NATUURROUTES VAN NATUURMONUMENTEN

Transcriptie

1 NATUURROUTES VAN NATUURMONUMENTEN 66 De Krang 4 of 7 km Wandelroute Inhoud Bolle akkers en diepe dalen Op weg Dikke laag Rabatten Hoog en laag Moeras Salamander Nat bos Bloemenzee Vochtminnaar Eiken Meanderen Gebiedsinformatie Routebeschrijving Colofon Adressen Bolle akkers en diepe dalen

2 In het kort Route De Krangroute is aangeven met gele paaltjes: lengte 7 km, duur 2 uur; inkorting mogelijk tot 4 km; halverwege de lange route kan nog een extra rondje worden gemaakt door het Heijkersbroek (bos, 3 km) Startpunt Rooms-katholieke kerk in het centrum van Swartbroek (Ittervoorterweg) Beste seizoen Hele jaar door Schutterij De schutterij St. Cornelius oefent van april tot en met augustus op zaterdagavond vanaf uur: het wandelpad nabij Swartbroek is dan afgesloten; ook tweede paasdag en een enkele zaterdag in augustus zijn er vanaf uur schietoefeningen; informatie telefoon (0495) , s avonds te bereiken Honden Mogen mee, mits aangelijnd Invaliden/kinderwagens De route is niet geschikt voor invaliden en kinderwagens Horeca Aan de Ittervoortweg café De Smeed; op de route geen horeca Regels Toegang tussen zonsopkomst en zonsondergang; als de rode vlaggen wapperen verboden toegang in verband met schietoefeningen Op weg Als de rode vlag wappert gebied niet betreden; zie In het kort. De bolle akkers van De Krang dateren van de Middeleeuwen. De boeren hielden toen schapen en zetten deze s nachts op stal. Eén keer per jaar werd de mest, vermengd met heideplaggen, op het land gebracht om zo de arme grond te verrijken. Vervolgens werden de akkers vanaf de rand naar het midden toe geploegd; het midden werd dus het hoogst. Dikke laag De voedselrijke potstallaag in het centrum van de akkers kan wel drie meter dik zijn. Bolle akkers zijn zeldzaam; vrijwel overal zijn ze geëgaliseerd. Natuurmonumenten heeft De Krang sinds 1975 in eigendom. Vanaf het startpunt loopt u langs het kerkhof en bij het kruis rechtsaf. Rabatten Een dikke eeuw geleden was de bodem vlakbij het dorpje Swartbroek erg drassig. Men groef sloten en met de vrijgekomen grond werden langwerpige akkertjes opgehoogd. Op deze zogeheten rabatten ((1), links) werd hout geteeld. Op de grens van water en grond groeit nu de koningsvaren

3 Hoog en laag Nabij Swartbroek vinden we een kampenlandschap. Het dorp is omgeven door akkertjes (kampen) die op hun beurt weer door houtwallen omsloten zijn. U loopt langs bolle akkers om vervolgens af te dalen naar het voormalige Peelgebied. Het hoogteverschil is goed te zien (2). Kijk onderweg daarom geregeld achterom. Elke hoogte heeft haar eigen begroeiing: rechts het lage, natte Peelgebied met essen en wilgen: links in de verte de grove dennen die in jaren dertig als werkvoorziening op de hoge droge hei werden aangeplant. Moeras We zijn inmiddels in het Peelgebied aangeland. Door de lage ligging - duizenden jaren geleden zijn er kommen in het dekzand uitgestoven - ontstond hier veen. Lange tijd werd dit gevaarlijke moeras gemeden. De laatste decennia zijn heel veel gebieden ontwaterd en veelal opgehoogd, zodat er landbouw kan worden bedreven. Salamander Natuurmonumenten heeft in dit Peelgebied een flink aantal percelen in eigendom. De grondwaterstand wordt er verhoogd. Er zit echter nog veel mest in de grond - afkomstig van de landbouw - waardoor er nog niet zulke bijzondere planten groeien. Wellicht komen zonnedauw en orchideeën later weer tevoorschijn. De poel rechts (3) is een van de poelen die door Natuurmonumenten geschikt is gemaakt voor de zeldzame kamsalamander. De plas was dichtgeslibd en is weer uitgegraven. Nat bos U loopt door een broekbos (4), een bos op natte grond. In april/mei kleuren dotterbloemen de oevers geel. In de struiken bivakkeren dan zangvogels als fitis, tjiftjaf en zwartkop. Even rechts van de route ligt een vogelkijkscherm bij het Roukespeelven. Het vlakke grasland waar u op stuit als u het bos uit komt (5), was ooit een fraai peel- oftewel moerasgebied. Door egalisatie en ontwatering is het geschikt gemaakt voor de landbouw: economisch slim, natuurhistorisch jammer. Bloemenzee Even verderop ziet u rechts een vochtig grasland van Natuurmonumenten (6). Het ligt te hoog om weer moeras te worden. Het land wordt niet bemest; s zomers bloeien hier pinksterbloemen en echte koekoeksbloemen. Het verschil met het productie-grasland is goed te zien. Vochtminnaar Ook links van het pad (7) liggen mooie drassige weilandjes met vochtminnende bomen als wilg, es en els. Vanaf hier gaan we weer stijgen.

4 Eiken Zodra u het dennenbos uit komt, ziet u links een perceeltje eikenhakhout (8). Al vóór 1900 plantte men hier eiken. De bomen werden om de 15 jaar afgezaagd; het hout diende als brandhout. Natuurmonumenten zet de eiken nog elke vijftien jaar terug. Zo blijft dit cultuurhistorisch gebruik bewaard. Op de splitsing rechtsaf en na een paar honderd meter op de Hulsweg scherp linksaf slaan. Voor de korte route op de splitsing linksaf en na ongeveer 700 meter bij de verharde weg linksaf. Meanderen We zijn weer gedaald. De Tungelroyse Beek (9) was rechtgetrokken. Het waterschap graaft nu bochten zodat de beek weer op een natuurlijke manier kan meanderen. Het Laagbroek - het gebied waar de beek doorheen loopt - is heel gevarieerd. Houtwalletjes, graslanden en grote solitaire bomen wisselen elkaar af. Broek betekent drassig land. U loopt langs voormalige boerenbedrijven met sprekende namen als Op Sjeur. Gebiedsinformatie Landgoed De Krang (243 ha) is een ongebruikelijk landgoed: geen landhuis met fraaie tuin, zichtassen en waterpartijen, maar boerenbedrijven, akkers, hakhoutpercelen, moeras en vennen. De Krang is zowel historisch als natuurlijk een rijk gebied. Rondom de boerderijen (nu deels buiten gebruik) liggen de bolle akkers die zo kenmerkend zijn voor dit gebied. In het noorden het voormalige moerasgebied Roekespeel, nu grotendeels landbouwgrond. Nog weer lager - De Krang kent een hoogteverschil van 3,5 meter - het Tungelroyse Beekdal met houtwalletjes en grote solitaire bomen. De veelheid aan grondsoorten en variatie in vochtigheid zorgt voor een grote verscheidenheid aan planten en dieren. Op één landgoedwandeling kunnen we kamsalamander, nachtegaal, smient en echte koekoeksbloem tegenkomen: schoonheden te over. De Brusselse baron die begin 20e eeuw De Krang bezat, maar verkoos in België te blijven wonen, heeft heel wat gemist. Routebeschrijving Met het openbaar vervoer vanaf NS-station Weert bus 73 (ook in het weekeinde), uitstappen halte rooms-katholieke kerk in Swartbroek. Of de treintaxi. Met de auto Swartbroek ligt 4 km ten zuidoosten van Weert. Op de snelweg Maastricht- Eindhoven (A2) neemt u afrit nummer 40, richting Swartbroek. Parkeren bij de kerk. Colofon Tekst: Monica Wesseling Productie: Buro Kloeg, Bunnik

5 Adressen VVV Weert Maasstraat EC Weert tel. (0495) Schutterij St. Cornelius voorzitter mevr. H. Stals tel. (0495) ( s avonds te bereiken) Natuur- en Milieucentrum De IJzeren Man Geurtsvenweg SN Weert (0495) Vereniging Natuurmonumenten Ledenservice (035)