Informatie over het voorkomen van loos alarm door automatischebrandmeldinstallaties

Transcriptie

1 Groningen Informatie over het voorkomen van loos alarm door automatischebrandmeldinstallaties 1

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Loos alarm De norm Organisatorische maatregelen Installatietechnische maatregelen Gevolgen van het niet naleven van de norm Tot slot Informatie over voorkomen loos alarm BMI s

3 1. Inleiding Uw pand is voorzien van een automatische brandmeldinstallatie die via het Openbaar Meldsysteem (OMS) doormeldt naar de Meldkamer Noord-Nederland (MkNN). Vanuit de MkNN worden, in geval van een melding, de dichtstbijzijnde brandweereenheden bij u in de buurt gealarmeerd. Op basis van de regelgeving is bepaald of voor uw pand een brandmeld- blusinstallatie met een rechtstreekse doormelding verplicht is. Met een brandmeld- blusinstallatie is een eventuele brand in een vroegtijdig stadium te ontdekken cq te beheersen. Dan kunnen zowel de aanwezige personen in het pand en de brandweer op tijd worden gealarmeerd. Het uiteindelijke doel is uiteraard om een brand snel onder controle te hebben, slachtoffers te voorkomen en de schade te beperken. Jaarlijks voorkomen brandmeld- en blusinstallaties dat een in eerste instantie kleine brand zich ontwikkelt tot een grotere brand. Brandmeld- en blusinstallaties hebben veel nut. Helaas komt het erg vaak voor dat de brandweer moet uitrukken voor een loos alarm. In 85% van de automatische brandmeldingen blijkt dat er niets aan de hand is en leiden deze meldingen voor onnodige uitrukken van de brandweer. Loos alarm is dus een serieus probleem. Loze meldingen tasten de geloofwaardigheid van de brandmeldingen in uw bedrijf aan. Hierdoor kan een soort alarmmoeheid ontstaan. De kans is groot dat uw medewerkers minder alert reageren op een melding. Brandmeldingen onderbreken het werk voor één of meerdere medewerkers. In geval van een loze melding maakt u onnodige kosten. De loze meldingen bezorgen ook de brandweer en de samenleving veel onnodig overlast. Brandweervoertuigen rijden met de nodige risico s, met zwaailicht en sirene naar een adres waar zij niet nodig zijn. De brandweer is op dat moment niet beschikbaar voor andere echte noodhulp. Vrijwillige brandweermedewerkers worden gealarmeerd en verlaten onnodig de dagelijkse werkplek. Kortom, deze meldingen veroorzaken naast overlast, ook onnodige kosten voor de samenleving. 3

4 Mede om deze reden, wil de brandweer het grote aantal loze meldingen structureel terug dringen. In deze brochure vindt u informatie over wat u kunt doen om loze alarmen te voorkomen en wat eventuele consequenties zijn wanneer de norm toch wordt overschreden. In deze brochure worden adviezen en verplichtingen benoemd, waarbij onderscheid gemaakt in de installatietechnische en organisatorische maatregelen. 2. Loos alarm De term loos alarm wordt gebruikt voor brandmeldingen waarbij niet daadwerkelijk sprake is van brand, maar waarbij de brandmeldinstallatie door een andere oorzaak wordt geactiveerd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen ongewenst en onecht alarm. Bij een ongewenste melding is er wel sprake van rook- of vuurverschijnselen, maar is er geen sprake van brand. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer er gerookt wordt onder een melder, door koken of laswerkzaamheden, etc. Een onechte melding houdt in dat er geen rook of vuur is, maar dat de melder door andere oorzaken wordt geactiveerd. Voorbeelden daarvan zijn: stof, vocht, vervuiling, storing, slecht onderhoud. Ongewenste en onechte meldingen zijn te beïnvloeden. Ze zijn vaak te voorkomen door verandering in het gedrag van bewoners en/of gebruikers. De norm De regelgeving stelt dat een brandmeldinstallatie moet voldoen aan de Nederlandse norm (NEN 2535). Daarin zijn eisen opgenomen voor de uitvoering en het projecteren van melders en technische voorzieningen. Ook is in de norm opgenomen dat een installatie, afhankelijk van de functie van een ge- 4 Informatie over voorkomen loos alarm BMI s

5 bouw en het aantal melders, jaarlijks een aantal loze meldingen mag veroorzaken. Voor een slaapgebouw bijvoorbeeld met 200 melders zijn 3 loze brandmeldingen per jaar acceptabel. De gedachte is dat loze meldingen nooit geheel zijn uit te bannen, maar dat het beperken van het aantal loze meldingen tot de (in dit voorbeeld) maximaal 3 per jaar, een inspanning vraagt die redelijkerwijs verwacht mag worden. Wanneer in een jaar meer loze meldingen bij de brandweer binnenkomen, is er sprake van overtreding van de norm. Hier kan de brandweer bestuursrechtelijk op gaan handhaven. U als (hoofd)gebruiker en de gebruikers van uw gebouw zijn direct betrokken bij de afhandeling van een brandalarm. Het naleven van de genoemde voorschriften is dan ook uw verantwoordelijkheid. Organisatorische maatregelen Zorg voor een goede interne organisatie Bedrijfshulpverleners of vergelijkbare functionarissen spelen een cruciale rol bij brand en het voorkomen van verdere uitbreiding (en mogelijk slachtoffers). Zij kunnen het verschil maken door adequaat op te treden. Er moet een goede alarmopvolging zijn, die gebaseerd is op een goedgekeurd en actueel ontruimingsplan. Dit geldt zowel voor echte als voor loze meldingen. De afhandeling van loze meldingen door de interne organisatie is een graadmeter voor de kwaliteit van die organisatie in noodsituaties. Wanneer de interne organisatie niet toereikend is (zowel bij brand als bij een loze melding) wordt dat beschouwd als een ernstige overtreding van de gebruiksvoorschriften, zoals gesteld in de regelgeving. Registreer brandmeldingen systematisch en uitgebreid De gebruiker van een brandmeldinstallatie is verplicht om alle interne 1 en externe 2 brandmeldingen te registreren. Op de lokatie moet daarom een logboek aanwezig zijn. Het installatiebedrijf beschikt over logboeken. Het is vereist dat alle meldingen correct en volledig worden geregistreerd. Zorg voor deskundig personeel Voor het eerstelijns onderhoud en het beheer van de brandmeldinstallatie moet bij elke instelling een opgeleide persoon aanwezig zijn. Deze volgt een korte cursus en mag dan een beperkt aantal handelingen verrichten, zoals het vervangen van kapotte melders, etc. Voor de hoger gekwalificeerde werkzaamheden aan de installatie is de deskundigheid van installatiebedrijven nodig. Zij moeten daarvoor een zogenaamde deskundige persoon in dienst hebben. Die kan de gebruikers van de brandmeldinstallatie goed informeren over wat zij moeten en mogen. 1 Interne melding: brandmelding die wordt afgehandeld voordat wordt doorgemeld naar de Meldkamer Noord-Nederland van de brandweer. 2 Externe melding: brandmelding die wordt doorgemeld naar de Meldkamer Noord-Nederland van de brandweer. 5

6 Tips Voorkom roken onder een melder. Laat werkzaamheden melden bij bijvoorbeeld een opgeleide persoon. Hij of zij kan zorgen voor uitschakeling en later weer inschakeling van een groep melders en melding aan de Meldkamer Noord-Nederland. Dit geldt niet alleen voor brandgevaarlijke werkzaamheden zoals verf afkrabben of bitumen vervangen, maar ook voor linoleum plakken en stofveroorzakende activiteiten (zagen, bladblazen en dergelijke). Denk, bijvoorbeeld tijdens de feestdagen, aan de rook van gourmet, kaarsen, etc. Houd er rekening mee dat rookmelders het verschil tussen stoom en rook niet kennen. Stoom veroorzaakt regelmatig loos alarm. Informeer uw personeel en de gebruikers van het gebouw over de brandmeldinstallatie en de consequenties van bepaalde activiteiten. Dit kan o.a. via de voor u verplichte brandveiligheidsinstructie. Maak met aannemers of derden die bij u werkzaamheden verrichten de afspraak dat zij de kosten voor hun rekening nemen als zij een loos alarm veroorzaken. Tip Het NEN-instituut publiceert NTA s (Nederlandse Technische Afspraken) waarin een leidraad voor ontruimingsplannen zijn opgenomen: de NTA Maak daar gebruik van! Ook kunt u een oefening met de lokale brandweer organiseren/aanvragen. Tip Wijs de opgeleide persoon aan als contactpersoon voor de brandweer. Kies daarvoor een persoon die de meeste tijd in het pand aanwezig is. Tip Maak met het onderhoudsbedrijf afspraken om uw personeel te informeren over het gebruik van de brandmeldinstallatie. Wanneer mensen de installatie niet kennen, belemmert dat de organisatie in noodsituaties. Installatietechnische maatregelen Garandeer de kwaliteit van de installatie Aan brandmeldinstallaties worden hoge eisen gesteld. De werking van de installatie moet jaarlijks worden geïnspecteerd door CCV-erkende 3 bedrijven. De brandweer moet geïnformeerd worden over de inspectieresultaten. Het beoordelen van inspectierapporten maakt onderdeel uit van het toezicht door de brandweer. Laat uit sluitend gekwalificeerd personeel aan de installatie werken. Zorg voor adequaat onderhoud en beheer De opgeleide persoon kan binnen uw organisatie optreden als eerstelijns onderhoudsmonteur, beheerder en aanspreekpunt voor installatiebedrijven en 3 CCV staat voor Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. 6 Informatie over voorkomen loos alarm BMI s

7 brandweer. Bovendien kan hij of zij belast worden met de organisatorische aspecten van de installatie en registratie. (NEN ) Tips Systematische registratie zorgt voor beter inzicht in de oorzaken van loze meldingen en dus mogelijke oplossingen. Registreer daarom het tijdstip en datum van de melding in een logboek, maar ook meldernummer, inhoud van overleg met de brandweer, oorzaak en andere bijzonderheden. Ook kunnen data van onderhoud, veranderingen in de installatie e.d. genoteerd worden in het logboek. Doe een melding niet te snel af als een storing. Als de oorzaak onbekend is, registreer dat dan als zodanig. Het is niet per definitie een storing. Let er daarbij wel op, dat ook niet te snel als oorzaak onbekend wordt geregistreerd. Schakel een erkend installatiebedrijf in bij het wijzigen of aanpassen van uw installatie. Ook zij kunnen u goed adviseren. Tip Laat de bestaande installatie certificeren. Voor nieuwe en vernieuwde installaties is dat al een vereiste. Voor bestaande installaties is een overgangsregeling van toepassing. Deze is op te vragen bij de commandant van de brandweer. 3. Gevolgen van het niet naleven Overtreding van de hiervoor geldende regelgeving levert een strafbaar feit op. De meldkamer houdt bij hoeveel loze meldingen er zijn geweest per object. Voordat u het aantal loze meldingen daadwerkelijk overschrijdt krijgt u een waarschuwing met zonodig adviezen en voorlichting door controleurs of preventie-inspecteurs. Wanneer dat onvol doende resultaat oplevert kunnen dwangmiddelen worden ingezet. De rekening hiervan kan oplopen tot 5.000,- per overtreding. Dit is zowel voor u als de brandweer geen gewenste situatie. Ons streven is dan ook om in goed overleg loze meldingen te voorkomen en te zorgen dat u de norm niet overschrijdt. Tot slot Uw gemeente heeft brandveiligheid hoog in het vaandel staan. Met uw medewerking en de in deze folder gegeven tips en adviezen, is ons streven om het aantal loze meldingen tot een minimum te beperken. De brandweer wenst u een brandveilig gebruik van uw gebouw toe en rekent op een plezierige samenwerking. 7

8 Colofon: Deze folder is een uitgave van de gezamenlijke regionale brandweerorganisaties van Groningen, Fryslân en Drenthe. Tekst en eindredactie: Projectgroep Communicatie OMS Foto s: Bosch Security Projects Contact: Brandweer algemeen Uitgave: juli Informatie over voorkomen loos alarm BMI s