Toelichting bij Spoorboekje 1e fase invoering DBCs in GGZ. Inhoudsopgave

Transcriptie

1 Toelichting bij Spoorboekje 1e fase invoering DBCs in GGZ Inhoudsopgave A. DBC-systeem Het instrumentarium voor alle aanbieders van geneeskundige GGZ, zoals het registratiemodel (de typeringslijsten en lijst activiteiten en verrichtingen) en instructies, de kaderregeling AO/IC en de specificaties van de minimale dataset (MDS) wordt in deze paragraaf toegelicht. Dit betreft de DBCproducten die alle instellingen en praktijken nodig hebben om DBCs in te kunnen voeren in hun organisaties/praktijken. B. Ondersteuning Bij de invoering van DBCs worden GGZ aanbieders en zorgverzekeraars op verschillende manieren ondersteund. Hiertoe worden verschillende instrumenten ingezet, zoals het implementatieplan aanbieders, ICT-middelen, monitoring en helpteams. C. Beleidsregels en circulaires Met de eerste fase van de DBC invoering in de GGZ worden aanbieders verplicht DBCs te registreren. Deze verplichting wordt vastgelegd in nadere regels, beleidsregels en circulaires. D. Wetgeving en onderhoud In het kader van de invoering van DBCs bij de ziekenhuiszorg zijn reeds de noodzakelijke wetswijzigingen in gang gezet. Daarnaast dient het DIS en het publieke en private onderhoudsorgaan gereed gemaakt te worden voor de GGZ DBCs.

2 A. DBC-systeem A.1 Typeringslijsten en typeringsinstructies Ten behoeve van de DBC registratie dienen gegevens vast te worden gelegd op basis van de typeringslijst en de registratielijst voor activiteiten en verrichtingen. De typeringslijst (onderdeel van het registratiemodel) is een instrument waarmee de zorgvraag van de patiënt/cliënt wordt gelabeld op basis van nog nader te bepalen criteria zoals diagnose, proceskenmerken en persoonsgegevens van de cliënt/patiënt. De definitieve versie van de typeringslijst en de instructies is op 1 april jl. vastgesteld en is te vinden op de website U kunt op basis hiervan de nodige voorbereidingen treffen. A.2 Lijsten activiteiten en verrichtingen en instructies Ten behoeve van de DBC registratie dienen gegevens vast te worden gelegd op basis van de typeringslijst en de registratielijst voor activiteiten en verrichtingen. Ook dit is een onderdeel van het registratiemodel. Het registratiemodel voor de GGZ sluit zoveel mogelijk aan bij het registratiemodel van de ziekenhuiszorg. Een activiteit of verrichting is een enkelvoudige afgeronde eenheid van zorgverlening die geleverd wordt ten behoeve van het beantwoorden van de zorgvraag van een patiënt. De definitieve versie van de lijst met activiteiten en verrichtingen is gereed en te vinden op de website U kunt op basis hiervan de nodige voorbereidingen treffen. A.3 Kostprijsmodel en instructies Zorgaanbieders zullen bij invoering van de DB C-bekostiging behoefte hebben aan inzicht in de kostprijzen van DBCs, teneinde zich goed voor te kunnen bereiden op de te maken afspraken met de zorgverzekeraar. Het kostprijsmodel vormt hiervoor een hulpmiddel voor zorgaanbieders. Een andere doelstelling ervan is dat GGZ-instellingen/ praktijken op een vergelijkbare en eenduidige wijze kostprijzen van activiteiten en verrichtingen (de kostendragers) berekenen. Besluitvorming over het verplichtstellen van het kostprijsmodel voor de GGZ vanwege de transparantie, moet nog plaatsvinden. Het kostprijsmodel voor de GGZ is gebaseerd op het kostprijsmodel van de ziekenhuiszorg. Het kostprijsmodel bevat een theoretische beschrijving van de wijze waarop kostprijzen berekend kunnen worden. Het betreft een geheel van begrippen, definities, rekenregels, verdeelsleutels en praktische aanwijzingen voor de toepassing van dit model in en door de GGZ-instellingen/ praktijken. De werkversie van het kostprijsmodel voor de GGZ is te vinden op De definitieve versie is 1 november 2005 gereed. A.4 DBC-productstructuur De DBC productstructuur betreft een landelijk bepaalde indeling van DBCs in DBC-productgroepen. De DBC-productgroepen voldoen aan een aantal kwaliteitscriteria waarvan de belangrijkste zijn dat de DBCs binnen een productgroep medisch herkenbaar zijn en wat betreft kosten én inzet vergelijkbaar (= kostenhomogeen). De productstructuur is 1 november 2005 gereed. De productstructuur komt beschikbaar op de website Een veel gehoord misverstand is dat het geen zin heeft om voorbereidingen te treffen, zolang de productstructuur niet gereed is. De koplopers hebben het DBC model getest en op basis daarvan is reeds de definitieve versies ontwikkeld voor de registratie. De ICT kan op basis hiervan aangepast worden. Het vaststellen van de DBC GGZ productstructuur heeft geen gevolgen voor de typeringslijst en de lijst met activiteiten en verrichtingen. A.5 Specificatie validatiemodel De validatiemodule beschrijft de uitgangspunten betreffende validatie van DBCs en legt de verbinding tussen de bestuurlijke afspraken, de vertaling daarvan naar de informatiesystemen en de ontwikkeling 2

3 van de software voor de zorgaanbieders. Het is een softwareapplicatie die verschillende onderdelen van het administratieve proces aan elkaar koppelt. Door deze koppeling worden onmogelijkheden en onwaarschijnlijkheden gerapporteerd, die hersteld dienen te worden voordat de aanlevering aan het DBC Informatie Systeem of de DBC-declaratie aan de zorgverzekeraar plaatsvindt. De validatiemodule hoeft nog niet geïmplementeerd te zijn om per 1 januari 2006 DBCs te kunnen registreren. De validatiemodule is een noodzakelijk instrument bij de toepassing van de kaderregeling administratieve organisatie en interne controle. De specificaties voor de validatiemodule zijn vanaf 1 december 2005 te vinden op de website Eind 2005 ontvangen de zorgaanbieders een beleidsregel/circulaire van het CTG/ZAio die de validatiemodule voorschrijft. De validatiemodule hoeft nog niet geïmplementeerd te zijn om per 1 januari 2006 DBCS te kunnen registreren. Dit is wel noodzakelijk om per 1 juni 2006 DBCs aan te kunnen leveren aan het DIS. A.6 Testset voor de validatiemodule Niet alle GGZ aanbieders gebruiken dezelfde automatiseringssystemen. Voor de verschillende systemen worden eigen modules gemaakt om te voldoen aan de eisen die met het invoeren van de DBCs aan het informatieverkeer (aanlevering aan het DIS ) worden gesteld. Al deze verschillende oplossingen moeten worden getest. De projectorganisatie zal een testset voor de validatiemodule samenstellen en afstemmen met de ICT-leveranciers. Vanaf 1 december 2005 staat de testset op ggz.nl. A.7 Kaderregeling administratieve organisatie en interne controle (AO/IC) De GGZ instellingen zullen de DBC-registratie (en vanaf 2007 ook de DBC declaratie) op moeten zetten volgens een aantal uitgangspunten en richtlijnen op het gebied van administratieve organisatie en interne controle. De kaderregeling AO/IC biedt houvast aan de Raad van Bestuur van een instelling om een bestuursverklaring af te geven over de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de DBC-registratie- (en declaratie). De accountant zal de Kaderregeling AO/IC gebruiken om in een rapport van feitelijke bevindingen een oordeel te geven over de bestuursverklaring. Daarmee is de kaderregeling AO/IC het sluitstuk op de administratieve voorschriften waaraan zorgaanbieders vanaf 2006 moeten voldoen. De kaderregeling AO/IC is per juni 2005 te vinden op de website Eind 2005 ontvangen de zorgaanbieders een beleidsregel/circulaire van het CTG/ZAio die de kaderregeling AO/IC voorschrijft. De vrijgevestigde psychiaters en psychotherapeuten kunnen niet voldoen aan de huidige kaderregeling en bestuursverklaring vanwege de benodigde functiescheiding. Besluitvorming over hoe deze groep aanbieders dan wel een verklaring kunnen afgeven over de juistheid, volledigheid en tijdigheid van de DBC-registratie- en declaratie moet nog plaatsvinden. A.8 Specificaties Minimale Data Set (MDS) Met de introductie van DBCs in de GGZ in de nieuwe zorgverzekeringswet is er voor allerlei verschillende doeleinden informatie nodig: toezicht (bijvoorbeeld machtsmisbruik, kruissubsidies), beleid (bijvoorbeeld: hoe staat het met de bereikbaarheid), verantwoording (bijvoorbeeld: hoeveel geld gaat er om in DBC X), internationale verplichtingen (bijvoorbeeld: diagnose-codes) en het onderhoud van het systeem (bijvoorbeeld: nieuwe technologische ontwikkelingen). Deze informatie is samengevat in een minimale dataset, die aan het DBC-Informatie-Systeem (DIS) geleverd dient te worden (zie paragraaf D.1). Het DIS levert die gegevens door aan de daartoe gemachtigden zoals het CTG/Zaio, het onderhoudsorgaan en VWS. De GGZ instellingen en praktijken worden verplicht om per 1 januari 2006 de gegevens uit de MDS te registreren. Omdat de MDS ook persoonsgegevens bevat, zal de MDS ter toetsing worden voorgelegd aan het College Bescherming Persoonsgegevens alvorens deze definitief wordt vastgesteld. 3

4 De specificaties van de MDS, komen augustus 2005 beschikbaar op de website Eind 2005 ontvangen de zorgaanbieders een beleidsregel/circulaire van het CTG/ZAio die levering van gegevens uit de MDS-GGZ aan het DIS voorschrijft. B Ondersteuning veldpartijen B.1 Monitor Om DBCs goed en zorgvuldig te kunnen invoeren is inzicht in de stand van zaken noodzakelijk voor het ministerie van VWS en de brancheorganisaties. Het ministerie van VWS wil de voortgang van de DBC-invoering bij alle betrokken partijen monitoren. Hiertoe is in december 2004 reeds een nulmeting verricht en in mei en oktober 2005 zullen nog twee vervolgmetingen plaatsvinden. Hiervoor zullen zorgaanbieders gegevens moeten aanleveren. Het gaat om een beeld van de stand van de DBCimplementatie en de overheveling. Het gaat daarbij vooral om procesinformatie. Hierbij wordt geen inhoudelijke, bedrijfsvertrouwelijke informatie gevraagd. Het betreft informatie die instellingen en vrijgevestigde beroepsbeoefenaren zelf beschikbaar stellen via beknopte enquêtes. De monitoring van de GGZ aanbieders geschiedt door een onafhankelijke partij in opdracht van VWS. De uitkomsten zullen alleen worden verspreid aan de projectgroep DBC-GGZ en te zijner tijd ook aan de helpteams. In de projectgroep DBC-GGZ participeren alle bij de DBC-invoering betrokken partijen, onder leiding van het ministerie van VWS. B.2 Helpteam en helpdesks Op basis van de monitoring-informatie kan een helpteam van experts ingezet worden bij instellingen en vrijgevestigde psychiaters en psychotherapeuten die moeite hebben om de verplichte DBC registratie per te realiseren. Deze helpteams kunnen, daar waar nodig, advies en ondersteuning bieden bij het invoeren van DBCs. De brancheorganisaties zijn bezig een dergelijk helpteam in te richten. Voor vragen over het invoeren van de DBCs staat de helpdesk van de projectorganisatie DBC-GGZ ter beschikking aan de GGZ aanbieders die betrokken zijn bij de DBC-implementatie. De helpdesk is bereikbaar onder het volgende telefoonnummer: Medewerkers van zorgaanbieders en/of zorgverzekeraars kunnen ook hun vragen mailen naar info@dbcggz.nl. Belangrijke informatie over de DBC-implementatie is ook beschikbaar op de website ggz.nl. De meeste brancheorganisaties hebben veelal ook een eigen helpdesk of e- mailadressen voor vragen over de DBC-implementatie. B.3 Implementatieset aanbieders De projectorganisatie heeft in oktober 2004 een implementatieset DBC-GGZ opgesteld. Met behulp van dit document kan de instelling/praktijk de voorbereidingen voor de implementatie van de DBCregistratie vormgeven. Aan de hand van vijf aangrijpingspunten worden de activiteiten in het kader van het project DBC GGZ gestructureerd. Deze aangrijpingspunten zijn: A. Identificeren zorgprocessen: het primaire proces centraal B. Inrichten interne projectorganisatie C. Opstellen projectplan D. Berekenen van kostprijzen E. Verbeteren of aanpassen ICT De implementatieset DBC-GGZ is te vinden op 4

5 B.4 Handreiking overheveling In het kader van de gefaseerde overheveling van de geneeskundige GGZ naar de nieuwe zorgverzekeringswet wordt een handreiking opgesteld voor de aanbieders, de verzekeraars en de cliënten waarin de veranderingen per 1 januari 2006 en 2007 zijn toegelicht. Ook de veranderingen als gevolg van de eerste fase van de DBC implementatie wordt hierin meegenomen. Deze handreikingen kunnen door brancheorganisaties worden gebruikt in de voorlichting naar hun achterban. Voordat deze voorlichting kan plaatsvinden richting achterban zullen deze organisaties zelf zorg dragen voor het maken van een vertaalslag van deze handreikingen. Daarnaast zullen de brancheorganisaties in 2005 regiobijeenkomsten organiseren over de gevolgen van de gefaseerde overheveling. VWS zal een inhoudelijke bijdrage aan de bijeenkomsten leveren. B.5 ICT oplossing vrijgevestigde psychiaters en psychotherapeuten Om per 1 januari 2006 aan de verplichting te kunnen voldoen om DBCs te registreren, is het noodzakelijk dat de ICT op tijd is aangepast en geïmplementeerd. De projectorganisatie heeft hiertoe een gremium ingesteld voor ICT-leveranciers waarin zij worden begeleid in het maken van de nodige aanpassingen. Op dit moment zijn vooral de grote ICT-leveranciers van GGZ instellingen aanwezig bij de overleggen. Er is ook eens per kwartaal een informatiebijeenkomst voor alle ICT-leveranciers, inclusief zelfbouwers, die in de GGZ actief zijn. Onderzoek wijst uit dat de ICT leveranciers zich nu ook gaan richten op de markt voor de vrijgevestigde praktijken. VWS overlegt nu met de brancheorganisaties hoe de vrijgevestigde praktijken ondersteund kunnen worden bij de implementatie van het DBC systeem. B.6 ICT middelen tbv zorgaanbieders Met de introductie van DBCs in de GGZ worden de aanbieders geconfronteerd met een groot aantal te maken wijzigingen, onder andere in de administratieve organisatie. Omdat hier veel kosten mee gemoeid gaan, heb ik financiële middelen ter beschikking gesteld om de aanbieders te ondersteunen bij de implementatie. De GGZ instellingen zullen via een CTG beleidsregel extra middelen toegekend krijgen als tegemoetkoming in de kosten. Met betrekking tot de vrijgevestigde praktijken ben ik in overleg met de brancheorganisaties over hoe deze groep aanbieders het beste ondersteund kan worden. B.7 DBC congres Op 4 oktober 2005 zal het tweede nationale DBC GGZ congres plaatsvinden. Doel van dit congres is het informeren van het veld over de eerste fase van de invoering van DBCs in de GGZ per 1 januari Op de website is nadere informatie over dit congres te vinden. C CTG beleidsregels en circulaires C.1-4 CTG beleidsregels en circulaires De verplichting om DBCs te registreren en aan te leveren aan het DBC Informatie Systeem zal worden vastgelegd in CTG beleidsregels en circulaires. Eind 2005 ontvangen de zorgaanbieders de betreffende beleidsregels, nadere regels en circulaires van het CTG/ZAio. De beleidsregels en nadere regels worden ook gepubliceerd op D Wetgeving en onderhoud D.1 DBC-Informatie-Systeem (DIS) en Minimale Data Set (MDS) De ziekenhuizen en ZBCs leveren nu reeds de gegevens uit de MDS aan het DBC-Informatie- Systeem (DIS). Het DIS zal aangepast moeten worden, zodat ook de gegevens uit de MDS -GGZ 5

6 aangeleverd kunnen worden. Deze aanpassing is reeds in gang gezet en zal per 1 januari 2006 zijn afgerond. Vanaf 1 juni 2006 moeten alle GGZ instellingen/praktijken verplicht de gegevens uit de MDS-GGZ aanleveren aan het DIS. Het betreft dan de geregistreerde en gevalideerde informatie vanaf 1 januari Om dit te oefenen, kunnen instellingen/praktijken al vanaf februari 2006 vrijwillig de gegevens uit de MDS-GGZ leveren aan het (DIS). Voor de data-aanlevering aan het DIS vindt overleg plaats met de ICT-leveranciers. Dit zal leiden tot een vertaling van de minimale dataset naar een standaard waarbij al gebruikte gegevens worden klaargezet voor het DIS. De aanbieders/ict-leveranciers moeten zorgdragen voor de noodzakelijke aanpassingen in de registratiesystemen, zodat de gegevens geleverd kunnen worden. De standaard voor deze aanlevering en de informatie over de aanleveringsprocedure worden gepubliceerd op de website D.2-3 Inrichting DBC-onderhoud: publiek en privaat Het is essentieel dat het DBC-systeem snel en adequaat wordt aangepast aan innovaties, want DBCs moeten innovaties versterken en niet remmen. Daarvoor dient het DBC-systeem continu onderhouden te worden. Het gaat hier allereerst om het doen van voorstellen over het maken van een nieuwe, het wijzigen van een bestaande of het schrappen van obsoleet geworden DBCs. Actuele wetenschappelijke inzichten zijn hiervoor de basis. Het actueel houden van het DBC-systeem is een verantwoordelijkheid van de sector zelf. Daarnaast moet periodiek bekeken worden waar het systeem eventueel verbeterd kan worden. In 2006 zal met name deze laatste activiteit aan de orde zijn. Om het onderhoud van de DBCs vorm te geven, is een private stichting DBC-onderhoud opgericht. Ten behoeve van de inhoudelijke (wetenschappelijke) deskundigheid werkt in deze stichting een wetenschappelijke adviesraad, hierin wordt ook een GGZ afvaardiging opgenomen. Deze oordeelt over de voorstellen. De werkzaamheden van de projectorganisatie DBC GGZ worden gefaseerd overgedragen aan de private stichting. De private stichting dient per 1 januari 2006 gereed te zijn voor het onderhoud van de GGZ DBCs. Nieuwe of gewijzigde DBCs moeten echter ook in regelgeving worden vastgelegd door middel van een prestatiebeschrijving mogelijkerwijs voorzien van een tarief en/of van een pakketbeoordeling. Zonder dit is er nog geen sprake van een actueel DBC-systeem. Kortom, ook de taken van respectievelijk het CTG/ZAio en het CVZ vormen onderdeel van het onderhoud van de DBCs. Om dubbel werk te voorkomen en om tot een snelle onderhoudsprocedure te komen, zijn tussen de private stichting DBC onderhoud, het CTG/ZAio en het CVZ afspraken gemaakt. 6

7 Extra informatie ten behoeve van wetgeving en onderhoud Wet Herziening overeenkomstenstelsel zorg en wijziging Wet tarieven gezondheidszorg Het wetsvoorstel Herziening overeenkomstenstelsel zorg (Hoz) vormt samen met de wijziging van de Wet tarieven gezondheidszorg (WTG ExPres) de wettelijke grondslag voor het invoeren van DBCs. De Hoz maakt het mogelijk de (omgekeerde) contracteerplicht DBCs gefaseerd op te heffen. De WTG ExPres biedt de mogelijkheid dat het College tarieven gezondheidszorg (CTG/ZAio) voor bepaalde DBCs een prestatieomschrijving zonder tarief vaststelt. Beide elementen zijn nodig voor de onderhandelingen tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders over de prijs en het volume van DBCs. Zonder het opheffen van de contracteerplicht moet iedere zorgverzekeraar met alle aanbieders een contract sluiten, en is andersom een aanbieder verplicht om met ieder zorgverzekeraar hetzelfde contract af te sluiten. Zonder de WTG ExPres is het niet mogelijk om vrij over de prijzen te onderhandelen. Beide wetsvoorstellen zijn reeds in het kader van de introductie van DBCs in de ziekenhuiszorg in werking getreden. Privacywetgeving Door de introductie van DBCs wordt persoonsgevoelige informatie in de instellingen en vrijgevestigde praktijken (gekoppeld) geregistreerd. De vraag deed zich voor in hoeverre deze informatie aan de zorgverzekeraar verstrekt mag worden. Daarbij is een afweging gemaakt tussen het privacy-belang van de patiënt/verzekerde en de wettelijke taken van de zorgverzekeraar. Met het College Bescherming Persoonsgegevens is de afspraak gemaakt dat deze persoonsgevoelige informatie aan de verzekeraar verstrekt mag worden mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Deze voorwaarden betreffen onder andere de aanpassing van de gedragscode van zorgverzekeraars inclusief bestuursverklaring, het regelen van toezicht op de verwerking van persoonsgegevens door zorgverzekeraars, en de introductie van Privacy enhancing technologies (een soort chinese walls) binnen zorgverzekeraars. Voor de introductie van DBCs in de GGZ is met het CBP nog de aanvullende afspraak gemaakt dat de MDS -GGZ en de DBC-GGZ productstructuur aan hen zal worden voorgelegd. 7