GBS. Inhoud. GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? NVKVV. Kristien Roelens UZ Gent

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "GBS. Inhoud. GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? NVKVV. Kristien Roelens UZ Gent"

Transcriptie

1 GBS NVKVV Kristien Roelens UZ Gent 20 maart Inhoud GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? 2 1

2 Inhoud GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? 3 Gram positieve, beta-hemolytische bacterie Koloniseert frekwent de gastrointestinale en genitale tractus bij mens In ren 70 heeft men gezien dat GBS meest frekwente oorzaak van sepsis en meningitis bij kinderen < 3m is 4 2

3 Inhoud GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? 5 6 3

4 7 8 4

5 Inhoud GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? 9 Early onset GBS infectie Verticale transmissie Opstijgen intrapartum Blootstelling tijdens passage IU infectie bij intacte membranen (zeldzamer) Koloniseren van huid en slijmvliezen Invasieve infectie na aspiratie Doodgeboorte Ver gevorderde infectie bij geboorte 10 5

6 Late onset GBS infectie Transmissie Verticaal: 50 % gekoloniseerd bij geboorte Horizontaal Nosocomiaal Moeder naar kind Via moedermelk 11 Groep B streptococceninfectie bij de pasgeborene Klinische presentatie Early onset Late onset Begint 1ste levensuren Bijna altijd binnen 24-48u Begint tussen 1 week en 3 maanden na geboorte Mediane beginleeftijd 36 dd RDS Cardiovasculaire instabiliteit Apnoe RDS Cardiovasculaire instabiliteit Apnoe Bacteriëmie al dan niet met pneumonie Meningitis minder frekwent Sepsis > 25 % meningitis Soms arthritis of osteomyelitis Snelle deterioratie Minder fulminant verloop 12 6

7 Prognose early en late onset Mortaliteit 4 % - 6 % 8 x hoger bij pretermen (risico omgekeerd evenredig met zwangerschapsduur) Meningitis 50 % neurologisch deficit 29 % ernstige neurologische sequelen 13 Photo courtesy of Dr. Carol Baker Baylor College of Medicine, Houston, TX 14 7

8 Photo courtesy of Dr. Carol Baker Baylor College of Medicine, Houston, TX 15 Risicofactoren voor early onset GBS infectie Maternale vaginale kolonisatie Transiënt, intermittent, persisterend. Asymptomatisch. Gastro-intestinale tractus = reservoir. Hogere kolonisatiegraad bij zwarte ras. HIV heeft geen invloed. GBS bacteriurie = merker van uitgesproken maternale kolonisatie = meer kans op neonatale ziekte. 16 8

9 Risicofactoren voor early onset GBS infectie Toegenomen en verlengde blootstelling: Chorio-amnionitis (3 % van alle parturiënten). Intrapartum koorts: risicofactor voor falen van IPC. Langdurige vliesbreuk. Obstetrische procedures: Intra-uteriene foetale monitoring. Meer dan 4x vaginaal onderzoeken tijdens de arbeid. Lage antilichaamtiter: Jonge maternale leeftijd. Vorig kind met GBS infectie. 17 Risicofactoren: prematuriteit Risico 3-30 x hoger. Minder transfer van maternale antilichamen? 18 9

10 Risicofactoren voor late onset GBS infectie Maternale kolonisatie: niet zo sterk als voor early onset. Prematuriteit. Zwart ras: 3x hoger risico. 19 Inhoud GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? 20 10

11 Preventie richtlijnen Beleid in België (KCE) Rectovaginale kweek bij alle zwangere vrouwen tussen 35 en 37 weken Penicilline G 5 miljoen E IV als startdosis gevolgd door 2,5 miljoen E IV om de 4 uur tot aan de bevalling Bij penicilline allergie: Cefalosporines /Clindamycine 22 11

12

13 Potentiële ongewenste gevolgen van GBS preventie Daling GBS infecties enkel door negatief blijven van culturen zonder afname van klinische sepsis? Neen: duidelijke afname van klinische sepsis bij voldragen pasgeborenen na invoeren van preventierichtlijnen. Daling GBS infecties gaat gepaard met toename van andere (potentieel meer lethale) pathogenen? Neen: infectie-incidentie blijft stabiel of vermindert sinds invoeren van IPC. Toename van E. coli- en CNS-infecties bij pretermen en (V)LBW-baby s heeft wellicht niets te maken met IPC. Uitselectie van ampi-r niet-gbs-pathogenen? Neen: toename van ampi-r E. coli wordt ook vastgesteld buiten de NICU-setting. Uitselectie van ampi- of peni-r GBS? Enkel sporadische stijging van MIC gerapporteerd tot dicht bij gevoeligheidsdrempel: te volgen! Wel toenemende clinda-r (10-41 %) en erythro- R! 25 Inhoud GBS algemeen GBS epidemiologie Early onset GBS /late onset GBS Preventie richtlijnen 2003 Wat is nieuw? 26 13

14 27 Indicaties voor intrapartum GBS profylaxis (2010) Vorig kind met GBS sepsis GBS bacteriurie in huidige zwangerschap Pos GBS screening in huidige zwangerschap Ongekende GBS status en één van de volgende risicofactoren < 37 weken ROM 18 u Intrapartum koorts 38 C 28 14

15 Geen indicaties voor intrapartum profylaxis (2010) Kolonisatie gedurende een vorige zwangerschap GBS bacteriurie gedurende een vorige zwangerschap Neg GBS screening gedurende huidige zwangerschap Sectio vóór arbeid en vóór ROM Onafhankelijk van zwangerschapsduur Onafhankelijk van GBS status 29 GBS Resistance: Clindamycin and Erythromycin All Ages, * 47.7% 25.6% 24.8% 11.4% *Isolates are from CO, GA, MD, MN, NY, and OR data excluded since only earlyonset isolates were tested. Source: Active Bacterial Core surveillance / Emerging Infections Program 15

16 31 Dreigende vroeggeboorte 32 16

17 P-PROM 33 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Volledige uitwerking + AB BB + diff hemocultuur RX bij ademhalingsproblemen LP wanneer stabiel genoeg 34 17

18 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB 35 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB Geen RX of LP Klinisch: cave overdiagnose bij koorts ikv epidurale: overleg met gynecoloog 36 18

19 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Maternale indicatie voor GBS profylaxie? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB Routine klinische zorg M GBS+ bij ww Maternale GBS status onbekend met 1 risicofactor: < 37 ww; ROM 18u; T 38 C GBS bacteriurie gedurende huidige zwangerschap Vorig kind met GBS ziekte 37 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB Maternale indicatie voor GBS profylaxie? M kreeg 4u AB IV? Routine klinische zorg Observatie gedurende 48u Peni, ampi, cefazoline Clinda, vanco: voldoende effectief?? 38 19

20 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Maternale indicatie voor GBS profylaxie? M kreeg 4u AB IV? 37 ww + ROM < 18u? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB Routine klinische zorg Observatie gedurende 48u Observatie gedurende 48u 39 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Maternale indicatie voor GBS profylaxie? M kreeg 4u AB IV? 37 ww + ROM < 18u? <37 ww of ROM 18u? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB Routine klinische zorg Observatie gedurende 48u Observatie gedurende 48u Beperkte uitwerking BB + diff 6 à 12u na Observatie gedurende 48u 40 20

21 Neonatale aanpak Tekenen van sepsis? Maternale CA? Maternale indicatie voor GBS profylaxie? M kreeg 4u AB IV? 37 ww + ROM < 18u? <37 ww of ROM 18u? Volledige uitwerking + AB Beperkte uitwerking + AB Routine klinische zorg Observatie gedurende 48u Observatie gedurende 48u Beperkte uitwerking BB + diff 6 à 12u na Observatie gedurende 48u 41 Rapid test? 42 21

22 Besluit Incidentie eo GBS sepsis gedaald in laatste 20 ar dankzij IPC. GBS kolonisatiegraad bij zwangeren en dus transmissierisico naar pasgeborene blijven echter gelijk. GBS blijft aandachtspunt voor gynaecologen en kinderartsen! We wachten nog op de nieuwe richtlijnen van de Hoge Gezondheidsraad Antibiotica resistentie Aanpak neonatus P-PROM Sectio Rapid test 43 22

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties

VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties VSV Achterhoek Oost Protocol Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties Doel Het doel van dit protocol is preventie, herkenning, optimalisering van diagnostiek en behandeling van early-onset

Nadere informatie

Regionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap

Regionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap Regionaal Protocol Preventie van perinatale GBS ziekte bij à terme zwangerschap Achtergrond Streptococcus agalactiae, ook wel groep-b-streptococcus (GBS) genoemd, is een groep bacteriën die vaak in het

Nadere informatie

Preventie van groep B-streptokokken infectie

Preventie van groep B-streptokokken infectie Preventie van groep B-streptokokken infectie Het stroomdiagram dat is opgesteld door de NVOG en NvK vormt het uitgangspunt van dit lokale protocol (bijlage 1). Algemeen De vroege vorm van neonatale groep

Nadere informatie

VSV-Samen protocol GBS, Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties.

VSV-Samen protocol GBS, Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties. VSV-Samen protocol GBS, Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties. Documentgebied Groep(en) Autorisatie Beoordelaar(s) Documentbeheerder(s) Auteurs Datum publicatie 15-04-2019 Openbaar

Nadere informatie

VSV Preventie groep B streptokokken ziekte neonaat september 2011

VSV Preventie groep B streptokokken ziekte neonaat september 2011 VSV Preventie groep B streptokokken ziekte neonaat september 2011 1.0 EPIDEMIOLOGIE In Nederland is circa 20% van alle zwangeren draagster van GBS. Naar schatting zal gemiddeld 50% van alle kinderen, van

Nadere informatie

VSV Samen Protocol: Langdurig gebroken vliezen a terme

VSV Samen Protocol: Langdurig gebroken vliezen a terme VSV Samen Protocol: Langdurig gebroken vliezen a terme Documentgebied Groep(en) Autorisatie Beoordelaar(s) Documentbeheerder(s) Auteur Verloskunde, kraamzorg, kindergeneeskunde Alle leden aangesloten bij

Nadere informatie

Vroege infectie bij baby s

Vroege infectie bij baby s Kindergeneeskunde Vroege infectie bij baby s www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN047 / Vroege infectie bij baby s / 08-10-2019 2 Vroege infectie

Nadere informatie

Transmuraal protocol GBS en zwangerschap

Transmuraal protocol GBS en zwangerschap Transmuraal protocol GBS en zwangerschap 1. Inleiding De groep-b-streptococ (GBS), ook wel Streptococcus agalactiae genoemd, behoort met onder andere de groep-a-streptococcen tot de pyogene streptococcen.

Nadere informatie

GBS-screening. herbekeken. UZ Gasthuisberg. GSO Britt Van Meensel Supervisie: Prof. Dr. J. Verhaegen Dr. J. Frans

GBS-screening. herbekeken. UZ Gasthuisberg. GSO Britt Van Meensel Supervisie: Prof. Dr. J. Verhaegen Dr. J. Frans GBS-screening herbekeken UZ Gasthuisberg GSO Britt Van Meensel Supervisie: Prof. Dr. J. Verhaegen Dr. J. Frans Inhoud Inleiding Guidelines GBS-screening Conclusie en Actieplan Slide 2 Inhoud Inleiding

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap

Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap 1 Groep-B-streptokokken (GBS) en zwangerschap De groep B streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina aanwezig is. Dat kan meestal geen

Nadere informatie

NVOG Voorlichtingsbrochure GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP

NVOG Voorlichtingsbrochure GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP NVOG Voorlichtingsbrochure GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP 1. Inleiding 2. Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 3. Hoe vaak komen GBS voor bij zwangeren? 4.

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken en zwangerschap. Poli Gynaecologie

Groep-B-streptokokken en zwangerschap. Poli Gynaecologie 00 Groep-B-streptokokken en zwangerschap Poli Gynaecologie De inhoud van deze voorlichtingsfolder is samengesteld door de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG). Deze folder is zeer

Nadere informatie

Infectie bij de pasgeborene

Infectie bij de pasgeborene Infectie bij de pasgeborene www.jijwij.nl Introductie Pasgeboren baby's kunnen ziek worden door infecties. Als dat binnen drie dagen na de geboorte gebeurt, spreken we van een vroege vorm van een infectie.

Nadere informatie

NVOG Voorlichtingsbrochure GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP

NVOG Voorlichtingsbrochure GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP NVOG Voorlichtingsbrochure GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP 1. Inleiding 2. Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 3. Hoe vaak komen GBS voor bij zwangeren? 4.

Nadere informatie

Groep B Streptokokken en Zwangerschap Gynaecologie

Groep B Streptokokken en Zwangerschap Gynaecologie Groep B Streptokokken en Zwangerschap Gynaecologie Locatie Hoorn/Enkhuizen GROEP B STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP 1. Inleiding 2. Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 3. Hoe vaak komen GBS voor bij zwangeren?

Nadere informatie

Groep B streptokokken en zwangerschap

Groep B streptokokken en zwangerschap Patiënteninformatie Groep B streptokokken en zwangerschap Informatie over een infectie met groep B streptokokken bij zwangerschap Inhoudsopgave Pagina Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 4 Hoe vaak

Nadere informatie

Zwangerschap en groep-bstreptokokken

Zwangerschap en groep-bstreptokokken Zwangerschap en groep-bstreptokokken Ziekenhuis Gelderse Vallei Inhoud Inleiding 3 Wat zijn Groep-B-streptokokken? 3 Hoe vaak komen Groep-B-streptokokken voor bij zwangeren? 3 De gevolgen van GBS voor

Nadere informatie

Groep-B streptokokken en zwangerschap

Groep-B streptokokken en zwangerschap Groep-B streptokokken en zwangerschap De groep B streptokok is een bacterie. Zwangere vrouwen hebben deze bacterie soms in de vagina (schede). Dat kan meestal geen kwaad, maar een klein aantal baby s wordt

Nadere informatie

Zorgprotocol. Groep B-streptokokken bij de pasgeborene. 1. Introductie

Zorgprotocol. Groep B-streptokokken bij de pasgeborene. 1. Introductie Groep B-streptokokken bij de pasgeborene 1. Introductie Een klein aantal pasgeborenen wordt ernstig ziek door een infectie met de Groep B- streptokokkenbacterie (GBS-ziekte). Deze ziekte kan goed worden

Nadere informatie

Groep B streptokokken en zwangerschap

Groep B streptokokken en zwangerschap Groep B streptokokken en zwangerschap Informatie voor patiënten F0538-3415 oktober 2015 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK

Nadere informatie

Zorgprotocol GBS bij de pasgeborene

Zorgprotocol GBS bij de pasgeborene Zorgprotocol GBS bij de pasgeborene 1. Inleiding 1 Zwangere vrouwen hebben deze bacterie soms in de vagina (schede). Dat kan meestal geen kwaad, maar een klein aantal baby s wordt ernstig ziek door een

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Groep-B-streptokokken en zwangerschap. rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Groep-B-streptokokken en zwangerschap. rkz.nl Patiënteninformatie Groep-B-streptokokken en zwangerschap rkz.nl Inleiding De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina (schede) aanwezig is. Meestal kan deze bacterie

Nadere informatie

Streptococcus agalactiae

Streptococcus agalactiae Inleiding In hebben 33 Belgische laboratoria 11 stammen van de groep B streptokokken (GBS) naar het referentielaboratorium (C.H.U. Liège) verstuurd. De stammen werden geïsoleerd uit bloed, C.S.V. of normaal

Nadere informatie

6 10 weken 10-13 weken 14-18 weken 18-20 weken 24 26 weken 27 32 weken 32 36 weken 37-40 weken 41 42 weken

6 10 weken 10-13 weken 14-18 weken 18-20 weken 24 26 weken 27 32 weken 32 36 weken 37-40 weken 41 42 weken Time task matrix zorgproces bij risico op dragerschap GBS 10 maart 2015 Alles in rood is specifiek voor zwangeren risicofactoren op GBS ziekte bij pasgeborene, alles in zwart is gebruikelijke zorg voor

Nadere informatie

MRSA in de verloskunde Dépistage MRSA en gynécologie Sara Pinxten

MRSA in de verloskunde Dépistage MRSA en gynécologie Sara Pinxten MRSA in de verloskunde Dépistage MRSA en gynécologie Sara Pinxten Verpleegkundig ziekenhuishygiëniste AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Probleemstelling uit de praktijk Sedert januari 2010 gebeurt in AZ Sint-Jan

Nadere informatie

Obstetrie. Groep B streptokokken en zwangerschap

Obstetrie. Groep B streptokokken en zwangerschap Obstetrie Groep B streptokokken en zwangerschap Inhoudsopgave 1. Inleiding...4 2. Wat zijn groep B streptokokken (GBS)?...4 3. Hoe vaak komen GBS voor bij zwangeren?...4 4. Hoeveel kans heeft een pasgeboren

Nadere informatie

Groep B streptokokken en zwangerschap

Groep B streptokokken en zwangerschap 1/5 Verloskunde Groep B streptokokken en zwangerschap Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Wat zijn groep B streptokokken (GBS)? 3. Hoe vaak komen GBS voor bij zwangere vrouwen? 4. Hoeveel kans heeft een pasgeboren

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Groep-B-streptokokken en zwangerschap Refaja Ziekenhuis Stadskanaal Groep-B-streptokokken en zwangerschap GROEP-B-STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP INLEIDING De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina (schede)

Nadere informatie

Gynaecologie / obstetrie Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Gynaecologie / obstetrie Groep-B-streptokokken en zwangerschap Inleiding Gynaecologie / obstetrie Groep-B-streptokokken en zwangerschap De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina (schede) aanwezig is. Meestal kan deze bacterie

Nadere informatie

IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte

IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte IN ZWANG PROTOCOL: Preventie recidief spontane vroeggeboorte DEFINITIE: Vroeggeboorte: bevalling bij amenorroeduur < 37 weken Bij een zwangerschapsduur van meer dan 35 weken wordt het risico van belangrijke

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Groep-B-streptokokken en zwangerschap Groep-B-streptokokken en zwangerschap Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel vrouwen in de vagina (schede) aanwezig

Nadere informatie

Kwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012

Kwetsbaar zwanger. Kind en Gezin. Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent. 25 oktober 2012 Kwetsbaar zwanger Kind en Gezin Kristien Roelens Martine Meulebroek UZ Gent 25 oktober 2012 1 1 Indeling Tieners en zwangerschap Lage SES en zwangerschap Migranten en zwangerschap Geweld en zwangerschap

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Groep-B-streptokokken en zwangerschap Groep-B-streptokokken en zwangerschap Inleiding De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel vrouwen in de vagina (schede) aanwezig is. Meestal kan deze bacterie geen kwaad voor een zwangere en

Nadere informatie

Richtlijn Early-onset Infectie, Neonatale, Preventie van

Richtlijn Early-onset Infectie, Neonatale, Preventie van : Pagina 1 van 8 Inhoud Doel... 1 Doelgroep... 1 Algemene aandachtspunten... 1 Epidemiologische gegevens... 1 Werkwijze... 2 ANAMNESE & LICHAMELIJK ONDERZOEK... 2 KIND... 2 Aanvullende diagnostiek... 4

Nadere informatie

groep-b-streptokokken en zwangerschap

groep-b-streptokokken en zwangerschap patiënteninformatie groep-b-streptokokken en zwangerschap De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina (schede) aanwezig is. Meestal kan deze bacterie geen kwaad voor

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Patiënteninformatie. Groep-B-streptokokken en zwangerschap Groep-B-streptokokken en Patiënteninformatie Groep-B-streptokokken en 1 Inleiding De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina aanwezig is. Meestal kan deze bacterie

Nadere informatie

groep-bstreptokokken en zwangerschap patiënteninformatie Inleiding Wat zijn Groep-B-streptokokken Hoe vaak komt GBS voor bij zwangere vrouwen

groep-bstreptokokken en zwangerschap patiënteninformatie Inleiding Wat zijn Groep-B-streptokokken Hoe vaak komt GBS voor bij zwangere vrouwen patiënteninformatie groep-bstreptokokken en zwangerschap Inleiding De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina (schede) aanwezig is. Meestal kan deze bacterie geen

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Groep-B-streptokokken en zwangerschap Gynaecologie Groep-B-streptokokken en zwangerschap www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Wat zijn groep-b-streptokokken?... 3 Hoe vaak komen groep-b-streptokokken voor bij zwangeren?... 3 De gevolgen van GBS

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Patiënteninformatie. Groep-B-streptokokken en zwangerschap Groep-B-streptokokken en zwangerschap Patiënteninformatie Groep-B-streptokokken en zwangerschap Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Wat zijn Groep-Bstreptokokken? 3 Hoe vaak komen Groep- B-streptokokken voor bij

Nadere informatie

Groep B streptokokken en zwangerschap

Groep B streptokokken en zwangerschap Groep B streptokokken en zwangerschap In deze folder leest u meer over de bacterie groep B streptokok. Zwangere vrouwen hebben deze bacterie soms in de vagina (schede). Dat kan meestal geen kwaad, maar

Nadere informatie

Groep-Bstreptokokken. zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Groep-Bstreptokokken. zwangerschap. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Groep-Bstreptokokken en zwangerschap Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding De groep-b-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina (schede) aanwezig is. Meestal kan deze

Nadere informatie

Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties (Adaptatie van de NICE-richtlijn)

Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties (Adaptatie van de NICE-richtlijn) Preventie en behandeling van early-onset neonatale infecties (Adaptatie van de NICE-richtlijn) Definitieve versie april 2017 Deze richtlijn is tot stand gekomen door financiering van Stichting Kwaliteitsgelden

Nadere informatie

Groep B-streptokokken en zwangerschap

Groep B-streptokokken en zwangerschap Groep B-streptokokken en zwangerschap GROEP B-STREPTOKOKKEN EN ZWANGERSCHAP De groep B-streptokok is een bacterie die bij veel zwangere vrouwen in de vagina aanwezig is. Meestal kan deze bacterie geen

Nadere informatie

Groep-B-streptokokken en zwangerschap

Groep-B-streptokokken en zwangerschap Groep-B-streptokokken en zwangerschap Gynaecologie Beter voor elkaar 1 Groep-B-streptokokken en zwangerschap Inleiding Door middel van deze folder wil het Ikazia Ziekenhuis u enige informatie geven over

Nadere informatie

Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks

Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks Induction of Labor versus Expectant management in women with Preterm Prelabor Rupture of Membranes between 34 and 37 weeks David van der Ham namens de PPROMEXIL projectgroep ISRCTN 29313500 ZonMW projectnummer:

Nadere informatie

Groep B streptokokken en zwangerschap

Groep B streptokokken en zwangerschap Groep B streptokokken en zwangerschap De 'groep B streptokok' is een bacterie. Zwangere vrouwen hebben deze bacterie soms in de vagina. Dat kan meestal geen kwaad, maar een klein aantal baby s wordt ernstig

Nadere informatie

Hoge Gezondheidsraad PREVENTIE VAN PERINATALE GROEP B STREPTOKOKKENINFECTIES

Hoge Gezondheidsraad PREVENTIE VAN PERINATALE GROEP B STREPTOKOKKENINFECTIES Hoge Gezondheidsraad PREVENTIE VAN PERINATALE GROEP B STREPTOKOKKENINFECTIES Hoge Gezondheidsraad PREVENTIE VAN PERINATALE GROEP B STREPTOKOKKENINFECTIES Aanbevelingen van de Hoge Gezonheidsraad, 2003

Nadere informatie

GROEP B STREPTOKOKKEN POSITIEF, NEGATIEF?

GROEP B STREPTOKOKKEN POSITIEF, NEGATIEF? Arteveldehogeschool Katholiek Hoger Onderwijs Gent Bachelor in de Vroedkunde Campus Kantienberg Voetweg 66, BE-9000 Gent GROEP B STREPTOKOKKEN POSITIEF, NEGATIEF? Consequenties en preventie van GBS-kolonisatie

Nadere informatie

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15

Voorwoord 13. Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 Inhoudstafel Voorwoord 13 Hoofdstuk 1 Fysiologisch en anatomisch rappel 15 1.1 Menstruele cyclus 15 1.1.1 Ovulatie 15 1.1.2 Menstruele cyclus ter hoogte van het endometrium 17 1.2 Gametogenese 18 1.3 De

Nadere informatie

PROTOCOL DREIGENDE PARTUS

PROTOCOL DREIGENDE PARTUS PROTOCOL DREIGENDE PARTUS PREMATURUS Definitie We spreken van een dreigende partus prematurus wanneer er sprake is van gebroken vliezen en/of contracties bij een amenorroeduur tussen de 24 en 36+6 weken.

Nadere informatie

Ketenprotocol. Langdurig gebroken vliezen bij a terme zwangeren. Auteurs: J. Brevoord, D. Boezaard, E. Davelaar

Ketenprotocol. Langdurig gebroken vliezen bij a terme zwangeren. Auteurs: J. Brevoord, D. Boezaard, E. Davelaar Ketenprotocol Langdurig gebroken vliezen bij a terme zwangeren Auteurs: J. Brevoord, D. Boezaard, E. Davelaar Datum: 15 December 2015 Algemeen Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer

Nadere informatie

Langdurig gebroken vliezen rondom de bevalling

Langdurig gebroken vliezen rondom de bevalling Langdurig gebroken vliezen rondom de bevalling Ziekenhuis Gelderse Vallei Wat zijn gebroken vliezen? Gebroken vliezen betekent dat er vruchtwater uit de baarmoeder loopt. A terme betekent dat de vliezen

Nadere informatie

HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP. Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014

HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP. Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014 HEPATITIS B EN ZWANGERSCHAP Ann-Sophie Page & Gerbrich van den Bosch 04-11-2014 INTRODUCTIE HBV = dsdna virus, hoge viremie, zeer infectieus (50-100x infectieuzer dan HIV) Transmissie door contact met

Nadere informatie

Zwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht

Zwangerschap en HBV. Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht Zwangerschap en HBV Greet Boland Nationaal Hepatitis Centrum, Amersfoort Afdeling Virologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht 1 Virale aandoeningen die verticaal overdraagbaar zijn HIV Hepatitis B

Nadere informatie

Langdurig gebroken vliezen. Verloskunde

Langdurig gebroken vliezen. Verloskunde Langdurig gebroken vliezen Verloskunde Inhoudsopgave Langdurig gebroken vliezen 3 Controles bij langdurig gebroken vliezen 3 Instructies voor thuis 3 Neem contact op met het Centrum voor Geboortezorg als:

Nadere informatie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte 1 Deze brochure geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar een periode

Nadere informatie

24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst

24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst 24 weken zwanger en dan? Kansen, onmogelijkheden, resultaten en toekomst Dr. J.J. Duvekot, gynaecoloog/perinatoloog Moeder en Kind Centrum subafdeling verloskunde en prenatale geneeskunde Erasmus MC, Rotterdam

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Groep-Bstreptokokken. zwangerschap

PATIËNTEN INFORMATIE. Groep-Bstreptokokken. zwangerschap PATIËNTEN INFORMATIE Groep-Bstreptokokken en zwangerschap Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis, u enige informatie geven over deze groep-b-streptokokkenziekte De groep-bstreptokok is

Nadere informatie

Vereenvoudigde Nederlandse samenvatting

Vereenvoudigde Nederlandse samenvatting Vereenvoudigde Nederlandse samenvatting 151 152 Vroeggeboorte In de westerse wereld wordt 5 tot 13 procent van alle kinderen te vroeg geboren, waarbij vroeggeboorte wordt gedefinieerd als een zwangerschapsduur

Nadere informatie

Emprisch antibioticabeleid kindergeneeskunde Medisch Centrum Alkmaar per leeftijd

Emprisch antibioticabeleid kindergeneeskunde Medisch Centrum Alkmaar per leeftijd Emprisch antibioticabeleid kindergeneeskunde Medisch Centrum Alkmaar per leeftijd Auteurs: Duijvestijn, Brinkhorst, Maingay Okt. 2014 1. kinderen van 0-1 maand (0-28 dagen) 2. kinderen van 1 tot 3 maanden

Nadere informatie

Antibiotica. En welke dan? Prof. Dr. PHJ van der Voort Intensivist OLVG Amsterdam

Antibiotica. En welke dan? Prof. Dr. PHJ van der Voort Intensivist OLVG Amsterdam Antibiotica. En welke dan? Prof. Dr. PHJ van der Voort Intensivist OLVG Amsterdam Casus Plaats van AB in sepsis behandeling Welke infecties, welke bacteriën, welke AB Vragen? Casus Man 68 jr Cruise Om

Nadere informatie

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals)

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Kliniek dag 0 Een zwangere vrouw van 36j (A-) wordt opgenomen

Nadere informatie

Kraamafdeling. Vroegtijdige weeën. gebroken vliezen en vroeggeboorte

Kraamafdeling. Vroegtijdige weeën. gebroken vliezen en vroeggeboorte Kraamafdeling Vroegtijdige weeën gebroken vliezen en vroeggeboorte In deze folder leest u over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar

Nadere informatie

HIP-studie Eerste resultaten

HIP-studie Eerste resultaten HIP-studie Eerste resultaten Dian Winkelhorst, MD Department of Experimental Immunohematology, Sanquin Division Fetal Therapy, department of Obstetrics, LUMC 26 September 2018 1 Foetale en Neonatale Alloimmuun

Nadere informatie

Samenvatting in het Nederlands. Samenvatting, conclusies en toekomstperspectieven.

Samenvatting in het Nederlands. Samenvatting, conclusies en toekomstperspectieven. Samenvatting in het Nederlands Populatie farmacokinetiek van antibiotica ter preventie van groep B streptokokken-ziekte: Samenvatting, conclusies en toekomstperspectieven. Afkortingen AUC CDC GBS MCS MRC

Nadere informatie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Inleiding In deze folder leest u meer over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar een

Nadere informatie

Frapper fort et frapper vite

Frapper fort et frapper vite Antibacteriële therapie van volwassenen met sepsis Frapper fort et frapper vite Jeroen van der Hilst Internist-infectioloog Frapper fort et frapper vite Paul Ehrlich, address to the 17th International

Nadere informatie

Koorts bij zuigelingen

Koorts bij zuigelingen Koorts bij zuigelingen En waarom we er altijd een beetje bang van moeten zijn Herfstsymposium 2015 ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis Mark van Oort Definitie Waar hebben we het over: rectaal gemeten temperatuur

Nadere informatie

Samenvatting in het Nederlands. Samenvatting, conclusies en toekomstperspectieven.

Samenvatting in het Nederlands. Samenvatting, conclusies en toekomstperspectieven. Samenvatting in het Nederlands Populatie farmacokinetiek van antibiotica ter preventie van groep B streptokokken-ziekte: Samenvatting, conclusies en toekomstperspectieven. Afkortingen AUC CDC GBS MCS MRC

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Informatie voor ouders Pasgeborene met (een verhoogd risico op) een infectie Pasgeborene met (een verhoogd risico op) een infectie 20180127 Pasgeborene met (een verhoogd risico op) een infectie.indd 1

Nadere informatie

Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva

Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva Evaluatie van surveillance hemoculturen bij hematologische patiënten onder immunosuppressiva An Joosten 30/03/2010 30/03/2010 1 Surveillance hemoculturen Inleiding Bloedstroom infecties (BSI) Predisponerende

Nadere informatie

chapter TWELVE Nederlandse samenvatting

chapter TWELVE Nederlandse samenvatting chapter TWELVE Nederlandse samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING TWELVE Bacteriurie, de aanwezigheid van bacteriën in de urine, is een veel voorkomende bevinding bij vrouwen. Bacteriurie wordt onderverdeeld

Nadere informatie

Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven. Dr. Joke Koelewijn

Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven. Dr. Joke Koelewijn PSIE: resultaten wijzigingen per 1 juli 2011 Typering Rhc-antigeen en tweede screening Rhc-negatieven Dr. Joke Koelewijn Met dank aan: Heleen Woortmeijer (Sanquin Diagnostiek) Yolentha Messemaker-Slootweg

Nadere informatie

Dreigende Partus prematurus 02/2017

Dreigende Partus prematurus 02/2017 Dreigende Partus prematurus 02/2017 Dit document bevat mogelijk vertrouwelijke informatie van JIJWIJ. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van JIJWIJ

Nadere informatie

Factsheet Zwangerschap en Geboorte 2016 gegevens onder embargo tot donderdag 25 januari, 08.00u

Factsheet Zwangerschap en Geboorte 2016 gegevens onder embargo tot donderdag 25 januari, 08.00u Factsheet Zwangerschap en Geboorte 2016 gegevens onder embargo tot donderdag 25 januari, 08.00u Een globaal overzicht uit de perinatale registratie In Nederland worden gegevens over de perinatale zorg

Nadere informatie

VROEGTIJDIGE WEEËN EN DREIGENDE VROEGGEBOORTE

VROEGTIJDIGE WEEËN EN DREIGENDE VROEGGEBOORTE VROEGTIJDIGE WEEËN EN DREIGENDE VROEGGEBOORTE 335 Inleiding Deze folder geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar

Nadere informatie

Dreigende vroeggeboorte

Dreigende vroeggeboorte Dreigende vroeggeboorte U bent zwanger en heeft te maken met een dreigende vroeggeboorte. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken. Een periode van 37 tot 42 weken wordt gezien als een normale duur van

Nadere informatie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Inleiding Deze folder geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar een

Nadere informatie

Probably not important

Probably not important Probably not important Definitie counseling Laagdrempelige vorm van (emotionele) hulpverlening Letterlijk: raadgeven Het doel van counseling is het helpen van mensen bij: Het oplossen of hanteren van problemen

Nadere informatie

Voorbeeld Perinatale Audit 1

Voorbeeld Perinatale Audit 1 Voorbeeld Perinatale Audit 1 Doel Doel van de audits is om de kwaliteit van de zorgverlening te verbeteren door reflectie op het eigen handelen. Het uiteindelijke doel is een daling van de perinatale sterfte.

Nadere informatie

vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte

vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte patiënteninformatie vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Inleiding Deze folder geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld

Nadere informatie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte. Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Afdeling Verloskunde/Gynaecologie Inleiding Deze brochure geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap

Nadere informatie

Screening van pasgeborenen

Screening van pasgeborenen Screening van pasgeborenen Algemeen en prenataal Arjan Lock, arts M&G 6 november 2014 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

Van sepsis tot orgaanfalen

Van sepsis tot orgaanfalen Van sepsis tot orgaanfalen Hoe een infectie uit de hand kan lopen in neutropene patiënten 21 januari 2015 J.C. Regelink, internist hematoloog 4 th Nursing Symposoim Inhoud Historie Begrippen Sepis en orgaanfalen

Nadere informatie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Inleiding In deze brochure wordt informatie gegeven over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken,

Nadere informatie

vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte patiënteninformatie

vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte patiënteninformatie patiënteninformatie vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Inleiding Deze folder geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld

Nadere informatie

Infectieuze endocarditis:

Infectieuze endocarditis: Infectieuze endocarditis: liefst te voorkomen, te genezen als het moett Huisartsensymposium Universitair Cardiologisch Netwerk Antwerpen (UCNA) Dr. Petra Belkova 1 IE epidemiologie 2 Leeftijd 36-69 jaar

Nadere informatie

ENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor gynaecologen

ENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor gynaecologen ENQUÊTE COLLEGE MOEDER/PASGEBORENE Materniteit & neonatologie Deel voor gynaecologen LUIK 1. Algemene vragen (kwantitatief luik) Hoeveel bevallingen hadden plaats in uw dienst in de loop van 2004? Aantal

Nadere informatie

Vroeggeboorte wordt door de World Health Organisation (WHO) gedefinieerd als geboorte

Vroeggeboorte wordt door de World Health Organisation (WHO) gedefinieerd als geboorte SUMMARY IN DUTCH (Samenvatting in het Nederlands) Inleiding Vroeggeboorte wordt door de World Health Organisation (WHO) gedefinieerd als geboorte voor 37 voldragen zwangerschapsweken of voor 259 dagen

Nadere informatie

Gynaecologie. Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte

Gynaecologie. Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Gynaecologie Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Inleiding Deze brochure geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40

Nadere informatie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte. Poli Gynaecologie

Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte. Poli Gynaecologie 00 Vroegtijdige weeën en dreigende vroeggeboorte Poli Gynaecologie 1 Inleiding Deze folder geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld

Nadere informatie

Perinatale infecties, aangepast protocol AMC/VU voor MCA

Perinatale infecties, aangepast protocol AMC/VU voor MCA Perinatale infecties, aangepast protocol AMC/VU voor MCA Voor koorts zonder focus < 1 maand van thuis: zie protocol koorts zonder focus 0-1 maand MCA Bacteriële infecties Inleiding Bacteriële infecties

Nadere informatie

Streptococcus agalactiae

Streptococcus agalactiae Gegevens van het referentielaboratorium Dr. P. MELIN C.H.U. - Medicale Microbiologie Sart-Tilman Bât. 23 4 Liège Tel. : 43/66.24.38 Fax : 43/66.24.4 E-mail : Pierrette.melin@chu.ulg.ac.be Inleiding In

Nadere informatie

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen

Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen Urineweginfecties (UWI s): Antibiotica en resistentie bij microorganismen in verpleeghuizen - SNIV 2012 -, De Reehorst, Driebergen Dr. Ine Frénay, arts-microbioloog RLM Dordrecht- Gorinchem 1 Indeling

Nadere informatie

Internationale positie van Nederlandse geboortezorg is verbeterd

Internationale positie van Nederlandse geboortezorg is verbeterd Voor dit bericht geldt een embargo tot maandag 26 november 2018, 09.05 uur Utrecht, 26-11-2018 EURO-PERISTAT 2018 over cijfers uit 2015 Internationale positie van Nederlandse geboortezorg is verbeterd

Nadere informatie

Vrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte

Vrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte Samenvatting Vrouwen die zwanger zijn van een meerling hebben een verhoogde kans op vroeggeboorte in vergelijking met vrouwen die zwanger zijn van een eenling. Ongeveer 5-9% van de eenlingen wordt te vroeg

Nadere informatie

Ketenprotocol. Kraamconsulten kinderartsen. Auteurs: E.D. Stam

Ketenprotocol. Kraamconsulten kinderartsen. Auteurs: E.D. Stam Ketenprotocol Kraamconsulten kinderartsen Auteurs: E.D. Stam Datum: 19 januari 2017 Algemeen Het Verloskundig Samenwerkings Verband Zoetermeer (VSV Zoetermeer ) is in 2012 formeel opgericht ter verbetering

Nadere informatie

Misschien hebt u na het lezen van deze informatie nog vragen. Uw gynaecoloog geeft u dan aanvullende informatie.

Misschien hebt u na het lezen van deze informatie nog vragen. Uw gynaecoloog geeft u dan aanvullende informatie. Vroegtijdige weeën en vroeggeboorte Op deze pagina geven we informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar een periode van 37

Nadere informatie

Inleiding Vroegtijdige weeën Vroegtijdig gebroken vliezen

Inleiding Vroegtijdige weeën Vroegtijdig gebroken vliezen Vroegtijdige weeën Inleiding Deze brochure geeft informatie over de oorzaak, gevolgen en behandeling van vroegtijdige weeën. Een zwangerschap duurt gemiddeld 40 weken, maar een periode van 37 tot 42 weken

Nadere informatie

Geboorteplan. Geboorteplan van...

Geboorteplan. Geboorteplan van... Geboorteplan Geboorteplan van Wie zal er bij de bevalling aanwezig zijn?.. Op welke manier kan je partner je helpen tijdens de bevalling? Hoe kan of wil je als partner betrokken worden bij de bevalling?

Nadere informatie