Studiecomfort aan de UIA Onderzoeksrapport leeronderzoek

Transcriptie

1 Studiecomfort aan de UIA Onderzoeksrapport leeronderzoek Erik Meynen Onderzoekers Dimitry Beuckelaers Sofie Corteel Dorine Hendrickx Leen Jansen Beatrijs Vermaercke Veerle Van den Bergh Emanuel Verhelst Katrien Vrelust Britt Janssens Mariya Nikolova Ilse Kooyman Maxim Kovalenko Nele Maes Karen Meynen Karen Van den Bossche Roel Vermeire Liesje Coertjens Begeleiding Britt Dehertogh Prof. Dimitri Mortelmans Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen Academiejaar

2 De UA erkent de student als volwaardige partner. Zij wil haar studenten vormen tot kritische en zelfstandig denkende mensen die gewapend zijn om hun eigen weg te vinden in de samenleving. Een voortdurende aandacht voor onderwijsinnovatie, het bevorderen van zelfredzaamheid en de onderwijskundige professionalisering van haar academisch korps staan hiervoor garant. De UA wenst bij te dragen tot de persoonsvorming van de studenten door een integrale aanpak van hun opvang en begeleiding, met oog zowel voor de academische als voor de sociale en materiële aspecten. (Opdrachtsverklaring UA, 2002) 2

3 INHOUD WOORD VOORAF INLEIDING EEN STUDIE NAAR STUDIECOMFORT OP DE UIA BEGRIPSAFBAKENING: WAT IS STUDIECOMFORT? DE INTEGRATIE VAN DE ANTWERPSE UNIVERSITEIT: VAN UIA, RUCA EN UFSIA NAAR UA Algemene schets van de UA-fusie Hervorming van de studierichtingen Hervormingen van de studentgerichte diensten ONDERZOEKSOPZET DEEL1: STUDENTENBEVRAGING Wie wordt bevraagd? Gegevensverzameling DEEL2: PERSONEELSBEVRAGING Wie wordt bevraagd? Gegevensverzameling I

4 4 STUDIECOMFORT VAN LICENTIAATSTUDENTEN BEREIKBAARHEID VAN DE UIA Trappen, stappen of rijden naar de UIA? Tevredenheid over parking en fietsstallingen MATERIËLE VOORZIENINGEN AAN DE UIA Algemeen Computerfaciliteiten in de bibliotheek Studielandschappen Boek- en tijdschriftencollectie in de bibliotheek Labo-uitrusting STUDENTGERICHTE DIENSTEN Bekendheid van de diensten Evaluatie van de diensten Beschikbaarheid van de diensten Gewenste informatiekanalen Studentenpsychologen in beeld: evaluatie van individuele- en groepssessies EVALUATIE VAN DE UA-WEBSITE COMMUNICATIE MET LESGEVERS EN SECRETARIAAT REGELING VAN LESSEN, EXAMENS EN OPDRACHTEN Lessen Examens Opdrachten HERVORMING VAN DE STUDENTGERICHTE DIENSTEN HERVORMING VAN DE STUDIERICHTINGEN LERARENOPLEIDING DE UIA ALS DRIVE-IN-UNIVERSITEIT II

5 5 STUDIECOMFORT VAN AVONDSTUDENTEN GEZIN, WERK EN AVONDSTUDIES: EEN MOEILIJKE COMBINATIE Gezin en avondstudies Werk en avondstudies BEREIKBAARHEID VAN DE UIA MATERIËLE VOORZIENINGEN AAN DE UIA STUDENTGERICHTE DIENSTEN Bekendheid van de diensten Evaluatie van de diensten Beschikbaarheid van de diensten EVALUATIE VAN DE UA-WEBSITE COMMUNICATIE MET LESGEVERS EN SECRETARIAAT REGELING VAN LESSEN, OPDRACHTEN EN EXAMENS STUDIE- EN WERKCOMFORT VAN DOCTORAATSSTUDENTEN EVALUATIE VAN ARBEIDSSTATUUT, ARBEIDSVOORZIENINGEN EN ARBEIDSBELASTING Arbeidsstatuut Arbeidsvoorzieningen Arbeidsbelasting BEREIKBAARHEID VAN DE UIA MATERIËLE VOORZIENINGEN AAN DE UIA DIENSTEN Bekendheid van de diensten Evaluatie van de diensten EVALUATIE VAN DE UA-WEBSITE COMMUNICATIE MET PROMOTOR EN SECRETARIAAT EVALUATIE VAN DE BEGELEIDING DOOR DE PROMOTOR III

6 7 PERSONEELSLEDEN VAN STUDENTGERICHTE DIENSTEN AAN HET WOORD HET PROCES VAN DIENSTVERLENING AAN STUDENTEN De student klopt aan bij de dienst Het begeleidingsproces Reacties van studenten op de dienstverlening: van klachten tot bloemetjes ACHTER DE SCHERMEN VAN STUDENTGERICHTE DIENSTEN Communicatie tussen personeelsleden Communicatie tussen beleid en personeelsleden Tijd en geld: twee schaarse producten Zelfevaluatie van de dienstverlening COMMUNICATIE EN SAMENWERKING TUSSEN DIENSTEN Communicatie en samenwerking op de UIA Communicatie en samenwerking tussen de instellingen VISIES OP DE DIENSTVERLENING NA DE HERVORMINGEN Kennis over stand van zaken (in mei 2003) Verwachtingen van hervormingen Openheid voor vernieuwing BESLUIT EEN BLIK OP HET STUDIECOMFORT Door studenten Door personeelsleden DE HERVORMINGEN BELEIDSAANBEVELINGEN Communiceren met studenten: de rol van informatisering Communiceren met personeel Een dynamische dienstverlening Tot slot: een drive-in instelling?! IV

7 9 BIBLIOGRAFIE V

8

9 WOORD VOORAF Verschillende personen hebben een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van het onderzoek. De opdracht voor dit onderzoek kwam in januari 2003 van de Academische overheid van UIA, nog voor de integratie van de campussen. In de eerste plaats willen we Anita Viaene van de Dienst Studieadvies en Algemene Studie-informatie en Studentenpsychologe Els Taeymans, bedanken voor de aanzet die ze hebben gegeven voor dit onderzoek. Ze wilden de studenten een stem geven in de hervormingen van de studentgerichte diensten en de structuren van de nieuwe Campus Drie Eiken. Uiteraard willen we ook alle studenten van het leeronderzoek bedanken die tijdens hun eerste en tweede licentie vele uren hebben gewerkt om dit onderzoek te verwezenlijken. Door de enthousiaste inzet van de hele groep hebben ze het volledige onderzoeksproces tot een mooi einde gebracht. Ze hebben niet enkel gezorgd voor de uitvoering van het onderzoek op het terrein, maar hebben tevens op creatieve wijze een bijdrage geleverd aan het rapport. Hun hand is onmiskenbaar aanwezig in alle hoofdstukken van dit eindrapport. Tot slot, en niet in het minst, is een woord van dank op zijn plaats voor de vele studenten en personeelsleden die bereid waren de vragenlijst in te vullen of ons te woord te staan. We hopen dat vooral zij voordeel kunnen halen uit dit onderzoek. 1

10

11 1 INLEIDING Sinds 1 oktober 2003 zijn de Universitaire Instelling Antwerpen (UIA), het Rijksuniversitair Centrum Antwerpen (RUCA) en de Universitaire Faculteiten Sint-Ignatius Antwerpen (UFSIA) als resultaat van een grootschalig integratieproces omgedoopt tot de Universiteit Antwerpen. De instelling heeft meer dan 3000 personeelsleden en biedt aan ongeveer studenten universitaire opleidingen aan. De fusie, het gevolg van jarenlang voorbereidingswerk, is slechts zeer recent een feit en brengt heel wat verregaande veranderingen met zich mee. De drie campussen zitten op verschillende gebieden volop in het omschakelingsproces. Naar aanleiding van de verdere hervormingen in het universitaire landschap, zullen er op verscheidene fronten concrete wijzigingen optreden. Eén van de bijzondere aspecten van de samensmelting is om, naast gezamenlijk kwalitatief onderwijs te bieden, ook specifieke zorg te besteden aan de opvang en begeleiding van studenten. Omdat leren vandaag meer en meer een opdracht is voor het leven, is men zich ervan bewust dat naast goede studieresultaten ook de studieomgeving van belang is voor het welzijn en het slagen van studenten. Zo verdient het studiecomfort van de studenten zeker aandacht in tijden van vernieuwing. Het studiecomfort betreft alle elementen die bijdragen tot de creatie van een aangename omgeving waarbinnen studenten zich optimaal kunnen toeleggen op hun studies. Op de drie campussen staan verschillende diensten in voor dit ondersteunende begeleidingsproces ter bevordering van het studiecomfort. De studentensecretariaten, de ombudspersonen, de socio-culturele diensten, het restaurant en nog vele anderen dragen bij tot een integrale aanpak van de opvang en begeleiding van studenten. Deze diensten zullen 3

12 in de nabije toekomst samengevoegd worden over de drie instellingen en dit zal grote gevolgen hebben voor zowel de studenten als het personeel. Een onderzoek naar studiecomfort op de UIA Op de UIA, de huidige campus Drie Eiken, werd met het oog op de hervormingen besloten een onderzoek te voeren naar het studiecomfort van de studenten. In opdracht van de dienst Algemene Studie-informatie en Studieadvies en de dienst Studentenpsychologen werd in februari 2003 door de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen een onderzoek opgestart naar de begeleiding en opvang door de verscheidene studentgerichte diensten en naar de materiële omstandigheden waarin de studenten hun studies volbrengen. Het onderzoek werd uitgevoerd door studenten in het kader van een leeronderzoek, onder leiding van prof. dr. Dimitri Mortelmans en Britt Dehertogh. Voorliggend rapport is een weerslag van dit onderzoek. Het doel van het onderzoek is tweeërlei. In de eerste plaats wordt in het onderzoek nagegaan wat de mening is van UIA-studenten en van personeelsleden van de studentgerichte diensten over verscheidene aspecten van het studiecomfort aan de UIA. Zijn de studenten in staat om in optimale sociale en materiële omstandigheden te studeren? Of ondervinden ze problemen in de dienstverlening? Zijn er voldoende mogelijkheden om sociale contacten te leggen? Worden de studenten voldoende begeleid en ondersteund? En hoe denken de personeelsleden van de diensten over de begeleiding van de studenten? Welke visies op ondersteuning van de studieloopbaan zijn er? En hoe worden deze visies concreet ingevuld? Daarnaast zal in dit onderzoek nagegaan worden hoe de studenten en de personeelsleden van de studentgerichte diensten op de UIA denken over de reorganisatie van de studentgerichte diensten. De studenten en het personeel worden bevraagd over diverse aspecten van de hervorming van de diensten. Bij de studenten ligt het accent vooral op de kwestie van centralisering van bepaalde diensten. Vermits er gelijkaardige diensten bestaan op de drie campussen ontstaat de mogelijkheid om deze te centraliseren op één locatie in een overkoepeld dienstencentrum. Waar zouden de studenten met andere woorden de verschillende diensten graag hebben? Verder werd aan de personeelsleden gevraagd hoe ze de toekomstige samensmelting tot stand zien komen. Door de verhuisbeweging van faculteiten en door de mogelijke samensmelting van bepaalde diensten zullen ook zij zich immers moeten aanpassen. 4

13 De tijdsduur van het onderzoek werd vastgesteld op één jaar, van februari 2003 tot februari De dataverzameling vond plaats tussen maart en juni Zoals reeds vermeld wil dit zeggen dat de verkregen informatie betrekking heeft op de Universitaire Instelling Antwerpen vóór de omvorming tot Campus Drie Eiken van de UA. Hierdoor zullen bepaalde resultaten niet meer toepasselijk zijn op de huidige situatie. Dit is echter onvermijdelijk wanneer een bevraging wordt gedaan naar houdingen ten aanzien van een instelling in volle transitie. De fusie mag dan intussen al een feit zijn, er blijft nog enorm veel te realiseren op het vlak van de studentgerichte diensten. We hopen dan ook met de resultaten van dit onderzoek een bijdrage te kunnen leveren tot de verdere integratie van de drie Antwerpse universiteiten, tot de ondersteuning van het toekomstige beleid van de verschillende studentgerichte diensten en tot de optimalisering van studieloopbaan van de studenten aan de Campus Drie Eiken. Studenten en personeel aan het woord Zowel de studenten als de personeelsleden van de UIA worden bevraagd in dit onderzoek. De studenten worden ingedeeld volgens drie grote groepen: dagstudenten, avondstudenten en doctoraatstudenten. Omdat ze alledrie onder totaal verschillende omstandigheden studeren op de campus, wordt voor elke groep een apart luik voorbehouden. Hun mening over allerlei zaken die deel uitmaken van het algemene studiecomfort wordt namelijk gevraagd via drie aparte webenquêtes. Enerzijds wordt navraag gedaan over de materiele voorzieningen voor de studenten en anderzijds worden verschillende facetten van de dienstverlening beoordeeld. Hoe ervaren zij de materiële voorzieningen? Vinden ze de campus bereikbaar? Wat denken ze over de studentgerichte diensten? Hoe zien ze de hervormingen van de studentgerichte diensten op de campus? Zijn de lessen, examens en opdrachten goed geregeld? Hoe verloopt de communicatie met lesgevers en het secretariaat? Wat vinden ze van de UA-website? Kortom, zowat alles wat studenten aanbelangt en nodig hebben om op een aangename manier te kunnen slagen in hun studies. Naast de studenten kunnen ook de personeelsleden hun mening kwijt. Door middel van faceto-face interviews wordt de mening gevraagd van personeelsleden van diverse studentgerichte diensten, omtrent hun visie op de begeleiding van studenten en op de hervormingen. Welke problemen doen zich bijvoorbeeld voor bij de dienstverlening? Welke verbeteringen aan het huidige studiecomfort stellen zij voor? Wat weten zij over de huidige toestand van de hervormingen? En wat is hun mening hierover? 5

14 Een overzicht van het rapport In het eerste deel wordt een korte blik geworpen op de integratie van de drie Antwerpse universiteiten. Hoe is de fusie verlopen en op welke manier worden momenteel de studentgerichte diensten ingepast in de structuur van een eengemaakte Universiteit Antwerpen? Omdat er nog nooit een onderzoek is gebeurd naar studiecomfort en studentgerichte diensten aan de UA of aan een andere grootschalige onderwijsinstelling, was er geen vroegere literatuur waarop we ons konden baseren. Het theoretische deel beperkt zich dus tot de eigen situatie. Het tweede deel behandelt de onderzoeksopzet. Er wordt uitgebreid ingegaan op de verschillende onderzoekseenheden en de methodologische keuzes die zijn gemaakt om hen te kunnen bevragen. Zo wordt aangegeven waarom zowel een kwantitatieve methode als een kwalitatieve methode is gebruikt om de mening van enerzijds de studenten en anderzijds de personeelsleden te achterhalen. De bespreking van de resultaten van het onderzoek is opgebouwd volgens de verschillende groepen die bevraagd zijn. In een eerste kwantitatieve deel worden alle studenten behandeld. Allereerst komt het studiecomfort van de dagstudenten aan bod. Vervolgens wordt bij de werkstudenten, naast een beoordeling van het studiecomfort en de studentgerichte diensten, speciale aandacht besteed aan de combinatie van arbeid, gezin en avondopleiding. De doctoraatstudenten zijn de laatste groep studenten die besproken wordt. Omdat de doctoraatstudenten tewerkgesteld zijn aan de instelling worden zij over bijkomende elementen bevraagd. Net zoals de dag- en avondstudenten komen ze in contact met verschillende diensten en personeelsleden. Daarnaast zijn echter hun arbeidsvoorzieningen, statuut en werkbelasting ook belangrijk. Een laatste groep die beschouwd wordt zijn de personeelsleden. In het kwalitatieve deel worden de resultaten gepresenteerd die de interviews met 34 personeelsleden van verschillende studentgerichte diensten hebben opgeleverd. Zo zullen we stilstaan bij hun visie op de begeleiding van studenten, de communicatie tussen de dienst en de student, de huidige samenwerking tussen de diensten en hun houding ten opzichte van de hervormingen. 6

15 In het besluit wordt de mening van de studenten naast de mening van de personeelsleden gelegd. Een vergelijk van beide groepen zorgt voor bijkomende inzichten in het onderzoek naar studiecomfort en studentgerichte diensten aan de UIA. Een laatste opmerking dient gemaakt over de terminologie in dit rapport. Zoals gezegd is de dataverzameling gebeurd vóór de fusie. We hebben daarom gekozen om te spreken over UIA in plaats van over Campus Drie Eiken. De evaluaties die werden gemaakt hebben immers betrekking op de situatie voor de omvorming. Ook wordt gesproken over licentiaatsjaren en kandidaturen. Hoewel de nieuwe Bamastructuur andere terminologie vereist, werd geopteerd om de huidige benamingen te gebruiken. 7

16

17 2 EEN STUDIE NAAR STUDIECOMFORT OP DE UIA In dit hoofdstuk belichten we de voorgeschiedenis en de eigenlijke integratie van de drie Antwerpse universiteiten tot de UA. Dit onderzoek komt op een moment dat de fusie is doorgevoerd, maar dat er nog vele beslissingen moeten vallen, ook wat betreft het studiecomfort van studenten. Daarom is het belangrijk om even stil te staan bij het proces van samenvoeging. Maar eerst wordt aangegeven wat we juist verstaan onder studiecomfort in dit onderzoek. 2.1 Begripsafbakening: wat is studiecomfort? Voordat we beginnen met een onderzoek naar studiecomfort op de UIA, zouden we graag vastleggen wat dat precies inhoudt. Waarom is studiecomfort zo belangrijk aan een universiteit en waarom moeten we het onderzoeken? Er is rond dit onderwerp bijzonder weinig literatuur te vinden. Verschillende onderwijsinstellingen laten hun onderwijs (de lessen en lesgevers) beoordelen door de studenten, maar nagenoeg niemand heeft aandacht voor hun mening over de studieomgeving. Hoewel in de praktijk veel belang wordt gehecht aan studiecomfort, blijft ook de Universiteit Antwerpen in haar opdrachtverklaring vrij vaag omtrent haar taak om te zorgen voor de studieomgeving: Concreet wil de UA ondermeer bijzondere zorg besteden aan de opvang en de begeleiding van de studenten (UA, 2002). Dit verplicht ons ertoe zelf een werkdefinitie te formuleren. In ons onderzoek naar studiecomfort willen we uitgaan van de opvatting dat studenten partners zijn in het onderwijsproces. In plaats van hen te beschouwen als producten voor 9

18 de arbeidsmarkt of als klanten van een dienstverlening van onderwijs, is het vertrekpunt het erkennen van de studenten als volwaardige partij in diverse ontwikkelingen aan de instelling. Tijdens hun studieloopbaan worden de studenten sterk beïnvloed door hun studieomgeving. De studieresultaten, de zelfstandigheid en de creativiteit van de studenten staan in verband met hun welzijn op de campus. Mensen die zich goed voelen in hun omgeving, doordat de nodige voorzieningen aanwezig zijn, leveren betere resultaten. De inrichting van de studieomgeving is bijgevolg zeer belangrijk, opdat de studenten tevreden kunnen zijn op de campus. Die tevredenheid wordt bepaald door verschillende factoren. Ten eerste moeten ze voldoende ondersteund worden tijdens hun studies. Zowel sociale, psychologische als materiële ondersteuning zijn van belang. Daarnaast is de communicatie een kernpunt. De visie op de participerende rol van studenten kadert de manier waarop de communicatie met de studenten zal verlopen. Ten derde moet er ruimte gecreëerd worden om zelf beslissingen te kunnen nemen of inspraak te hebben in het beleid. Vermits er op het terrein reeds veelvuldig aandacht is besteed aan inspraak van studenten komt dit laatste punt in het onderzoek verder niet aan bod. Vanuit deze visie kunnen we nu zelf een ruime werkdefinitie van studiecomfort opstellen. Studiecomfort betreft alle elementen die bijdragen tot de creatie van een aangename omgeving waarbinnen studenten zich kunnen toeleggen op hun taken. In eerste instantie moeten studenten in staat zijn om in optimale materiële omstandigheden te studeren. Voorbeelden hiervan zijn bibliotheekfaciliteiten, computervoorzieningen, studeerruimte en cursusdienst. Verder omvat studiecomfort de diverse vormen van dienstverlening, die ervoor zorgt dat studenten geholpen en ondersteund worden wanneer zij dit nodig achten. Hiertoe behoren onder andere secretariaten, psychologen, ombudspersonen en mensen van de sociale dienst. Daarnaast moet er aandacht worden besteed aan de mogelijkheid om sociale contacten te leggen. Hierbij denken we aan de ruimten waar studenten elkaar kunnen ontmoeten. Ook vormen van interne communicatie tussen studenten en studentgerichte diensten zoals een website en de valven zijn van belang. Het begrip studiecomfort is bewust zeer ruim gehouden in dit onderzoek. Het omvat de complete omkadering van de studieloopbaan. De volledige dienstverlening en alle 10

19 voorzieningen, behalve het onderwijsproces zelf, vallen met andere woorden onder de term studiecomfort. Vanwege het brede karakter van het begrip is het echter onmogelijk om een totaalbeeld te scheppen van het studiecomfort van studenten in een kwantitatief onderzoek. Er zijn een aantal aspecten van het studiecomfort die, vanwege de ruimtelijke beperkingen in een enquête en op basis van een aantal inhoudelijke gronden, niet aan bod zullen komen in dit onderzoek. Zo wordt bijvoorbeeld de infrastructuur van de gebouwen en leslokalen niet bevraagd, omdat er te veel verscheidenheid is tussen de locaties op de campus om in een enquête op te nemen en omdat een grondige verandering van infrastructuur enorme budgetten vereist. Toch is getracht om zo veel mogelijk elementen op te tekenen in het onderzoek, wat duidelijk zal worden bij de bespreking van de resultaten. 2.2 De integratie van de Antwerpse Universiteit: van UIA, RUCA en UFSIA naar UA Algemene schets van de UA-fusie Het Vlaams Parlement heeft op 2 april 2003 het decreet op de oprichting van de autonome openbare instelling UA goedgekeurd. Dit decreet schept een juridisch kader voor de eengemaakte Universiteit Antwerpen (UA). Vanaf 1 oktober 2003 zijn de drie aparte instellingen - UIA, UFSIA en RUCA - opgehouden te bestaan en gefuseerd tot de UA. Daarbij werden de besturen opgeheven en vervangen door een nieuwe bestuursstructuur UA met op centraal niveau een Raad van Bestuur, een Bestuurscollege, een College van Beheer, een Onderzoeksraad, een Onderwijsraad en een Raad voor wetenschappelijke en maatschappelijke dienstverlening. Het bestuur van de faculteiten is in handen van de faculteitsraden. De UA heeft gekozen voor een geleidelijke aanpak. Dit betekent dat de organisatiestructuur niet in één keer van bovenaf wordt vastgelegd, maar dat er geregeld interactie is tussen de betrokken partijen opdat de uiteindelijke structuur het resultaat is van zowel inspraak als sturing. De bedoeling is dat iedereen, van hoog tot laag, aan de beurt komt om zijn/haar mening te geven over zijn/haar plaats in de nieuwe UA. Bij een fusie naar een nieuwe structuur hoort namelijk ook onvermijdelijk een verandering voor de banen van personeelsleden. Het takenpakket van personeelsleden komt ter discussie en voor verschillende mensen betekent de integratie een volledige verandering van de invulling van hun job. Daarom wil de UA een zo groot mogelijke inbreng toestaan van de personeelsleden bij de bepaling van hun toekomstige taken. 11

20 De fusie is doorgevoerd, maar brengt nog heel wat veranderingen met zich mee. Zo zullen een aantal faculteiten moeten worden samengevoegd. Tevens zal gezocht moeten worden naar een ideale uitwerking voor onder andere de administraties, de academische reglementen, de computerinfrastructuur en -programma's, de studenten- en personeelsstatuten. In de Antwerpse binnenstad wordt bovendien momenteel druk gebouwd en verbouwd. Zo is er voor de studenten en professoren een hele verhuisbeweging op gang gekomen. In de binnenstad zullen alle opleidingen menswetenschappen ondergebracht worden, de Campus Drie Eiken- gebouwen zullen de (bio)medische wetenschappen herbergen en de RUCA huisvest straks de wetenschappen Hervorming van de studierichtingen Een groot aantal faculteiten zal verhuizen naar een andere locatie. De ruimtelijke herstructurering van de studierichtingen van de UA is verspreid over de komende jaren. We geven kort een overzicht van de verhuisbeweging die op til staat. De Stadscampus (voorheen UFSIA) omvat vier faculteiten, waaronder Wijsbegeerte en Letteren, Rechten, Politieke en Sociale Wetenschappen en Toegepaste Economische Wetenschappen. Die faculteiten zijn nu nog beperkt tot de kandidaturen maar door de eenmaking tot de UA zullen ook de hogere jaren van Germaanse en Romaanse en Politieke en Sociale Wetenschappen in 2006 naar de binnenstad verhuizen. In 2007 zal de binnenstad evenzeer de volledige opleiding Rechten herbergen. De vierde faculteit, Toegepaste Economische Wetenschappen, is al uitgebouwd op de Stadscampus. Mede door de hervormingen komen er een aantal nieuwe Masteropleidingen bij, met name Wijsbegeerte, Geschiedenis en Onderwijskunde. Op de Campus Drie Eiken worden nu de meeste licenties georganiseerd van de opleidingen humane wetenschappen, de (bio)medische en de wetenschappen. Na de hervormingen zal UIA enkel nog onderdak bieden aan de (Bio)medische en Farmaceutische Wetenschappen en Geneeskunde en dit zowel voor bachelors als masters. De Middelheimcampus omvat momenteel enkel de kandidaturen van de faculteit Biomedische Wetenschappen en van de faculteit Geneeskunde. In de toekomst zullen deze naar Campus Drie Eiken verhuizen. De masterjaren van de wetenschappen zullen op hun beurt binnenkort op Middelheimcampus georganiseerd worden. Onder wetenschappen wordt 12

21 verstaan: Biologie, Natuurkunde, Scheikunde, Wiskunde en Informatica. Begin 2003 is deze laatste reeds verhuisd naar Middelheimcampus Hervormingen van de studentgerichte diensten Door de eenmaking van de drie campussen komt uiteraard ook de vraag wat er zal gebeuren met de verschillende studentgerichte diensten. In de loop der jaren hebben de drie campussen immers elk een eigen netwerk van ondersteunende diensten uitgebouwd. De toekomst van deze diensten is tot op heden nog niet volledig uitgestippeld. De discussie omtrent de studentgerichte diensten heeft zich voornamelijk gericht op de centralisatieversus decentralisatieproblematiek. Moeten de verschillende diensten gecentraliseerd worden op één van de campussen opdat er een groter en gespecialiseerder aanbod uitgewerkt kan worden? Of blijft een gedecentraliseerd aanbod van de studentgerichte diensten wenselijk? Momenteel is reeds beslist dat het Departement Studentgerichte Diensten, de nieuwe overkoepelende structuur, decentraal ingeplant wordt op de drie campussen. Dit betekent dat de diensten zo dicht mogelijk bij de student zullen blijven. Een van de hoofddoelen van dit rapport was verheldering te scheppen in de wensen van UIA-studenten omtrent de plaatsing van de diensten. De gegevens die hierover verzameld zijn via de enquête zijn al vóór de uitgave van dit rapport doorgestuurd naar de stuurgroep van het Departement. Bij de bepaling van de huidige structuur van het Departement en de beslissing om de diensten decentraal te plaatsen is dus rekening gehouden met de mening van de studenten. Ondanks de grote inspanningen die al werden geleverd, dienen er nog veel zaken geconcretiseerd te worden. De hoofdstructuur van het Departement Studentgerichte Diensten is vastgelegd, maar vele praktische zaken zijn nog onbeslist. 13

22

23 3 ONDERZOEKSOPZET Zoals aangegeven bestaat het onderzoek uit twee delen: een kwantitatieve studentenbevraging en een kwalitatieve personeelsbevraging. De onderzoeksopzet geeft aan waarom gekozen is voor deze twee delen en licht de gekozen onderzoeksmethode toe. Verder geven we aan hoe de gegevensverzameling is verlopen en welke respons we kregen. 3.1 Deel1: studentenbevraging Wie wordt bevraagd? UIA-studenten zijn studenten die een licentiaatopleiding, een bijkomende opleiding of een doctoraatsopleiding volgen. De dagstudenten volgen eerste licentie (of eerste proef of eerste jaar arts), tweede licentie (of tweede proef of tweede jaar arts), derde licentie (of derde proef of derde jaar arts), vierde jaar arts of een aanvullende of gespecialiseerde studie. Hierbij komen ook nog de studenten die een lerarenopleiding volgen, dit kan zowel samen met een licentiaatopleiding als apart. Werkstudenten of avondstudenten zijn enkel s avonds op de UIA aanwezig, en slechts twee licentiaatsopleidingen zijn s avonds te volgen: Rechten en Politieke en Sociale Wetenschappen. Deze studenten hebben waarschijnlijk andere ervaringen met de diensten op de universiteit, doordat ze op andere momenten aanwezig zijn. Ze hebben andere lesroosters, andere regelingen en dus ook andere problemen. 15

24 Tenslotte hebben we ook de mening nodig van de doctoraatsstudenten aan de UIA. Verscheidene van hen werken aan de universiteit en komen er dus op een heel andere manier mee in contact. Ook zij zullen dus aangepaste vragen en opmerkingen hebben over het studiecomfort aan de universiteit. Alle faculteiten worden vertegenwoordigd. Sommige van deze faculteiten zijn nog onderverdeeld in verscheidene richtingen, zodat alle studenten in vijftien verschillende richtingen zijn verdeeld: Germaanse taal- en letterkunde, Romaanse taal- en letterkunde, Rechten, Politieke en Sociale Wetenschappen, Communicatiewetenschappen, Wiskunde, Informatica, Natuurkunde, Scheikunde, Biochemie, Biologie, Geneeskunde, Biomedische Wetenschappen en Farmaceutische Wetenschappen Gegevensverzameling Voor de gegevensverzameling is gekozen om te werken met webenquêtes. Omdat dit een techniek is die nog niet veelvuldig verspreid is, wordt er eerst een algemene uitleg gegeven over de voor- en nadelen van een online-bevraging. Daarna worden het verloop van de eigenlijke bevraging en de contactname toegelicht. In het volgende deel geven we een beknopt overzicht van de inhoud van de vragenlijsten. Tot slot wordt de respons voor de verschillende groepen studenten besproken E-enquêtes in sociaal-wetenschappelijk onderzoek Men kan vandaag vaststellen dat een behoorlijk aantal groepen toegang heeft tot Internet en en dat het aantal gebruikers blijft stijgen (Schaefer, Dillman, 1998:378). Het is enkel voor deze groepen dat surveys geschikt zijn. Onder deze voorwaarden kunnen we een hele resem voordelen geven voor het gebruik van survey. De hoofdreden waarom er gebruik van gemaakt wordt is de lage kostprijs. Het verzamelen van adressen en het versturen van de digitale vragenlijsten vergt misschien wel tijd, maar is minder duur dan een schriftelijke enquête. Ook het versturen van opvolgberichten is op deze manier kosteloos (Sills, Song, 2002:25). Het financiële aspect is het opvallendst, maar er zijn nog vele voordelen. Zo is er het belangrijke aspect van de open vragen. Deze worden bij surveys doorgaans beter ingevuld dan bij geschreven enquêtes (Schaefer, Dillman, 1998:391). De reden die hiervoor gevonden werd is eenvoudig: het typen van een lange uitleg bij dit soort vragen is veel 16