Vakgroep Spraak-, Taal- en Gehoorwetenschappen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vakgroep Spraak-, Taal- en Gehoorwetenschappen"

Julia van den Pol
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Het effect van kortdurende, intensieve logopedische therapie op articulatie en resonantie bij patiënten met een lip-, kaak- en verhemeltespleet: een pilootstudie Kim Bettens Anke Luyten Andrew Hodges George Galiwango Hubert Vermeersch Kristiane Van Lierde 36 e VVL-congres 20 maart 2015

3 Logopedische therapie bij schisispatiënten Langdurig, lage frequentie Terugbetaling: 8 x 75 sessies per jaar Beperkte faciliteiten Beperkte toegang hulpverlening Korte intensieve therapieperiodes

4 Logopedische therapie bij schisisptn Korte, intensieve therapie ( speech camp ) Bemoedigende resultaten voor articulatie (Van Demark & Hardin, 1986; Pamplona et al., 2005; Prathanee et al., 2011) Effect voor hypernasaliteit, nasale emissie, nasale turbulentie?

5 Onderzoeksvraag Wat is het kortetermijneffect op vlak van resonantie en articulatie van kortdurende, intensieve therapie (6u in 3d) uitgevoerd bij Oegandese schisispatiënten?

6 Proefpersonen Casus 1 Casus 2 Casus 3 Geslacht vrouw man vrouw Leeftijd 17;5 j 15;2 j 10;8 j Type schisis PS PS UCGPS Palatoplastiek 6 m 13 j 5 m 11 m Fistel geen geen geen Moedertaal Rutooro Luganda Engels Gehoor normaal normaal normaal

7 Planning Ma Di Wo Do Vr T (10 min) VM T (1u) T (1u) T (1u) O NM O T (1u) T (1u) T (1u) O T Onderzoek door onafhankelijke logopedist Therapie

8 Spraakonderzoek voor/na therapie Articulatie Photo Articulation Test 3th ed (PAT-3) (Lippke et al., 1997) Plaatjesbenoemingstest 72 hoogfrequente woorden Fonetische transcriptie (IBB: 70%) Fonetische analyse consonanten

9 Spraakonderzoek voor/na therapie Resonantie perceptuele beoordeling (John et al., 2006) 12 orale, 3 nasale zinnen (SNAP-Test) Automatische reeksen (tellen, dagen) Hypernasaliteit Hyponasaliteit Nasale emissie Nasale turbulentie Spraakverstaanbaarheid (MacKay & Kummer, 2005)

10 Spraakonderzoek voor/na therapie Resonantie objectieve metingen Nasometer (model II 6450) (Kay Elemetrics Corporation, 2010) Zinnen SNAP-Test (MacKay & Kummer, 2005) Orale en oronasale tekst Nasality Severity Index [.0824 x nasalance /u:/ (%)] [.260 x nasalance oral text (%)] [.242 x VLHR /i:/ 4.47*F0 (db)] (Bettens et al., 2015)

11 Resonantie objectieve metingen Klank /u:/ Normale resonantie Nasometer Orale tekst NSI waarde Cutoff 0 Praat VLHR 4,47*F0 /i:/ Hypernasaliteit

12 Therapie Selectie doelklanken o.b.v. articulatieoz spraakverstaanbaarheid Fonetische articulatietherapie (Van Riper) In combinatie met fonologische principes Nadruk op orale luchtstroom

13 Articulatieplaats duiden Woordniveau Zinsniveau Auditieve discriminatie Syllabeniveau Tekstniveau Correcte productie uitlokken Geïsoleerde productie stabiliseren Spontane spraak

14 Therapie Correcte articulatieplaats duiden Auditieve discriminatie Uitlokken correcte productie Vertrekken vanuit andere (correcte) klank Vertrekken vanuit orale luchtstroom Sluiten van de neus Visuele / auditieve / tactiele feedback

15 Therapie Correcte articulatieplaats duiden Auditieve discriminatie Uitlokken correcte productie Opbouw Geïsoleerde productie syllaben! Stemhebbende vocaal kan zorgen voor moeilijke overgang Stemloze stemhebbende productie vocaal

16 Resultaten casus 1 Therapie Aanleren correcte productie /s/ Geïsoleerd, syllaben, woorden, zinnen Nadruk op sturen van de orale luchtstroom

17 Resultaten casus 1 Articulatie - woordniveau Tijdstip consonanten plosieven fricatieven /s, z/ Voor therapie * Na therapie ** *93% substitutie door faryngale fricatief **63% substitutie door faryngale fricatief

18 Tijdstip Voor therapie Resultaten casus 1 Resonantie perceptuele beoordeling Nasale emissie Nasale turbulentie Hypernasaliteit Hyponasaliteit Spraakverstaanbaarheid Ernstig Afwezig Occasioneel Frequent Matig gestoord Na therapie Ernstig Afwezig Occasioneel Frequent Matig gestoord

19 Resultaten casus 1 Resonantie objectieve metingen Zinnen Teksten Bilabialen Alveolairen Velairen Sibilanten Orale tekst Oronasale tekst Norm 15.0%± %± %± %±5.3 11%±3.2 31%± ±1.63 NSI Voor therapie Na therapie 69% 70% 69% 78% 70% 72% % 67% 52% 68% 65% 72% -12.5

20 Resultaten casus 2 Therapie Aanleren correcte productie /t/ Geïsoleerd, syllaben, woorden, zinnen, teksten Aanleren correcte productie /s/ Geïsoleerd, syllaben, woorden

21 Resultaten casus 2 Articulatie - woordniveau Tijdstip consonanten plosieven /t, d/ fricatieven /s, z/ Voor therapie * 12 0 Na therapie ** *76% IOD en/of backing **33% hyptertoon (/t s /), 10% IOD, 0% backing

22 Resultaten casus 2 Articulatie - woordniveau Tijdstip consonanten plosieven /t, d/ fricatieven /s, z/ Voor therapie Na therapie % omissie, 13% glottale stop 19% omissie; 32% substitutie door /t/ of /t s /

23 Tijdstip Voor therapie Resultaten casus 2 Resonantie perceptuele beoordeling Nasale emissie Nasale turbulentie Hypernasaliteit Hyponasaliteit Spraakverstaanbaarheid Ernstig Afwezig Afwezig Afwezig Ernstig gestoord Na therapie Matig Afwezig Afwezig Afwezig Ernstig gestoord

24 Resultaten casus 2 Resonantie objectieve metingen Zinnen Teksten Bilabialen Alveolairen Velairen Sibilanten Orale tekst Oronasale tekst Norm 15.0%± %± %± %±5.3 11%±3.2 31%± ±1.63 NSI Voor therapie Na therapie 67% 66% 69% 76% 66% 71% % 64% 57% 72% 62% 65% -14.7

25 Resultaten casus 3 Therapie Aanleren correcte productie /s/ en /z/ Geïsoleerd, syllaben, woorden, zinnen, teksten, spontane spraak Algemene nadruk op orale productie van alle consonanten (correcte plaatsing alveolairen /l/, /n/, /t/, /d/)

26 Resultaten casus 3 Articulatie - woordniveau Tijdstip consonanten plosieven fricatieven /s, z/ Voor therapie * Na therapie ** *89% substitutie door nasale fricatief **48% sigmatisme stridens; 4% substitutie door /t s /

27 Tijdstip Voor therapie Resultaten casus 3 Resonantie perceptuele beoordeling Nasale emissie Nasale turbulentie Hypernasaliteit Hyponasaliteit Spraakverstaanbaarheid Ernstig Afwezig Frequent Afwezig Mild gestoord Na therapie Afwezig Afwezig Afwezig Afwezig Normaal

28 Resultaten casus 3 Resonantie objectieve metingen Zinnen Teksten Bilabialen Alveolairen Velairen Sibilanten Orale tekst Oronasale tekst Norm 15.0%± %± %± %±5.3 11%±3.2 31%± ±1.63 NSI Voor therapie Na therapie 41% 39% 41% 50% 40% 43% % 7% 8% 7% 13% 28% +4.1

29 Discussie Kortetermijneffect aangetoond Articulatie 3/3 casussen vooruitgang Perceptuele beoordeling resonantie 2/3 casussen vooruitgang o.v.v. hypernasaliteit (en nasale emissie) Instrumentele meting resonantie 3/3 casussen vooruitgang Perceptuele beoordeling spraakverstaanbaarheid 2/3 casussen nog afwijkende svbh

30 Discussie Voordelen kortdurende, intensieve therapie Interessant voor mensen met beperkte toegang tot hulpverlening Toepassing ontwikkelde landen? Minder sessies nodig om zelfde resultaat te krijgen? Weinig studies beschikbaar Pamplona et al., 2005! Andere studieopzet, resultaten niet vergelijkbaar

31 Discussie Toekomstig onderzoek Langetermijneffecten nagaan Vergelijken van korte, intensieve therapie met klassieke frequentie therapie (2x30 /week)

32 Hartelijk dank voor uw aandacht Contact 36 e VVL-congres 20 maart 2015

Vergelijkbare documenten

Logopedische behandeling bij kinderen met een schisis. in de basisschoolleeftijd

06-03-17 Logopedische behandeling bij kinderen met een schisis. in de basisschoolleeftijd Schisisteam Amsterdam Arianne van der Kooij Klinisch Logopedist Spraak-taalpatholoog Thema s Over welke spraakstoornissen