Drinkwater en gezondheid in (inter)nationaal perspectief

Transcriptie

1 Drinkwater en gezondheid in (inter)nationaal perspectief Gertjan Medema, leerstoel Water & Gezondheid Waarde van WLN 5 juni 2014 Delft University of Technology Challenge the future

2 Vermeer, Gezicht op Delft 2

3 Delft, Kaart van Joan Blaeu 3

4 Ernest Board. A. van Leeuwenhoek 4

5 5

6 Giardia lamblia, Meyer 6

7 Van Poppel e.a., CBS,

8 Van Poppel e.a., CBS,

9 9

10 10

11 Watercyclus = ziektecyclus 11 11

12 12

13 Aanleg drinkwatervoorziening Waterbedrijf Groningen 13

14 Aantal gevallen buiktyfus per % huishoudens met waterleiding Buiktyfus en drinkwatervoorziening Data: CBS 14

15 Most important advance Number Proportion (%) Anaesthesia Antibiotics Chlorpromazine Computers Discovery of DNA structure Evidence-based medicine Germ theory Immunology Medical imaging (x-rays, etc.) Oral contraceptive pill Oral rehydration therapy Risks of smoking Sanitation (clean water and sewage disposal) Tissue culture Vaccines Total Respondents

16 Water & gezondheid Unsafe water supply, sanitation and hygiene is associated with 1.7 million deaths per year Majority is young children in developing countries Diarrheal diseases 16

17 World Health Report

18 Global burden of disease Deze middag:

19 Cryptosporidium uitbraak april

20 Milwaukee 20

21 Hoge vuillast bij regen 21

22 Troebelheid drinkwater Milwaukee 22

23 Milwaukee uitbraak mensen ziek 4400 ziekenhuisopnames sterfgevallen $ 96 miljoen 1/3e zorgkosten 2/3e verloren arbeid 23

24 Milwaukee uitbraak: cascade Voldoende berging in riool 1. Hevige regenval 2. Overstort riool in rivier + hoge vuillast rivier 3. Inlaat drinkwater in vuilpluim 4. Onervaren met nieuwe coagulatie 5. Chloordosering heeft geen effect op Cryptosporidium Keuze inlaatlocatie Halve stad ziek Meerdere barrières Drinkwatercontrole ineffectief 24

25 Door Cryptosporidium veel vaker bestraling met UV Evides, foto Paul Oostdam 25

26 Door dergelijke outbreaks inzien beperkingen controle drinkwater Too little Outbreaks via drinkwater dat aan huidige eis voldoet is niet altijd adequaat Nieuwe pathogenen resistenter Too late Huidige controle is altijd te laat Ontwikkelingen in maatschappij Niet achteraf controleren of het goed was, maar vooraf aantoonbaar kunnen maken dat het veilig is Consumentenveiligheid op basis risico-analyse Sensoring Vergrijzing, minder afweer 26 26

27 Water Safety Plans as backbone of WHO guidelines on drinking water 27 27

28 NL: Aantoonbare veiligheid in het waterleidingbesluit Nieuwe eis Analyse Microbiologische Veiligheid Drinkwater: Oppervlaktewater, infiltratie en oevergrondwater als bron? Uitvoeren risicoanalyse! Labanalyses ziekteverwekkers in de bron: Enterovirussen, Cryptosporidium, Giardia en Campylobacter En andere pathogenen waarvan bedrijf kan weten dat deze relevant zijn Zuiveringskennis en metingen (lab en procesparameters): aantonen eliminatiecapaciteit zuiveringsprocessen Eis: gehalte ziekteverwekkers in drinkwater dermate laag dat infectierisico < 10-4 pppj 28 28

29 Microbiologische risicoanalyse Ken je wingebied VROM 5318 Analyse Microbiologische Veiligheid Drinkwater Ken je grondstof Richt/beheers je zuivering Bescherm de distributie Veilig drinkwater 29 29

30 Cryptosporidium en Giardia in NL RIWA, 2001 Surface water treatment Dune infiltration Bank filtration Reservoir bank filtration 30

31 31

32 Voorbeeld Index pathogeen Max. bron (C/PFU/L) Water kwaliteits doel (n/l) Benodigd e verwijder ing (log) Enterovirus Giardia Cryptosporidium Campylobacter * * * * Van der Maas, Soppe, Wubbels, Veenendaal, WLN 32

33 Log reduction Log verwijdering nodig vs aangetoond UV Filtr SSF Filtr Coa/sed Reservoir Required 2 0 Enterovirus Campy Giardia Crypto. 33

34 REF (mj/cm 2 ) Intensive operational monitoring Validation of UV performance Picture: Trojan UV Trojan CFD based UV fluence model UVT monitor REFmean = * dosimeter Flow meter Biodosimetry to calibrate UV fluence model 30 REF95%CL = * dosimeter Dosimeter fluence (mj/cm 2 ) UV sensor 34

35 Microbiologische risicoanalyse Ken je wingebied Lab-analyses Zuiveringskennis en lab-analyses Ken je grondstof Richt/beheers je zuivering Bescherm de distributie Sensoring Veilig drinkwater 35 35

36 Koeling 36

37 De koeltoren en de voorbijganger bron: Infectieziektenbulletin Amsterdam, 2003 Normaal: gevallen van legionellose gemeld per jaar 6 juli 3 gevallen van legionellose 7 juli nog 5 gevallen van legionellose 10 juli spoedberaad GGD, Streeklab, RIVM: totaal 17 gevallen, 1 clustering oosten van centrum/centraal station Legionella pneumophila serogroep 1 eerste ziektedag ca 1 juli op zoek naar risicovolle waterinstallaties (fonteinen, natte koeltorens) op zoek naar meer gevallen 37

38 Natte koeltorens Zoeken met Google Earth Navraag bij gebouwen 38

39 Resultaat 31 mensen ernstig ziek, aantal nu nog gezondheidsklachten 3 mensen overleden Koeltoren opgestart op 9 juni, zonder toevoeging chemicalien Rechtzaken en schadevergoeding Nu registratie koeltorens, zodat bronopsporing verbeterd kan worden Foto: ANP 39

40 Preventie Watersysteemkennis Lab-analyses 1986 Gezondheidsraad: kleine koeltorens en verdampingsinstallaties zijn risico 1988 RIVM: Legionella in koeltorens 1999 RIZA: Legionella in koeltorens gebouwen 2001 KWR: natte koeltorens met recirculatie grootste risico, slecht onderhoud en beheer als voornaamste oorzaak Legionella in koeltorens. Aanbevelingen voor goed ontwerp, bedrijf, onderhoud 2007 KWR Snelle testmethode (qpcr) voor screening (koel)water 2008 ISSO richtlijn

41 41