De opleider. Kwaliteit verdient zich terug Onderwijs- & opleidingsregio AMC 1 december 2008 Coby Baane. Programma Teach the Teacher

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De opleider. Kwaliteit verdient zich terug Onderwijs- & opleidingsregio AMC 1 december 2008 Coby Baane. Programma Teach the Teacher"

Vera Verstraeten
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De opleider Kwaliteit verdient zich terug Onderwijs- & opleidingsregio AMC 1 december 2008 Coby Baane Programma Teach the Teacher 1

2 Opleiden: meesterwerk Tell me and I will forget Show me and I may remember Involve me and I will understand Confucius 450 BC The core condition for clinical workplace learning is supported paticipation Tim Dornan et al., Medical Education,

3 Het leerhuis Bedrijf Leeromgeving supported participation 3

4 O De ideale opleider, een kwestie van personality O O 4

5 Opleiden: meesterwerk Verwachtingen t.a.v. opleiders Eisen van CCMS Opleidersprofiel AMC Hoe leren opleiders? Het ondersteunen van didactische expertise door Teach the Teacher 5

6 De opleider What makes a Good Clinical Teacher in Medicine? Gary Sutkin et al., Review, Academic Medicin, beschrijvingen 49 thema s 3 hoofdcategorieën 6 de arts de docent de mens

7 De opleider Excellent clinical teaching ( ) is characterized by: inspiring supporting actively involving communicating 7 de arts de docent de mens

8 Wat verwachten AIOS van opleiders?? 8

9 arts docent supervisor mens 10% 15 % 27 % 48% 9 De opleider Residents perception of the ideal clinical Teacher (1994 /2003) Klarke Boor et al., EJOG, respondenten 564 wensen / eisen 4 rollen

10 De opleider arts docent supervisor mens Expertise Didactisch vaardig Benaderbaar Toegewijd Rolmodel Visie op opleiden Stimulerend Geeft steun Up to date Faciliteert opleiden Coacht Te vertrouwen Organiseert Open Uitstraling 10

11 Gezel bij moderne meesters Tineke Stegeman, UvA, 2008 Het verwerven van medische praktijkkennis in de opleiding tot chirurg en kinderarts. Voorbeeldfunctie Feedbackfunctie 11

12 Leren van voorbeelden Aristoteles ( BC) Zuivere kennis Praktische kennis Michael Polanyi (1962) Personal knowledge: toward a post-critical philosophy: We know more than we can tell. tacit knowledge Donald Schön (1983) The Reflective Practitioner: how professionals think in action; (1987) Educating the reflective Practitioner: towards a new design for teaching and learning in the Professions: -reflection in action doe ik het goed? -reflection on action deed ik het goede? Anders Ericsson: Development of expertise: experience and feedback. Acad Med

13 Leren van voorbeelden Albert Bandura (1986) Social foundations of thought and action: modelling. Michael Eraut Informal learning in workplace. Stud in Cont Educ David Irby & Nuala Kenny: Role modelling: Powerfull, but untapped J Med Educ 1986 & Acad Med Tim Dornan The core condition for clinical workplace learning is supported participation. Med Educ Voorbeeld & feedback: samenwerkend leren deliberate practice: hardop denken reflectie en feedback kennis expliciteren aandacht voor theorie leerbehoeftes van aios 13

14 Deliberate practice: niveau bepalen Mirella wordt een goede arts De leermeester over zijn veelbelovende leerling NRC,18 augustus 2008 Matthias Freund (48) is opgeleid in Duitsland. Daar werkte hij twaalf uur per dag. Hij vindt het prettig dat Mirella handig is. Maar het is lastig dat ze parttime werkt 14

15 Nog een voorbeeld Learning Needs in the Operating Room; least prepared for : Operative Management Topics Perception of Learning Needs in the Operating Room Carla Pugh et al., Journal of Surgical Education, 2007 Residents N= 124 Faculty N= 92 Instrument Use/Selection Selec of Suture Material Operative Field Exposure Patient Positioning Sequence of Procedure Procedure Choices Post-operative Care Follow-up procedures Patient selection Anatomy Patient Outcomes Natural Hx of Disease Natural Hx of Disease Anatomy Patient Outcomes Procedure Choices Sequence of Procedure Patient selection Operative Field Exposure Post-operative Care Patient Positioning Follow-up procedures Instrument Use/Selection 15 Selec of Suture Material

16 Feedback Systematic review of the literature on assessment, feedback and physicians clinical performance Jon Veloski et al., Medical Teacher, 2006 BEME Guide No. 7 Positieve invloed: Feedback: 74% (32) Feedback + ow: 77% (106) bron met gezag systematisch 3702 artikelen 220 studies 41 studies feedback 132 studies feedback + ow 16

17 Wat verwachten de regelgevers? 4 CCMS-rollen: Rolmodel: Opleider: Beoordelaar: Faciliteren: model voor alle competenties onderwijs, instructie, uitleg, oefenen, feedback & reflectie toetsing en voortgang organiseren, structureren (POP, portfolio), ambassadeur, leerklimaat & kwaliteit CCMS, Notitie oktober

18 Eindtermen voor scholing opleiders medische vervolgopleidingen CCMS: feedback geven en ontvangen; expliciteert eigen rolmodel en tacit knowledge; reflecteert op eigen functioneren; richt werkactiviteiten in als leermomenten; beoordeelt ( KPB s, OSATS, video-observatie etc.); bewaakt de voortgang (portfolio); organiseert het opleiden door het team; organiseert kleinschalig (groeps)onderwijs; traint vaardigheden; participeert in de kwaliteitszorg t.a.v. het opleiden. 18

19 Het AMC-profiel De AMC-opleider: is enthousiast voor het vak; is een voorbeeld in kwalitatieve uitoefening van het vak; geeft feedback en onderwijst, (verbaliseert tacit knowledge); stelt zich toetsbaar op (bespreken fouten, complicaties etc.); gebruikt feedback voor verbetering van zichzelf en de opleiding; creëert een leeromgeving, positief leerklimaat, actieve opleidingsgroep; organiseert en plant leermomenten, onderwijs, de hele opleiding; haalt het beste uit de aios, is sensitief voor voortgang van aios, signaleert situaties van onvoldoende voortgang, intervenieert; stimuleert zelfstandigheid, zelfstandig leren, exploratie en reflectie. Klankbordgroepen assessment / opleidersprofiel; AMC-juli

20 Wat moeten opleiders leren? Residents perception of the ideal clinical Teacher (1994 /2003) Klarke Boor et al., EJOG, 2008 What makes a Good Clinical Teacher in medicine? Gary Sutkin et al., Review, Academic Medicin, 2008 Moderne meesters Tineke Stegeman, 2008 Leerprocessen sturen Jan Vermunt, 1998 en 2006 Didactische kennis en vaardigheden Competenties: Inspireren Interesse Inleven Interactie: communiceren, expliciteren Bewuste voorbeeldfunctie Begeleidingsintensiteit leerbehoeften, -competentie (needsassessment) 20

21 Hoe leren opleiders? Learning histories of 10 experienced medical Teachers. Jane MacDougall et al., Medical Education, 2005 Effective training for Supervisors: Sue Kilminster et al., Medical Teacher, 2002 Voorbeelden In de praktijk, ervaring Zelfstudie Feedback van AIOS Cursus, training Theorie van leren op de werkplek: - Leren van ervaring - Ontwikkeling van (medische) expertise o.a. Schön, Eraut. 21

22 Lerende opleiders Ontwikkelen van didactische expertise: leren van ervaring, voorbeelden, feedback, reflectie: portfolio, individueel leerplan, MSF? Reflectie en inlevingsvermogen zijn beroepseigen competenties. Walk like you talk Didactische voorbeelden & ervaringsdeskundigheid : aantallen en variatie is beperkt, vaak suboptimaal beleefd. Opleidingscontinuüm beter benutten: theorie leerprocessen. TtT: verwerven van didactische praktijkkennis door supported participation 22

23 Teach the Teacher Programma: Opleiders: Basismodule TtT Assessment Verdiepingsmodules Aios, 2 e jaars: Basismodule Coach de Co Aios 1 e jaars: Active Learner Aios aan het roer Coby Baane, et al., TMO, 1/

24 Verdiepingsmodules Groep A B C AIOS Instrumentele modules intervisie etc Advies op maat Chir Int xx Onderzoek 24

25 Short- and long-term effects of a Train the Trainers course Sue Rubak et al., Medical Education, 2008 I-groep N= 118 C-groep N= 125 Respons: 84,8% Onderzoek 1. Tevredenheid > 8 2. Toename kennis van didactiek didact. vaardigheid leerklimaat Evaluating training Programmes: 4 Levels Donald Kirkpatrick, Toepassing in de praktijk? 4. Invloed op AIOS? 25

26 Hoe krijgen we u zo ver? Teachers will and way to learn Ilse van Eekelen, 2005 verstokte rokers te verleiden met oplossingen reflectief & veranderbereid 26

27 Opleidingsklimaat Opwarming van het werk- & opleidingsklimaat: open communicatiestijl; samenwerking, teamwork, goede overdracht; laagdrempelig overleg en onderlinge consultatie; verschillen in anciënniteit en expertise geen belemmering; constructieve feedback, leren van fouten. De ervaring leert. Edith ter Braak, 2007 Inconvenient Truth? PHEEM: Postgraduate Hospital Educational Environment Measurement D-RECT: Dutch Residents Educational Climate Test 27

28 Yes, we can! 28

29 Personality Inspireren Interesse Inleven Interactie 29

30 Verdiepingsmodules: 1. Leren en opleiden op de werkplek Hoe optimaliseer ik het leren op de werkplek? (leerprocessen, begeleiding, opleidingsprogramma en organisatie). 2. De opleider: voorbeeld en feedback Hoe kan mijn feedback de ontwikkeling van klinisch redeneren en handelen ondersteunen? varianten: - voorbeeld en feedback bij klinisch redeneren en handelen, bedsideteaching, - voorbeeld en feedback bij complicaties, fouten, klachten (lastige situaties). 3. Expliciteren en observeren: video in de opleidingspraktijk Hoe kan ik met hulp van directe observatie (video) het klinisch handelen van AIOS helpen ontwikkelen? 4. Vlug vaardig: het trainen van vaardigheid Hoe onderwijs ik vaardigheden, instrueer ik AIOS en coassistenten, rekening houdend met verschillend ervaringsniveau en diverse leerstrategieën? 5. Het voortgangsgesprek: toets & steun in de rug Hoe toets ik de competenties en stel ik voortgang vast en intervenieer ik bij stagnatie of vertraging? beoordelingsinstrumenten, portfolio, voortgangs- of beoordelingsgesprek, reflectiemoment, doelen stellen en behalen, begeleidingsintensiteit. 30

Vergelijkbare documenten

Wat wordt er van de opleiders verwacht? Noblesse oblige? Edith W.M.T. ter Braak, internist Hoogleraar medisch onderwijs

Wat wordt er van de opleiders verwacht? Noblesse oblige? Edith W.M.T. ter Braak, internist Hoogleraar medisch onderwijs E.terBraak@umcutrecht.nl 1 reflectie MSF portfolio KPB logboek OSCE - KPB Reflectie