Nieuwbouw Driepunt Hendrik Ido Ambacht. Casestudie BREEAM

Transcriptie

1 Nieuwbouw Driepunt Hendrik Ido Ambacht Casestudie BREEAM

2 2 Inhoud SITUATIE PROJECT... 3 GEBOUWINFORMATIE... 5 INNOVATIEF EN MILIEUBESPAREND ONTWERPEN... 6 MILIEUBESPAREND BOUWEN... 8 BREEAM-NL ASPECTEN TIPS VOOR EEN VOLGEND PROJECT PRE-ASSESSMENTSCORE... 11

3 3 Situatie project 52 jaar terug ging Bolidt van start vanuit de visie dat er met kunststof veel meer mogelijk was. Bolidt stond aan de basis van een doorbraak, door conventionele materialen als hout en metaal te vervangen door thermohardende kunststoffen. Op bruggen, bij de aanleg van railinfrastructuur en in de scheepsbouw. Maar ook in de utiliteitsbouw, waar vloersystemen en parkeerdaken voortdurend door Bolidt werden geïnnoveerd. De kracht van Bolidt is de kracht van het materiaal. Thermohardende kunststof biedt het beste van twee werelden. Functionaliteit staat natuurlijk voorop. De kunststoffen van Bolidt zijn slijtvast, onderhoudsvriendelijk en door hun elasticiteit scheurbestendig. Het materiaal is poriëndicht en dus uitermate geschikt voor toepassing in omgevingen waar de nadruk ligt op hygiëne. In ziekenhuizen bijvoorbeeld. Er zijn varianten die agressieve oplosmiddelen weerstaan, brandbestendig, geluidsremmend of warmte-isolerend zijn. Voor iedere specifieke situatie is er een pasklare oplossing. Thermohardend kunststof is een veelzijdig materiaal bij uitstek. De kunststoffen van Bolidt kunnen daardoor worden toegepast op de meest uiteenlopende plaatsen. Bolidt levert slijtlagen, ondersabelingen en scheepsdekken. Maar ook crash test dummy s en gevelpanelen. Een bijzondere toepassing is die in onderzeeboten van de Koninklijke Marine. Bolidt ontwikkelde een systeem waarbij de in kunststof gegoten accu s naadloos met de huid van de onderzeeër zijn verbonden en zelfs de grootste schok kunnen weerstaan. De voordelen van kunststof ten opzichte van conventionele materialen worden in de markt onderkend. Wij blijven actief zoeken naar segmenten waar producten een toegevoegde waarde kunnen hebben. Innovatie is onze tweede natuur. Wat vandaag niet mogelijk is, is dat morgen misschien wel. Het oog wil ook wat. Omdat de kunststoffen van Bolidt bij het aanbrengen vloeibaar zijn, ontstaat een naadloos en egaal oppervlak. Bijna alle kleuren zijn beschikbaar. Effen of gemêleerd. Patronen kunnen worden gecreëerd, parelmoer kan worden toegevoegd. Ook het opnemen van een print of schildering is mogelijk. Zelfs 3D-effecten kunnen worden aangebracht. De esthetische mogelijkheden zijn vrijwel onbegrensd, het resultaat zonder uitzondering fraai. Vloersystemen van Bolidt worden in vorm- en kleurgebruik tot in de finesses afgestemd op het interieurdesign. De volgende 50 jaar Kijkend naar het DNA van Bolidt en naar trends in de wereld zoals de toename van de wereldbevolking, de toenemende vraag naar voedsel en energie, het groene bewustzijn en snel opvolgende technologische ontwikkelingen, focussed Bolidt zich op de technische ontwikkelingen in de volgende thema s: 1. Hygiëne 2. Design 3. Energie 4. Veiligheid 5. Duurzaamheid Een aantal grote ontwikkelingen staan voor de deur. Bovenstaande thema s kunnen wij niet alleen bedienen om ook de volgende 50 jaar innovatief te zijn, daarvoor zijn de onderwerpen te divers en te specialistisch. We gaan ons versterken op gebied van kennis en faciliteiten. Zo zullen we binnen nu en 2 jaar een volledig nieuw magazijn en ontwikkelingscentrum realiseren om onze productontwikkeling te boosten. Op gebied van kennis is samenwerken het centrale thema. Denktanks per thematische drijfveer worden opgericht.

4 4 Parallel hieraan zullen we een Experience Center starten waar op een creatieve manier, zowel virtueel als fysiek inzicht kan worden verkregen welke technische eigenschappen onze materialen hebben. Zo proberen we onze stakeholders bewust te maken als het gaat over de veelheid van mogelijkheden die onze materialen bieden.

5 5 Gebouwinformatie Opdrachtgever: Bolidt Kunststoftoepassingen BV BREEAM adviseur : Adamasgroep Arnhem BREEAM assessor : n.n.t.b. Bouwjaar : Ontwikkeling 2015, realisatie 2016 Architect : Lüchinger Architecs, Rotterdam Constructeur: IMd Raadgevens Ingenieurs, Rotterdam Installatieadvies en Commissioning Beekink Installatieadviseurs, Nieuwerkerk aan den IJssel Aannemer: W-Installateur: E-Installateur: Functies: Bouwaard: BREEAM-score: n.n.t.b. n.n.t.b. n.n.t.b. kantoorfunctie, bijeenkomst, industrie en laboratorium staalskeletbouw >70% Categorie Excellent Opp. kantoor: m² Opp. industriefunctie: m² Opp. Bijeenkomst m² Opp. Laboratorium 616 m² invullen Opp. terrein: Opp. verkeersruimte: 135 m 2 Opp. opslagruimte: 1,047 m 2 EPG score gecombineerd: 0.42 Rc-waarden: 3,5 m²k/w (vloer), 4,5 m²k/w (gevel), 6 m²k/w (dak) Koeling/verwarming: Warmtepomp (Lage temperatuur systeem) /VRF-systeem Warmtapwater: gasgestookte boiler Ventilatie: WTW via VRF-systeem (kantoor) Verlichting: LED-verlichting v.v. daglichtschakeling en aanwezigheiddetctie Bouwtijd: Medio 2017

6 6 Innovatief en milieubesparend ontwerpen De nieuwbouw van het Experience Centre van Bolidt te Hendrik Ido Ambacht kent de volgende noemenswaardige duurzame ontwerpkeuzes: Locatie Er is voor gekozen op een eerder bebouwd stuk grond te bouwen, en deze te saneren waardoor er niet onnodig natuur opgeofferd hoeft te worden voor verharding. Gezondheid en binnenklimaat Er wordt gestreefd naar een omgeving die optimaal comfortabel is om in te werken en te verblijven. Met een hoge klimaatklasse en aanpasbaar binnenklimaat, waar medewerkers zelf invloed in hun omgeving kunnen hebben. Verlichting, zonwering en ventilatie is individueel per zone bedienbaar. Dit heeft directe invloed in werkplezier en productiviteit Energiezuinigheid Door subbemetering van afzonderlijke energiestromen wordt inzichtelijk gemaakt waar binnen het experience centre energie wordt verbruikt. Hierdoor is sturing mogelijk en kan verspilling makkelijk tegengegaan worden. Daarnaast wordt er een zeer energiezuinig gebouw gerealiseerd, door energiezuinige LED verlichting, verwarming en koeling door een warmtepompsysteem en het toepassen van PV panelen. Deze maatregelen leiden tot de volgende energetische gebouwprestaties: jaarlijks jaarlijks / m2 BVO VERWACHTE ENERGIEBEHOEFTE gebouwgebonden installaties MJ 265 MJ/m kwh 73 kwh/m² DUURZAME ENERGIE MJ 162 Mj/m² kwh 45 kwh/m² DRINKWATER verwacht gebruik* 4,2 m3/persoon * o.b.v. gemiddeld toiletbezoek per persoon per dag: 5,9 keer Afvalbeheer Zowel tijdens de bouw als na die tijd is er veel aandacht voor afvalscheiding en beheer. Van de aannemer wordt gevraagd om een excellent afvalbeheer tijdens de bouw te hanteren, waarbij zo min mogelijk afval wordt gegenereerd en het afval dat ontstaat gescheiden wordt opgehaald en zo veel mogelijk gerecycled.

7 7 Bolidt besteedt veel aandacht aan afvalrecycling. Retour materiaal wordt voor 100% gescheiden. Restmateriaal wordt direct hergebruikt of opgewerkt tot een bruikbaar restproduct, zoals uitvullagen. Door de grote verscheidenheid in markten en producten is er altijd een goede bestemming te vinden. Ook alle lege blikken en vaten worden teruggenomen en in-house hergebruikt (Grüne Punkt). Beschadigde verpakkingen gaan naar een gecertificeerde verwerker, die het materiaal bewerkt voor gebruik in andere producten. Restmateriaal vanaf een project gaat direct mee retour voor hergebruik. Afvalbeheer vloeit door in de DNA van de gehele organisatie: Zorgvuldige selectie van grondstofleveranciers Bolidt stelt hoge eisen aan haar grondstofleveranciers. Hier worden duurzaamheidscriteria nadrukkelijk meegewogen. Daarom zoeken wij onze leveranciers dichtbij, zodat grondstoffen kunnen worden aangeleverd met zo min mogelijk transport. Onnodige CO2-uitstoot wordt daarmee voorkomen. Onze leverancier van grof en fijn zand hebben we gekozen vanwege zijn intensieve programma om bij de afgravingen de natuur direct te herstellen. Prefab De ontwikkelingen bij Bolidt op het gebied van prefab productie, waarbij het volledig uitgeharde eindproduct wordt gemaakt in Hendrik-Ido-Ambacht, zorgen ervoor dat de toch al geringe hoeveelheid afval die Bolidt genereert, tot nul wordt gereduceerd. Zelfs eventuele zaagresten worden gebruikt als monstermateriaal. Binnen de prefab systemen wordt het bovendien mogelijk om direct isolatiemateriaal op te nemen. Met name in de scheepsbouw levert dit een enorme besparing in brandstofverbruik op; een geïsoleerd stalen dek betekent dat er minder energie nodig is voor verwarming- en aircosystemen. Conclusie: prefab systemen leiden tot minder afval, minder energieverbruik en minder CO2- uitstoot. Onze intentie is om prefab in de toekomst nog verder door te voeren. Te denken valt aan de reductie van verpakkingen, het optimaliseren van het verbruik, het waarborgen van de kwaliteit (minder afkeur/reparatie) en het monitoren van de afvalstroom. Onderhoud Bij de ontwikkeling van onze systemen zorgen we er altijd voor dat deze zeer eenvoudig kunnen worden gereinigd. Dit betekent dat bij het schoonmaken vrijwel uitsluitend gebruik gemaakt hoeft te worden van water. De hoeveelheid benodigd water is bovendien beperkt. Uitgekiende inkoop De strakke en efficiënte productieplanning die Bolidt hanteert, heeft tevens zijn weerslag op de inkoop van materiaal. Wij zijn in staat just-in-time in bulkhoeveelheden in te kopen, waardoor het aantal transporten wordt geminimaliseerd. Bovendien werken we met een netwerk van eigen en externe transporteurs, waardoor we een hoogst efficiënte transportplanning kunnen hanteren. Gevolg is dat de CO2-uitstoot voor de aanvoer van materialen beperkt is. Productieplanning Steeds modernere productieplanningen stellen Bolidt in staat zo efficiënt mogelijk te produceren, van wit naar zwart. Met een zorgvuldige planning kunnen we het gebruik van schoonmaakmiddelen reduceren. Het overgaan op bulkverpakkingen voor vloeibare en vaste stoffen en plastic zakken in plaats van blik voor troffelvloeren en screedlayers heeft een besparing voor het milieu opgeleverd. Er is minder grondstof (blik) nodig voor de fabricage van vaten en er hoeven minder vaten gerecycled te worden. Gebarcodeerde voorraad Begin 2012 is Bolidt overgegaan op een verbeterd barcodering systeem, waardoor in één oogopslag artikelen op houdbaarheid, kleur, hoeveelheid en locatie inzichtelijk zijn. Het gevolg is een sterke reductie van menselijke energie en vorkheftruckverkeer op onze locatie. De besparingen voor het milieu zullen binnen afzienbare tijd aantoonbaar zijn.

8 8 Acetonreductie De afgelopen jaren is het acetonverbruik in de productie ten behoeve van het reinigen van mengapparatuur sterk gereduceerd. Oorzaak hiervan is onder andere de overgang naar kleinverpakkingen (van 200 ltr drums naar 20 ltr cans). Daarnaast wordt voor de 1e reiniging vervuilde aceton gebruikt en pas voor de 2e reiniging schone aceton. Alle vervuilde aceton wordt gerecycled (destillatie) en komt terug als nieuw reinigingsmiddel. In 2012 gaat Bolidt over op een milieuvriendelijker en gebruiksvriendelijker reinigingsmiddel dat ook regenereerbaar is. Reductie oplosmiddel Regeneratie oplosmiddel voor reiniging mengmachines productie: ltr. Kleurpasta doseerlijn Een andere ontwikkeling bij Bolidt is de kleurpasta doseerlijn. Voor producten boven de jato wordt een voorraad gehouden van een basishars en 16 pigmentpasta s in plaats van het op bestelling produceren van kleine hoeveelheden. Hierdoor vindt een efficiëntere productie plaats en daarmee een besparing van energie en dus minder CO2-uitstoot. Afvalrecycling In onze fabriek wordt alle afval voor 99% gescheiden. Indien er restmateriaal retour komt van applicatie dat niet direct kan worden hergebruikt, wordt het materiaal opgewerkt tot een bruikbaar restproduct, zoals egalisatiemateriaal. Daarnaast worden alle lege blikken en vaten na gebruik gereinigd en hergebruikt. De door beschadiging onbruikbare verpakkingen worden ingenomen door een professionele afvalverwerker, die het shreddert en gereed maakt voor gebruik in andere producten. Planning Bij Bolidt wordt gewerkt met uiterst strakke applicatieplanningen, die garant staan voor maximale efficiency. Naast het financiële voordeel heeft deze werkwijze ook grote ecologische voordelen. Transport Ook het transport van materialen wordt nauwgezet gepland. Met als doel de hoeveelheid kilometers terug te dringen, waardoor de CO2-uitstoot wordt geminimaliseerd. Specialisten van Bolidt berekenen vooraf exact hoeveel materiaal nodig is. Te weinig materiaal uitleveren betekent immers extra transport om tekorten aan te vullen. Te veel meegeven betekent extra transport om restanten te retourneren. Afval De in eigen beheer ontwikkelde applicatiemachines van Bolidt zorgen ervoor dat in een groeiend aantal projecten 100% verpakkingsvrij wordt gewerkt. Daar waar nog wel wordt gewerkt met mengblikken worden alle restanten opgevangen voor hergebruik. Wanneer ervoor kan worden gezorgd dat restmateriaal volledig uithardt (en het dus niet onder chemisch afval valt) kan ook dit een besparing voor het milieu opleveren. Aan ontwikkelingen op dit gebied wordt momenteel gewerkt. Daarnaast zijn er ontwikkelingen om in de toekomst de middelen die worden gebruikt voor het reinigen van blikken en jerrycans zoveel mogelijk milieuvriendelijk te maken. Momenteel worden de schoonmaakmiddelen, gebruikt om de blikken volledig te reinigen, opgevangen voor hergebruik. Op een aantal locaties beschikt Bolidt over een eigen milieustraat. Alle blikken worden hier in een stikstofbad 100% gereinigd en gerecycled. De lege mengblikken worden beschouwd als oud ijzer en tot nieuwe ijzerproducten verwerkt. Papierloos kantoor Bolidt heeft vergaande stappen gezet om het gebruik van papier tot een minimum te beperken door de invoering van het digitale dossier. Dankzij de supersnelle internetverbindingen en geavanceerd toegepaste informatie-technologie zijn we in staat om een groot deel van de papieren communicatie te digitaliseren en snel te verspreiden waar ook naar toe. Bovendien zijn alle technische uitvoerders voorzien van ipads, waarop alle werkdossiers zijn opgeslagen, in plaats van uitgeprint en samengebonden in mappen.

9 9 Steeds meer informatievoorziening aan architecten en opdrachtgevers verloopt digitaal. Bolidt heeft hiervoor uitstekend materiaal ontwikkeld waardoor een bezoek ter plaatse niet altijd nodig is. Bijkomend voordeel is een meer efficiënte benutting van tijd. Verlichting In het hoofdkantoor van Bolidt in Hendrik-Ido-Ambacht zijn alle ruimtes voorzien van daglichtschakeling, met bewegingsmelders. Bovendien wordt de TL-verlichting geschakeld met hoogfrequente voorschakelapparatuur en is er gekozen voor TL-lampen met zeer hoge lichtopbrengst. Verwarming Het hoofdkantoor van Bolidt is voorzien van een klimaatsysteem, dat zo goed mogelijk gebruikmaakt van de weersomstandigheden. Zo wordt verkoeling van het pand deels verzorgd door automatische regulering van koele buitenlucht, waardoor het gebruik van energieverslindende airco s tot een minimum kan worden beperkt. Bovendien hebben we gekozen voor CV-ketels met modulerende branders, waardoor deze alleen in extreme omstandigheden op vol vermogen hoeven te werken. De luchtcompressoren zijn voorzien van modulerende motoren. Wagenpark Bolidt beschikt over een uitgebreid wagenpark, waarbij we de impact op het milieu nauwlettend in de gaten houden. Zo hebben we gekozen voor personenwagens met bluemotion technologie; een bundeling van technologie gericht op de besparing van brandstof en het verlagen van de CO2-uitstoot en de uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden. Zo zijn de wagens voorzien van een start-stop-systeem en een dynamo die de energie die vrijkomt bij het afremmen omzet in elektriciteit. Schoonmaak pand Door toepassing van nieuwe reinigingstechnieken worden er bij Bolidt slechts 1x per maand chemische stoffen ingezet om vloeren te reinigen. Ook voor hardnekkige vlekvorming in sanitaire ruimtes wordt slechts sporadisch een chemisch product ingezet. Voor de overige reinigingswerkzaamheden wordt uitsluitend water toegepast.

10 10 Milieubesparend bouwen De nieuwbouw wordt gerealiseerd in staalbouw. Naast efficiënt bouwen en afvalvermindering door deze schone bouwmethodiek (groot aandeel prefab bouwdelen), vindt er tijdens de bouw scheiding van afval plaats in minimaal zes stromen. Afvalscheiding en -vermindering zijn onderdelen van het door het bouwteam opgestelde Smart Waste Management Plan. Daarnaast is er een werkplan opgesteld om de milieuimpact van de bouwplaats verder te beperken. In het werkplan staan diverse maatregelen hiertoe. Voorbeelden van beoogde doelen zijn beperking van CO2- uitstoot als gevolg van transport op de bouwplaats, beperking van waterverbruik, minimaliseren lucht en grondwatervervuiling, Daarnaast is er een milieubeleidsplan van kracht en werkt de aannemer volgens een gecertificeerd milieumanagementsysteem (ISO14001). Ook is er in de planvorming rekening gehouden met implicaties van het project voor de ecologie van het plangebied. Er worden maatregelen getroffen die medegebruik van soorten tabellen 2 en/of 3 van de AMvB van de Flora en Faunawet faciliteren, en er wordt onderzocht of er voorzieningen getroffen kunnen worden voor bijzondere natuurwaarden in nauwe samenspraak tussen de ontwikkelaar, opdrachtgever, ecoloog en waterschap. BREEAM-NL aspecten Door middel van maatregelen op 9 hoofdstukken binnen de BREEAM-NL systematiek, wordt gestreefd naar een BREEAM waardering Excellent. Deze score wordt behaald door punten te behalen binnen deze 9 rubrieken van BREEAM. De totaalscore moet daarvoor minimaal 70% zijn. Deze insteek is tijdens de ontwerpfase met alle betrokken stakeholders als leidraad genomen. Voor het behalen van een BREEAM certificering is de adamasgroep ingeschakeld om als BREEAM expert extern namens Bolidt het certificeringsproces te adviseren, te sturen en te begeleiden. Vanuit de assessment-tool volgt ook de benadering van de assessor voor toetsing van het project. De adamasgroep neemt deel aan het ontwerpteam bestaand uit projectmanagement, installatieadviseur, bouwkundigadviseur, constructeur, architect, opdrachtgever en diverse adviserende partijen. Met dit team wordt integraal het ontwerp uitgewerkt volgens en de uiteindelijke bewijsvoering voor het ontwerp gerealiseerd. Tips voor een volgend project Op basis van ervaringen uit dit en voorgaande projecten, vinden wij de volgende aandachtspunten van belang voor een perfect BREEAM-traject: BREEAM zo vroeg mogelijk in het proces opnemen, keuzemoment wel/niet BREEAM nog eerder in proces SO- VO fase, quickscan en keuzelijst met kosten en baten moet leidend worden in zowel de VO als DO-fase, samenwerking met accountant en subsidieadviseur en assessor t.a.v. MIA, EIA, als SDE+ ervaringen met BREEAM maken proces eenvoudiger; ervaring geeft een voorsprong, en kies een FSC Chain of Custody / ISO14001 gecertificeerde aannemer.

11 11 Pre-assessmentscore Gewogen score 72% Excellent AMBITIE MANAGEMENT GEZONDHEID EN COMFORT ENERGIE TRANSPORT WATER MATERIALEN AFVAL LANDGEBRUIK EN ECOLOGIE VERVUILING EXEMPLARY PERFORMANCE