ACTIVITEITENVERSLAG 2013

Transcriptie

1 Activiteitenverslag 2013

2

3 Iveka Intercommunale Vereniging voor Energiedistributie in de Kempen en het Antwerpse Opdrachthoudende vereniging ACTIVITEITENVERSLAG 2013 Jaarvergadering 24 juni

4 Inhoud Woord vooraf 4 Voorstelling van de distributienetbeheerder 7 Identiteit 8 Contactmogelijkheden 9 Deelnemers 10 Distributiegebied 12 Bestuur en toezicht 13 Verslag van de raad van bestuur 17 Inleiding 18 Marktwerking in Afspraken rond het toekomstige distributienetbeheer 20 Tarieven distributienet 20 Tarieven transportnet 21 Consultatieronde tariefmethode 21 Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder 22 Voorbereiding exit privé-partner uit DNB s 22 Forfaitaire netvergoeding prosumenten 23 Wijzigingen decreet intergemeentelijke samenwerking 23 Elektriciteitschaarste overleg provinciaal niveau 24 Verkoop groenestroom- en warmtekrachtcertificaten 24 Algemeen beleid 25 Installatie vernieuwde bestuursorganen 25 Evaluatierapport werking Iveka Producten- en dienstenaanbod voor lokale besturen 26 Nieuwsbrief aan lokale besturen 26 Actualisering procedure besluitvorming werken 26 Verlenging retributiereglement 27 Vastleggen forfaitaire prijzen verkavelingen voor Nieuwe tarieven tariefwissel op afstand slimme meters 27 Gerealiseerde investeringen in Budget Driejaarlijkse investeringsplannen 28 Financieringsbehoeften 28 Overname bankwaarborg overdracht risicogronden 29 Dienstverlening 30 Distributienetbeheer 30 Acties voetpadherstel 30 Onderhoud openbare verlichting (OV) 30 Valorisatie van restwarmte via warmtenetten 31 Decentrale productie 32 Slim distributienet 32 Onderzoeksproject Linear 33 2

5 Sociaal 34 Strijd tegen energiearmoede 34 Energieleveringen 34 Uitzonderingsleverancier 35 Communicatiekanalen voor klanten 35 Ecologisch 36 REG-premies REG-premies Premies voor beschermde klanten 37 Projecten huishoudelijke energiescans en sociaal dakisolatieproject 37 Ecoscore in kringwinkels 37 Budget aardgasfonds 38 Energiediensten Lokale Besturen (EDLB) uitgebreid 38 Samenaankoop energie voor lokale besturen 39 Energie Prestatie Contractering 39 Renovatie van stookplaatsen en instellen van regelingen 39 Duurzame mobiliteit lokale besturen 40 Mee bouwen aan Smart Cities 40 Werkmaatschappij Eandis 41 Organisatieschema 41 Nieuwe Raad van Bestuur 41 Actieplan FIT 41 Minder hinder 41 Elektrische voertuigen EVA-platform 42 Resultaten enquête klantentevredenheid Het energieverhaal van morgen in Living Tomorrow 43 Huis-aan-huisblad 44 Filialen van Eandis 44 Verslag corporate governance comité 45 Beknopte jaarrekening 47 Inleiding 49 Balans per 31 december Resultaten elektriciteit Resultaten gas Dividenden openbare deelnemers (Uitgebreide financiële gegevens kan u terugvinden in het Financieel verslag 2013 dat samen met het activiteitenverslag het jaarverslag vormt en dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via intercom munales@eandis.be ). Verklarende woordenlijst 55 3

6 Woord vooraf Geachte lezer, Het eerste werkingsjaar van de nieuwe bestuursploeg is voltooid. Het was van bij het begin de wens van alle vertegenwoordigers om met de vernieuwde bestuurlijke werking voort te bouwen op de resultaten en fundamenten van de voorbije jaren. Want binnen Iveka is er altijd een goede samenhorigheid geweest die focust op een gemeenschappelijk onderschreven doelstelling, die zowel economisch als maatschappelijk belangrijk is. En die doelstelling bestaat er in om onze activiteiten zo efficiënt en zo kwalitatief mogelijk te organiseren, en tegelijk dicht bij de bevolking te staan. Die motivatie is al decennia lang bij Iveka aanwezig. De resultaten van onze activiteiten staan er. Binnen een complexe en veeleisende energieomgeving is er in 2013 andermaal een gedegen en steekhoudende invulling geweest van alle taken en uitdagingen die aan onze opdrachthoudende vereniging werden toevertrouwd. Onze netten behoren qua bedrijfszekerheid opnieuw tot de absolute top van Europa. Die stabiele kwaliteit is van groot belang, omdat ons economisch en maatschappelijk leven zeer afhankelijk is van een degelijke en continue energievoorziening. Daarnaast moeten we vandaag inspelen op de versnelde technologische evoluties en revoluties die het energielandschap van morgen bepalen. Dank zij Eandis houden we permanent een vinger aan de pols van de vele nieuwe en grensverleggende applicaties die nauw aansluiten bij het beheer van distributienetten en openbare verlichting. Denk maar aan het bestaande aanbod voor smart energy cities, ledverlichting, warmtenetten, duurzame mobiliteit en zoveel meer. De lokale besturen, de bevoegde overheid, onze netgebruikers, de aandeelhouders en diverse marktactoren rondom onze werking, staan voor vergelijkbare bezorgdheden, uitdagingen en kansen. Met hen willen we stevige samenwerkingsverbanden uitbouwen om samen sterker te staan en de beoogde ambities waar te maken. 4

7 En midden die technische en technologische activiteiten zijn we nooit de meest kwetsbaren uit onze omgeving vergeten, integendeel. We hebben steevast met respect onze rol als sociale leverancier voor residentiële klanten met betalingsmoeilijkheden ter harte genomen. De energielevering aan deze bevolkingsgroep vormt een speerpunt in onze maatschappelijke opdracht om energie voor iedereen ter beschikking te stellen en om mee de strijd tegen energiearmoede aan te gaan. Het aantal klanten dat door Iveka van energie wordt voorzien, stagneert stilaan, ondanks een record aantal dropaanzeggingen door de energieleveranciers in De strijd tegen energiearmoede is nog lang niet voorbij en focust op twee vlakken, zowel financieel als op vlak van energiezuinigheid. Daarom moeten we werken aan een beleid waarbij betalingsbegeleiding (geld) en besparingsbegeleiding (energie) hand in hand gaan. Het is belangrijk dat iedere actor de rol opneemt waarin hij gespecialiseerd is: de OCMW s zorgen voor betalingsbegeleiding om schulden te voorkomen, of vlugger af te betalen, en de distributienetbeheerders nemen de technische ondersteuning voor hun rekening. Ik wil hierbij benadrukken dat die samenwerking verloopt in harmonie en constructief. We zetten ook onze schouders onder een meer duurzame samenleving. Zo stellen we al enkele jaren alles in het werk om op ons werkingsgebied zo veel mogelijk opwekkingsinstallaties voor lokaal geproduceerde energie op de distributienetten aan te sluiten. Via allerlei kanalen en initiatieven staan we gemeenten bij in hun streven naar meer duurzaamheid en klimaatneutraliteit. We nemen op verschillende niveaus initiatieven om onze mobiliteit duurzamer te maken. En omdat voor elk stads- of gemeentebestuur energie een belangrijke uitgavenpost is, worden we specifiek bijgestaan door de Energiediensten voor Lokale Besturen van Eandis om onze energiefactuur te beheersen. Honderden projecten werden afgelopen jaren uitgewerkt. Ze spelen stuk voor stuk in op de bestaande lokale en gemeentelijke behoefte inzake energiebesparing. Een belangrijke notie waaraan ik niet kan voorbij gaan, is een kwaliteitsbegrip, namelijk de notie samenwerking. Ik geloof dat ik die term zonder twijfel kan poneren als het fundament voor de werking van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders in het algemeen, en voor Iveka in het bijzonder. Onze steden en gemeenten vormen samen met het distributiebedrijf Eandis een noodzakelijke schakel om een op maat gesneden beleid uit te voeren op vlak van energie. Ik wil dan ook iedereen bedanken die onze werking ondersteunt, de leden van onze bestuursorganen, de deelnemende steden en gemeenten, de collega s van de andere Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en de Raad van Bestuur van Eandis. Als bestuurder streven we ernaar om steeds de best mogelijke beslissingen te nemen in het belang van onze bevolking en onze bedrijven. De wisselwerking met het management van Eandis en met de betrokken personeelsleden is daarbij cruciaal. En ik moet onderstrepen dat de interactie voorbeeldig is, gestoeld op een uitgebalanceerde organisatie die de dienstverlening hoog in het vaandel voert. Tot slot wens ik iedereen te danken voor de inspanningen die het afgelopen jaar zijn geleverd om de werking van Iveka kwaliteitsvol uit te bouwen en de talloze uitdagingen aan te pakken. We hebben in dit jaarverslag een bloemlezing samengebracht van onze werking en realisaties. We wensen u alvast veel leesplezier. Paul Diels Voorzitter 5

8 6

9 Voorstelling van de distributienetbeheerder 7

10 Identiteit Benaming Rechtsvorm Intercommunale Vereniging voor de Energiedistributie in de Kempen en het Antwerpse afgekort tot IVEKA Opdrachthoudende vereniging Ondernemingsnummer BTW BE RPR Turnhout Maatschappelijke zetel Secretariaat Koningin Elisabethlei 38, 2300 Turnhout Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle Oprichting Opgericht te Malle op 24 november 1981, na machtiging bij KB van 20 oktober Belgisch Staatsblad van 20 november 1981 Oprichtingsakte - Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 22 januari 1983, nr , Statuten Goedgekeurd bij ministerieel besluit van 25 oktober 1982 Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 22 januari 1983, nr en Omgevormd tot een opdracht houdende vereniging door de algemene verga dering in buitengewone zitting van 5 november Overneming van gedeelte IGAO vanaf 1 januari Laatst gewijzigd door de algemene vergadering in buitengewone zitting van 11 december 2013 Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 29 januari 2014, nr Gedeeltelijke goedkeuring bij ministerieel besluit van 28 maart

11 Contactmogelijkheden Dringende oproepen: Gasreuk Hier kunt u een gasreuk melden, 24 uur per dag en 7 dagen per week. Deze oproepen worden prioritair behandeld. Storingen en defecten (zonaal tarief) Op dit nummer kunt u terecht om storingen of defecten op het elektriciteits- of aardgasnet te melden. Het nummer is 7 dagen per week en 24 uur per dag bereikbaar. Mensen met een spraak- en/of gehoorstoornis Mensen met een spraak- en/of gehoorstoornis kunnen een gasreuk, storingen en defecten melden via een sms-codebericht naar Meer info op > Contact > Telefonisch contact. Snel en makkelijk via het web Aansluitingen gas en elektriciteit: nieuwe aansluitingen, verzwaring van aansluitingen, verplaatsing en vervanging van meters. > Aansluitingen Meterstanden > Meteropneming Melden van verhuizing > Verhuizen Rationeel energiegebruik: premies, tips > Energie besparen Budgetmeters en dienstverlening van de sociale leverancier > Sociaal Vacatures > Jobs Stroomonderbrekingen > Stroomonderbrekingen Op deze pagina krijgt u een overzicht van alle actuele en recente stroomonderbrekingen op het distributienet van Eandis. Defecte straatlampen > Straatlampen Een defecte straatlamp opgemerkt? Geef de adresgegevens van de paal door en we herstellen het defect zo snel mogelijk. Defecte straatlampen kunt u ook telefonisch melden: Opmerkingen of klachten > Over Eandis > Opmerkingen of klachten melden Hebt u een probleem met de dienstverlening van Eandis? We horen graag uw reactie, zodat we onze werking kunnen verbeteren. Ombudsdienst > Over Eandis > Ombudsdienst Bent u niet tevreden over de manier waarop we uw klacht behandelen? Dan kunt u terecht bij de ombudsdienst van Eandis. U kunt ook bellen op het nummer of schrijven naar: Ombudsdienst Eandis - Postbus 60, 9090 Melle algemeen telefoonnummer (zonaal tarief) Voor alle vragen kunt u ook terecht op dit nummer. We zijn iedere werkdag bereikbaar van 8 uur tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Klantenkantoren Brecht: Lessiusstraat 18 Geel: Dr. Van de Perrestraat 218 Lier : Kantstraat 6 Turnhout : Koningin Elisabethlei 38 Openingsuren Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Infrastructuurgebieden Antwerpen : Merksemsesteenweg 233, 2100 Antwerpen Kempen : Koningin Elisabethlei 38, 2300 Turnhout Mechelen : Elektriciteitsstraat 70, 2800 Mechelen Algemeen correspondentieadres Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle 9

12 Deelnemers 46 gemeenten, Provincie Antwerpen en Electrabel nv Gemeenten Elektriciteit Aardgas Aartselaar - Arendonk Baarle-Hertog (1) Balen Beerse Boom Borsbeek Brecht Dessel Edegem Essen - Geel Grobbendonk - Herentals Herenthout Hoogstraten Hove Kalmthout Kasterlee Kontich Lier Lille Lint Malle Meerhout Merksplas - Mol Olen Oud-Turnhout Ranst 10

13 Deelnemers (vervolg) Gemeenten Elektriciteit Aardgas Ravels Retie Rijkevorsel Rumst Schelle Schilde Schoten Stabroek - Turnhout Vorselaar - Westerlo Wijnegem ) Wommelgem Wuustwezel Zandhoven Zoersel (1) Baarle-Hertog : aardgas uitsluitend in deelgemeente Zondereigen 11

14 Distributiegebied Volgens activiteit Volgens infrastructuurgebied 12

15 Bestuur en toezicht RAAD VAN BESTUUR Paul Diels Voorzitter Lille Ondervoorzitter Ilse Stockbroekx Schoten Leden Lukas Jacobs Luc Van Hove Patrick Vanschoubroek Rik Verwaest Kalmthout Zandhoven Westerlo Lier Electrabel, met als vaste vertegenwoordiger André Sarens, en als plaatsvervanger Rumold Lambrechts Lid met raadgevende stem Dirk Smets Retie Secretaris Nick Vandevelde Vertegenwoordiging Eandis Rudy Aerts Wim Den Roover Luc Desomer Karel Lansloot Walter Van den Bossche Guido Van Doren 13

16 CORPORATE GOVERNANCE COMITE Lukas Jacobs Voorzitter Kalmthout Ondervoorzitter Patrick Vanschoubroek Westerlo Luc Van Hove Rik Verwaest Leden Zandhoven Lier Secretaris Jan Hermans Vertegenwoordiging Eandis Danny Mareydt Jean-Pierre Swaelens COMMISSARIS Ernst & Young, bedrijfsrevisoren BCVBA, vertegenwoordigd door Paul Eelen 14

17 REGIONALE BESTUURSCOMITES (RBC) RBC OOST RBC WEST Paul Diels Voorzitter Lille Rik Verwaest Voorzitter Lier Ondervoorzitter Patrick Vanschoubroek Westerlo Ondervoorzitter Luc Van Hove Zandhoven Leden Aysel Bayraktar Leen Beke Koen Dillen Alfons Dries Mies Gijsbrechts Fons Hannes Werner Hens Luc Hermans Michel Jansen Luc Janssens Rutger Moons Gunter Roefs Luc Van Craenendonck Hans Van de Laer Guy Van de Perre Patrick Van den Borne Hilde Van Der Vloedt Leo Van Tilburg Jan Verhaert Ingrid Verheyen Provincie Geel Provincie Dessel Merksplas Meerhout Balen Turnhout Hoogstraten Retie Herentals Beerse Mol Oud-Turnhout Kasterlee Ravels Arendonk Baarle-Hertog Olen Herenthout Leden Geert Antonio Hendrik Bellens Marc Bellinkx Yves Caers Ken Casier Harry Debrabandere Frank Gys Jokke Hennekam Lukas Jacobs Gerda Lambrecht René Lauwers Koen Metsu Jules Mintjens Tine Muyshondt Matthijs Peeraer Luc Peeters Peter Schrijvers Eva Somers Ilse Stockbroekx Nico Van Bouwel Paul Van Dael Greta Van de Peer Greet Van Gool Mark Van Heel Karl Van Hoofstat Kris Van Looveren Rumst Schilde Kontich Ranst Borsbeek Lint Wommelgem Essen Kalmthout Hove Aartselaar Edegem Malle Provincie Rijkevorsel Zoersel Brecht Vorselaar Schoten Stabroek Wijnegem Grobbendonk Provincie Boom Schelle Wuustwezel Secretaris Jean-Pierre Blomme Vertegenwoordiging Eandis Johan Baert Ines Becue Pieter Christiaensen Wim Den Roover Luc Desomer Etienne D Haens Karel Lansloot Frank Mermans Luc Van Campfort Walter Van den Bossche Nick Vandevelde Paul Vangheel Secretaris José Verbiese Vertegenwoordiging Eandis Rudy Aerts Angelo Lambrechts Johan Baert Karel Lansloot Ines Becue Frank Mermans Jean-Pierre Blomme Luc Van Campfort Erwin Boogaerts Freddy Van Den Bosch Pieter Christiaensen Walter Van den Bossche Wim Den Roover Guido Van Doren Luc Desomer Frank Van Remoortel Etienne D Haens Nick Vandevelde Peter Dietvorst Paul Vangheel Rudy Hendrickx Jan Vermeulen Ludwina Jacbos Bert Wouters 15

18 16

19 Verslag van de raad van bestuur 17

20 Inleiding Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij u verslag uit over de activiteiten van Iveka tijdens het boekjaar In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. In de loop van 2013 hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en hun werk maatschappij hun algemene visie bekendgemaakt over de richting die het distributienetbeheer in Vlaanderen zou moeten uitgaan. Deze visie vertrekt vanuit een aantal mijlpalen en objectieve elementen die bepalend zullen zijn voor de sector, zoals de statutaire eindduur van de Vlaamse gemengde netbeheerders, de decretaal vastgelegde uittreding van de privépartner Electrabel uit deze verenigingen en de toekomstig invoering van een nieuw meerjarentarief, waarvoor de Vlaamse overheid binnenkort de bevoegdheid overneemt van het federale niveau. Eandis en Infrax sloten in het najaar 2013 een principieel akkoord over o.a. het behoud van de geografische omschrijving van hun eigen werkgebied en het principe dat beide werkmaatschappijen onafhankelijk van elkaar blijven opereren. De tarifaire gevolgen van de openbaredienstverplich tingen moeten worden herbe keken. Het is de bedoeling dat iedereen in Vlaanderen in een gelijke situatie hetzelfde distributie nettarief betaalt voor dezelfde dienstverlening. De bestuursorganen van Iveka werden in maart 2013 opnieuw samengesteld. Elke gemeente is vertegenwoordigd in de nieuwe Regionale Bestuurscomités die bevoegd zijn voor zaken met een direct lokaal belang en binding. Een beperkte raad van bestuur staat voortaan in voor de behartiging van het algemeen beleid. Overeenkomstig artikel 70 van het decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking heeft de uittredende raad van bestuur een evaluatierapport opgemaakt over de werking van de vereniging van de voorbije zes jaar. Het rapport werd door de nieuwe raad van bestuur aangevuld met een ondernemingsplan voor de komende zes jaar en aan de gemeenten voorgesteld. Een pilootproject met ongeveer slimme meters werd afgerond en verschaft aan de Vlaamse overheid de nodige informatie om een beslissing te nemen omtrent de verdere invoering van slimme meters in de toekomst. Het producten- en dienstenaanbod voor lokale besturen werd opnieuw omschreven en uitgebreid met services op het vlak van duurzame mobiliteit, warmtenetten en vernieuwende openbare verlichtingstoepassingen. Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap. De vereniging heeft geen bijkantoren. Overeenkomstig de decretale en statutaire voorschriften heeft het corporate governance comité (CGC) aan de raad van bestuur verslag uitgebracht over zijn opdrachten inzake het hem toevertrouwde mandaat met betrekking tot het werkingsjaar Het betreft een rapport zonder voorbehoud noch bezwaar, waarvan het belangrijkste opgenomen is in het betreffende hoofdstuk van het activiteiten verslag. Er is geen tegenstrijdigheid van belangen vastgesteld overeenkomstig voornoemd verslag van het CGC. Tevens leggen wij u de jaarrekening voor, afgesloten per 31 december De balans sluit per 31 december 2013 af met een totaal van ,31 euro ten opzichte van een vergelijkbaar cijfer van ,02 euro voor het boekjaar De uit te keren winst bedraagt 34,19 miljoen euro waarvan 19,10 miljoen euro voor elektriciteit (14,39 miljoen euro voor de openbare besturen en 4,71 miljoen euro voor de deelnemende maatschappij) en 15,09 miljoen euro voor aardgas (11,21 miljoen euro voor de openbare besturen en 3,88 miljoen euro voor de deelnemende maatschappij). De volledige jaarrekening is opgenomen in het Financieel verslag dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via intercommunales@eandis.be. Eandis heeft in de loop van het jaar 2013 opnieuw enkele financieringstransacties op de kapitaalmarkten verricht die de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders in staat stellen hun werking te financieren. In maart 2013 werd een private plaatsing voor een bedrag van 75 miljoen euro afgerond. Het betrof een dubbele tranche van enerzijds 54,5 miljoen euro op een looptijd van 15 jaar met een 18

21 coupon van 3,50% en anderzijds 20,5 miljoen euro op 20 jaar met een coupon van 3,75%. In juni plaatste Eandis een Namensschuldverschreibung (d.i. een schuld instrument naar Duits recht) rechtstreeks bij een investeerder (50 miljoen euro, looptijd van 30 jaar, couponrente van 3,50%). In oktober volgde een EMTN-obligatie van 500 miljoen euro (10 jaar, coupon van 2,875%), die geplaatst werd bij Europese institutionele investeerders. Deze uitgifte werd door de investeerderswereld zeer goed ontvangen. Daarnaast heeft Eandis ook via bilaterale contracten met diverse bankinstellingen haar financiering op korte en lange termijn verzekerd. De raad van bestuur 1 april

22 Marktwerking in 2013 Afspraken rond het toekomstige distributienetbeheer Op het niveau van Eandis en Infrax werden afspraken gemaakt over de principes voor het toekomstig netbeheer in Vlaanderen. Meer in detail wensen Eandis en Infrax binnen hun structuren een performant energielandschap uit te bouwen in Vlaanderen waarbij door innovatie en efficiëntie een kwaliteitsvol netwerk wordt gerealiseerd met een lage kostprijs en waarbij de klant centraal staat. De besprekingen betreffen voornamelijk: de vaststelling van de einddatum van de huidige DNB s op einde 2019 met een standstill op het vlak van de deelnemende gemeenten (behoudens op vraag van gemeenten waar twee distributienetbeheerders actief zijn en in consensus tussen de werkmaatschappijen en de betrokken gemeente), de toekomst van het gemengde type DNB s, de voorbereidingen voor de volgende DNB-meerjarentarieven binnen een geregionaliseerde context, mogelijke aanpassingen aan de huidige tariefstructuur voor de DNB s, de solidarisering van de openbaredienstverplichtingen, de evolutie naar een uniform distributienettarief in het Vlaamse gewest, de mogelijke fusie van de DNB s, het behoud van de huidige werkmaatschappijen en ten slotte niet-kernactiviteiten voor de DNB s. Eandis en Infrax sloten daarvoor in januari 2014 een principieel akkoord over enkele fundamentele elementen van het toekomstige distributienetbeheer. Het akkoord is in de eerste plaats ingegeven door de belangen van de consument en bevat onder meer volgende elementen: De huidige geografische omschrijvingen van hun werkgebied behouden. Dat laat de bevoegde instanties toe om op een serene wijze te werken aan een omvattende hervorming van het distributienetbeheer, zowel organisatorisch als tarifair. De beide werkmaatschappijen blijven onafhankelijk van elkaar opereren. De impact van het Vlaamse beleid op de distributienettarieven en meer bepaald de tarifaire gevolgen van de openbaredienstverplichtingen moeten worden herbekeken. Het is de bedoeling dat iedereen in Vlaanderen in een gelijke situatie hetzelfde distributienettarief betaalt voor dezelfde dienstverlening. Bij een dergelijke uniforme tariefstructuur wordt rekening gehouden met de capaciteit (het gevraagde vermogen) en kunnen objectiveerbare verschillen worden geïntegreerd zoals de densiteit van het net (stedelijk of ruraal). Er dient derhalve omzichtig omgesprongen te worden met de term uniform distributienettarief. Een tariefaanpassing zal samenvallen met de introductie van een nieuwe tariefmethodologie en structuur die vanaf de exclusieve bevoegdheid zal worden van de Vlaamse overheid en de Vlaamse regulator, de VREG. De Raad van Bestuur van Eandis heeft een tijdslijn uitgetekend, gebaseerd op een aantal mijlpalen dat nu reeds gekend is, voor de verschillende stappen in het door haar voorgestelde reorganisatieplan voor de energiedistributie in Vlaanderen. Om de afspraken ingang te doen vinden, zijn decreetwijzigingen noodzakelijk. Tarieven distributienet De huidige distributienettarieven voor elektriciteit en aardgas zijn meerjarentarieven die in 2009 werden goedgekeurd door de federale regulator CREG. In principe waren deze meerjarentarieven geldig tot en met Voor de periode diende er dus een nieuw tariefvoorstel te worden gedaan, inclusief de verrekening van de saldi van de vorige jaren. De tarifaire bevoegdheid gaat over van de federale naar de regionale overheid (Vlaamse Gewest en Vlaamse regulator VREG). In dat verband worden de goedgekeurde tarieven 2012 van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders verlengd en op het zelfde niveau behouden voor de jaren 2013 en Alles laat uitschijnen dat de huidige distributienettarieven zullen aangehouden worden tot einde

23 Tarieven transportnet Consultatieronde tariefmethode De transportnettarieven van Elia, de beheerder van het hoogspanningsnet, worden afzonderlijk federaal goedgekeurd, maar ze worden wel aan de leveranciers doorgerekend via de distributienettarieven. Wijzigingen in het transportnettarief zullen het niveau van de distributienettarieven dus wel beïnvloeden. Naar aanleiding van de aangepaste transportnettarieven Elia, goedgekeurd door de CREG, hebben de distributienetbeheerders vanaf 1 juni 2013 de gewijzigde tariefcomponenten voor de doorrekening van deze transportkosten moeten aanpassen. Op 1 januari 2014 wijzigde het transportnettarief voor het onderschreven vermogen en voor het ter beschikking gesteld vermogen voor de diverse klantengroepen in hoogspanning en laagspanning. Met het oog op de overdracht van de tarifaire bevoegdheid van de federale naar de regionale overheid, heeft de VREG op 7 oktober 2013 een consultatienota gelanceerd met betrekking tot de methodologie rond de distributienettarieven. Daarbij kregen de belanghebbenden de mogelijkheid om opmerkingen te formuleren tegen 6 december daaropvolgend. In overleg met de distributienetbeheerders formuleerde Eandis hierover 69 vragen en opmerkingen, zowel over de gevolgde procedure als over de inhoud. Er werd aan Eandis gevraagd om de bezorgdheid over de risico s gerelateerd aan de huidige visie rond de tariefmethodologie van de VREG aan te kaarten. Er wordt ook aandacht gevraagd voor een aanvaardbaar en marktconform rendement dat toelaat op lange termijn de installaties in stand te houden. 21

24 Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder Wegens de groei van het aantal decentrale productieeenheden (WKK, windmolens, grote installaties zonnepanelen ) en grote concentratiegebieden van dergelijke eenheden, moet het distributienet voor de aansluiting van deze installaties over voldoende capaciteit beschikken. Hierdoor ontstaat in bepaalde omstandigheden de noodzaak om, wegens technisch-economische redenen, aan te sluiten op een hoger spanningsniveau. In dat kader werd een verzoek aan de VREG gericht om de activiteit van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders uit te breiden tot het spanningsniveau van 36 kv. Daardoor zouden de distributienetbeheerders het recht verkrijgen om een 36 kv-net uit te bouwen en te exploiteren als distributienet vanuit een koppelpunt met Elia. Er werd een MoU (Memorandum of Understanding) overeengekomen tussen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Elia. Op 5 juli 2013 heeft de VREG de uitbreiding van de erkenning tot en met 36 kv voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders medegedeeld. Dit betekent dat de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders bij de CREG een tariefvoorstel met betrekking tot 36 kv moesten indienen, dit in overleg met Elia. Door de CREG werd daarin nog geen beslissing genomen. Het ontbreken van een goedgekeurd tarievendossier evenals de nog niet vereiste aanpassingen aan de Technische Reglementen Distributie leidden ertoe dat de eerste maanden van 2014 voorlopig nog geen dossiers > 29,9 kv werden gerealiseerd. Voorbereiding exit privé-partner uit DNB s Conform de Vlaamse regelgeving is er een verplichte uittreding van de privépartner, in casu Electrabel nv, uit de gemengde DNB s. Deze uitstap moet uiterlijk op 31 december 2018 gerealiseerd zijn. Voor ex-igao en Iveka valt deze datum zelfs vroeger. Met het oog daarop hadden de verantwoordelijken van de openbare sector reeds einde 2012 de voorbereidende werkzaamheden opgestart en onderhandelingen aangeknoopt met Electrabel. Eén van de hoofdelementen in de onderhandelingen tussen de verschillende aandeelhouders van de DNB s vormt de waardering van de participatie van Electrabel in de DNB s. Deze gesprekken waren einde 2013 nog niet afgerond en zullen dus in 2014 verder hun verloop kennen. 22

25 Zij wensten bovendien geen bijkomende risico s op zich te nemen inzake niet-betaling van de netvergoeding in hoofde van de eindklanten. Op 15 januari 2013 hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan FEBEG meegedeeld afstand te nemen van de door hen aangevoerde argumenten en de netvergoeding te zullen factureren. Daarop weigerden de vijf grote leveranciers (Electrabel, Eni, Eneco, EDF-Luminus en Essent) de netvergoeding door te rekenen aan hun klanten, wat tot een verstoring/discriminatie leidde met de kleinere leveranciers die de netvergoeding wel doorrekenden. Het Hof van Beroep te Brussel velde op 27 november 2013 een arrest dat de betreffende netvergoeding met terugwerkende kracht vernietigde. Dat leidde er toe dat de forfaitaire netvergoeding niet langer wordt aangerekend en dat de DNB s, onder voorbehoud van alle rechten en zonder enige nadelige erkenning, de eerder aangerekende bedragen crediteren. Wijzigingen decreet intergemeentelijke samenwerking Forfaitaire netvergoeding prosumenten Per 1 januari 2013 werd een netvergoeding aangerekend voor lokale productie-installaties met een vermogen kleiner dan of gelijk aan 10 kw en met een terugdraaiende teller. De vergoeding werd forfaitair vastgelegd, gebaseerd op het geïnstalleerde vermogen. Op die manier leverde elke eindgebruiker een bijdrage aan de algemene kosten voor het distributienetbeheer, in functie van de manier waarop hij het distributienet belast. De distributienetbeheerders rekenden deze netvergoeding aan via de energieleveranciers. Einde 2012 meldde FEBEG, de Federatie van de Belgische Elektriciteits- en Gasbedrijven, deze aanrekening te kunnen verwerpen op basis van het huidige Technische Reglement Elektriciteit. Het Vlaamse decreet van 18 januari 2013 wijzigt op enkele punten het decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking uit Op 1 mei 2013 traden enkele wijzigingen in werking betreffende het bestuurlijk toezicht, het verdwijnen van de regeringscommissaris, een beperking van de inzendplicht bij het Agentschap Binnenlands Bestuur, de jaarlijkse rapportering aan de Vlaamse Regering, de elektronische terbeschikkingstelling van de notulen en bijhorende stukken (per 1 januari 2014), de duur en de inhoud van het mandaat van de vertegenwoordiger op de Algemene Vergadering, de rechtspersoonlijkheid van leden van de organen en de presentiegelden. De bijhorende statutenwijzigingen werden goedgekeurd op de Buitengewone Algemene Vergadering van december

26 Elektriciteitschaarste overleg provinciaal niveau Verkoop groenestroom- en warmtekrachtcertificaten In geval van energieschaarste wordt het evenwicht tussen afname en injectie (vraag en aanbod) van elektriciteit verstoord. Dat kan zich voordoen wanneer er bijvoorbeeld een aanhoudende koudegolf is in combinatie met weinig wind en zon. Het grootste risico situeert zich rond de avondspits tussen 17 en 20 uur. Het is de transmissienetbeheerder (Elia) die de frequentie en het aanbod op peil moet houden. Een black-out zou grote delen van het land zonder elektriciteit zetten. De gasvoorziening op zich stelt geen probleem. De dreiging tot schaarste kan één week op voorhand worden gedetecteerd en een effectieve schaarste een dag op voorhand. Wanneer het scenario dreiging evolueert naar een scenario effectieve schaarste, treedt het afschakelplan van Elia in werking. Dat kadert binnen de wettelijke procedure die voorziet in acht fasen. Via Eandis beschikken de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders over een methodedocument dat de verschillende stappen beschrijft bij het optreden van een eventuele schaarste en dat is afgestemd op de afschakelplannen en maatregelen van Elia. Daarbij is ook nauw overleg voorzien met de bevoegde nationale en regionale crisiscellen. Op 3 oktober 2013 werd door Eandis een noodoefening georganiseerd om na te gaan of deze procedure gekend is binnen de organisatie en of die volledig en duidelijk is. De oefening werd globaal positief geëvalueerd. Overeenkomstig het Energiedecreet van 8 mei 2009 verkopen de netbeheerders op regelmatige tijdstippen op de markt groenestroom- en warmtekrachtcertificaten die aan hen werden overgedragen. Dit om de kosten van hun opkoopverplichting gedeeltelijk te recupereren. Iveka legde in maart 2013 een verkoopprocedure vast op kwartaalbasis, voor kopers van certificaten die bij de VREG zijn geregistreerd. Eandis behoudt het recht om niet te gunnen als geen gegarandeerde minimumprijs is bekomen. Voor het eerste kwartaal van 2013 boden de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders groenestroomcertificaten en warmtekrachtcertificaten aan. Dat leidde tot een beperkte verkoop van groenestroomcertificaten voor een bedrag van 6,3 miljoen euro. De verkoop in het tweede kwartaal kende een beperkt aantal biedingen. Van de aangeboden groenestroomcertificaten werden er effectief verkocht. In het derde kwartaal werden groenestroomcertificaten toegewezen voor een totaalbedrag van ,50 euro. Voor de drie kwartalen werden geen warmtekrachtcertificaten verkocht wegens te lage prijsbiedingen. 24

27 Algemeen beleid Installatie vernieuwde bestuursorganen De bestuursorganen van Iveka werden in maart 2013 opnieuw samengesteld. Daarbij werd de bestuurlijke werking herschaald naar drie beleidsniveaus: op lokaal niveau: de nieuwe Regionale Bestuurscomités, die bevoegd zijn voor de zaken met een direct lokaal belang en binding, zoals de lokale werken, openbare verlichting, rationeel energiegebruik en samenwerking met het OCMW. op niveau distributienetbeheerder: een beperkte Raad van Bestuur voor de behartiging van de wettelijke opdrachten en zaken van strategische, beleidsmatige en patrimoniale aard die het direct lokaal belang overstijgen zoals jaarrekeningen, budgetten of dividendenbeleid. op niveau werkmaatschappij: de Raad van Bestuur van Eandis verstrekt advies aan de Raden van Bestuur van de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders over thema s die het gezamenlijke werkingsgebied bestrijken. Het Corporate Governance Comité wordt voorlopig behouden in een afgeslankte versie. Deze nieuwe aanpak focust op het efficiënter maken van het distributienetbeheer. Daarbij wordt naast de vereenvoudiging van de bestuurlijke inrichting en een fundamentele vermindering van het aantal mandaten, gestreefd naar een verhoogde transparantie en een blijvende en directere betrokkenheid van de openbare besturen. 25

28 Evaluatierapport werking Iveka Overeenkomstig artikel 70 van het decreet houdende de intergemeentelijke samenwerking heeft de uittredende Raad van Bestuur een evaluatierapport opgemaakt over de werking van de vereniging van de voorbije zes jaar. Door de nieuwe Raad van Bestuur werd dit rapport aangevuld met een ondernemingsplan voor de komende zes jaar. Beide rapporten werden goedgekeurd op de Algemene Vergadering van juni Producten- en dienstenaanbod voor lokale besturen Eandis werkt zeer nauw samen met en voor de lokale besturen, en dit op vele domeinen. Vele daarvan zijn goed gekend: infrastructuurwerken, begeleiding bij energiebesparing, de samenwerking met de OCMW s in de strijd tegen energiearmoede. Maar andere, soms meer innovatieve, diensten of producten moeten nog hun weg vinden naar de lokale besturen. We denken aan duurzame mobiliteit, warmtenetten of vernieuwende OV-toepassingen. Het volledige gamma werd gebundeld in een handige overzichtsbundel dat aan de gemeentebesturen werd voorgesteld. het werkingsgebied. Die nieuwsbrief bevat informatie over de dienstverlening van Eandis in de stad of gemeente. Naast de belangrijkste geplande werken, geven de nieuwsbrieven een samenvatting van agendapunten die aan bod kwamen op de bestuursorganen van de betrokken distributienetbeheerder. Daarnaast wordt dieper ingegaan op actuele thema s. De nieuwsbrief wordt elektronisch verstuurd. Actualisering procedure besluitvorming werken Met de vernieuwing van de bestuursorganen van Iveka werd de besluitvorming voor uit te voeren werken aangepast. Die goedkeuring behoort nu immers tot de bevoegdheid van de Regionale Bestuurscomités. De Raad van Bestuur keurt jaarlijks in september de begroting goed voor het volgende jaar. Deze begroting bevat Het aanbod van Eandis aan de lokale besturen inzake duurzame mobiliteit wordt toegespitst op vier elementen: (1) een rechtstreeks aanbod van voertuigen, (2) sensibilisering rond duurzame voertuigen bij KMO s en particulieren, (3) idem bij multi-sites met een nutskarakter en (4) sensibilisering van het eigen Eandis-personeel, inclusief integratie in het beleid rond leasingvoertuigen. Nieuwsbrief aan lokale besturen In 2013 is gestart met een gemeentelijke nieuwsbrief aan alle burgemeesters, schepencolleges, gemeenteraadsleden en OCMW-raadsleden van elke stad of gemeente in 26

29 zowel de nominatief gekende als de niet-nominatief gekende werken. Voor deze laatste categorie is telkens een globaal bedrag in de begroting ingeschreven. Wijzigingen aan de begroting moeten worden voorgelegd aan de Raad van Bestuur van Iveka. De goedkeuring van de werken klaar voor uitvoering, zowel nominatief als niet-nominatief gekend, gebeurt dan door de Regionale Bestuurscomités. Verlenging retributiereglement De statuten van Iveka laten toe dat hinder, die verband houdt met de activiteiten van de DNB s op het gemeentelijk openbaar domein, onder de vorm van een door de gemeenten goedgekeurd retributiereglement wordt aangerekend. Het retributiereglement slaat op de sleufwerken die binnen de stad/gemeente worden uitgevoerd en op een forfait voor kleine werken gebaseerd op het aantal aansluitingspunten. De retributie wordt berekend op basis van de gegevens (sleuflengten en aansluitingspunten) van de drie voorgaande jaren, en werd vernieuwd voor de periode Elke betrokken stad of gemeente keurde bij gemeenteraadsbesluit een retributiereglement goed dat voorziet dat Iveka en de werkmaatschappij Eandis worden vrijgesteld van heffingen en belastingen opgelegd door de deelnemers van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. Ter compensatie van deze belastingvrijstelling, wordt in het retributiereglement een bijkomende forfaitaire vergoeding van 0,5 euro voorzien per aansluitingspunt. Vastleggen forfaitaire prijzen verkavelingen voor 2014 De Raad van Bestuur keurde de forfaitaire prijzen verkavelingen goed voor De verkavelingsreglementen van de distributienetbeheerders bevatten enkele basisregels voor de berekening van de tussenkomsten van de verkavelaars in de kosten voor de netaanleg elektriciteit en aardgas. De basisbedragen worden jaarlijks goedgekeurd door de Raad van Bestuur en nadien op de website geplaatst. Nieuwe tarieven tariefwissel op afstand slimme meters Voor het realiseren van een tariefwissel (van normaal tarief (NT) naar tweevoudiguurtarief (TUT) of omgekeerd) bij een klassieke meter is het noodzakelijk om ter plaatse te gaan en de meter te vervangen. Bij een slimme meter kan dit van op afstand, waardoor een gedifferentieerde aanpak naar tarifering zich opdringt. 27

30 De kosten voor de tariefwissel op afstand bestaan uit administratieve prestaties en de kost van de ICT-omgeving. Die werden binnen het piloot-project vastgelegd op 37,27 euro, excl. btw met toepassing vanaf 1 januari Budget 2014 Iveka gaf goedkeuring aan het voorstel van investeringsbudget voor 2014 ten belope van bruto 92,74 miljoen euro. Gerealiseerde investeringen in 2013 Driejaarlijkse investeringsplannen Iveka investeerde in 2013 bruto meer dan 98 miljoen euro. De gerealiseerde investeringsbegroting 2013 bedroeg 62 miljoen euro voor elektriciteit en 35 miljoen euro voor aardgas. In juni 2013 heeft Iveka de investeringsplannen elektriciteit en aardgas besproken en ingediend bij de VREG. Deze investeringsplannen worden jaarlijks aangepast voor de volgende drie jaar. Per activiteit zijn dit de gerealiseerde investeringen: Activiteit Bruto-investering (in duizend euro) Elektriciteit Transformatorstations 305,3 Middenspanningsnetten ,3 Distributiecabines 8 743,3 Laagspanningsnetten ,6 Openbare verlichtingsnetten 3 320,5 Laagspanningsaftakkingen 6 139,6 Meetgroepen 1 259,9 Project slimme meters/netten 7 884,2 Gebouwen, voertuigen, apparatuur en overige 3 968,8 Totaal ,5 Aardgas Stations 454,1 Middendruknetten 4 058,9 Distributiecabines 1 119,7 Lagedruknetten ,9 Lagedruk aftakkingen 8 760,3 Meetgroepen 945,7 Project slimme meters/netten 1 724,9 Diversen 52,0 Totaal ,5 Algemeen totaal ,0 De VREG op haar beurt analyseert deze investeringsplannen en beoordeelt of de distributienetbeheerders het nodige doen om te voldoen aan de hun opgelegde taken, zoals onder meer het voorzien van voldoende capaciteit voor de distributie van elektriciteit en aardgas op het net. Voorts omvat het driejarenplan onder meer de opvolging van de ruggengraatinvesteringen, de bijkomende investeringen inzake de kwaliteit van de dienstverlening, informatica en klantenbeheersystemen en telecommunicatie. Financieringsbehoeften Ingevolge de raming van de financieringsbehoeften voor de periode dienen bijkomende financieringsmiddelen aangetrokken te worden. Voor 2013 werd door Eandis voorzien in een nieuwe EMTN-uitgifte van 500 à 600 miljoen euro. Daarvoor werd op 2 oktober 2013 door Eandis met succes een obligatielening geplaatst van 500 miljoen euro met een looptijd van 10 jaar, bij Europese institutionele investeerders. Voor de periode is een maximumbedrag van 1,6 miljard euro voorzien dat kan worden ingevuld door enerzijds uitgiftes binnen het EMTN-programma en/of anderzijds andere lange termijnfinancieringen buiten het EMTN-programma tot maximum 800 miljoen euro zoals 28

31 private placements, klassieke leningen, schuldschein of andere vormen. Het EMTN of Euro Medium Term Note programma is een raamovereenkomst waaronder gedurende een bepaalde periode (10 jaar) en tot een maximum vooraf bepaald bedrag (5 miljard euro) door Eandis obligatieleningen kunnen worden uitgegeven. Overname bankwaarborg overdracht risicogronden Naar aanleiding van de overdracht in 2001 aan Telenet van een aantal percelen die eigendom waren van Electrabel en Iveka en ingevolge de splitsing van de activiteiten netbeheer en levering besliste de Raad van Bestuur om de nog openstaande eenzijdige verbintenissen tot bodemsanering over te nemen van Electrabel alsook de gevraagde financiële zekerheid op zich te nemen. Het betreft voor Iveka het terrein te Turnhout, Koningin Elisabethlei

32 Dienstverlening Distributienetbeheer Acties voetpadherstel Bij nutswerken worden wegen of voetpaden onvermijdelijk opengelegd. Om voetpaden op een efficiënte en kwaliteitsvolle manier te herstellen, werden reeds verschillende initiatieven genomen. Naast die lopende acties is nu een aantal initiatieven opgestart waaronder de opvolging van alle putten, het opzetten van een piloot met een specifieke aannemer voor het herstellen van putten, de vermelding van start- en einddatum op de werfborden en de opmaak van een aangepast aankondigingskaartje bij aansluitingswerken en dringende herstellingswerken. Er is ook steeds de intentie om op brede schaal tijdig te communiceren met omwonenden en lokale overheden over geplande werven met graafwerken. Planning, signalisatie en toegankelijkheid van woningen en winkels tijdens de werken zijn en blijven de aandachtspunten. Onderhoud openbare verlichting (OV) opstellen van aanbestedingsdossiers voor de aankoop van materiaal en het ondersteunen van aanbestedingsdossiers voor energieaankoop; sensibiliseren rond REG en informeren over lichthinder; uitvoeren van een 5 jaarlijkse energie-audit. Dankzij een efficiënt onderhoudsprogramma en een snelle opvolging bij defecten, baat Eandis een van de meest uitgebouwde en best onderhouden verlichtingsinfrastructuren in Europa uit. Alle bewoners dragen daar ook toe bij, door de melding van defecten op de website ( > Straatlampen) of via het telefoonnummer dat dag en nacht beschikbaar is. Als grootste energiedistributiebedrijf van Vlaanderen ondersteunt Eandis steden en gemeenten met raad en daad om op een goede manier te verlichten en tegelijk te besparen op energie en kosten. Zo zijn specifieke studietrajecten ontwikkeld voor de doorlichting van het openbare verlichtingspark van een stad, gemeente of regio (Quickscan, Masterplan ) straatlampen Openbare verlichting op gemeentewegen, en dus niet langs snel- of gewestwegen, is de verantwoordelijkheid van de steden en gemeenten. 227 steden en gemeenten in Vlaanderen, dragen die zorg voor globaal lampen over aan Eandis dat instaat voor: onderhoud van lichtmasten, verlichtingstoestellen ; organiseren van een meldpunt voor storingen OV; Eandis volgt alle nieuwe verlichtingstechnieken nauwgezet op en speelt een hoofdrol in tal van nationale en Europese programma s en werkgroepen rond openbare verlichting. Door middel van studies en proefprojecten wordt onderzocht of de technieken realistisch en waardevol kunnen zijn in de praktijk. Dimmen en doven, ledverlichting en intelligente straatverlichting zijn daarbij veelbelovend. 30

33 Forfaitprijzen onderhoud De forfaitprijzen met betrekking tot het standaardonderhoud van de openbare verlichting voor de periode werden goedgekeurd. Tevens werd de methodiek voor aanrekening van de materialen voor het standaard onderhoud aangepast om te grote schommelingen voor de gemeenten af te vlakken. Tarieven feestverlichting Iveka heeft tarieven goedgekeurd voor de realisatie van feestverlichtingsinstallaties. Ze hebben betrekking op feestverlichtingsnetten met stopcontacten, die zijn aangesloten op het laagspanningsnet via een aangepaste feestverlichtingskast met meter. Het gaat bijvoorbeeld over netuitbreidingen voor het aansluiten van feestverlichtingskasten, de plaatsing van kasten of bijkomende stopcontacten op paal of gevel. De tarieven zijn van toepassing sinds 1 januari Earth Hour en Nacht van de Duisternis De zesde editie van het bewustmakingsevenement Earth Hour vond plaats op 31 maart Iveka besliste om dezelfde ondersteuning te geven als voorgaande jaren (gratis doven indien de opgestelde apparatuur sturing van op afstand toelaat). Iveka ondersteunde op gelijkaardige manier de Nacht van de Duisternis op 12 oktober, een initiatief van Bond Beter Leefmilieu (BBL) dat voor de 18de maal plaatsvond. Valorisatie van restwarmte via warmtenetten Warmtenetten kunnen helpen om de doelstellingen voor de vermindering van het energieverbruik te halen. Bovendien bestaat er een potentiële hefboomwerking tussen warmte en elektriciteit, waarbij warmtebuffers meer flexibiliteit kunnen creëren op het elektriciteitsnet. De aanleg, exploitatie en metering van dergelijke warmtenetten vertoont een grote gelijkenis en synergie met de huidige taken van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis. Door de nood aan een constante warmtebron en het meestal schommelende afnamekarakter van warmte bestaat er slechts een beperkt aantal potentiële locaties en is niet elk klantensegment even geschikt voor de uitbouw van warmtenetten. Gebouwen uit de tertiaire sector vormen door hun grote en relatief voorspelbare afname de grootste opportuniteit en kunnen als basis fungeren voor een uitgebreider warmtenet. Bij residentiële afname moeten we rekening houden met de steeds strengere energieregelgeving bij nieuwbouw en is nabijgelegen (rest)warmteproductie noodzakelijk. Warmtenetten zullen daardoor de aanleg van het gasnet niet opheffen, zeker niet op plaatsen waar dit gasnet in het kader van de 95% aansluitbaarheid al aanwezig is. Bij tal van industriële processen kan er restwarmte worden gerecupereerd. Warmtenetten kunnen daarin een rol spelen, bijvoorbeeld door de restwarmte af te voeren naar een nabijgelegen wijk, waar ze kan worden gebruikt voor onder meer huishoudelijke verwarming. Eandis wenst een rol op te nemen in de uitbouw van warmtenetten in Vlaanderen en volgt de diverse trends 31

34 over warmtenetten continu op. Via enkele pilootprojecten zal meer inzicht worden verkregen op de concrete mogelijkheden en beperkingen van dergelijke netinfrastructuur op technisch, financieel en ecologisch vlak. Project VITO: De Vlaamse instelling voor technologisch onderzoek VITO zoekt partners in het kader van haar businessplan rond geothermie diep met de realisaties in Mol, Geel en Dessel. Eandis toonde interesse voor de aanleg en exploitatie van een warmtetransport- en distributienet. Decentrale productie Einde 2013 namen de vier grootste bronnen van decentrale productie zijnde windmolens, WKK en WKK Bio en zonnepanelen voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen 96,30 % van de decentrale productie voor hun rekening. Voor heel Vlaanderen is de decentrale productie goed voor 19 % van de gedistribueerde volumes, waarvan 62,70 % hernieuwbare energie is. De resultaten einde 2013 tonen aan dat de totale toename aan geïnstalleerd vermogen ten opzichte van 2012 zo n 5,3 % bedraagt, waarbij de groei voor zonnepanelen 10 kw 5,5 % bedraagt. Slim distributienet Het netbeheer van de toekomst zal steunen op een slim energienetwerk: volledig bidirectioneel, flexibel aanstuurbaar en aangepast aan de wijdverspreide lokale productie. Sinds enkele jaren gaat er daarom heel wat aandacht 32

35 naar de ontwikkelingen inzake slimme meters (smart metering) en slimme netten (smart grids). Die technologie stelt de distributienetbeheerders in staat om door permanent beschikbare en betrouwbare meetgegevens over afname, netbelasting en injectie, de energiestromen op de netten te volgen en te beheren. Dat is een voorwaarde om de uitdagingen aan te gaan die gepaard gaan met de grootschalige uitrol van installaties voor lokale productie zoals zonnepanelen, windmolens, WKK s en andere. Die technologie biedt ook talloze mogelijkheden voor de meest efficiënte aanwending van energie en de introductie van nieuwe technologische toepassingen. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis pakken de technologie van de slimme meters gradueel aan. Na een technisch proefproject in 2010 met slimme meters werd recent een pilootproject met ongeveer slimme meters afgerond. Het moet de Vlaamse overheid de nodige informatie verschaffen om een accurate kosten-batenanalyse op te stellen die de maatschappelijke meerwaarde van de technologie voor alle betrokkenen (verbruiker, distributeur, maatschappij ) onderzoekt. Het resultaat moet de beslissing van de Vlaamse overheid onderbouwen over de invoering van slimme meters en de manier waarop dat eventueel zou gebeuren (tijdstip, doelgroepen, technische modaliteiten ). Onderzoeksproject Linear Het onderzoeksproject Linear, met Eandis als partner, bestudeert de mogelijkheden van een slimme aansturing van elektrische toestellen. Aan het onderzoek met proefopstelling nemen 145 gezinnen deel uit de Mechelse deelgemeenten Leest en Hombeek (waar de eerste slimme meters werden geplaatst). 54 gezinnen beschikken daarbij over slimme huishoudtoestellen, zoals een was- of vaatwasmachine of een boiler, samen met elektronica waarmee de toestellen op afstand kunnen worden in- of uitgeschakeld. Die aansturing gebeurt op basis van de beschikbaarheid van energie, bijvoorbeeld bij overcapaciteit van klassieke elektriciteitscentrales of bij een teveel aan zon- of windenergie in de buurt. 91 andere gezinnen kregen enkel een display met informatie over de huidige elektriciteitsprijs. Op basis daarvan beslissen ze zelf wanneer ze hun huishoudtoestellen laten draaien. Eandis zorgde voor de koppeling van de elektronica met de slimme meters en een goede gegevensuitwisseling. Via de slimme meters is diepgaand onderzoek mogelijk van de erg gedetailleerde informatie over het energieverbruik. De proefinstallaties zullen gedurende een jaar actief zijn. Met de introductie van de slimme meter kan Eandis de opdracht om rationeel energiegebruik te stimuleren nog efficiënter opnemen. Met de slimme meter is op een gebruiksvriendelijke manier gedetailleerde verbruiksinformatie beschikbaar via een webtoepassing. Klanten uit het pilootgebied (14 locaties, slimme meters) krijgen zo verbruiksinformatie (eigen verbruik, verbruiksevoluties, verbruik t.o.v. gelijkaardige klanten, REG-tips...) die hen kan aanzetten tot een bewuster en efficiënter gebruik van energie. 33