Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde"

Transcriptie

1 @ KORTRIJK Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) REDOX Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan Kortrijk

2 Voorwoord Dit zelfstudiepakket wordt georganiseerd door de vakgroep Industriële Biologische Wetenschappen (IBW) aan de UGent Campus Kortrijk. De vakgroep IBW staat bekend voor de opleidingen Bachelor en Master of Science in de Industriële Wetenschappen: biochemie, chemie en milieukunde, opleidingen die leiden tot de beroepstitel industrieel ingenieur biochemie, chemie en milieukunde. Industrieel ingenieurs zijn ingenieurs die vooral toepassingsgerichte kennis verwerven die zij kunnen gebruiken om bestaande toepassingen en ontwerpen te verbeteren of om systemen te optimaliseren in een specifieke bedrijfs- of sectorcontext. Meer informatie over onze opleiding kan je terugvinden op volgende website: De vakgroep IBW is onderverdeeld in twee wetenschappelijke onderzoekslaboratoria, namelijk: LIWET = Laboratorium voor water en ecotechnologie Laboratorium voor voedselmicrobiologie en biotechnologie Wil je meer weten over ons onderzoek, dan kan je een kijkje nemen op de website Als industrieel ingenieur ben je in staat om zelfstandig nieuwe theorie aan te leren en toepassingen ervan te ontdekken. Tijdens dit zelfstudiepakket maken jullie kennis met de termen oxidatie, reductie, oxidator en reductor. De theorie wordt toegepast KORTRIJK 2 van 26

3 1. Leerplandoelen (Oriënteren) Deze workshop voldoet aan volgende leerplandoelen: Richting Leerplan Leerplandoelstelling ASO Economie-wetenschappen Grieks-wetenschappen Latijn-wetenschappen Moderne talen-wetenschappen Sportwetenschappen Wetenschappen-topsport Wetenschappen-wiskunde VVKSO BRUSSEL d/2014/7841/013 De verandering van oxidatiegetallen in een redoxreactie vaststellen en in verband brengen met de begrippen oxidator, reductor, oxidatie, reductie en elektronenoverdracht voor reacties met binaire en ternaire verbindingen. ASO Economie-wetenschappen Grieks-wetenschappen Latijn-wetenschappen Moderne talen-wetenschappen Sportwetenschappen Wetenschappen-topsport Wetenschappen-wiskunde ASO Latijn-Wetenschappen Moderne talen-wetenschappen Wetenschappen-Topsport Wetenschappen-Wiskunde Sportwetenschappen ASO Bijzondere wetenschappelijke vorming 2014/007 GO O/2/2014/ /091 GO Redoxvergelijkingen opstellen vertrekkende van de gegevens van het experiment. Oxidatie en reductie Stijgen en dalen van het oxidatiegetal Oxidator en reductor In een gegeven redoxevenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de elektronenoverdracht, kunnen identificeren als oxidator of als reductor. Redoxreacties: Elektronenoverdracht Oxidatietrap: begrip en bepaling Begrippen: reductie en oxidatie, reductor en oxidator Oxidatietrappen en redoxvergelijkingen De leerinhouden van de tweede graad worden herhaald: Oxidatietrap Oxidatie, reductie, redoxreactie Oxidator en KORTRIJK 3 van 26

4 ASO Economie-wiskunde Grieks-wiskunde Latijn-wiskunde Moderne talen-wiskunde Wiskunde-topsport VVKSO BRUSSEL d/2014/7841/012 De leerlingen leren vuistregels voor het bepalen van de oxidatietrappen van de atomen in een verbinding. De verandering van oxidatiegetallen in een redoxreactie vaststellen en in verband brengen met de begrippen oxidator, reductor, oxidatie, reductie en elektronenoverdracht voor reacties met binaire en ternaire verbindingen. ASO Economie-Wiskunde Latijn-Wiskunde Moderne talen-wiskunde Yeshiva ASO Economie-moderne talen Economie-wiskunde Grieks-Latijn Grieks-moderne talen Grieks-wiskunde Humane wetenschappen Latijn-moderne talen Latijn-wiskunde Moderne talen-wiskunde Moderne talen-topsport Wiskunde-topsport O/2/2014/ /008 GO In een gegeven redoxevenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de elektronenoverdracht, kunnen identificeren als oxidator of als reductor. Redoxreacties: Elektronenoverdracht Oxidatietrap: begrip en bepaling Begrippen: reductie en oxidatie, reductor en oxidator De oxidatietrap van de elementen in een formule bepalen. Een oxidatie definiëren als het afstaan van elektronen door een atoom, zodat de oxidatietrap van het donoratoom stijgt, een reductie definiëren als het opnemen van elektronen door een atoom, zodat de oxidatietrap van dat atoom daalt. KORTRIJK 4 van 26

5 opstellen vertrekkende van de gegevens van het experiment. TSO Biotechnische wetenschappen 2003/14//4/R/SG/2h/III/ /D POV TSO Chemie LICAP BRUSSEL D/2005/0279/005 TSO Industriële wetenschappen 2006/114 GO TSO Industriële wetenschappen VVKSO BRUSSEL D/2009/7841/035 TSO Techniek - wetenschappen 2002/249 GO Door het bepalen van de oxidatietrappen, de oxidator en de reductor van een redoxreactie kunnen bepalen. De sterkte van een oxidator en een reductor kunnen opzoeken. De reactievergelijking van een redoxreactie kunnen opstellen De begrippen oxidatie, reductie, oxidator en reductor definiëren. Een redoxreactie opstellen. De leerinhouden van de tweede graad worden herhaald: Oxidatietrap Oxidatie, reductie, redoxreactie Oxidator en reductor. De leerlingen leren vuistregels voor het bepalen van de oxidatietrappen van de atomen in een verbinding. Voor elke redoxreactie wordt zoveel mogelijk vertrokken van de waarnemingen van het experiment. De begrippen oxidatie en reductie omschrijven. In een gegeven deeltjesvergelijking de redoxkoppels aanduiden. Eenvoudige redoxvergelijkingen opstellen met behulp van de deelreactiemethode door controle van de ladings- en de atoombalans. Zoeken of in een reactie de oxidatietrap van atomen verandert en besluiten of de reactie een redoxreactie is. Besluiten dat als KORTRIJK 5 van 26

6 TSO Techniek-wetenschappen VVKSO BRUSSEL D/2014/7841/025 oxidatietrap van een atoom daalt, respectievelijk stijgt, het atoom gereduceerd, respectievelijk geoxideerd wordt. Aantonen dat de reductie van atomen van een element steeds gepaard gaat met de oxidatie van andere atomen van een (meestal ander) element. Het begrip redoxkoppel definiëren en in een redoxreactie de oxidator en reductor aanduiden. De begrippen oxidator en reductor omschrijven. In een gegeven redoxvergelijking (deeltjesvergelijking) de redoxkoppels, de oxidator en de reductor aanduiden. TSO Techniek-wetenschappen 2009 / 1 // 4 / N / SG / 1 / III / / D/ De begrippen oxidator en reductor omschrijven. In een gegeven redoxvergelijking (deeltjesvergelijking) de redoxkoppels, de oxidator en de reductor aanduiden. 1. Lesdoelstellingen (Oriënteren) De leerlingen kunnen de begrippen oxidatie en reductie omschrijven De leerlingen kunnen de begrippen oxidator en reductor omschrijven in eigen woorden. De leerlingen kunnen de oxidator en reductor aanduiden in een redoxvergelijking. De leerlingen kunnen het oxidatiegetal (= oxidatietrap) van een element geven. VOETen De leerlingen blijven, ondanks moeilijkheden, een doel nastreven. Gaan alert om met media. Nemen verantwoordelijkheid op voor het eigen handelen. Stellen kwaliteitseisen aan hun eigen KORTRIJK 6 van 26

7 Uitleg zelfstudiepakket Lees aandachtig de lesdoelstellingen. Zit je met vragen of twijfels dan kan je altijd terecht bij de leerkracht. Het zelfstudiepakket moet individueel gemaakt worden. Maak gebruik van een periodiek systeem. Iedereen moet de basisdoelen maken. De basisdoelen worden aangeduid met figuur 1 Figuur 1: Basisdoelen Ben je klaar met de basisdoelen en het is nog geen tijd dan kan je de uitbreidingsdoelen maken. De uitbreidingsdoelen worden aangeduid met figuur 2 Figuur 2: Uitbreidingsdoelen Ben je klaar met alle basisdoelen en uitbreidingsdoelen dan mag je de correctiesleutel vragen aan de leerkracht. De leerkracht controleert of alle basisdoelen en uitbreidingsdoelen gemaakt zijn. Ben je klaar met alle basisdoelen en nog niet met de uitbreidingsdoelen, maar het is bijna tijd. Dan krijg je van de leerkracht ook een correctiesleutel zodat je de basisdoelen kan verbeteren. De geschatte werktijd bedraagt 100 minuten of dus 2 lesuren. Veel succes! UGent Campus KORTRIJK 7 van 26

8 Inhoud Leerplandoelen (Oriënteren)... Inleiding... Oxidatiegetal of oxidatietrap... Redox... Reductie... Oxidator... Oxidatie... Reductor... Redoxvergelijking... Eenvoudige... Complexe... Besluit... KORTRIJK 8 van 26

9 2. Inleiding Waarom roest ijzer? Hoe komt het dat we uit onze voeding energie kunnen halen? Deze twee fenomenen zijn te verklaren door een redoxreactie, hieronder wordt het fenomeen roest uitgelegd. Het woord redox is een samenstelling van reductie en oxidatie. Een oxidatie kan nooit plaatsvinden zonder een aanwezigheid van reductie. Tijdens deze reactie ondervinden de verschillende atomen een elektronenoverdracht. Er zijn atomen die elektronen afgeven aan andere atomen. Vast ijzer bevat het oxidatiegetal nul en op het moment dat ijzer corrodeert of roest veranderd het oxidatiegetal naar +2. IJzer ondergaat dus een oxidatie. Door een verandering van oxidatiegetal 0 naar +2 worden er 2 elektronen vrijgegeven, zoals weergegeven in vergelijking 1. Fe Fe e - Reactievergelijking 1 Wat gebeurt er nu met de 2 elektronen die vrijgegeven worden door ijzer? IJzer zal nooit corroderen in een droge omgeving. Een voorwaarde van corrosie is dat er een hoeveelheid water en zuurstofgas aanwezig is. De elektronen die afgegeven worden door ijzer worden opgenomen door de omgeving, zuurstofgas en water, tijdens de reductie. De reductie reactie wordt weergegeven in vergelijking 2. 4 e H 2 O + O 2 4 OH - Reactievergelijking 2 IJzer met een oxidatiegetal plus twee reageert samen met de hydroxide-ionen, die aanwezig zijn in de waterdruppel, ter vorming van ijzer(ii)hydroxide. Deze reactie wordt weergegeven in vergelijking 3. De ijzer(ii)hydroxide wordt in aanwezigheid van zuurstof verder omgezet naar roest of chemisch verwoord naar ijzer(iii)oxide, zoals weergegeven in vergelijking 4. Fe OH - Fe(OH) 2 Reactievergelijking 3 4 Fe(OH) 2 + O 2 2 (Fe 2 O 3.nH 2 O) Reactievergelijking 4 Figuur 3: Schematische voorstelling roesten van KORTRIJK 9 van 26

10

Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde

Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde @ KORTRIJK Zelfstudiepakket Leerkracht (Correctiesleutel) REDOX Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Dit zelfstudiepakket

Nadere informatie

Zelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde

Zelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde @ KORTRIJK Zelfstudiepakket leerkracht (Correctiesleutel) ENTHALPIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Dit zelfstudiepakket

Nadere informatie

de reactievergelijking schrijven van de oxidatie van metalen en de naam van de gevormde oxiden geven als de formules gekend zijn;

de reactievergelijking schrijven van de oxidatie van metalen en de naam van de gevormde oxiden geven als de formules gekend zijn; Leergebied: oxidatie Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 4.2.4 - een reactie met zuurstofgas als een oxidatie beschrijven; 4.6.1 - het roesten van metalen beschrijven als trage oxidatie; 4.6.2 - de reactievergelijking

Nadere informatie

leerlingenpracticum: met eenvoudige materiaal een eenvoudige redoxreactie uitvoeren;

leerlingenpracticum: met eenvoudige materiaal een eenvoudige redoxreactie uitvoeren; Leergebied: redoxreactie Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO Lp 8 - oxidatie- en reductiereacties (redoxreacties) uitvoeren. LP Chemie 3e gr KSO GO Lp 14 - leerlingenpracticum 2: met eenvoudig materiaal

Nadere informatie

MOTIVERINGSBLAD. Bij besluit van de delibererende klassenraad werd een B-attest toegekend.

MOTIVERINGSBLAD. Bij besluit van de delibererende klassenraad werd een B-attest toegekend. Anthony Naam Het globale resultaat is onvoldoende om de studieloopbaan in het ASO verder te zetten. Aurelie Naam Geclausuleerd voor: Grieks-Latijn ASO, Grieks-Wetenschappen ASO, Grieks-Wiskunde ASO, Latijn-Moderne

Nadere informatie

Ing. ON TOUR_Leerkracht

Ing. ON TOUR_Leerkracht Ing. ON TOUR_Leerkracht DNA ISOLATIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop wordt

Nadere informatie

de verbranding van een enkelvoudige stof definiëren als een reactie met zuurstofgas waarbij een oxide gevormd wordt;

de verbranding van een enkelvoudige stof definiëren als een reactie met zuurstofgas waarbij een oxide gevormd wordt; Leergebied: oxide Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 3.7.1 - van de samengestelde stoffen waterstofchloride, (di)waterstofsulfaat, natriumhydroxide, ammoniak, calcium (di)hydroxide, natriumchloride, natriumwaterstofcarbonaat

Nadere informatie

Inleiding in de RedOx chemie

Inleiding in de RedOx chemie Even opfrissen: Drie hoofdcategorieën stoffen: Inleiding in de RedOx chemie Moleculaire stoffen: Atoombinding in molecuul (sterk), Van der Waals binding tussen moleculen (zwak), polaire/apolaire (atoom)bindingen,

Nadere informatie

aangeven dat in 1 liter water slechts 10-7 mol H+ en 10-7 mol OH- aanwezig zijn en dat hiermee een ph = 7 overeenstemt;

aangeven dat in 1 liter water slechts 10-7 mol H+ en 10-7 mol OH- aanwezig zijn en dat hiermee een ph = 7 overeenstemt; Leergebied: ph Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 7.4.2 - aangeven dat in 1 liter water slechts 10-7 mol H+ en 10-7 mol OH- aanwezig zijn en dat hiermee een ph = 7 overeenstemt; 7.4.3 - de ph-schaal van

Nadere informatie

3.1 Overgang van het 4de leerjaar naar het 5de leerjaar

3.1 Overgang van het 4de leerjaar naar het 5de leerjaar 3.1 Overgang van het 4de leerjaar naar het 5de leerjaar 3.2 Van 4ASO naar 5ASO 3.2.1 Gebruikte afkortingen EC EC EC EC GL/ HW/HU Economie met 4 of 5 uren wiskunde Economie-moderne talen Economie-wetenschappen

Nadere informatie

Elektronenoverdracht (1)

Elektronenoverdracht (1) Redoxreacties 1 Elektronenoverdracht (1) Een bekende reactie is: 2 Na(s) + Cl 2 (g) 2 NaCl(s) (oude notatie: Na + Cl - ) Hierbij is sprake van elektronenoverdracht. Dit kan als volgt worden voorgesteld:

Nadere informatie

Ing. ON TOUR DNA ISOLATIE. Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde

Ing. ON TOUR DNA ISOLATIE. Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde Ing. ON TOUR DNA ISOLATIE Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop wordt georganiseerd

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Hoofdstuk 8. Redoxreacties. Chemie 6 (2u)

Hoofdstuk 8. Redoxreacties. Chemie 6 (2u) Hoofdstuk 8 Redoxreacties Chemie 6 (2u) Deze slides voor de lesbegeleiding worden ter beschikking gesteld, maar ze zijn te beperkt om als samenvatting van de cursus te kunnen dienen. Oxidatie / Reductie

Nadere informatie

12 - het symbool schrijven als de naam gegeven is en de naam noemen als het symbool gegeven is van minstens twintig elementen.

12 - het symbool schrijven als de naam gegeven is en de naam noemen als het symbool gegeven is van minstens twintig elementen. Leergebied: element Leerplannen LP Chemie 2e gr ASO VVKSO (studierichtingen zonder component wetenschappen) 5.1.1.2 - B5 Chemische elementen in stoffen - Vanuit experimentele waarnemingen samengestelde

Nadere informatie

Studieaanbod SGKSO Vlaamse Ardennen *

Studieaanbod SGKSO Vlaamse Ardennen * Studieaanbod SGKSO Vlaamse Ardennen * Eerste graad / Eerste jaar Eerste graad / Tweede jaar Tweede graad Derde graad Derde graad / Derde leerjaar 1A 1A Gezinstechnieken 1A Industriële Wetenschappen 1A

Nadere informatie

7.4.3 - de ph-schaal van 0 tot 14 in verband brengen met zure, neutrale en basische oplossingen en met de concentratie van H+-ionen en OH--ionen;

7.4.3 - de ph-schaal van 0 tot 14 in verband brengen met zure, neutrale en basische oplossingen en met de concentratie van H+-ionen en OH--ionen; Leergebied: concentratie Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 5.5.2 - de massaconcentratie van een oplossing definiëren als het aantal gram opgeloste stof per 100 ml oplossing; de oplosbaarheid van een stof

Nadere informatie

1. Elementaire chemie en chemisch rekenen

1. Elementaire chemie en chemisch rekenen In onderstaande zelftest zijn de vragen gebundeld die als voorbeeldvragen zijn opgenomen in het bijhorend overzicht van de verwachte voorkennis chemie. 1. Elementaire chemie en chemisch rekenen 1.1 Grootheden

Nadere informatie

1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen?

1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen? Chemisch stoplicht 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we aan de hand van chemische reacties een oplossing de kleuren van een stoplicht krijgen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Studieaanbod in het Algemeen secundair onderwijs

Studieaanbod in het Algemeen secundair onderwijs Studieaanbod in het Algemeen secundair onderwijs Screening van de studierichtingen in het studiegebied Algemeen secundair onderwijs in het voltijds secundair onderwijs 23 april 2015 Inhoudstafel Inleiding...

Nadere informatie

Redoxreacties; een aanvulling op hoofdstuk 13

Redoxreacties; een aanvulling op hoofdstuk 13 Redoxreacties; een aanvulling op hoofdstuk 13 1. Elektronenoverdracht In dit hoofdstuk maken we kennis met zogenaamde redoxreacties. Dit zijn reacties waarbij elektronenoverdracht plaatsvindt. De naam

Nadere informatie

Hierbij is sprake van elektronenoverdracht; elk Na atoom draagt een elektron over aan Cl-atoom onder vorming van een ionrooster.

Hierbij is sprake van elektronenoverdracht; elk Na atoom draagt een elektron over aan Cl-atoom onder vorming van een ionrooster. Redoxreacties 1. Elektronenoverdracht In dit hoofdstuk maken we kennis met zogenaamde redoxreacties. Dit zijn reacties waarbij elektronenoverdracht plaatsvindt. De naam redoxreactie is een samentrekking

Nadere informatie

5. Anthony Naam. Oriënteringsattest: B

5. Anthony Naam. Oriënteringsattest: B 5. Anthony Naam * 2 Godsdienst 75 60 5 Latijn 37 39 84 4 Nederlands 54 4 Frans 68 70 3 Engels 57 1 Duits 69 2 Geschiedenis 52 4 Wiskunde 41 43 1 Fysica 60 1 Chemie 49 1 Biologie 45 1 Aardrijkskunde 46

Nadere informatie

Schrijven met zetmeel

Schrijven met zetmeel Schrijven met zetmeel 1. Onderzoeksvraag Hoe kan je een boodschap die geschreven is met zetmeel zichtbaar maken? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Oxidatie: een chemisch proces

Nadere informatie

5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen, het aantal elektronen op de buitenste schil afleiden uit hun plaats in het periodiek systeem;

5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen, het aantal elektronen op de buitenste schil afleiden uit hun plaats in het periodiek systeem; Leergebied: groep Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 3.5.3 - op het periodiek systeem aanwijzen dat elementen waarvan de enkelvoudige stoffen overeenkomstige chemische eigenschappen hebben, onder elkaar

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

voor atomen met Z? 18, hun elektronenconfiguratie en hun plaats in het periodiek systeem van de elementen geven;

voor atomen met Z? 18, hun elektronenconfiguratie en hun plaats in het periodiek systeem van de elementen geven; Leergebied: elektron Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 5.2.4 - voor atomen met Z? 18, hun elektronenconfiguratie en hun plaats in het periodiek systeem van de elementen geven; 5.2.5 - atomen uit de hoofdgroepen,

Nadere informatie

1. Elementaire chemie en chemisch rekenen

1. Elementaire chemie en chemisch rekenen In onderstaande zelftest zijn de vragen gebundeld die als voorbeeldvragen zijn opgenomen in het bijhorend overzicht van de verwachte voorkennis chemie. 1. Elementaire chemie en chemisch rekenen 1.1 Grootheden

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

1. Elementaire chemie en chemisch rekenen

1. Elementaire chemie en chemisch rekenen In onderstaande zelftest zijn de vragen gebundeld die als voorbeeldvragen zijn opgenomen in het bijhorend overzicht van de verwachte voorkennis chemie. 1. Elementaire chemie en chemisch rekenen 1.1 Grootheden

Nadere informatie

Bestelformulier Schoolboeken

Bestelformulier Schoolboeken 6EcMt Economie-moderne talen Chemie Lab 5/6 Module 3 - rekenen in de chemie (2 graadur 9789031738359 Averbode 6,95 Lab 5/6 Module 4 - Zuur-basetheorie (2 graaduren) 9789031738366 Averbode 4,05 Lab 5/6

Nadere informatie

Ter voorbereiding van het academiejaar waren de resultaten als volgt:

Ter voorbereiding van het academiejaar waren de resultaten als volgt: VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Vraag nr. 26 van 10 september 2014 van ANN BRUSSEEL Toelatingsexamen arts

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Info brochure 6 de leerjaar

Info brochure 6 de leerjaar Info brochure 6 de leerjaar VCLB AALST Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding vzw Vrij Gezondheidscentrum 410980882 Langestraat 12-9300 AALST Tel. 053 78 85 10 e-mail: info@vclbaalst.be Beste ouder, Beste

Nadere informatie

Reacties en stroom 1

Reacties en stroom 1 Reacties en stroom 1 Elektronenoverdracht (1) Een bekende reactie is: 2 Na(s) + Cl 2 (g) 2 NaCl(s) (oude notatie: Na + Cl - ) Hierbij is sprake van elektronenoverdracht. Dit kan als volgt worden voorgesteld:

Nadere informatie

Redoxreacties. Gegeven zijn de volgende reactievergelijkingen: Reactie 1: Pd Cl - 2- PdCl 4 Reactie 2: 2 Cu I - -

Redoxreacties. Gegeven zijn de volgende reactievergelijkingen: Reactie 1: Pd Cl - 2- PdCl 4 Reactie 2: 2 Cu I - - Redoxreacties 5vwo Opgave 1 Redox of niet? Gegeven zijn de volgende reactievergelijkingen: Reactie 1: Pd 2+ + 4 Cl - 2- PdCl 4 Reactie 2: 2 Cu 2+ + 5 I - - 2 CuI + I 3 Leg voor elk van beide reacties uit

Nadere informatie

Studieaanbod Turnhout Arendonk

Studieaanbod Turnhout Arendonk Studieaanbod 2009-2010 Turnhout Arendonk infomoment (i) opendeur (o) tijdstip SCCA Sint-Claracollege Kloosterbaan 5 2370 Arendonk tel. 014 67 85 72 info@sintclara.be www.sintclara.be 23-02-2010 (i) 25-04-2010

Nadere informatie

1. Geef bij de volgende reactievergelijkingen steeds aan:

1. Geef bij de volgende reactievergelijkingen steeds aan: Antwoorden Bijlage VI Oxidatiegetallen 1. Geef bij de volgende reactievergelijkingen steeds aan: welke stof wordt er geoxideerd +II +I II +I 0 +III +I +III II II +I +I II C 2 H 5 OH + O 2 CH 3 COOH + H

Nadere informatie

Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van ASO naar TSO : (g)een probleem?

Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van ASO naar TSO : (g)een probleem? Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van ASO naar TSO : (g)een probleem? Schooljaar 2008 2009 Overgangen van ASO naar TSO binnen onze SG Opmerkingen : -Veel leerlingen die de overstap maken naar TSO denken

Nadere informatie

Oefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties

Oefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties Oefenopgaven REDOXREACTIES vwo Reactievergelijkingen en halfreacties OPGAVE 1 Geef de halfreactie waarbij 01 P 2 O 5 wordt omgezet in PH 3. 02 Jodaat, IO 3 - in neutraal milieu wordt omgezet in H 5 IO

Nadere informatie

Oefenopgaven REDOX vwo

Oefenopgaven REDOX vwo Oefenopgaven REDOX vwo OPGAVE 1 Geef de halfreactie waarbij 01 P 2 O 5 wordt omgezet in PH 3. 02 Jodaat, IO 3 - in neutraal milieu wordt omgezet in H 5 IO 6. 03 Methanol in zuur milieu wordt omgezet in

Nadere informatie

Naam en adres: De Bron Tielt Hulstplein 32 8700 TIELT. Tel: 051 42 49 04 Fax: 051 40 60 79. 2012-2013 Boekenlijst: 6 economie-moderne talen

Naam en adres: De Bron Tielt Hulstplein 32 8700 TIELT. Tel: 051 42 49 04 Fax: 051 40 60 79. 2012-2013 Boekenlijst: 6 economie-moderne talen De Bron Tielt Hulstplein 32 8700 TIELT Tel: 051 42 49 04 Fax: 051 40 60 79 Naam en adres: DUITS 2012-2013 Boekenlijst: 6 economie-moderne talen Vak/uitgever Titel Borg Huur Kopen AARDRIJKSKUNDE PLANTYN

Nadere informatie

gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde stoffen;

gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde stoffen; Leergebied: reactievergelijking Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 4.4.3 - gebruik maken van de gegeven formules om de reactievergelijking te schrijven van de verbranding van enkelvoudige en samengestelde

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Van TSO naar TSO : (g)een probleem

Van TSO naar TSO : (g)een probleem Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van TSO naar TSO : (g)een probleem De brochure Van ASO naar TSO werd uitgebreid met een gedeelte dat de aansluitmogelijkheden bij overgangen binnen de TSO-richtingen

Nadere informatie

Vak/uitgever Titel Borg Huur Kopen. Kruis de boeken aan die u wenst en geef de lijst ten laatste op woensdag 4 juli 2012 af op school.

Vak/uitgever Titel Borg Huur Kopen. Kruis de boeken aan die u wenst en geef de lijst ten laatste op woensdag 4 juli 2012 af op school. De Bron Tielt Hulstplein 32 8700 TIELT Tel: 051 42 49 04 Fax: 051 40 60 79 Naam en adres: 2012-2013 Boekenlijst: 5 economie-moderne talen Vak/uitgever Titel Borg Huur Kopen AARDRIJKSKUNDE PLANTYN ALGEMENE

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

De 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche

De 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche De 'oscillerende klok' Sarah van Mierloo en Annelies vandendriessche Academische Lerarenopleiding Chemie, K.U.Leuven, Celestijnenlaan 200 G - Bus 2104, B-3001 Leuven Heverlee I. Leerplandoelstellingen

Nadere informatie

8 - in een gegeven zuur-base-evenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de protonenoverdracht, identificeren als zuur of als base.

8 - in een gegeven zuur-base-evenwicht de betrokken deeltjes, op basis van de protonenoverdracht, identificeren als zuur of als base. Leergebied: base Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 7 - Zuren en basen 7.3.4 - basen voorstellen als stoffen die in water OH--ionen vrijmaken; LP Chemie 3e gr KSO GO 8 - in een gegeven zuur-base-evenwicht

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

aan de hand van energieniveaus uitleggen hoe een atoom energie kan opnemen en uitzenden;

aan de hand van energieniveaus uitleggen hoe een atoom energie kan opnemen en uitzenden; Leergebied: Atoom Leerplannen LP chemie 3e graad ASO GO 1.1 - Uitbreiding van het atoommodel 1.1.1 - aan de hand van energieniveaus uitleggen hoe een atoom energie kan opnemen en uitzenden; 1.1.2 - aan

Nadere informatie

Voorkennis chemie voor 1 Ba Biologie

Voorkennis chemie voor 1 Ba Biologie Onderstaand overzicht geeft in grote lijnen weer welke kennis er van je verwacht wordt bij aanvang van een studie bachelor Biologie. Klik op een onderdeel om een meer gedetailleerde inhoud te krijgen van

Nadere informatie

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. ASO: Algemeen secundair onderwijs

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. ASO: Algemeen secundair onderwijs Op stap naar het secundair onderwijs VCLB Leuven informeert ouders 2011-2012 Marc Vanderlocht 1 2 Inhoud 1. Wegwijs in het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting. Kiezen van een school. Keuzebegeleiding

Nadere informatie

Exo-energetische reactie: Een chemische reactie waarbij energie vrijgegeven wordt.

Exo-energetische reactie: Een chemische reactie waarbij energie vrijgegeven wordt. Onweer onder water 1. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we een onweer onder water nabootsen? 2. Voorbereiding a. Begrippen als achtergrond voor experiment Redoxreactie: Een reactie tussen atomen, moleculen en/of

Nadere informatie

Oxidator = het deeltje dat elektronen onttrekt aan een ander deeltje Reductor = het deeltje dat elektronen afstaat aan een ander deeltje

Oxidator = het deeltje dat elektronen onttrekt aan een ander deeltje Reductor = het deeltje dat elektronen afstaat aan een ander deeltje Cursus Chemie 6-1 Hoofdstuk 6: REDOX REACTIES 1. INLEIDING In vroegere tijden werd de term oxideren gebruikt om een reactie met zuurstof aan te geven. Bvb. de reactie waarbij koolstof verbrandt is C +

Nadere informatie

Tweede en derde graad ASO

Tweede en derde graad ASO Tweede en derde graad ASO Economie Eigenheid: wordt in twee paketten aangeboden: met meer moderne talen of met meer wiskunde het vak economie bestaat uit algemene economie en bedrijfswetenschappen (daar

Nadere informatie

Curie Hoofdstuk 11 HAVO 5

Curie Hoofdstuk 11 HAVO 5 Redoxreacties Curie Hoofdstuk 11 HAVO 5 11.11 Wat zijn redoxreacties? 11.2 Voorspellen van redoxreacties 11.3 Elektrische stroom uit reacties 114Corrosie 11.4 11.5 Elektrolyse 11.6 Metaalwinning 11.1 Wat

Nadere informatie

Voorkennis chemie voor 1 Ba Bio-ir, Chemie, Fysica en sterrenkunde

Voorkennis chemie voor 1 Ba Bio-ir, Chemie, Fysica en sterrenkunde Onderstaand overzicht geeft in grote lijnen weer welke kennis er van je verwacht wordt bij aanvang van een studie bachelor Bio-ingenieurswetenschappen, Chemie of Fysica en Sterrenkunde. Klik op een onderdeel

Nadere informatie

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. Op stap naar het secundair onderwijs

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. Op stap naar het secundair onderwijs Op stap naar het secundair onderwijs VCLB Leuven informeert ouders 2012-201 Marc Vanderlocht / Kim Goossens 1 2 Inhoud 1. Wegwijs in het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting. Kiezen van een school.

Nadere informatie

BROCHURE TWEEDE GRAAD CAMPUS DON BOSCO HAACHT

BROCHURE TWEEDE GRAAD CAMPUS DON BOSCO HAACHT BROCHURE TWEEDE GRAAD CAMPUS DON BOSCO HAACHT 2015-2016 INHOUD INHOUD 1 I INLEIDING 2 II DE STUDIERICHTINGEN IN DE TWEEDE GRAAD 4 III VOORSTELLING VAN DE STUDIERICHTINGEN DON BOSCO HAACHT IN DE TWEEDE

Nadere informatie

7. Chemische reacties

7. Chemische reacties 7. Chemische reacties 1. Definitie Bij een chemische reactie verdwijnen één of meer stoffen en ontstaan één of meer nieuwe stoffen. De stoffen die verdwijnen noemen we de uitgangsstoffen of reagentia.

Nadere informatie

1 Verdringingsreacties niet-metalen met lucifers

1 Verdringingsreacties niet-metalen met lucifers Verdringingsreacties niet-metalen met lucifers Plaats in de leerplannen VVKSO leerplan derde graad ASO Chemie LICAP Brussel D20060279040:. Oriënteren Achtergrondinformatie Herhaal de begrippen oxidator-

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 (versie aangepast op 29 augustus 2016)

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 (versie aangepast op 29 augustus 2016) Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 (versie aangepast op 29 augustus 2016) 1. Graadleerplannen (en eventueel bijhorende lessentabellen) die vanaf 1 september 2016 progressief

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

OLVI MIDDENSCHOOL OLVP MIDDENSCHOOL SJABI 1STE GRAAD SJABI

OLVI MIDDENSCHOOL OLVP MIDDENSCHOOL SJABI 1STE GRAAD SJABI Info & Inschrijven OLVI MIDDENSCHOOL OLVP MIDDENSCHOOL SJABI 1STE GRAAD SJABI BuSO BOOM BORNEM PUURS PUURS za. 25 april 2015 di. 17 maart 2015 ma. 16 maart 2015 zo. 10 mei 2015 Wanneer kan je inschrijven?

Nadere informatie

Tweede jaar van de eerste graad kaz-klas

Tweede jaar van de eerste graad kaz-klas Tweede jaar van de eerste graad kaz-klas Na één jaar in de kaz-klas heb je al iets meer de kans gehad om je een beeld te vormen van de aanpak en de vakken in het secundair onderwijs. De overstap naar het

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE 2016

NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE 2016 NATIONALE SCHEIKUNDEOLYMPIADE 016 CORRECTIEMODEL VOORRONDE 1 af te nemen in de periode van 0 tot en met 7 januari 016 Deze voorronde bestaat uit 0 meerkeuzevragen verdeeld over 8 onderwerpen en opgaven

Nadere informatie

Op stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare

Op stap naar. Het secundair onderwijs. Vrij CLB Roeselare Kattenstraat Roeselare Op stap naar Het secundair onderwijs Onderwijsloopbaanbegeleiding een opdracht van het CLB Proces begeleiding Aanvullend aan de school Op vraag Kiezen roept veel vragen op 1. Vragen naar informatie 2.

Nadere informatie

5 humane wetenschappen ( (EDD))

5 humane wetenschappen ( (EDD)) De Deynestraat E. De Deynestraat 2 tel: 09 2221166 - email: eddsecretariaat@sintpaulusgent.be 5 humane wetenschappen (2015-2016 (EDD)) ZENIT 5 6 ASO INFOBOEK INCL ONLINE MATERIAAL (isbn:9789028966734)

Nadere informatie

Hieronder zie je een schema van een eenvoudige chemische cel met koper/zink elektroden. Bestudeer dit schema met aandacht:

Hieronder zie je een schema van een eenvoudige chemische cel met koper/zink elektroden. Bestudeer dit schema met aandacht: Cursus Chemie 7-1 Hoofdstuk 7 : INDIREKTE REDOXREACTIES (met elektrodes) Naast de directe zijn er ook indirecte redoxreacties. Dat wil zeggen: er is geen direct contact tussen de deeltjes van de oxidator

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

WORKSHOPS EN ANDERE INITIATIEVEN VOOR LEERLINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS

WORKSHOPS EN ANDERE INITIATIEVEN VOOR LEERLINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS WORKSHOPS EN ANDERE INITIATIEVEN VOOR LEERLINGEN SECUNDAIR ONDERWIJS UGENT CAMPUS KORTRIJK 2015 2016 CAMPUS KORTRIJK INLEIDING Universiteit Gent Campus Kortrijk (UGent Campus Kortrijk) is de nieuwe naam

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. Op stap naar het secundair onderwijs

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. Op stap naar het secundair onderwijs Op stap naar het secundair onderwijs VCLB Leuven informeert ouders 2016-2017 Kim Goossens / Marc Vanderlocht 1 2 1. Wegwijs in het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting. Kiezen van een school.

Nadere informatie

Hans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie

Hans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie Chemie in druppels Hans Vanhoe Katrien Strubbe Universiteit Gent SLO Chemie 2 Oxidatie en reductie 2.1 Redoxreacties Een redoxreactie is een reactie waarbij elektronen uitgewisseld worden tussen reagentia.

Nadere informatie

mengsels onderscheiden van zuivere stoffen aan de hand van gegeven of van waargenomen fysische eigenschappen;

mengsels onderscheiden van zuivere stoffen aan de hand van gegeven of van waargenomen fysische eigenschappen; Leergebied: zuivere stoffen Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 1.4.5 - mengsels onderscheiden van zuivere stoffen aan de hand van gegeven of van waargenomen fysische eigenschappen; 2.3 - een verzameling

Nadere informatie

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016

Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 Nieuwe leerplannen en/of lessentabellen met ingang op 1 september 2016 1. Graadleerplannen (en eventueel bijhorende lessentabellen) die vanaf 1 september 2016 progressief worden ingevoerd. nieuw leerplan

Nadere informatie

Onderwijsinspectie Vlaanderen

Onderwijsinspectie Vlaanderen 1. Doel practica in ASO, KSO en TSO Onderwijsinspectie Vlaanderen Hoe is het in de praktijk gesteld met het uitvoeren van leerlingenproeven? Het empirisch karakter van het vak tot uiting brengen Leerlingen

Nadere informatie

Beste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.

Beste leerling, Om een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën. Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag van het vak Scheikunde vwo, eerste tijdvak (2018). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende vraag: In

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van TSO naar TSO : (g)een probleem

Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen. Van TSO naar TSO : (g)een probleem Scholengemeenschap Vlaamse Ardennen Van TSO naar TSO : (g)een probleem Schooljaar 2004-2005 Inleiding De brochure Van ASO naar TSO werd uitgebreid met een gedeelte dat de aansluitmogelijkheden bij overgangen

Nadere informatie

Infomoment van eerste naar tweede graad

Infomoment van eerste naar tweede graad Infomoment van eerste naar tweede graad Een school kiezen O Ik kan me ten volle ontplooien! O Ik voel me goed! O SIVIBU = LEREN LEVEN INSPIREREN Een richting kiezen = antwoord zoeken op de volgende vragen:

Nadere informatie

Sportwetenschappen Zeesport & WaterSportwetenschappen. 1 ste en 2 de leerjaar

Sportwetenschappen Zeesport & WaterSportwetenschappen. 1 ste en 2 de leerjaar 13 Tweede Graad ASO Lessentabel: 32 uur Latijn Wetenschappen Sportwetenschappen Latijn wiskunde Latijn moderne talen Wetenschappen wiskunde economie Moderne talen wiskunde Sportwetenschappen Zeesport &

Nadere informatie

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. ASO: Algemeen secundair onderwijs

VCLB Leuven informeert ouders. Inhoud. Informatie opzoeken. Structuur van het secundair onderwijs. ASO: Algemeen secundair onderwijs Op stap naar het secundair onderwijs VCLB Leuven informeert ouders 2010 Marc Vanderlocht 1 2 Inhoud 1. Wegwijs in het secundair onderwijs 2. Kiezen van een richting. Kiezen van een school. Keuzebegeleiding

Nadere informatie

Naar de tweede graad. in het Sint-Pieterscollege

Naar de tweede graad. in het Sint-Pieterscollege 2012 2] Naar de tweede graad in het Sint-Pieterscollege 2 Sint-pieterscollege Kiezen voor het ASO? In de eerste graad maakte je kennis met de voornaamste vakken van het secundair onderwijs. Bovendien kon

Nadere informatie

Heavy metal. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Heavy metal. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Dick Naafs 11 February 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/57859 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

6 Economie-Moderne talen (2014-2015)

6 Economie-Moderne talen (2014-2015) Klein Seminarie Zuidstraat 27 8800 ROESELARE tel: 051/26.47.26 - fax: 051/26.47.27 Leerling: Boekenlijst: 6 Economie-Moderne talen (2014-2015) Afhalen boeken op donderdag 28 augustus 2014 van 14u30 tot

Nadere informatie

Middenschool Sint-Gertrudis

Middenschool Sint-Gertrudis KATHOLIEK ONDERWIJS LANDEN Middenschool Sint-Gertrudis Groenendael 2A www.kolanden.be Informatienamiddag Zondag 15 maart 2015 om 14 uur In de feestzaal van de school Eerste leerjaar A Godsdienst + KEUZE

Nadere informatie

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Chemie: Chemische reacties 1/7/2015. dr. Brenda Casteleyn

Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts. Chemie: Chemische reacties 1/7/2015. dr. Brenda Casteleyn Voorbereiding toelatingsexamen arts/tandarts Chemie: Chemische reacties 1/7/2015 dr. Brenda Casteleyn Met dank aan: Atheneum van Veurne (http://www.natuurdigitaal.be/geneeskunde/fysica/wiskunde/wiskunde.htm),

Nadere informatie

De uitleenbox van de UGent, Campus Kortrijk heeft als doel:

De uitleenbox van de UGent, Campus Kortrijk heeft als doel: Artikel 1. Doel De uitleenbox van de UGent, Campus Kortrijk heeft als doel: 1. Wetenschap, in hoofdzaak biochemie, chemie en milieukunde, promoten bij leerlingen uit wetenschappelijke ASO en TSO opleidingen.

Nadere informatie

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN

ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.

Nadere informatie

Ing. ON TOUR_Leerkracht

Ing. ON TOUR_Leerkracht Ing. ON TOUR_Leerkracht WATERZUIVERING Industrieel Ingenieur Chemie, Biochemie, Milieukunde UGent Campus Kortrijk Graaf Karel de Goedelaan 5-8500 Kortrijk Info.Kortrijk@UGent.be Voorwoord Deze workshop

Nadere informatie

nr. 510 van ANN BRUSSEEL datum: 16 juli 2015 aan HILDE CREVITS Toelatingsexamen arts en tandarts - Slaagpercentages

nr. 510 van ANN BRUSSEEL datum: 16 juli 2015 aan HILDE CREVITS Toelatingsexamen arts en tandarts - Slaagpercentages SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 510 van ANN BRUSSEEL datum: 16 juli 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Toelatingsexamen arts en tandarts - Slaagpercentages

Nadere informatie

door gebruik van de smaak en van indicatoren een oplossing karakteriseren als zuur, neutraal of basisch;

door gebruik van de smaak en van indicatoren een oplossing karakteriseren als zuur, neutraal of basisch; Leergebied: oplossing Leerplannen LP Chemie 2e gr KSO GO 1.4.1 - met een voorbeeld uitleggen wat een oplossing is; 5.3 - de elektrolyse van een natriumchloride-oplossing voorstellen op het elektrisch schema

Nadere informatie

BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN LES WETENSCHAPPEN

BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN LES WETENSCHAPPEN BEWAREN VAN GROENTEN EN FRUIT LEERPLANNEN EN EINDTERMEN A. Gesubsidieerd vrij onderwijs LES WETENSCHAPPEN 1. VVKSO Leerplan 3 e graad secundair onderwijs TSO TV Biotechnische Wetenschappen LICAP Brussel-

Nadere informatie

Hoofdstuk 17 Redoxreacties

Hoofdstuk 17 Redoxreacties Hoofdstuk 17 Redoxreacties bladzijde 1 Opgave 1 Bepaal de oxidatiegetallen van alle atomen in: Waterstof H: altijd +1 Zuurstof O: altijd 2 Som ladingen steeds 0 a H 2O H: +1 O: 2 2 x +1 + 2 = 0 b SO 2

Nadere informatie

Module 5 Reductoren en Oxidatoren Antwoorden

Module 5 Reductoren en Oxidatoren Antwoorden 2 Reductoren en oxidatoren Opmerking: informatie over reductoren en oxidatoren vind je in tabel 48. 1 De metalen vind je in de rechter kolom (reductoren). 2 Metaal-ionen: in de linker kolom (oxidatoren).

Nadere informatie