Visiedocument

Transcriptie

1 Universiteit van de Nederlandse Antillen Visiedocument Consolideren en Verbeteren FBD 30 december, 2011

2 Introductie Voor u ligt het visiedocument dat als basis gebruik zal worden voor het maken van de strategisch plan van de Universiteit van de Nederlandse Antillen voor de jaren Dit visiedocument is tot stand gekomen na grondige evaluatie van de positie van de universiteit per december 2011 en inventarisatie van de mogelijkheden, de beperkingen en de uitdagingen. Tevens is er aandacht besteed aan de nieuwe visie, missie en rol van de UNA. Bij het ontstaan van het nieuwe land Curaçao op was er meteen een nieuwe rol voor de universiteit weggelegd. Een nieuw land houdt immers in dat er hoog geschoolden moet zijn om hogere functies te bekleden en dat het land ook over de nodige resources moet kunnen beschikken om landsvraagstukken te bestuderen, analyseren, en met antwoorden c.q. aanbevelingen te komen. Kortom de rol van de universiteit is door de verandering in het staatkundig structuur ook gewijzigd. De uitgangspunten: De UNA is een publiekrechtelijk rechtspersoon wiens rol en taken geregeld zijn in Landsverorderning Universiteit Nederlandse Antillen (LUNA). In dit kader valt de UNA onder het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport (MOWCS). De beleidskaders van het MOWCS staan vermeld in haar business plan. Met de bedoeling coherentie en consistentie tussen dit visie document en genoemde beleidsplan te kunnen bewerkstelligen, zijn als uitgangspunten voor het samenstellen van dit visiedocument relevante passages van de volgende documenten genomen : 1. Programa di Gobernashon : Pa un Korsou Soberano, Solidario i Sostenibel 2. Businessplan van het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport 3. De LUNA 4. Strategisch plan De millennium development goals UN (MDG) Daarnaast is er rekening gehouden met de ontwikkelingen en tendensen op wereldniveau op het gebied van onderwijs, wetenschapsbeoefening en onderzoek alsmede de door UNA geïdentificeerde behoeften op de Curaçaose markt. De UNA De universiteit van de Nederlandse Antillen (UNA) is de nationale universiteit van Curaçao. De UNA was gevestigd in 1979 en zoals omschreven in haar statuten is het een instituut voor hoger onderwijs. De UNA biedt zowel wetenschappelijk als hoger beroepsonderwijs programma s op zowel Bachelors and Master s. Conform de LUNA heeft de UNA de volgende taken waarvoor zij verantwoordelijk is. De UNA dient deze taken dan ook met de nodige zorg en nauwkeurigheid uit te voeren. 1. De Universiteit heeft in elk geval tot taak door het geven van hoger onderwijs: a. voor te bereiden op het bekleden van maatschappelijke betrekkingen waarvoor een hogere opleiding vereist is of dienstbaar kan zijn; b. te bevorderen het inzicht in de samenhang der wetenschappen alsmede het maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef.

3 2. Zij staat ten dienste van de beoefening der wetenschap en het wetenschappelijk onderzoek, zulks mede ten behoeve van het hoger onderwijs en de maatschappelijke ontwikkeling. 3. Zij kan tevens al dan niet in samenwerking met derden, cursussen verzorgen ten behoeve van hen, die zich door middel van hoger onderwijs verder wensen te bekwamen. Daarnaast dient de UNA zoveel mogelijk een doelmatige samenwerking met andere centra van wetenschapsbeoefening in en buiten de Nederlandse Antillen te bevorderen. Ook kan bij landsbesluit, houdende algemene maatregelen, aan de Universiteit instituten worden verbonden die, al dan niet in samenwerking met in andere landen gevestigde wetenschappelijke instellingen, Conform de LUNA omvat de UNA tenminste de volgende faculteiten: 1) de faculteit der rechtsgeleerdheid; 2) de faculteit der geneeskunde; 3) de faculteit der sociale en economische wetenschappen; 4) de faculteit der technische wetenschappen; 5) de algemene faculteit De huidige situatie van de universiteit is dat zij uit 5 faculteiten bestaan met dien verstande dat de 5 de faculteit niet de faculteit der geneeskunde is maar de faculteit der Maatschappij en Gedragswetenschappen. Opmerking: officiële wijziging van de LUNA inhoudende vermelding van deze laatst genoemde faculteit moet alsnog geschieden. Visie De nieuwe visie van de UNA voor jaar is: De UNA profileert zich als een international erkend en gerespecteerde kenniscentrum gericht op verdere ontwikkeling van het land Curaçao en de regio door het aanbieden van hoog gewaardeerde programma voor het hoger onderwijs, wetenschapsbeoefening, onderzoek en maatschappijlikje dienstverlening. De Missie De missie van de UNA is om een substantiële bijdrage te leveren aan de financiële, economische, sociale, politieke, technologische, juridische, culturele en intellectuele ontwikkeling van Curaçao en haar bevolking door het aanbieden van hoger onderwijs, het verrichten van onderzoek, innovatie, adviezen, maatschappelijke dienstverlening, en het ontwikkelen van management en leiderschap vaardigheden. De rol dat weggelegd is voor de UNA in deze is dat UNA een proactieve rol moet spelen bij maatschappelijke vraagstukken teneinde het venster te worden van zowel de overheid, de particuliere sector en de bevolking als het gaat om hoger onderwijs, wetenschapsbeoefening, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening.

4 De UNA inspireert haar staf en studenten over hun taak en verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de kwaliteit en standaarden van de Curaçaose gemeenschap van nu en voor de toekomst. UNA ontwikkelt studenten, toekomstige professionals, als individuen die capabel zijn om verantwoordelijkheid te dragen en hoge posities te bekleden in zowel de Curaçaose als de internationale gemeenschappen. De UNA streeft ernaar toekomstige professionals een harmonische ontwikkeling aan te bieden dat niet beperkt blijft tot cognitieve ontwikkeling maar ook dynamisch affectieve bewustzijn en actie/beweging stimuleert. De mens moet als deel van een gemeenschap kunnen functioneren. The competitive environment Als de UNA in 1979 de enigste universiteit op Curaçao was, moet in 2011 geconstateerd worden dat de markt nu meerdere concurrenten kent. Deze concurrenten opereren meestal in de private sfeer met volledige mededinging. Van overheidsinterventie en/of beperkingen is er praktisch geen sprake waardoor deze instellingen vrij zijn om hun collegegelden vast te stellen. Omdat de UNA vooralsnog het enigste erkende opleidingsinstituut op Curaçao met de bevoegdheid om een graad te verlenen op bachelor en master niveau is, zal de UNA agressiever in deze markt moeten gaan opereren om haar vooraanstaande positie te behouden. Immers, de toenemende samenwerking van locale instituten met buitenlandse universiteiten kunnen anderzijds een serieuze bedreiging voor de UNA betekenen. De UNA zal zich dan ook in de strategische periode meer moeten gaan richten op samenwerking met regionale universiteiten waardoor de Caribbean / regional flavor als distinctieve competentie voor de UNA gekenmerkt kan worden. In dit kader dient de UNA ook aandacht te besteden aan het operationaliseren van de bestaande samenwerkingsovereenkomsten met andere universiteiten. De SWOT analyse Teneinde tot invulling van de strategische doelstellingen van de UNA te kunnen komen is er een eenvoudige SWOT analyse gedaan waarbij de externe omgeving geanalyseerd werd op de kansen en de bedreigingen terwijl de interne omgeving geanalyseerd werd op de sterktes en zwaktes. De Kansen De kansen die voor UNA geïdentificeerd kan worden zijn: 1. De positie van de UNA t.o.v. andere instituten voor hoger onderwijs op Curaçao 2. Het functioneren in een meertalige omgeving (gemiddeld praat iedereen 4 talen) 3. De kleinschaligheid van de universiteit waardoor dit de nodige flexibiliteit met zich meebrengt. 4. De behoefte van volwassen aan hoger onderwijs 5. Noodzaak voor her, om en bijscholen van ambtenaren, medewerkers van overheids NV s, localen bedrijven 6. Continue veranderingen /verbeteringen in onderwijs waardoor UNA als opleiding instituut voor LOFO docenten in kan spelen

5 7. Samenwerking met internationale en regionale universiteiten op het gebied van onderwijs, onderzoek en fondsverwerving. De bedreigingen De bedreigingen die voor strategische periode geïdentificeerd zijn: 1. Het imago van de UNA en constante aantijgingen van de media waarmee UNA heeft te verduren. 2. Het goedkeuren van het concept landsverordening voor hoger onderwijs door de overheid betekent dat de UNA haar monopolistische positie als nationale universiteit zal kwijtraken. Dit zal inhouden dat de overige instituten ook in aanmerking komen voor overheidssubsidie en dus met UNA gaan concurreren. 3. Infiltratie van buitenlandse instituten op Curaçao. Deze instituten gebruiken hun naam en kapitaal van het moederinstituut als trekpleister voor studenten. 4. De studiemogelijkheden op de BES eilanden met name Bonaire. Dit kan inhouden dat studenten van Bonaire en de Bovenwinden kunnen verkiezen om aldaar hun studie te doen i.p.v. op de UNA. Daarnaast kan het zo zijn dat ook Curaçaose studenten vanwege aantrekkelijke studievoorwaarden, brand, en studiefaciliteiten naar deze BES universiteiten trekken. 5. Verlaging instroomniveau HAVO-SBO scholen De sterktes 1. Studenten kunnen na hun bachelor doorstuderen voor hun masters hetzij op de UNA zelf of elders. Door de kwaliteit van het programma worden studenten tot buitenlandse universiteiten toegelaten. 2. Ondanks de problemen die de UNA over de jaren heen achtervolgden wordt het product dat door de UNA wordt afgeleverd als kwalitatief hoogwaardig door zowel bedrijven als universiteiten betiteld. 3. UNA is kleinschalig waardoor de student persoonlijke aandacht kan krijgen 4. UNA werkt met een grote hoeveelheid gastdocenten waardoor de link tussen theorie en praktijk makkelijk te waarborgen is. Bovendien krijgen de studenten verse kennis en leidt de band met de gastdocent makkelijker tot een stageplaats. 5. Door de subsidie van de overheid zijn de collegegelden per student relatief laag. De Zwaktes 1. Door het ontbreken van effectief leiderschap en vriendjespolitiek van het verleden zijn er een aantal scheve verhoudingen ontstaan waardoor rechttrekking de nodige pijn zal veroorzaken 2. De financiële beperkingen. De overheidssubsidie is niet toereikend waardoor de UNA haar faciliteiten niet kan onderhouden en moderne onderwijs en onderzoek apparatuur aanschaffen. 3. De mogelijkheid van politieke inmenging zoals in het verleden het geval was waardoor het toepassen van good governance binnen UNA wordt bemoeilijkt. 4. Een hoog aantal gastdocenten waardoor de afhankelijkheid van gastdocenten toeneemt en deze de continuïteit van het lesgeven en de bedongen kwaliteit minder beheersbaar maakt.

6 5. Overbelasting van de vaste staf met onderwijs en bestuurstaken waardoor het onderzoekstaak van de UNA en het aantal publicaties aan de lage kant liggen. 6. Voor het wetenschappelijk staf is het niet vereist dat zij een teaching certificate hebben. Hierdoor klagen de studenten vaak dat de docent het vak beheerst maar niet goed kan overdragen. 7. Het ontbreken van bijscholingstrajecten voor het wetenschappelijk personeel Strategische doelstellingen Op basis van de gedefinieerde visie, missie en de rol van de UNA met inachtneming van de resultaten van de SWOT analyse zijn de volgende strategische doelstellingen voor de periode geformuleerd. A. Imago verbetering van de UNA door toepassing van strong leadership en management door hiervoor benoemde bevoegde en bekwame professionals. In dit kader dient de geloofwaardigheid en referenties van deze personen van dien aard te zijn dat het inderdaad bijdragen tot stabilisatie binnen de UNA. B. Een heldere governance structuur binnen de UNA met invulling van de cruciale functies zoals vereist door de LUNA, duidelijke omschreven procedures en reglementen, een transparant Human Resources beleid. Het maken van de overstap van faculteits denken naar instituuts denken. C. Duurzame ontwikkeling van de universiteit met inachtneming van de drie bouwstenen: de mens, winstoogmerk en het milieu. De mens: het voeren van een adequaat HR beleid. Winstoogmerk: een gezond financieel beleid. Het milieu: energie beheersende maatregelen en introductie schone energie. D. Positieve beoordeling door de Nederlands Vlaams Accreditatie Organisatie van álle opleidingen van álle faculteiten. Deze positieve beoordeling dor NVAO zal per moeten zijn afgerond. E. Re-certificering van de UNA door Commissie Eindtermen Accounting (CEA) voor de postinitiële opleiding tot Register Accountant (RA) door het verkrijgen van de aanwijzigingsbevoegdheid voor de periode na F. Kwaliteitswaarborging door betrouwbare informatiesysteem w.o. studenten en cijferadministratie en introductie van de teaching certificate vereiste. Opzetten en bemannen van de afdeling Quality & Control. Hierbij dient als uitgangspunt de Deming cycle PDCA te worden gehanteerd. G. Verschuiving van de huidige status als onderwijsinstituut naar een instituut voor hoger en academisch onderwijs, onderzoek en maatschappelijke dienstverlening. Hierbij is het aantal publicaties dat de UNA per jaar produceert bepalend voor het behalen van deze doelstelling.

7 H. Internationalisering / regionalisering door hechtere samenwerking met de universiteiten in de regio m.n. UWI, Colombia, Costa Rica, South Florida, Aruba, St. Martin en Suriname. De samenwerkingsovereenkomsten moeten geoperationaliseerd worden en leiden tot concrete acties op het gebied van onderwijsprogramma s en opleidingen, het uitwisseling van studenten en docenten en gezamenlijke onderzoek. UNA moet een gelijkwaardige onderzoekspartner worden in de regio. I. Samenwerking met universiteiten in Nederland blijft behouden onder voorwaarde dat de UNA als gelijke partner wordt beschouwd. In dit kader zullen alle programma s die in samenwerking met Nederlandse universiteiten worden gedraaid een locaal, Caribische flavour dienen te hebben ter behartiging van de belangen van Curaçao. J. Aangaan van overeenkomsten met de Curaçaose overheid waarbij de UNA hét instituut wordt voor de bijscholing van ambtenaren, leerkrachten en medewerkers bij de overheids N.V. UNA moet de katalyserende rol hebben in het bij-, om-, en herscholingsprogramma van de overheid. K. De UNA fungeert als portaal voor analyse en bestudering van vraagstukken die relevant zijn voor de overheid, gemeenschap en de regio. UNA dient zorg te dragen voor de wetenschappelijke onderbouwing van het onderzoek met verifieerbare data en analyses. L. Het hebben van een sluitende begroting waarbij de UNA minder afhankelijk wordt van overheidssubsidie. Door het leveren van diensten aan derden w.o. de overheid dient de UNA haar inkomsten via derde geldstroom zodanig te verhogen dat de UNA in staat zal zijn zichzelf voor een groot gedeelte te bekostigen. Het op middellang termijn opzetten van een businessschool model dat op pure commerciële wijze hierin voorziet voor de UNA is aan te bevelen. M. UNA dient de ICT-faciliteiten zodanig ontwikkeld te hebben dat de verschuiving van on-site naar online learning geleidelijk, voor vakken en programma s waarvoor die zich hiervoor ontlenen, kan plaatsvinden. N. Verhoging van het aantal fulltime studenten naar 2500 met differentiatie in prijzen op basis van de te behalen graad en afkomst van de studenten en het aantal deeltijd studenten naar 500 (maatprogramma s / cursussen). O. Duurzaamheid. De UNA zal onderhandelen met lokale instanties voor verbeteren van de faciliteiten en voorzieningen en prijzen. Hierbij te noemen: FKP voor onderhoud en uitbreiding van de campus, Aqualectra voor speciale tarieven voor water en elektriciteit en UTS voor telecommunicatie, UTS/FLOW/TRES voor internetverbindingen. De Faculteiten De faculteiten dienen zo kostendekkend mogelijk te functioneren. Hierbij wordt gedacht richting business units die voor eigen middelen moeten zorgen. Dit houdt in dat de faculteiten activiteiten

8 moeten ontplooien dat tot inkomsten voor de faculteit leidt en dat zij hun kosten zoveel mogelijk moeten beheersen. De inkomsten generende activiteiten kunnen zijn het houden van workshops, lezingen, het doen van onderzoek en opleidingen, advieswerkzaamheden en trainingen aan een bepaalde doelgroep met een commercieel oogmerk. Met de faculteiten is afgesproken dat alle nieuw op te starten programma een procedure moet doorlopen waarbij toetsbaarheid van het programma op basis van de kwaliteitsnormen zoals vastgesteld door het NVAO en de financiële onderbouwing een belangrijke rol spelen. Bij de financiële onderbouwing dient tevens te worden aangegeven wat de kritische massa (aantal studenten dat noodzakelijk is voor break-even) is. Nieuwe programma s worden getoetst door de afdeling Quality and Control waar zij na goedkeuring het traject conform de LUNA en de procedure nieuwe opleidingen continueren. Tuition / Collegegelden Reguliere opleidingen UNA ontvangt studenten van zowel de regio als Europa en Amerika. Met de nieuwe staatkundige structuur betekent dat nu de overheid van het land Curaçao de UNA subsidieert. Uitgaande van de gedachte dat financiering van een overheid van een bepaald land ten gunste moet komen voor haar eigen bevolking, wordt hierbij voorgesteld om met ingang van collegejaar differentiatie aan te brengen in collegegelden. De differentiatie gaat uit van de huidige collegegeld van NAf. 3,150,-- per collegejaar voor reguliere opleidingen. Een mogelijke alternatief zou het onderstaande kunnen zijn. Opleiding Lokaal student Internationaal student Bachelor NAf ,-- US$. 3,150 Master NAf ,-- US$. 6,300 Certificaat per credit hour NAf. 105,-- US$. 105 ** In principe wordt onder een lokaal student verstaan een student die op Curaçao geboren is en de laatste 10 jaar op Curaçao woont. Niet reguliere opleidingen Voor wat betreft executive opleidingen (niet-regulier) geldt dat de prijs in principe na incalculeren van alle kosten per student in US$ wordt omgerekend waarna tot vast stelling van het collegegeld wordt overgegaan.

9 Het financieel plan Uitgaande van de begrotingen 2009, 2010 en 2011 kan worden geconcludeerd dat de UNA een jaarlijkse operationeel budget tekort heeft van ruim NAF. 18 miljoen, welke na ontvangst van de overheidssubsidie daalt tot ± NAf. 4.5 miljoen. Voor jaar 2011 heeft de overheid arbitrair een subsidie toegekend van NAF miljoen. Dit houdt in dat de UNA in feite NAF. 4.5 miljoen tekort schiet en dus een hieraan gelijke verlies realiseert. Gelet op de volgende feiten zal er met de overheid gesprekken gevoerd moeten worden teneinde te doen leiden dat zij het tekort van NAF. 4.5 miljoen financieren. Het niet financieren van dit tekort houdt in dat de UNA jaar 2011 zal afsluiten met een negatief eigenvermogen wat voor geen enkele organisatie wenselijk is. Voor de UNA zal dit betekenen dat de NVAO bij toekomstige visitaties haar twijfels zal hebben over de waarborging van de voorzetting van de diverse programma s wat kan inhouden dat zij geen positief oordeel geven. Er zijn een aantal factoren buiten de invloedssfeer van de UNA die ertoe hebben bijgedragen tot dit negatief resultaat van de UNA. In het hiernavolgende wordt dit in het kort nader uiteengezet. a. Het besluit van de overheid dat de UNA ook SBO studenten moet aannemen heeft het aantal studenten doen toenemen waardoor de operationele kosten ook exponentieel zijn toegenomen. b. UNA kan momenteel geen studenten afwijzen waardoor zij het aantal studenten dan ook niet kan beheersen door het stellen van bijvoorbeeld een absoluut maximum per collegejaar. c. De overheid heeft eenzijdig besloten om de voormalige Pedagogische Academie (PA) te fuseren binnen de UNA. De UNA dient middels haar Algemene Faculteit zorg te dragen voor het opleiden van leraren Funderend Onderwijs. Dit is een kostbare opleiding die in feite door de overheid hoog bekostigd zou moeten worden. d. De UNA beschikt over een Technische Faculteit, welke een belangrijke rol speelt in een land in ontwikkeling zoals Curaçao. Echter zijn de kosten voor het hebben en houden van een Technische faculteit hoog waardoor ook deze door de overheid hoog bekostigd zou moeten worden. e. De UNA heeft indertijd besloten om met een nieuwe faculteit de Faculteit der Gedrag en Maatschappij Wetenschappen te komen en goedkeuring van de toenmalige minister van Onderwijs ontvangen zonder dat deze faculteit door de overheid in het bekostigingsmodel was opgenomen. De explosieve groei van deze faculteit brengt ook de nodige spanningen op het budget. f. Als laatste punt buiten invloedsfeer van de UNA kan worden vermeld dat de hoogte van de collegegelden door de wet wordt bepaald en alhoewel er alle indicaties zijn dat de kosten voor het geven onderwijs en het doen van onderzoek zijn gestegen, de overheid vanwege hun sociale rol vooralsnog niet bereid schijnt te zijn enige verhoging van de collegegelden voor reguliere bacheloropleidingen te willen invoeren.

10 Het alternatief De overheid geeft jaarlijks behoorlijke bedragen uit aan om,her, en bijscholing van haar ambtenaren en onderwijzend personeel. Daarnaast heeft de overheid diverse NV s die hun medewerkers regelmatig naar trainingen sturen. Door UNA als het trainingsinstituut voor de overheid en de aan haar gelieerde bedrijven te beschouwen wordt de UNA in gelegenheid gesteld om d.m.v. derde geldstromen inkomsten te genereren. De samenwerking die de UNA heeft met diverse regionale en internationale universiteiten bieden in deze een uitstekende alternatief voor capacity building binnen het overheidsapparaat. Als voorbeeld hier kan worden aangehaald dat de overheden van Trinidad, Barbados, Jamaica en diverse eilanden in het Caribisch gebied, the UWI gebruiken voor capacity building. De UWI is formeel adviseur van de overheid in diverse zaken en maatschappelijke vraagstukken. Naast opleidingen kan de UNA ook onderzoeken voor en namens de overheid en derden verrichten die ook tot inkomsten kunnen leiden. Naarmate deze activiteiten toenemen kan de UNA zich beter in haar financiële behoeften voorzien waardoor de financiële tekorten ook kunnen worden weggewerkt. De meer inkomsten kunnen door UNA worden aangewend voor productieve doeleinden waaronder te verstaan het verbeteren van de faciliteiten. Afhankelijk van de bereidwilligheid van de overheid om voor dit traject te kiezen kan de UNA een financieel model ontwerpen dat per jaar zal moeten aangegeven het effect van hoe de kosten ontwikkeling vanwege toepassing van duurzaamheid en een efficiënte costmanagement strategie en aan de andere kant de ontwikkeling van de derde geldstroom (overheid en privé bedrijven) tezamen met differentiatie in collegegelden tot een bepaald financieel resultaat zullen leiden. Een kritieke randvoorwaarde blijft echter dat de overheid vanwege de huidige begrotingstekort en de opgebouwde schulden aan de APNA, SVB, BZV en de landsontvanger aan de UNA een financiële injectie moet geven of de schulden overnemen, zodat de UNA een fair kans krijgt om haar financiële huishouden op order te stellen. Vervolgstappen Dit visiedocument heeft in het kort getracht de realiteit van de UNA aan de orde te stellen waarbij op basis analyse van de competitive environment een SWOT analyse is gemaakt. Uit deze analyse zijn diverse mogelijkheden en trajecten geïdentificeerd die geformuleerd zijn in strategische doelstellingen. Het is de bedoeling dat dit document na bestudering en becommentariëring door het College van Decanen en de Raad van Toezicht verder wordt uitgewerkt in een strategisch plan voor de jaren Echter moet gezien de financiële uitdagingen en de huidige omstandigheden van de UNA een duaal traject worden gevolgd aangezien naast deze strategische exercitie, dringend gesprekken met de overheid gevoerd moeten worden dat moet leiden tot de nodige commitments van overheidszijde. Deze zijn namelijk kritisch voor een structurele oplossing van de organisatorische en financiële problemen van de UNA.