Zelfbeeld. Schildpadden met emotie. Overzicht workshop. Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Wat is PAD? Internationale inktvlek

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zelfbeeld. Schildpadden met emotie. Overzicht workshop. Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Wat is PAD? Internationale inktvlek"

Transcriptie

1 Overzicht workshop Schildpadden met emotie Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Achtergronden PAD Opdracht SEL-competenties Opbrengstgericht werken PAD en agressie Opdracht agressie Dr. Kees van Overveld Seminarium voor Orthopedagogiek Wat is PAD? Internationale inktvlek Lesprogramma 4-12 jaar (bao, sbo, so) Preventief Omgaan met jezelf en anderen 1981 VS 1986 Nederland Verdere verspreiding o.a. Canada, Mexico, Australië, Groot- Brittannië, Noorwegen, Zwitserland, IJsland België, Kroatië, Hong Kong, Korea en Singapore. De pijlers van PAD Zelfcontrole Zelfbeeld Emoties Probleemoplossen Zelfbeeld Complimentenlijst van.. Compliment klasgenoot Compliment klasgenoot Compliment leraar Compliment kind van de dag Ouders Kind van de dag 1

2 Zelfcontrole Rustig worden in de klas Hoe ga ik om met heftige emoties? Toename zelfcontrole Stop, denk, doe Emoties Probleem oplossen Aandacht voor emoties van jezelf en de ander De juiste stappen zetten! Essentiële sociaal emotionele competenties (CASEL, 2005) Besef van zichzelf Zelfregulatie Besef van de ander Hanteren van relaties Keuzen kunnen maken Relatie met opbrengst gericht werken Program integrity Leraar handelt op basis van observatie In de praktijk: gebruik bestaande instrumenten: Viseon, SCOL, OntwikkelingsVolgModel. In 2011 in VS: INSPIRE (webbased platform > pre- en postscores, tabellen, grafieken en rapportages). Zodra gereed: mogelijke vertaling. 2

3 PAD en het groepsplan PAD IS EVIDENCEBASED Tertiaire preventie (P3): specifieke aanpak (3-5%) Secundaire preventie (P2): selectieve preventie kwetsbare leerlingen (7-10%) Primaire preventie (P1): algemene aanpak voor alle kinderen PAD Zie databank van het Nederlands Jeugdinstituut ( PAD zit op niveau 2: en theoretisch goed onderbouwd en de effecten zijn van een behoorlijk niveau (niveau 3 is hoogst haalbare) Laatste deel van deze workshop SIP PAD en agressie Theorie onderzoek van Louwe en Van Overveld (2008) Sociale Informatieverwerkings Processen opnemen van informatie (horen/zien) betekenis toekenning emoties bedenken van gedragsstrategieën inschatten van de gevolgen + keuze reactie/gedrag Afwijkende SIP Korte lontjes Relevante info gemist Focus op potentieel vijandige signalen Subjectieve inkleuring Heftige emoties, moeite met regulering Voorkeur voor agressieve oplossing 3

4 Reactieve agressie IJskoningen o.a. impulsieve, heftige boze reactie omgeving voelt als bedreiging hot-blooded anger hoge activiteit van het autonome zenuwstelsel (arousal) hoort niet bij de groep thuissituatie toekomstverwachting Pro-actieve agressie Opzet onderzoek Louwe en van Overveld (2008) O.a. Berekenend, manipuleert omgeving cold-blooded centrale zenuwstelsel korte termijn doelen, verwachten veel positief effect van een agressieve oplossing > pesters rolmodellen toekomstverwachting Onderzoeksthema: vermindering agressie (reactief/proactief) Quasi-experimenteel Geen efficacy maar effectiveness Tweejarig programma met geselecteerde lessen T1 (pretest) T2 T3 (posttest) N = 141 Proefpersonen Scholen 141 jongens (6-7 jaar) Externaliserende gedragsproblemen TRF-score minimaal borderline Per klas max. 4 jongens zonder problemen 11 PAD-scholen > 4x bao (27 lln) > 4x sbo (26 lln) > 3x zmok (14 lln) 21 controlescholen > 5x bao (20 lln) > 8x sbo (24 lln) > 8x zmok (30 lln) 4

5 Treatment 2- jarig agressie-onderzoek Louwe & Van Overveld (2008) PAD-scholen - reeds enkele jaren bezig mat PAD - geen bijzondere aandacht tijdens onderzoek Controlescholen - alternatieve aanpak (treatment as usual) - geen bijzondere aandacht tijdens onderzoek Regulier onderwijs en speciaal basisonderwijs: - afname totale agressie - afname pro-actieve agressie - keuze voor minder agressieve oplossingen REC 4 - In vergelijking met controlescholen deed PAD het niet beter of slechter SIP Interventie voor Opnemen van de informatie uit de sociale situatie Betekenis toekenning aan de informatie Emotie Bedenken van gedragsstrategieën Inschatten van de gevolgen + juiste selectie Evaluatie Reactief agressief gedrag Schildpad Stoplicht Emotiekaartjes Pro-actief agressief gedrag Probleemoplossen Contact? Kees.vanoverveld@hu.nl 5

Een PAD naar minder agressie

Een PAD naar minder agressie Een PAD naar minder agressie Dr. C.W.. van Overveld contact: kees.vanoverveld@hu.nl Sociale Informatieverwerkings Processen opnemen van informatie (horen/zien) betekenis toekenning emoties bedenken van

Nadere informatie

Onderwijsinspectie. Opbrengstgericht werken! Socialiseringsfunctie scholen Sociale cohesie en burgerschap

Onderwijsinspectie. Opbrengstgericht werken! Socialiseringsfunctie scholen Sociale cohesie en burgerschap Staat van het Nederlandse onderwijs WERKEN MET GROEPSPLAN GEDRAG Dr. Kees van Overveld @kvoverveld Beleid OCW Terug naar de kern: taal en rekenen Opbrengstgericht werken Excellentie Passend onderwijs (Pesten)

Nadere informatie

De laatste jaren gaan agressie-onderzoekers

De laatste jaren gaan agressie-onderzoekers Kort lontje of coole gast? Gericht omgaan met agressie in school Het begrip agressie wordt veel gebruikt in het onderwijs. Over het algemeen doelt men dan op de fysieke vorm van agressie; slaan, schoppen,

Nadere informatie

Meer grip op agressie in het primair onderwijs

Meer grip op agressie in het primair onderwijs Meer grip op agressie in het primair onderwijs Kees van Overveld Jos Louwe Kees van Overveld is docent aan de Hogeschool Utrecht Seminarium voor Orthopedagogiek. Jos Louwe is docent aan de Hogeschool Utrecht

Nadere informatie

Preventie daar moet je wat mee?! Doel. Leven en leren in een positief, veilig schoolklimaat Columbine High School

Preventie daar moet je wat mee?! Doel. Leven en leren in een positief, veilig schoolklimaat Columbine High School Preventie daar moet je wat mee?! Doel Leven en leren in een positief, veilig schoolklimaat Dr. Kees van Overveld www.keesvanoverveld.nl Columbine High School 20-4-1999 1 Nieuwe competenties Teamtraining

Nadere informatie

kwaliteitskaart Sociaal-emotionele competenties Omgaan met verschillen

kwaliteitskaart Sociaal-emotionele competenties Omgaan met verschillen kwaliteitskaart Omgaan met verschillen SBO, SO & VSO Bij leerlingen in het speciaal basisonderwijs of speciaal onderwijs is er vaak sprake van een complexe gedragsproblematiek. In de schoolpraktijk leidt

Nadere informatie

PAD informatie voor ouders

PAD informatie voor ouders PAD informatie voor ouders De Kiem Roelofarendsveen, januari 2015 Beste ouders/verzorgers, Hierbij willen we u graag informeren over het PAD leerplan, dat bij ons op de Kiem gebruikt wordt om het sociaal

Nadere informatie

Protocol Pesten Goed gedrag kun je leren!

Protocol Pesten Goed gedrag kun je leren! Protocol Pesten Goed gedrag kun je leren! Pesten is een veel voorkomend en een niet makkelijk op te lossen probleem. CSBO Bergkristal heeft een plan van aanpak voor het voorkomen van pesten. Wij geven

Nadere informatie

ZELFCONTROLE OMSCHRIJVING VAN DE DOELGROEP ZELFCONTROLE. JONGENS en MEISJES. REACTIEF en PROACTIEF

ZELFCONTROLE OMSCHRIJVING VAN DE DOELGROEP ZELFCONTROLE. JONGENS en MEISJES. REACTIEF en PROACTIEF ZELFCONTROLE Een sociaal cognitief interventieprogramma voor kinderen met agressief en oppositioneel gedrag Teun van Manen, De Heel Zaans Medisch Centrum SOCIAAL COGNITIEF INTERVENTIE PROGRAMMA blijkt

Nadere informatie

Inventarisatie: Middelen voor een veilig pedagogisch klimaat Door: Marliesa Cnossen

Inventarisatie: Middelen voor een veilig pedagogisch klimaat Door: Marliesa Cnossen Inventarisatie: Middelen voor een veilig pedagogisch klimaat Door: Marliesa Cnossen Inventarisatie pedagogisch klimaat Inleiding Drie jaar geleden is pedagogisch PACT, een project van Het Kinderopvangfonds,

Nadere informatie

Introductie Nut en noodzaak sport. Praktijkbeelden -zelfregulatie -de-escaleren gedrag

Introductie Nut en noodzaak sport. Praktijkbeelden -zelfregulatie -de-escaleren gedrag 1 Introductie Nut en noodzaak sport Praktijkbeelden -de-escaleren gedrag eren met gedragsproblemen kinderen met gedragsproblemen in de gymles Remo Mombarg & Martin van Hinte Aan de slag met een casus Titel

Nadere informatie

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND

STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND STUDIEDAG SAMENWERKINGSVERBAND ZUID-KENNEMERLAND VANDAAG: WAAR VOEDEN WE VOOR OP? PREVENTIE ONTWIKKELING VAN HET BREIN SOCIAAL EMOTIONEEL LEREN METACOGNITIEVE VAARDIGHEDEN ESSENTIE VAN OVERDRACHT PROBLEEM

Nadere informatie

Lieke Drukker Ninja van der Honing september 2012

Lieke Drukker Ninja van der Honing september 2012 Lieke Drukker Ninja van der Honing september 2012 Wij Jullie Afstemmen verhaal op jullie vragen Iedereen stopt tijd en vooral energie in het stimuleren van de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen.

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen

Samenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen 141 Als kinderen psychische problemen ontwikkelen zoals gedragsproblemen

Nadere informatie

SAMEN TOT AAN DE MEET: Het resultaat van twee boeken. Eva Franck 24 mei 2012

SAMEN TOT AAN DE MEET: Het resultaat van twee boeken. Eva Franck 24 mei 2012 SAMEN TOT AAN DE MEET: Het resultaat van twee boeken Eva Franck 24 mei 2012 Basis: 28.2 % (09-10) Secundair: 51 % (09-10) Japan Korea Norway Slovenia Iceland Italy United Kingdom Slovak Republic Poland

Nadere informatie

BS Op t Hwagveld. Pestprotocol. voor het primair onderwijs. BS Op t Hwagveld

BS Op t Hwagveld. Pestprotocol. voor het primair onderwijs. BS Op t Hwagveld BS Op t Hwagveld Pestprotocol voor het primair onderwijs BS Op t Hwagveld April 2013 Pestprotocol van Basisschool Op t Hwagveld Inleiding In onze schoolgids staat onder het kopje visie en missie van de

Nadere informatie

Omgaan met gedragsproblemen in het secundair onderwijs

Omgaan met gedragsproblemen in het secundair onderwijs Vorming 6 maart 2018 Omgaan met gedragsproblemen in het secundair onderwijs Docent: Dr. Kees van Overveld, www.keesvanoverveld.nl 1 De 5 SEL competenties Competentie 1: Besef van zichzelf ( ik ) Besef

Nadere informatie

De ene klap is de andere niet Ontwikkeling en aanpak van agressief gedrag

De ene klap is de andere niet Ontwikkeling en aanpak van agressief gedrag De ene klap is de andere niet Ontwikkeling en aanpak van agressief gedrag Prof.dr. Bram Orobio de Castro Ontwikkelingspsychopathologie Universiteit Utrecht Diagnostiek Aanpak - overzicht - Misverstanden

Nadere informatie

> Een veel belovend model voor opvoedondersteuning

> Een veel belovend model voor opvoedondersteuning > Een veel belovend model voor opvoedondersteuning Inhoud presentatie Wat is Triple P? Waarom Triple P? Triple P: een keten van interventies Implementatie in Eindhoven Meerwaarde Wat is Triple P? POSITIEF

Nadere informatie

Positive Behavior Support (PBS)

Positive Behavior Support (PBS) Positive Behavior Support (PBS) Anita Snoek & Annette Giling 13 januari 2014 Wat is PBS? Schoolbrede preventieve aanpak van gedrag, gericht op ALLE leerlingen. Aanleren en bekrachtigen van positief gedrag

Nadere informatie

methode doel doelgroep Begeleiding Rapportage van de commissie voor het Min. (OCW) PRIMA (Proef- Implementatie Antipestbeleid) preventief

methode doel doelgroep Begeleiding Rapportage van de commissie voor het Min. (OCW) PRIMA (Proef- Implementatie Antipestbeleid) preventief methode doel doelgroep Begeleiding Rapportage van de commissie voor het Min. (OCW) PRIMA (Proef- Implementatie Antipestbeleid) preventief KiVaantipestprogramma preventief met curatief onderdeel Taakspel

Nadere informatie

- Extra informatie. - Waarom een anti-pestprotocol. Inhoudsopgave: - Uitgangspunten. - Kwink. - Preventieve maatregelen. - Handelen bij pestgedrag.

- Extra informatie. - Waarom een anti-pestprotocol. Inhoudsopgave: - Uitgangspunten. - Kwink. - Preventieve maatregelen. - Handelen bij pestgedrag. Anti-pestprotocol Inhoudsopgave: - Waarom een anti-pestprotocol. - Uitgangspunten. - Kwink. - Preventieve maatregelen. - Handelen bij pestgedrag. - Evaluatie. - Extra informatie 1 Waarom een anti-pestprotocol?

Nadere informatie

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad

STOP 4-7 programma. Samen sterker Terug. Pad STOP 4-7 programma Samen sterker Terug Op Pad STOP 4-7 PROGRAMMA Samen sterker Terug Op Pad Ecologisch (samen) en positief (sterker terug op pad) Een vroeg interventie- of preventieprogramma: kindtraining

Nadere informatie

Leerthema 1.2 Groepsplan Gedrag

Leerthema 1.2 Groepsplan Gedrag Leerthema 1.2 Groepsplan Gedrag Doelen deel 2, Groepsplan 1. Preventie van probleemgedrag. 2. Handelingsgericht werken en het stellen van concrete en toetsbare doelen voor gedrag. 3. Sociaal emotioneel

Nadere informatie

Ieder Kind Uniek: Op-maat-aanpak van Externaliserend Gedrag. Jeugd in Onderzoek 23 mei 2019

Ieder Kind Uniek: Op-maat-aanpak van Externaliserend Gedrag. Jeugd in Onderzoek 23 mei 2019 Ieder Kind Uniek: Op-maat-aanpak van Externaliserend Gedrag Dr. Sabine Stoltz Drs. Marjan den Hollander s.stoltz@psych.ru.nl marjan.den.hollander@arkinjeugd.nl Jeugd in Onderzoek 23 mei 2019 Externaliserend

Nadere informatie

Doelstellingen van PAD

Doelstellingen van PAD Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen

Nadere informatie

Groepsprocessen Netwerkvragen als uitgangspunt. Dynamiek in netwerken en gedrag

Groepsprocessen  Netwerkvragen als uitgangspunt. Dynamiek in netwerken en gedrag Groepsprocessen bij jongeren @ProfVeenstra @KiVaschool Uiteindelijk zullen we ons niet de woorden van onze vijanden herinneren, maar het zwijgen van onze vrienden (Martin Luther King) Netwerkvragen als

Nadere informatie

Cornelis Haak School

Cornelis Haak School 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel Cornelis Haak School Algemene gegevens School Cornelis Haak School BRIN 11BY Directeur J. Ligthart Locatieleider R. Liefhebber Adres Algiersstraat 6, 3067 MZ

Nadere informatie

Van Fabels naar Feiten Op zoek naar drijvende krachten achter de ontwikkeling van gedragsproblemen

Van Fabels naar Feiten Op zoek naar drijvende krachten achter de ontwikkeling van gedragsproblemen Van Fabels naar Feiten Op zoek naar drijvende krachten achter de ontwikkeling van gedragsproblemen Prof.dr. Bram Orobio de Castro e.a. Ontwikkelingspsychologie, Universiteit Utrecht Jongeren & Antisociaal

Nadere informatie

Boos! Problemen met zelfregulatie. Natasja Hoogerheide en Kees van Overveld. Inleiding

Boos! Problemen met zelfregulatie. Natasja Hoogerheide en Kees van Overveld. Inleiding Boos! Problemen met zelfregulatie Natasja Hoogerheide en Kees van Overveld Inleiding In groep 4 was Thijs boos. Schreeuwend stond hij in de hal van de middenbouw. Met zijn capuchon op zijn hoofd. Onbereikbaar.

Nadere informatie

Accare. Dr. C. Blijd PREVENTIE EN VROEG INTERVENTIE

Accare. Dr. C. Blijd PREVENTIE EN VROEG INTERVENTIE PREVENTIE EN VROEG INTERVENTIE Forensische Jeugd- en orthopsychiatrie Dr. C. Blijd hoofd behandelzaken en (forensisch kinderen jeugdpsychiater bij Forensische Jeugd- en orthopsychiatrie Groningen ( Stichting

Nadere informatie

Tussenschoolse opvang

Tussenschoolse opvang SBO DE HAAGSE BEEK Openbare speciale school voor basisonderwijs Tussenschoolse opvang Mei 2007 (versie 2) A. ALGEMEEN Alle leerlingen blijven tussen de middag op school. Tijdens het eten en het buitenspelen

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn Kanjertraining De vreedzame school Programma alternatieve denkstrategieën (PAD) Prima Kiva Taakspel

Doorlopende leerlijn Kanjertraining De vreedzame school Programma alternatieve denkstrategieën (PAD) Prima Kiva Taakspel Doorlopende leerlijn Basisonderwijs Kanjertraining Kanjertraining is bedoeld voor leerlingen van 4 tot 16 jaar die problemen hebben in de omgang met anderen en voor hun klasgenoten. Het doel is sociaal

Nadere informatie

SOVA /AR op Maat Presentatie

SOVA /AR op Maat Presentatie SOVA /AR op Maat Presentatie Doelgroep Sociale Vaardigheden op Maat Jongens en meisjes in de leeftijd van 15-21 jaar Jongeren met probleemgedrag dat o.a. voortkomt uit onvermogen tot zelfstandig en adequaat

Nadere informatie

Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging.

Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging. Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging. Wij zijn een katholieke school en daarom vinden het belangrijk

Nadere informatie

Wat Werkt Waarom? Bij het tegengaan van pesten en andere agressie op school

Wat Werkt Waarom? Bij het tegengaan van pesten en andere agressie op school Wat Werkt Waarom? Bij het tegengaan van pesten en andere agressie op school Bram Orobio de Castro Ontwikkelingspsychologie Universiteit Utrecht Overzicht Vormen van agressie Aanpak: Criteria Agressie algemeen

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. (summary in Dutch)

Nederlandse samenvatting. (summary in Dutch) Nederlandse samenvatting (summary in Dutch) 149 Samenvatting In dit proefschrift is agressief en regelovertredend gedrag van (pre)adolescenten onderzocht. Vanuit een doelbenadering (Sociale Productie Functie

Nadere informatie

Triple P: wat is het en wat gaat het voor jou betekenen?

Triple P: wat is het en wat gaat het voor jou betekenen? Triple P: wat is het en wat gaat het voor jou betekenen? Wat is Triple P? POSITIEF PEDAGOGISCH PROGRAMMA Methodiek opvoedingsondersteuning die afhankelijk van de behoefte van ouders kan variëren in intensiteit:

Nadere informatie

Wees zoals je wil zijn (Socrates)

Wees zoals je wil zijn (Socrates) Wees zoals je wil zijn (Socrates) Over jezelf vinden en worden, ook op school elkegovaerts@ppw.kuleuven.be Programma - Verkenning identiteitsontwikkeling - Opbouw kader identiteitsontwikkeling - Resultaten

Nadere informatie

Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda

Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Waarom video games? Nadelen van huidige interventies Effectiviteit Toegankelijkheid Stigmatisering Didactische

Nadere informatie

Samenvatting Schoolondersteuningsprofiel. Naam School

Samenvatting Schoolondersteuningsprofiel. Naam School 1 LOGO SCHOOL Samenvatting Schoolondersteuningsprofiel Naam School Algemene gegevens School Zalmplaatschool BRIN 10QX 00 Directeur Nico Bakker Adres Aalreep 8-10 Telefoon 010-4167408 E-mail directie@ Bestuur

Nadere informatie

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen

workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen 1. Om welke reden(en) volg je deze workshop? 2. In welke situatie(s) voel je je wel eens onveilig in je werk? 3. Wat heb je nodig om je veilig te voelen in je werk? 4. Waarin blink jij jjmet betrekking

Nadere informatie

Verantwoording 1.1 Keuze van de titel

Verantwoording 1.1 Keuze van de titel 1 13 Verantwoording 1.1 Keuze van de titel Voor je ligt het handboek Training sociale vaardigheden. Dit boek is geschreven voor iedereen die te maken heeft met kinderen tussen de tien en vijftien jaar

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien 20 mei 2015 13.30 16.00 uur Madeleine Vreeburg Liesbeth van Well Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas 20 mei 2015

Nadere informatie

Evidence-based interventies voor agressieregulatie en woedebeheersing

Evidence-based interventies voor agressieregulatie en woedebeheersing Evidence-based interventies voor agressieregulatie en woedebeheersing Hoe vergelijk je methodieken op basis van welke criteria? Marjolein Oudhof Mariska van der Steege 23 april 2009 Inhoud workshop Werken

Nadere informatie

Samenvatting van het Nederlandse rapport over het PISAonderzoek 2003 uitgevoerd door het CITO, Arnhem

Samenvatting van het Nederlandse rapport over het PISAonderzoek 2003 uitgevoerd door het CITO, Arnhem Samenvatting van het Nederlandse rapport over het PISAonderzoek 2003 uitgevoerd door het CITO, Arnhem Nederlandse jongeren die in 1987 zijn geboren, doen het goed op de toetsen van PISA. In de tweede cyclus

Nadere informatie

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen

1 e BAG conferentie. Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen 1 e BAG conferentie Wim Claasen Pedagogisch handelen: voorkomen en ondervangen Voorkomen is beter dan genezen Een eenvoudige waarheid, maar in de praktijk niet vanzelfsprekend. Hebt u wel eens geprobeerd

Nadere informatie

Richtlijn JGZ-richtlijn Pesten

Richtlijn JGZ-richtlijn Pesten Richtlijn JGZ-richtlijn Pesten Onderbouwing Uitgangsvraag Welke (evidencebased) instrumenten, methoden en programma s voor collectieve preventie van pesten zijn geschikt voor gebruik door de JGZ en haar

Nadere informatie

J.H. Donnerschool Locatie Hilversum

J.H. Donnerschool Locatie Hilversum J.H. Donnerschool Locatie Hilversum Week 40 Vrijdag 2 oktober 2009 NIEUWSBRIEF Berichten van: Ineke Groep Goud Groep Oranje Groep Rood Belangrijke data: Dinsdag 13 oktober Kijkavond van 18.30 uur tot 20.00

Nadere informatie

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien

Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag Workshop 1: HGW, gedrag kennen en zien 7 oktober 2015 14.45 17.00 uur Madeleine Vreeburg Onderwijscentrum VU Amsterdam Leerlijn Omgaan met ongewenst gedrag in de klas

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst Gezonde School Mentale Gezondheidsbevordering 10 mei 2012

Netwerkbijeenkomst Gezonde School Mentale Gezondheidsbevordering 10 mei 2012 Netwerkbijeenkomst Gezonde School Mentale Gezondheidsbevordering 10 mei 2012 Dr. Rinka van Zundert Orthopedagogiek Gezin & Gedrag Radboud Universiteit Nijmegen Positieve psychologie Geluk, optimaal functioneren,

Nadere informatie

Executieve Functies & Agressieve Gedragsproblemen Wat, bij Wie en Waarom?

Executieve Functies & Agressieve Gedragsproblemen Wat, bij Wie en Waarom? Executieve Functies & Agressieve Gedragsproblemen Wat, bij Wie en Waarom? Prof.dr. Bram Orobio de Castro Ontwikkelingspsychologie, Universiteit Utrecht Wie? - overzicht - Agressie & Disruptieve Gedragsstoornissen

Nadere informatie

Persoonlijkheidsvragenlijst OPQ32i. > Persoonlijk rapport. Naam: de heer Piet Hollander

Persoonlijkheidsvragenlijst OPQ32i. > Persoonlijk rapport. Naam: de heer Piet Hollander Persoonlijkheidsvragenlijst OPQ32i > Persoonlijk rapport Naam: de heer Piet Hollander Vergelijkingsgroep: Hoger opleidingsniveau Datum: 30-09-2004 OVER DIT RAPPORT Dit rapport is op automatische wijze

Nadere informatie

Grip op agressief en lastig gedrag

Grip op agressief en lastig gedrag Grip op agressief en lastig gedrag AgressieWerk.nl Brochure Agressietraining voor docenten, leerkrachten & OPP Omgaan met lastig en agressief gedrag AgressieWerk.nl 06-42170546 info@agressiewerk.nl Brochure

Nadere informatie

Training Omgaan met Agressie en Geweld

Training Omgaan met Agressie en Geweld Training Omgaan met Agressie en Geweld 2011 Inleiding In veel beroepen worden werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag, waaronder agressie. Agressie wordt door medewerkers over het algemeen

Nadere informatie

Minder zorgleerlingen door leerlingen met ASS? De Bijsluiter en de SchoolBijsluiter

Minder zorgleerlingen door leerlingen met ASS? De Bijsluiter en de SchoolBijsluiter Minder zorgleerlingen door leerlingen met ASS? De Bijsluiter en de SchoolBijsluiter Drs. Leo van t Spijker De Goudse Waarden, Gouda Mariska Jansen MSc CSO De Zonnehoek, Radboud Universiteit 5 e Nationale

Nadere informatie

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid.

Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Protocol Goed gedrag is onze zorg. Onderdeel: Anti pestbeleid. Een onderwijsprotocol tegen pesten houdt in dat door samenwerking het probleem van het pestgedrag bij kinderen wordt aangepakt. Hiermee willen

Nadere informatie

Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD)

Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Interventie Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) Samenvatting Doel Het Programma Alternatieve Denkstrategieën (PAD) wil de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen stimuleren. Doelgroep Het

Nadere informatie

Executieve Functies & Agressieve Gedragsproblemen Wat, bij Wie en Waarom?

Executieve Functies & Agressieve Gedragsproblemen Wat, bij Wie en Waarom? Executieve Functies & Agressieve Gedragsproblemen Wat, bij Wie en Waarom? Prof.dr. Bram Orobio de Castro Ontwikkelingspsychologie, Universiteit Utrecht Wie? - overzicht - Agressie & Disruptieve Gedragsstoornissen

Nadere informatie

SWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g

SWPBS: meer dan behaviorisme? W i n d e s h e i m z e t k e n n i s i n w e r k i n g SWPBS: meer dan behaviorisme? Programma Welkom & intro: de kern Pedagogische kwaliteit: de opdracht & keuzes in de uitvoering Theoretische kaders De functie & kwaliteit van feedback Belonen/ erkennen/

Nadere informatie

Gedragswaaier. Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer

Gedragswaaier. Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer Gedragswaaier Stephanie de Kroon Margreet Smit Ronald Wiedemeyer Het drukke kind Het dromerige kind Het faalangstige kind Het opstandige, agressieve kind Het teruggetrokken, sociaal angstige kind Het kind

Nadere informatie

Sociaal-emotionele ontwikkeling jeugd dé basis voor effectiever onderwijs

Sociaal-emotionele ontwikkeling jeugd dé basis voor effectiever onderwijs Sociaal-emotionele ontwikkeling jeugd dé basis voor effectiever onderwijs De Samenwerkende Gezondheidsfondsen en partijen uit wetenschap, beleid en praktijk, zien graag structurele aandacht voor de sociaal-emotionele

Nadere informatie

SOCIAAL-EMOTIONEEL LEREN EN NIEUWKOMERS

SOCIAAL-EMOTIONEEL LEREN EN NIEUWKOMERS DE AGORA -onderwijsplein- SOCIAAL-EMOTIONEEL LEREN EN NIEUWKOMERS Workshop Ria Goedhart 2017 Programma 1. Wat is sociaal-emotioneel leren? 2. Hoe gewoon is sociaal-emotioneel leren voor nieuwkomers? 3.

Nadere informatie

Omgangsprotocol. Op de Louise! Op de Louise Mag je worden wie je bent Ieder kind Ontdekt een eigen talent! Op de Louise. bent

Omgangsprotocol. Op de Louise! Op de Louise Mag je worden wie je bent Ieder kind Ontdekt een eigen talent! Op de Louise. bent Omgangsprotocol Op de Louise! Op de Louise Mag je worden wie je bent Ieder kind Ontdekt een eigen talent! Op de Louise Mag je worden wie je bent Ieder kind Ontdekt een eigen talent! Of je lekker kan rekenen

Nadere informatie

Onderzoek De Lee & De Volder -> schriftelijke vragenlijst voor BaO (L4-5-6)

Onderzoek De Lee & De Volder -> schriftelijke vragenlijst voor BaO (L4-5-6) Online welbevindenvragenlijst met 28 stellingen Onderzoek De Lee & De Volder -> schriftelijke vragenlijst voor BaO (L4-5-6) - Leerlingen een stem geven bij de doorlichtingen en kwaliteitsbeleid - Zicht

Nadere informatie

PAD-handboek voor ouders en verzorgers

PAD-handboek voor ouders en verzorgers PAD-handboek voor ouders en verzorgers Voorwoord Geachte ouders/verzorgers, Dit is een handboek bij het PAD-leerplan. PAD staat voor Programma Alternatieve Denkstrategieën. Om kinderen en ouders uit te

Nadere informatie

Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie

Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie Agressiebehandeling in de forensische kinder- en jeugdpsychiatrie Prof. dr. Chijs van Nieuwenhuizen GGzE centrum kinder- en jeugd psychiatrie Universiteit van Tilburg, Tranzo http://www.youtube.com/watch?list=pl9efc

Nadere informatie

Hedendaagse opvattingen over emoties. Emotie en gewetensvorming in de behandeling. Welke emoties? Emotie en moraliteit. Welke emoties?

Hedendaagse opvattingen over emoties. Emotie en gewetensvorming in de behandeling. Welke emoties? Emotie en moraliteit. Welke emoties? Emotie en gewetensvorming in de behandeling Hedy Stegge Vrije Universiteit Amsterdam PI Research Duivendrecht Hedendaagse opvattingen over s Functioneel (belangenbehartigers) Persoonlijk welbevinden Kwaliteit

Nadere informatie

PWO. Impact van het ontwikkelen en inzetten van een educatieve game ter preventie van alcohol- en drugsmisbruik: a two-way street

PWO. Impact van het ontwikkelen en inzetten van een educatieve game ter preventie van alcohol- en drugsmisbruik: a two-way street PWO Impact van het ontwikkelen en inzetten van een educatieve game ter preventie van alcohol- en drugsmisbruik: a two-way street Jasmine Buntinx, KHLimburg/Dpt Gezondheidszorg, Hasselt Sebastiaan Jans,

Nadere informatie

Leren & Leven in het Primair Onderwijs

Leren & Leven in het Primair Onderwijs Leren & Leven in het Primair Onderwijs Overzicht leerlijn Groep 1 t/m groep 8 Lessen en leerdoelen 2018 Stichting Leren & Leven Op deze materialen rusten Intellectuele Eigendomsrechten, waaronder auteursrechten

Nadere informatie

Observatielijst peuters. Analyse doelen Jonge kind

Observatielijst peuters. Analyse doelen Jonge kind Observatielijst peuters Analyse doelen Jonge kind Mei 2016 Verantwoording 2016 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan zonder voorafgaande

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder

Nadere informatie

Pesten is nooit gezond en los je op in de groep. Twitter: @KivaSchool. Routeschema. Oorsprong KiVa. Waarom KiVa zo goed is. Doelstellingen van KiVa

Pesten is nooit gezond en los je op in de groep. Twitter: @KivaSchool. Routeschema. Oorsprong KiVa. Waarom KiVa zo goed is. Doelstellingen van KiVa Routeschema Pesten is nooit gezond en los je op in de groep Twitter: @KivaSchool 3. Onderdelen van KiVa 4. Pesten signaleren 1 2 KiVa?! KiVa is een programma om pesten te voorkomen en terug te dringen

Nadere informatie

Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel AGNESSCHOOL.

Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel AGNESSCHOOL. 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel AGNESSCHOOL Algemene gegevens School Agnesschool BRIN 17AP Directeur Mw. I. Tellings- van Kralingen Adres Persoonsdam 18, 3071 EE Rotterdam Postbus 24375, 3007

Nadere informatie

Lerend Netwerk. Leidsche Rijn / Utrecht West. 14 november 2017

Lerend Netwerk. Leidsche Rijn / Utrecht West. 14 november 2017 Lerend Netwerk Leidsche Rijn / Utrecht West 14 november 2017 Welkom Fijn dat jij er bent! Programma 09.00-10.25 Professionalisering thema gedrag 10.25-10.45 Pauze 10.45-12.00 Presentatie Buurtteam Filmpje

Nadere informatie

BANG, BANGER, BOOST DR. DELPHINE VANHAMME KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER DE DAUW, MOREGEM

BANG, BANGER, BOOST DR. DELPHINE VANHAMME KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER DE DAUW, MOREGEM BANG, BANGER, BOOST DR. DELPHINE VANHAMME KINDER- EN JEUGDPSYCHIATER DE DAUW, MOREGEM BANG, BANGER, BOOST Voorstelling De Dauw Autismespectrumstoornis en emoties In de praktijk VOORSTELLING DE DAUW Kleinschalig

Nadere informatie

Aanbod weerbaarheidstrainingen Gemeente De Ronde Venen schooljaar Sta sterk voor het jonge kind, intensief

Aanbod weerbaarheidstrainingen Gemeente De Ronde Venen schooljaar Sta sterk voor het jonge kind, intensief 1 Sta sterk voor het jonge kind, intensief De Sta Sterk Training voor het jonge kind is gericht op het vergroten van sociale en weerbare vaardigheden en het omgaan met emoties. Sociale vaardigheid en assertief

Nadere informatie

Wordt Lesson Study lessenstudie? Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van Lesson Study in de Nederlandse context

Wordt Lesson Study lessenstudie? Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van Lesson Study in de Nederlandse context Wordt Lesson Study lessenstudie? Onderzoek naar de effectiviteit en bruikbaarheid van Lesson Study in de Nederlandse context Siebrich de Vries, Gerrit Roorda & Klaas van Veen 9 mei 2017 Professionaliseringsaanbod

Nadere informatie

Sportdeelname van jongeren met gedragsproblemen

Sportdeelname van jongeren met gedragsproblemen Sportdeelname van jongeren met gedragsproblemen ONDERZOEK DREMPELS BETEKENIS VOORWAARDEN Remo Mombarg en Jan Willem Bruining (RUG/HIS) Koen Breedveld en Wouter Nootebos (Mulier Instituut) Saskia van Doorsselaer

Nadere informatie

Prikkelverwerking bij Gedragsstoornissen

Prikkelverwerking bij Gedragsstoornissen Prikkelverwerking bij Gedragsstoornissen (ODD & CD) Congres Prikkelverwerking 6 november 2014 Dr. M.A.J. Raaijmakers GZ-psycholoog en Universitair Docent UU INTRODUCTIE AGRESSIE! Video:! http://www.youtube.com/watch?v=o00yfkje1fo!

Nadere informatie

Omgaan met emotioneel en agressief gedrag

Omgaan met emotioneel en agressief gedrag Omgaan met emotioneel en agressief gedrag RadarVertige training & opleiding Emotie mag, agressie niet! Dit boekje bevat informatie, tips en aandachtspunten uit de training Omgaan met emotioneel en/of agressief

Nadere informatie

Doelen gewenst gedrag Onderwijsbehoeften Aanpak: inhoud, interventies, methodiek. Organisatie: materialen, ruimtes, (onderwijs-)assistent,

Doelen gewenst gedrag Onderwijsbehoeften Aanpak: inhoud, interventies, methodiek. Organisatie: materialen, ruimtes, (onderwijs-)assistent, Algemeen Pedagogisch Groepsplan sbo Gedrag/SEO Groep 3 José d.d. Normale gang van zaken: er is een Algemeen Groepsplan en een de IB-er. Dit groepsplan kent 4 hoofddomeinen (A-B-C-D: *A= Omgaan met zichzelf

Nadere informatie

De Maatwerkplek van basisschool Schinveld.

De Maatwerkplek van basisschool Schinveld. De Maatwerkplek van basisschool Schinveld. Leren en laten leren Vermunt J. (2006); Het leerproces en leren is ontwikkelen Voorwoord Hoe willen wij dat leerlingen leren? We willen dat ze dingen leren waar

Nadere informatie

Overgang basis-secundair: alle partners slaan de handen in elkaar!

Overgang basis-secundair: alle partners slaan de handen in elkaar! Overgang basis-secundair: alle partners slaan de handen in elkaar! Nathalie Van Ceulebroeck en Marie Seghers Inspiratiedag Ouder-school-leerlingen 10 februari 2015 Verloop van de workshop Voorstelling

Nadere informatie

Conferentie 16 januari 2016 Gedrag mag! Hoe kan ik maandag aan de slag met gedrag in de klas.

Conferentie 16 januari 2016 Gedrag mag! Hoe kan ik maandag aan de slag met gedrag in de klas. Primair onderwijs Conferentie 16 januari 2016 Gedrag mag! Hoe kan ik maandag aan de slag met gedrag in de klas. Kom zaterdag 16 januari naar Amersfoort voor de conferentie Gedrag mag!. Een dag volop inspiratie

Nadere informatie

FOLLOW YOUR SUN LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / Missie: ieder kind straalt!

FOLLOW YOUR SUN LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / Missie: ieder kind straalt! LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / 2019 Follow your Sun biedt 10 wekelijkse lessen van 1.5 uur waarin kinderen hun talenten en die van hun klasgenoten ontdekken en leren te gebruiken. Tijdens de

Nadere informatie

SAMEN TOT AAN DE MEET. Antwerpen, 15 februari 2012

SAMEN TOT AAN DE MEET. Antwerpen, 15 februari 2012 SAMEN TOT AAN DE MEET Antwerpen, 15 februari 2012 Inhoud - Enkele cijfers en vaststellingen. - Opvattingen over zittenblijven. - Zittenblijven : Wie? Waar? Wanneer? - Is zittenblijven een effectieve praktijk?

Nadere informatie

Cornelis Haak School

Cornelis Haak School 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel Cornelis Haak School Algemene gegevens School Cornelis Haak School BRIN 11BY Directeur J. Ligthart Locatieleider R. Liefhebber Adres Algiersstraat 6, 3067 MZ

Nadere informatie

SIM KAART USA UNLIMITED

SIM KAART USA UNLIMITED SIM KAART USA UNLIMITED Copyright 2018. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm

Nadere informatie

EFFECT VAN TOPSPEL NA 1 INTERVENTIEJAAR

EFFECT VAN TOPSPEL NA 1 INTERVENTIEJAAR EFFECT VAN TOPSPEL NA 1 INTERVENTIEJAAR Geertje Leflot i.s.m. prof. dr. Hilde Colpin (K.U.Leuven), Veronique Jacobs en Ellen D Haenens (Thomas More) 1 Waarom was onderzoek nodig? 2 WAAROM WAS ONDERZOEK

Nadere informatie

Schaamte Zelfbeeld en Agressie

Schaamte Zelfbeeld en Agressie Schaamte Zelfbeeld en Agressie Hedy Stegge VU Amsterdam PI Research Agressie Het (opzettelijk) toebrengen van fysieke of psychische schade aan een ander, of hiermee dreigen Reactieve of vijandige agressie

Nadere informatie

Bijlage bij groepsplan begrijpend lezen

Bijlage bij groepsplan begrijpend lezen Bijlage bij groepsplan Aanpak in de klas via IGDI model Voorbereiding Start van de les: te behandelen leesstrategie op het bord, doel van de les benoemen Instructie en inoefening: 1. één strategie hardop

Nadere informatie

Plek onderzoeksvraag. Aanleiding handelingsprobleem/verlegenheidssituatie. Literatuur. Onderzoeksvraag. Onderzoeksopzet

Plek onderzoeksvraag. Aanleiding handelingsprobleem/verlegenheidssituatie. Literatuur. Onderzoeksvraag. Onderzoeksopzet De Onderzoeksvraag Plek onderzoeksvraag Aanleiding handelingsprobleem/verlegenheidssituatie Probleemanalyse probleemstelling Literatuur Onderzoeksvraag Onderzoeksopzet De onderzoeksvraag Goed onderzoek

Nadere informatie

Emotions at school. Workshop uur Jeroen Bode

Emotions at school. Workshop uur Jeroen Bode Emotions at school Workshop 14.45 16.15 uur Jeroen Bode Emotions at school 1) Welke? 2) Reguleren? 3) Begeleiden? Emotions at school 1) Welke? Pekrun (2006, 2014, 2018) Emotions at school 1) Welke? 2)

Nadere informatie

Dr. Linda Zijlmans. Trainer/Science Practitioner

Dr. Linda Zijlmans. Trainer/Science Practitioner Dr. Linda Zijlmans Trainer/Science Practitioner Begeleiders in Beeld bij triple diagnose: je belangrijkste instrument ben je zelf. Even voorstellen Begeleiders in Beeld Inleiding Emotionele intelligentie

Nadere informatie

Definitieve versie februari 2015

Definitieve versie februari 2015 1 Gecomprimeerd Schoolondersteuningsprofiel PCB Westpunt Algemene gegevens School PCB Westpunt BRIN 10QX02 Directeur Dhr.I.van Wijngaarden Adres Foeliestraat 16 Telefoon 010-4161435 E-mail administratie@pcbwestpunt.nl

Nadere informatie

Onderwijshuisvesting: afscheid van het klaslokaal

Onderwijshuisvesting: afscheid van het klaslokaal Onderwijshuisvesting: afscheid van het klaslokaal VOS/ABB congres bedrijfsvoering 16 april 2008 Arjo Verweij Frans Rutjes inhoud Inleiding wijzigingen in basisonderwijs redenen voor vereenvoudiging (wijzigingen

Nadere informatie

SCOL Sociale Competentie Observatielijst. Analyse doelen Jonge kind

SCOL Sociale Competentie Observatielijst. Analyse doelen Jonge kind SCOL Sociale Competentie Observatielijst Analyse doelen Jonge kind Maart 2013 Verantwoording 2013 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling), Enschede Mits de bron wordt vermeld, is het toegestaan

Nadere informatie

Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU Eindhoven) Waarom samenhangend toetsbeleid?

Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU Eindhoven) Waarom samenhangend toetsbeleid? Opbrengstgericht werken: samenhangend beleid bij toetsen en volgen van de ontwikkeling van leerlingen in het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs Kris Verbeeck (KPC Groep) en Liesbeth Baartman (TU

Nadere informatie