlietland proberen de zorg- en dienstverlening zoveel mogelijk

Nadere informatie

Brochure. Training HR en timemanagement. In 1 dag slimmer met je tijd om leren gaan

Brochure. Training HR en timemanagement. In 1 dag slimmer met je tijd om leren gaan Brochure Training HR en timemanagement In 1 dag slimmer met je tijd om leren gaan Inhoudsopgave Over HRM Academy 3 Training HR en timemanagement 4 Algemene informatie over de training 6 Maatwerk 7 Contact

Nadere informatie

Workshop Verzuimmanagement Verzuimverschil in 1 dag

Workshop Verzuimmanagement Verzuimverschil in 1 dag Workshop Verzuimmanagement Verzuimverschil in 1 dag 2014 Verzuimland Vermelde prijzen zijn gebaseerd op het prijsniveau van 2014 Verzuimmanagement De workshop Verzuimmanagement is een ééndaagse workshop

Nadere informatie

Stress & Burn Out. ubeon Academy

Stress & Burn Out. ubeon Academy Stress & Burn Out ubeon Academy Programma Stress & Burn Out, twee thema s die tot voor kort taboe waren in vele werkomgevingen, vragen vandaag de dag extra aandacht. Naast opleidingen gericht op individuele

Nadere informatie

Een klacht? Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Een klacht? Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Een klacht? Informatie over onze klachtenregeling Informatie voor patiënten F0070-3415 februari 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus

Nadere informatie

Werkgevers Helpdesk Mantelzorg

Werkgevers Helpdesk Mantelzorg Werkgevers Helpdesk Mantelzorg Bijna een of de vijf werknemers heeft mantelzorgtaken. Dat werkt door in uw organisatie. Praktisch, maar ook financieel. Hoe voorkomt u overbelaste medewerkers ten gevolge

Nadere informatie

KRAUTHAMMER YOUNG PROFESSIONAL PROGRAMMA

KRAUTHAMMER YOUNG PROFESSIONAL PROGRAMMA KRAUTHAMMER YOUNG PROFESSIONAL PROGRAMMA HERKEN JE DIT? Weet je nog hoe opwindend het is om aan het begin van een carrière te staan? Daarom wil je ook jouw young professionals helpen bij hun ontwikkeling.

Nadere informatie

Training Netwerken. Netwerken: wat is jouw bijdrage?

Training Netwerken. Netwerken: wat is jouw bijdrage? Training Netwerken Netwerken: wat is jouw bijdrage? Of je nou op zoek bent naar nieuwe klanten, wilt werken aan je carrière of effectiever wilt samenwerken met je collega s: het hebben van een goed netwerk

Nadere informatie

DE LETSELSCHADE RAAD / GOMA Een onderzoek naar de bekendheid, toepassing en naleving van de gedragscode GOMA na medische incidenten in ziekenhuizen

DE LETSELSCHADE RAAD / GOMA Een onderzoek naar de bekendheid, toepassing en naleving van de gedragscode GOMA na medische incidenten in ziekenhuizen DE LETSELSCHADE RAAD / GOMA Een onderzoek naar de bekendheid, toepassing en naleving van de gedragscode GOMA na medische incidenten in ziekenhuizen JORIS DE JONGH MARIEKE BOERMA AMSTERDAM, FEBRUARI 2014

Nadere informatie

Leerstraf So-Cool Informatie voor jongeren

Leerstraf So-Cool Informatie voor jongeren Raad voor de Kinderbescherming Ministerie van Veiligheid en Justitie Leerstraf So-Cool Informatie voor jongeren Je gaat de leerstraf So-Cool volgen. Deze brochure legt uit wat de leerstraf is en wat we

Nadere informatie

Het belang van openheid en goede communicatie, ook bij medische incidenten Presentatie GOMA-congres 31 mei 2013

Het belang van openheid en goede communicatie, ook bij medische incidenten Presentatie GOMA-congres 31 mei 2013 Het belang van openheid en goede communicatie, ook bij medische incidenten Presentatie GOMA-congres 31 mei 2013 Rutger Jan van der Gaag, voorzitter KNM Hoofdboodschap * Openheid en goede communicatie met

Nadere informatie

Stappenplan bij een incident PO

Stappenplan bij een incident PO Stappenplan bij een incident PO Hieronder staan acties beschreven die ondernomen kunnen worden als er sprake is van seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen. Voor sommige acties geldt dat ze

Nadere informatie

Creëren van een veilige meldcultuur

Creëren van een veilige meldcultuur Creëren van een veilige meldcultuur AZN, 28 juni 2012 Marieke de Boer, hoofd Centrum Patiëntveiligheid Isala Juni 2012 1 Maar wat is patiëntveiligheid? Het (nagenoeg) ontbreken van (de kans op) schade

Nadere informatie

Leerstraf So-Cool Informatie voor jongeren

Leerstraf So-Cool Informatie voor jongeren Raad voor de Kinderbescherming Ministerie van Veiligheid en Justitie Leerstraf So-Cool Informatie voor jongeren Je gaat de leerstraf So-Cool volgen. Deze brochure legt uit wat de leerstraf is en wat we

Nadere informatie

Afdeling Sociale Geneeskunde Patiëntveiligheid en verantwoordelijkheid in de zorg

Afdeling Sociale Geneeskunde Patiëntveiligheid en verantwoordelijkheid in de zorg Patiëntveiligheid en verantwoordelijkheid in de zorg Prof. dr. Cordula Wagner 1 Inhoud Wat weten we van veiligheidsrisico s? Wat zijn ontwikkelingen? Wie is verantwoordelijk? 2 Ziekenhuizen Hoog complex

Nadere informatie

Trainersopleiding. Process Communication Model

Trainersopleiding. Process Communication Model Trainersopleiding Process Communication Model Trainersopleiding Process Communication Model Zou je misschien, als je tijd hebt, hoor Het is je passie om mensen te helpen bij hun ontwikkeling. Maar je wilt

Nadere informatie

Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg. Carin Schröder 30 september ALS congres

Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg. Carin Schröder 30 september ALS congres Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg Carin Schröder 30 september ALS congres Wat doet u? Wie gebruikt er screening voor cognitief functioneren? Wie gebruikt

Nadere informatie

Communiceren met de doelgroep voor OA en PW Kinderopvang

Communiceren met de doelgroep voor OA en PW Kinderopvang Specificaties Onderwijsassistent Titel: Soort: Werksituatie: Eindproduct: Communiceren met de doelgroep voor OA en PW Kinderopvang Training Kinderdagverblijf, BSO of basisschool Demonstratie Niveau: 4

Nadere informatie

Consortium Effectieve Behandeling Gedragsproblemen LVG in het kader van het ZonMw-programma Onderzoek voor mensen met een verstandelijke beperking.

Consortium Effectieve Behandeling Gedragsproblemen LVG in het kader van het ZonMw-programma Onderzoek voor mensen met een verstandelijke beperking. Begeleiders in Beeld Consortium Effectieve Behandeling Gedragsproblemen LVG in het kader van het ZonMw-programma Onderzoek voor mensen met een verstandelijke beperking. Inleiding Begeleiders van mensen

Nadere informatie