3. Financiën Uitgangspositie Financiële uitgangspunten

Transcriptie

1 Naam eigenaar Ton Verweij /Thijs Nijland Behandeld in AMT 21 januari 2013 Informeren OR februari 2013 Vastgesteld DB 6 februari 2013 Besproken in AB 28 februari 2013 Reactietermijn gemeenten 12 februari - 2 april 2013 Commentaar DB op reacties 3 april 2013 Versie 1.7 Uitgangspunten 2014 GGD Noord- en Oost-Gelderland Apeldoorn, januari-februari

2 INHOUDSOPGAVE Voorwoord...3 Tijdsplanning Programmabegroting Inleiding Beleid Gezondheid: investeren in preventie loont Strategische visie en Bestuursagenda GGD Uitgangspositie Uitgangspunten per deelprogramma Bedrijfsvoering Financiën Uitgangspositie Financiële uitgangspunten BIJLAGEN Bijlage: Toelichting indexering Bijlage: Inwonerbijdrage per deelnemende gemeente Bijlage: Geïndexeerde begroting 2014 en meerjarenraming bestaand beleid

3 Voorwoord Gemeentelijke organisatie voor publieke gezondheid GGD Noord- en Oost-Gelderland is de gezondheidsdienst van en voor de 22 gemeenten in het werkgebied. Als gemeentelijke organisatie voor publieke gezondheid bewaakt, beschermt en bevordert de GGD de gezondheid van de inwoners van de regio Noord- en Oost-Gelderland. Eerste uitgangspuntennota Wij streven naar transparantie in de beleids- en budgetcyclus. Daarmee worden de gemeenten in positie gebracht in hun rol als eigenaar van de GGD (die belang heeft bij continuïteit van de organisatie) en in hun rol als opdrachtgever/afnemer van producten (die belang heeft bij een kwalitatief goede en efficiënte levering van producten). In dit kader presenteren wij nu voor het eerst in het voorjaar een nota Uitgangspunten voor het volgende begrotingsjaar. Deze nota is min of meer vergelijkbaar met de voorjaarsnota of kadernota zoals de meeste gemeenten die kennen. Op basis van de Uitgangspuntennota willen we met de gemeenten in gesprek over de inhoudelijke en financiële kaders voor de begroting 2014 van de GGD. De afgelopen jaren hebben verschillende gemeenteraden en wethouders kritiek geuit over de beperkte mogelijkheden invloed uit te oefenen op de begroting van de GGD. Die kritiek richt zich vooral op de beperkingen van de wettelijke zesweken-termijn, waarin gemeenteraden kunnen reageren op de conceptbegroting van een gemeenschappelijke regeling zoals de GGD. Het doel van deze Uitgangspuntennota is de colleges van B&W, desgewenst ook in overleg met hun gemeenteraad, in staat te stellen om beter en eerder te sturen op de begroting van de GGD. Reacties vóór 3 april Ook mét deze nota blijft tijdsdruk bestaan, zowel voor de reacties van de gemeenten als voor de voorbereiding van de begroting bij de GGD. Wij verzoeken u om uw reactie zo spoedig mogelijk, maar vóór 3 april aan ons te sturen. Ook voorlopige reacties of standpunten helpen ons bij een goede voorbereiding van de Programmabegroting. U kunt op de volgende pagina het volledige tijdschema zien voor de procedure voor de vaststelling van de Programmabegroting Zutphen 6 februari 2013 Het Dagelijks Bestuur D.W. ten Brinke algemeen directeur/secretaris A. Kleijer plv. voorzitter 3

4 Tijdsplanning Programmabegroting 2014 Wanneer 11 februari 28 februari vóór 3 april 3 april Wat toezending Uitgangspuntennota 2014 aan de colleges van B&W bespreking Uitgangspuntennota 2014 (voorbereiding in ambtelijk overleg) reacties op Uitgangspuntennota 2014 naar DB GGD bespreking concept-programmabegroting 2014 Wie DB GGD Algemeen Bestuur GGD)* gemeenten DB GGD 25 april vóór 1 mei vóór 12 juni bespreking concept-programmabegroting 2014 (voorbereiding in ambtelijk overleg) toezending concept-programmabegroting 2014 aan de gemeenteraden ( zesweken-termijn waarin de gemeenteraden hun zienswijzen kunnen geven) AB GGD DB GGD reageren op concept-programmabegroting 2014 naar DB GGD gemeenten 12 juni bespreking reacties DB GGD 4 juli beslissing over vaststelling Programmabegroting 2014 (voorbereiding in ambtelijk overleg) AB * Het Algemeen Bestuur van de GGD bestaat uit de wethouders volksgezondheid van de 22 deelnemende gemeenten 4

5 1. Inleiding Op basis van deze Uitgangspuntennota willen wij samen met de deelnemende colleges van B&W de inhoudelijke en financiële kaders voor de Progammabegroting 2014 bepalen. De colleges kunnen deze Uitgangspuntennota ook bespreken met in hun gemeenteraad, als voorbereiding op de formele reactie die de raden in mei/juni 2014 kunnen geven op de concept-programmabegroting 2014 (zesweken-termijn). De nota bestaat uit een inhoudelijk en een financieel deel. Eerst gaan wij in op het belang van publieke gezondheid en preventie tegen de achtergrond van de actuele maatschappelijke en beleidsontwikkelingen. In het kort schetsen wij de strategische hoofdlijnen die het Algemeen Bestuur van de GGD heeft vastgesteld en de uitgangspositie van de GGD begin Daarna formuleren wij per deelprogramma (productengroep) de beleidsmatige uitgangspunten voor de Programmabegroting In het financiële deel zetten wij de huidige situatie en de achtergronden daarvan uiteen. Op basis van de bestaande afspraken worden de uitgangspunten voor de begroting 2014 toegelicht. Daarnaast komen de bedrijfsvoering, risico s en het weerstandsvermogen bij de GGD aan de orde. Hiermee komen de relevante onderdelen uit de komende programmabegroting aan de orde. 5

6 2. Beleid 2.1. Gezondheid: investeren in preventie loont Voorwaarde voor participatie en werk Gezondheid is een waarde op zich, maar ook een voorwaarde voor maatschappelijke participatie en werk. Preventie staat steeds meer op de politieke en maatschappelijke agenda s. Het inzicht breekt door dat investeren in preventie gezondheidswinst oplevert. Veel (chronische) ziektes zijn vermijdbaar door aanpassingen in de sociale en fysieke omgeving en door het stimuleren van een gezonde leefstijl. Hardnekkige sociaal-economische gezondheidsverschillen, die samenhangen met verschillen in woon- en werkomstandigheden, opleiding en leefstijl, vragen om een aanpak. Gezondheidswinst betekent dat meer mensen kunnen meedoen in de samenleving. Gezondheidswinst betekent ook dat het groeiende beroep op de zorg kan worden omgebogen. De vergrijzing en ontgroening, de toenemende zorgbehoefte en de afnemende middelen vragen om een vernieuwende koers voor gezondheids- en zorgbeleid. Het maatschappelijke beeld verandert. De overheid zoekt met de burger naar de ondersteuning die echt nodig is om maatschappelijk te kunnen participeren. Daarbij is lokaal maatwerk nodig. Dit kan worden samengevat in van ZZ naar GG naar MM : van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag naar mens en maatschappij. Nieuwe taken gemeenten en preventie Ook voor gemeenten wordt preventie, het voorkómen van ziekte en het beschermen en bevorderen van de gezondheid, steeds belangrijker. Het rijk decentraliseert omvangrijke bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheden voor zorg, jeugd en werk. Kostenbesparingen en innovaties zijn nodig om de uitvoering van de jeugdzorg en de Wet maatmaatschappelijke ondersteuning (Wmo) betaalbaar te houden. Preventie en mobiliseren van de eigen kracht van de burger zijn hiervoor onmisbare instrumenten. Preventie sluit aan op het uitgangspunt dat de overheid niet meer de zorg over neemt, maar een sterker beroep doet op de eigen mogelijkheden en eigen kracht van de burger en zijn sociale omgeving. Uitdagingen voor de GGD Als gemeentelijke dienst voor publieke gezondheid heeft de GGD de deskundigheid en taak om bij te dragen aan een gezonde leefomgeving en een gezonde leefstijl voor de inwoners van de gemeenten. De drie decentralisaties naar de gemeenten geven deze taak een nieuwe dimensie. De bijdrage vanuit de GGD wordt gevoed door cliëntencontacten, samenwerking met ketenpartners en de aanwezige kennis en expertise. De GGD maakt actief gebruik van de landelijke netwerken van de publieke gezondheidszorg. 6

7 2.2. Strategische visie en Bestuursagenda GGD Vastgestelde strategische visie Het Algemeen Bestuur van de GGD heeft eind 2011 de Bestuursagenda vastgesteld. De Bestuursagenda vult de vastgestelde Strategische Visie aan met actuele prioriteiten. In de strategische visie hebben de gemeenten gekozen voor een GGD die zich versterkt als gemeentelijke gezondheidsdienst. Deze keuze betekent een GGD die dicht bij de gemeenten staat. Hij is de adviseur van het gemeentebestuur op het gebied van de volksgezondheid. Hoofdtaak is het uitvoeren van publieke verantwoordelijkheden op het gebied van de volksgezondheid (Wet publieke gezondheid). GGD Noord- en Oost-Gelderland biedt basis- en plusproducten aan. De basisproducten zijn gebaseerd op de Wet publieke gezondheid. Ze worden geleverd aan alle deelnemende gemeenten en worden in beginsel bekostigd uit de inwonerbijdrage van de gemeenten. De plusproducten worden op contractbasis geleverd aan individuele, groepen of alle 22 gemeenten, en ook aan individuele burgers, maatschappelijke organisaties en overheidsinstanties. Bestuursagenda In de Bestuursagenda is de koers voor de komende jaren uitgewerkt in de vier thema s: een gezond bestaan voor de burgers van Noord- en Oost-Gelderland veiligheid en zorg vernieuwing jeugdgezondheidszorg speciale aandacht naar regionaal werken en innovaties / pilotprojecten. De belangrijkste uitgangspunten zijn: verantwoordelijkheid en kracht van de burger zelf belang van gezondheid van de burger, zodat die kan participeren en deelnemen aan het maatschappelijke leven bewustzijn dat, wanneer er sprake is van maatschappelijke schade, het legitiem is erop af te gaan. Nieuwe bestuursagenda Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014 treden nieuwe colleges van B&W aan en daarmee ook een nieuw GGD-bestuur. De portefeuillehouders volksgezondheid in het nieuwe GGD-bestuur zullen hun gezamenlijke visie op publieke gezondheid en de GGD vastleggen in een nieuwe bestuursagenda voor de bestuursperiode Uitgangspositie Preventie en gezondheid Preventie en gezondheid zijn uitgegroeid tot volwaardige onderdelen van het beleid van gemeenten. Niet alleen in het gezondheidsbeleid, maar ook op beleidsterreinen als jeugd, ouderen en sport. Voorbeelden van succesvolle interventies zijn de alcoholmatigingsprojecten in de Achterhoek en Midden- IJssel/Oost-Veluwe. De aanpak van overgewicht krijgt steeds duidelijker vorm in 7

8 samenwerking met gemeenten en maatschappelijke organisaties. De positie van de jeugdgezondheidszorg binnen het gemeentelijk beleid voor jeugd en jeugdzorg staat volop in de aandacht. Gemeenten benutten steeds beter de mogelijkheden van het GGD-Kennis- en Expertisecentrum en van de academische werkplaats Agora. Waardering Uit contacten met gemeenten en klantwaarderingsonderzoeken blijkt dat gemeenten en andere belanghebbenden over het algemeen behoorlijk tevreden zijn over de dienstverlening door de GGD. De afstand tussen gemeenten en GGD is de afgelopen periode verkleind, zoals ook in de Strategische visie als doelstelling is opgenomen. Grote schaal Een aandachtspunt blijft de relatief grote schaal: op basis van de wettelijk verplichte regio-indeling werken 22 gemeenten in een uitgestrekt werkgebied samen in GGD Noord- en Oost-Gelderland. Voor de bestuurbaarheid en bestuurlijke solidariteit is het nodig dat gemeenten zich individueel gekend en gehoord voelen. Integrale jeugdgezondheidszorg De uitkomst van de lopende discussie over de integrale jeugdgezondheidszorg (voor 0-4 en 4-19 jarigen) zal, afhankelijk van de keuzes die de gemeenten maken, van wezenlijke invloed zijn op de positie en het functioneren van de GGD. Onze inzet is een sterke, integrale jeugdgezondheidszorg met een lokaal profiel en een gezonde GGD-organisatie voor publieke gezondheid Uitgangspunten per deelprogramma De Programmabegroting 2013 kent vijf deelprogramma s. Per deelprogramma geven wij een korte schets van de verwachte ontwikkelingen en van de uitgangspunten voor Ook gaan we in op de GHOR-taken van de GGD en de bestuursondersteuning (GHOR = geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio, onderdeel van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland). Jeugdgezondheidszorg De GGD verandert in 2013 de uitvoering van de basistaken preventieve jeugdgezondheidszorg voor 4-19 jarigen. Daarmee wil de GGD de contactmomenten flexibiliseren en zelfstandige werkende, lokale JGZ-teams realiseren die nauw samenwerken met de zorgpartners in de netwerken op wijk-, lokaal en regionaal niveau. In 2014 werken wij dit verder uit en willen wij ook de plusproducten jeugdgezondheidszorg versterken. Bij deze veranderingen spelen we in op de aangekondigde vernieuwing van het wettelijke JGZ-basispakket en op het beleid van de gemeenten voor jeugd en jeugdzorg. In aansluiting op het vorige punt: het rijk heeft structureel 15 miljoen beschikbaar gesteld aan de gemeenten voor een extra JGZ-contactmoment voor jongeren in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs (vanaf 14 jaar). Doel is hun ontwikkeling naar volwassenheid te ondersteunen, uitgaande van de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de 8

9 jongere. Extra aandacht gaat naar leefstijlthema s voor die leeftijdsgroep: gezond gewicht, veilig vrijen, het gebruik van tabak, alcohol en drugs, pesten en depressie. In overleg met de gemeenten wil de GGD dit contactmoment een eigentijdse invulling geven. In 2013 verwachten we besluitvorming door de gemeenten over de organisatie van integrale jeugdgezondheidszorg. De GGD-organisatie adviseert hierover vanuit haar inhoudelijke expertise en verantwoordelijkheid. Jeugdgezondheidszorg kan, als preventieve voorziening in de nulde-lijn, een nuttige rol vervullen in het gemeentelijk beleid voor de jeugdzorg, waarvoor de gemeenten vanaf 2015 verantwoordelijk zijn. Algemene gezondheidszorg Het blijft nodig seksuele weerbaarheid en bescherming tegen zwangerschap en soa s en hiv te stimuleren. Preventieprogramma s voor seksuele gezondheid zijn vooral gericht op jongeren en risicogroepen. Hierbij werkt de GGD samen met onderwijs, jongerenorganisaties en gemeenten. De programma s voorzien in een behoefte en hebben effect. Bij infectieziektenbestrijding is waakzaamheid geboden. Door sterk toegenomen internationaal verkeer kunnen infectieziekten zich snel over de wereld verspreiden. De intensievere contacten tussen mens en dier maakt de kans op verspreiding van zoönosen (van dier op mens overdraagbare infectieziekten) groter. De gezondheidseffecten van slechte luchtkwaliteit en gevaarlijke stoffen (bijv. asbest) in de leefomgeving zijn een blijvend punt van aandacht. De geringere maatschappelijke acceptatie van gezondheidsrisico s speelt hierbij ook mee. De rijksoverheid heeft toezicht op kinderopvang en peuterspeelzalen de afgelopen jaren verschillende keren bijgesteld. In nauw overleg met de gemeenten geeft de GGD hier uitvoering aan. Kennis- en Expertise Gemeenten krijgen meer behoefte aan beleidsadviezen die zijn gebaseerd op monitoring en evaluatie-onderzoek, ook door de komende decentralisaties. De GGD levert op basis van epidemiologische gegevens bruikbare en relevante informatie voor politiek-bestuurlijke keuzes over het (intersectorale) gezondheidsbeleid en het sociale domein. Gemeenten en zorgverzekeraars zoeken samenwerking bij het maken van wijkanalyses en opzetten van preventieve interventies, ook door het afsluiten van preventieconvenanten. De GGD ondersteunt dit op inhoud en proces. Gezonder gedrag van de inwoners op basis van integraal gezondheidsbeleid, inclusief de sociale en fysieke omgeving, levert gezondheidswinst op. Samen met gemeenten en samenwerkingspartners stimuleert de GGD dit. Centraal staan de preventiethema s die de gemeenten in hun gezondheidsbeleid hebben aangewezen. Een betere uitwisseling tussen wetenschap, beleid en praktijk levert alle partijen voordeel op. De GGD werkt in de academische werkplaats Agora samen met Wageningen University & Research. GGD en Agora intensiveren de ondersteuning van gemeenten bij beleidsvorming, vernieuwingen en evaluatieonderzoek. 9

10 Maatschappelijke Zorg Bij maatschappelijke zorg gaat het om mensen die zich hebben afgekeerd van de maatschappij en het reguliere zorgaanbod, of daar zelfstandig de weg niet vinden. Door de economische recessie en de bezuinigingen wordt de risicogroep eerder groter dan kleiner. Gemeenten hebben en ervaren voor deze kwetsbare groep een verantwoordelijkheid (Wet maatschappelijke ondersteuning). De GGD kan de rol van onafhankelijk uitvoeringsregisseur vervullen. De GGD verleent geen hulp, maar zorgt dat de cliënt geholpen wordt door de zorgverlener die het beste past. Maatschappelijke zorg is een plusproduct in aanvulling op de wettelijke kerntaken Publieke gezondheid asielzoekers De aantallen asielzoekers nemen af. Asielzoekers worden toenemend in de wijken gehuisvest in plaats van opvangcentra. De GGD voert voor asielzoekers de taken uit op basis van de Wet publieke gezondheid, toegespitst op de specifieke gezondheidsrisico s. De GGD wil onderzoeken of de opgebouwde expertise ook kan worden ingezet voor andere allochtone groepen. De PGA wordt afzonderlijk bekostigd door het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). In de Productenbegroting 2013 zijn twee nieuwe producten opgenomen: GHOR-taken GGD) * Van de overheid en de hulpverlening wordt verwacht dat zij adequaat op incidenten en crises zijn voorbereid. De GGD draagt vanuit zijn taken en expertise binnen de publieke gezondheid bij aan de GHOR, vooral op het gebied van infectieziekten, medisch milieukundige risico s, sociale veiligheidsrisico s, psychische risico s en gezondheidsonderzoek na rampen. Bestuursondersteuning Wij gaan in 2014 verder op de ingeslagen weg van gemeente- en regiogericht werken door de GGD. De gemeentelijke/regionale elementen in het besturen van de GGD willen we vergroten. De GGD sluit aan bij het lokale niveau en de regionale samenwerking van gemeenten, zoals die binnen de drie regio s Achterhoek, Midden-IJssel/Oost- Veluwe en Noord-Veluwe in het werkgebied. Lokaal en regionaal maatwerk zijn juist mogelijk door de voordelen van de grotere schaal voor kwaliteit, continuïteit, kosten en efficiency. Bij specialistische taken hanteren we de schaal van Noord- en Oost-Gelderland, evenals voor de aansluiting op de taken van de Veiligheidsregio NOG Bedrijfsvoering De kracht van de GGD-organisatie zit in de medewerkers. De GGD wil hen een inspirerende en boeiende werkomgeving bieden. Daarin zullen zij steeds vaker onafhankelijk van tijd en plaats werken. Het Nieuwe Werken is voor de GGD een middel om de dienstverlening te verbeteren en een moderne arbeidsorganisatie te realiseren. * GHOR = geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio, onderdeel van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland. 10

11 Bij de verdere ontwikkeling van de organisatiecultuur blijft de GGD zich richten op versterking van klantgerichtheid, samenwerking en toekomstgerichtheid. Medewerkers of groepen van medewerkers krijgen meer verantwoordelijkheid om - binnen de kaders van bestuur en organisatie - hun werk te organiseren en de gestelde doelen te bereiken. Dit heeft ook gevolgen voor huisvesting en ICTvoorzieningen. De GGD is bezig met de inzet van social media bij preventieprojecten en dienstverlening, naast andere communicatiemiddelen. Ook gebruikt de GGD social media voor de corporate communicatie en kennisuitwisseling. Ten slotte zijn verdere verbeteringen in de bedrijfsvoering nodig, om de organisatie effectief en efficiënt te ondersteunen. De afgelopen jaren zijn personele bezuinigingen doorgevoerd, maar de optimalisering van de bedrijfsprocessen vraagt nog aandacht. 11

12 3. Financiën 3.1. Uitgangspositie Gerealiseerde bezuinigingen en krimp De GGD heeft de bezuinigingsopdracht over 2011 t/m 2013 gerealiseerd, waartoe het Algemeen Bestuur in 2010 heeft besloten na een discussie over groene en rode bezuinigingsscenario s. Het gaat om een bezuiniging van 10,5% op de inwonerbijdrage voor de basisproducten. Daarnaast heeft de GGD het verlies van ongeveer 10% inkomsten opgevangen dat het gevolg is van de overstap van de gemeente Deventer in 2011 naar GGD IJsselland, voor een klein deel gecompenseerd door de komst van Heerde (ook 2011) en Hattem (2013). Deze veranderingen vloeiden voort uit de wettelijke verplichting tot congruentie van GGD- en veiligheidsregio s. Voor de bedrijfsvoering van de GGD betekent de krimp van 20% dat de ondersteuning tot een minimale omvang is teruggebracht. Verdere inkrimping zou betekenen dat de GGD de bedrijfsvoering niet meer zelfstandig op een verantwoord niveau kan verzorgen. Bezuinigen en investeren Gemeenten staan door bezuinigingen en onzekerheden bij de decentralisaties onder zware financiële druk. Aan de ene kant kan van de GGD, als gemeentelijke dienst, worden gevraagd bij te dragen aan de bezuinigingen. Aan de andere kant loont investeren in preventie, de kerntaak van de GGD. Ook kan samenwerking van de gemeenten binnen de GGD leiden tot schaalvoordelen: meer efficiency en effectiviteit. Verder beslissen gemeenten zelf over het afnemen van plusproducten. Bij besluitvorming over de bezuinigingen hebben wij de inspanningsverplichting op ons genomen om tot verdere kostenbesparing te komen, met name door mogelijkheden van samenwerking met zorgverzekeraars Menzis en Achmea te onderzoeken. Zoals gerapporteerd aan het Algemeen Bestuur hebben wij hierover inmiddels positieve gesprekken gevoerd. Daarbij vinden wij - naast de financiële aspecten en de gemaakte stappen in het proces - vooral ook de inhoudelijke visie en ambities om preventie te versterken van belang. Preventie kan op termijn tot flinke besparingen leiden op kosten die gemeenten en zorgverzekeraars maken in de domeinen jeugd en zorg. Overigens zien wij de mogelijkheden om verdere kostenbesparingen in de GGD-organisatie te realiseren door meer efficiency en innovatie als beperkt. In 2012 heeft de GGD, mede op verzoek van gemeenten, met de Belastingdienst overlegd over de teruggave van btw. Over de afgelopen jaren (t/m 2012) krijgen de gemeenten in totaal ruim terug. Dit gaat via de gemeentelijke declaratie uit het btw-compensatiefonds en niet via de jaarrekening van de GGD. Voor de komende jaren wordt het totale voordeel voor gemeenten geschat op ongeveer per jaar. 12

13 Tarieven plusproducten De GGD heeft in de begroting 2013 de kostprijzen voor plusproducten verlaagd. Dit gebeurde deels door de omzet op plusproducten reëel te ramen, op basis van de werkelijke omzetcijfers van voorgaande jaren. Het voorzichtig ramen van plusinkomsten was de afgelopen jaren een belangrijke oorzaak van de overschotten op de jaarrekening. Daarnaast zijn in de begroting 2013 een aantal wijzigingen in de toerekening van kosten doorgevoerd. Om meer transparantie in de begroting te bereiken zijn GHOR-taken GGD en Bestuursondersteuning uit de overhead gehaald en als nieuwe basisproducten in de begroting opgenomen. Deze taken zijn duidelijk gerelateerd aan de wettelijke basistaak van de GGD. Risico-analyse Het belangrijkste risico voor de GGD betreft mogelijke uitplaatsing van de jeugdgezondheidszorg uit de GGD. De gemeenten zijn in discussie over de vormgeving van de integrale jeugdgezondheidszorg voor 0-19-jarigen. Daarbij is uitplaatsing uit de GGD één van de scenario s. Bij eventuele volledige uitplaatsing zou de GGD-organisatie globaal in omvang worden gehalveerd. De frictierisico s hebben vooral betrekking op de ondersteunde taken. Daarnaast zou een veel kleinere GGD-organisatie achterblijven die structureel duurder zou worden. Als gevolg van bezuinigingen bij de gemeenten kan het volume van de plusproducten verminderen. Ook zien we dat burgers minder vaccinaties halen bij Reizigersvaccinatie en -advies. Tegelijkertijd dienen zich kansen aan door de decentralisaties, waardoor gemeenten meer beleidsantwoordelijkheden krijgen en mogelijk meer behoefte aan advisering en uitvoering door de GGD. Naar het zich laat aanzien blijft het Btw-compensatiefonds bestaan (zie het onderhandelaarsakkoord van januari 2013 tussen VNG en kabinet over gemeentefinanciën). Gemeenten blijven dus in de toekomst de door de GGD opgegeven compensabele Btw ontvangen. De verplichting tot schatkistbankieren heeft waarschijnlijk tot gevolg dat de renteontvangsten van de GGD teruglopen. De wet HOF (Wet houdbare overheidsfinanciën) speelt voor de GGD, gezien de beperkte investeringen die de GGD doet, nagenoeg geen rol. Vermogenspositie De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden van de GGD om risico s (niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn) te dekken. De weerstandscapaciteit wordt vergeleken met het weerstandsvermogen, d.w.z. het vermogen om financiële tegenvallers op te vangen, zonder dat de continuïteit van de GGD in gevaar komt. Het Algemeen Bestuur heeft besloten dat met een weerstandsvermogen van 5% van de omzet van de basisproducten en 20% van de omzet van plusproducten in redelijke mate in de structurele risico s wordt voorzien. De reserve basisproducten wordt geacht voor de helft bij de deelnemende gemeenten te zijn gereserveerd, de reserve plusproducten wordt volledig bij de GGD aangehouden. Het AB heeft bij de jaarrekening 2011 besloten gefaseerd toe te groeien naar het gewenste niveau van het weerstandvermogen. De stand per is op genomen in de volgende tabel: 13

14 Weerstandcapaciteit Weerstandsvermogen Weerstandscapaciteit Percentage weerstandscapaciteit 86% Om op het gewenste niveau te komen moet nog ruim worden toegevoegd aan de algemene reserve. De jaarrekening 2012 lijkt voldoende ruimte te bieden om naar het gewenste niveau te groeien Financiële uitgangspunten 2014 Indexering In het Algemeen Bestuur is afgesproken dat de GGD voor de indexering van de begroting de methodiek van de gemeente Apeldoorn volgt. De vastgestelde begroting 2013 vormt de basis voor de berekeningen voor de begroting 2014 en de meerjarenramingen Op basis van de actuele informatie van het CPB stellen we de volgende (wijzigingen in) de indexeringen voor: Indexcijfers Omschrijving Vastgestelde begroting 2013 Actualisatie 2013 Correctie 2013 Ontwikkeling tov begroting Loonkostenindex 1,40% 2,55% 1,15% 0,75% 1,90% 0,75% Materiële kostenindex 2,25% 2,50% 0,25% 2,25% 2,50% 2,25% Gewogen Index 1,65% 2,53% 0,88% 1,20% 2,08% 1,20% Rente activa 3,10% 3,10% 0,00% 3,10% 3,10% 3,10% Gebaseerd op CBS cijfers december 2012 De onderbouwing van deze indexeringen staat in Bijlage 1 (p. 19). Gewogen index inwonerbijdrage De kosten van de GGD bestaan voor 70% uit loonkosten en 30% uit materiële kosten. De bovenstaande berekening leidt tot het volgende indexeringsvoorstel voor inwonerbijdrage deelnemende gemeenten: Gewogen index loonkosten 0,7 * 1,90% + materiële kosten 0,3 * 2,50% = 2,08%. Rente activa Voorgesteld wordt de rente activa te handhaven op 3,1% conform

15 Inwonerbijdrage Als gevolg van de voorgestelde geactualiseerde indexcijfers wijzigt de inwonerbijdrage deelnemende gemeenten. Voor 2014 heeft dit de volgende inwonerbijdrage deelnemende gemeenten tot gevolg: Geactualiseerde inwonerbijdrage deelnemende gemeenten 2013 Omschrijving Aantal inwoners per Inwonerbijdrage in Per Inwoner in Begroting ,38 actualisering prijspeil ,88% actualisering prijspeil ,20% Inwonerbijdrage deelnemende gemeenten ,66 De inwonerbijdrage van de deelnemende gemeenten wordt bepaald door het bedrag per inwoner te vermenigvuldigen met het aantal inwoners per gemeente. Als het aantal inwoners per gemeente minder wordt dan neemt de inwonerbijdrage per gemeente ook af. De feitelijke inwonerbijdrage deelnemende gemeente wordt bepaald aan de hand van de werkelijke inwoneraantallen op 1 januari van het jaar waarop de kosten betrekking hebben. 15

16

17 4. BIJLAGEN 17

18

19 4.1. Bijlage: Toelichting indexering 2014 Algemeen Op het moment van het berekenen (januari 2013) van de indexen zijn de CPBprognoses voor 2014 en verder nog niet bekend. Wanneer deze bekend zijn nemen we deze mee bij de volgende actualisatie. De indexcijfers voor zijn wel in de tabel op p. 14 vermeld. In de meerjarenbegroting indexeren we alleen De jaren zijn opgenomen tegen prijspeil De hardheid van meerjaren-prijsindexering is beperkt. In het overleg in 2012 over de uitgangspunten voor de begroting 2013 hebben de ambtenaren financiën van de gemeenten en de GGD de indexering besproken. Naar aanleiding hiervan indexeren wij vanaf 2014 alleen het begrotingsjaar. In dit voorstel is de meerjarenprognose in constante prijzen opgesteld. Loonkostenindex: De loonkostenindex bestaat uit de Cao-ontwikkelingen, de premie-ontwikkelingen en de incidentele loonontwikkeling (periodieke salarisverhogingen). De nacalculatie van de loonkostenindex 2012 is: Begroot Werkelijk Nacalculatie Cao-ontwikkeling 0,75% 2,00% Premie-ontwikkeling 0,40% 0,40% Incidentele loonontwikkeling 0,25% 0,25% Totaal 1,40% 2,65% 1,25% Uit dit overzicht wordt duidelijk dat de aanname voor de loonkostenindex in de begroting ,25% te laag was. Dit wordt meegenomen in de loonkostenindex van De geactualiseerde loonkostenindex 2013 is: Begroot Werkelijk Correctie Cao ontwikkeling 0,75% 0,00% Premie ontwikkeling 0,40% 1,05% Incidentele loonontwikkeling 0,25% 0,25% Nacalculatie ,00% 1,25% Totaal 1,40% 2,55% 1,15% Voor 2013 en verder gaan wij uit van de nullijn voor de Cao-ontwikkelingen. De premie ontwikkeling 2013 is 1,05%. De indexering in de begroting 2013 is daarmee 1,15% te laag, dit is inclusief de nacalculatie De geactualiseerde loonkostenindex voor 2014 stellen we op 0,75%. Deze bestaat uit een premie-ontwikkeling van 0,50% en incidentele loonontwikkeling van 0,25%. Voor de Cao-lonen gaan we uit van de nullijn. Op basis van bovenstaande berekening stellen wij voor de personele kosten in de begroting 2014 ten opzichte van de begroting 2013 met 1,90% ( 0,75% + 1,15%) te indexeren. 19

20 Materiële kostenindex Voor de materiële kostenindex baseren we ons op de prognose van het CPB-cijfer prijs overheidsconsumptie netto materieel. Voor 2013 verwacht het CPB een materiële kostenindex van 3,25 %. Dit wordt voor een groot deel veroorzaakt door de btw-verhoging per 1 oktober De materiële kostenindex 2012 is 1,5%. In de begroting 2012 is uitgegaan van 2,25%. De nacalculatie 2012 is -/- 0,75%. Deze nacalculatie wordt in de materiële kostenindex 2013 meegenomen. De materiële kostenindex 2013 wordt: Begroot Werkelijk Correctie CPB prognose 2,25% 3,25% Nacalculatie ,00% -/- 0,75% Totaal 2,25% 2,50% 0,25% De indexering in de begroting 2013 is 0,25% te laag. Voor 2014 en verder gaan we uit van een materiële kostenindex van 2,25%. Op basis van bovenstaande berekening stellen we voor de materiële kosten in de begroting 2014 ten opzichte van 2013 met 2,50% (2,25% + 0,25%) te indexeren. 20

21 4.2. Bijlage: Inwonerbijdrage per deelnemende gemeente Gemeente Aantal inwoners Aantal inwoners Vastgestelde bijdrage 2013 (in ) Geactualiseerde bijdrage 2013 (in ) Meerjarenraming prijspeil 2014 (in ) Aalten Berkelland Bronckhorst Doetinchem Montferland Oost Gelre Oude IJsselstreek Winterswijk Regio Achterhoek Apeldoorn Brummen Epe Hattem Heerde Lochem Voorst Zutphen Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Elburg Ermelo Harderwijk Nunspeet Oldebroek Putten Regio Noord Veluwe Totaal GGD Noorden Oost-Gelderland Bijdrage per inwoner 13,38 13,50 13,66 21

22 4.3. Bijlage: Geïndexeerde begroting 2014 en meerjarenraming bestaand beleid Lasten 1e begroting wijziging 2013 begroting 2014 raming 2015 raming 2016 raming 2017 Personeelslasten en inhuur derden Materiële lasten Kapitaallasten Totaal lasten Baten Inwonersbijdrage deelnemende gemeente Overige baten Totaal baten Resultaat programma Rente resultaat Projectkosten Bijdrage congruentie Deventer Resultaat voor bestemming Onttrekking bestemmingsreserve ombuiging en mobiliteit Resultaat na bestemming