Bewaarseizoen Doorwas, natrot en phytophthora

Transcriptie

1 Bewaarseizoen 2010 Doorwas, natrot en phytophthora

2 Temperatuurafwijking t.o.v. gem.

3 Neerslagtekort

4 Van neerslagtekort naar wateroverlast Foto: Sytze Bakker

5 Regen na warme periode: doorwas Hoge temperaturen (bodemtemperatuur enkele dagen > 25 C) kunnen in aardappelen de hormoonbalans ontregelen, waardoor de kiemrust van de nieuwgevormde knollen wordt doorbroken. Na regen worden aan deze kiemen kleine knolletjes gevormd. Foto: Nivaa

6 Natrot Breidt zich uit op beschadigde knollen en bij vochtige oogstomstandigheden (geopende lenticellen) Foto: Nivaa Foto: Nivaa

7 Doorwas Secundaire knollen onttrekken suikers aan de primaire knollen, die dan als stoloon fungeren Foto: Nivaa

8 Weet wat je binnenhaalt Doorwas Natrot Controleren en beredeneren Foto: Nivaa Foto: Nivaa

9 Bewaren algemeen Zo snel mogelijk drogen afhankelijk van: ras grondsoort knoltemperatuur onderwatergewicht/bewaarbaarheid Bewaartemperatuur C Voor goede wondheling 24 uur per dag ventilator aan tot product droog

10 Partijen met doorwas Onderwatergewicht van primaire knollen kan variëren van minder dan 50 gram tot 300 gram gr (± 95 % water) - waterzakken (gaan in 1 week rotten) gr gr (± 90 % water) - gaan geleidelijk rotten (± 85 % water) - geen probleem natrot gaan direct rotten

11 Wat gebeurt er tijdens het inschuren? Product komt binnen met verschillende temperaturen 10 C 12 C 15 C 8.00 uur uur uur

12 s Avonds laat in de praktijk. We doen niets meer.. Ventilator aan en luiken open 10 C 10 C 12 C 15 C

13 s Morgens vroeg Product is kouder geworden 10 C 12 C 15 C 9 C 11 C 13 C

14 De juiste manier is. Ventilator aan en inlaatluiken dicht, deur open en kachel op 15 C 10 C 12 C 15 C

15 Nu de volgende morgen Product is warmer geworden of gelijk gebleven 10 C 12 C 15 C 11 C 12 C 15 C In ieder geval niet kouder

16 Daarna als box vol 1e nacht, intern ventileren met kachel en deur open 2e nacht, met buitenlucht ventileren en kachel erbij Kacheltemp 2 C hoger dan koudste product 14 C 15 C 13 C 14 C

17 Positie van de kachel Kachel bij de ventilator, gaat het snelste Kachel in de schuur, als er niet genoeg kachels zijn 14 C 15 C 13 C 14 C

18 Drogen en temperatuurdaling Door het verdampen van water daalt de temperatuur van het product (ook als je 2 C warmer inblaast) Als de temperatuur oploopt dan is de partij droog

19 Kachelcapaciteit Capaciteit van de ventilator is m 3 /h Kachel cap. = hoeveelheid lucht x temp. x soort. warmte x 2 C x 0,3 = ± kcal m 3 is ongeveer 100 ton aardappels voor elke 100 ton ± kcal nodig Advies 500 ton -> kcal kachel

20 Samengevat Zonder kachel is snel drogen moeilijk Warme lucht kan meer vocht bevatten Door kachel blijft producttemperatuur op niveau Advies: spelen met de kachel afhankelijk van buitentemperatuur

21 Drogen Mollier diagram

22 Rekenvoorbeeld drogen ton aardappelen - producttemperatuur 15 C, nat - buiten s nachts (mist) 13 C, R.V. 100% - buiten overdag 16 C, R.V. 90 % - glasknollen 5 % met 200 owg Ventilatiecapaciteit m 3 /m 3.uur Hoelang duurt het voordat deze partij droog is?

23 Rekenvoorbeeld drogen 2 Berekening 1 m 3 aardappelen = 650 kg Per m 3 product moet er afgevoerd worden: 1% vocht aan de omtrek v.d. aardappel = 1% x 650 kg = 6,5 kg water = g 5% glasknollen (± 90% water) = 5% x 650 kg x 90% = 29,25 kg water = g

24 Rekenvoorbeeld drogen 3 s Nachts (± 10 uur): 10 x 1,6 g/m 3 x 100 m 3 = g water afgevoerd Overdag (± 14 uur): 14 x 0,8 g/m 3 x 100 m 3 = g water afgevoerd Per etmaal: g g = g water afgevoerd Droogtijd (omtrek)vocht: / = ± 2,4 dagen 5% glasknollen: g wegventileren Duurt dus / nog ± 11 dagen Temperatuur R.V. Vochtgehalte Product 15 C 100 % 13,0 g/m 3 Lucht (nacht) 13 C 100 % 11,4 g/m 3 Lucht (dag) 16 C 90 % 12,2 g/m 3 Verschil (nacht) 1,6 g/m 3 Verschil (dag) 0,8 g/m 3

25 Producttemperatuur / droogsnelheid Temperatuur R.V. Vochtgehalte Product 14 C 100 % 12,1 g/m 3 Lucht (nacht) 13 C 100 % 11,4 g/m 3 Lucht (dag) 16 C 90 % 12,2 g/m 3 Verschil (nacht) 0,7 g/m 3 Verschil (dag) 0,0 g/m 3 Temperatuur R.V. Vochtgehalte Product 17 C 100 % 14,6 g/m 3 Lucht (nacht) 13 C 100 % 11,4 g/m 3 Lucht (dag) 16 C 90 % 12,2 g/m 3 Verschil (nacht) 3,2 g/m 3 Verschil (dag) 2,4 g/m 3 Droogtijd (omtrek) vocht: / 700 = ± 9,3 dagen Daarna ± 420 uur (= 42 dagen (nacht) ventileren voor glas knollen Droogtijd (omtrek) vocht: / = ± 1 dag Daarna ± 110 uur (= 4,5 dag) ventileren voor glas knollen

26 Veel gemaakte fouten 1 Kachel niet op juiste plaats

27 Veel gemaakte fouten 2 Ventilatoren met verschillende capaciteiten 2,2 kw 5,5 kw 3 kw

28 Veel gemaakte fouten 3 Grote temperatuurverschillen in 1 cel 16 C 14 C 14 C 14 C

29 Drukplekken Ontstaan door schommelingen in temperatuur Zorg dus voor constante bewaartemperatuur Foto: Nivaa

30 Uien 2010 Uien zijn bijna compleet afgestorven in het veld/geen groen loof meer Droogperiode kan hierdoor korter zijn

31 Praktische tips uien Uien zijn droog bij een R.V. van % Indien R.V. hoger dan 75 %: weer drogen Te snel drogen bij een te hoge temperatuur veroorzaakt problemen! Voorkom condensatie op het product!

32 Conclusie Wanneer twijfel over hoe te ventileren..dan altijd intern ventileren met de deur open Nooit product koelen / koud maken voordat het droog is Zorg dat er altijd droogmogelijkheden blijven Koud = nat warm = droog

33

34 Afsluiting Verkeerd ventileren kost geld Het resultaat hiervan is een betere kwaliteit product, waar meer mee verdient kan worden. Bedankt voor uw aandacht!