Zondagmiddag 28 december 2008 Welkomkerk Ds. J. Schep

Transcriptie

1 Preek over het Bidden - bij Zondag 45 Lezingen: Lucas 11: 1-11 Zondag 45 Intro Waarom heeft een christen het gebed nodig? Het is eigenlijk een wat vreemde vraag, die we uit de Catechismus horen. Hebben wij, jij, u en ik het gebed nodig? Kunnen we niet zonder? Zit die gedachte er achter? Hoe beleven we dat? Zou ons leven er anders uit zien, als we vanaf vandaag niet meer zouden bidden? Of zou het geen verschil maken? Zou het alleen wat kaal staan bij het eten, maar verder niet... Heb ik het eigenlijk wel nodig? De Catechismus vraagt dat nu wel: waarom?, maar het lijkt wel of er toch iets anders bedoeld wordt. De vraag die er achter ligt is: waarom horen we te bidden? Niet omdat ik het nodig heb, maar omdat God het nodig heeft, of beter gezegd: Omdat God er recht op heeft. We horen: Het gebed is het belangrijkste onderdeel van de dankbaarheid In het gebed laten wij God zien, dat we dankbaar zijn voor wat Hij ons geschonken heeft in Jezus Christus. Gebed, als uiting van dankbaarheid - deel 3 van de Catechismus! Gebed, dat begint met een loflied! Loof de Here, mijn ziel en vergeet niet één van zijn weldaden Psalm 103 Bidden is allereerst God loven voor Wie Hij is en voor wat Hij gedaan heeft in ons leven. Die dankbaarheid móet er uit en zonder dát gebed kun je geen christen zijn, om het even heel scherp te zeggen. Daarom heb je gebed nodig! We zijn verloste mensen. Zo n dankgebed mag iedere dag ons eerste gebed zijn! Maar dan wordt duidelijk gemaakt, dat wijzelf ook niet zonder het gebed kunnen. God wil zijn genade en zijn Geest alleen geven aan degenen, die met hun hele hart - zonder ophouden - Hem daarom bidden en ook daarvoor danken. Gods genade is niet iets dat wij in onze zak hebben en waar we gewoon over beschikken kunnen, maar het is a.h.w. dagelijks voedsel, waar we naar uit mogen zien, zoals de Israëlieten in de woestijn naar het manna. Je moet het God gewoon vragen: Heer, schenk mij uw genade?! En datzelfde geldt de leiding van de Heilige Geest. Met alles wat we zijn - steeds weer opnieuw vragen om zijn nabijheid. Iedere dag weer. In een gesprek met catechisanten ging het een keer om de vraag, wat belangrijk is in het geloven. Nu heel veel dingen, die een oudere generatie misschien wel zou noemen, scoorden niet zo hoog op de lijst met stellingen, die we bespraken, maar wel deze: Copyright Protestantse Gemeente in wording te Zuidland / 5

2 Als geloven iets voorstelt, dan bid je iedere dag Nou ja, iedere?? - werd er gezegd. En er bleek ook duidelijk verschil tussen gebed bij het eten én een persoonlijk gebed. Maar bidden hoort bij geloven. En geloven zonder gebed bloedt dood. En toch vinden wij bidden vaak moeilijk. Want... wat moeten wij bidden, waarvoor mógen wij bidden? En... waar is God, hoort Hij wel echt? en ook.. mijn leven is zó vol en vermoeiend, Verder dan een gebed aan tafel kom ik niet... Of is het toch minder een kwestie van tijd dan prioriteit, zoals iemand eens eerlijk zei. Als je ervaart dat het goed is, néém je de tijd. Heer, leer ons bidden! Wij kunnen het niet... Het is niet voor het eerst dat die woorden klinken. De discipelen vroegen het al, toen ze Jezus zélf hoorden bidden en ook wísten dat de discipelen van Johannes de Doper het blijkbaar van hun leermeester hadden geleerd. Heer, leer het ons ook!!... En ook Paulus worstelt met dezelfde vragen als hij schrijft: wij weten niet wat wij bidden moeten naar behoren; de Geest moet ons te hulp komen... (Rom. 8:26) Bidden gaat niet vanzelf. Het is soms een gevecht om het vol te houden... Soms is het of de duvel er mee speelt. Om het anders te zeggen: ik geloof dat Gods tegenstander het helemaal niet leuk vindt, als wij Gods nabijheid zoeken en dat hij daarom probeert om ons daar van af te houden. Dat fluisterstemmetje ah, bidden is niet zo hard nodig... helpt het wel... als je maar christelijk handelt... (inderdaad) Maar dát is een verdraaiing van het gezegde Ora et Labora : Bid en Werk. Het één kan niet zonder het ander: Werk en Bid. Het hoort er beiden bij! Maar dan nog: hoe moeten we bidden? Wanneer is het gebed goed? Bestaat er zoiets? Zou je kunnen spreken van voorwaarden voor verhoring van het gebed? Want daar zit voor ons vaak een knelpunt: - wat komt er van ons gebed terecht? Wordt het wel gehoord? - en zit er soms bij ons iets fout, of wil God het allemaal heel anders dan wij denken? De Catechismus zegt daar een paar dingen over, bepaald door de Hervorming uit die zestiende eeuw: - allereerst, dat wij alleen tot God moeten bidden, zoals we God vanuit zijn Woord kunnen kennen. Daar zitten volgens mij twee gedachten achter: ten eerste dus niet tot of via Maria en de heiligen. Maar ten tweede - en dat is voor ons veel belangrijker - dat we... ook in de 21-ste eeuw... een Bijbels beeld van God hebben: niet een Sinterklaas, bij wie we verlanglijstjes kunnen inleveren, maar een God die zijn Koninkrijk laat komen en daarbij ook mensen in wil schakelen. Copyright Protestantse Gemeente in wording te Zuidland / 5

3 In het Onze Vader bidden wij niet voor niets Uw koninkrijk kome en dát plaatst al onze gebeden in een bepaald kader. Past alles wat wij bidden in het kader van het Koninkrijk van God? Dán mag je alles bidden! Een tweede voorwaarde zou je volgens de Catechismus mogen noemen: een besef van afhankelijkheid. Weten wie we zijn zónder God, zonder Gods genade, zonder zijn Geest. Maar omdat we mogen weten dat er een God is, die voor ons zorgen wil, mogen we dan ook in bescheidenheid alles vragen. Ons gebed mag zó allesomvattend zijn als ons dagelijks leven is. Maar de derde en m.i. belangrijkste voorwaarde - om het toch nog maar even zo te noemen - is wel de verbondenheid met Jezus Christus. Ik heb daar lang over zitten denken voordat ik het opschreef. In onze cultuur zit op dit moment iets van ik geloof wel in God, maar Jezus, dat zegt mij niet zoveel. Ds. Pieter Boomsma schreef er onlangs een stukje over in het Centraal Weekblad. En ik heb het bij mezelf ook gemerkt. Vroeger zou ik gezegd hebben Ik geloof in Jezus en daarom ook in God. Nu is het meer Ik geloof in God - op de wijze van Jezus, of via Jezus. Het is misschien ook een golfbeweging, of de beweging van een slinger in iemands leven. Ik kan dat nog niet helemaal overzien. Maar vanuit deze Zondag leer je toch weer opnieuw zeggen: Alleen door Jezus Christus is God onze Vader Alleen door Hem hebben wij toegang tot de troon van God En daarom kon Jezus ook zeggen: Als je iets vraagt in Mijn Naam, Ik zal het doen. Vandaar dat wij zeggen om Jezus wil. En daar moet je dan ook naar terug: is mijn gebed in overeenstemming met de wil van Jezus Christus? Kan Hij ons gebed - met zijn Naam eronder - doorgeven aan de Vader? Of is dat te menselijk gedacht? We bidden nog wel eens aan het einde van een gebed niet mijn wil, maar uw wil geschiede. Maar is dat zoiets als t kan vriezen, t kan dooien? Of is dat een werkelijke overgave aan Gods bedoelingen met ons leven of met het leven van degenen voor wie wij bidden? Bidden Uw wil geschiede is een uit-handen geven van ónze visie op hoe de verhoring van een gebed zou moeten plaats vinden. Er zit ook iets in van instemming met de woorden uit Jesaja 55- en zo werd het deze week nog tegen mij gezegd - Uw gedachten zijn hoger dan mijn of onze gedachten (vers 8). Maar heeft bidden dan nog wel zin? Ligt dan toch niet alles vast? Allereerst denk ik dat we in de Bijbel God niet leren als een onveranderlijke macht, een soort noodlot, maar als een liefhebbende Vader. Copyright Protestantse Gemeente in wording te Zuidland / 5

4 Ik denk dat er waarheid zit in het oude gezegde God laat zich verbidden, al staat het niet letterlijk in de Bijbel. Maar ook wijzelf moeten moeite doen - om het maar zo aan te duiden - om de wil van God te verstaan. We mogen niet alleen bidden om de Geest - dát is zeker, hoorden we uit Lucas 11 - maar die zelfde Geest komt ons ook te hulp in ons gebed. Soms worden ons wegen gewezen om te bidden voor dingen en voor mensen waar wijzelf nooit aan gedacht hebben. En dan... de on-verhoorde gebeden... Of zijn die er niet? Of: wel ge-hoord, maar niet ver-hoord zoals wij graag wilden. Ik heb er ooit wel eens een theorie over willen opbouwen, maar doe dat toch maar niet. Uit het evangelie bleven die woorden van Jezus bij mij haken omdat hij zo onbeschaamd is, zal hij ze geven... Wil Jezus daarmee zeggen, dat we zo ook tot God mogen gaan. Het is nooit teveel, nooit te gek?! Bid zonder ophouden - die woorden van Paulus staan in de tekstverwijzing bij deze Zondag van de HC. Volhouden, danken ook bij verhoring, of komen tot een nieuw, ander gebed. Sóms ga je zien dat God een andere weg gaat. Bid je dan om kracht, aanvaarding, wijsheid om die andere weg te gaan?! Soms bid je voor kinderen - van jezelf of van degenen die je na staan: Heer, blijf ze op hun weg nabij. Gebed is geen afdwingen bij God van het doorgaan van ónze visie op het leven, van wat wij willen... Maar in laatste instantie een afstemmen met Zijn wil, een roep om Zijn leiding en een opdragen van elkaar aan Gods barmhartigheid. Misschien dat Daniël daarom zegt: Niet omdat wij rechtvaardig zouden hebben gehandeld, leggen wij onze smeekbeden aan U voor, maar omdat UW barmhartigheid groot is (9:18-NBV) Heer, hoor terwille van uzelf! En dan mag je voor alles bidden. Voor al onze geestelijke en lichamelijke behoeften, zoals die ook in het Onze Vader terugkomen. Al onze nood, alles wat ons bezighoudt. We zullen nog zien, dat het dagelijks brood zo breed wordt uitgewerkt, dat niets daarbuiten valt. Heel ons dagelijks leven! Bidden... ook hier geldt al doende... leert men! Beginnen, ook als je jong bent, om biddend te leven. Misschien dat korte gebed op de fiets, op de rand van je bed, als je even stil bent - alleen. Je niet schamen om het tegen God te zeggen: jouw kleine wereld, die grote wereld... Diegene, die je kent, die ziek is.. De vrede, Shalom... Die mens zonder God... zo het lijkt. Jouw... Copyright Protestantse Gemeente in wording te Zuidland / 5

5 Ieder van ons - en wij allemaal samen, mogen onze dankbaarheid aan God tonen, door Hem niets van ons leven te onthouden, maar juist al pratend met onze Hemelse Vader door de wereld te gaan. Amen. Copyright Protestantse Gemeente in wording te Zuidland / 5