Pedagogische taak van de leraar. Jan Marten Praamsma

Transcriptie

1 Pedagogische taak van de leraar Jan Marten Praamsma

2 Each individual, each unit who is the carrier of the lifeexperience of his group, in time passes away. Yet the life of the group goes on ( ) The primary ineluctable facts of the birth and death of each one of the constituent members in a social group determine the necessity of education

3 Opvoeding Opvoeding betreft de wijze waarop een samenleving een nieuwe generatie inleidt in haar wijze van denken, werken en leven opdat die nieuwe generatie het denken, werken en leven van de oude generatie op termijn geheel kan overnemen, voortzetten en verder ontwikkelen.

4

5 Waarom onderwijs in onze samenleving? Toenemende complexiteit Kennisintensiteit Onvoorspelbare biografie Democratie Onderwijs neemt een deel van de opvoeding over.

6 Even terug naar het begin van de 19 e eeuw

7 Twee onderwijsvormen LO HO MULO ULO Univ. LS Lat. School

8 Standenmaatschappij LO HO MULO ULO Univ. LS Lat. School

9 Standenmaatschappij LO MO HO MULO ULO HBS Univ. LS 1863 Thorbecke Lat. School

10 Standenmaatschappij LO MO Hogescholen HO MULO ULO HBS Univ. LO 1863 Thorbecke Lat. School

11 Standenmaatschappij LO MO Hogescholen HO MMS MULO ULO LO Huis houd scho ol Amb acht ssch ool HBS 1863 Thorbecke Univ. Gymn asium 1876

12 Standenmaatschappij Hogescholen MULO Univ. MMS ULO LO Huis houd scho ol Amb acht ssch ool HBS 1863 Thorbecke Gymn asium 1876

13 Standenmaatschappij Hogescholen MULO Univ. MMS ULO LO Huis houd scho ol Amb acht ssch ool HBS 1863 Thorbecke Gymn asium 1876

14 Standenmaatschappij Hogescholen MULO Univ. MMS ULO LO Huis houd scho ol Amb acht ssch ool HBS 1863 Thorbecke Gymn asium 1876

15 Mammoetwet HO Univ MBO HBO VO LBO MAV O HA VO VWO LO Lagere school

16 Na de mammoetwet HO Univ MBO HBO VO LBO MAV O HA VO VWO LO Basisschool

17 Na de mammoetwet HO HBO Univ MBO VO LBO MAV O HA VO VWO LO Basisschool

18 Basisvorming HO HBO Univ MBO VO LBO MAV O HA VO VWO LO Lagere Basisschool school

19 VMBO HO HBO Univ MBO VO VMBO HA VO VWO LO Basisschool

20 Tweede fase HO HBO Univ MBO VO VMBO HA VO VWO LO Basisschool

21 Onderwijs Onderwijs betreft de wijze waarop een samenleving een nieuwe generatie inleidt in haar wijze van denken, werken en leven opdat die nieuwe generatie het denken, werken en leven van de oude generatie op termijn geheel kan overnemen, voortzetten en verder ontwikkelen. Onderwijs weerspiegelt maatschappelijke idealen en toekomstbeelden

22 Drie historische lijnen 1 Vrijheid van onderwijs

23 Vrijheid van onderwijs Thorbecke, grondwet 1848 Tegen staatspedagogiek Tegenhanger van de leerplicht Ingevuld als levensbeschouwelijk onderwijs Onderwijsraad: terug naar 1848

24 Drie historische lijnen 1 Vrijheid van onderwijs 2 Levensbeschouwing

25 Levensbeschouwelijke vorming Onderwijswetten begin 19 e eeuw: "Het schoolonderwijs wordt onder het aanleren van gepaste en nuttige kundigheden dienstbaar gemaakt aan de ontwikkeling van de verstandelijke vermogens der kinderen en aan hun opleiding tot alle christelijke en maatschappelijke deugden"

26 Wet op het voortgezet onderwijs De periode van voorbereidend hoger onderwijs is ingericht volgens profielen. Een profiel is een samenhangend onderwijsprogramma, zodanig ingericht dat het biedt: a) een algemene maatschappelijke voorbereiding en persoonlijke vorming, b) een algemene voorbereiding op het hoger onderwijs, en c) een bijzondere voorbereiding op groepen van naar inhoud verwante opleidingen in het hoger onderwijs.

27 Drie historische lijnen 1 Vrijheid van onderwijs 2 Levensbeschouwing 3 Vernieuwingsonderwijs

28 De nieuwe school Twee thema s Kunstmatigheid van de school Vom Kinde Aus

29 Traditionele vernieuwingsscholen Montessori Dalton Jenaplan Werkplaats

30 Onderwijs Onderwijs betreft de wijze waarop een samenleving een nieuwe generatie inleidt in haar wijze van denken, werken en leven opdat die nieuwe generatie het denken, werken en leven van de oude generatie op termijn geheel kan overnemen, voortzetten en verder ontwikkelen. Onderwijs weerspiegelt maatschappelijke idealen en toekomstbeelden

31 Historische lijnen tesamen Ieder heeft de vrijheid zelf een school op te richten. Onderwijskundige ideeën Levensbeschouwelijke ideeën Altijd over de vraag:

32 Hoe leiden we een nieuwe generatie in, in onze wijze van denken, werken en leven opdat die nieuwe generatie het denken, werken en leven van onze oude generatie op termijn geheel kan overnemen, voortzetten en verder ontwikkelen.

33 (pauze)

34

35 Pedagogische relatie Asymmetrisch Jij bent verantwoordelijk voor hun leren Zij moeten naar jou luisteren voor hun eigen bestwil Maar tegelijkertijd Ben je voortdurend gericht op hun groeiende zelfstandigheid Ben je steeds bezig jezelf overbodig te maken!

36 Orde houden Als we orde houden perken we ruimte van leerlingen in. Maar als pedagoog willen we de ruimte van leerlingen vergroten. Hoe werkt dat??

37 Orde houden Wat is pedagogisch verantwoord? Strenge leraar met strakke regie? Die maakt leerlingen van hem afhankelijk Chaos in de klas? Dat maakt leerlingen afhankelijk van medeleerlingen Duidelijke, voorspelbare regels? Dat geeft de leerling leefruimte

38 Pedagogisch klimaat Drie voorwaarden voor een groei-klimaat (Luc Stevens Deci and Ryan) 1 Autonomie 2 Competentie 3 Relatie

39 Pedagogisch klimaat Drie voorwaarden voor een groei-klimaat (Luc Stevens Deci and Ryan) 1 Autonomie 2 Competentie 3 Relatie

40 Autonomie Autonomie gaat over: Voorspelbaarheid (liever dan consequent) Eigen regie Leefdomein Leerdomein

41 Pedagogisch klimaat Drie voorwaarden voor een groei-klimaat (Luc Stevens Deci and Ryan) 1 Autonomie 2 Competentie 3 Relatie

42 Competentie Leerplicht Leerplicht = plicht van de ouders Leerplicht = leerrecht van de leerlingen Leerrecht van de leerlingen is verplichtend voor de docent.

43 Waarom moeten we dat leren? Daar moet je een antwoord op hebben! Opvoeding betreft de wijze waarop een samenleving een nieuwe generatie inleidt in haar wijze van denken, werken en leven opdat die nieuwe generatie het denken, werken en leven van de oude generatie op termijn geheel kan overnemen, voortzetten en verder ontwikkelen.

44 Waarom moeten we dat leren?

45 Waarom moeten we dat leren? De periode van voorbereidend hoger onderwijs is ingericht volgens profielen. Een profiel is een samenhangend onderwijsprogramma, zodanig ingericht dat het biedt: a) een algemene maatschappelijke voorbereiding en persoonlijke vorming, b) een algemene voorbereiding op het hoger onderwijs, en c) een bijzondere voorbereiding op groepen van naar inhoud verwante opleidingen in het hoger onderwijs.

46 Pedagogisch klimaat Drie voorwaarden voor een groei-klimaat 1 Autonomie 2 Competentie 3 Relatie

47 Relatie 1 sociale orde (voorbeeld)

48 Relatie 2: Gezag van de leraar Pedagogen onderscheiden Macht: afgedwongen volgzaamheid Gezag: zelfgekozen gehoorzaamheid Gehoorzaamheid, omdat ze vertrouwen in je hebben. Macht perkt in Gezag schept ruimte

49 Relatie 2: Gezag van de leraar Hoe kom je aan gezag bij je leerlingen? Betrouwbaar (voorspelbaar) als persoon Deskundig op je vakgebied Structuur aan kunnen brengen.

50 Relatie 2: Gezag van de leraar Gezag is gebaseerd op vertrouwen Over en weer Gezag moet je verdienen. Vertrouwen over en weer moet groeien. Gang die je gaat met een klas

51 Onderwijs Onderwijs betreft de wijze waarop een samenleving een nieuwe generatie inleidt in haar wijze van denken, werken en leven opdat die nieuwe generatie het denken, werken en leven van de oude generatie op termijn geheel kan overnemen, voortzetten en verder ontwikkelen. Onderwijs weerspiegelt maatschappelijke idealen en toekomstbeelden

52 Nooit neutraal (voorbeeld)

53 Tot slot Micha de Winter Opvoeden doe je als leraar altijd Je kunt niet niet opvoeden. Onderwijs is nooit neutraal.

54 Nooit neutraal Als een kind opgroeit met kritiek, leert het veroordelen; als een kind opgroeit met vijandigheid, leert het vechten; als een kind belachelijk wordt gemaakt, leert het verlegen zijn; Maar

55 Nooit neutraal als een kind opgroeit met verdraagzaamheid, leert het geduldig zijn; als een kind opgroeit met aanmoediging, leert het zelfvertrouwen; als een kind geprezen wordt, leert het waarderen; als een kind eerlijk wordt behandeld, leert het rechtvaardig zijn; als een kind veilig opgroeit, leert het vertrouwen hebben; als een kind goedkeuring krijgt, leert het zichzelf aardig vinden; als een kind acceptatie en vriendschap ervaart, leert het liefde in de wereld te brengen.

56 Tot slot Onderwijs is nooit neutraal. Daarom zijn er zoveel mensen die zich met onderwijs bemoeien. Jouw pedagogische en professionele verantwoordelijkheid al leraar is: Werken aan de groeiende zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van aan jouw toevertrouwde leerlingen.

57 Werken aan de groeiende zelfstandigheid en eigen verantwoordelijkheid van aan jou toevertrouwde leerlingen.