Hyperbare zuurstoftherapie bij radiatieschade darm/rectum
|
|
- Roel Mertens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hyperbare zuurstoftherapie bij radiatieschade darm/rectum Drs. Arien Hilhorst, arts hyperbare geneeskunde IvHG Masterclass GE - V&VN Oncologie Amersfoort, 10 september 2015
2 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
3 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
4 1995 opgericht Instituut voor Hyperbare Geneeskunde 2000 erkenning als ZBC Vestigingen: Hoogeveen (1997) Rotterdam (2004) Arnhem (2008) Waalwijk (2011) Hyperbare zuurstoftherapie bij ca. 900 patiënten per jaar
5 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
6 Late bestralingsschade Een inwendig probleem
7 Of uitwendig Late bestralingsschade
8 Effect 100% Houlthusen curven Tumorcontrole (2 Gy/fractie) Complicatie risico 75% Complicatie-vrije genezing 50% 25% 0% Dosis (Gy)
9 Orgaantolerantie radiotherapie (2Gy/fractie) Hoofd: Beharing Hoofd: Hersenen Longen Ruggenmerg Nieren Darmen Huid 10 Gy 30 Gy - 60 Gy 20 Gy - 40 Gy 50 Gy - 60 Gy 15 Gy - 20 Gy 40 Gy - 70 Gy 70 Gy - 80 Gy
10 Late radiatieschade Laat: > 3 mnd. jaren/levenslang Beperkende factor in bestralingsdosis Incidentie: ± 4-22%, wisselt per indicatie (dalend??) Spontaan of a.g.v. miniem trauma Irreversibel, progressief, potentieel lethaal
11 Late radiatieschade 3-H weefsel: Hypocellulair Hypovasculair Hypoxisch (Marx RE et al. 1990)
12 Late bestralingsschade Oorzaak: (Marx, 1990) - 3H weefsel: Vaten, Cellen, Zuurstof. Vascular density of
13 Late bestralingsschade Klachten: - Pijn - Bloed of slijm - Incontinentie - Soms een wond - Soms een inwendig ulcus - Vanaf 3 maanden na de laatste bestraling. - Progressief, persisterend, invaliderend.
14 Behandeling MDL- arts: - Endoscopie - Salofalk - Klysma s - Lasercoagulatie - Effect? Blijvend? Soms leidend tot resectie!
15 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
16 Definitie Hyperbare zuurstoftherapie Het ademen van pure zuurstof onder een verhoogde omgevingsdruk European committee for hyperbaric medicine (Lille 2004) 100% O 2 2 ATA > 60 minuten
17 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
18 Behandeling Hyperbare Zuurstof Therapie In een drukkamer (recompressiekamer) Eénpersoons (monoplace) Meerpersoons (multiplace)
19 Hyperbare zuurstoftherapie Behandelkamer Eenpersoons drukkamer
20 Hyperbare zuurstoftherapie Behandelkamer
21 Hyperbare zuurstofsessie
22 Toedieningswijzen hood versus masker behandeling bedlegerige patiënten
23 Besturingstechniek Controlepaneel Pneumatisch paneel en personeelssluis
24 IvHG - behandeltabel (2,5 ATA, 75 min 100% O2) Minutes msw 3 msw 0 msw Air 100% Oxygen Air 100% Oxygen Air 100% Oxygen Air 100% Oxygen Air
25 Hyperbare zuurstofbehandeling Chronische patiënten: 1 behandeling/dag 5 dagen/week Gemiddeld behandelingen Acute patiënten: afhankelijk van indicatie, 24/7 bereikbaar 1 e dag 2 behandelingen, daarna 1/dag 5 7 dagen/week Aantal behandelingen afhankelijk van indicatie (1-15)
26 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
27 Hyperbare Zuurstof Therapie Geschiedenis Prof. Dr. Ite Boerema ( ) Wilhelmina Gasthuis Amsterdam Life without blood (Boerema et al, 1960)
28 Film: Mice like fish
29 Film: Life without blood
30 Open hartoperatie
31 Gasgangreen
32 Ontdekking nieuwe indicaties Mainous EG, Boyne P J, Hart GB, Terry BC. Restoration of resected mandible by grafting with combination of mandible homo graft and autogenous iliac marrow, and postoperative treatment with hyperbaric oxygen. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1973; 35: 13. Hart GB, Mainous EG. The treatment of radiation necrosis with hyperbaric oxygen. Cancer 1976; 37: Mansfield M J, Sanders DW, Heimbach RD, Marx RE. Hyperbaric oxygen as an adjunct in the treatment of osteoradionecrosis of the mandible. J Oral Maxillofac Surg 1981; 34: 585. Marx RE, Johnson RP. Studies in the radiobiology of osteoradionecrosis and their clinical significance. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1987; 64: 379. Bevers 1995, Hyperbaric oxygen treatment for haemorrhagic radiation Cystitis, Lancet, vol 346, Carl 2001 HBOT for late sequelae in women receiving radiation after breast-conserving surgery. Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys., Vol. 49, No. 4, pp
33 Ook LRTI rectum 2008: Clarke :Hyperbaric Oxygen treatment of chronic refractory radiation proctitis: A randomised and controlled double-blind crossover trial with long-term follow-up. Int. J. Radiation Oncology Biol. Phys., Vol. 72, No. 1, pp , 2008: 150 patienten, 120 evalueerbaar. Hyperbaric oxygen therapy significantly improved the healing responses in patients with refractory radiation proctitis, generating an absolute risk reduction of 32% (number needed to treat of 3) between the groups after the initial allocation. Other medical management requirements were discontinued, and advanced interventions were largely avoided. Enhanced bowel-specific quality of life resulted. 2013: Oscarsson Hyperbaric Oxygen Treatment in Radiation-Induced Cystitis and Proctitis: A Prospective Cohort Study on Patient-Perceived Quality of Recovery. Int J Radiation Oncol Biol Phys, Vol. 87, No. 4, pp. 670e675, patienten The HBOT was successfully conducted, and symptoms were alleviated in 76% for patients with radiation cystitis, 89% for patients with radiation proctitis, and 88% of patients with combined cystitis and proctitis ( )The improvement was sustained at follow-up in both domains 6 to 12 months after HBOT
34 Ook LRTI rectum 2008: Clarke :Hyperbaric Oxygen treatment of chronic refractory radiation proctitis: RCT, dubbelblind, crossover 150 patienten, 120 evalueerbaar. Absolute risicoreductie van 32% (NNT van 3) 2013: Oscarsson: HBOT in Radiation-Induced Cystitis and Proctitis: Prospectieve cohortstudie 39 patienten Symptoomverbetering bij 76% LRTI blaas, 89% LRTI rectum 88% LRTI blaas en rectum
35 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
36 Even wat natuurkunde. Lucht % stikstof % zuurstof % Argon % CO2 % andere gassen Waterdamp Luchtdruk 1 ATA
37 Samenstelling atmosfeer Lucht 78% stikstof 21% zuurstof 0,9% Argon 0,03% CO2 0,003% andere gassen Waterdamp Luchtdruk 1 ATA
38 3 Natuurwetten Wet van Boyle en Gay-Lussac Wet van Dalton Wet van Henry
39 3 Natuurwetten Wet van Boyle en Gay-Lussac PxV=nRT Wet van Dalton Wet van Henry
40 Fysiologische effecten -1 Wet van Henry 100% O2 bij 2,5 ATA plasma zuurstofspanning >X18 1 ATA, lucht: 0,3 ml O2 opgelost per 100 ml bloedplasma (19 ml O2 gebonden aan Hb) 2,5 ATA, 100% O2: 5,6 ml O2 opgelost per 100 ml bloedplasma (20 ml O2 gebonden aan Hb) (Gibson en Hunt, 1997)
41 Fysiologische effecten % O2 bij 2,5 ATA 4x diffusieafstand Kroch-Erlang diffusie model
42 Normale doorbloeding
43 Beperkte doorbloeding
44 Hyperbare oxygenatie
45 Bloedvat regeneratie
46 Vaatdichtheid in bestraald weefsel Vascular density of Marx RE, Ehler WJ, Tayapongsak P, Pierce LW. Am J Surg; 160: 519, 1990.
47 Mobilisatie stamcellen normaal versus DM Brem H et al. Cellular and molecular basis of wound healing in diabetes. JCI Volume 117 n p.1219
48 Mobilisatie stamcellen 1 x HBO sessie EPC x2 20 x HBO sessies EPC x8 (EPC= Endothelial Progenitor Cells) Thom SR et al. Stem cell mobilization by hyperbaric oxygen. Am J Physiol Heart Circ Physiol Apr;290(4):H Epub 2005 Nov 18. Liu ZJ et al. Hyperoxia, endothelial progenitor cell mobilization, and diabetic wound healing. Antioxid Redox Signal Nov;10(11): Review
49 Rol O 2 bij wondgenezing Downregulatie van inflammatoire cytokines IL-6, TNF-α Upregulatie van groeifactoren Collageensynthese PDGF-β, FGF, VEGF, TGF-β Leukocyten effecten Fagocytose Antibacteriële effecten PMN killing bepaalde aërobe bacteriën verbeterd
50 Rol O 2 bij infecties Opheffen hypoxie in geïnfecteerd weefsel Activatie granulocyten Remming bacteriële groei Macrofagen activiteit verhoogd Release bepaalde endotoxinen geremd Effect van antibiotica versterkt
51 Rol HBO bij infecties: versterkt antibiotica In het algemeen werken de meeste antibiotica beter bij HBO omdat de werking van veel antibiotica minder is in anaërobe condities. Specifieke antibiotica waarbij HBO bewezen synergistisch werkt: Aminoglycosiden (gentamycine, tobramycine, amikacine) Foliumzuurremmers (sulfonamide,trimethoprim) (Park et al. Clinical Infectious diseases, 1992)
52 Effecten HBO samengevat Oedeem Antibacteriële activiteit leukocyten Collageen productie en kwaliteit Fibroblasten, osteoblasten proliferatie Werking antibiotica Stamcel mobilisatie Neo-angiogenese
53 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
54 Indicaties - 1 Volgens ECHM* en de UHMS** 2009: College van Zorgverzekeraars (CvZ, thans ZIN): lijst met erkende indicaties Basisverzekering, volledig vergoed * European College for Hyperbaric Medicine ** Underwater Hyperbaric Medicine Society
55 Late bestralingsschade Behandeling: radionecrose huid radionecrose weke delen radionecrose mucosa osteoradionecrose radiatiecystitis radiatieproctitis radiatie-enteritis Preventie: chirurgische ingreep in bestraald gebied Wondgenezingsstoornissen diabetisch voet ulcus Indicaties - 2
56 Indicaties - 3 Bepaalde (levensbedreigende) infecties anäerobe en gemengde weke delen infecties gasgangreen necrotiserende fasciitis osteomyelitis mits 6 weken antibiotica en minstens 1 chirurgische interventie Duikgerelateerd decompressieziekte arteriële gas embolie
57 Indicaties - 4 (Acute) ischemische problematiek traumatische ischemie myocutane plastieken met circulatieproblemen: huidtransplantaten huid-spiertransplantaten spiertransplantaten crush letsel re-implantatie extremiteiten na traumatische amputatie arteriële gas embolie Intoxicaties: koolmonoxide intoxicatie
58 Verdeling indicaties Diabetisch voetulcus 11% Niet-diabetisch ulcus 3% Osteomyellitis 3% Radiatieschade huid 6% Chirurgie/extracties in bestraald gebied 15% Radiatieschade weke delen 34% Radiatie-enteritis 1% Radiatieproctitis 7% Radiatiecystitis 7% Osteoradionecrose 5% Er werden jaarlijks ca 950 patiënten behandeld Radiatieschade mucosa 8%
59 Contra-indicaties Absoluut Pulmonale pathologie: Onbehandelde pneumothorax Ernstige COPD (Gold IV) Grote blebs en bullae Gelijktijdig Doxorubicine of Bleomycine Relatief LVEF <40% Thorax chirurgie in VG Actieve luchtweg infectie Spontane pneumothorax in VG Epilepsie Sinusitis KNO chirurgie in VG Claustrofobie Pacemaker/AICD
60 Bijwerkingen Barotrauma oren z.n. TV-buisjes Vermoeidheid Myopie Zuurstofintoxicatie (zelden) Allen tijdelijk of reversibel weinig belastend
61 Casuïstiek
62 Wondgenezingsstoornis in bestraald gebied Wondrandnecrose Dehiscentie Ulceratie Fisteling Bij opereren in bestraald gebied is preventief HBO (20 sessies pre en 10 sessies post) een erkende indicatie
63 Casus Radionecrose perineum Man, 86 jaar Rectumcarcinoom waarvoor preoperatieve radiotherapie Rectum + colon resectie I.v.m. radionecrose perineum/blaas met fistel verwezen voor HBOT
64 Casus Radionecrose perineum Bij intake Na HBO 8 maanden na einde HBO
65 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
66 Verwijzing LRTI Verwijzing door huisarts, verpleegkundig specialist of specialist Late bestralingsschade + geen contraindicaties? 20-40x HBOT Terugrapportage + toetsen met vragenlijsten
67 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
68 Conclusie Patiënt Late bestralingsschade Huisarts (Verpleegkundig) Specialist Online form of fax verwijsformulier Hyperbare zuurstoftherapie
69 Take home LRTI is een in beginsel progressieve aandoening, die fors verlies van kwaliteit van leven geeft De enige oorzakelijke behandeling van LRTI is HBO Patiënten met klachten, ontstaand of voortdurend >3 maanden na RT, kunnen worden verwezen. Ook operatie in bestraald gebied is een erkende indicatie.
70 Inhoud Instituut voor hyperbare geneeskunde Late radiatieschade van de darm Hyperbare zuurstoftherapie Definitie Behandeling Geschiedenis Fysiologische effecten Indicaties, contra-indicaties en bijwerkingen Verwijzingsprocedure Conclusie Vragen
71 Bedankt voor uw aandacht! Meer info op:
Hyperbare zuurstoftherapie Betere kwaliteit van leven bij klachten na bestraling
Hyperbare zuurstoftherapie Betere kwaliteit van leven bij klachten na bestraling Drs. H.A. Hilhorst, arts hyperbare geneeskunde - IvHG Hematon Lymfklierkankerdag De Reehorst, Ede, 26 september 2015 Inhoud
Nadere informatieDisclosure. Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde Instituut voor Hyperbare Geneeskunde. Nevenfuncties: Geen. Belangen: Geen.
bij behandeling van late bijwerkingen van radiotherapie drs. Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde Workshop Hyperbare Zuurstoftherapie 21ste Antoni van Leeuwenhoek symposium Oncologie in Perspectief,
Nadere informatieHyperbare zuurstoftherapie voor diabetische voetwonden
Hyperbare zuurstoftherapie voor diabetische voetwonden Ariën Hilhorst Arts hyperbare geneeskunde IvHG Fontys podotherapie Eindhoven, 25 september 2014 Inhoud Instituut voor Hyperbare Geneeskunde Problemen
Nadere informatieHyperbare zuurstoftherapie bij late bestralingsschade van de mamma. Tom Schneider Arts hyperbare geneeskunde 4 e mammacongres 2013 Ermelo
Hyperbare zuurstoftherapie bij late bestralingsschade van de mamma Tom Schneider Arts hyperbare geneeskunde 4 e mammacongres 2013 Ermelo Inhoud Hyperbare Geneeskunde Hyperbare zuurstoftherapie (HBOT) HBOT
Nadere informatieComplexe wondzorg en de bijdrage van Hyperbare Zuurstoftherapie
Complexe wondzorg en de bijdrage van Hyperbare Zuurstoftherapie Locatie : Goes 26 september 2013 F.A. Sjollema, chirurg, arts hyperbare zuurstoftherapie, Goes Hyperbare Zuurstoftherapie in Zeeland Centrum
Nadere informatieHyperbare zuurstoftherapie in de wondzorg.
Hyperbare zuurstoftherapie in de wondzorg. 1. Doel: De weefseloxygenatie verhogen in de geïnfecteerde en hypogeperfuseerde wonden. 2. Wat is hyperbare zuurstof therapie? HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE (HBOT)
Nadere informatieInleiding in Oncologische revalidatie
Inleiding in Oncologische revalidatie Marinca de Beer, revalidatiearts Studiemiddag BVRV 22 febr 2018 Presentatie Oncologie(behandeling) en gevolgen Revalidatie HBOT Vragen. 28-2-2018 3 Locomotorische
Nadere informatieINFORMATIE OVER HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE
INFORMATIE OVER HYPERBARE ZUURSTOFTHERAPIE Inhoud Wat is hyperbare zuurstoftherapie?... 3 Met welke klachten komt u in aanmerking voor hyperbare zuurstoftherapie?... 4 Welk resultaat kunt u van de behandeling
Nadere informatieZuurstoftherapie komt tot wasdom
achtergrond Zuurstoftherapie komt tot wasdom Hyperbare geneeskunde vindt nuttige, evidence-based toepassingen Jarenlang was hyperbare zuurstoftherapie op zoek naar een indicatie. Nu behandelen vier centra
Nadere informatieANONIEM BINDEND ADVIES
ANONIEM BINDEND ADVIES Partijen : A te B vs C te D Zaak : Medisch specialistische zorg, hyperbare zuurstoftherapie Zaaknummer : ANO06.10 Zittingsdatum : 28 juni 2006 ANONIEM BINDEND ADVIES Zaak ANO06.10,
Nadere informatieCasusbespreking Verwardheid na neurochirurgie. Liselotte Boerman, ANIOS IC
Casusbespreking Verwardheid na neurochirurgie Liselotte Boerman, ANIOS IC Casus Man, 66jr Acute nekpijn bij persen op toilet, met nadien toenemend nekpijn en hoofdpijn. Neurologisch onderzoek: n. abducens
Nadere informatieHBO: Bewezen therapie
OVERDRUK 2 hyperbare zuurstoftherapie = HBO www.ivhg.nl/o2verdruk HBO: Bewezen therapie voor de diabetische voet Geachte collega s Voor u ligt de eerste uitgave van Overdruk. Overdruk is een nieuwsbrief
Nadere informatieDiabetische Voet. Presentatie. - Achtergrond. - Hoe ontstaat diabetische voet. - Diagnostiek. - De behandeling van vaat/ infectie problemen
Diabetische Voet Dr. R.G.S. van Eps Afdeling Heelkunde en Vaatexpertisecentrum Voetenpoli Wondzorg Symposium 2012 Presentatie - Achtergrond - Hoe ontstaat diabetische voet - Diagnostiek - De behandeling
Nadere informatieTe verzekeren prestatie. Hyperbare zuurstoftherapie
Standpunt Te verzekeren prestatie Hyperbare zuurstoftherapie Uitgave College voor zorgverzekeringen Postbus 320 1110 AH Diemen Fax (020) 797 85 00 E-mail info@cvz.nl Internet www.cvz.nl Volgnummer Datum
Nadere informatieCover Page. Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for rectal cancer Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/46445 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Wiltink, Lisette Title: Long-term effects and quality of life after treatment for
Nadere informatiePatiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie
Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie Werking hyperbare zuurstoftherapie Een behandeling met hyperbare zuurstof voorziet weefsels beter van zuurstof en bevordert de genezing van bestralingswonden,
Nadere informatie2 hyperbare zuurstoftherapie = HBO O2verdruk Special 2013
IA OVERDRUK 2 L! SP HB O BIJ RA EC DIA TIE SC hyperbare zuurstoftherapie = HBO O2verdruk Special 2013 Geachte collega s Voor u ligt de derde uitgave van Overdruk. HA DE VA N DE MA Herstel na gecombineerde
Nadere informatie2 hyperbare zuurstoftherapie = HBO 2e editie 2012 www.ivhg.nl/o2verdruk
OVERDRUK 2 hyperbare zuurstoftherapie = HBO 2e editie 2012 www.ivhg.nl/o2verdruk Hyperbare zuurstoftherapie (HBO), laatste redmiddel? Geachte collega s Voor u ligt de nieuwste uitgave van Overdruk. Overdruk
Nadere informatieSystematische Review Hyperbare Zuurstoftherapie - HBOT
TNO-rapport KvL/P&Z 2008.106 Systematische Review Hyperbare Zuurstoftherapie - HBOT Preventie en Zorg Wassenaarseweg 56 Postbus 2215 2301 CE Leiden www.tno.nl T +31 71 518 18 18 F +31 71 518 19 10 info-zorg@tno.nl
Nadere informatieMeer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell
Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Techniek tot nu toe Conventionele simulatie Virtuele simulatie Techniek voor okselbestraling Klier levels I III Plexus brachialis
Nadere informatieHyperbare zuurstoftherapie is alleen voor specifieke indicaties een verzeke rde prestatie
Onderwerp: Hyperbare zuurstoftherapie is alleen voor specifieke indicaties een verzeke rde prestatie Samenvatting: Soort uitspraak: Datum: 23 februari 2009 HBOT is zorg conform de stand van de wetenschap
Nadere informatiePatiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie
Patiëntenfolder Hyperbare Zuurstoftherapie Werking hyperbare zuurstoftherapie Een behandeling met hyperbare zuurstof voorziet weefsels beter van zuurstof en bevordert de genezing van bestralingswonden,
Nadere informatieSacrale neurostimulatie voor incontinentie. Week van de urologie Dr. M. Abasbassi
Sacrale neurostimulatie voor incontinentie Week van de urologie Dr. M. Abasbassi 26-09-2018 SNS voor incontinentie Enkele feiten Diagnostiek Alternatieven Sacrale neurostimulatie Conclusie SNS voor incontinentie
Nadere informatieMarlies Peters. Workshop Vermoeidheid
Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren
Nadere informatieDiHAG-statement voetzorg. Inleiding
DiHAG-statement voetzorg Secretariaat: p/a Nederlands Huisartsen Genootschap Mercatorlaan 1200 Postbus 3231 3502 GE Utrecht Tel. 030 2823500 Fax 030 2823501 E-mail: dihag@nhg.org www.dihag.nl KvK: 41261381
Nadere informatieOLIJFdag 3 oktober 2015
OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening
Nadere informatieINVLOED VAN DIALSYE OP WONDHELING
INVLOED VAN DIALSYE OP WONDHELING SHARON DEM EULEN AERE INHOUDSTAFEL 1. Wat is dialyse? 2. Beperkingen voor de patiënt 3. Invloed van dialyse op wondheling 3.1 Vochtbeperking 3.2 Dieet Kalium Fosfaat Eiwitten
Nadere informatieWelke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?
Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline? Joost Hoekstra, internist, AMC Potentiële belangenverstrengeling Klinische Diabetologie AMC ontvangt sponsoring van cq doet projecten met
Nadere informatieDiabetische voet (versie )
Diabetische voet (versie 13.05.2015) Geaccordeerd door de Commissie Antimicobiële Middelen (CAM) d.d. 13.05.2015 Inhoud:. Definities. Antibiotische therapie empirisch en bij bekende verwekker bij PEDIS
Nadere informatieChronificatie van postoperatieve pijn
Chronificatie van postoperatieve pijn Dr. Baeyens Malika, ASO Dienst anesthesie 5 december 2017 Wat is pijn? IASP definition (1994) An unpleasant sensory and emotional experience associated with actual
Nadere informatieDexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten. Vrijdagochtendkrans 10/04/2015
Dexamethasone Indicaties en potentiële neveneffecten Vrijdagochtendkrans 10/04/2015 Inhoud Indicaties: 1) Postoperative nausea & vomiting (PONV) preventie 2) Verlengen perifeer zenuwblock 3) Multimodale
Nadere informatieDe GPS behandeling. Figuur: Container waarin het bloed wordt gecentrifugeerd en de bloedplaatjes worden gescheiden van het bloedplasma.
De GPS behandeling De GPS behandeling Gel van bloedplaatjes: snelle en natuurlijke genezing Een wond geneest meestal op natuurlijke wijze. Wanneer dit niet gebeurt, is er een behandeling met bloedplaatjesgel
Nadere informatieRadiotherapie voor Gynaecologische tumoren. Dr. Remi A. Nout
Radiotherapie voor Gynaecologische tumoren Dr. Remi A. Nout Radiotherapeut oncoloog LUMC r.a.nout@lumc.nl Overzicht Inleiding radiotherapie Update ontwikkelingen Lopende studies (Na)zorg Focus op cervixcarcinoom
Nadere informatieVroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen?
Vroege en late bijwerkingen van de radiotherapie: Welke, en is er iets aan te doen? Liesbeth Boersma, radiotherapeut oncoloog, MAASTRO clinic / MUMC Inhoud Waarom en wanneer radiotherapie, hoe vaak? Bijwerkingen
Nadere informatieEen ulcus is geen diagnose
Een ulcus is geen diagnose Hanneke Bouten Dermatoloog CO & NWZ Alkmaar 30-11-2018 maar een symptoom! (Rare) causes of leg ulceration Br J Dermatology 2003, J Mekkes, M Loots et al. Inhoud Nieuwe kwaliteitsstandaard
Nadere informatieEndeldarmoperatie. Poli Chirurgie
00 Endeldarmoperatie Poli Chirurgie Deze folder geeft u informatie over operaties aan de endeldarm vanwege een kwaadaardig gezwel. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatie62 years old patient (Diabetic Typ II) Wound Solution Lavasorb. Dwell Time 20 min. V.A.C. SETTING 125 mmhg. V.A.C. Time 3,5 h ONLY INTERNAL USE!
62 years old patient (Diabetic Typ II) Wound Solution Lavasorb Dwell Time 20 min V.A.C. SETTING 125 mmhg V.A.C. Time 3,5 h 1 ONLY INTERNAL USE! VeraFlo IS MET INSTILLATIE VAN VLOEISTOF *Topical solution
Nadere informatieHoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom?
Hoge precisie radiotherapie in hoofd- en halsregio. Hoe en waarom? Prof. dr. D. Van den Weyngaert UZA / ZNA Middelheim Symposium Hoofd en Hals kanker - Erica Algemeen Ziekenhuis Campus Geel - 21 september
Nadere informatiewoensdag 17 oktober 12 Dr. Catherine Gorris Fysische Geneeskunde en Revalidatie h.-hartziekenhuis Lier Symposium peesletsels 13/10/2012
Dr. Catherine Gorris Fysische Geneeskunde en Revalidatie h.-hartziekenhuis Lier Symposium peesletsels 13/10/2012 ESWT-behandeling van peesletsels Wat zijn de beste indicaties? ESWT: Inhoud Omschrijving
Nadere informatieDo, s en dont,s Debridement Nursing experience 2017
Do, s en dont,s Debridement Nursing experience 2017 Marco Warbout, Wond Consulent/Opleider DaVinciklinieken 11-12-2017 Vaatstelsel onderste extremiteiten Netwerk van bloedvaten lichaam: - Arteriën (slagaders):
Nadere informatieWat is low-level lichttherapie (LLLT)? LLLT en radiodermitis Wat is er al geweten? Onderzoek binnen het Jessa ziekenhuis (Hasselt)
Radiodermitis (RD) Achtergrond Wat is radiodermitis? Wat? Ontstekingsreactie van de huid t.g.v. radiotherapie (RT) Kan Low-level lichttherapie een oplossing bieden voor de preventie en behandeling van
Nadere informatieLaatste ontwikkelingen vanuit de internationale consensus. Véronique Oostendorp WCS Cie. Diabetische voet Amphia ziekenhuis, Breda
Laatste ontwikkelingen vanuit de internationale consensus Véronique Oostendorp WCS Cie. Diabetische voet Amphia ziekenhuis, Breda Programma 1. Inleiding 2. Anamnese 3. Preventie 4. Beoordelen voetulcus
Nadere informatieWondgenezing en Diabetes Mellitus
Wondgenezing en Diabetes Mellitus Treat the whole patient, not the hole in the patient Richard van Valen Verpleegkundig specialist Erasmus MC Leerdoelen Inzicht in wondgenezing Inzicht in problemen met
Nadere informatieKIEZEN VOOR MEER OF MINDER STRALING BIJ DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER
KIEZEN VOOR MEER OF MINDER STRALING BIJ DE BEHANDELING VAN PROSTAATKANKER Informatie voor patiënten die betrokken willen worden bij de keuze tussen twee behandelplannen Afweging Bij het bestralen moet
Nadere informatieCARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE
CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart
Nadere informatieRadiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom. Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013
Radiotherapie bij het gemetastaseerd niercelcarcinoom Dr Nathalie Meireson Universitaire Radiotherapie Antwerpen 28/02/2013 inleiding casus heden toekomst radiotherapie en new drugs Inleiding Wat doet
Nadere informatieComplexe wondzorg Dr. H. Bontinck - Dr. J. Bontinck. Bijscholingsdagen heelkunde 16/10/2014 en 21/10/2014
Complexe wondzorg Dr. H. Bontinck - Dr. J. Bontinck Bijscholingsdagen heelkunde 16/10/2014 en 21/10/2014 Fysiologie van de wondheling Wonde = pathologische toestand waarbij verschillende weefsels van elkaar
Nadere informatie1 e Post EAUN Meeting. Fournier s gangrene. Difficult case. Willem de Blok, verpleegkundig specialist urologie NKI-AVL Secretaris, board member EAUN
1 e Post EAUN Meeting Fournier s gangrene Willem de Blok, verpleegkundig specialist urologie NKI-AVL Secretaris, board member EAUN Difficult case Presentatie Nora Love-Retinger, Professor New York University,
Nadere informatieDe Vliegreis. medische en fysiologische aspecten. Ries Simons, arts TNO Aerospace Medicine European Society of Aerospace Medicine
De Vliegreis medische en fysiologische aspecten, arts TNO Aerospace Medicine European Society of Aerospace Medicine Human Factors 1 AEROSPACE MEDICINE: MISSIE Veiligheid Prestaties Gezondheid Bemanning
Nadere informatieWondzorg & positie in de regio. Pieter Boele van Hensbroek traumachirurg
Wondzorg & positie in de regio Pieter Boele van Hensbroek traumachirurg Indeling Wondzorg (Kwaliteitsstandaard Organisatie van wondzorg in Nederland) Niet spoedeisend Spoedeisend Wondzorg categorie I Wondzorg
Nadere informatievoor hersenmetastasen. Optimale kwaliteit. Hersenmetastasen behandeling. Definitie. Stereotactische radiotherapie
Disclosure belangen spreker Stereotactische radiotherapie voor hersenmetastasen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Optimale kwaliteit Health care quality = Hersenmetastasen behandeling Getting the
Nadere informatie1 Indit VeVrband Open uitgave Madentherapie
Verband In dit maart 2011 Nummer 1 Jaargang 21 Open uitgave 6 10 14 17 19 24 Madentherapie Hyperbare zuurstof therapie: Een succesvolle adjuvante therapie bij de behandeling van diabetische ulcera Bio-Elektrische
Nadere informatieMogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom. Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam
Mogelijkheden van resectie na chemotherapie bij het pancreascarcinoom Prof. dr. Marc Besselink Afdeling Chirurgie, AMC Amsterdam Amsterdam, 19 Januari 2018 Pancreascarcinoom Slechte prognose (5 jaars-overleving,
Nadere informatiePerifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014
Perifere zenuw blokkade bij een patiënt at risk voor compartiment syndroom? Lucie van Genugten 3 e jaars AIOS Anesthesiologie 7 November 2014 Vraag Maskeert een perifere zenuwblokkade het optreden van
Nadere informatieCasus. PrevalenOe OSAS 17-04-16. Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS. Disclosures
170416 Disclosures Als OSAS je na aan t hart staat Cardiovasculaire aspecten van OSAS Geen (potentiële) belangenverstrengeling Bedrijfsnamen Voor bijeenkomsten mogelijk relevante relaties met bedrijven
Nadere informatiePRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten
PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard
Nadere informatieUnilaterale diafragma hoogstand. MR Ghamati
Unilaterale diafragma hoogstand. MR Ghamati Inleiding Etiologie Risicofactoren en oorzaken Diagnostisering Kliniek Diafragma plicatie Review Conclusie Etiologie Oorzaken van een hoogstand van hemidiafragma
Nadere informatieRichtlijn Lymfoedeem synthese
Richtlijn Lymfoedeem synthese Aanleiding Lymfoedeem, een aandoening die wordt veroorzaakt door het niet goed functioneren van het lymfsysteem, is een relatief onbekend fenomeen in de geneeskunde. Lymfoedeem
Nadere informatieMultimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom
Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Disclosures Ik heb geen belangenverstrengeling in relatie tot deze presentatie Multimodality treatment bij het oesofagus- en maagcarcinoom Bij
Nadere informatieEBM II: Korte casus 1. Kaat De Groot Laurens Deprost
EBM II: Korte casus 1 Kaat De Groot Laurens Deprost EBM II: Inleiding tot klinisch denken Titularis: Prof. Dr. Nicole Pouliart Tutor: Chelsey Plas 05/12/2014 Inhoud Casus Differentiaaldiagnoses oesofageale
Nadere informatieKlinische Dag. 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling
Klinische Dag 3 oktober 2013 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Papiloedeem als eerste presentatie van het POEMS syndroom Dieneke Breukink, ANIOS Interne Geneeskunde R.
Nadere informatieEndophthalmitis profylaxe Intravitreale (anti-vegf) injecties
Endophthalmitis profylaxe Intravitreale (anti-vegf) injecties Mirjam E.J. van Velthoven Risico op endophthalmitis bij IVI s Ophthalmic Surg Lasers Imaging Retina. 2014 Mar-Apr;45(2):143-9 Meta-analysis
Nadere informatieEchogeleide chirurgie voor mammacarcinoom
Echogeleide chirurgie voor mammacarcinoom Een prospectief gerandomiseerd onderzoek N.M.A. Krekel M.H. Haloua M.P. van den Tol S. Meijer Chirurgische oncologie VU Universitair Medisch Centrum Incidentie
Nadere informatie25 jaar whiplash in Nederland
25 jaar whiplash in Nederland Vanuit een fysiotherapeutisch perspectief Maarten Schmitt M.Sc 1 2 Fysiotherapeut & manueeltherapeut Hoofd van de Divisie Onderwijs Stichting Opleidingen Musculoskeletale
Nadere informatieIs de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015
Is de behandeling van lage rugklachten door middel van tractie evidence based? Dr Peter Verspeelt Fysische geneeskunde en revalidatie 24 oktober 2015 Wat is de invloed van tractie op een lumbale
Nadere informatieNadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands
Maagcarcinoom Nadia Haj Mohammad Internist-oncoloog The Netherlands Inhoud Therapie Systemisch Gericht op klachten Nieuwe ontwikkelingen/toekomst Epidemiologie Verschil Europa en Noord-Amerika vs Azië,
Nadere informatieRadiotherapie. Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker
Radiotherapie Preoperatieve radiotherapie bij endeldarmkanker Radiotherapie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u endeldarmkanker vastgesteld. De arts die u behandelt, heeft met u besproken
Nadere informatieBehandeling van een trigger finger. Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar
Behandeling van een trigger finger Loes van Boxmeer & Emma Wassenaar Overzicht Inleiding PICO Zoekstrategie & Flowchart Artikelen Chirurgie Anatomie Open vs percutaan Conclusie Inleiding Klinische symptomen
Nadere informatieOntwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom. 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog
Ontwikkelingen en behandelmogelijkheden bij de patiënt met oesofagus- of maagcarcinoom 17-9-2015 dr. Marije Slingerland, internist-oncoloog Doelgerichte therapie bij het lokaal gevorderd en gemetastaseerd
Nadere informatieCoRPS. 'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies
'Cancer survivorship' onderzoek in Zuid Oost Nederland: van epidemiologische bevindingen naar interventies Center of Research on Psychology in Somatic diseases Lonneke van de Poll Franse, Integraal Kankercentrum
Nadere informatieStaat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC?
Staat de radiotherapie indicatie ook vast na een complete respons op NAC? Nina Bijker, radiotherapeut AMC BBB symposium 7 september 2017 No conflict of interest Focus op postmastectomie radiotherapie (PMRT)
Nadere informatieBestraling met protonen
Bestraling met protonen Een nieuwe ontwikkeling in de radiotherapie Stijn Krol, radiotherapeut-oncoloog Afdeling Radiotherapie LUMC/HollandPTC S.KROL@HOLLANDPTC.NL 2 Insert > Header & footer 15-okt-17
Nadere informatieOverbehandeling in radiotherapie. Prof. Dr. Caroline Weltens
Overbehandeling in radiotherapie Prof. Dr. Caroline Weltens 29-09-2018 veilig de lokale therapie verminderen zonder de uitkomst te compromiteren Juiste balans tussen benefit en neveneffecten Bij combinatie
Nadere informatieBasiskennis wonden en wondgenezing
Basiskennis wonden en wondgenezing Annelies van Zandbergen, verpleegkundig specialist i.o. Wond Expertise Centrum GHZ ZorgBrug Opzet workshop - werkwijze WEC - soorten wonden/wondgenezing - anamnese -
Nadere informatieCVRM addendum (kwetsbare) ouderen
CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieHyperbare Zuurstoftherapie en Brandwonden Dr Peter Germonpre Centrum voor Hyperbare Zuurstoftherapie Militair Ziekenhuis Brussel
Hyperbare Zuurstoftherapie en Brandwonden Dr Peter Germonpre Centrum voor Hyperbare Zuurstoftherapie Militair Ziekenhuis Brussel Oorzaken Brandwonden Vlammen Contact met hete voorwerpen / vloeistoffen
Nadere informatieFysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten
Fysieke fitheid, vermoeidheid en fysieke training bij sarcoïdose patiënten 5 april 2017 Sarcoïdose ontsporing afweersyteem ophoping afweercellen: granulomen overal in lichaam: longen, lymfesysteem, huid,
Nadere informatieTechnologie voor Gezondheid bijeenkomst. Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft. Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie
Technologie voor Gezondheid bijeenkomst Haagse Hogeschool 8 oktober 2018, Delft Gerson Struik, arts-onderzoeker Chirurgie Borstkanker 1 op de 7 ~17.000/jaar in NL 1907 Halsted radicale mastectomie = amputatie
Nadere informatieDiabetische Oogziekten
Diabetische Oogziekten F. Hageman, Oogarts OPSIS oogziekenhuis Amstelveen Den Burg DIABETES MELLITUS GLUCOSE Bloedglucosespiegel : Maat voor hoeveelheid glucose opgelost in het bloed. Wordt uitgedrukt
Nadere informatieBloedafname CAIRO5. Coördinerend Radiologen: Dr. K. van Lienden, Dr. M Engelbrecht, afdeling Radiologie, AMC Amsterdam
Bloedafname CAIRO5 Een gerandomiseerde fase 3 studie naar behandelingsstrategieën voor patiënten met dikke darmkanker met metastasen in alleen de lever, welke (nog) niet in aanmerking komen voor chirurgische
Nadere informatieTAVI (Un) limited. transcatheter aorta valve implantation. NVVC 1 April 2016. Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team
TAVI (Un) limited transcatheter aorta valve implantation NVVC 1 April 2016 Anjo van Staaveren Verpleegkundig specialist TAVI team Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling geen Zijn er grenzen aan
Nadere informatieMediastinitis Radboud universitair medisch centrum
Mediastinitis U hebt enige tijd geleden een openhart operatie ondergaan. Helaas is bij u een complicatie opgetreden genaamd mediastinitis. Een mediastinitis is een ontsteking van het borstbeen en de daarachterliggende
Nadere informatieDarmkanker. darmkanker nederland. lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging
Darmkanker en uw DNA darmkanker nederland lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging Darmkanker Nederland Darmkanker Nederland wordt gesteund door een Raad van Advies. Deze bestaat uit specialisten
Nadere informatieDe patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties
De patiënt als helpende hand in de strijd tegen infecties Postoperatieve wondinfecties? Hoe groot is het gevaar? 1 op 20 operaties leidt tot een postoperatieve wondinfecties Staphylococus aureus is de
Nadere informatieBVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk. Dokter de kanker is nu weg wat nu verder?
BVO Darmkankerscreening in de spreekkamer van de huisarts Nazorg darmkanker in de huisartsenpraktijk Dokter de kanker is nu weg wat nu verder? Disclosure belangen spreker Jan Wind (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieProtonen Radiotherapie Een innovatie binnen handbereik
Protonen Radiotherapie Een innovatie binnen handbereik Symposium ter gelegenheid van de opening van het UMC Groningen Cancer Center Hans Langendijk Afdeling Radiotherapie UMCG Groningen Inleiding INLEIDING
Nadere informatieDiabetische voet. Ellie Lenselink Wond consulent. Inhoud
Diabetische voet Ellie Lenselink Wond consulent Inhoud Inleiding Anatomie / fysiologie Pathologie Multidisciplinaire behandeling Wondbehandeling Preventie Transmurale richtlijn Diabetische voet 2012 Deze
Nadere informatieLandelijk Contactdag 2017
Landelijk Contactdag 2017 Radiotherapie voor Blaaskanker Bradley Pieters Academisch Medisch Centrum/ Universiteit van Amsterdam 2 Typen Blaaskanker Niet-spierinvasief Spierinvasief Behandelingen Verwijderen
Nadere informatieChapter 9. Samenvatting
Chapter 9 Samenvatting 130 Samenvatting 131 Samenvatting Complicaties van de onderste extremiteit, in het bijzonder voetulcera (voetwonden), veroorzaken een zeer grote ziektelast en een grote mate van
Nadere informatieRectumcarcinoom. Dankert Woutersen radiotherapeut-oncoloog
Rectumcarcinoom Dankert Woutersen radiotherapeut-oncoloog Wat staat u te wachten? Wat, waarom, wanneer, hoeveel Landelijke richtlijn Bijwerkingen Overwegingen Voorstel voor indicaties 2 maart 2006 Rectumcarcinoom
Nadere informatieDe interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering?
De interventiebundels POWI en Lijnsepsis: toe aan verandering? Jan Wille, coördinator infectiepreventie Titia Hopmans, senior adviseur PREZIES RIVM, Centrum voor Infectieziektebestrijding 1 Patiëntveiligheid
Nadere informatieBijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie
Bijwerkingen en kwaliteit van leven tijdens behandeling met Tyrosine Kinase Remmers en Immunotherapie Marion Zimmerman Verpleegkundig specialist longkanker Onderwerpen Tki s, Immunotherpie, voor wie? Bijwerkingen
Nadere informatieSnelle mutatiescreening bij borstkanker. Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht
Snelle mutatiescreening bij borstkanker Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht Erfelijke borstkanker Tenminste 5% van de patiënten met mammacarcinoom Dominante overerving Oorzaak:
Nadere informatieDe bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug
De bekkenfysiotherapeut helpt met diagnostiek en behandeling van klachten in het gebied van buik, bekken, bekkenbodem en lage rug folder voor verwijzers Bekkenfysiotherapie Als huisarts of specialist ziet
Nadere informatiePharmacotherapie. Introductie- COIG-cursus. Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam
Pharmacotherapie Introductie- COIG-cursus Prof. Dr. T. van Gelder (Teun) Internist klinisch farmacoloog Erasmus MC Rotterdam vanaf 9.15 uur registratie en koffie/thee 10.00 10.15 uur opening en inleiding
Nadere informatieDe Carotis (halsvaat OK) WJ Schuiling Anja van Schelven
De Carotis (halsvaat OK) WJ Schuiling Anja van Schelven Oorzaken van het herseninfarct 1. artherosclerose grote vaten 2. aantasting kleine bloedvaten (lacunes) 3. cardiaal embool 4. niet-atherosclerotische
Nadere informatieInleiding. Hoe het begon. Honing in wondzorg. Eigenschappen van honing
Inleiding Honing in wondzorg Jan Vandeputte Renva bvba Thuiszorg Historiek van honing Samenstelling van honing Werking van honing / verschillen De klinische voordelen van honing Klinische bewijzen voor
Nadere informatieDarmcarcinoom. visie van de radiotherapeut. Dr Sarah Roels
Darmcarcinoom visie van de radiotherapeut Dr Sarah Roels Overzicht Inleiding Radiotherapie bij rectumcarcinoom rectaal carcinoom bestralingstechniek effect op tumor neveneffecten Radiotherapie bij darmcarcinoom
Nadere informatie