VOORSTEL DRECHTSTEDENBESTUUR

Transcriptie

1 Planning voor procedure: DSB via mail VOORSTEL DRECHTSTEDENBESTUUR Portefeuillehouder Datum (van opstellen stuk) Status behandeling Carrousel E. van de Burgt 23 oktober 2014 nvt Steller Telefoonnummer J. van Dijk Onderwerp Tijdelijke contracten WSW Voorstel 1. Kennisnemen van de brief van AbvaKabo FNV 2. Akkoord gaan met: a. Drechtwerk de mogelijkheid te geven tijdelijke contracten i. te verlengen tot de wettelijke maximale termijn van 36 maanden voor medewerkers uit de handicapcategorie `ernstig`, én medewerkers die in dienst zijn getreden vóór 1 januari 2014; ii. zo veel als mogelijk om te zetten in vaste contracten voor medewerkers uit de handicapcategorie ernstig, na afloop van het tijdelijke contract; hierbij rekening iii. houdend met de persoonlijke omstandigheden van betrokkenen. te verlengen met gemiddeld zes maanden voor medewerkers die in dienst zijn getreden in het eerste kwartaal van b. Het niet verlengen van de tijdelijke contracten van medewerkers die in dienst zijn getreden ná het eerste kwartaal c. Het tot en met 31 december 2014 in dienst nemen van wsw-medewerkers tot het maximum van de taakstelling over 2014, met een tijdelijk contract van zes maanden. d. Portefeuillehouder Werk en Inkomen te mandateren de uitvoering van beslispunt 2a aan te passen indien ná 31 december 2014 blijkt dat de gemeentelijke bijdrage aan Drechtwerk toch boven de 4,7 miljoen uitkomt. e. Medewerkers van het wie het tijdelijke contract wordt beëindigd een prioritaire positie te geven bij het begeleiden naar een participatieplek. Bevoegdheid Drechtstedenbestuur, art. 6 GRD. Toelichting op het voorstel Het DSB heeft op 4 juli 2013 en aanvullend 7 november 2013 besloten tot maatregelen voor de beperking van het aantal werkzame personen binnen de Wsw: 1. Nieuwe kandidaten stromen altijd in op basis van een tijdelijk contract; 2. In de toekomst geen tijdelijke contracten meer omzetten naar dienstverbanden voor onbepaalde tijd, maar waar mogelijk te verlengen tot de invoeringsdatum van de nieuwe wetgeving ter vervanging van de Wsw. Dit met uitzondering van personen waarvan de derde contractperiode voor de invoeringsdatum afloopt. Uitgangspunt bij de besluitvorming was zo slank mogelijk over te gaan naar de Participatiewet. Tijdelijke contracten zouden daarom ook nog slechts worden aangegaan en/of verlengd tot 1 januari Op dit moment is meer duidelijk over met name de bedrijfsmatige, menselijke, en financiële consequenties van het beëindigen van de tijdelijke contracten.

2 pagina 2 Tijdelijke contracten Wsw Het Algemeen Bestuur van Drechtwerk heeft op basis van die consequenties op 24 september 2014 besloten het Drechtstedenbestuur voor te stellen de besluitvorming over de tijdelijke contracten op onderdelen aan te passen. Het AB van Drechtwerk heeft hierbij de volgende overwegingen: a. Bedrijfsmatig Het redelijk abrupt stopzetten van de tijdelijke contracten per 1 januari 2015 zal consequenties hebben voor de bedrijfsvoering. Het werk zal afgebouwd moeten worden, c.q. plekken waar medewerkers nu gedetacheerd zijn zullen opnieuw ingevuld moeten worden. Dit zal zeker financiële consequenties met zich mee gaan brengen. b. Menselijk. Het is niet aannemelijk dat de betrokken werknemers binnen een redelijke termijn kunnen instromen op de arbeidsmarkt maar dat zij langere tijd in een uitkeringssituatie (zo zij daar recht op hebben) zullen verkeren. De kans bestaat dat als gevolg hiervan bij een deel van deze groep complexe problemen ontstaan die een ernstige weerslag hebben op de kwaliteit van leven. Het zal ze per direct in hun portemonnee gaan raken (terug van minimumloon naar uitkering). c. Financieel. In 2015 ontvangen de Drechtstedengemeenten meer rijkssubsidie dan waar eerst van uit werd gegaan, aangezien wordt uitgegaan van de realisatie over Daarmee ontstaat financiële ruimte voor het verlengen van tijdelijk contracten. Voor 2016 en 2017 zal door het beëindigen van tijdelijke contracten de subsidie wel teruglopen. De mate waarin is nog niet duidelijk aangezien het verdeelmodel nog niet definitief is. Tijdelijke contracten kunnen maximaal worden aangegaan voor 36 maanden. Voor die periode mogen maximaal drie opeenvolgende tijdelijke contracten worden afgesloten. Op dit moment zijn er bij Drechtwerk 195 wsw-medewerkers met een tijdelijk contract (139,7 fte). Daarvan bereiken er bij 21 (14,4 fte) vóór 1 januari 2015 een einddatum van het derde tijdelijke contract. Deze 21 worden conform de besluitvorming omgezet naar een contract voor onbepaalde tijd. De overige 174 medewerkers (125,3 fte) kunnen als volgt worden onderscheiden: Medewerker Aantal Fte Voorstel Wsw-indicatie ernstig 31 20,5 verlengen tot max 36 maanden; mogelijkheid om aansluitend een vast contract te geven Indicatie matig, in dienst getreden: - vóór ,6 verlengen tot max 36 maanden - in het eerste kwartaal ,0 verlengen met (gemiddeld) zes maanden - ná het eerste kwartaal ,2 niet verlengen Totaal ,3 Voorgesteld wordt het tijdelijk contract voor medewerkers uit de handicapcategorie ernstig te verlengen tot de maximale termijn van 36 maanden, en Drechtwerk de mogelijkheid te geven na het tijdelijke contract zo veel als mogelijk een vast arbeidscontract af te sluiten. Voor deze medewerkers is het beëindigen van het contract het meest ingrijpend. Met de verlenging van het tijdelijke contract en de mogelijkheid van een vast contract kan maximaal rekening worden gehouden per de persoonlijke omstandigheden en consequenties. Voor medewerkers die in dienst zijn getreden vóór 2014 wordt voorgesteld het tijdelijk contract te verlengen tot de maximale termijn van 36 maanden. Ook voor deze medewerkers is het beëindigen van het tijdelijk contract ingrijpend, aangezien zijn zij al langere tijd een arbeidsrelatie en het bijbehorende inkomen hebben. Met de verlenging van het tijdelijke contract komt meer tijd beschikbaar voor voorbereiding op en begeleiding na het ontslag. Na verlenging eindigen de tijdelijke contracten in de loop van 2016 en de eerste helft van 2017.

3 pagina 3 Tijdelijke contracten Wsw Aan alle medewerkers die in dienst zijn getreden in 2014 is medegedeeld dat het contract eindigt per 31 december Medewerkers die in dienst zijn getreden ná 1 juli 2014 hebben een tijdelijk contract van zes maanden (zie beslispunt 3), dat dus enkele maanden doorloopt in Uitgaande van de beschikbare financiële ruimte wordt voorgesteld het tijdelijke contract van medewerkers die in dienst zijn getreden in het eerste kwartaal van 2014 te verlengen met gemiddeld 6 maanden. Per medewerker wordt nagegaan wat de meest geschikte verlengingsperiode is. Alle contracten eindigen in de loop van Het contract van medewerkers die in dienst zijn getreden ná het eerste kwartaal van 2014 wordt niet verlengd. Deze contracten eindigen per 31 december 2014; een aantal in de eerste helft van Conform de besluitvorming van het DSB worden er met ingang van 1 januari 2015 geen tijdelijke contracten meer omgezet naar een dienstverband voor onbepaalde tijd. Voor wsw-medewerkers waarvan het tijdelijke contract wordt beëindigd geldt dat zij een prioritaire positie krijgen bij de begeleiding naar een plek op basis van de Participatiewet. Afhankelijk van welke activiteiten daar per persoon meest passend kan zijn kan dat een centrale of decentrale participatieplek zijn. Ook voor zover de (nog) niet onder de doelgroep van de participatiewet vallen omdat ze bijvoorbeeld eerst nog een periode WW hebben of andere inkomsten in het huishouden. Bij het voorstel is het verloop van de huidige tijdelijke contracten en de vaste contracten voor de categorie ernstig voor de komende jaren als volgt, omgerekend naar fte voor een heel jaar (bedragen x 1.000): Jaar Fte Loonkosten Toegevoegde waarde Netto kosten , , , , In deze opstelling is er van uitgegaan dat alle tijdelijke contracten voor de categorie ernstig uiteindelijk worden omgezet naar een vast contract. Wsw-medewerkers met een tijdelijk contract ontvangen het minimum loon. Daarvan zijn de loonkosten per jaar per fte. De medewerkers hebben verdiencapaciteit, en genereren daarmee omzet en toegevoegde waarde voor Drechtwerk. De toegevoegde waarde wordt geschat op gemiddeld per fte per jaar. Voor 2015 zijn de netto kosten daarmee 1,4 miljoen. In 2015 staat daar geen hogere wsw-subsidie tegenover, aangezien de subsidie voor 2015 wordt berekend aan de hand van het aantal wsw-ers in Er wordt in 2015 dus wel subsidie ontvangen voor de tijdelijke contracten (uit 2014), maar die wordt ook ontvangen als de tijdelijke contracten worden beëindigd per 31 december Voor 2016 en later wordt wel extra subsidie ontvangen. Het verdeelmodel voor die jaren is nog niet definitief, maar de verwachting is dat de netto kosten in die jaren wel worden gecompenseerd door de extra wsw-subsidie. Realiseren taakstelling Elke gemeente heeft in 2014 een taakstelling: het aantal wsw-ers dat de gemeente geacht wordt in dienst te hebben. Overigens is dat voor 2014 het laatst, binnen de Participatiewet is er geen wswtaakstelling meer. De wsw-subsidie die gemeenten ontvangt is gebaseerd op de taakstelling: in 2014 wordt per wsw-er ontvangen. Indien minder wsw-ers in dienst zijn (onderrealisatie) vervalt de subsidie. Bij een overrealisatie wordt niet méér subsidie ontvangen. Met de invoering van de Participatiewet wijzigt de subsidietoedeling: voor de subsidie in 2015 is de realisatie over 2014 bepalend, met als maximum de taakstelling over Vanuit financieel oogpunt is het dus verstandig de taakstelling 2014 volledig te realiseren. Dat betekent dat zonodig tot het eind van het jaar wsw-medewerkers in dienst worden genomen, tot het maximum van de taakstelling. Nieuwe medewerkers krijgen altijd een tijdelijk contract.

4 pagina 4 Tijdelijke contracten Wsw Gemeentelijke bijdrage De deelnemende gemeenten betalen jaarlijks een bijdrage om de exploitatie van Drechtwerk sluitend te krijgen. Voor 2014 is die bijdrage begroot op 4,7 miljoen. In de meerjarenraming werd tot nu toe steeds uitgegaan van een oplopende gemeentelijke bijdrage. Doordat de rijkssubsidie de komende jaren hoger uitvalt, zal de stijging van de gemeentelijke bijdrage achterwege kunnen blijven. Met het voorstel zoals nu wordt gedaan over de tijdelijke contracten blijft de jaarlijkse gemeentelijke bijdrage binnen de 4,7 miljoen. Daarbij is natuurlijk uitgegaan van de huidige exploitatie en organisatie van Drechtwerk. Wijzigingen daarin, zoals de verzelfstandiging van het leerbedrijf, of het aangaan van een social joint venture bij de BV s hebben hun eigen financiële consequenties. 4,7 miljoen als plafond De gemeentelijke bijdrage van 4,7 miljoen wordt gehanteerd als plafond. Indien ná 31 december 2014 blijkt dat de gemeentelijke bijdrage toch boven 4,7 miljoen dreigt uit te komen zal de uitvoering van het besluit tot verlenging van de tijdelijke contracten (voorstel 2a) zodanig worden aangepast dat de gemeentelijke bijdrage binnen het plafond van 4,7 miljoen blijft. Voorgesteld wordt portefeuillehouder Werk en Inkomen hiertoe te mandateren. Brief van AbvaKabo Van AbvaKabo FNV is een brief, met datum 15 oktober 2014, ontvangen over de tijdelijke contracten. De brief is ter kennisneming als bijlage bijgevoegd. In het voorliggende voorstel is rekening gehouden met de opmerkingen die in de brief worden gemaakt, zoals het, gedeeltelijk, verlengen van de tijdelijke contracten (voorstel 2a), het voldoen aan de taakstelling 2014 (voorstel 2c) en de zorgplicht in de vorm van een prioritaire positie (voorstel 2d). Aan AbvaKabo FNV zal namens het DSB een reactie met die strekking worden gestuurd. Consequenties Financiële consequenties: zie hiervoor. Personele en organisatorische consequenties: zie hiervoor. Juridische consequenties: niet van toepassing. Consequenties voor andere beleidsvelden en organisaties: niet van toepassing. Advies en draagvlak Via de mail is advies gevraag aan de leden van PFO Sociaal, PFO Middelen en het Algemeen Bestuur van Drechtwerk. Allen adviseren positief. Daarbij is een aantal verdiepingsvragen gesteld. Als bijlage zijn die vragen en de bijbehorende antwoorden opgenomen. Verdere procedure, communicatie en uitvoering Interne en externe communicatie. De verdere uitvoering wordt afgestemd met Drechtwerk Onderliggende stukken 1. Brief van AbvaKabo dd 15 oktober Bijlage met verdiepingsvragen en antwoorden.

5 pagina 5 Tijdelijke contracten Wsw Bijlage vragen en antwoorden Vraag 1 Meerdere SW-bedrijven blijken tijdelijke contracten wel te verlengen en op grote schaal mensen aan te nemen. Is dat nadelig voor onze rijksfinanciering, en kunnen we dan door het plafond van 4,7 miljoen schieten? Antwoord Financieel gezien is het verstandig aan de taakstelling 2014 te voldoen. Als een sw-bedrijf daar niet het hele jaar op heeft gestuurd kan het nodig zijn aan het eind van het jaar nog veel mensen in dienst te nemen. Drechtwerk heeft het hele jaar voldoende instroom georganiseerd, er hoeven dus aan het eind van het jaar niet extra veel mensen in dienst worden genomen om de taakstelling 2014 te realiseren (zie voorstel 2c). De verdeling van het budget is zo, dat voor 2015 de subsidie voor de Drechtsteden alleen maar omhoog kan/ zal gaan ten opzichte van de nu bekende voorlopige budgetten. Hierna is een uitgebreidere toelichting opgenomen van de verdeling. Ook voor 2016 blijft de gemeentelijke bijdrage voor Drechtwerk met het huidige voorstel binnen de 4,7 miljoen. Ná 2016 zal in de exploitatie van Drechtwerk echt een verlaging van de kosten moeten optreden. De tijdelijke contracten zijn dan alle beëindigd. Bovendien zal het bedrijf er dan heel anders uit zien. Financieel-technisch is het voor 2015 en 2016 dan niet nodig een plafond van 4,7 miljoen in te bouwen. Maar er zal wel actief gestuurd moeten worden op het terugbrengen van het kostenniveau. Overigens verlengen niet alle SW-bedrijven de tijdelijke contracten. Er zijn, ook recentelijk, verschillende berichten verschenen dat tijdelijke contracten worden gestopt. Tijdelijke contracten omzetten naar vast contract is financieel sowieso onaantrekkelijk. Minimumloon mag maximaal voor vijf jaar worden betaald, de loonkosten kunnen daarna flink oplopen. Vraag 2 Voor de handicapcategorie ernstig is de subsidie niet 1 maar 1,25 keer het standaardbedrag van (in 2014). Is hier in het voorstel rekening mee gehouden? Antwoord Voor 2015 heeft dit geen (positief) effect voor de subsidie. Voor de jaren daarna is het nog onduidelijk of/ hoe dit gaat meetellen. Zie ook de toelichting over de subsidieverdeling hierna. Bij categorie "ernstig" is het verdienvermogen (de toegevoegde waarde) gemiddeld lager, en zijn de kosten van vervoer/ begeleiding hoger. Per saldo kost het dus in 2015 meer, en zal het daarna hooguit kosten-/opbrengstneutraal zijn. In de doorrekening van het voorstel is hier rekening mee gehouden. Vraag 3 Moet het Algemeen Bestuur van Drechtwerk hier ook een besluit over nemen, net als het DSB? Antwoord Beleid met betrekking tot uitvoering van de WSW is overgedragen aan de GRD. Het DSB heeft hiervoor de bevoegdheid. Zo heeft het DSB vorig jaar ook het besluit genomen over het "zo slank mogelijk overgaan". Het bestuur van Drechtwerk kan/ hoeft hier dus geen besluit over te nemen. Maar omdat Drechtwerk het besluit moet uitvoeren is het voorstel wel ter advisering aan het Algemeen Bestuur van Drechtwerk gestuurd.

6 pagina 6 Tijdelijke contracten Wsw Toelichting bij de subsidieverdeling Het macro-budget voor de sw is meerjarig gefixeerd, en is inmiddels overgeheveld naar de begroting van het gemeentefonds. In de meerjarenraming van het gemeentefonds zijn de bedragen terug te vinden (tot en met 2019). Het macro-budget verandert niet als er meer of minder sw-ers zijn. Het macro-budget wordt vervolgens verdeeld over de gemeenten. Basis voor de verdeling is een actuarieel model waarin uitgaande van historische uitstroomgegevens per gemeente wordt geschat hoe snel de sw-populatie afneemt. Dat is uitgedrukt is een percentage (bv 95% in 2015), en dat wordt de blijfkansen-tabel genoemd; die is in september 2014 gepubliceerd. Voor 2015 wordt de bestaande blijfkansentabel gehanteerd. Bij het voorlopige budget is voor de verdeling per gemeente gerekend met: taakstelling 2014 x blijfkans Gemeenten met minder dan 100 se hebben in 2015 een blijfkans van 100% gekregen. Er komt nog wel een aanpassing op basis van de realisatie Maar de taakstelling 2014 is daarbij het maximum. Een overrealisatie (neer sw-ers in dienst dan de taakstelling) leidt dus niet tot een hogere subsidie in Een onderrealisatie (minder sw-ers in dienst dan de taakstelling) leidt wel tot een lagere subsidie in En tot een hogere subsidie bij alle andere gemeenten! Daarom is het van belang de taakstelling 2014 te realiseren. De subsidie voor de Drechtsteden over 2015 kan/ zal dan dus hoger worden (en kan niet lager worden). Voor 2016 en verder zal de bestaande blijfkansentabel "... jaarlijks worden geactualiseerd op basis van de meest recente gegevens over de samenstelling van het zittend bestand Wsw in de betreffende gemeente." Dit is een citaat uit de kamerbrief van mei Het is echter niet duidelijk welke "meest recente" gegevens daarvoor worden gebruikt, en hoe dat dan doorwerkt. Daar is nog geen besluit over genomen, dus verder is het interpreteren/ gissen/ speculeren. Maar het beëindigen van de tijdelijke contracten zal dus kunnen leiden tot een lager relatief aandeel van de Drechtsteden in het macrobudget. Of het ook leidt tot een absolute daling van de subsidie van de Drechtsteden is dus afhankelijk van de landelijke daling van het aantal sw-ers.