Spraakontwikkeling en diagnostiek spraak bij schisis

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Spraakontwikkeling en diagnostiek spraak bij schisis"

Transcriptie

1 27 mei 2014 Spraakontwikkeling en diagnostiek spraak bij schisis Refereeravond Kindergeneeskunde Maastricht MUMC+ Dr. LWJ. Baijens (KNO-arts/ Laryngoloog)

2 27 mei Schisis Meest frequent voorkomende congenitale afwijking in hoofd-hals regio: schisis (1:1000 US, 1:600 UK) Syndromaal versus niet syndromaal (Pierre Robin Sequentie, Treacher Collins, Trisomies 18, 21, VCF etc.) Oorzaken: genetisch, teratogeen, omgevingsfactoren etc.

3 27 mei Palatale spieren Craniale farynxconstrictoren: primaire sfincter Tensor veli palatini: aanspannen palatum molle Levator Veli palatini: elevatie palatum molle Salpingofaryngeus, palatofaryngeus, palatoglossus: minder belangrijke bijdrage.

4 27 mei Open neusspraak Bij hypernasaliteit klinken de spraakklanken teveel door de neus. Lip-kaakspleet meestal geen probleem. Bij spleet in zachte gehemelte vaak afsluitingsproblemen. Klanken worden neuziger. Compensatie van klanken d.m.v. stembandplofjes of andere articulatieplaatsen in de mondholte.

5 27 mei Diagnostiek Welke gestandaardiseerde metingen zijn vervolgens belangrijk om de ernst van open neusspraak te bepalen: Bezoek schisisteam: teamleden kijken in de mond. Logopedisch onderzoek: perceptuele auditieve spraak analyse. Nasometrie. KNO onderzoek: nasofaryngoscopie. Röntgen onderzoek: videofluoroscopie spraak-gehemeltesluiting.

6 27 mei Gespleten gehemelte

7 27 mei Gespleten gehemelte

8 27 mei Farynxplastie

9 27 mei Logopedisch onderzoek Perceptuele auditieve spraak beoordeling: Articulatie Globale spraakverstaanbaarheid Orale-nasale resonantie balans Hoor- en zichtbare nasale (lucht)emissie

10 27 mei Logopedisch onderzoek Voor Na

11 Nasometrie Meten van acoustische energie afkomstig uit mond- en neusholte d.m.v. een hoofdsetje met plaatje onder de neus (microfoontje onder en boven dit plaatje). Verhouding van deze energie wordt berekend tijdens lezen van een normale -, een denasale - en een nasale tekst (normwaarden). Niet pijnlijk.

12 27 mei Nasometrie

13 27 mei Nasometrie

14 27 mei KNO onderzoek: nasofaryngoscopie Met behulp van een flexibele endoscoop (doorsnede ± 4 mm) wordt het spraakmechanisme transnasaal beoordeeld. Neusverdoving met een watje, niet pijnlijk. Beoordelen van het spraakmechanisme t.h.v. de velofaryngeale junctie.

15 27 mei Nasofaryngoscopie

16 Anatomical Sites

17 27 mei Nasofaryngoscopie

18 27 mei Nasofaryngoscopie

19 27 mei Nasofaryngoscopie

20 27 mei Nasofaryngoscopie

21 27 mei Videofluoroscopie spraak Met behulp van een röntgenfilm wordt het spraakmechanisme beoordeeld. Slokje bariumpap kleurt de mondholte en het gehemelte, niet pijnlijk. Beoordelen van het spraakmechanisme t.h.v. het gehemelte. -bewegingen gehemelte -beweging wanden van de farynx -bewegingen en positie tong -slikfysiologie (nasale regurgitatie)

22 27 mei Videofluoroscopie spraak

23 27 mei Take home message Liefst alle vier om een goed advies te kunnen geven aan de logopedist en plastisch chirurg. Nauwkeurigere beoordeling van de afwijking. Ze vullen elkaar aan qua informatie. Momentopnamen, variatie t.g.v. vermoeidheid, onbekendheid etc. Na de operatie herhalen van deze onderzoeken.

24 27 mei 2014 Literatuur Golding-Kushner KJ (2001) How speech is produced..and what goes wrong. In therapy techniques for cleft palate speech and related disorders. Thomson, New York Keuning KHDM, Wieneke GH, Dejonckere PH (2004) Correlation between the perceptual rating of speech in Dutch patients with velopharyngeal insufficiency and composite measures derived from mean nasalance scores. Folia Phoniatr Logop 56: Smith BE, Kuehn DP (2007) Speech evaluation of velopharyngeal dysfunction. J Craniofac Surg 18: Van de Weijer JC, Slis IH (1991) Nasaliteitsmeting met de nasometer. Logopedie en Foniatrie 63: Shprintzen RJ, Bardach J (1995) Cleft palate speech management. A multidisciplinary approach. Mosby, St. Louis Watson ACH, Sell DA, Grunwell P (2005) Management of cleft lip and palate.

25 27 mei Dank voor uw aandacht. Vragen?

Adviezen voor de voeding bij baby s met een lip-, kaak- en/of gehemeltespleet

Adviezen voor de voeding bij baby s met een lip-, kaak- en/of gehemeltespleet Adviezen voor de voeding bij baby s met een lip-, kaak- en/of gehemeltespleet Universitair Medisch Centrum Groningen Baby s met schisis kunnen problemen hebben met de voeding. Oorzaken van voedingsproblemen

Nadere informatie

Vakgroep Spraak-, Taal- en Gehoorwetenschappen

Vakgroep Spraak-, Taal- en Gehoorwetenschappen Het effect van kortdurende, intensieve logopedische therapie op articulatie en resonantie bij patiënten met een lip-, kaak- en verhemeltespleet: een pilootstudie Kim Bettens Anke Luyten Andrew Hodges George

Nadere informatie

Plastische Chirurgie Schisisteam. Gehemelteplastiek (pharynxplastiek)

Plastische Chirurgie Schisisteam. Gehemelteplastiek (pharynxplastiek) Plastische Chirurgie Schisisteam Gehemelteplastiek (pharynxplastiek) Plastische Chirurgie Schisisteam Uw kind heeft in verband met een nasale spraak een spraakverbeterende operatie nodig: een gehemelteplastiek.

Nadere informatie

De voeding bij een baby die geboren wordt met een lip-, kaak- en of gehemelteschisis

De voeding bij een baby die geboren wordt met een lip-, kaak- en of gehemelteschisis De voeding bij een baby die geboren wordt met een lip-, kaak- en of gehemelteschisis De geboorte van een baby met schisis roept zowel bij ouders en verpleegkundigen vaak vragen op over de manier waarop

Nadere informatie

Schisis. Sophia Kinderziekenhuis

Schisis. Sophia Kinderziekenhuis Schisis Sophia Kinderziekenhuis 2 Als een kind wordt geboren met een spleet in de lip, een spleet in de kaak en/of in het gehemelte noemen wij dit een schisis. In het Erasmus MC - Sophia worden kinderen

Nadere informatie

De samenstelling van het team in Den Haag is: Plastische chirurgie Mw. Drs. M.J.I. Braam (coördinator) Drs. A.R. Koch

De samenstelling van het team in Den Haag is: Plastische chirurgie Mw. Drs. M.J.I. Braam (coördinator) Drs. A.R. Koch Schisis Inleiding Deze brochure is om ouders en familie te helpen de meest voorkomende vragen te beantwoorden, die kunnen worden gesteld bij de geboorte of adoptie van een kind met een lip-, kaak- en/of

Nadere informatie

2D en 3D-echo. Aanbieden amniocentese/ geass.afw./ klin.gen. Info schisis + team Prenatale registratie NVSCA. Geboorte kind met schisis

2D en 3D-echo. Aanbieden amniocentese/ geass.afw./ klin.gen. Info schisis + team Prenatale registratie NVSCA. Geboorte kind met schisis Zorgpad schisis: unilaterale cheilognathopalatoschisis Zwanger van foetus met schisis Prenatale diagnostiek Prenataal gesprek 2D en 3D-echo Aanbieden amniocentese/ geass.afw./ klin.gen. Info schisis +

Nadere informatie

GEZONDHEIDSGERELATEERDE LEVENSKWALITEIT BIJ SCHISISPATIËNTEN: ONTWIKKELING EN VALIDATIE VAN DE NEDERLANDSTALIGE VELO-

GEZONDHEIDSGERELATEERDE LEVENSKWALITEIT BIJ SCHISISPATIËNTEN: ONTWIKKELING EN VALIDATIE VAN DE NEDERLANDSTALIGE VELO- VAKGROEP SPRAAK-, TAAL- EN GEHOORWETENSCHAPPEN GEZONDHEIDSGERELATEERDE LEVENSKWALITEIT BIJ SCHISISPATIËNTEN: ONTWIKKELING EN VALIDATIE VAN DE NEDERLANDSTALIGE VELO- VRAGENLIJST Laura Bruneel, Hannah Keppler,

Nadere informatie

Spraak. Informatie over logopedie

Spraak. Informatie over logopedie Spraak Taal en spraak zorgen ervoor dat wij met elkaar contact kunnen hebben, onze gedachten en gevoelens kenbaar kunnen maken en duidelijk kunnen maken wat we willen en denken. Wanneer iemand problemen

Nadere informatie

Spraakoutcome na primaire palatoplastiek volgens Sommerlad

Spraakoutcome na primaire palatoplastiek volgens Sommerlad Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Academiejaar 2014-2015 Spraakoutcome na primaire palatoplastiek volgens Sommerlad Laura Bruneel Promotor: Prof. Dr. K. Van Lierde Copromotor: Dr. K. Bonte

Nadere informatie

Het schisisteam en de medische behandelingen.

Het schisisteam en de medische behandelingen. In het schisisteam werken de volgende specialisten. - een plastisch chirurg - een orthodontist - een KNO-arts - een logopedist - een MKA-chirurg - een medisch maatschappelijk werker - een psycholoog -

Nadere informatie

Schisis. Schisis is een aangeboren afwijking van lip, kaak en/of gehemelte. Schisis

Schisis. Schisis is een aangeboren afwijking van lip, kaak en/of gehemelte. Schisis Schisis Schisis is een aangeboren afwijking van lip, kaak en/of gehemelte. Schisis 1. Inleiding 3 2. Wat is schisis en welke vormen zijn er? 3 3. Doel van het schisisteam en teamleden 4 4. Voeding 6 5.

Nadere informatie

De logopedische behandeling van kinderen met een schisis

De logopedische behandeling van kinderen met een schisis De logopedische behandeling van kinderen met een schisis Brochure voor logopedisten M.F. Meijer en J. Reijman Hinze Schisisteam Vumc, Amsterdam, 2007 Revisie 2008: J. Reijman Hinze 1 Inhoudsopgave: Werkwijze

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Pierre Robin syndroom

Kinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Pierre Robin syndroom Pierre Robin syndroom Wat is het Pierre syndroom? Het Pierre syndroom is een aandoening waarbij kinderen geboren worden met een aantal aangeboren afwijkingen zoals een gehemelte spleet, een kleine teruggetrokken

Nadere informatie

Hardnekkige articulatiestoornissen bij schisis

Hardnekkige articulatiestoornissen bij schisis Hardnekkige articulatiestoornissen bij schisis Taalwetenschap/LIBC, Universiteit Leiden: - Dr. Claartje Levelt - Monique Bisschop MSc - Margo Zwitserlood MSc 11 april 2013 Margo Zwitserlood-Nijenhuis MSc,

Nadere informatie

Dysartrie. Logopedie

Dysartrie. Logopedie Dysartrie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysartrie?... 2 2 Gevolgen van dysartrie... 3 3 Behandeling van dysartrie... 4 Onderzoek... 4 Behandeling... 4 4 Richtlijnen voor een betere communicatie... 5

Nadere informatie

Tabel3.1.1 Voorkomen van schisis lip/kaak spleet met of zonder

Tabel3.1.1 Voorkomen van schisis lip/kaak spleet met of zonder 3.1 Schisis Schisis is één van de meest voorkomende aangeboren aandoeningen. Wereldwijd loopt de prevalentie uiteen van 4,8 tot 28,6 per 10.000 geboortes. Er bestaan grote verschillen in het voorkomen

Nadere informatie

Schisis Schisisteam Brabant

Schisis Schisisteam Brabant Schisis Schisisteam Brabant Inhoudsopgave klik op het onderwerp om verder te lezen Wat is een schisis? 1 Hoe ontstaat een schisis? 2 Een volgend kind 2 Omgaan met uw kind 2 Hoe groeit uw kind met schisis

Nadere informatie

Schisis komt voor bij één à twee op de 1000 pasgeborenen. In de meeste gevallen is de oorzaak niet duidelijk.

Schisis komt voor bij één à twee op de 1000 pasgeborenen. In de meeste gevallen is de oorzaak niet duidelijk. Schisis (hazenlip) Inhoudsopgave SCHISIS 3 Ontstaan van een schisis 3 De vormen van schisis 4 Het schisisteam 4 Behandeling 6 De gevolgen 7 Enkele tips 8 Wat kunnen ouders zelf doen 9 Ouders kunnen terecht

Nadere informatie

Het Moebius syndroom

Het Moebius syndroom Het Moebius syndroom Wat is het Moebius syndroom? Het Moebius syndroom is een aandoening waarbij kinderen een aangeboren verlamming hebben van de spieren die de bewegingen van het gezicht regelen, naast

Nadere informatie

Schisis - Baby s en peuters van 0 tot 3 jaar

Schisis - Baby s en peuters van 0 tot 3 jaar Schisis - Baby s en peuters van 0 tot 3 jaar Inleiding De geboorte van een baby met een afwijking is een hele schok. U was als ouders ingesteld op de vreugde van de geboorte en krijgt nu veel en vaak tegengestelde

Nadere informatie

Schisis - Jongeren tussen 12 en 18 jaar

Schisis - Jongeren tussen 12 en 18 jaar Schisis - Jongeren tussen 12 en 18 jaar Inleiding Al vanaf je geboorte heb je een schisis en in de loop van de tijd heb je vast een manier gevonden om daarmee om te gaan. Na de basisschool breekt een nieuwe

Nadere informatie

Spraak en slikken. Werkwijze en inhoud Moebius spreekuur Radboudumc. dr. Lenie van den Engel-Hoek, logopedist dr. Corrie Erasmus, kinderneuroloog

Spraak en slikken. Werkwijze en inhoud Moebius spreekuur Radboudumc. dr. Lenie van den Engel-Hoek, logopedist dr. Corrie Erasmus, kinderneuroloog Spraak en slikken Werkwijze en inhoud Moebius spreekuur Radboudumc dr. Lenie van den Engel-Hoek, logopedist dr. Corrie Erasmus, kinderneuroloog Afdeling Revalidatie Logopedie, kinderen Afdeling Neurologie

Nadere informatie

Spreekbeurt door een scholier 2034 woorden 10 april keer beoordeeld. Nederlands

Spreekbeurt door een scholier 2034 woorden 10 april keer beoordeeld. Nederlands Spreekbeurt door een scholier 2034 woorden 10 april 2007 6 20 keer beoordeeld Vak Nederlands Inhoud Voorwoord blz. 3 Wat is schisis? blz.3 Vormen blz.4 Gevolgen blz.5 Behandelingen blz.6 Voorwoord: We

Nadere informatie

Een leerling met schisis

Een leerling met schisis Een leerling met schisis Woord vooraf Van elke 500 kinderen die in Nederland geboren worden, is er één met een lipen/of kaak- en/of gehemeltespleet. Het is de meest voorkomende aangeboren afwijking in

Nadere informatie

Speekselverlies bij kinderen

Speekselverlies bij kinderen Speekselverlies bij kinderen En het Observatie-instrument Speekselverlies Marijke Hofman, logopediste KNO UMCG 21-11-2007 KNO/CSK 1 Speeksel De vloeistof die door de speekselklieren wordt uitgescheiden

Nadere informatie

Dysartrie. spraakstoornis bij volwassenen

Dysartrie. spraakstoornis bij volwassenen Dysartrie spraakstoornis bij volwassenen Voor u ligt de informatiefolder over dysartrie. In deze folder vindt u meer informatie over de spraakproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om

Nadere informatie

Schisis Deel 1: Baby s en peuters van 0 tot 2 jaar

Schisis Deel 1: Baby s en peuters van 0 tot 2 jaar Schisis Deel 1: Baby s en peuters van 0 tot 2 jaar Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Schisisteam Noord Inhoud Inleiding... 1 De lip-, kaak- en gehemeltespleet... 2 De oorzaak... 2 Het behandelingsplan...

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Palatummyoclonus.

Kinderneurologie.eu. Palatummyoclonus. Palatummyoclonus Wat is een palatummyoclonus? Een palatummyoclonus is een bewegingsstoornis waarbij de spieren van het zachte gehemelte onbedoeld voortdurend aanspannen en ontspannen. Hoe wordt een palatummyoclonus

Nadere informatie

Behandeling van een schisis. Informatiebrochure patiënten

Behandeling van een schisis. Informatiebrochure patiënten Behandeling van een schisis Informatiebrochure patiënten 1. Het team...4 2. Wat is een schisis?...5 3. Prenataal: vaststellen van de diagnose...5 4. De behandelingsfilosofie...6 5. 0-1 maanden: eerste

Nadere informatie

Logopedische behandeling bij kinderen met een schisis. in de basisschoolleeftijd

Logopedische behandeling bij kinderen met een schisis. in de basisschoolleeftijd 06-03-17 Logopedische behandeling bij kinderen met een schisis. in de basisschoolleeftijd Schisisteam Amsterdam Arianne van der Kooij Klinisch Logopedist Spraak-taalpatholoog Thema s Over welke spraakstoornissen

Nadere informatie

Stemproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Stemproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Stemproblemen U heeft last van stemproblemen en bent verwezen naar het stemspreekuur. In deze folder leest u meer hierover. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Hoe belangrijk

Nadere informatie

PDF concept : De voedingsplaat en pleistertechnieken bij baby s met een schisis. Figuur voedingsplaat

PDF concept : De voedingsplaat en pleistertechnieken bij baby s met een schisis. Figuur voedingsplaat PDF concept : De voedingsplaat en pleistertechnieken bij baby s met een schisis Figuur voedingsplaat Figuur pleistertechnieken Vignet : Schisiteam NOORD Uitgave ; juni 2016 Auteurs: Stellingsma, Beenakker

Nadere informatie

Adviezen voor het voeden van baby s met een schisis

Adviezen voor het voeden van baby s met een schisis Adviezen voor het voeden van baby s met een schisis Baby s met schisis kunnen problemen hebben met de voeding. De aandoening kan het zuigen en slikken beïnvloeden. In deze folder staan adviezen om u met

Nadere informatie

Centrum voor Aangezichtschirurgie

Centrum voor Aangezichtschirurgie Centrum voor Aangezichtschirurgie Inleiding Het gezicht is een ingewikkeld deel van het menselijke lichaam. Het bestaat uit drie onderdelen: Zachte delen (zoals huid, bindweefsel en spieren). Botten (zoals

Nadere informatie

Logopedie bij stemproblemen: wat nu?

Logopedie bij stemproblemen: wat nu? Logopedie bij stemproblemen: wat nu? Inleiding U bent verwezen naar de logopedist in verband met stemproblemen. Deze leert u een juiste spreek- en ademtechniek aan zodat de stemklachten verminderen. Deze

Nadere informatie

Lipsluiting en/of sluiting van het zachte gehemelte

Lipsluiting en/of sluiting van het zachte gehemelte Lipsluiting en/of sluiting van het zachte gehemelte Uw kind heeft een vorm van schisis en wordt binnenkort in het Kindercentrum opgenomen vanwege een operatie. Deze operatie wordt door de plastisch chirurg

Nadere informatie

Spreken Wat is een dysartrie?

Spreken Wat is een dysartrie? Dysartrie 2 Dysartrie is de algemene term voor een motorische spraakstoornis als gevolg van neurologische problematiek. Deze folder is bedoeld voor patiënten met een dysartrie en hun omgeving. Er staat

Nadere informatie

Perifere articulatiestoornissen

Perifere articulatiestoornissen Perifere articulatiestoornissen Perifere articulatiestoornissen Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 13 Houten 2014 Ó 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Stemproblemen bij volwassenen

Stemproblemen bij volwassenen KNO-heelkunde Stemproblemen bij volwassenen Oorzaken en behandeling van een hese stem U bent bij de KNO-arts geweest i.v.m. stemproblemen. In deze folder informeren wij u over stemproblemen bij volwassen

Nadere informatie

Schisis Deel 3: Jongeren van 12 tot 18 jaar

Schisis Deel 3: Jongeren van 12 tot 18 jaar Schisis Deel 3: Jongeren van 12 tot 18 jaar Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Schisisteam Noord Inhoud Inleiding... 1 Medische begeleiding... 2 Wat is een schisis?... 2 Hoe kom je aan een schisis?...

Nadere informatie

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Zorg na spraakverbeterende operatie. Schisiscentrum Utrecht

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Zorg na spraakverbeterende operatie. Schisiscentrum Utrecht Wilhelmina Kinderziekenhuis Zorg na spraakverbeterende operatie Schisiscentrum Utrecht Zorg na spraakverbeterende operatie (pharyngoplastiek ) Uw kind heeft een spraakverbeterende operatie (pharyngoplastiek)

Nadere informatie

Lip-kaak- en gehemeltespleten in Nederland

Lip-kaak- en gehemeltespleten in Nederland Lip-kaak- en gehemeltespleten in Nederland Léon N.A. van Adrichem Graag wil ik met dit artikel mijn kijk op schisis in Nederland weergeven, gebaseerd op literatuur en mijn eigen ervaring als plastisch

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Slaapapneu

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Slaapapneu kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Slaapapneu Wat is het slaap-apneusyndroom? Een apneu is een pauze van de ademhaling van meer dan 10 seconden. Bij een klein deel van de snurkende

Nadere informatie

schisis begeleiding en behandeling van kinderen met een gespleten lip en/of een gespleten gehemelte/kaak

schisis begeleiding en behandeling van kinderen met een gespleten lip en/of een gespleten gehemelte/kaak schisis begeleiding en behandeling - feiten over schisis - voeding - de behandeling van kinderen met een gespleten lip en/of een gespleten gehemelte/kaak Inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is schisis 4 2.1.

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Logopedie bij kinderen met een spraakstoornis Fonematische articulatiestoornis Afwijkende mondgewoonten

PATIËNTEN INFORMATIE. Logopedie bij kinderen met een spraakstoornis Fonematische articulatiestoornis Afwijkende mondgewoonten PATIËNTEN INFORMATIE Logopedie bij kinderen met een spraakstoornis Fonematische articulatiestoornis Afwijkende mondgewoonten 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad

Nadere informatie

Eet- en drinkstoornissen bij kinderen

Eet- en drinkstoornissen bij kinderen Methodes Hier vindt u informatie over de meest voorkomende hulpvragen in onze praktijk. Wij zijn dus helemaal niet volledig, maar geven u een beeld van de meest voorkomende activiteiten die we aanbieden.

Nadere informatie

Stemproblemen bij volwassenen

Stemproblemen bij volwassenen Stemproblemen bij volwassenen 2 Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw stemklachten een onderzoek en of behandeling door de KNO-arts te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie over

Nadere informatie

Genetica Gehemeltespleet

Genetica Gehemeltespleet Genetica Gehemeltespleet Palatoschisis Genetica Inleiding Uw kind staat onder behandeling van het schisisteam van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL)

Nadere informatie

Keel- Neus- Oorheelkunde Poliklinische antisnurkbehandeling (Celon Coblatie)

Keel- Neus- Oorheelkunde Poliklinische antisnurkbehandeling (Celon Coblatie) Keel- Neus- Oorheelkunde Poliklinische antisnurkbehandeling (Celon Coblatie) Inleiding In deze folder kunt u lezen over de oorzaken van snurken en wat de behandeling die u binnenkort ondergaat, inhoudt.

Nadere informatie

Wie zijn wij? Werkwijze

Wie zijn wij? Werkwijze Het SpraakTaalteam De ontwikkeling van taal en spraak verloopt niet bij alle kinderen vanzelfsprekend. Sommige kinderen zijn later met hun eerste woordjes, andere kinderen praten al snel maar zijn voor

Nadere informatie

De klanken en woorden kunnen niet of onvoldoende gevormd worden, zodat men voor anderen slecht verstaanbaar is.

De klanken en woorden kunnen niet of onvoldoende gevormd worden, zodat men voor anderen slecht verstaanbaar is. 2 Problemen met spraak De klanken en woorden kunnen niet of onvoldoende gevormd worden, zodat men voor anderen slecht verstaanbaar is. Stotteren is ook een spraakstoornis, waarbij het vloeiend verloop

Nadere informatie

Richtlijn Behandeling van Patiënten met een Schisis

Richtlijn Behandeling van Patiënten met een Schisis 5 Richtlijn Behandeling van Patiënten met een Schisis van lip, kaak en gehemelte 25 30 35 40 INITIATIEF Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC) IN SAMENWERKING MET Nederlandse Vereniging

Nadere informatie

Behandeling van een verhemeltespleet

Behandeling van een verhemeltespleet Behandeling van een verhemeltespleet informatie voor patiënten INLEIDING 3 OVERZICHT ZORGTRAJECT 4 VOEDING VANAF DE GEBOORTE 7 Borst- of flesvoeding Sondevoeding Vaste voeding OPERATIE(S) 13 Ziekenhuisopname

Nadere informatie

De ernst van een spraakproductiestoornis. Spraakkenmerken en de impact op het dagelijks leven. Dag van de Logopediewetenschap 2016

De ernst van een spraakproductiestoornis. Spraakkenmerken en de impact op het dagelijks leven. Dag van de Logopediewetenschap 2016 De ernst van een spraakproductiestoornis. Spraakkenmerken en de impact op het dagelijks leven. Dag van de Logopediewetenschap 2016 Anniek van Doornik- van der Zee Anniek.vandoornik@hu.nl 04-06-2016 Spraakontwikkelingsstoornis

Nadere informatie

Schisis. Laatst bijgewerkt op

Schisis. Laatst bijgewerkt op Schisis ( hazelip ) Schisis Sommige kinderen worden geboren met een spleet van de lip en/of de kaak en het gehemelte. Dit heet schisis. Deze aangeboren afwijking, die in de volksmond vaak "hazelip" of

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Treacher Collins syndroom.

Kinderneurologie.eu. Treacher Collins syndroom. Treacher Collins syndroom Wat is het Treacher Collins syndroom? Het Treacher Collinssyndroom is een erfelijke aangeboren aandoening waarbij de botten van het gezicht kleiner en anders van vorm zijn, waardoor

Nadere informatie

Uitgebreid stemonderzoek door de logopedist

Uitgebreid stemonderzoek door de logopedist Uitgebreid stemonderzoek door de logopedist 2 Uw KNO-arts heeft voorgesteld om vanwege uw stemklachten een uitgebreid stemonderzoek door de logopedist te laten verrichten. Deze folder geeft u informatie

Nadere informatie

Spraak-, stem- en taalstoornissen

Spraak-, stem- en taalstoornissen Informatie voor patiënten Spraak-, stem- en taalstoornissen Informatie voor patiënten G456-C CWZ / 09-04 Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis Uw behandelend arts heeft voorgesteld om vanwege uw spraak- en/of

Nadere informatie

Logopedie. Dysartrie, een verworven spraakstoornis. Afdeling: Onderwerp:

Logopedie. Dysartrie, een verworven spraakstoornis. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Logopedie, een verworven spraakstoornis 1 Inleiding U (of uw partner/familielid) bent opgenomen in het Ikazia Ziekenhuis in verband met hersenletsel. Wanneer er sprake is van een taal-

Nadere informatie

PATIËNTENINFO Dysartrie

PATIËNTENINFO Dysartrie PATIËNTENINFO Dysartrie LOGOPEDIE / AFASIOLOGIE Wat is dysartrie? Dysartrie is een verworven motorische spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. We lichten de belangrijkste termen van

Nadere informatie

Medische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom

Medische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom Medische begeleiding van mensen met VCFS / 22q11.2 deletiesyndroom Informatie en advies voor (huis)arts en tandarts. Verantwoording op www.nvavg.nl Algemeen Het velo-cardio-faciaal syndroom (VCFS) is een

Nadere informatie

K.N.O. Stemproblemen bij volwassenen

K.N.O. Stemproblemen bij volwassenen K.N.O. Stemproblemen bij volwassenen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over stemproblemen bij volwassen personen. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest wegens moeilijkheden met uw stem,

Nadere informatie

Antisnurk operatie UPPP

Antisnurk operatie UPPP Antisnurk operatie UPPP Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2013 pavo 0955 Inleiding U heeft last van snurken. Daarom wordt u door de KNO-arts geopereerd. In deze folder leest u meer over snurken en

Nadere informatie

Antisnurk operatie UPPP. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Antisnurk operatie UPPP. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Antisnurk operatie UPPP Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft last van snurken en /of ademstops tijdens het slapen (slaapapneu). Daarom wordt u door de KNO-arts

Nadere informatie

Wereldstemdag, Uden Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? 16 april 2015. (c) Hanneke Kalf 1. Evidence-based handelen: richtlijnen of niet?

Wereldstemdag, Uden Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? 16 april 2015. (c) Hanneke Kalf 1. Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? Handout: downloadbaar via http://www.hannekekalf.nl/ebp @hannekekalf dr. Hanneke Kalf hanneke.kalf@radboudumc.nl www.hannekekalf.nl @hannekekalf Afdeling Revalidatie:

Nadere informatie

Wereldstemdag, Uden Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? 16 april 2015. (c) Hanneke Kalf 1. Evidence-based handelen: richtlijnen of niet?

Wereldstemdag, Uden Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? 16 april 2015. (c) Hanneke Kalf 1. Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? Evidence-based handelen: richtlijnen of niet? Handout: downloadbaar via http://www.hannekekalf.nl/ebp @hannekekalf dr. Hanneke Kalf hanneke.kalf@radboudumc.nl www.hannekekalf.nl @hannekekalf Afdeling Revalidatie:

Nadere informatie

Sociaal-emotionele gezondheid bij kinderen met schisis

Sociaal-emotionele gezondheid bij kinderen met schisis Onderzoek Sociaal-emotionele gezondheid bij kinderen met schisis Ineke H.C. Hoek, Floris W. Kraaimaat, Ronald J.C. Admiraal, Anne Marie Kuijpers-Jagtman en Christianne M. Verhaak Doel Opzet Methode Resultaten

Nadere informatie

Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis

Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis Gehoor-en Spraak Centrum (GSC) Sophia Kinderziekenhuis U en uw kind hebben een afspraak op het Gehoor- en Spraak Centrum (GSC) van de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde van het Erasmus MC - Sophia.

Nadere informatie

Schisis Deel 2: Kinderen van 2 tot 12 jaar

Schisis Deel 2: Kinderen van 2 tot 12 jaar Schisis Deel 2: Kinderen van 2 tot 12 jaar Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Schisisteam Noord Inhoud Inleiding... 1 Sociale begeleiding... 1 Medische begeleiding... 2 Het schisisspreekuur...

Nadere informatie

Informatie over kaakklachten

Informatie over kaakklachten Informatie over kaakklachten Logopedie Beter voor elkaar 2 Inleiding U bent door de kaakchirurg, KNO-arts, huisarts of tandarts verwezen naar de afdeling logopedie in verband met kaakklachten. Deze folder

Nadere informatie

Logopedie bij dysartrie: een kwestie van samenspraak! Line Atsma Logopedist klinisch linguïst docent

Logopedie bij dysartrie: een kwestie van samenspraak! Line Atsma Logopedist klinisch linguïst docent Logopedie bij dysartrie: een kwestie van samenspraak! Line Atsma Logopedist klinisch linguïst docent Revalidatie Friesland Beetsterzwaag Hanzehogeschool Groningen, opleiding logopedie Met o.a. Katrien

Nadere informatie

Interactieve workshop dysartrie bij MS. Leonie Ruhaak Logopedist/PhD student

Interactieve workshop dysartrie bij MS. Leonie Ruhaak Logopedist/PhD student Interactieve workshop dysartrie bij MS Leonie Ruhaak Logopedist/PhD student Communicatieproblemen bij MS 2 Symptomen Fonatie Adem Prosodie Resonantie Articulatie Classificatie: Atactisch Spastisch Gemengd

Nadere informatie

KNO. Stemproblemen bij volwassenen

KNO. Stemproblemen bij volwassenen KNO Stemproblemen bij volwassenen Stemproblemen bij volwassenen De Keel- Neus- Oorarts heeft u onderzocht en verteld wat de oorzaak van uw stemprobleem is en wat er aan gedaan kan worden. In deze folder

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Snurken

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Snurken kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Snurken Wat is snurken? Snurken wil zeggen dat bij het ademhalen tijdens het slapen een zagend, ruisend-brommend geluid gemaakt wordt. Dit

Nadere informatie

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Inleiding Ik doe mijn werkstuk over logopedie omdat ik het een interessant onderwerp vond en mijn moeder is logopedist. Mijn hoofdstukken zijn: 1Wat is logopedie? 2Wie

Nadere informatie

Stemspreekuur Polikliniek KNO

Stemspreekuur Polikliniek KNO U hebt deze brochure ontvangen, omdat u last heeft van stemklachten. Hiervoor bent u doorverwezen naar het stemspreekuur (foniatrie-spreekuur) van het MCL. Foniatrie is een specialisme dat zich bezig houdt

Nadere informatie

Het velocardiofaciaal syndroom

Het velocardiofaciaal syndroom Het velocardiofaciaal syndroom Wat is het velocardiofaciaal syndroom? Het velocardiofaciaal syndroom is een erfelijke aandoening veroorzaakt door een specifieke fout in het erfelijk materiaal van chromosoom

Nadere informatie

Tandafwijkingen van de laterale snijtand bij de

Tandafwijkingen van de laterale snijtand bij de Tandafwijkingen van de laterale snijtand bij de schisispatiënt i t Liesbeth Mannaerts 15 mei 2008 Tandafwijkingen van de laterale l snijtand bij de schisispatiënt I. Schisis II. Relatie schisis en tandvorming

Nadere informatie

K.N.O. Operaties aan de keelamandelen bij kinderen

K.N.O. Operaties aan de keelamandelen bij kinderen K.N.O Operaties aan de keelamandelen bij kinderen Deze folder heeft tot doel u informatie te geven over het verwijderen van de amandelen bij kinderen. Als u recent bij de KNO-arts bent geweest, die zo

Nadere informatie

Beroepsomschrijving van de logopedist. Overeenkomende indicatiegebieden

Beroepsomschrijving van de logopedist. Overeenkomende indicatiegebieden Inleiding Deze brochure is bedoeld voor tandartsen en orthodontisten. Het doel van deze brochure is informatie te verstrekken over de werkzaamheden van de logopedist binnen het werkveld van de tandarts

Nadere informatie

Chronische Hoge Luchtwegstenosen bij Kinderen. Refereernamiddag kindergeneeskunde azm 12 oktober 2007 Drs. LWJ. Baijens (KNO-arts/ Laryngoloog azm)

Chronische Hoge Luchtwegstenosen bij Kinderen. Refereernamiddag kindergeneeskunde azm 12 oktober 2007 Drs. LWJ. Baijens (KNO-arts/ Laryngoloog azm) Chronische Hoge Luchtwegstenosen bij Kinderen Refereernamiddag kindergeneeskunde azm 12 oktober 2007 Drs. LWJ. Baijens (KNO-arts/ Laryngoloog azm) Inhoud Laryngomalacie Subglottische stenose (congenitaal/

Nadere informatie

BROK IN DE KEEL Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND

BROK IN DE KEEL Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND BROK IN DE KEEL Keel-, Neus- en Oorheelkunde (KNO) FRANCISCUS VLIETLAND In deze folder vindt u meer informatie over een brokgevoel in de keel die langer dan drie weken bestaat. Een brokgevoel Een brokgevoel

Nadere informatie

Congenitaal perisylvian syndroom

Congenitaal perisylvian syndroom Congenitaal perisylvian syndroom Wat is het congenitaal perisylvian syndroom? Het congenitaal perisylvian syndroom is een aangeboren aandoening waarbij het deel van de hersenen wat betrokken is bij het

Nadere informatie

Nabehandeling gehemeltesluiting

Nabehandeling gehemeltesluiting Nabehandeling gehemeltesluiting (Palatumsluiting) Kinderafdeling Locatie Amersfoort Elisabeth 1 Inhoud 2 Pagina Inleiding 3 Hoe lang moet mijn kind in het ziekenhuis blijven na de operatie? 3 Wat mag mijn

Nadere informatie

Wat is het Joubert syndroom? Het Joubert syndroom is een aandoening waarbij het middenstuk van de kleine hersenen niet goed aangelegd is.

Wat is het Joubert syndroom? Het Joubert syndroom is een aandoening waarbij het middenstuk van de kleine hersenen niet goed aangelegd is. Het Joubert syndroom Wat is het Joubert syndroom? Het Joubert syndroom is een aandoening waarbij het middenstuk van de kleine hersenen niet goed aangelegd is. Hoe wordt het Joubert syndroom ook wel genoemd?

Nadere informatie

KNO. Stemproblemen bij volwassenen

KNO. Stemproblemen bij volwassenen KNO Stemproblemen bij volwassenen Stemproblemen bij volwassenen In deze folder vindt u informatie over stemproblemen bij volwassenen. U kunt lezen hoe een stem functioneert en welke stoornissen er zijn.

Nadere informatie

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Twee jaar spraak en taal bij schisis Jansonius-Schultheiss, K. Link to publication

UvA-DARE (Digital Academic Repository) Twee jaar spraak en taal bij schisis Jansonius-Schultheiss, K. Link to publication UvA-DARE (Digital Academic Repository) Twee jaar spraak en taal bij schisis Jansonius-Schultheiss, K. Link to publication Citation for published version (APA): Jansonius-Schultheiss, K. (1999). Twee jaar

Nadere informatie

Behandeling van een schisis. Informatiebrochure patiënten

Behandeling van een schisis. Informatiebrochure patiënten Behandeling van een schisis Informatiebrochure patiënten 1. Het team...4 2. Wat is een schisis?...5 3. Prenataal: vaststellen van de diagnose...5 4. De behandelingsfilosofie...6 5. 0-1 maanden: eerste

Nadere informatie

info voor de ouders Ann De Bode Uw kind met schisis UZ Gent, Centrum voor Congenitale Aangezichtsafwijkingen

info voor de ouders Ann De Bode Uw kind met schisis UZ Gent, Centrum voor Congenitale Aangezichtsafwijkingen Ann De Bode info voor de ouders Uw kind met schisis UZ Gent, Centrum voor Congenitale Aangezichtsafwijkingen Uw kind met schisis De geboorte van een kind met een duidelijk zichtbare spleet in lip, kaak

Nadere informatie

Overige (Overig, ongespecificeerd) Stem en spraakfuncties

Overige (Overig, ongespecificeerd) Stem en spraakfuncties Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Dysphonia Severity Index (DSI) 14 oktober 2011 Review 1: T. Dassen, K. van Nes, N. van Wersch Review 2: M. Jungen Invoer: E. van Engelen 1 Algemene gegevens

Nadere informatie

Plastische Chirurgie Schisisteam. Het sluiten van een lipspleet

Plastische Chirurgie Schisisteam. Het sluiten van een lipspleet Plastische Chirurgie Schisisteam Het sluiten van een lipspleet Het sluiten van een lipspleet Inleiding Uw kind heeft een spleet in het bovengedeelte van de mond. Deze lipspleet wordt ook wel een schisis

Nadere informatie

verwijderen van patiënteninformatie

verwijderen van patiënteninformatie patiënteninformatie verwijderen van neus- en/of keelamandelen bij kinderen In overleg met de KNO-arts heeft u besloten om bij uw kind de neus- en/of keelamandelen te laten verwijderen. In deze folder geven

Nadere informatie

Slikstoornissen. Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 16

Slikstoornissen. Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 16 Slikstoornissen Slikstoornissen Handboek Stem, Spraak en Taalpathologie 16 Houten 2014 Ó 2014 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag

Nadere informatie

Pediatrische Plastische Chirurgie. Nathalie Roche MD PhD Kliniek voor Plastische Heelkunde UZ Gent

Pediatrische Plastische Chirurgie. Nathalie Roche MD PhD Kliniek voor Plastische Heelkunde UZ Gent Pediatrische Plastische Chirurgie Nathalie Roche MD PhD Kliniek voor Plastische Heelkunde UZ Gent www.nathalieroche.be Plastische chirurgie bij kinderen is plastische chirurgie bij kleintjes en geen kleine

Nadere informatie

Operaties aan de amandelen bij kinderen

Operaties aan de amandelen bij kinderen KNO Operaties aan de amandelen bij kinderen Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Uw KNO-arts heeft de klachten van uw kind beoordeeld en voorgesteld

Nadere informatie

Pharynxplastiek. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Pharynxplastiek. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Pharynxplastiek Uw kind wordt binnenkort in het Kindercentrum opgenomen in verband met een operatie die uitgevoerd wordt, omdat uw kind een schisis heeft. Er wordt een reepje slijmvlies van de achterkeelwand

Nadere informatie

KNO bij kinderen. Wat zijn de amandelen en wat is hun functie? In de keel. keel-, neusamandelen en trommelvliesbuisjes

KNO bij kinderen. Wat zijn de amandelen en wat is hun functie? In de keel. keel-, neusamandelen en trommelvliesbuisjes KNO bij kinderen keel-, neusamandelen en trommelvliesbuisjes Deze brochure bevat informatie voor ouders van kinderen die poliklinisch behandeld worden door de K.N.O.-arts, zoals voor de verwijdering van

Nadere informatie

KNO bij kinderen. Keel-, neusamandelen en trommelvliesbuisjes. Functie van de amandelen. In de neus-keelholte. In de keel

KNO bij kinderen. Keel-, neusamandelen en trommelvliesbuisjes. Functie van de amandelen. In de neus-keelholte. In de keel KNO bij kinderen Keel-, neusamandelen en trommelvliesbuisjes Deze pagina bevat informatie voor ouders van kinderen die poliklinisch behandeld worden door de K.N.O.-arts, zoals voor de verwijdering van

Nadere informatie

Bottransplantaat bij schisispatiënten Informatie voor ouders

Bottransplantaat bij schisispatiënten Informatie voor ouders Mondziekten, Kaak- en Aangezichtschirurgie Inleiding Bottransplantaat bij schisispatiënten Informatie voor ouders Van uw arts heeft u gehoord dat uw kind in aanmerking komt voor een bottransplantaat. Bij

Nadere informatie