Oude rot Han en jonge hond Dennis over hun vak 6 TON-panel: hoe zie jij de toekomst? 14 In beeld: de melkmonsterrijder 36 TONMAGAZINE.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Oude rot Han en jonge hond Dennis over hun vak 6 TON-panel: hoe zie jij de toekomst? 14 In beeld: de melkmonsterrijder 36 TONMAGAZINE."

Transcriptie

1 MAGAZINE VOOR MENSEN DIE WERKEN IN TRANSPORT EN LOGISTIEK LOSSE NUMMERS 4,95 Oude rot Han en jonge hond Dennis over hun vak 6 TON-panel: hoe zie jij de toekomst? 14 In beeld: de melkmonsterrijder 36 TONMAGAZINE.NL

2 TON PAGINA 2 DIT NUMMER Melkmonsters Harry Timmerman is melkmonsterkoerier. Hij brengt de flesjes met te onderzoeken melk van de fabriek naar het laboratorium. Verantwoordelijk werk. TON maakt een rit mee. PAGINA 36 De toekomst Komt het goed? Met je baan? Met je vak? Met transport en logistiek? Met Nederland? De wereld? Het TON-panel is licht somber. PAGINA 14

3 TON PAGINA 3 Da s een goed begin. Ga naar 2. GEEFT DE ZITTING VOLDOENDE STEUN? past er tussen de voorkant van de zitting en je knieholte een of twee vuisten? Prima. Ga naar 3. Schuif de zitting naar voren of achteren. Het ziekteverzuim GEEFT DE RUGLEUNING bij Norbert VOLDOENDE STEUN? Uitstekend. Dentressangle in Tilburg Ga naar stap 4. ging flink omlaag. Met dank aan de leiding, die niet alleen kun je vragen stelde, maar ook iets lendensteunen nét voelen? voel je steun deed met in je de onderrug? antwoorden. staat de rugleuning ietsje Dat zeggen chauffeurs Hans, achterover? Natalja, Willem en Ton. Zet de rugleuning iets naar voren of naar achteren en zet de ruggensteun wat hoger of lager. PAGINA 22 Luisterende leiding Hee jongens. EN VERDER au. Hee Benno. Lange Rit Gehad? STAAT HET STUUR GOED? Allerlei Pagina 4 schakelt of stuurt? Oud & Nieuw Pagina Dan is 6 je stoel Vertel t TON Pagina perfect ingesteld. 21 TONTON: goed zitten Pagina 26 EN WAT Inzetbaarheidscheck Pagina OOK 28 HELPT: Subsidie vakbekwaamheid Pagina 32 TON Puzzel Pagina jaar achter het stuur Pagina 46 Goeie Smoes! Pagina 50 Service/Colofon Pagina 51 kun je met ontspannen armen het stuur vastpakken? trek je niet je schouders op tijdens het sturen? komt je rug niet los van de rugleuning als je Zet het stuur hoger of lager en dichterbij of verderaf. ga af en toe even verzitten kom tijdens een pauze even in beweging rek en strek zo nu en dan laat regelmatig je stoel onderhouden

4 TON PAGINA 4 TON TOEN Wat is jouw voornemen voor komend jaar? Dat vroeg TON in 2008 aan een aantal lezers. En in 2009 vertelden die wat er van dat voornemen was uitgekomen. Chauffeur Jack de Vreugd uit Katwijk wilde positief blijven in een ondergewaardeerd, onderbetaald en stressvol beroep, zei hij in Een jaartje later vertelde hij in TON 27: Het wordt er niet beter op. Soms is het lastig om positief te blijven. Als je bedenkt wat je per uur verdient, word je daar niet vrolijk van. Maar ja, dat zal nooit veranderen. En nu, vijf jaar later? Jack (57) rijdt nog steeds voor Bos Transport Berschenhoek, luchtvracht. Terugkijkend zegt hij: Het is de afgelopen jaren alleen maar slechter geworden. Als je op Schiphol een rondje rijdt, zie je alleen maar witte kentekens. Maar ik denk dat het transport in de toekomst weer aantrekt, want ik zie mijn baas en andere transportbedrijven weer chauffeurs vragen. Ach ja, je moet er maar het beste van maken. Of zoals mijn buurman altijd zei: Geen gezeur, je bent chauffeur. Jack toen Jack nu Code 95 Quickscan Met de code 95 Quickscan test je in twee minuten hoe je ervoor staat met je verplichte nascholing. Zo zie je snel of je op koers ligt, of dat je nu echt snel iets moet gaan doen om in september 2016 klaar te zijn met je 35 uur. De Quickscan geeft ook handige tips over welke opleidingen je kunt gaan doen. En er zijn links naar site met meer informatie. Ga naar code95status.nl CAO VRAAG Werken op doordeweekse feestdagen De feestdagen staan voor de deur. Moet je op een doordeweekse feestdag werken, dan heb je recht op een extra vergoeding. Zo staat dat in de cao. Hoe zit het precies? Twee mogelijkheden Je kunt kiezen uit twee mogelijkheden: een vergoeding in tijd Je mag altijd acht uur bijschrijven die meetellen voor je loonberekening. Daarnaast heb je recht op een extra vergoeding in tijd of in geld. Kies je voor tijd, dan heb je recht op een compenserende rustdag. Die rustdag moet je binnen acht weken opnemen, in overleg met je werkgever. Kies je voor compensatie in geld, dan krijg je een toeslag van 100 procent op je uurloon. De extra vergoeding geldt niet als de feestdag op een zondag valt. Waarom niet? Omdat je voor werken op zondag al een toeslag van 100 procent ontvangt. Minder dan acht uur gewerkt? Als je op een feestdag minder dan 8 uur hebt gewerkt, dan geldt voor de gewerkte uren een toeslag van 100 procent op het uurloon. De dag wordt bovendien aangevuld tot 8 uur. Je krijgt immers ook 8 uur betaald als je niet hoeft te werken op die feestdag. Voorbeeld van de urenberekening: De werkweek ziet er bijvoorbeeld zo uit: Ma 10 uur Di 10 uur Wo 10 uur Do 8 uur = feestdag, daadwerkelijk gewerkt 4 uur Vr 12 uur 1. Als je kiest voor betaling, krijg je: 40 uur basisloon à 100%, 4 uur feestdagentoeslag à 100%,10 uur overuren à 130% 2. Als je kiest voor een vervangende vrije dag, schrijf je voor de feestdag geen 8 uur op, maar het daadwerkelijk aantal gewerkte uren. In dit voorbeeld dus 4 uur. Je krijgt dan: 40 uur basisloon à 100%, 6 overuren à 130% en een vervangende vrije dag van 8 uur. Vragen? Bel gratis met Stichting VNB Of kijk op caonaleving.nl of mail naar transport@bg.fnv.nl

5 TON PAGINA 5 TON COLUMN PENSIOENVRAAG Anw-pensioen Wat is er geregeld voor mijn partner als ik kom te overlijden? ANW-UITKERING VAN DE OVERHEID Als jij overlijdt voordat jouw partner de AOWleeftijd heeft bereikt, kan je partner onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een Anw-uitkering. Anw staat voor Algemene nabestaandenwet. De voorwaarden voor deze uitkering vind je op Breinbreker Mijn hersens kraken ervan. Nu ik na de tweede knieoperatie de eerstkomende zes weken echt niets mag doen, ben ik als het ware opgesloten in mijn eigen onmacht. Het enige vrije is mijn geest, mijn fantasie, mijn denken. Alle drie fladderen ze ook alle kanten op. Ik was daar altijd al goed in, geconcentreerd rijden en toch mijn fantasie de vrije loop laten. Niet als je op de peripherique door Parijs reed, maar een uurtje later richting Bordeaux werd het een stuk rustiger en componeerde ik een liedje, sprak een gedichtje in of waande me de beste zanger ter wereld, meebrullend met de rock n roll boogie van George Thorogood, rijdendevoort en bad to the bone. Omdat het lichaam nu vastzit en ik me slechts met moeite kan bewegen met mijn krukken, ben ik toch op zoek gegaan naar bevrediging, geestelijke wel te verstaan. De uitdaging is er, de bevrediging komt aan het eind als ik slaag voor de examens van de opleiding voor zelfstandig transportondernemer, oftewel eigen rijder. De tijd is er, de zin is er, de opleiding is er. Er zijn aanbieders van thuisstudies die diverse opleidingen hebben voor kaderfuncties in transport en logistiek, zowel voor in loondienst als zelfstandige. Ik ga ervoor; mijn knie is wel gebroken, maar mijn brein niet! Dennis Ton is 48 jaar en woont in Bovenkarspel. Sinds zijn negentiende is hij vrachtwagenchauffeur. PARTNERPENSIOEN Als jij overlijdt, ontvangt je partner naast een eventuele Anw-uitkering van de overheid ook partnerpensioen van Pensioenfonds Vervoer. Het kan zijn dat het inkomen uit het partnerpensioen (en de eventuele Anw-uitkering) niet toereikend is. ANW-PENSIOEN VAN PENSIOENFONDS VERVOER Met een Anw-pensioen van Pensioenfonds Vervoer kun je ervoor zorgen dat je partner voldoende inkomen heeft na jouw overlijden. Je bent niet automatisch verzekerd voor deze regeling. Je moet je hiervoor aanmelden. Op drie momenten kun je je zonder al te veel poespas aanmelden voor het Anw-pensioen van het pensioenfonds: als je een nieuw dienstverband begint, als je gaat trouwen of als je gaat samenwonen. Je moet je dan wel binnen drie maanden aanmelden. Meld je je aan op een ander moment, dan moet je waarschijnlijk een gezondheidskeuring ondergaan. Je werkgever kan je meer vertellen over de hoogte van de premie voor het Anw-pensioen. LET OP! Zodra je de bedrijfstak verlaat, of met (vervroegd) pensioen gaat en geen dienstverband meer in het vervoer hebt, vervalt je verzekering voor het Anwpensioen van Pensioenfonds Vervoer. Meer weten? Kijk op pfvervoer.nl Hier vind je ook het formulier om je aan te melden voor het Anw-pensioen.

6 Oud & Nieuw TON PAGINA 6 Sneller < > stress Jaap en Peter Land werken bij Maat Transport in Alblasserdam Teamleider < > loodsmedewerker Han van Vossen en Dennis van Rijn werken bij Mooy Logistics in Breda

7 TON PAGINA 7 Ze hebben hetzelfde beroep, al is de een gepokt en gemazeld en de ander nog een tikkie nat achter de oren. TON praat met vakgenoten bij drie bedrijven over hoe het was en hoe het is. De verschillen en overeenkomsten zijn groot. Dubbel klutsen < > smartphone Herman Roelofsen en Wim Koopman werken bij Amerongen Kamphuis in Barneveld Veranderingen in het vak

8 TON PAGINA 8 De oude rot Jaap Land 55 jaar woont in Alblasserdam werkte 10 jaar in de akkerbouw 22,5 jaar chauffeur op kraanwagen al die tijd bij Maat Transport DE JONGE HOND Peter Land 22 jaar woont in Alblasserdam was 5 jaar werkplaatsmedewerker offshore sinds augustus 2014 chauffeur bij Maat Transport

9 TON PAGINA 9 Het vak Jaap: Voor ik bij Maat begon, was ik akkerbouwer. Ik wist wat ik in het vervoer verwachten kon, want mijn neef heeft een transportbedrijf. Tegenwoordig zie je dat bedrijven soms jongeren aannemen die totaal niet weten wat het beroep inhoudt. Peter: Daar heb ik geen last van. Mijn oudste broer Gerard werkt ook als vrachtwagenchauffeur bij Maat. Ik ben vaak genoeg met mijn vader en Gerard mee geweest. Hiervoor zat ik in de metaal, staalkabels voor de offshore. Daar reed ik vaak met het bedrijfsbusje. Dat vond ik veel leuker dan achter de bankschroef staan. Toen bedacht ik dat het tijd werd om bij Maat aan te kloppen. Jaap: Ik moest daar wel even over nadenken. Hij moet wel zeker weten dat hij dit werk wil. Het werk Peter: Mijn vader begon in een handgeschakelde Daf. Jaap: Nu rijd ik in een automaat. Daar had ik eerst wel twijfels over, maar het is heerlijk. De wagens en het materiaal waarmee we werken zijn enorm verbeterd. Nu bestuur ik de kraan met een afstandsbediening, vroeger deed ik het met de hand. Het werk is een stuk lichter geworden. Peter: Ik rijd op een Mercedes Sprinter, want ik heb mijn vrachtwagenrijbewijs nog niet. Het werk is heel afwisselend. In oktober moest ik vaak bij Keppel Verolme zijn om lasmachines, luchtdrogers en gereedschap te brengen voor het grootste cruiseschip ter wereld, de Oasis of the Seas. Prachtig om dat schip van dichtbij te zien. De Sprinter is trouwens ook een automaat. En ik heb een boordcomputer. Jaap: Alles gaat nu digitaal. Met een druk op de knop heeft de klant bij wijze van spreken al de factuur voordat ik het terrein af ben. Door die moderne communicatiemiddelen is het allemaal sneller geworden. Dat kan stress opleveren. Maar ik maak me niet druk. Ik drink eerst mijn bakkie en dan kijk ik wel wat voor berichtje ik binnen heb gekregen. Het leven Jaap: Maat doet alle soorten van transport, ook internationaal. Maar ik ben niet vaak de grens over. Met mijn kraanwagen werk ik voornamelijk in Nederland. Een ritje buitenland vind ik wel leuk, maar het is niets voor mij om altijd van huis te zijn. Peter: Mij mogen ze overal naartoe sturen. Al ben ik de hele week op de weg, dat maakt mij niet uit. Het is mijn brood. Jaap: Het is belangrijk dat je het thuisfront op orde hebt. Je hebt geen acht-tot-vijf baan. Je moet zeker weten of je chauffeur wilt worden, want dit werk eist veel van jou en van je partner. Peter: Mijn vriendin zal daaraan moeten wennen. Ze belt soms drie keer in een uur. Ze wil dan weten hoe laat ik thuis ben. Als er een spoedklus tussendoor komt, dan weet je dat niet. De klant is koning. Jaap: Nu heeft iedereen een mobieltje om het thuisfront op de hoogte te houden. Vroeger was dat wel anders. Ik weet nog dat ik in Polen stond en naar kantoor belde. Ik moest direct naar huis. Waarom zeiden ze niet. Eenmaal thuis bleek mijn oudste zoon ernstig ziek. Gelukkig is het goed afgelopen. Peter: Mijn moeder was vader en moeder tegelijk.

10 TON PAGINA 10 DE JONGE HOND Wim Koopman 23 jaar woont in Barneveld 4 jaar loodsmedewerker, 3 jaar vrachtwagenchauffeur 7 jaar bij Amerongen Kamphuis De oude rot Herman Roelofsen 59 jaar woont in Kootwijkerbroek 5 jaar monteur, daarna 37 jaar vrachtwagenchauffeur 42 jaar bij Amerongen Kamphuis

11 TON PAGINA 11 Het vak Herman: Ik werkte als monteur in de garage. In mijn vrije tijd ging ik met collega s mee naar het buitenland. Na drie rijlessen met een drietonner had ik mijn rijbewijs. Daarna mocht ik op elke vrachtwagen rijden. Zo gemakkelijk ging dat toen. Wim: Ik ben in de loods begonnen. Toen dacht ik niet dat ik hier zou blijven werken, totdat ik de kans kreeg om mijn vrachtwagenpapieren te halen. In de loods hadden ze me al geleerd hoe ik de wagens in en uit kon rijden. Over de VTL-opleiding heb ik drie jaar gedaan. Het was best moeilijk. Herman: We zitten in de distributie. Vroeger was het lossen bij klanten makkelijker. Nu gaan ze eerst controleren of het wel besteld is en dan moet alles gescand. En vaak nemen ze pauze, moet ik wachten. Van onze planners heb ik geen last, maar van het geneuzel bij klanten word ik af en toe peuneveu. Wim: Voor mij is het allemaal normaal. Ik doe gewoon mijn werk. En als ik bij een klant kom en die neemt eerst pauze, dan wind ik me niet op. Hoe drukker je je maakt, Herman, hoe lastiger het is voor jezelf. Het werk Herman: Het materiaal waarmee we werken is wel echt verbeterd. Airco, cruise control, lucht geveerde stoelen en stuurbekrachtiging. Wim, jij weet niet eens wat dubbel klutsen is: op gevoel schakelen. Zo ben ik begonnen. Wim: Ik heb nog geen vaste wagen. Laatst moest ik een hele dag schakelen. Dat ben ik niet gewend, want ik rij altijd in een automaat. Als Herman vrij is, dan rij ik in zijn vrachtwagen. Die houdt hij erg netjes en schoon. Zo lever ik hem ook weer af. Herman: En tegenwoordig heb je ook een boordcomputer en mobiele telefoons. Op mijn mobieltje zit geen navigatie. Daardoor heb ik soms problemen als ik een adres niet kan vinden. Wim: Als ik in de file sta, zijn negen van de tien automobilisten aan het appen. Iedereen heeft een smart Phone, behalve Herman. Die Nokia moet je goed bewaren, die is dadelijk veel geld waard. Op mijn smartphone heb ik TomTom en Google Maps. Dat werkt fantastisch. Ik kan nog wel kaartlezen en weet de weg naar vaste klanten. Maar ik heb altijd de TomTom aan voor file-informatie en om te weten hoe laat ik thuis ben. Herman: Goed dat je nog kunt kaartlezen, want ik ken een chauffeur die zonder navigatie zijn vaste klanten niet weet te vinden. Het leven Herman: Een paar jaar geleden kreeg ik onderweg een hartinfarct. Op een parkeerplaats heb ik 112 gebeld, die hielden me aan de praat tot de ambulance er was. Ik leef nu veel gezonder en ik fiets veel. Wim, je moet echt op je gezondheid letten. Wim: Ik kan eten wat ik wil en word niet dik. Het is lastig om gezond te leven met dit werk. Ik heb weleens 1200 euro aan een sportschool betaald, maar na drie keer sporten hield ik het voor gezien. Herman: Ik heb altijd internationaal gereden. Dan ging ik maandag weg en zag ik wel wanneer ik weer thuis kwam. Zwitserland, Frankrijk, Oostenrijk, Denemarken. Mooi werk. Wim: Vroeger wilde ik wel naar het buitenland, maar nu ben ik blij als ik na twee dagen weer thuis ben. Mijn moeder zegt altijd: Je werkt om te leven en zo is dat. Ik vind het belangrijk om in het weekend plezier te maken met mijn vrienden. Herman: De jeugd van nu doet het anders. Vroeger was het aanpoten. Mijn vrouw was altijd alleen thuis.

12 TON PAGINA 12 De oude rot Han van Vossen 56 jaar woont in Bruinisse 16 jaar internationaal chauffeur, daarna teamleider sinds oktober 2014 loodsmedewerker 34 jaar bij Mooy Logistics DE JONGE HOND Dennis van Rijn 3,5 jaar 26 jaar woont in Breda loodsmedewerker sinds oktober 2014 teamleider 3,5 jaar bij Mooy Logistics

13 TON PAGINA 13 Het vak Han: Ik ben bij Mooy Logistics begonnen als chauffeur binnenland. Na zo n drie jaar ging ik internationaal rijden, totdat ik in 1996 een hernia kreeg. Rijden ging niet meer. Ik ben toen naar de oude loods in Breda gegaan en heb daar twee jaar gewerkt als laad-los chauffeur. Mijn collega Hennie de Baat leerde me de kneepjes van het vak. Een jaar later was ik loodsbaas. Dennis: Ik kom uit Katwijk, heb in de visserij en in de bloemen gewerkt. Voor de liefde verhuisde ik naar Breda. Zo n drieënhalf jaar geleden begon ik bij Mooy Logistics als uitzendkracht. Na vier maanden kwam ik in vaste dienst en sinds een maand ben ik teamleider. Dat vind ik mooi aan dit bedrijf: hoewel ik geen logistieke opleiding heb, ben ik toch teamleider geworden. Mooy Logistics biedt medewerkers kansen om te groeien. Han: Ik had bij Dennis direct het gevoel dat hij het in zich heeft. Ik moet nog zeker tien jaar werken, maar als ik nu zou moeten stoppen, dan kan ik het werk met een gerust hart aan hem overlaten. Dennis: Han is een goede leermeester. Hij komt uit een klein dorp en heeft ook een vissersachtergrond. We hebben dezelfde mentaliteit. We steken de handen uit de mouwen en zijn gewend om een stap harder te lopen als het nodig is. Het werk Han: Toen ik in de oude loods begon, hadden we vijf docks. Dat werden er zestien. In dit nieuwe pand hebben wij dertig docks. Het werk is hetzelfde gebleven: laden en lossen van groente, fruit, bloemen en planten. Maar het is natuurlijk wel veel drukker geworden. Dennis: Wij zijn de laatste schakel. Wij moeten ervoor zorgen dat alles goed geladen wordt. Dat is zorgvuldig werken, want als er een pallet in Nice wordt gelost in plaats van in Parijs kost dat geld. Han heeft me in korte tijd heel veel geleerd. Hij gelooft in mij en dat is mooier dan dat er op papier staat dat ik teamleider ben. Han: Dennis is leergierig. Hij pakt dingen snel op. Als Dennis A zegt, dan is het geen B. Hij is eerlijk en dat geeft een band. We hebben aan een half woord genoeg. Ik blijf zijn mentor tot mijn laatste werkdag. Het leven Han: Als teamleider ben je weinig thuis. Nu begin ik om zeven uur en ga om vijf uur naar huis. Dat is leuk voor mijn vrouw. Vroeger was ik altijd aan het werk. Je vrouw moet dus wel achter je werk staan, Dennis. Dennis: Dat Han om vijf of zes uur naar huis gaat, mag ook wel na meer dan dertig jaar werken. Mijn vrouw werkt in de zorg. Die staat om zes uur op en is om drie uur klaar. Ik begin om elf uur en ben pas klaar als alle pallets weg zijn. We zien elkaar weinig, maar we gaan wel meerdere keren per jaar op vakantie. Daar genieten we van. Han: Het is ook belangrijk dat je je werk niet mee naar huis neemt. Als ik de deur van het warehouse dichttrek, dan blijft het daar. Anders gaat je gezin eronder lijden. Dennis: Zo zit ik ook in elkaar. Han: En Dennis, hou het lijntje recht. Wees altijd eerlijk en behandel iedereen gelijk. Of het nu om chauffeurs of kantoorpersoneel gaat. Het zijn allemaal medemensen. Sommige oudere chauffeurs willen niet altijd direct wat van je aannemen. Blijf dan rustig. Dennis: Dat is lastig. Ik wil soms te veel. Maar respect krijg je niet, dat moet je zelf verdienen.

14 TON PAGINA 14 TON PANEL Misschien wordt het morgen beter

15 TON PAGINA 15 Komt het goed? Met je baan? Met je vak? Met transport en logistiek? Met Nederland? De wereld? TON wilde weten hoe jij de toekomst ziet. Nou... niet heel optimistisch. Zeven leden van het panel vertellen wat zij verwachten.

16 TON PAGINA 16 Uiteindelijk kunnen we het winnen Uiteindelijk zullen wij als Nederlandse chauffeurs overwinnen. Natuurlijk zijn anderen goedkoper. Ik sprak laatst een Roemeense chauffeur, die was zes dagen in de week van huis en hij kreeg met alle vergoedingen bij elkaar netto tweeduizend euro per maand. Nou, je weet met hen wel wanneer ze vertrekken, maar niet wanneer ze aankomen. Ik vertrok een keer tegelijkertijd met zo n Oostblok-chauffeur op de Maasvlakte. We moesten naar hetzelfde adres in Stuttgart. Onderweg naar huis kwam ik hem tegen. Het kan effe duren, maar van die concurrentie ga ik het winnen. Hoe het met de economie zal gaan? De ene keer denk ik: het komt goed. En dan weer: het gaat helemaal mis. Zolang er graaiers en premiehunters rondlopen bij banken en ik weet niet al waar, zal het crisis blijven. Maar ik heb vertrouwen in mijn vakmanschap en dat van mijn collega s. En plezier in mijn werk, want daar begint het toch mee. Ludwig Boeijmeer (51) uit Born rijdt zeecontainers bij Verduyn Group in Hoofddorp Het gaat al veel beter Misschien hoort het bij zijn leeftijd, maar Thijs Jansen is positief gestemd. Hij ziet het personeelsbestand bij zijn werkgever JCL Logistics Benelux groeien. Als er mensen weggaan, worden ze vervangen en dat was een paar jaar geleden in verband met de crisis wel anders. Thijs studeert hbo Logistiek en Economie. Voor zijn afstuderen moet hij alleen nog een scriptie schrijven. Dat zal in 2015 gaan gebeuren, al zoekt hij nog naar een geschikt onderwerp. Met transport en logistiek zou het zomaar de goede kant uit kunnen gaan, denkt Thijs. Al zal het internationale vervoer langzaamaan verdwijnen naar buitenlandse chauffeurs. Dat kan bijna niet anders: klanten willen als gevolg van de crisis en de moordende concurrentie minder betalen voor transport. En dan ben je als bedrijf haast gedwongen om daarin mee te gaan. Thijs ziet uit naar Hij is afgelopen jaar getrouwd, komende zomer wordt zijn nieuwe huis opgeleverd, daar trekt hij dan met zijn vrouw in. Mooi vooruitzicht, toch? Thijs Jansen (31) uit Wehl is key-accountmedewerker bij JCL Logistics Benelux BV in s-heerenberg

17 TON PAGINA 17 Een beetje meer respect Internationaal transport gaat voor ons helemaal verdwijnen. Werkgevers hebben ook het geld niet meer om daarvoor Nederlandse chauffeurs in dienst te nemen. Op z n best gaat het via uitzendbureaus of payrollen. En dan houd je niet veel over. John de Looze weet waarover hij praat. Als knaap van dertien wilde hij al niks anders dan op Italië rijden. Op zijn negentiende zat hij op de vrachtwagen en al snel naar het land van zijn dromen. Ik vond de vrijheid geweldig. En de cultuur, de restaurants onderweg, de contacten met collega s. Maar dat is nu allemaal anders. Nu besodemietert iedereen elkaar. Ik rijd weer op Italië, via een payroll-bedrijf, omdat ik het zo graag wilde. Maar ik heb niet goed nagedacht voordat ik het contract tekende. Blijk ik netto negen euro per uur te verdienen. Volgens John is Nederland een goed land om in te leven. Maar we gaan al tien of vijftien jaar de verkeerde kant op. Iedereen is voor zichzelf bezig. Het meest erger ik me aan het gebrek aan respect, zeker ook in transport en logistiek. Er wordt ordinair geschreeuwd tegen jonge mannen die hartstikke veel geld hebben moeten stoppen om chauffeur te worden. John de Looze (42) uit Houten is chauffeur bij Van Ooijen Transport in Berlicum Er komt nog zwaar weer De aardappelen, uien en wortelen moeten van het land. Er zullen in de toekomst vast wel zelfrijdende vrachtwagens komen, maar die gaan niet mijn werk overnemen. Hooguit zit ik dan een dutje te doen achter het stuur, als we van de ene naar de andere plek rijden. Maar het laden en lossen zal ik toch echt zelf moeten blijven doen. Jacqueline Tollenaar zit nu veertien jaar op de vrachtwagen. Sinds een jaar of vier rijdt ze vooral aardappelen en uien voor Dieleman Transport. Mensen blijven eten, dus landbouw blijft bestaan. In haar persoonlijke leven kent ze ook weinig problemen. Ze werkt drie dagen, zodat er ook nog tijd is voor het huishouden. Haar man rijdt met een containerauto. Haar dochter werkt in een magazijn voor kranen en heftrucks en zou het wel leuk vinden om met de vrachtwagen te rijden. Haar zoon is slager. Toch is Jacqueline wel bezorgd over de toekomst. Er komt nog zwaar weer. Ik vertrouw dat gebeuren in Rusland niet. Ik vrees dat het nog eens oorlog wordt. Jacqueline Tollenaar (47) uit Hoek is chauffeur bij Dieleman Transport in Zaamslag

18 TON PAGINA 18 De crisis is allang voorbij Iedereen verschuilt zich maar achter de crisis. Maar die is allang voorbij. Mensen praten elkaar van alles aan. Ik vind: je moet je richten op waar je mogelijkheden ziet en je profileren door dingen beter te doen dan anderen. Ga met je tijd mee! Vroeger belden collega s om samen klussen te klaren. Er werden faire prijzen gevraagd, je gunde elkaar wat. Hier bij Pax gaat het redelijk goed. We houden ons bezig met melkveehouderijgerelateerd transport van machines en toebehoren. Dat is vooral nationaal vervoer, met af en toe een rit op België, Luxemburg of Duitsland. Wij hebben alleen maar Nederlandse chauffeurs. Bij het internationale transport zie je dat nauwelijks meer. Dat zijn allemaal mensen uit het oosten. Zo zijn er meer dingen veranderd. We maken in Nederland ook steeds minder producten. Zo simpel is het. Wat ik zeg: met je tijd meegaan. Of ik nog wat te wensen heb voor de toekomst? Ik zou wel wat meer willen verdienen. Maar ja, je hebt nu eenmaal te maken met een cao die de afgelopen jaren niet is vooruitgegaan, terwijl de prijzen wel stijgen. Charles van Goudoever (61) uit Elburg is planner bij Pax Dedicated Transport in Zwolle Gezond blijven is belangrijk Financieel heb ik het hier goed. En als ik bij de huisarts kom, moet ik me nog elke keer voorstellen. Buiten een verkoudheid af en toe en een beetje last van mijn rug heb ik niks te klagen. Ik hoop dat ik zo gezond blijf, want ik zie genoeg mensen die ineens iets overkomt. Peter Verberne heeft het druk genoeg in het distributiecentrum van Gebroeders van Eijk in Someren. De hal is groot: honderd bij honderd meter en acht meter hoog. En het staat er helemaal vol. Het is al te klein, het gaat hier goed.

19 TON PAGINA 19 We bedienen doe-het-zelfzaken in Nederland, België en Luxemburg; overal waar Nederlands of Vlaams gesproken wordt. Daar moet je niet met een buitenlandse chauffeur aankomen. Over zijn eigen toekomst maakt Peter zich geen zorgen: Ik doe dit werk nog zeker vijf jaar. En ik heb ook al nagedacht of ik daarna nog een paar dagen in de week aan de slag kan blijven. Bijvoorbeeld voor het afwikkelen van retourzendingen. Dat is ook nu al onderdeel van mijn werk: kijken of je het op een of ander manier ergens kwijt kunt. En de economie? Komt dat nog goed? Peter twijfelt: Als je ziet hoe het al ietsje beter gaat met de werkloosheid, dan zouden we over twee of drie jaar toch echt uit het dal moeten zijn. Lukt dat niet, dan vrees ik dat er toch wel heel veel bedrijven in de problemen komen. Peter Verberne (61) uit Asten is algemeen logistiek medewerker bij Gebroeders van Eijk Transportbedrijf in zijn woonplaats Geen robot in een woonwijk Ik vind verkeersveiligheid nummer één. Het is geweldig dat er zelfrijdende vrachtwagens komen, maar die zijn voor de lange baan. In een rijtje, bestuurd door sensoren; dat is helemaal prima. Maar ik zie zo n auto niet een woonwijk inrijden, dus dat gaat mijn werk niet bedreigen. Joep Straatsma haalt in Gelderland en Overijssel vertrouwelijke papieren op, voor de versnipperaar. Lekker schoon werk, zegt hij. Joep hoopt dat het de komende jaren beter zal gaan met Nederland, maar hij heeft niet zo n vertrouwen in de regering. Dat er overal problemen zijn, heeft volgens hem veel te maken met de overheid. Daardoor is er ook minder te besteden bij bedrijven. En daardoor hebben we eigenlijk ook een cao die al jaren stilstaat. We hebben een flinke achterstand opgelopen. Hopelijk komt daar in 2015 een eind aan. Met transport en logistiek komt het volgens Joep wel goed, op termijn. En met zijn eigen toekomst zit het ook wel snor. Natuurlijk wil ik, net als iedere Nederlander, meer verdienen. Maar ik ben gezond. En bij Sita doen ze goed hun best om te zorgen dat we allemaal kunnen blijven rijden. Joep Straatsma (47) uit Apeldoorn is chauffeur bij Sita in Apeldoorn De toekomst volgens de TON-lezers Wat zal de toekomst brengen? TON vroeg het aan het lezerspanel. Kort (en op z n Hollands) gezegd: het kan vriezen of dooien. Ben je optimistisch of pessimistisch over de toekomst van Nederland? (Zeer) optimistisch 27% Neutraal 38% (Zeer) pessimistisch 32% Ben je optimistisch of pessimistisch over transport en logistiek? (Zeer) optimistisch 28% Neutraal 29% (Zeer) pessimistisch 41% Hoe zie je de toekomst van jouw baan? (Zeer) optimistisch 39% Neutraal 35% (Zeer) pessimistisch 21% Denk je dat internationaal transport door Nederlandse chauffeurs in de toekomst blijft bestaan? Nee, ons internationaal transport verdwijnt 31% Er blijft wel iets over voor NL-chauffeurs 31% Nederlandse chauffeurs winnen de markt terug 27% Komen er binnenkort zelfrijdende vrachtwagens? Ja, zeker weten 3% Da s twijfelachtig 38% Nee, dat gebeurt niet 57% Weet niet 3% En wanneer is de crisis voorbij? In % Pas in % Nooit 27% Die is al voorbij 7% Weet niet 24%

20

21 TON PAGINA 21 VERTEL T TON TON laat mensen in transport en logistiek aan het woord. Over hun werk, over hun vak, over wat zij dagelijks meemaken. En over TON. Geef je mening. Dat kan makkelijk en snel. Via tonmagazine.nl. Caravans In TON 56 schreef Patrick Nuchelmans dat vrachtwagenchauffeurs die worden ingehaald door een auto met caravan een lichtsignaal moeten geven. Peter Bruin uit Sint Pancras reageert daarop met De zin en onzin van lichtsignalen. Hij schrijft onder andere: De zin! Deze handeling is ontstaan in de tijd dat onze wegen smal en tweebaans waren, waarbij inhalen een langdurige actie was. Het werd gedaan uit oogpunt van collegialiteit en veiligheid. Het vrachtwagenpark bestond voor het overgrote deel uit open vrachtauto s, waarvan de lading werd afgedekt door zeilen (dus geen box-koel en/of tautliners). Wanneer men dan gepasseerd werd, gaf je even een seintje ten teken dat alles nog in orde was met lading en afdekzeil. Vandaag de dag zie je nog maar zelden een vrachtauto met lading die wordt afgedekt met (zwaar) zeildoek. De onzin! We hebben tegenwoordig gelukkig veilige wegen, waarop 3, 4 of 5 banen breed wordt gereden. Overal wordt op je snelheid gelet. Moderne vrachtwagens zijn voorzien van cruise control, dus we kunnen bijvoorbeeld op het traject Amsterdam-Utrecht de snelheid instellen op 80 kilometer. Echter, ik word regelmatig ingehaald door een andere vrachtauto die net iets sneller (max 1 of 2 kilometer) gaat. En nu komt het! De meesten gaan al naar rechts wanneer ze nog nauwelijks een meter voorbij mij zijn. En ik zit met 4 of 5 banen al tegen een muur te kijken. Erg onprettig en zo ben ik verplicht in te houden voor mijn eigen veiligheid. Rijst de vraag: weet die chauffeur niet hoe lang zijn vrachtauto is? Heeft hij helemaal niet in zijn spiegel gekeken? Wat is dit voor actie? Advies in deze: blijf bij het passeren van een collega langer op je rijbaan alvorens naar rechts te gaan en geef alleen een lichtsignaal als er echt iets aan de hand is. En oja, mijn idee is dat het overgrote deel van de caravanrijders geen idee heeft hoe lang hun caravan is en ook veel te snel naar rechts gaat. Tol in Portugal Ron Duinmeijer uit Heiloo reed voor het eerst in langere tijd weer eens op Lissabon. Onderweg viel hem op dat nu ook in Portugal de tolheffing via radar plaatsvindt. Deze modernisering was aan de aandacht van ons bedrijf en ook aan mij helemaal voorbij gegaan. Ik reed nietsvermoedend bij Vilar Formoso de grens over en verwachtte na een kilometer of tien een kaartje te moeten trekken. Maar in plaats daarvan passeerde ik na elke afslag een drietal poortjes die vol hingen met camera s en aanverwante apparatuur. Na vijf of zes van die poortjes gepasseerd te zijn, overigens zonder te zijn geflitst, begon het daglicht het te winnen van de duisternis en dat is het tijdstip dat ook de wetsdienaren weer aan hun dagtaak gaan beginnen. Dus besloot ik informatie te gaan halen bij een tankstation. Daar werd het mij duidelijk gemaakt: ik kon kraskaarten kopen à 20 euro, daarop vond ik een code, die diende ik te sms en met ook het kenteken en zo bouwde ik dan een credit op dat bij passering van een poortje stap voor stap werd opgegeten. Navraag leerde mij dat ik voor de rest van mijn reis door Portugal ongeveer 40 euro kwijt zou zijn. Ondertussen het thuisfront gebeld en gevraagd of de planner even op de site van het tolbedrijf erachter kon komen hoe ik mijn kredietwaardigheid in de gaten kon houden. Ik wilde niet op de terugweg vlak voor de grens nog geconfronteerd worden met een boze ambtenaar in functie wegens wanbetaling. Nou, dat was heel eenvoudig: als ik door mijn 40 euro heen was, kreeg ik een sms je met de mededeling dat ik weer een kraslot mocht/moest kopen. Ik stond paf. In heel de wereld voeren we campagnes om het gebruik van de mobiele telefoon tijdens het rijden te mijden en deze firma eist nu van mij dat ik mijn mobieltje aan hou. Wat ik dus echt nooit doe. Toch wel een ding om over na te denken: elke keer als je een grens passeert, krijg je ook die nonsens-informatie via een sms je over de geldende tarieven enzomeer. Kan dat niet anders, ik zit er in ieder geval niet op te wachten. Truckspotters Harry Potma (68) uit Sneek stuurt TON een mailtje over zijn hobby: In mijn vrije tijd ga ik met twee truckspotters mee om trucks te spotten. Wij doen dit in Nederland, België en Duitsland. De foto s komen onder andere op de facebookpagina trucking international, waarvan de twee truckspotters de beheerders zijn. Het aantal leden groeit met de dag; er zijn nu bijna leden. Omroep Fryslân en de NDR in Duitsland hebben hier al reportages over gemaakt en uitgezonden. Ik denk dat de lezers van TON dit heel leuk zullen vinden. Ook kunnen ze kijken op de website mbmcargotech.nl.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Voor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer

Voor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer Voor jou Verhalen van mantelzorgers Anne-Rose Hermer 6 Inleiding In dit boek maak je kennis met Martine, Koos en Sara. Ze zijn alledrie in een andere fase van hun leven. Maar één ding is hetzelfde voor

Nadere informatie

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin)

Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Samenstelling tekst Beppie Brood (teamleider ATC s Amstelduin) Monique van Kollenburg (trainer ATC Amstelduin) Lay-out Bob Snel (trainer ATC Amstelduin) Document Versie maart 2007 Meer informatie E-mail:

Nadere informatie

Publiekstekst Wet investeren in jongeren

Publiekstekst Wet investeren in jongeren Publiekstekst Wet investeren in jongeren Juni 2009 Deze publicatie is gemaakt door Stimulansz in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Stimulansz spreekt haar dank uit aan alle

Nadere informatie

KIES VOOR JEZELF. Meer tijd voor jezelf in 3 praktische en snelle stappen! Dafne van Benschop Coaching

KIES VOOR JEZELF. Meer tijd voor jezelf in 3 praktische en snelle stappen! Dafne van Benschop Coaching KIES VOOR JEZELF Meer tijd voor jezelf in 3 praktische en snelle stappen! Dafne van Benschop Coaching 1 WIE IS DAFNE? Een paar jaar geleden had ik een goede baan bij een vijfsterrenhotel in Amsterdam,

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12. Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo?

Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12. Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo? Bijbellezing: Johannes 14 vers 1 tot 12 Tom, Tom is altijd goed Kom, kom nou zeg, is dat zo? Heb een Tom, Tom gekocht Bij de ANWB winkel in Drachten Nou ja ik heb hem eigenlijk gekregen Voor mijn verjaardag

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld,

De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, heeft wel de toekomst. Over vijf jaar zal één op de vijf bouwwerken in Nederland volgens een concept gebouwd worden. Wat is dat en wat betekent het voor

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Interview Rob van Brakel

Interview Rob van Brakel Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment

Nadere informatie

Uitdaging Workshop 3 Een keuze maken Kun jij goed kiezen?

Uitdaging Workshop 3 Een keuze maken Kun jij goed kiezen? Uitdaging Workshop 3 Een keuze maken Kun jij goed kiezen? Je gaat een nieuw mobieltje kopen. A Je gaat 20 mobieltjes bekijken voor je een keuze maakt. B Je gaat naar de winkel en je koopt er een. C Je

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Gezond thema: DE HUISARTS

Gezond thema: DE HUISARTS Gezond thema: DE HUISARTS 1. Wat gaan we doen? Praten over de huisarts en wat de huisarts doet. Nieuwe woorden leren over de huisarts. Het gesprek met de huisarts oefenen. 2. Wat vind ik van? Als je een-op-een

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

Ik ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent.

Ik ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent Zo! Goedemorgen of goedemiddag, wat is t? Ik moet zo de koeien weer melken, dus... Excuus, dat ik wat stink. Ik heb het zo

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen

zorgwijzer Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen zorgwijzer 2012/2013 Weet u waar u de beste zorg kunt krijgen? Uw verzekering snel en digitaal regelen Zorg of advies nodig? CZ wijst u de weg Medische vraag? Stel hem aan onze deskundigen Toen mijn vriendin

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.

Nadere informatie

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken.

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken. Spekkoek Oma heeft de post gehaald. Er is een brief van de Sociale Werkplaats. Snel scheurt ze hem open. Haar ogen gaan over de regels. Ze kan het niet geloven, maar het staat er echt. Igor mag naar de

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin.

REGELS. Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 61 61 REGELS 1 Onderstreep de pluralisvorm in de zin. 1 Ik woon met mijn gezin in een rijtjeshuis met vier slaapkamers. 2 De vijf appartementen in deze flat zijn heel klein. 3 Hij heeft een groot huis

Nadere informatie

Veilig en gezond werken. Ook zo n goed ingestelde chauffeursstoel?

Veilig en gezond werken. Ook zo n goed ingestelde chauffeursstoel? Veilig en gezond werken Ook zo n goed ingestelde chauffeursstoel? Test: zit jij wel goed? Ja Nee Kunnen je voeten goed bij de pedalen? Zijn je bovenbenen horizontaal? Is de hoek tussen je boven- en onderbenen

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps 33,2

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan!

Ten slotte wens ik je veel plezier bij het lezen. Hopelijk geeft het de kennis en de inspiratie om ook zelf met je kinderen aan de slag te gaan! inleiding Voor al mijn kinderen schrijf ik hun ontwikkelingen op in een schrift. Ik schrijf op wanneer en hoelang ze sliepen, wat ze aten, hoe ze speelden en hoe we samen de dag doorbrachten. Dat lijkt

Nadere informatie

ook altijd in beweging? dé specialist in arbeid en gezondheid

ook altijd in beweging? dé specialist in arbeid en gezondheid ook altijd in beweging? dé specialist in arbeid en gezondheid Test: Beweeg jij voldoende? 1. Wat is beter: iedere dag een half uur achter elkaar bewegen, of 3 keer 10 minuten bewegen verspreid over de

Nadere informatie

ook zo uitgerust achter het stuur? dé specialist in arbeid en gezondheid

ook zo uitgerust achter het stuur? dé specialist in arbeid en gezondheid ook zo uitgerust achter het stuur? dé specialist in arbeid en gezondheid Test: zit jij uitgerust achter het stuur? 1. Je zit achter het stuur, de radio staat aan en hé, je mist alweer net die afslag. Herkenbaar?

Nadere informatie

1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden.

1 Werkwoord. (wonen, werken, lopen,...) 8 Grammatica is niet moeilijk. wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 1 Werkwoord (wonen, werken, lopen,...) wonen, werken, lopen,... noemen we werkwoorden. 8 Grammatica is niet moeilijk 1.1 woon, woont, wonen Ik woon nu in Nederland. Jij woont nu in Nederland. U woont nu

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is?

Ivonne Bressers: Dank je wel. Rob Kleijs: Ivon, Kun je nog eens uitleggen wat het Usher Syndroom is? 100 Col 's beklimmen in 40 dagen met een totale afstand van 4100 kilometer. Eddy Driessen uit Arnhem wil die tocht gaan afleggen en dat doet hij voor zijn plezier maar ook voor het goede doel. Namelijk

Nadere informatie

Veilig en gezond werken. Ook altijd in beweging?

Veilig en gezond werken. Ook altijd in beweging? Veilig en gezond werken Ook altijd in beweging? Test: beweeg jij voldoende? 1. Wat is beter: iedere dag een half uur achter elkaar bewegen, of 3 keer 10 minuten bewegen verspreid over de dag? a. Dat maakt

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 7 Delen maakt blij. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 7 Delen maakt blij. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 7 Delen maakt blij Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 7 blz. 1 Als je niet wilt delen krijg je ruzie.

Nadere informatie

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8 Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8 Hé. Hallo! Wat ontzettend leuk dat je naar mij kijkt. Ja, je ziet het goed. Ik ben een pet. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet.

Nadere informatie

Thema Informatie vragen bij een instelling

Thema Informatie vragen bij een instelling http://www.edusom.nl Thema Informatie vragen bij een instelling Lesbrief 30. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden uit les 27, 28 en 29. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van:

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS IK HEB EEN SCHANDELIJK HOOG IQ. Ik lees kranten in zeven talen. Ik heb vroeger veel in het buitenland gezeten. De actualiteit houd ik met hartstocht bij, maar naar de televisie kijk ik niet en naar de

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier.

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. Hé. Hallo! Wat ontzettend leuk dat je naar mij kijkt. Ja, je ziet het goed. Ik ben een pet. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Openingsgebeden INHOUD

Openingsgebeden INHOUD Openingsgebeden De schuldbelijdenis herzien Openingsgebeden algemeen Openingsgebeden voor kinderen Openingsgebeden voor jongeren INHOUD De schuldbelijdenis herzien De schuldbelijdenis heeft in de openingsritus

Nadere informatie

Maatschappelijk werk (alweer)

Maatschappelijk werk (alweer) Maatschappelijk werk (alweer) Na mijn tweede miskraam heb ik toch weer besloten om het er op te wagen naar maatschappelijk werk te gaan. Ik vond de stap echt wel heel zwaar, want ik hou er niet zo van.

Nadere informatie

Succesverhaal. over pesten op het werk

Succesverhaal. over pesten op het werk Supermarktmedewerkster Fenny gaat met plezier naar haar werk. Dat is zeer opmerkelijk als je bedenkt dat ze lange tijd werd gepest. Op het dieptepunt hoopte ze zelfs dat haar onderweg naar de supermarkt

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht:

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

blad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015:

blad Ontmoet Paul op www.onsbpfschilders.nl wat vinden blijft gelijk 5 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 Premie in 2015: Pensioen blad voor ondernemers april 2015 Meer inzicht in je pensioen: met UPO & de Pensioenplanner 2 wat vinden we van ons pensioenfonds 4 Premie in 2015: pensioenpremie blijft gelijk 5 Welk pensioenloon

Nadere informatie

OOK ZO N GOED INGESTELDE CHAUFFEURSSTOEL?

OOK ZO N GOED INGESTELDE CHAUFFEURSSTOEL? OOK ZO N GOED INGESTELDE CHAUFFEURSSTOEL? dé specialist in arbeid en gezondheid Test: zit jij wel goed? 1. Kunnen je voeten goed bij de pedalen? JA NEE 2. Zijn je bovenbenen horizontaal? 3. Is de hoek

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken

MEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Leren & Werken MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Leren & Werken Steeds opnieuw raak ik mijn baan kwijt. Waar ligt dat nou aan? Welke vervolgopleiding zou iets voor mij zijn? Is er voor mij extra ondersteuning

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1

B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 B a s S m e e t s w w w. b s m e e t s. c o m p a g e 1 JE ONBEWUSTE PROGRAMMEREN VOOR EEN GEWELDIGE TOEKOMST De meeste mensen weten heel goed wat ze niet willen in hun leven, maar hebben vrijwel geen

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Wet WIJ

Veelgestelde vragen Wet WIJ Veelgestelde vragen Wet WIJ Wat is de WIJ? WIJ staat voor Wet investeren in jongeren (WIJ). Deze nieuwe wet gaat in per 1 oktober 2009 en moet ervoor zorgen dat alle jongeren tot 27 jaar een opleiding

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

Tips voor een goede spreekbeurt

Tips voor een goede spreekbeurt Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving

Christmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving Glass Christmas Edition Voor wielrennen was het... Alies: Ik heb een schoenen verslaving Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË Inhoudsopgave Pagina: Even voorstellen 4-5 Ik heb een schoenen

Nadere informatie

U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies.

U leert in deze les om raad vragen. Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. OM RAAD VRAGEN les 3 spreken inleiding en doel U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. Het is belangrijk

Nadere informatie

Eindverslag SLB module 12

Eindverslag SLB module 12 Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie

Nadere informatie