Het standaard toetsenbord bestaat uit drie onderdelen: rechts het numerieke deel, links het alfanumerieke deel en in het midden het navigatiedeel.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Het standaard toetsenbord bestaat uit drie onderdelen: rechts het numerieke deel, links het alfanumerieke deel en in het midden het navigatiedeel."

Anna Christiaens
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Werken met het toetsenbord Samenstelling en werking Indeling Het standaard toetsenbord bestaat uit drie onderdelen: rechts het numerieke deel, links het alfanumerieke deel en in het midden het navigatiedeel. Meestal wordt er met een Amerikaans toetsenbord gewerkt. Dat is te herkennen aan de punt-toets op het numerieke toetsenbord, die als decimaal symbool wordt gebruikt. Een Nederlands toetsenbord heeft daar namelijk een komma als symbool. Deze cursus is niet bedoeld om te leren typen. Wel is het nuttig om bekend te raken met de verschillende toetsen. Informatielampjes De drie lampjes boven het numerieke toetsenbord geven informatie over de status van het toetsenbord. Het lampje bij het cijfer 1 geeft aan of de cijfers op het numerieke toetsenbord gebruikt kunnen worden. Het lampje bij de letter A geeft aan of de CapsLock-toets is ingedrukt. Letters worden dan als hoofdletter (of kapitaal) ingevoegd. (Capitals Locked) Het lampje bij de pijl geeft aan of de ScrollLock-toets is ingedrukt. Deze geeft een afwijkende verschuiving op het scherm (de achtergrond beweegt en de aanwijzer staat stil.) 2011 EduPlan i-ctraining Pagina 1 van 5

2 Numeriek deel Het numerieke toetsenbord wordt veel gebruikt bij administratief werk op een zogenaamde desktop computer. Bij een laptop computer is meestal geen apart numeriek toetsenbord beschikbaar. Zorg er voor, dat de NumLock-toets is ingedrukt. De cijfertoetsen kunnen dan benut worden. Verder biedt het toetsenbord de tekens + (optellen), - (aftrekken), * (vermenigvuldigen) en / (delen). Deze operaties spelen een rol bij programma's zoals Excel. Is de werking van de NumLock-toets uitgeschakeld, dan krijgen de toetsen het effect van de andere uitdrukking. Het gaat daarbij om acht navigatietoetsen, de Ins- en Del-toets. Navigatiedeel De toetsen van het navigatiedeel kunnen gebruikt worden bij het navigeren in documenten. Met de pijltoetsen wordt één kleine stap gemaakt; in combinatie met de Ctrl-toets wordt een grotere stap gemaakt. In een tekstdocument (bijv. van Word) is een kleine stap één teken of een regel, en een grotere stap één woord of één alinea. Bij een rekenblad (bijv. van Excel) is een kleine stap één cel en een grotere stap één blok cellen. De Home-toets is meestal bedoeld voor een sprong naar het begin en de End-toets voor een sprong naar het einde. De PageUp- en PageDown-toetsen waren ooit bestemd voor het navigeren naar een vorige of volgende pagina. Bij Windows-programma's wordt met deze toetsen binnen een venster een vorig of volgend deel in beeld gebracht. Dat hangt ook nog eens af van de hoogte van het venster. Boven de navigatietoetsen zijn drie toetsen geplaatst, waarmee enkele speciale taken verricht kunnen worden. De betekenis van de Scroll-Lock-toets is al even genoemd. Met de toets PrintScrn kan een 'foto' van het beeldscherm worden gemaakt. Deze 'foto' wordt dan op het klembord geplaatst en kan daarna in een document worden geplakt. In combinatie met de (linker) Alt-toets wordt met de toets PrintScrn een 'foto' gemaakt van het bovenliggende venster (indien aanwezig). De plaatjes in dit cursusboekje zijn met deze technieken verkregen (plus extra bewerking in een tekenprogramma.) 2011 EduPlan i-ctraining Pagina 2 van 5

3 Alfanumeriek deel De term alfanumeriek deel slaat op de combinatie van toetsen voor letters en voor cijfers. Op dit deel van het toetsenbord vinden we: 26 toetsen voor kleine letters en - in combinatie met een Shift-toets - hoofdletters 10 toetsen voor cijfers en - in combinatie met een Shift-toets - extra leestekens 11 toetsen voor in totaal 22 leestekens de spatiebalk (grootste toets) om een spatie in te voegen de Esc-toets (of Escape) linksboven om (in het algemeen) een handeling af te breken de Tab-toets voor een standaardsprong naar rechts en - in combinatie met een Shift-toets - een standaardsprong naar links de CapsLock-toets om van de 26 lettertoetsen hoofdletters te maken (werkt dus niet bij andere toetsen) twee identieke Shift-toetsen om het bovenste teken van een toets te verkrijgen (in principe hulptoetsen die ingedrukt nog geen effect leveren) twee identieke Ctrl-toetsen (of Control) om - in combinatie met een andere toets - een speciaal effect te leveren (in principe hulptoetsen die ingedrukt nog geen effect leveren) twee identieke Windows-toetsen waarmee het menu bij de Start-knop geopend wordt een linker Alt-toets waarmee in combinatie met andere toetsen een speciaal teken of effect verkregen wordt (met deze Alt-toets en een drie- of viercijferige combinatie via het numerieke deel kan elk teken verkregen worden) een rechter Alt-toets waarmee in combinatie met andere toetsen een speciaal teken of een speciaal effect verkregen wordt een toets om het snelmenu bij het geselecteerde object te openen de Backspace-toets om (in het algemeen) een teken aan de linkerkant van het knipperende invoegteken te wissen de Enter-toets om (in het algemeen) invoer af te sluiten, in combinatie met een Shift-toets wordt een regeleinde verkregen 12 functietoetsen waarvan de werking per toepassing is geregeld (de ontwerpers hebben de functietoetsen bij Windows-toepassingen zoveel als mogelijk gestandaardiseerd) De Shift-, Ctrl en Alt-toetsen worden op allerlei manieren gecombineerd om extra tekens of effecten te verkrijgen. Een wel heel bijzonder combinatie is bijvoorbeeld Ctrl-toets + Alt-toets (links) + Delete-toets. Deze combinatie is al bijna 30 jaar in gebruik om de werking van een computer te onderbreken dan wel af te sluiten. Bij Windows XP wordt deze toetscombinatie ook gebruikt om na het inschakelen van de computer het inlogvenster te verkrijgen EduPlan i-ctraining Pagina 3 van 5

4 Een extra toetsenbord Bij oude IBM-toetsenborden zag men aan de voorkant van een toets nog een extra teken. Dat teken kon dan verkregen worden door eerst de rechter Alt-toets in te drukken en ingedrukt te houden. De toetsenborden hadden destijds een lichte kleur; de rechter Alt-toets had een grijze kleur. Daarom is men die toets al gauw de grijze Alt-toets gaan noemen. Vaak ziet men daarom op deze toets de term AltGr vermeld. Op moderne borden worden die extra tekens niet meer getoond; maar ze zijn er nog wel! Bij Windows (XP, Vista, 7) is daarom een speciale toepassing beschikbaar waarmee de indeling van het toetsenbord bekeken en geoefend kan worden. Deze toepassing wordt Schermtoetsenbord genoemd. Hieronder de situatie op het scherm nadat deze toepassing is gestart via de opdracht Start Alle programma's Bureau-accessoires Toegankelijkheid. Hieronder de situatie bij het indrukken van een Shift-toets. Hieronder de situatie bij het indrukken van de AltGr-toets EduPlan i-ctraining Pagina 4 van 5

5 Letters met accenten Het typen van letters met accenten is voor veel computergebruikers nog een puzzel. In het begin van het computertijdperk loste men dat probleem op door gebruik te maken van ASCII- (en later ANSI-) codes. Elk teken is immers gecodeerd; door die code via het toetsenbord in te typen wordt dat teken verkregen. ASCII-/ANSI-codes De ASCII-codering is de oudste techniek. Daarbij wordt de linker Alt-toets ingedrukt gehouden en een driecijferige numerieke code ingetikt via het numerieke deel van het toetsenbord. Enkele voorbeelden: ALT-toets en é ALT-toets en ƒ Bij de (nieuwere en uitgebreidere) ANSI-codering is elk teken gecodeerd met een viercijferige code. ALT-toets en Ÿ ALT-toets en Bij het werken met deze techniek heeft men beslist een lijst met de meest gebruikte codes nodig. Dode toetsen (diakritische tekens) Bij de eerste (Amerikaanse) Windows-versies werd nog weinig aandacht geschonken aan speciale tekens. De Engelse taal kent immers geen accenten. Vanaf versie 95 biedt Windows een speciale instelling, waarmee zogenaamde dode toetsen gebruikt kunnen worden. Deze instelling heet: Verenigde Staten (internationaal). Om het teken é te typen, gebruikt men eerst de toets met het accent ' en vervolgens de toets met de letter e. Door het indrukken van het accent ' ontstaat een 'dode' situatie, waarbij nog niets op het scherm verschijnt. Met een volgende toets volgt het effect. Hieronder de mogelijkheden voor é, è, ê en ë. Om alleen het accent te typen wordt na het accent de spatiebalk gebruikt, dus: Elk ander teken na een accent geeft beide tekens. Wie deze techniek beheerst, zal zonder veel problemen de volgende zin kunnen typen: In café 'Le bon Goût' deed Hélène Müller crème in haar koffie EduPlan i-ctraining Pagina 5 van 5

Vergelijkbare documenten

8. Accenten en Trema's

8. Accenten en Trema's In deze module leert u letters met een accent of trema op uw scherm te krijgen. Eén mogelijkheid heeft u al gezien in Module 4 van de Basiscursus 1: het woord fout typen en het dan