Vooraf... 6 Algemene karakteristiek... 8 Samenwerkingsverbanden Onderwijsaanbod Voortgezette professionalisering, advisering en

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vooraf... 6 Algemene karakteristiek... 8 Samenwerkingsverbanden... 11 Onderwijsaanbod... 15 Voortgezette professionalisering, advisering en"

Transcriptie

1 Jaarverslag 2013

2 2

3 Jaarverslag

4 4 Vooraf... 6 Algemene karakteristiek... 8 Samenwerkingsverbanden Onderwijsaanbod Voortgezette professionalisering, advisering en ondersteuning Kennisinstelling Duurzame ontwikkeling Kwaliteitszorg Personeel Bedrijfsbureau Continuïteitsparagraaf Governance Prestatieafspraken Verslag Raad van Toezicht Kerncijfers Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Kasstroomoverzicht over Toelichting behorende bij de jaarrekening Materiële vaste activa Vorderingen Liquide middelen Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden... 69

5 Niet in de balans opgenomen verplichtingen Rijksbijdragen Collegegelden Baten werk in opdrachten van derden Overige baten Personeelslasten Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Huisvestingslasten Overige instellingslasten Financiële baten en lasten Honoraria van de accountant Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders Verklaring van de accountant

6 Vooraf Het jaar 2013 stond voor de Marnix Academie voor een groot deel in het teken van het opstellen van een nieuw strategisch beleidsplan. Dit beleidsplan is tot stand gekomen met grote betrokkenheid van de organisatie en het werkveld. Het typeert de Marnix Academie dat een zo belangrijk document voor de toekomst van de organisatie tot stand komt, in nauwe afstemming met de buitenwereld. Samenwerking is voor de Marnix Academie van levensbelang. Het gaat dan om samenwerking met de partnerscholen die mede verantwoordelijkheid dragen voor het opleiden van de studenten tot leraar basisonderwijs. Op deze manier maakt de opleiding ook haar opdracht waar richting het veld om een bijdrage te leveren aan de schoolontwikkeling in het primair onderwijs. Het gaat ook om samenwerking met collega-instellingen en andere spelers in het hoger onderwijs. Het strategisch beleidsplan markeert de overgang naar een nieuwe fase voor de Marnix Academie waarin het accent zal komen te liggen op het opleiden van de nieuwe leerkracht die goed geëquipeerd is om kinderen te ondersteunen in hun ontwikkeling en toerusting voor de samenleving in de 21 e eeuw. Het is onze ambitie om studenten op te leiden tot leraren die goed zijn in hun vak, die kunnen omgaan met een grote heterogeniteit in hun klassen, die zich verbonden weten met een wereld die groter is dan de plaats waar ze opgroeiden en voor wie toepassing van technologie in hun lesgeven een vanzelfsprekendheid is. Bovenal willen we studenten opleiden tot leraren die gegrond zijn in hun eigen motieven, weten waar ze voor staan en zich ervan bewust zijn dat er meer is dan hetgeen we in cijfers kunnen vangen. Ook in de komende jaren zullen we ons erop toeleggen onze studenten een stevige basis mee te geven waarin er meer telt dan alleen het direct meetbare. Daar willen we graag op aangesproken worden. Barbara de Kort, Joke Snippe en Gerard Veerbeek College van Bestuur 6

7 7

8 Algemene karakteristiek Algemene karakteristiek De Marnix Academie is een gespecialiseerde hogeschool die zich richt op de opleiding en voortgezette professionalisering van leraren en op de ondersteuning van scholen in hun ontwikkeling. De hogeschool wordt in stand gehouden door de Stichting Protestants-christelijk Hoger Beroepsonderwijs Utrecht. De Marnix Academie bestaat sinds 1984; de ontstaansgeschiedenis van het protestants-christelijk opleidingsonderwijs gaat verder terug, tot de negentiende eeuw. Missie De Marnix Academie beschouwt het als haar kerntaak om goede leerkrachten op te leiden en verder te professionaliseren, om zo een bijdrage te leveren aan kwalitatief goed basisonderwijs. Daartoe verzorgt zij lerarenopleidingen op bachelor- en masterniveau, biedt zij mogelijkheden voor voortgaande professionalisering van onderwijsgevenden en leidinggevenden, ondersteunt en adviseert zij en verricht zij praktijkgericht onderzoek. De missie van de Marnix Academie is nauw verbonden met haar identiteit: de hogeschool is een open christelijke instelling die samenhang beoogt te realiseren tussen levensbeschouwelijke, pedagogische en onderwijskundige uitgangspunten. Goed leraarschap: Bekwaam, betrokken, bevlogen De verwoording van de missie roept de vraag op wat onder goed leraarschap kan worden verstaan. De Marnix Academie heeft haar visie hierop vervat in drie woorden: bekwaam, betrokken en bevlogen. Deze woorden zijn tevens de kernwaarden van waaruit de academie haar activiteiten vorm geeft. Bekwaam Een leraar dient in de eerste plaats een vakman of vrouw te zijn. Hij/zij dient over voldoende kennis te beschikken en over de juiste vaardigheden en dus competent te zijn in alle dimensies van het vak. In de Nederlandse onderwijscontext dient het niveau van bekwaamheid voor het vak van leraar basisonderwijs minimaal hbo-niveau te zijn. Dat betekent dat de vakbekwaamheid ook vertaald wordt in zogeheten hbo-kwalificaties die gerelateerd kunnen worden aan hogere-orde-denken en aan geldende Dublin-descriptoren. De Marnix Academie richt zich op de toerusting van de studenten voor modern onderwijs dat zich blijvend vernieuwt en dat inspeelt op de veranderingen in de samenleving. Dat houdt in dat studenten aan het eind van de opleiding 8

9 startbekwaam c.q. competent zijn om kwalitatief hoogwaardig onderwijs te verzorgen en in staat zijn zich te blijven ontwikkelen in hun persoonlijk meesterschap. Tevens zijn zij in staat een professionele bijdrage te leveren aan de schoolontwikkeling. De kernwaarde bekwaam geldt ook volledig voor de medewerkers van de hogeschool. Zij zijn toegerust voor hun werk en blijven zich in dat werk ontwikkelen. Daarbij speelt een leven lang leren om bekwaam te worden en te blijven een belangrijke rol. De Marnix Academie wil ook als organisatie bekwaamheid realiseren door zich - op basis van de aanwezige en onderhouden kennis en bekwaamheid - te profileren als een erkende kennispartner ten behoeve van (de ontwikkeling van) leraren en scholen. De Marnix Academie realiseert in haar onderwijsactiviteiten een omgeving waarin studenten zich optimaal kunnen ontplooien Betrokken Kwalitatief hoogwaardig onderwijs kenmerkt zich door betrokkenheid (van de leraar) bij de leerling en zijn omgeving. Daarom is een goede leraar in de visie van de Marnix Academie ook een betrokken leraar: dat is de leraar die vorm geeft aan verantwoord pedagogisch handelen, aan een verantwoorde pedagogische relatie, gericht op de optimale ontplooiing en ontwikkeling van de leerlingen. Betrokkenheid is ook gericht op de context: ouders, school en samenleving. Betrokkenheid is (daarom) ook gerelateerd aan duurzame ontwikkeling. De Marnix Academie realiseert in haar onderwijsactiviteiten een omgeving waarin studenten zich optimaal kunnen ontplooien. Deze betrokkenheid is vooral zichtbaar in de wijze waarop de pedagogische en didactische rol die de academie heeft, wordt vervuld. De Marnix Academie realiseert een omgeving waarin ieder gekend en erkend wordt. Betrokkenheid als kernwaarde speelt ook een rol voor de medewerkers van de academie. Van medewerkers wordt verwacht dat zij (ook klantgericht) inspelen op signalen en leervragen vanuit studenten, cursisten en het beroepenveld. De academie geeft als organisatie vorm aan betrokkenheid door een lerende organisatie te zijn die aansluit bij de dagelijkse onderwijspraktijk, bij de ontwikkelingen in het onderwijs en in de samenleving. Essentieel daarbij is het partnerschap met scholen, waarin het volgende centraal staat: het opleiden van aankomende en zittende leraren de inhoudelijke schoolontwikkeling zorg en aandacht voor de kwaliteit van het onderwijs innovatie van onderwijs en opleiding 9

10 Voor de periode van is gekozen voor een koers, waarin de Marnix Academie als zelfstandige hogeschool in verbondenheid met partners zal blijven werken aan kwalitatief goed onderwijs. Bevlogen Gevoed door de christelijke traditie (waarmee de academie zich verbonden weet) voegt de Marnix Academie aan haar beroepsbeeld het begrip bevlogen toe. Een goede leraar is die leraar die vorm geeft aan waardenvol en ook inspirerend onderwijs. Inspirerend handelen komt voort uit geïnspireerd worden door bronnen, door anderen en door de Ander. Het inspirerend handelen krijgt vorm in een betrokken en op inspiratie gerichte ontmoeting met leerlingen. In de lijn van de christelijke traditie wil de Marnix Academie geïnspireerde en inspirerende leraren opleiden, die vorm geven aan waardenvol onderwijs. De academie verwacht van haar studenten dat zij hun (pedagogisch) handelen verantwoorden vanuit hun persoonlijke normatieve kader en zich bewust zijn van wat hen inspireert en drijft en hoe zijzelf kunnen inspireren en motiveren. De medewerkers van de opleiding begeleiden de studenten in deze ontwikkeling en dragen zorg voor een inspirerende, stimulerende en uitdagende leer- en werkomgeving. Ook voor medewerkers geldt de bezinning op en realisatie van wat hen drijft en motiveert in hun werk. Op organisatieniveau krijgt bevlogen onder meer vorm in bijzondere kenmerken, zoals de aandacht voor (ook christelijk) geïnspireerd en inspirerend onderwijs, voor duurzame ontwikkeling en voor een benadering waarin vraagsturing en er zijn ten dienste van de ander vorm en betekenis krijgen. Strategische koers voor In juni 2013 is het Strategisch Plan Nieuwe Leer-Kracht van kracht geworden. Voor de periode van is gekozen voor een koers, waarin de Marnix Academie als zelfstandige hogeschool in verbondenheid met partners zal blijven werken aan kwalitatief goed onderwijs. In het plan wordt aandacht gevraagd voor de paradigmashift die vanwege het leren in de 21ste eeuw plaatsvindt en die vraagt om een heroriëntatie op het beroep en de rol van de leraar. De Marnix Academie kiest voor een versterking van de pedagogische rol van de leerkracht. Het plan voorziet in concrete doelstellingen voor: de borging en toespitsing van het kenniscentrum dat de academie wil zijn innovatie identiteit partnerschap verbondenheid kwaliteitseisen. 10

11 Samenwerkingsverbanden De Marnix Academie participeert in netwerken en werkt goed samen met meerdere partners, in de eerste plaats binnen het domein van het basisonderwijs. Ook met scholen en instellingen buiten het primair onderwijs wordt inhoudelijk samengewerkt, zowel nationaal als internationaal. Basisonderwijs Als monosectorale lerarenopleiding voor het primair onderwijs onderhoudt de Marnix Academie via het praktijkleren, het partnerschap met scholen en via de nascholingsactiviteiten intensieve contacten met basisscholen in Midden- Nederland. (Vrijwel) alle studenten van de Marnix Academie worden in nauwe samenwerking met partnerscholen opgeleid. Dit leidt tot een intensieve samenwerking met scholen voor primair onderwijs. De Marnix Academie werkt met 37 schoolbesturen (met daaronder ressorterend 327 basisscholen) samen in Partners in Opleiding en Ontwikkeling. Met dit aantal is de doelstelling voor 2013 (bestendiging omvang partnerschap en verdieping samenwerking) gerealiseerd en worden vrijwel alle studenten opgeleid in opleidingsscholen met de bijbehorende infrastructuur. In het partnerschap worden gemeenschappelijk afspraken gemaakt over de ontwikkeling van aankomend (studenten) en zittend personeel vanuit de eigen schoolontwikkeling, de vorming van leergemeenschappen en gezamenlijke kwaliteitsborging. De samenwerking met de partnerscholen kreeg in 2013 een verdiepend karakter. Er is verder werk gemaakt van het certificeren van partnerscholen door middel van audits. Ook is het werken in leerwerkgemeenschappen onderwerp van aandacht geweest. Het aantal leerwerkgemeenschappen - waarin opleidingsdocenten, studenten en leerkrachten uit de beroepspraktijk gezamenlijk en al onderzoekend kennis creëren - is uitgebreid naar 80. In het partnerschap is een voorzichtige start gemaakt met het thema internationalisering via studiereizen naar IJsland, die zijn gericht op het opleiden van aankomend en zittend personeel, duurzaamheid, onderwijsconcepten en waardering van het beroep van leraar. In het kader van het Network for the Education and Training of Teachers (NETT), een informeel netwerk van hogescholen binnen het Erasmus-programma van de Europese Unie, is in juni 2013 een voorstel neergelegd voor de wijze waarop internationalisering een plaats zou kunnen krijgen in het partnerschap. Om de samenwerking tussen lerarenopleidingen en scholen te versterken verwierf het partnerschap een subsidie. Deze subsidie is bedoeld om op zeven gebieden nadere samenwerking aan te gaan en/of te versterken: 11

12 De Marnix Academie heeft in samenwerking met Hogeschool de Kempel, Driestar Educatief, de Katholieke Pabo Zwolle, Iselinge Hogeschool en de Gereformeerde Hogeschool Zwolle het landelijk Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap opgericht. algemene doelen partnerschap omgaan met verschillen opbrengstgericht werken pesten ouderbetrokkenheid beginnende leerkrachten aansluiting profilering/werkveld. Hogescholen Interactum De Marnix Academie maakt onderdeel uit van een samenwerkingsverband van vijf monosectorale lerarenopleidingen basisonderwijs: de Educatieve Federatie Interactum. Met de partners in Interactum de hogescholen Ipabo Amsterdam/Alkmaar, De Kempel in Helmond, Iselinge in Doetinchem en Katholieke Pabo Zwolle werd in 2013 vooral het volgende gerealiseerd: Via samenwerking werd een omvangrijke internationale studentenmobiliteit bereikt. Binnen de vakdomeinen onderhielden docenten onderlinge inhoudelijke netwerken. Op het terrein van kwaliteitszorg is werk gemaakt van een intercollegiale audit op het gebied van toetsing. Tussen de lectoraten vond uitwisseling plaats. Met Driestar Educatief en de Gereformeerde Hogeschool is het Center of Expertise Persoonlijk Meesterschap (CEPM) gerealiseerd. Center of Expertise Persoonlijk Meesterschap (CEPM) Als onderdeel van het traject gericht op het tot stand komen van prestatieafspraken, heeft de Marnix Academie in samenwerking met Hogeschool de Kempel, Driestar Educatief, de Katholieke Pabo Zwolle, Iselinge Hogeschool en de Gereformeerde Hogeschool Zwolle het landelijk Expertisecentrum Persoonlijk Meesterschap opgericht. In het eerste jaar is gewerkt aan verdere verdieping van het theoretisch kader van het concept Persoonlijk Meesterschap. Na deze fase van onderzoek wordt nu in vier deelprojecten gewerkt aan concrete producten. Penta Nova Onder de naam Penta Nova, Academie voor Schoolleiderschap werkt de Marnix Academie samen met de Christelijke Hogeschool Ede, Driestar Educatief en de Gereformeerde Hogeschool. Vanuit dit samenwerkingsverband worden 12

13 opleidingen voor schoolleiders aangeboden, op meerdere locaties. Penta Nova heeft inmiddels een sterke en erkende positie verworven en ontwikkelt zich verder tot een algemeen expertisecentrum op het terrein van schoolleiderschap. In 2013 studeerde de tweede lichting studenten af in de hbo-masteropleiding Educational Leadership. Hogeschool Windesheim Onder licentie van de Hogeschool Windesheim verzorgt de Marnix Academie de lesplaats Utrecht voor de hbomasteropleiding Special Educational Needs. In totaal zijn in studenten via de Marnix Academie opgeleid. Universiteiten De Marnix Academie werkt samen met de landelijke Expertisecentra Nederlands (voorheen onderdeel van de Radboud Universiteit te Nijmegen) en ELWIeR (voor rekenen en wiskunde). Tevens wordt samengewerkt met het Landelijk Expertisecentrum Opleidingen Nederlands en Diversiteit (LEONED). Met de Universiteit Utrecht wordt samengewerkt ten behoeve van de academische variant van de lerarenopleiding basisonderwijs van de Marnix Academie; onder meer is de pre-master Onderwijskunde ingedaald in het programma. Drie medewerkers van de Marnix Academie doorlopen een promotietraject, met bijbehorende begeleiding vanuit een universiteit Drie medewerkers van de Marnix Academie doorlopen een promotietraject, met bijbehorende begeleiding vanuit een universiteit. De Marnix-lectoren treden desgevraagd op als co-promotor. De in 2011 gestarte gesprekken met de Vrije Universiteit, gericht op een geïntensiveerde samenwerking bij de onderzoekstaakstelling van de Marnix Academie, konden in 2012 worden afgerond met het ondertekenen van een samenwerkingsconvenant. Door druk op de toelaatbaarheid tot een masteropleiding en, daarmee samenhangend, druk op een pre-mastertraject is de genoemde samenwerking tot op heden niet echt uitgebouwd. Inmiddels is een verkenning gestart met de Open Universiteit om de academische variant vorm te geven door studenten te scholen in onderzoeksvaardigheden en door blended learning te realiseren in het curriculum. MBO De Marnix Academie heeft, met het oog op een soepele doorstroming voor mbo-studenten, actief bijgedragen aan de totstandkoming van een regionaal netwerk voor ROC s en de lerarenopleidingen basisonderwijs. Met MBO Amersfoort en MBO Utrecht is het contact voortgezet en geïntensiveerd. Daarnaast is contact gelegd en uitgebouwd met ROC Midden Nederland. In het kader van de invoering van de kennisbases en de wijzigingen in de kwalificatiestructuur in het mbo zijn de contacten van groot belang. 13

14 De Marnix Academie onderhoudt internationale contacten met instellingen voor hoger onderwijs in 22 landen. Internationale contacten De Marnix Academie onderhoudt internationale contacten met instellingen voor hoger onderwijs in 22 landen: België, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Spanje, Tsjechië, Turkije, Verenigd Koninkrijk, IJsland, Zweden en Zwitserland. Vanuit het samenwerkingsverband Interactum worden tevens contacten onderhouden met vijf lerarenopleidingen in België (Interactum Vlaanderen). 14

15 Onderwijsaanbod Bacheloropleiding De bachelor lerarenopleiding basisonderwijs wordt aangeboden in een voltijd- en een deeltijdprogramma. De voltijdopleiding is er in twee varianten: de reguliere lerarenopleiding basisonderwijs en een academische variant. Resultaten in 2013 Kwaliteit Opnieuw kwam uit programma-evaluaties en kwaliteitsoverleggen met studenten naar voren dat studenten tevreden zijn over de Marnix Academie. De studenttevredenheid scoort een ruime 8. Studenten raden de Marnix Academie met plezier aan hun vrienden en familie aan. Studenten waarderen het opleidingsprogramma van zowel de voltijd- als de deeltijdopleiding in zijn totaliteit waar het gaat om samenhang, hbo-niveau, ruimte voor zelfsturing en voorbereiding op de beroepspraktijk. Ook over docenten zijn studenten tevreden. Uit kwaliteitsoverleggen is gebleken dat er meer aandacht nodig is voor de roosters en zijn extra stiltewerkplekken gecreëerd in de mediatheek. Studentenaantallen In de majorfase is in 2013 opnieuw veel aandacht besteed aan de instroom. Dit resulteerde in 425 inschrijvingen (per 1 september 2013 voor het eerste jaar in de voltijd, inclusief 27 inschrijvingen in de academische variant). Dit is een forse toename van 40,7% ten opzichte van Het aantal inschrijvingen ligt boven de doelstelling van 400 nieuwe eerstejaars. 2009/ / / / /2014 Voltijd Deeltijd Totaal Tabel 1: Instroomgroepen en totale instroom op 1 oktober 2009/ / / / /2014 Voltijd Duaal Deeltijd Totaal Tabel 2: Totaal aantal ingeschreven studenten op 1 oktober 15

16 Ondanks de inspanningen is de uitval in het eerste jaar van de voltijdopleiding in het studiejaar gestegen naar 34%, waar de doelstelling uitgaat van 30%. Een groot deel van de uitvallers (ca. 30%) geeft aan geen leraar te willen worden. Niet alleen de verhoging van de instroom had de aandacht, ook het terugdringen van de uitval staat hoog op de agenda. Om nieuwe studenten beter voor te bereiden op de landelijke taal- en rekentoetsen, een belangrijke reden voor uitval, zijn ook in 2013 voortrajecten georganiseerd. In totaal hebben 156 studenten deelgenomen. Daarvan namen 77 deel aan de rekentoets en 131 aan de taaltoets. De toetsen kenden een slagingspercentage van respectievelijk 68 en 93%. Alle studenten die startten met de opleiding in september 2013 zijn in de maanden mei en juni uitgenodigd voor een kennismakingsactiviteit. Deze kennismakingsactiviteit bestond uit een motivatiegesprek (van tevoren is een bezoek aan de basisschool gebracht) en het verzorgen van een presentatie. Studenten waarbij twijfel was over de motivatie voor het beroep van leraar basisonderwijs zijn extra bevraagd. Ondanks de inspanningen is de uitval in het eerste jaar van de voltijdopleiding in het studiejaar gestegen naar 34%, waar de doelstelling uitgaat van 30%. Een groot deel van de uitvallers (ca. 30%) geeft aan geen leraar te willen worden. Andere redenen zijn: te zware studiebelasting, een BSA of de overstap naar een andere studie. Onder de mbo-studenten is de uitval hoger (45%) dan onder havisten (30%). Ook vallen deze mbo-ers vaker uit op grond van het niet behalen van de rekentoets. In de deeltijdopleiding is de uitval in het eerste jaar in lijn met eerdere jaren nagenoeg gelijk gebleven, namelijk 30%. Vanaf 2014 geldt voor alle studenten een verplichte studiekeuzeactiviteit. Inhoudelijke veranderingen In het eerste en tweede studiejaar zijn de kennisbases opgenomen in het curriculum. De kennisbasis Nederlands is voor het eerst getoetst met de landelijke kennisbasistoets in het tweede jaar, zowel in de voltijd- als in de deeltijdopleiding. De studenten van de deeltijdopleiding scoorden bovengemiddeld op deze toets. Voor het tweede en derde studiejaar is het onderwijs ontwikkeld en deels getest, zodat studenten in een doorgaande lijn vanaf het eerste tot en met het derde jaar worden voorbereid op het behalen van de landelijke kennistoetsen. Ontwikkelgroepen zijn bezig om de kennisbases te integreren in de minorfase. In het derde studiejaar is een pilot uitgevoerd met een minor waarin vakintegratie centraal staat. In het collegejaar is gestart met het vernieuwde derde jaar en in het vierde jaar werd een pilot uitgevoerd. In het vierde jaar zullen zogenaamde specialisatieprofielen een plaats krijgen. Het gehele vierde jaar staat in het teken van het gekozen profiel. 16

17 Studenten kunnen kiezen uit een van de zeven profielen: Kunst en Cultuur; Wereld, Wetenschap en Techniek; Oudere kind; Jonge kind; Cultuur en identiteit; Focus van leerkrachten op onderwijs- en ondersteuningsbehoeften Lesgeven op een brede school in een achterstandswijk. Internationale uitwisseling De Marnix Academie beschouwt internationalisering en de mogelijkheden die geboden worden om kennis te maken met de global society als een toegevoegde waarde voor studenten. Doelstelling is dat alle studenten tijdens hun opleiding minimaal één buitenlandse activiteit bezoeken. Om dat te bereiken krijgen alle studenten een voucher die zij kunnen inzetten voor deelname aan internationale uitwisseling. De in het beleidsplan internationalisering beschreven doelen voor studentenmobiliteit van 8% en docentenmobiliteit van 18% zijn ruim gehaald. Met 30 buitenlandse studenten is ook het streefdoel van 25 inkomende studenten gerealiseerd. De in het beleidsplan internationalisering beschreven doelen voor studentenmobiliteit van 8% en docentenmobiliteit van 18% zijn ruim gehaald. Met 30 buitenlandse studenten is ook het streefdoel van 25 inkomende studenten gerealiseerd. De Marnix Academie heeft een bilaterale overeenkomst met vierenveertig buitenlandse instellingen. De academie continueerde de Engelstalige minor Humanities in het reguliere curriculum. In 2013 werd het programma gevolgd door twintig buitenlandse studenten uit onder meer Namen (België), Linz (Oostenrijk), Krems (Oostenrijk), Ludwigsburg (Duitsland), Kecskemét (Hongarije), Zürich (Zwitserland), Rethymnon (Griekenland) en Madrid (Spanje). Voor de derde keer werd een tweede Engelstalig programma aangeboden op het terrein van Special Educational Needs. Tien studenten uit Boedapest (Hongarije), Krems (Oostenrijk), Halden (Noorwegen), Madrid (Spanje), Ludwigsburg (Duitsland) en Brno (Tjechië) namen daaraan deel. In 2013 was sprake van uitwisseling in de vorm van internationale themaweken, internationale programma s, internationale studie en stage en docentenmobiliteit. De 13 themaweken werden gehouden in: Rhethymnon (Griekenland), Bradford (Engeland), Halden (Noorwegen), Kaunas (Litouwen), Krems (Oostenrijk), Boedapest 17

18 (Hongarije), Brussel (België), Madrid (Spanje), Roskilde (Denemarken), Tampere (Noorwegen), Zürich (Zwitserland), Reading (Engeland) en Utrecht. Per week namen vijftien tot negentien studenten van de Marnix Academie deel, vaak aangevuld met studenten van de gastinstellingen. Daarnaast hebben ook studenten uit Krems (Oostenrijk), Madrid (Spanje) en Siauliai (Litouwen) aan sommige internationale weken deelgenomen. Erasmusprogramma s De Marnix Academie participeert in bekostigde Erasmusprogramma s, te weten Crocre (Tartu, Estland) en LaDiva (Rethymnon, Griekenland). De academie was enerzijds betrokken bij de ontwikkeling van de programma s, anderzijds participeerden vijf studenten en twee docenten in de genoemde programma s. Studentenmobiliteit Zesendertig studenten verbleven voor hun studie in het buitenland in het kader van het Erasmusprogramma. Van januari tot eind mei/juni/juli of van september tot december studeerden de studenten onder andere in Oslo (Noorwegen), Roskilde (Denemarken), Siauliai (Litouwen), Zürich (Zwitserland). Achttien studenten (inclusief twee deeltijdstudenten) verbleven voor hun praktijkperiode leraar in opleiding drie of vijf maanden in Bonaire, Curaçao, Suriname en Zuid Afrika. Docentenmobiliteit In 2013 gingen tweeëntwintig docenten naar partnerinstellingen in Brussel (België), Bradford (Groot-Brittannië), Boedapest (Hongarije), Halden (Noorwegen), Kaunas (Litouwen), Krems (Oostenrijk), Madrid (Spanje), Reading (Groot- Brittannië), Rethymno (Griekenland), Roskilde (Denemarken), Tampere (Finland), Zürich (Zwitserland). Daarnaast brachten de coördinatoren binnen het Interactum-verband een bezoek aan Suriname en Curaçao. Drie docenten uit Oostenrijk en Litouwen namen deel aan onze internationale week Utrecht. In 2013 heeft de Marnix Academie bezoeken gebracht aan partnerinstellingen in Faro (Portugal), Krems (Oostenrijk), Versailles (Frankrijk), Brussel (België) en Oslo (Noorwegen). In het kader van het partnerschap werd door docenten en collega s uit het partnerschap een bezoek gebracht aan IJsland. 18

19 Tenslotte werden in het kader van professionalisering en het bewerkstelligen van netwerken bezoeken gebracht aan Denemarken, Polen, Finland en Turkije. Diploma Christelijk Basisonderwijs Sinds 1999 wordt het Diploma Christelijk Basisonderwijs (DCBO) door pabo s uitgegeven. Een DCBO-gediplomeerde moet, naast het vormgeven aan godsdienstige vorming, in staat zijn om als lid van het schoolteam mee te werken aan de brede identiteit van een (protestants-) christelijke school. Die identiteit heeft niet alleen levensbeschouwelijke aspecten, maar ook pedagogisch-didactische. Het diploma is belangrijk voor studenten die in het (protestants-) christelijk onderwijs willen gaan werken. In 2013 hebben 156 afgestudeerden, naast het getuigschrift van de bacheloropleiding van de Marnix Academie, het Diploma Christelijk Basisonderwijs ontvangen. 19

20 Masteropleidingen De Marnix Academie biedt drie masteropleidingen in verschillende samenwerkingsverbanden aan. Van twee masteropleidingen heeft de Marnix Academie de licentie (Leren & Innoveren en Educational Leadership). De master Special Educational Needs wordt in Utrecht aangeboden onder licentie van Hogeschool Windesheim te Zwolle. Per 1 januari 2013 is een gezamenlijke examencommissie geformeerd voor de beide masters van de Marnix Academie. Resultaten in 2013 Master Leren en Innoveren (MLI) De Master Leren en Innoveren is een tweejarige deeltijd hbo master voor excellente leerkrachten die in hun onderwijspraktijk innovaties op gang brengen en implementeren. Zij doen dit in het basisonderwijs, het voortgezet onderwijs en het middelbaar- en hoger beroepsonderwijs. met de opleiding. In juni 2013 heeft de NVAO opnieuw een accreditatie verleend aan de opleiding. Op basis van het heraccreditatie-rapport is in het kader van de PDCA-cyclus (plan, do, check, act) gestart met het herzien van de toetslijn en heeft het thema innovatie veel meer nadruk gekregen. 2009/ / / / / e jaars e jaars ouderejaars 2 2 totaal Tabel 3: Aantal studenten master Leren en Innoveren in de lesplaats Utrecht In het kader van het project Vierslagleren zijn 42 studenten gestart. Vierslagleren betreft een project van de Katholieke Pabo Zwolle in samenwerking met schoolbesturen, gericht op zowel het creëren van baankansen voor startende leraren als op de verdere scholing van zittende leraren. Een starter en een ervaren leraar volgen beiden een masteropleiding en vormen samen een duo voor de klas. Master Educational Leadership (MEL) In februari 2013 studeerden 12 studenten af als master Educational Leadership. In januari 2013 startten 34 studenten met de opleiding. In oktober 2013 is in Goes een groep van 14 studenten gestart met een driejarig mastertraject. 20

21 Het curriculum van de master Educational Leadership is verder bijgesteld op grond van student- en docentevaluaties. Met name het toetsplan met de beoordelingsformats is flink aangepast. Voor elke toets zijn rubrics ontwikkeld om de beoordeling beter te valideren. In 2013 is gestart met de voorbereiding voor het instellen van een Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) voor de Master Educational Leadership, die vanaf komend studiejaar gecombineerd zal worden met de WAR van de master Leren en Innoveren e jaars e jaars totaal Tabel 4: Aantal studenten master Educational Leadership Master Special Educational Needs (SEN) In 2013 zijn 73 studenten gestart met de master Special Educational Needs. Door een scherpere intake wordt sinds 2012 beoogd de instroom op een kwalitatief hoger niveau te krijgen, zodat studenten binnen twee jaar de opleiding kunnen afronden. Dit heeft in 2013 geresulteerd in 31 afgestudeerde studenten. 2009/ / / / /2014 Voltijd 1 e jaar Voltijd ouderejaars Deeltijd 1 e jaar Deeltijd 2 e jaar Deeltijd ouderejaars totaal Tabel 5: Aantal studenten master Special Educational Needs in de lesplaats Utrecht 21

Jaarverslag 2014. Leraar in de 21 eeuw

Jaarverslag 2014. Leraar in de 21 eeuw Jaarverslag 2014 Leraar in de e 21 eeuw 2 Jaarverslag 2014 3 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Inhoud Vooraf... 6 Algemene karakteristiek...8 Samenwerkingsverbanden...

Nadere informatie

Datum. Jaarverslag 2011

Datum. Jaarverslag 2011 Datum Jaarverslag 2011 Inhoud Vooraf 5 1. Algemene karakteristiek en missie 7 1.1 Algemene karakteristiek 7 1.2 Missie 7 2. Samenwerkingsverbanden 8 2.1 Partnerschap 8 2.2 Interactum 8 2.3 Andere hogescholen

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE

FUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE FUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE Inhoudsopgave 1 De Marnix Academie 3 De organisatie 3 De missie 3 Visie 3 De thema s 3 Organogram 4 2 Opleidingsmanager 5 Plaats in de organisatie 5 Taken

Nadere informatie

Partnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional.

Partnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional. Sinds een tiental jaren hebben we opleidingsvormen ontwikkeld die recht doen aan zowel vakbekwaamheid als praktijkkennis van aanstaande leraren. In toenemende mate doen we dat op basis van opleiden in

Nadere informatie

Integriteitscode van de Marnix Academie Integriteit, verbonden aan bekwaam, betrokken, bevlogen

Integriteitscode van de Marnix Academie Integriteit, verbonden aan bekwaam, betrokken, bevlogen Integriteitscode van de Marnix Academie Integriteit, verbonden aan bekwaam, betrokken, bevlogen Ten geleide Bij de uitoefening van hun werkzaamheden, kunnen medewerkers geconfronteerd worden met situaties,

Nadere informatie

Op weg naar de (academische) opleidingsschool

Op weg naar de (academische) opleidingsschool Discussienota Nationalgeographic.nl Adviescommissie ADEF OidS Mei 2014 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Uitgangspunten Samen Opleiden 2. Ambities van (academische) opleidingsscholen 3. Concept Samen Opleiden

Nadere informatie

Fricolore Academy in samenwerking met Penta Nova. Middenmanagement (MMOT)

Fricolore Academy in samenwerking met Penta Nova. Middenmanagement (MMOT) Fricolore Academy in samenwerking met Penta Nova Middenmanagement (MMOT) Doelgroep Inhoud Docenten die belangstelling hebben voor een functie als team- of afdelingsleider. Oriëntatie op management is bedoeld

Nadere informatie

Jaarverslag 2010 Datum Kenmerk

Jaarverslag 2010 Datum Kenmerk Jaarverslag 2010 Datum 29 juni 2011 Kenmerk Jaarverslag 2010 Inhoud 1. Algemene karakteristiek en missie 1 1.1 Algemene karakteristiek 1 1.2 Missie 1 2. Samenwerkingsverbanden 3 2.1 Beroepenveld/werkgevers

Nadere informatie

Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) share your talent. move the world.

Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) share your talent. move the world. Verkorte opleiding Leraar Basisonderwijs (pabo) HBO-bachelor voltijd Startmoment: september 2019 Graad: Bachelor of Education Binnen twee jaar als leerkracht voor de klas Je hebt een hbo- of universitaire

Nadere informatie

MANAGER INNOVATIECENTRUM

MANAGER INNOVATIECENTRUM FUNCTIEPROFIEL MANAGER INNOVATIECENTRUM MARNIX ACADEMIE Inhoudsopgave 1 De Marnix Academie 3 De organisatie 3 De missie 3 Visie 3 De thema s 3 Organogram 4 2 Opleidingsmanager 5 Plaats in de organisatie

Nadere informatie

SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld. Meerjarenplan Opleiden in de School

SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld. Meerjarenplan Opleiden in de School SAMEN OPLEIDEN: impact van leren in beeld Meerjarenplan Opleiden in de School 2015-2018 Opleidingsteam, 2015 Samen opleiden: impact van leren in beeld Meerjarenplan 2015-2018 Inleiding Goed onderwijs staat

Nadere informatie

Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa

Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Vastgesteld door het college van bestuur op 4 januari 2016 Positief advies beleidsoverleg 13 oktober 2015 Goedgekeurd door de raad van toezicht 18 december 2015

Nadere informatie

Factsheet Toelatingstoets PABO

Factsheet Toelatingstoets PABO Pabo-opleidingen zitten in de lift De pabo s hebben de afgelopen jaren veel stappen gezet om de kwaliteit verder te versterken, onder meer door de invoering van de toelatingstoetsen. Deze maatregelen betalen

Nadere informatie

Masteropleiding Leren en Innoveren Locatie Helmond

Masteropleiding Leren en Innoveren Locatie Helmond Masteropleiding Leren en Innoveren Locatie Helmond Michael Bots, Opleidingsmanager Monique van der Heijden, Academic director Opzet presentatie Vierslagleren Master Leren en Innoveren Selectie en toelating

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

Volg de Master Leren en Innoveren

Volg de Master Leren en Innoveren Starten met onderwijsvernieuwing? Volg de Master Leren en Innoveren Utrecht 2011-2012, 3e leergang Vind jij nieuwe ontwikkelingen en veranderingen in het onderwijs belangrijk en wil jij daarin een voortrekkersrol

Nadere informatie

WINDESHEIM IN ZWOLLE: UNIEKE MASTER VOOR HET BEROEPS- ONDERWIJS. Inspirators voor de toekomst

WINDESHEIM IN ZWOLLE: UNIEKE MASTER VOOR HET BEROEPS- ONDERWIJS. Inspirators voor de toekomst WINDESHEIM IN ZWOLLE: UNIEKE MASTER VOOR HET BEROEPS- ONDERWIJS 90 Tweedegraads docenten en hbo-bachelors met een pedagogisch-didactisch getuigschrift die lesgeven in een beroepsgericht vak, kunnen bij

Nadere informatie

Kwaliteitszorgactiviteiten reformatorische academische opleidingsschool (RAOS)

Kwaliteitszorgactiviteiten reformatorische academische opleidingsschool (RAOS) Kwaliteitszorgactiviteiten reformatorische academische (RAOS) Wat? (Kwaliteitsstandaarden NVAO) Hoe? Wanneer? Door wie? Bij wie? Output Standaard 1: Beoogde eindkwalificaties 1. De heeft een geëxpliciteerde

Nadere informatie

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting - Feiten en trends 2010-1- Studenten Aantal ingeschreven voltijd studenten in bekostigde HBO- en WO-instellingen in Nederland 2009-2010 2008-2009

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2010

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2010 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs februari 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie over het

Nadere informatie

MASTERS POST-HBO MAATWERK KENNISKRINGEN LEERGEMEENSCHAPPEN LEIDERSCHAPSOPLEIDINGEN TEAMONTWIKKELING

MASTERS POST-HBO MAATWERK KENNISKRINGEN LEERGEMEENSCHAPPEN LEIDERSCHAPSOPLEIDINGEN TEAMONTWIKKELING MASTERS POST-HBO MAATWERK KENNISKRINGEN LEERGEMEENSCHAPPEN LEIDERSCHAPSOPLEIDINGEN TEAMONTWIKKELING KIES VOOR PROFESSIONALISERING OP KPZ KPZ vormt niet alleen studenten, maar geeft ook vorm aan de toekomst.

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs 2010 Ten opzichte van 2009 is de instroom stabiel: -0,3 procent

Nadere informatie

Overzicht curriculum VU

Overzicht curriculum VU Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat

Nadere informatie

Vroeg vreemdetalenonderwijs. Visiedocument

Vroeg vreemdetalenonderwijs. Visiedocument Vroeg vreemdetalenonderwijs Engels Visiedocument Inhoudsopgave Inleiding 3 Van good naar great vroeg vreemdetalenonderwijs 4 Taskforce vroeg vreemdetalenonderwijs 5 Vroeg vreemdetalenonderwijs in 2025

Nadere informatie

Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour

Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour Cijfermatige achtergrondinformatie ten behoeve van Slotconferentie HO-tour In deze bijlage zijn feiten en cijfers opgenomen over het hoger onderwijs die illustratief kunnen zijn voor de discussies in de

Nadere informatie

Instituut voor Sociale Opleidingen

Instituut voor Sociale Opleidingen Instituut voor Sociale Opleidingen Naar een nieuwe opleiding Social Work In september 2016 start Hogeschool Rotterdam met de nieuwe opleiding Social Work. Dit betekent dat eerstejaars studenten (die in

Nadere informatie

Marnix Academie. voorjaar 2012 voor te leggen aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Marnix Academie. voorjaar 2012 voor te leggen aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Marnix Academie voorstel PRESTATIEAFSPRAKEN voorjaar 2012 voor te leggen aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Blad 1/51 Blad 2/51 Inhoud Voorblad 5 Voorwoord 7 1. Hogeschool Marnix

Nadere informatie

PostHBO CultuurBegeleider

PostHBO CultuurBegeleider PostHBO CultuurBegeleider Vervolg op ICC en CQ / ICQ; Functiemix: 2014: 40% LB schaal; Doorlopende lijn professionalisering leraren: bachelor Post HBO master Verbinding kunst- en cultuurinstellingen en

Nadere informatie

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden

Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden Informatiebrief wetgeving bepaling hoogte collegegelden In het Hoger Onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk en instellingscollegegeld. Het wettelijk collegegeld wordt door de minister vastgesteld

Nadere informatie

Veel gestelde vragen - Studenten

Veel gestelde vragen - Studenten Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanmelding en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen voor de regeling?

Nadere informatie

Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013

Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 Toetsingskaders opleidingsschool en academische kop 2013 NVAO 10 juni 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Definitie 6 3 Toetsingskaders 7 4 Werkwijze 12 pagina 2 1 Inleiding 1.1 Vooraf Beoordeling kwaliteit opleidingsschool

Nadere informatie

Ontdek je wereld. Koersplan THUIS IN DE WERELD. Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle

Ontdek je wereld. Koersplan THUIS IN DE WERELD. Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle Ontdek je wereld Koersplan 2019-2023 THUIS IN DE WERELD Hoogen Dries 3, 5051 WK Goirle 013-530 25 48 info@edu-ley.nl www.edu-ley.nl Betekenis geven aan ambities Missie: Waar staan onze scholen voor? Edu-Ley

Nadere informatie

1. Arbeidsmarktvraagstukken 2. Professionele werkomgeving 3. Kenniscentrum

1. Arbeidsmarktvraagstukken 2. Professionele werkomgeving 3. Kenniscentrum De kracht van het primair onderwijs Activiteiten Arbeidsmarktplatform 2017 Waarvoor kunt u in 2017 bij het Arbeidsmarkplatform PO terecht? Welke thema s staan dit jaar centraal? Hieronder staan de thema

Nadere informatie

De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden:

De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Marco Snoek over de masteropleiding en de rollen van de LD Docenten De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Het intended curriculum : welke doelen worden

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Mei 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding Op 19 mei 2015 hebben de hogescholen hun strategische agenda #hbo2025: wendbaar & weerbaar1

Nadere informatie

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE

ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen

Nadere informatie

1. Leerwerkplekovereenkomst Master Educational Needs (Master EN) Seminarium voor Orthopedagogiek HU

1. Leerwerkplekovereenkomst Master Educational Needs (Master EN) Seminarium voor Orthopedagogiek HU 1. Leerwerkplekovereenkomst Master Educational Needs (Master EN) Seminarium voor Orthopedagogiek HU school Schooltype: PO, SO, VO, VSO, MBO Adres Telefoon werkplekbegeleider E-mail (Werkplekbegeleider)

Nadere informatie

Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015

Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015 Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015 Bernard Teunis & Nienke van der Steeg b.teunis@poraad.nl n.vandersteeg@poraad.nl Opzet workshop 1. Voorstellen 2. Answergarden

Nadere informatie

Veel gestelde vragen - Studenten

Veel gestelde vragen - Studenten Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanmelding en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen voor de regeling?

Nadere informatie

Onderwi Leren en Levensb

Onderwi Leren en Levensb Onderwi Leren en Levensb Leren en Innoveren Masteropleiding deeltijd Amsterdam Den Haag Onderwijs, Leren en Levensbeschouwing Masteropleiding Leren en Innoveren Het onderwijs is altijd in beweging. Kinderen

Nadere informatie

Veel gestelde vragen - Studenten

Veel gestelde vragen - Studenten Versie 02-11-2015 Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanmelding en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen

Nadere informatie

Contextschets Techniek

Contextschets Techniek Contextschets Techniek Nationaal Techniekpact 2020... 2 Welke activiteiten ondernemen de hbo-instellingen?... 2 Welke activiteiten ondernemen de universiteiten?... 3 Welke activiteiten onderneemt de 3TU?...

Nadere informatie

Master Innovation & Leadership in Education

Master Innovation & Leadership in Education Master Innovation & Leadership in Education Splinternieuwe opleiding voor het bereiken van het hoogste niveau als schoolleider. Daarmee bedoelen we: in staat zijn de ontwikkeling van een school te leiden

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 Samen kom je verder

Jaarverslag 2015 Samen kom je verder Jaarverslag 2015 Samen kom je verder Jaarverslag 2015 2 3 Inhoud 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. Vooraf... 6... 8 Samenwerkingsverbanden... 11 Onderwijsaanbod... 16...

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2009

Feiten en cijfers. Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs. februari 2009 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs februari 2009 1 Feiten en cijfers Studentenaantallen in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie over het

Nadere informatie

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN NAAR VERNIEUWD TOEZICHT EXCELLENTE SCHOLEN juni 2016 1 Inleiding 1.1 Achtergrond In 2012 heeft de toenmalige minister van Onderwijs het predicaat Excellente School in het leven geroepen om goed presterende

Nadere informatie

Dubbelspoor, traject voor zij-instromende directeuren in het primair onderwijs

Dubbelspoor, traject voor zij-instromende directeuren in het primair onderwijs Informatiebrochure Dubbelspoor 2014-2016 Marnix Onderwijscentrum, Utrecht Dubbelspoor, traject voor zij-instromende directeuren in het primair onderwijs Blad 1/8 Waarom Dubbelspoor? De arbeidsmarkt vertoont

Nadere informatie

Veel gestelde vragen - Studenten

Veel gestelde vragen - Studenten Versie 24-11-2016 Tegemoetkoming studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanvragen en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen

Nadere informatie

Schoolleider tussen functie en beroep

Schoolleider tussen functie en beroep Schoolleider tussen functie en beroep Resultaten van twee enquête-onderzoeken onder schoolleiders en bestuurders 2015 September 2015 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Schoolleider tussen functie en beroep...

Nadere informatie

IselingeAcademie. Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie

IselingeAcademie. Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie IselingeAcademie post-hbo, masters en teamscholing Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie 2019-2020 Iselinge Academie Iselinge Academie realiseert samen met Iselinge Hogeschool

Nadere informatie

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag

Nadere informatie

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn

1. De opbrengsten van de aanbevelingen van de commissie Bruijn Bestuurlijke afspraken tussen de HBO-raad en de Minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, naar aanleiding van het advies Vreemde ogen dwingen van de Commissie externe validering examenkwaliteit hoger

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw

KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw SKO Flevoland en Veluwe Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018 Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe 1 KINDEREN LATEN LEREN Onze droomschool

Nadere informatie

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf

Format samenvatting aanvraag. Opmerking vooraf Format samenvatting aanvraag Opmerking vooraf Mocht u de voorkeur geven aan openbaarmaking van de gehele aanvraag in plaats van uitsluitend onderstaande samenvatting dan kunt u dat kenbaar maken bij het

Nadere informatie

PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE

PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE WELKOM! WAT GAAN WE VANMIDDAG DOEN? Programma: 15:30-15:50: Presentatie: terugblik afgelopen jaar en plannen 2019-2020

Nadere informatie

Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O

Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019 Stichting H 3 O 1 Bijzonder Wat is het bijzondere van H 3 O? Waarin onderscheidt H 3 O zich, wat maakt het verschil? En wat wil H 3 O waarmaken?

Nadere informatie

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs!

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn

Nadere informatie

Masteropleiding Leren en Innoveren Locatie Helmond

Masteropleiding Leren en Innoveren Locatie Helmond Masteropleiding Leren en Innoveren Locatie Helmond Michael Bots, Opleidingsmanager Monique van der Heijden, Academic director Opzet presentatie Vierslagleren Master Leren en Innoveren Selectie en toelating

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

Jaarverslag 2017 Zet de toon voor morgen. Jaarverslag Zet de toon voor morgen

Jaarverslag 2017 Zet de toon voor morgen. Jaarverslag Zet de toon voor morgen Jaarverslag 2017 Zet de toon voor morgen Jaarverslag 2017 Zet de toon voor morgen Uitgelicht Oprichting van Radiant Lerarenopleidingen pag 10 Marnix Academie is Unesco-school geworden pag 21 Marnix Academie

Nadere informatie

Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek.

Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. Hogeschool Windesheim Zwolle Aandacht voor jeugdzorg en jeugd- en opvoedhulp in hbo-opleidingen en onderzoek. WGV Oost Deventer, 20 maart 2013 Attie Valkenburg van Roon, projectleider Master Zorg voor

Nadere informatie

COLLEGEGELD

COLLEGEGELD EU-lidstaten De volgende landen zijn lid van de Europese Unie: Heb je de nationaliteit van een EU-lidstaat, IJsland, Liechtenstein, Monaco, San Marino Noorwegen, Suriname, Zwitserland of ben je een langdurig

Nadere informatie

Wat doet deugd in de lerarenopleiding? VELON congres, 27 maart februari 2014 Anja Tertoolen en Jos Castelijns

Wat doet deugd in de lerarenopleiding? VELON congres, 27 maart februari 2014 Anja Tertoolen en Jos Castelijns Wat doet deugd in de lerarenopleiding? VELON congres, 27 maart 2015 12 februari 2014 Anja Tertoolen en Jos Castelijns Even voorstellen.. Center of Expertise PM: samenwerking zeven hogescholen De Kempel,

Nadere informatie

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA

Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA Jaarverslag 2014-2015 DE DELTA VOORWOORD In dit verslag van obs de Delta treft u op schoolniveau een verslag aan van de ontwikkelingen in het afgelopen schooljaar in het kader van de onderwijskundige ontwikkelingen,

Nadere informatie

Het verhaal van KPZ. LPNPO 07 februari 2019

Het verhaal van KPZ. LPNPO 07 februari 2019 Het verhaal van KPZ LPNPO 07 februari 2019 Kennismaken Sinds 2016 opl.manager Trainer-procesbegeleider Gespreksonderwerpen Korte schets geschiedenis KPZ Missie en Ambities Toelichting ambities Centrum

Nadere informatie

Opzet voor een plan van aanpak. Tweedegraads PLUS. doorscholing van tweedegraads bevoegde docenten

Opzet voor een plan van aanpak. Tweedegraads PLUS. doorscholing van tweedegraads bevoegde docenten Opzet voor een plan van aanpak Tweedegraads PLUS doorscholing van tweedegraads bevoegde docenten Den Haag, juni 2012 Doelstelling & Achtergrond Alle onderzoeken naar de onderwijsarbeidsmarkt in Den Haag

Nadere informatie

Jaarplan SOPOH 2014-2018. Personeel. Onderwijs. Organisatie. Voor ieder kind het beste bereiken, met passie, plezier en professionaliteit.

Jaarplan SOPOH 2014-2018. Personeel. Onderwijs. Organisatie. Voor ieder kind het beste bereiken, met passie, plezier en professionaliteit. SOPOH Jaarplan 2014-2018 Voor ieder kind het beste bereiken, met passie, plezier en professionaliteit Personeel Onderwijs Organisatie Huisvesting Pr-Marketing Financiën 1 Voorwoord Stichting Openbaar Primair

Nadere informatie

Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren.

Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren. Basisschool De Buitenburcht Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren. Dit is de beknopte versie van het schoolplan 2015-2019 van PCB de Buitenburcht in Almere. In het schoolplan

Nadere informatie

Uitdagen zorgt voor leren! Hoe je interactie voor taal- en denkontwikkeling kunt realiseren in alle vakken

Uitdagen zorgt voor leren! Hoe je interactie voor taal- en denkontwikkeling kunt realiseren in alle vakken Ronde 8 Anne-Christien Tammes & Sjouke Sytema Marnix Academie, Utrecht Contact: a.tammes@hsmarnix.nl s.sytema@hsmarnix.nl Uitdagen zorgt voor leren! Hoe je interactie voor taal- en denkontwikkeling kunt

Nadere informatie

OPLEIDINGSMANAGER MARKETING, SALES & TRADE

OPLEIDINGSMANAGER MARKETING, SALES & TRADE FUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARKETING, SALES & TRADE HOGESCHOOL VAN AMSTERDAM FACULTEIT BUSINESS EN ECONOMIE Inhoudsopgave 1.Hogeschool van Amsterdam 3 De organisatie 3 De missie 3 Faculteit Business

Nadere informatie

OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen

OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen Professionaliseringsaanbod Pabo 2010 2011 OPLEIDER IN DE SCHOOL, COACH en OPLEIDINGSCOÖRDINATOR Post-HBO opleidingen Inleiding Nieuw in ons aanbod! Een vervolg op de Post-HBO Coach en opleider in de school!

Nadere informatie

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2013: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juni 2014

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2013: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juni 2014 Feiten en cijfers HBO-Monitor 2013: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juni 2014 Honderden Feiten en cijfers 2 Inleiding In deze factsheet staan de arbeidsmarktresultaten van hbo-afgestudeerden

Nadere informatie

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016

Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016 Terugkoppeling monitor subsidieregeling Versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen 2013-2016 Tussenmeting 2015 Portret samenwerkingsverband P029 Opdrachtgever: ministerie van OCW Utrecht, oktober

Nadere informatie

Strategisch beleid 2015-2019 Het proces

Strategisch beleid 2015-2019 Het proces Strategisch beleid 2015-2019 Het proces Beleidsjaar 14-15 we maken de balans op Missie en kernwaarden/uitgangspunten Dit zijn wij, hier staan we voor Nadere analyse Wat gaat goed, wat pakken we aan Wat

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Onderwijs en Opleiding 2010 Beschrijving prestaties Nederland en andere lidstaten op EU benchmarks

Voortgangsrapportage Onderwijs en Opleiding 2010 Beschrijving prestaties Nederland en andere lidstaten op EU benchmarks ANNEX Voortgangsrapportage Onderwijs en Opleiding 21 Beschrijving prestaties Nederland en andere lidstaten op EU benchmarks 1. Deelname voor- en vroegschoolse educatie (VVE) De Nederlandse waarde voor

Nadere informatie

Veel gestelde vragen - Studenten

Veel gestelde vragen - Studenten Versie 17-08-2016 Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanvragen en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen

Nadere informatie

Koersplan - Geloof in de toekomst

Koersplan - Geloof in de toekomst Koersplan - Geloof in de toekomst Storytelling als innerlijk kompas De s8ch8ng hanteert het verhaal van Springmuis voor draagvlak en gemeenschappelijke taal. Springmuis gaat op reis naar het onbekende.

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte toets nieuwe opleiding van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een oordeel positief van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-master Expertleerkracht Primair Onderwijs van de Hogeschool

Nadere informatie

Trainingen en leergangen zomer en najaar 2019

Trainingen en leergangen zomer en najaar 2019 Trainingen en leergangen zomer en najaar 2019 Primair onderwijs Passende training Praktijkgericht Kwaliteit Het grootste aanbod aan nascholing voor het onderwijs. Ervaren trainers die zelf les of leiding

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2015-2016

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2015-2016 Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2015-2016 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

Lectoraat natuurbeleving en ontwikkeling kind

Lectoraat natuurbeleving en ontwikkeling kind Lectoraat natuurbeleving & ontwikkeling kind 1 Aanleiding Als kinderen van vijf tot twaalf jaar hun speelplek mogen kiezen, gaat de voorkeur voornamelijk uit naar braakliggende terreinen. Daarbij kijken

Nadere informatie

Schoolleider Voortgezet Onderwijs Basisbekwaam

Schoolleider Voortgezet Onderwijs Basisbekwaam Schoolleider Voortgezet Onderwijs Basisbekwaam Post-HBO opleiding voor het verwerven van een diploma Schoolleider Voortgezet Onderwijs op niveau basisbekwaam, dikwijls ook niveau Leidinggeven I genoemd.

Nadere informatie

PROFIEL. Adviseur Onderwijs HAS Hogeschool

PROFIEL. Adviseur Onderwijs HAS Hogeschool PROFIEL Adviseur Onderwijs HAS Hogeschool 1. De organisatie Dit profiel wordt gebruikt om potentiële kandidaten in het kort te informeren over de functie Adviseur Onderwijs, HAS Hogeschool en haar context.

Nadere informatie

Ondersteuningsplan

Ondersteuningsplan Ondersteuningsplan 2018-2022 Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Friesland Publieksversie Alle leerlingen gaan succesvol naar school dat is onze opdracht en daar werken alle scholen voor primair onderwijs

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2016-2017 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

Oordeel over de opleiding

Oordeel over de opleiding Steeds meer studenten raden hun opleiding aan... 2 Niet-bekostigd: studenten tweedegraads hbo raden studie vaker aan... 3 Minder ulo-studenten raden opleiding aan... 5 Uitkomsten inspectie onderzoek vergelijkbaar

Nadere informatie

Doorkijkjes W&T in de Pabo

Doorkijkjes W&T in de Pabo Doorkijkjes W&T in de Pabo Pabo Hogeschool Rotterdam mei 2015 Algemeen De pabo van de Hogeschool van Rotterdam kent een voltijd, deeltijd en een academische variant en verzorgt daarmee onderwijs voor circa

Nadere informatie

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juli 2012

Feiten en cijfers. HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo. juli 2012 Feiten en cijfers HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo juli 2012 Feiten en cijfers 2 HBO-Monitor 2011: De arbeidsmarktpositie van afgestudeerden van het hbo Ondanks de

Nadere informatie

Schoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam

Schoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam Schoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam Primair onderwijs Strategie en beleid 2015-2019 SKOV Schoolplan PO 2015-2019 Pagina 1 Schoolplan Stichting Katholiek Onderwijs Volendam Strategie en beleid

Nadere informatie

Jaarplan schooljaar

Jaarplan schooljaar Jaarplan schooljaar 2013-2014 Arnhem, september 2013 Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2013-2014. Dit jaarplan bevat de uitgangspunten en doelen die centraal staan bij de invulling van het betreffende

Nadere informatie

Deskundigheid in Creatief Vermogen

Deskundigheid in Creatief Vermogen Deskundigheid in Creatief Vermogen 2017-2018 Creatief Vermogende trainer in het partnerschap/ netwerk Creatief Vermogen Utrecht wil creativiteit in het hart van het primair onderwijs plaatsen. De professionaliteit

Nadere informatie

Studiegids. Ik word docent

Studiegids. Ik word docent Studiegids Ik word docent Ik word docent Het zij-instroomprogramma Ik word docent is een omscholingstraject dat een versnelling geeft bij een overstap naar een baan binnen het mbo of hbo onderwijs. Het

Nadere informatie

FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM:

FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: De (G)OC heeft als formele wettelijke vastgelegde taak het adviseren over de OER en het jaarlijks beoordelen

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. mei 2010

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. mei 2010 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs mei 2010 1 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Inleiding Deze factsheet geeft informatie

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 8988 20 februari 2019 Beleidsregel van de Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media van 12 februari 2019 nr.

Nadere informatie

Biologie, scheikunde en medische opleidingen

Biologie, scheikunde en medische opleidingen Biologie, scheikunde en medische opleidingen... 2 Wiskunde, natuurkunde en informatica... 2 Bouwkunde en civiele techniek... 3 Ontwerpopleidingen... 4 Techniek en maatschappij... 4 Biologie, scheikunde

Nadere informatie

Samenwerkingsovereenkomst Opleidingsschool Utrecht Amersfoort

Samenwerkingsovereenkomst Opleidingsschool Utrecht Amersfoort Samenwerkingsovereenkomst Opleidingsschool Utrecht Amersfoort 2016-2019 Opleiden doe je niet alleen Deze overeenkomst is een uitbreiding van het Convenant Academische basisschool Utrecht-Amersfoort 2012-2016

Nadere informatie

Datum 23 mei 2011 Betreft Aanbieding Actieplannen Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs en Leraren

Datum 23 mei 2011 Betreft Aanbieding Actieplannen Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs en Leraren a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Contactpersoon

Nadere informatie

1,4% ten opzichte van studiejaar

1,4% ten opzichte van studiejaar 1 februari 2018 Feiten & Cijfers Stijgende lijn in instroom, inschrijvingen en aantal gediplomeerden hbo houdt stand. Grote toename instroom associate degrees. De instroom in het hbo in studiejaar 2017-2018

Nadere informatie