Vlaamse Vereniging Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw.

Transcriptie

1 ISSN SPOEDGEVALLEN Vlaamse Vereniging Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw. Driemaandelijks Tijdschrift Jaargang V.U. Lauwaert Door, Briel 115, 9340 Smetlede Nr. 4

2 REDACTIE SPOEDGEVALLEN Hoofdredacteur Door Lauwaert Redactieleden Geert Berden Marc Van Bouwelen Jurgen Dehaes V.V.V.S. Bestuur Voorzitter Door Lauwaert Erevoorzitter Marc Weeghmans Ondervoorzitter Christian Gilot Secretaris Geert Berden Penningmeester Patrick Dagnelie Bestuursleden Rita De Cock Marc Van Bouwelen Nicole Reynders Geert Van Iseghem Patrick Dagnelie Philippe Fortain Anna Bueken Koen De Ridder Ingrid Laes Johan De Knock Jurgen Dehaes Luk Celus Secretariaat Geert Berden J.S. Bachlaan 11 bus B-3500 Hasselt Tel/Fax : secretaris@vvvs.be SPOEDGEVALLEN Vlaamse Vereniging van Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw. INHOUD Aankondiging Symposium VVVS Hernieuwing lidgeld 6 VVVS on facebook 7 Verwerking jaarlijkse ziekenhuisstatistieken 2011 Mug & spoedgevallendienst Deel 1 Door Lauwaert 8 Het EKG van de maand Dr Rudi Beckers 18 Wat leeft er in de wetstraat? 19 Verslag studienamiddag hoofdverpleegkundigen spoedgevallendiensten vvvs 15 nov 2013 Geert Berden 22 Politiek memorandum VVU In Memoriam 30 Ledenadministratie AZ Monica Spoedgevallen / Patrick Dagnelie Florent Pauwelslei Deurne Tel : 03/

3 Waarde lezers, Namens het bestuur van de VVVS wil ik jullie via deze weg een vreugdevol, sprankelend maar vooral een gezond 2014 wensen. Door Lauwaert 3

4 Symposium VVVS 4

5 5

6 Geachte Mevrouw / Heer, Onderwerp: hernieuwing lidgeld 2014 De VVVS, Vlaamse Vereniging Verpleegkundigen Spoedgevallenzorg vzw, is al meer dan 30 jaar een verpleegkundige vakvereniging met als specifiek vakdomein spoedgevallenzorg, zowel prehospitaal als inhospitaal. De VVVS behartigt de belangen van alle spoedgevallenverpleegkundigen. De VVVS heeft niet alleen als doel de kennis en de kunde van de spoedgevallenverpleegkundige te verbeteren. Bovendien neemt de VVVS actief deel aan beleidsvorming en heeft door participatie in allerlei comités en organen bijgedragen tot de normering van de spoedgevallendiensten, de BBT, Een beroepsvereniging kan enkel goed functioneren door de financiële steun van u, onze leden. Wij hopen ook dit jaar te mogen rekenen op uw bijdrage. Je kan je lidgeld van 30 euro (studenten Banaba = gratis) storten op rekeningnummer: van de VVVS met vermelding van je naam en voornaam. Je kan je eveneens via de website inschrijven zodat we alle nodige gegevens ontvangen. Als u eventuele vragen hebt met de betaling kan je deze richten aan Patrick Dagnelie: pdagnelie@azmonica.be We hopen op een positieve reactie en dank u bij voorbaat. Tot op een van onze activiteiten. Met vriendelijke groeten, Het bestuur van de VVVS 6

7 VVVS ON FACEBOOK Like it or not like it. De keuze is volledig aan uzelf. Via dit medium willen wij als beroepsvereniging onze leden en geïnteresseerden sneller informeren rond het reilen en zeilen van het VVVS en de spoedgevallenzorg in het algemeen. We willen de VVVS-leden iets extra s geven door congressen en opleidingen vroegtijdig aan te kondigen, nuttige weetjes mee te delen of door te verwijzen naar onze website wanneer nieuwe informatie beschikbaar is. Naast het nieuwsgierig maken naar de inhoud van ons tijdschrift spoedgevallen, willen we onze nietleden maar sympathisanten prikkelen en uitnodigen om deel uit te maken van onze beroepsvereniging want samen staan we sterk en met velen staan we sterker. Deze slagkracht blijft nodig in de onderhandelingen met fod volksgezondheid en de minister. Nodig dus gerust uw spoed collega s en vrienden op facebook uit om ons leuk te vinden en wij zullen dit bevestigen. Koen, namens bestuur VVVS 7

8 VERWERKING JAARLIJKSE ZIEKENHUISSTATISTIEKEN 2011 MUG & SPOEDGEVALLENDIENST DEEL 1 Namens bestuur VVVS Door Lauwaert Voorzitter Bron: FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de voedselketen en Leefmilieu Directoraat-Generaal organisatie Gezondheidsvoorzieningen Jaarlijks wordt door de Federale overheid en door de verschillende gemeenschappen aan de zorginstellingen gevraagd gegevens door te sturen met betrekking tot de werking van de Spoedgevallendienst. Wij hebben als VVVS deze gegevens geanonimiseerd opgevraagd bij de Federale overheid om deze te verwerken tot een bondig overzicht van de activiteiten van de Vlaamse Spoedgevallendiensten. De verkregen gegevens dateren van Hou er rekening mee dat de VVVS enkel de verwerking gedaan heeft van de gegevens; de data werden door de ziekenhuizen doorgegeven aan de Federale Overheid. We zullen voornamelijk de tabellen weergeven van de verschillende onderdelen. In deel zullen we voornamelijk de gegevens weergeven van de verschillende diensten: infrastructuur, aantal artsen, verpleegkundigen, andere zorgvertrekkers, In een 2 de deel zullen we voornamelijk de data weergeven met trekking tot de activiteiten van de dienst, de verhouding activiteit/aantal personeelsleden,. 1. Aantal diensten In België zijn er momenteel: - Functie 1 ste opvang Spoedgevallen: 18 - Functie gespecialiseerde Spoedgevallenzorg: Erkende MUG-functie: 96 In Vlaanderen zijn er 68 ziekenhuizen met een functie gespecialiseerde Spoedgevallenzorg (FGS). Hiervan zijn er 66 die opgenomen zijn in de dienst 100 en 2 die niet zijn opgenomen in de dienst 100. Van de 68 FGS zijn er 57 met een erkende MUG-functie en 11 die niet beschikken over een erkende MUGfunctie. 2. Landingsplaats helikopter Volgens de ingevulde statistieken aantal beschikbare landingsplaatsen: - Geen: 5 - Terrein: 24 - Helihaven: MUG-voertuigen Transportziekenwagen aangepaste ziekenwagen transport kinderen Van de 57 MUG-functies beschikken er 55 over een eigen MUG-voertuig. Aantal wagens ter beschikking: - 1 MUG-wagen: 44 ziekenhuizen - 2 MUG-wagens: 8 ziekenhuizen - 3 MUG-wagens: 3 ziekenhuizen 37 ziekenhuizen hebben een eigen ziekenwagen voor transport. 15 ziekenhuizen beschikken over een aangepaste ziekenwagen voor transport van kinderen. 8

9 4. Uitrusting FGS - Isoleerruimte voor geagiteerde patiënten aanwezig: o 66 aanwezig o 2 afwezig - Aangepaste lokalen aanwezig voor pediatrie: o 60 aanwezig o 8 afwezig - Operatiezaal aanwezig op de dienst: o 38 aanwezig o 30 afwezig - Mobiele uitrusting aanwezig voor dringende interne reanimaties: o 68 aanwezig - Aantal bedden voorlopige hospitalisatie aanwezig Aantal bedden voorlopige hospitalisatie 5. Human Resources 5.1. Artsen - Aantal aanwezige specialisten met BBT in de Urgentiegeneeskunde FTE s Specialist met BBT in de Urgentiegeneeskunde 9

10 - Aantal FTE s andere specialisten aanwezig FTE s andere specialisten - Aantal FTE s specialisten met Brevet Acute geneeskunde (BAG) FTE s specialisten met BAG - Aantal FTE s kandidaat specialisten FTE s kandidaat specialisten 10

11 - Aantal FTE s huisartsen FTE s huisartsen - Aantal FTE s huisartsen met BAG FTE s huisartsen met BAG We hebben hier de voorstelling gegeven van het aantal artsen dat verbonden is aan de spoedgevallendiensten. De weergave in tabelvorm is de weergave zoals deze door de ziekenhuizen aan de FOD werd bezorgd. In deel 2 zal de activiteit van de diensten weergegeven worden, zoals deze door de ziekenhuizen werd doorgegeven, en de koppeling met de human resources. 11

12 5.2. Verpleegkundigen - Per SPGD aantal FTE s VPK met BBT SP & IZ en aantal FTE s VPK A1 met min 5 jaar ervaring (maar geen BBT SP & IZ) Er zijn belangrijke schommelingen in het aantal verpleegkundigen met BBT SP & IZ. In 68% van de diensten zijn er tussen de 12 en de 21 FTE verpleegkundigen werkzaam met BBR SP&IZ. - Aantal pediatrische verpleegkundigen op SPGD In 25 Spoedgevallendiensten zijn Pediatrische verpleegkundigen werkzaam. 12

13 - Aantal FTE s andere VPK / SPGD - Totaal aantal FTE s A1VPK per SPGD Op deze overzichtstabel van de 68 ziekenhuizenis het totaal aantal A1 verpleegkundigen zichtbaar met en zonder BBT SP&IZ 13

14 5.2. Vroedkundigen - Aantal FTE s vroedkundigen per SPGD Op 7 Spoedgevallendiensten zijn er vroedkundigen werkzaam Aantal FTE s A2 VPK 5.4. Aantal FTE s ander gezondheidspersoneel 14

15 5.5. Totaal aantal verpleegkundigen (BBT, 5 jaar, pediatrie, vroedkundigen, ander A1, A2) Dit is het totaal plaatje van alle verpleegkundigen werkzaam op Vlaamse spoedgevallendiensten. 15

16 5.6. FTE s Administratief personeel In 48 Spoedgevallendiensten is er administratief personeel werkzaam. Uit de enquête van Volksgezondheid is niet op te maken of dit gaat over secretariaatspersoneel of administratief personeel dat werkzaam is thv het opnamesecretariaat van de dienst. Evenmin is het bekend of er een 24-uurs permanentie aanwezig is van administratief personeel FTE s Brancardiers / SPGD Op 30 Spoedgevallendiensten zijn er brancardiers werkzaam. 16

17 5.8. Aantal FTE s VPK versus aantal FTE s administratie Deze tabel geeft per dienst het totaal aantal verpleegkundigen aan met on top het aantal FTE s administratie op deze dienst. Deel II in het volgende nummer. 17

18 HET EKG VAN DE MAAND Dr. R. Beckers Urgentiearts SPGD UZ Brussel Nieuw EKG s van de Maand Protocol in volgend nummer Veel interpreteergenot!!! 1.???? 2.???? 18

19 WAT LEEFT ER IN DE WETSTRAAT? FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 18 oktober. Ministerieel besluit houdende benoeming van de leden van de erkenningscommissie van geneesheren-specialisten in de urgentiegeneeskunde. De Minister van Volksgezondheid, Gelet op het koninklijk besluit van 21 april 1983 tot vaststelling van de nadere regelen voor erkenning van geneesheren-specialisten en van huisartsen, artikel 7, gewijzigd bij de wet van 10 december 2008 en bij het koninklijk besluit van 28 juni 2011; Gelet op het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de lijst van bijzondere beroepstitels voorbehouden aan de beoefenaars van de geneeskunde, met inbegrip van de tandheelkunde, artikel 1, laatst gewijzigd bij de wet van 23 mei 2013; Gelet op het ministerieel besluit van 14 februari 2005 tot vaststelling van de bijzondere criteria voor de erkenning van geneesheren-specialisten houders van de bijzondere beroepstitel in de urgentiegeneeskunde, van geneesheren-specialisten in de urgentiegeneeskunde en van geneesherenspecialisten in de acute geneeskunde, alsook van de stagemeesters en stagediensten in deze disciplines; Overwegende de wet van 20 juli 1990 ter bevordering van de evenwichtige aanwezigheid van mannen en vrouwen in organen met adviserende bevoegdheid, artikel 2, gewijzigd bij de wet van 17 juli 1997 en artikel 2bis, ingevoegd bij de wet van 17 juli 1997 en gewijzigd bij de wet van 3 mei 2003; Overwegende dat, ten aanzien van de wet van 20 juli 1990 ter bevordering van de evenwichtige aanwezigheid van mannen en vrouwen in organen met adviserende bevoegdheid, de Erkenningscommissie van de geneesheren-specialisten in de urgentiegeneeskunde niet genoeg vrouwelijke leden telt; Overwegende dat het voor de universiteiten en de beroepsorganisaties onmogelijk is om een voldoend aantal vrouwelijke kandidaten voor te dragen, Besluit : Artikel 1. Worden benoemd voor een termijn van zes jaar tot lid van de Nederlandstalige kamer van de Erkenningscommissie van geneesheren-specialisten in de urgentiegeneeskunde : 1 op de voordracht van de faculteiten van geneeskunde, de volgende artsen : Gillet, Jean-Bernard, Libin; Meulemans, Agnes, Equihen-Plage; Hubloue, Ives, Meise; Beckers, Rudi, Mechelen; Lemoyne, Sabine, Destelbergen; Hachimi Idrissi, Saïd, Dilbeek; Monsieurs, Koen, Willebroek; Beaucourt, Luc, Antwerpen; 2 op de voordracht van hun beroepsvereniging, de volgende artsen : Stroobants, Jan, Brecht; Vandevelde, Karel, Knokke-Heist; Vantroyen, Barbara, Hasselt; Demeyer, Ignace, Mechelen; Mennes, Jozef, Brecht; Heylen, René, Genk; De Soir, Maria, Meise; Sinjan, Erik, Mechelen. Art. 2. Worden benoemd voor een termijn van zes jaar tot lid van de Franstalige kamer van de erkenningscommissie van geneesheren-specialisten in de urgentiegeneeskunde : 1 op de voordracht van de faculteiten van geneeskunde, de volgende artsen : Janssen, Nathalie, Neupré; 19

20 Weber, Laurence, Seraing; Meert, Philippe, Elsene; Thys, Frédéric, Wavre; Mols, Pierre, Beersel; Melot, Christian, Vorst; 2 op de voordracht van hun beroepsvereniging, de volgende artsen : Gobbe, Pascale, Jemeppe-sur-Sambre; Jacques, Jean-Marie, Ecaussinnes; Lebaupin, Catherine, Sint-Lambrechts-Woluwe; Todorov, Peter, Braine-le-Château; Bastin, Christiaan, Lasne; Guerisse, Fabien, Quévy. Art. 3. Dit besluit treedt in werking de dag waarop het in het Belgisch Staatsblad wordt bekendgemaakt. Brussel, 18 oktober Mevr. L. ONKELINX VLAAMSE OVERHEID Publicatie 23/11/ OKTOBER Besluit van de Vlaamse Regering tot vastlegging van de lijst van de <bachelor>- en masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen De Vlaamse Regering, Gelet op het decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen, artikel 53/1, ingevoegd bij het decreet van 1 juli 2011 en gewijzigd bij de decreten van 13 juli 2012, 21 december 2012, 12 juli 2013 en 19 juli 2013; Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 14 juni 2013 tot vastlegging van de lijst van de bacheloren masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen; Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 16 oktober 2013; Op voorstel van de Vlaamse minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel; Na beraadslaging, Besluit : Artikel 1. De lijst, opgenomen in de bijlage die bij dit besluit is gevoegd, legt de bachelor- en masteropleidingen vast van het academiejaar , die per instelling aangeboden worden in overeenstemming met de onderwijsbevoegdheid, zoals vastgelegd in artikel 27 tot en met 51 van het decreet van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen. De lijst bevat per instelling en per studiegebied, deel van een studiegebied of cluster van studiegebieden, de volgende gegevens : 1 graad en kwalificatie van de opleiding; 2 afstudeerrichtingen binnen de opleidingen; 3 vestiging waar de opleiding c.q. afstudeerrichting aangeboden wordt. Art. 2. Het besluit van de Vlaamse Regering van 14 juni 2013 tot vastlegging van de lijst van de bacheloren masteropleidingen die per instelling worden aangeboden in het hoger onderwijs in Vlaanderen, wordt opgeheven. Art. 3. Dit besluit heeft uitwerking met ingang van het academiejaar Art. 4. De Vlaamse minister, bevoegd voor het onderwijs, is belast met de uitvoering van dit besluit. Brussel, 25 oktober De minister-president van de Vlaamse Regering, K. PEETERS De Vlaamse minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, P. SMET 20

21 TER INFO 21

22 VERSLAG STUDIENAMIDDAG HOOFDVERPLEEGKUNDIGEN SPOEDGEVALLENDIENSTEN VVVS 15 NOV 2013 Geert Berden Hoofdverpleegkundige Spoedgevallendienst St Trudo ZH, Sint Truiden Vlaams eisenkader Dit is de nieuwe visitatie-wijze van de Vlaamse overheid. Hierover kan en mag er voorlopig (tot de goedkeuring van de minister)) nog niet uitgebreid gecommuniceerd worden. Een aantal high-lights worden gesitueerd. Actueel zal 26% van de ziekenhuizen de JCI-accreditatie opnemen, 45% de NIAZ-norm. De toetsingen zullen onaangekondigd gebeuren en zullen herhaald worden bij vastgestelde tekorten. De toetsings-inhoud wordt actueel opgesteld met betrokkenheid van beroepsverenigingen en ziekenhuisvertegenwoordigers. Uitgangspunt bij deze zijn sowieso de erkenningsnormen (juridisch). Het in back-up organiseren van de permanenties externe en interne MUG zal zeker een aandachtspunt zijn (dat bij ext MUG er toch nog steeds een andere ploeg in huis kan gevolg geven aan een interne MUGoproep). Enkel als geen patiënt op spoed verblijft kan één van de 2 verpleegkundigen spoed, deel uitmakend van de basispermanentie, elders in het ziekenhuis ingezet, ten alle tijd terug oproepbaar en inzetbaar voor spoed. Ook het beschikbaar zijn van een activatieplan extra personeel bij rampen zal gevisiteerd worden. Financiering Er werd vanuit de hogere overheid.gestart met een nieuw financieringssysteem Spoedgevallendiensten. In 2013 al voor 10% van de financiering van toepassing, vanaf 2017 zal dat geheel van toepassing worden. In essentie worden de spoedgevallendiensten gefinancierd vanuit: - budget financiële middelen (+/- 39% financiering; cfr B2 en B4 verpleegdagprijs) Van hieruit vergoeding van de verpleegkundige/verzorgende prestaties - medische honoraria (+/- 41% financiering) Onderscheid spoednomenclatuur: - A honoraria remgeld-bijdrage van 23 tot 38 (4 tot 19 WIGW) - C honoraria (voor bijkomende arts) 19 tot 43 (geen remgeld-bijdrage) - permanentie nomenclatuur - aangevuld met supplementen honoraria en materiaal. Deze regeling stuit toch wel op ernstige bezorgdheid vanuit de spoedartsen. In de nieuwe regeling worden: - ook ambulante prestaties vergoed (was niet zo in de oude regeling) - vergoedingen gedaan ifv het aantal opnames via spoed (van waaruit door sommigen de bezorgdheid dat het aantal oneigenlijke opnames via spoed zal toenemen, het oneigenlijk gebruik van spoed dreigt gestimuleerd te worden?) Ook verschuift er een aanzienlijk budget, betreffende monitoring, naar IZ Dit alles binnen een gesloten budget-toewijzing met een herverdeling van de punten. 22

23 Vanuit het budget financiële middelen worden volgende diensten gefinancierd: verpleegeenheden, medische technische diensten, apotheek en chirurgisch dagziekenhuis. Deel B beslaat 90% v d werkingskosten budget financiële middelen. (A 9% en C 1%). B4 betreft MUG, MUG-registratie, PIT en BBT-premies. 5% van het nationaal budget ziekenhuis-financiering gaat naar de spoedgevallen-financiering. Er zullen supplementaire valideringen (financieringspunten) gebeuren voor patiënten die vanop spoed worden opgenomen op intensieve zorgen, stroke-unit, psychiatrie / kind / zorginstellingen / leeftijdsbasis / tijdens avond- en nachtdiensten (en uren). (waarbij financiering actueel zowat met 7 jaar vertraging gaat gebeuren) Rekenkundige vaardigheden Winnaar van de thesisprijs Marc Weeghmans! Situering resultaten thesis / onderzoek rekenkundige vaardigheden ziekenhuisverpleegkundigen. Belangrijk om in deze stimulerende initiatieven te (blijven) nemen. De fiere laureaat van de thesisprijs Jan Lambrechts geflankeerd door de ondervoorzitter Christian Gilot en de voorzitter Door Lauwaert. REAppropriate studie Situering van een onderzoek dat binnenkort zal opgestart aangaande de ervaren zinloosheid van reanimatie-pogingen bij hulpverleners préhospitaal. Zou in zowat 50% van de reanimaties alzo ervaren worden Spoedgevallenverpleegkundigen en -diensten zullen hierin benaderd worden om te participeren. Er zou uitleg gegeven worden (in groep of via 10 film-instructie) en vervolgens zou de hulpverlener bevraagd worden via computer over zijn/haar laatste buitenshuis reanimatie (15 tijdsbelasting). Zou in België en nadien ook internationaal worden uitgerold. Ziet er alvast interessant uit. 23

24 Werklastmeting Vervolgstudie die zal worden gedaan in Vlaanderen over de verpleegkundige werklastmeting op spoedgevallendiensten. Hierbij zullen tevens de tevens de oude gegevens worden geüpdatet. Er zal opnieuw gebruik gemaakt worden van de Jones Dependency Tool. Verdient aanbeveling. Psychiatrische patiënten Resultaten van een uitgevoerd onderzoek naar psychiatrische patiënten op spoedgevallendiensten in Vlaanderen. 6.5% van de patiëntenpopulatie op deze diensten was psychiatrisch van aard. Een belangrijk deel van deze bedroeg stoffenmisbruik en depressies. Het blijkt daarbij duidelijk dat spoedgevallenverpleegkundigen een lagere empatische zorg-betrokkenheid hebben naar deze patiëntengroep (opvallend meer bovendien in de provincie Antwerpen). Ongetwijfeld een belangrijk sensibilisatie en werkpunt binnen onze diensten naar de toekomst toe. Deskundigheidsbevordering rond suicide Situering van een onderzoek dat actueel stilaan opstart in Vlaanderen (naar analogie van buitenlands voorbeeld) naar mogelijkheden betreffende deskundigheidsbevorderende interventies naar de zorg voor suicide-patienten. Patiententransfer IPRA-studie zoals opgezet vanuit 5 (vnl) Limburgse ziekenhuizen naar patiënten-transfer vanuit dienst Spoedgevallen. Daarbij de focus op faalwijzen, oorzaken, oplossingen en bijhorend eindrapport. De onderwerpen betreffende dossier, medicatie en anamnese duidelijk als (terechte) werkpunten. Daarrond een duidelijk instellings-overstijgende herkenning en situeerbaarheid. Impact vanuit artsen, ondersteunende diensten en werkdruk. Op inwendige afdelingen is het dossier een extra aandachtspunt. Te verwachten oplossingen daarbij naar: planning, digitale patiëntendossiers, transparantie bedbeschikbaarheid en verloren voorwerpen. De 10 geboden van de patiententransfer! Daarbij, zo maximaal mogelijk (hetgeen niet altijd zal kunnen) de patiënt rechtstreeks te laten overdragen door de verpleegkundigen zelf, bij voorkeur deze die betrokken zijn met de meerderheid van de zorg voor kwestieuze patiënt. 24

25 BelSECT BVNV BVPV BVRV NVKVV ORPADT UROBEL VBVK VLAS VOGV VVIZV VVOV VVRO VVVS Politiek memorandum 2014 van de Vlaamse Verpleegunie voor de politieke partijen in hun voorbereiding voor de regionale, federale en Europese verkiezingen van 25 mei Namens de grootste beroepsgroep in de gezondheidszorg vraagt de Vlaamse Verpleegunie om expliciet betrokken te worden bij de concretisering van het beleid in de gezondheidszorg, zowel op het regionale als het federale en Europese niveau. Vlaamse Verpleegunie De Vlaamse Verpleegunie is een koepelorganisatie van algemene en specialistische verpleegkundige beroepsorganisaties in Vlaanderen en Brussel. Die unieke samenwerking garandeert een gemeenschappelijke basis voor aandachtspunten die belangrijk zijn voor verpleegkundigen uit alle geledingen van de zorgsector. De Vlaamse Verpleegunie vertegenwoordigt meer dan 90% van de verpleegkundigen, aangesloten bij een verpleegkundige beroepsorganisatie. De ledenverenigingen van de Vlaamse Verpleegunie zijn: BelSECT -BVNV - BVPV - BVRV - NVKVV - ORPADT - UROBEL - VBVK - VLAS VOGV - VVIZV VVOV VVRO VVVS. Die sterke structuur van de Vlaamse Verpleegunie toont zich ook in de AUVB (Algemene Unie van Verpleegkundigen van België): de Vlaamse vertegenwoordiging in de AUVB bestaat voornamelijk uit leden van verenigingen van de Vlaamse Verpleegunie. Prioriteiten Hierna volgt een lijst van prioriteiten die de Vlaamse Verpleegunie dringend gerealiseerd wil zien om blijvend een hoge kwaliteit van zorg te kunnen garanderen. Ze biedt haar medewerking aan en vraagt inspraak in discussies en beslissingen. De Vlaamse Verpleegunie vraagt: Regionaal Volksgezondheid Algemeen de uitbouw van een regionale versie van het kadaster: een toegankelijk model voor registratie van verpleegkundigen en zorgkundigen per sector en per specialisatie, met informatie over tewerkstelling en opleiding. De Vlaamse Verpleegunie wenst een tool te ontwikkelen en te implementeren met ondersteuning van externe partners; uitbouw van een orgaan voor de ontwikkeling van verpleegkundige procedures en van multidisciplinaire staande orders in de zorginstellingen, ten behoeve van de verpleegkundige praktijk en gesteund op Evidence Based Nursing; evenwichtig samengestelde multidisciplinaire teams mét voldoende verpleegkundigen in de chronische zorg, ouderenzorg, thuiszorg, eerstelijnsgezondheidszorg, geestelijke gezondheidszorg evenals in de ziekenhuizen en de concrete omschrijving van hun rol als verpleegkundige binnen deze teams; financiële ondersteuning van de werking van de Vlaamse Verpleegunie en structurele subsidies voor projecten van de Vlaamse Verpleegunie. 25

26 Structureel overlegorganen (zoals de Federale Raad voor Verpleegkunde (FRV) en de Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen (NRZV)) op regionaal niveau, toegespitst op de regionale bevoegdheden; verpleegkundigen moeten op basis van hun numerieke sterkte en hun essentiële bijdrage in de gezondheidszorg aanwezig zijn in al de beslissings- en beheersorganen in de verzorgingsinstellingen en in de overleg- en beslissingsorganen zowel op federaal als op communautair niveau; het Platform voor Nederlandstalige thuisverpleegkundigen in Vlaanderen en Brussel formeel erkennen als specifiek overlegorgaan voor TV en betrekken in de beleidsvoorbereiding; oprichting van de Verpleegkundige Adviesraad in de ziekenhuizen; een vlotte en gestructureerde samenwerking met de bevoegde overheid en ambtenaren. Normering financiering van leidinggevenden bovenop de huidige personeelsnorm; een gepaste honorering en aangepaste ondersteuning van de hoofdverpleegkundigen (loonspanning van 35% t.o.v. bachelor); verhoging van de basispersoneelsnormen in de gezondheidszorg; integratie van functiedifferentiatie - en van taakherschikking waar noodzakelijk, wenselijk en mogelijk met aangepaste honorering; erkenning en financiering van verpleegkundig specialisten (clinical nurse specialist); het is zeer belangrijk om expertfuncties doorheen het volledig pad van de patiënt in te zetten, ook in de ambulante zorg. Het is opportuun om een verpleegkundig specialist toe te wijzen aan een zorgprogramma, een patiëntenpopulatie, en dit gebaseerd op het aantal (nieuwe) patiënten in een zorgomgeving; financiering van oplossingen ter vermindering van de buitensporige administratieve druk op verpleegkundigen; uitbouw van administratieve ondersteuning in alle sectoren; voldoende omkadering die aangepast is aan de workload van verpleegkundigen tijdens de nachtshiften; de inschakeling van verpleegkundigen- ziekenhuishygiënisten in alle werkomgevingen van de gezondheidszorg, inclusief de uitbouw van een relevante structuur om hun werking te realiseren. Welzijn en Gezin deelname door verpleegkundigen aan de opbouw van preventiecampagnes of het implementeren van kennis (bv. valpreventie bij bejaarden, preventie van roken en alcoholmisbruik, van zelfmoord bij jongeren en ouderen, uitbouw van een geheugenkliniek, kankerscreening); verpleegkundigen als doelgroep integreren in preventiecampagnes tegen stress en burn-out; organisatie van aan arbeidstijden aangepaste kinderopvang. Ouderenzorg optrekken van de normering en aanpassing van de personeelsomkadering in de woonzorgcentra (WZC), onder meer met een verpleegkundige leidinggevende structuur (cf. Advies NRV- werkgroep extramurale zorg); extra middelen en voldoende personeel voor de volledige uitrol van het zorgprogramma voor de geriatrische patiënt (KB ); omzetten van proefprojecten zorgprogramma geriatrie in reguliere financiering. Permanente vorming registratie van de accreditatie van permanente vorming. De Vlaamse Verpleegunie stelt voor hier zelf een uitvoerende rol in te spelen, mits financiële ondersteuning van externe partners; honorering voor vormingsinspanningen; financiering van volwaardige vervanging van verpleegkundigen tijdens vormingsmomenten. Onderwijs structurele en financiële ondersteuning van de begeleiding van studenten verpleegkunde; erkenning van de functie van mentoren; financiering van (de organisatie van) permanente vorming en specialisatie in scholen en beroepsorganisaties; 26

27 ontwikkeling en ondersteuning van moderne leermethoden (cf. e-learning cf. project FOD CIPIQ s in de thuisverpleging, portfoliomanagement, elektronische databanken), met bijzondere aandacht voor de kwaliteit van dat onderwijs; promotie en financiering van het verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek; een coherente en gestructureerde ondersteuning en verspreiding van het verpleegkundig onderzoek; continuering van de Vlaamse overheidssteun voor het Platform Wetenschap en Praktijk; promotie van het verpleegkundig beroep in het secundair onderwijs, vooral in het ASO; promotie van het beroep van verpleegkundige, vroedvrouw en zorgkundige binnen de gemeenschappen van de nieuwe Belgen; participatie van beroepsorganisaties in overlegorganen over curricula verpleegkundig onderwijs; onderzoek naar de wenselijkheid van het oprichten van een (rechtstreekse) academische opleiding verpleegkunde. Federaal Sociale Zaken en Volksgezondheid permanente structurele erkenning en financiële ondersteuning van de verpleegkundige beroepsorganisaties (via Algemene Unie der Verpleegkundigen van België); onmiddellijke uitrol van het vastgelegde BBT/BBK-systeem - in alle sectoren waarin verpleegkundigen werken - met de mogelijkheid tot nieuwe BBT (bijzondere beroepstitels) en BBK (bijzondere beroepsbekwaamheden) in een nader te bepalen kader; uitbouw van een flexibel en geactualiseerd systeem voor erkenning en honorering van verpleegkundige specialisaties; erkenning van het verpleegkundig consult en verpleegkundig voorschrift, met specifiek RIZIVidentificatienummer voor de voorschrijvende verpleegkundige (cf. reeds bestaande Verpleegkundig Consult in de thuisverpleging); erkenning en financiering van verpleegkundig specialisten: er is een duidelijke vraag naar een erkenning van verpleegkundige klinische expertfuncties in de zorg, het verkrijgen van een mandaat voor de organisatie van een verpleegkundig consult in een zorgpad (erkenning van deze intellectuele acte als een belangrijke component in de totaalzorg voor een patiënt en zijn omgeving) en een erkenning en registratie van verpleegkundige (expert)functies om een verpleegkundig voorschrift te kunnen uitvoeren; een gepaste honorering en aangepaste ondersteuning van de hoofdverpleegkundigen (loonspanning van 35% t.o.v. bachelor); financiering van 1 FTE begeleidingsverpleegkundige per 100 patiënten ter ondersteuning van startende verpleegkundigen; positionering van de psychiatrisch verpleegkundigen binnen de vermaatschappelijking van de zorg; honorering van opdrachten van psychiatrische verpleegkundigen binnen de RIZIV-nomenclatuur van de thuisverpleegkunde; installeren van een reflectiekamer ethiek in de instellingen, met een begeleidende en raadgevende rol wat betreft de ethische aspecten van de zorg; KB nr. 78 updaten en harmoniseren met respect voor de identiteit van het verpleegkundig beroep (o.m. actualisering van termen); Het wettelijk mogelijk maken dat verpleegkundigen welbepaalde verpleegkundige handelingen kunnen aanleren aan naasten, die dagdagelijks zorg dragen voor patiënten; erkenning van het pas ontwikkelde beroepsprofiel verpleegkunde; ontwikkelen van een beroepsprofiel voor de thuisverpleegkundige; omzetting in wetgeving van het advies met betrekking tot het beperken van de uitoefening van de verpleegkunde door vroedvrouwen in de toekomst (cf. Advies Nationale Raad voor Verpleegkunde ); uitbouw van een orgaan voor de ontwikkeling van verpleegkundige procedures en van multidisciplinaire staande orders in de zorginstellingen, ten behoeve van de verpleegkundige praktijk en gesteund op Evidence Based Nursing; 27

28 oprichting van een instituut om overlegde antwoorden op de uitdagingen in de gezondheidszorg te waarborgen, zoals bepaald in het Vlinderakkoord, en vertegenwoordiging van de verpleegkundigen binnen dit instituut; verpleegkundigen moeten op basis van hun numerieke sterkte en hun essentiële bijdrage in de gezondheidszorg aanwezig zijn in al de beslissings- en beheersorganen in de verzorgingsinstellingen, alsook in de overleg- en beslissingsorganen op federaal en communautair niveau; een professionele aanwezigheid van de verpleegkundigen- ziekenhuishygiënisten in alle werkomgevingen van de gezondheidszorg, inclusief de uitbouw van een relevante structuur om hun werking te realiseren. vlotte en gestructureerde samenwerking met de bevoegde overheid en ambtenaren. Justitie - en vroedvrouwen- experten in strafzaken en burgerlijke zaken. Arbeid baarheid van deeltijdse leidinggevende opdrachten; verpleegkundigen. Het systeem van betaald educatief verlof dient naar alle sectoren (privé- en overheidssector) te worden uitgebreid. De verpleegkundigen die in opleiding gaan, moeten op het terrein worden vervangen, zodat de patiënten en de teams niet in de problemen geraken. Europees erkende vertegenwoordiging en inspraak in voor verpleegkundigen relevante Europese beleidsorganen. Motivatie De gezondheidszorg staat voor tal van uitdagingen: federale structuren worden omgevormd naar nieuwe structuren in de deelstaten. De federale verantwoordelijkheden vragen een nieuwe definitie en uitwerking. Daarnaast zorgen een aantal factoren zoals de versnelde vergrijzing van de bevolking, de voortschrijdende medisch-technologische innovatie en de nood aan beheersen van de uitgaven van de gezondheidszorg dat ook de verpleegkunde voortdurend evolueert en tegemoet moet komen aan nieuwe noden. In die gezondheidszorg merken we eveneens een aantal tendensen: niet alleen acute maar ook chronische zorg is belangrijk, interdisciplinair werken, zowel intra-als trans- en extramuraal,. Daar ligt de uitdaging en de opdracht van de Vlaamse Verpleegunie: die evolutie van dichtbij volgen, tijdig nieuwe noden aan zorg definiëren en oplossingen aanreiken, samen met andere beroepsgroepen, maar ook in afstemming tussen de diverse deelsectoren binnen de verpleegkunde. In haar werking baseert de Vlaamse Verpleegunie zich op 2 pijlers: 1. Kwaliteitsvolle zorg Goede verpleegkundige zorg is doeltreffend, efficiënt, tijdig, veilig, billijk, patiëntgestuurd, continu, geïntegreerd en evidence based. Zorg is eveneens toegankelijk voor iedereen. De Vlaamse Verpleegunie wil een belangrijke rol spelen zowel in het curatieve (CURE), in het zorgende (CARE) als in het preventieve aspect van de verpleegkunde. Om kwaliteitsvolle zorg waar te maken, kiezen we als Vlaamse Verpleegunie om te werken aan: zorg gebaseerd op actuele kennisbronnen (evidence based nursing) zorg die voldoet aan ethische criteria zorg die voldoet aan economische criteria meetbare en resultaatgerichte zorg 28

29 2. De verpleegkundige als professional Competente verpleegkundigen staan borg voor kwaliteit. Dat vereist een performante basisopleiding, een ruim gamma in levenslang leren, integratie van verpleegwetenschappelijk onderzoek, functiedifferentiatie gebaseerd op expertise, een evenwichtige taakherschikking, interdisciplinaire samenwerking in de dagelijkse praktijk, begeleiding van stagiairs en starters in het werkveld, verantwoord leiderschap, aangepaste werkdruk en erkenning van het beroep. Die pijlers en accenten vormen de basis van alle prioriteiten in bovenstaande lijst; een omvangrijk pakket van maatregelen. Toch is een coherente invulling essentieel om ook in de toekomst over voldoende gekwalificeerde verpleegkundigen te beschikken ten einde een kwalitatief hoogstaande en veilige zorg te garanderen in Vlaanderen en in België. Mede in het licht van de staatshervorming dringt intensief overleg met alle overheden, regionaal, federaal en Europees zich op. De Vlaamse Verpleegunie is hiervoor gesprekspartner bij uitstek omwille van haar brede vertegenwoordiging. Contact Coördinator: Heidi Vanheusden, 02/ , 0496/ Voorzitter: Ludo Meyers Ondervoorzitter: Kris Vaneerdewegh Penningmeester: An Demol Secretaris: Brigitte Claes Website: 29

30 IN MEMORIAM Op 11 december 2013 overleed onze zeer gewaardeerde collega Domien Limbourg, hoofdverpleegkundige Spoedgevallendienst OLV Ziekenhuis Aalst. De uitvaart van Domien vond plaats in intieme kring. Met goede herinneringen aan een gewaardeerd mens. In gedachten bij je. We hopen dat familie, vrienden en collega s de kracht vinden om dit verlies te dragen. Veel sterkte toegewenst namens bestuur VVVS If I say shut your eyes If I say look away Bury your face in my shoulder Think of a birthday The things you put in your head They will stay here forever Our blood is cold And we're alone, love But I'm alone with you Help me to carry the fire We will keep it alight together Help me to carry the fire It will light our way forever 30

31