Klantonderzoek ouders over Centrum voor Jeugd en Gezin

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Klantonderzoek ouders over Centrum voor Jeugd en Gezin"

Transcriptie

1 Klantonderzoek ouders over Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Ermelo 7 augustus 2014 drs. C.S. Heijkoop Correspondentienummer: DH

2 INHOUD HOOFDSTUK 1 INLEIDING EN WERKWIJZE Inleiding Onderzoeksopzet Leeswijzer 4 HOOFDSTUK 2 ACHTERGRONDENKENMERKEN 5 HOOFDSTUK 3 VRAGEN OVER OPVOEDEN EN OPGROEIEN Vragen over opvoeden en opgroeien Op zoek naar informatie over opvoeden Hulp gevraagd bij vragen over opvoeden 11 HOOFDSTUK 4 HET CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN Inleiding Bekendheid van het CJG Ermelo Gebruik van de diensten van het CJG Ermelo Tevredenheid over de diensten van het CJG Ermelo Suggesties voor verbeteringen en wensen voor (ander) aanbod Behoefte aan andere vormen van ondersteuning 22 HOOFDSTUK 5 SAMENVATTING, CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN Samenvatting Conclusies Aanbevelingen 28

3 Hoofdstuk 1 Inleiding en werkwijze 1.1 Inleiding Vanaf 18 februari 2010 is het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) officieel van start gegaan in de gemeente Ermelo. Ouders/verzorgers en beroepskrachten en vrijwilligers die met kinderen werken kunnen bij het CJG terecht voor informatie en ondersteuning bij het opvoeden en op laten groeien van hun kinderen in de leeftijd van 0 tot 23 jaar. Het CJG Ermelo biedt uiteenlopende diensten op het gebied van opvoedondersteuning aan ouders/verzorgers aan, zoals: inloopspreekuur aan de Dokter van Dalelaan 12; telefonisch consult; vraag stellen via digitaal contactformulier via chatten met de virtuele assistent via website met veel informatie en tips over opvoeden en opgroeien; gesprekken met een medewerker van het CJG op locatie (bijvoorbeeld school of peuterspeelzaal); gesprekken met het schoolmaatschappelijk werk; cursussen of themabijeenkomsten over opvoeden voor zowel jongere kinderen, voor kinderen in de basisschoolleeftijd als voor tieners; Mamacafé; Programma Moeder Informeren Moeders (MIM) (in 2014 gestart). In het CJG werken het consultatiebureau, de GGD, het (school)maatschappelijk werk, Bureau Jeugdzorg en de jeugdhulpverlening samen. Alle vragen van ouders/verzorgers worden beantwoord door deskundige medewerkers, die onder andere Triple P geschoold zijn. De Triple P-methode biedt opvoedkundige oplossingen die erop gericht zijn om de band met het kind vanuit een positieve benadering te versterken. Het CJG Ermelo bestaat inmiddels 4 jaar en de gemeente is bezig met het verder ontwikkelen van het CJG en het aanbod van opvoedondersteuning. De gemeente Ermelo wil daarbij graag de mening van ouders 1 horen over de bekendheid met, het gebruik van en de tevredenheid over de diensten van het CJG. Ook wil de gemeente graag weten welke onderwerpen op het gebied van opvoedondersteuning leven bij de ouders en welke verwachtingen zij op dit gebied hebben van het CJG. Daarmee kan de gemeente de activiteiten van het CJG beter afstemmen op wat er nodig is voor ouders/verzorgers in Ermelo die verantwoordelijkheid dragen voor de opvoeding en zorg voor kinderen. Dit onderzoek is uitgevoerd om de gewenste informatie boven tafel te krijgen. 1 Soms staat er in het rapport ouders en soms ouders/verzorgers. Voor het hele rapport geldt dat met ouders ook verzorgers wordt bedoeld. 1/29

4 In het kader van de horizontale verantwoording vastgelegd in artikel 9 van de Wmo, waarbij gemeenten zich voor hun beleid moeten verantwoorden aan hun eigen burgers en cliënten, is de gemeente verplicht om elk jaar een tevredenheidsonderzoek uit te voeren onder een doelgroep van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De gemeente Ermelo heeft ervoor gekozen om dit tevredenheidsonderzoek in 2014 (over 2013) te laten uitvoeren onder de doelgroep ouders. Met dit onderzoek voldoet de gemeente aan de wettelijke verplichting. 1.2 Onderzoeksopzet In deze paragraaf wordt beschreven hoe het onderzoek is uitgevoerd en wat de inhoud is van de vragenlijst. Vragenlijst In samenspraak met de gemeente is een vragenlijst opgesteld met algemene vragen over het gebruik van opvoedondersteuning en vragen die specifiek zijn toegesneden op de lokale situatie en de diensten die worden aangeboden door het CJG Ermelo. De vragenlijst bevat vragen over de volgende onderwerpen. Opvoedvragen: Onderwerpen waarover ouders opvoedvragen hebben. De wijze waarop ouders te rade gaan voor ondersteuning bij opvoeden. Ontvangen ondersteuning bij vragen over opvoeden. Bekendheid en communicatie over het CJG: Bekendheid met het CJG in het algemeen. De communicatie over het CJG; hoe kennen de mensen het CJG? Bekendheid met het inloopspreekuur en de telefonische consultatiemogelijkheid van het CJG. Bekendheid met de websites ( nl, en de mogelijkheid om online vragen te stellen. Bekendheid met cursussen en themabijeenkomsten over opvoeden. Bekendheid met activiteiten die worden georganiseerd in de Week van de Opvoeding. Gebruik van de diverse diensten van het CJG: Redenen waarom ouders wel of geen gebruikmaken van de diensten van het CJG. De mate van het gebruik van het inloopspreekuur, van het online stellen van vragen en van het telefonisch contact. De mate van gebruik van gesprekken met een medewerker van het CJG op locatie (bijvoorbeeld school of peuterspeelzaal). De mate van het gebruik van cursussen/themabijeenkomsten. Deelname aan activiteiten die zijn georganiseerd in de Week van de Opvoeding. 2/29

5 Tevredenheid over: Het inloopspreekuur, het telefonisch contact, de websites van het CJG en de mogelijkheid tot het online stellen van vragen (per ). De deskundigheid, bejegening en bereikbaarheid van het inloopspreekuur en het telefonisch contact. De overzichtelijkheid en duidelijkheid van de website Gesprekken met een medewerker van het CJG op locatie. Themabijeenkomsten/cursussen. Activiteiten die in de Week van de Opvoeding zijn georganiseerd. Effecten van de ondersteuning en ervaringen met doorverwijzing: De redenen waarom ouders niet tevreden zijn over de geboden opvoedondersteuning door het CJG. De mate waarin de opvoedvragen zijn beantwoord. De mate waarin de ondersteuning heeft geholpen bij opvoedvragen. De snelheid en wijze waarop ouders zijn doorverwezen (doorlooptijden). Behoeften en wensen: Behoefte van ouders aan ander aanbod van ondersteuning bij het opvoeden. Mate waarin het huidige aanbod voldoet. Missen ouders iets in het aanbod? Suggesties voor verbeteringen. Op welke punten kan het CJG (bekendheid, bereikbaarheid, toegankelijkheid en uitvoering) worden verbeterd? Populatie en respons De gemeente heeft een bestand aangeleverd met het aantal kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar. Er is geen steekproef getrokken; de totale groep huishoudens met één of meerdere kinderen in de leeftijd van 0 t/m 12 jaar is aangeschreven. Omdat er uiteraard in veel gevallen meerdere kinderen in één gezin wonen, zijn eerst de dubbelingen eruit gehaald. Vervolgens zijn van kinderen uit gezinnen de ouders/verzorgers benaderd. Om de respons zo hoog mogelijk te krijgen, zijn er verschillende responsverhogende maatregelen genomen: Het onderzoek is aangekondigd op de gemeentepagina en in de lokale krant. Het onderzoek is aangekondigd op de website van het CJG ( De gemeente heeft de uitnodigingsbrief, ondertekend door de wethouder, verstuurd met daarin informatie over het doel van het onderzoek. De gemeente heeft een herinneringsbrief verstuurd. In totaal hebben 225 ouders de vragenlijst ingevuld. Dit is een percentage van 13%. Dit aantal is voldoende om met 94% betrouwbaarheid en een nauwkeurigheidsmarge van 0.06 uitspraken te kunnen doen. Een betrouwbaarheid van 94% wil zeggen dat de onderzoeksresultaten in 94 van de 100 gevallen gelijk zullen zijn. Sommige vragen bevatten uitsplitsingen of een lage respons, omdat 3/29

6 deze vragen alleen voor een kleine groep ouders/verzorgers van toepassing zijn. In dat geval moeten de resultaten als indicatief worden beschouwd. Aantal aangeschreven Respons % gezinnen % De gemeente Ermelo heeft de uitnodigings- en herinneringsbrieven naar de ouders verstuurd. SGBO heeft in overleg met de gemeente een voorbeeldbrief opgesteld. In de uitnodiging richting de opvoeders/verzorgers is opgetekend waarom zij worden aangeschreven en op welke wijze gebruik is gemaakt van hun adresgegevens. Ook is in de brief vermeld dat de gemeente graag wil weten wat de ervaringen van de ouders zijn en is het doel van het onderzoek uitgelegd. Na de herinneringsbrief is de respons nog bijna verdubbeld. De peildatum van het onderzoek is juni 2014, de maand waarin de enquête is uitgezet en de ouders de vragenlijst hebben ingevuld. 1.3 Leeswijzer Dit rapport bevat de resultaten van het tevredenheidsonderzoek onder ouders/verzorgers over het Centrum voor Jeugd en Gezin Ermelo. In hoofdstuk 2 wordt een beschrijving van de doelgroep ouders/verzorgers gegeven die hebben deelgenomen aan dit onderzoek. In hoofdstuk 3 komen de vragen die ouders hebben over opvoeden en opgroeien aan bod. Vervolgens volgt een beschrijving van het gebruik van en de tevredenheid over de diensten van het CJG. Het rapport wordt afgesloten met een samenvatting, conclusies en aanbevelingen. 4/29

7 Hoofdstuk 2 Achtergrondenkenmerken In dit hoofdstuk worden enkele achtergrondkenmerken gegeven van de ouders/verzorgers die hebben deelgenomen aan dit onderzoek. Niet alle ouders hebben de vragen over de achtergrondkenmerken ingevuld. De aantallen corresponderen daarom niet altijd met de responsaantallen. In de rechterkolom van alle tabellen in het rapport is het aantal ingevulde antwoorden weergegeven (=N). Voor de duiding van de resultaten is het belangrijk te kijken naar enkele achtergrondkenmerken van de respondenten, zoals leeftijd, opleidingsniveau, gezinssituatie en werksituatie. Voor dit onderzoek is de ouders/verzorgers gevraagd naar de leeftijd van hun kind(eren). Het aantal kinderen van 475 is meer dan het aantal ingevulde vragenlijsten van 225, omdat ouders kinderen in meerdere leeftijdscategorieën kunnen hebben. Tabel 1 Leeftijd kinderen % N 0 t/m 3 jaar 27% t/m 8 jaar 33% t/m 12 jaar 22% t/m 18 jaar 10% t/m 23 jaar 8% 38 Totaal 100% 475 Als we kijken naar de verdeling over de vier leeftijdsgroepen: jonge kinderen uit de voorschoolse periode, kinderen uit de eerste jaren basisonderwijs, kinderen uit de hogere klassen in het basisonderwijs en jongeren in het voortgezet onderwijs (en iets ouder), dan zijn alle vier de groepen evenredig vertegenwoordigd. Hoewel alleen gezinnen zijn aangeschreven met een kind tussen 0 en 13 jaar, hebben ook ouders gereageerd met een kind in de leeftijdsgroepen 13 t/m 18 jaar en 19 t/m 23 jaar. Verreweg de meeste kinderen zijn echter onder de 13 jaar. Het merendeel van de ouders heeft twee of drie kinderen; 24 gezinnen (11%) bestaan uit vier of vijf kinderen. Het aandeel grote gezinnen dat heeft gereageerd, is redelijk groot. Het landelijk gemiddelde van (grote) gezinnen met vier kinderen of meer ligt tussen de 4% en 5%. De verdeling van de ouders over de verschillende leeftijdscategorieën is in tabel 2 weergegeven. 5/29

8 Tabel 2 Leeftijd ouders % Aantal Tot 20 0% 1 20 t/m 29 13% t/m 39 46% t/m 49 36% t/m 59 4,5% 9 60 en ouder 0,5% 1 Totaal 100% 220 De groep ouders/verzorgers in de leeftijdscategorie 30 tot en met 39 jaar is het grootst, gevolgd door ouders die tussen de 40 en 49 jaar oud zijn. Het aandeel twintigers en 50-plussers is redelijk klein. Dit laatste ligt in de lijn der verwachtingen, omdat alleen ouders met een kind tot en met 12 jaar zijn aangeschreven. Het merendeel van de vragenlijsten is ingevuld door een vrouw; 17% is door een man ingevuld. In vergelijking met andere CJG-klantonderzoeken is dit een vrij normale verdeling. De gezinssituatie kan van invloed zijn op de behoefte aan ondersteuning bij het opvoeden. In eenoudergezinnen is de behoefte aan steun bij het opvoeden doorgaans meer aanwezig dan bij tweeoudergezinnen. Wat is de samenstelling van de gezinnen die aan het onderzoek hebben meegewerkt? Tabel 3 Gezinssituatie % Aantal Gehuwd/samenwonend 87% 189 Gehuwd/samenwonend, samengesteld gezin 7% 14 Gescheiden 4% 9 Alleenstaand (niet gescheiden) 2% 5 Weduwe/weduwnaar 0% 0 Totaal 100% 217 De meeste ouders/verzorgers (94%) zijn gehuwd of wonen samen, waarvan 7% leeft in een samengesteld gezin. Het aandeel gescheiden of alleenstaande ouders is 6%. Dit is gemiddeld: landelijk gezien ligt het percentage eenoudergezinnen met één of meerdere kinderen tussen de 3% en 11% met 6,7% als gemiddelde van alle gemeenten gezamenlijk 2. Geen enkele respondent is weduwe of weduwnaar. De ouders/verzorgers is tevens gevraagd naar de hoogst afgeronde opleiding van de degene die de vragenlijst heeft ingevuld. 2 Dit zijn cijfers van het CBS met als peildatum 1 januari /29

9 Tabel 4 Opleidingsniveau % N Landelijk jaar 3 Basisschool 3% 6 9% Vmbo/ Lbo/Mavo 9% 19 19% Mbo 33% 71 30% Havo 7% 15 9% 4 Vwo 3% 8 - Hbo 34% 75 22% Universiteit 11% 24 11% Totaal 100% % De respondenten hebben een redelijk hoog opleidingsniveau; 45% heeft een hboopleiding of universitaire opleiding afgerond. Slechts 2% heeft alleen basisschool. In vergelijking met landelijke cijfers is het aandeel hoog opgeleide respondenten (HBO, universiteit) relatief hoog en het aandeel respondenten met een laag opleidingsniveau (basisonderwijs, VMBO/LBO/MAVO) relatief laag. De ouders hebben kunnen aangeven of zij een betaalde baan hebben en of er sprake is van een eenverdiener of van tweeverdieners per huishouden. Tabel 5 Werksituatie % Aantal Een of beide ouder(s) werken, betaald werk 94% 203 Alleenstaande ouder met betaald werk 4% 9 Geen betaald werk beide ouders 2% 4 Geen betaald werk alleenstaande ouder 0% 1 Totaal 100% 217 Van de ouders die de vragenlijst hebben ingevuld heeft 2% geen betaald werk. Dat is relatief weinig, landelijk gezien ligt dit percentage op ruim 12% 5. Voor de 3 De CBS-cijfers gelden voor de groep 25 t/m 64 jaar. Omdat de meeste ouders die de vragenlijst hebben ingevuld in deze leeftijdsgroep zitten, zijn deze landelijke vergelijkingscijfers opgenomen. 4 Het CBS maakt geen uitsplitsing tussen havo en vwo. 5 Dit zijn cijfers van het CBS met als peildatum 1 januari /29

10 gemeente heeft een gemiddeld percentage 6 alleenstaande ouders met of zonder betaald werk de vragenlijst ingevuld. Dit gegeven is van belang, omdat uit landelijke onderzoeken blijkt dat met name gezinnen met alleenstaande ouders behoren tot de kwetsbare groepen als het gaat om opvoed- of gezinsproblemen. Samenvattend kunnen we concluderen dat de respondenten met name gezinnen betreft met kinderen in de voorschoolse leeftijd of in de basisschoolleeftijd. Het merendeel is getrouwd of woont samen en heeft betaald werk. De respondenten zijn relatief hoog opgeleid en het aandeel grote gezinnen is ook redelijk hoog. 6 Dit zijn ervaringscijfers van referentiegemeenten die hetzelfde onderzoek hebben uitgevoerd in 2013 en /29

11 Hoofdstuk 3 Vragen over opvoeden en opgroeien In dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op vragen die ouders hebben over opvoeden en opgroeien die zij aan een deskundige zouden willen voorleggen. Ook is gekeken waar of bij wie ouders op zoek gaan naar informatie en of zij wel eens hulp hebben gekregen in eigen kring of van instellingen voor hun opvoedvragen. Deze vragen zijn door de hele doelgroep ouders ingevuld en daardoor representatief voor de totale doelgroep. 3.1 Vragen over opvoeden en opgroeien De ouders/verzorgers konden over een groot aantal onderwerpen op het terrein van opvoeding aangeven of zij daarover vragen hebben en of zij er behoefte aan hebben om deze aan een deskundige voor te leggen. De respondenten konden meerdere antwoorden aankruisen, waardoor de percentages niet optellen tot 100%. 225 ouders/verzorgers hebben deze vraag ingevuld, waarvan deze ouders gezamenlijk 513 antwoorden hebben aangekruist. 171 ouders (76%) hebben aangeven wel eens vragen te hebben over opvoeden. Dit percentage is redelijk hoog in vergelijking met ervaringscijfers uit andere CJG-klantonderzoeken. Dit percentage ligt doorgaans tussen de 70% en 75%. Tabel 6 Opvoedvragen (N=225) % Aantal Eten, slapen, zindelijkheid 39% 87 Emotionele ontwikkeling van uw kind(eren) 28% 63 Sociale ontwikkeling van uw kind(eren) 27% 60 Gezondheid, medische onderwerpen 22% 49 Weerbaarheid en groepsdruk 19% 43 Regels en grenzen stellen 14% 32 Motorische ontwikkeling van uw kind(eren) 14% 31 Taalontwikkeling van uw kind(eren) 12% 27 Concentratieproblemen en problemen op school 11% 24 Pesten, gepest worden 10% 23 Angst, depressie, onzekerheid van uw kind(eren) 10% 23 Agressief en ongewenst gedrag 9% 21 Seksualiteit 4% 10 Geldzaken, zakgeld, schulden van uw kind(eren) 4% 10 Verslaving (alcohol, drugs, gamen) 3% 7 Uitgaan 1% 3 De ouders/verzorgers die vragen hebben over de opvoeding, zijn voornamelijk geïnteresseerd in informatie over eten, slapen en zindelijkheid, over de sociale en 9/29

12 emotionele ontwikkeling van hun kind en over gezondheid en medische onderwerpen. Tevens zijn weerbaarheid en groepsdruk, regels en grenzen stellen en de motorische ontwikkeling van hun kind(eren) onderwerpen waar ouders/verzorgers vragen over hebben. Onderwerpen die spelen bij jongeren, zoals geldzaken, uitgaan, verslaving of seksualiteit, worden nauwelijks naar voren gebracht. Dit is niet verwonderlijk, omdat met name ouders van jongere kinderen de vragenlijst hebben ingevuld. Drie dingen vallen op in de uitkomsten over opvoedthema s die leven bij de ouders in Ermelo: het onderwerp weerbaarheid en groepsdruk scoort behoorlijk hoog en het item pesten juist redelijk laag. Vragen over weerbaarheid en groepsdruk spelen doorgaans iets minder bij ouders met kinderen in de voorschoolse periode en in de basisschoolleeftijd 7. Het probleem van pesten is in de open vragen (zie hoofdstuk 4) door een paar ouders aangekaart als een onderwerp dat nog te weinig door het CJG Ermelo voor het voetlicht wordt gebracht. Het derde opvallende punt is dat ouders meer vragen hebben over de sociale en emotionele ontwikkeling van hun kind(eren) dan over gezondheid en medische onderwerpen. Uit resultaten van CJG-onderzoeken onder andere gemeenten waarin dezelfde vraag is gesteld is dit juist andersom. 3.2 Op zoek naar informatie over opvoeden Er zijn veel verschillende vindplaatsen waar ouders/verzorgers hun licht kunnen opsteken. In onderstaande tabel is zichtbaar gemaakt waar ouders naar toe gaan voor informatie over opvoeden. De percentages tellen niet op tot 100%, omdat de ouders meerdere antwoordcategorieën konden aankruisen 225 ouders/verzorgers hebben deze vraag ingevuld; zij hebben 817 keer iets aangekruist. 7 Dit zijn ervaringscijfers uit andere CJG-klantonderzoeken. 10/29

13 Tabel 7 Vindplaatsen voor informatie over opvoeden (N=225) % Aantal Familie 64% 145 Vrienden/buren/kennissen 59% 134 Internetsites over opvoeden 50% 114 Consultatiebureau 35% 80 Tijdschriften/boeken over opvoeden (incl. Tipkrant Positief opvoeden) 33% 75 Huisarts 23% 53 School (incl. school maatschappelijk werk) 19% 44 Centrum voor Jeugd en Gezin Inloopspreekuur Dokter Van Dalelaan 12 15% 33 Televisieprogramma s over opvoeden 12% 27 Themabijeenkomsten/cursussen 11% 25 Praktijk voor psychologen/pedagogen 8% 19 Kinderopvang 6% 14 Het telefonisch contact van het CJG, % 13 Peuterspeelzaal 5% 12 Anders 5% 12 Bureau Jeugdzorg 3% 6 Mamacafé 2% 5 Het contactformulier via 1% 3 Maatschappelijk werk 1% 3 Bijna twee derde van de ouders wint advies in bij familie of vrienden en de helft gaat op zoek naar informatie op internet. Daarnaast raadplegen ouders/verzorgers het consultatiebureau, tijdschriften en boeken over opvoeden of zij gaan voor advies naar de huisarts of krijgen dit via de school van hun kind(eren). De peuterspeelzaal en het maatschappelijk werk, andere belangrijke vindplaatsen, zijn in mindere mate een informatiebron voor ouders. Een beperkte groep ouders (3 in totaal) heeft online een vraag gesteld via de daarvoor bestemde website, 33 ouders (15%) hebben zich tot het inloopspreekuurspreekuur van het CJG aan de Dokter van Dalelaan 12 gewend. Dit laatste percentage is heel behoorlijk. Bij de categorie anders zijn verschillende informatiebronnen genoemd, zoals een fysiotherapeut, logopedist, individuele begeleider (AWBZ-begeleiding), GGZ, pleegzorgorganisatie, PPG, Pactum en de kerk. Sommige ouders vertrouwen op hun eigen inzichten of gaan af op hun eigen gevoel en ervaring. 3.3 Hulp gevraagd bij vragen over opvoeden Een groot deel van de ouders/opvoeders heeft wel eens hulp gekregen als zij vragen hadden over de opvoeding van hun kind(eren). Er zijn vele mogelijkheden waarbij op een laagdrempelige manier ondersteuning kan worden gekregen. In tabel 8 is weergegeven op welke manier deze ouders/verzorgers hulp hebben 11/29

14 ontvangen. De ouders konden meerdere antwoorden invullen, dus de percentages tellen niet op tot 100%. De kolom met het aantal betreft het aantal ingevulde antwoorden per item. Tabel 8 Ontvangen hulp bij vragen over opvoeden (N= tussen 133 en 204) % Aantal Reguliere afspraak of inloopspreekuur bij het consultatiebureau 55% 114 Internetsites over opvoeden (bv. 44% 85 Advies van de huisarts 30% 61 Individuele hulp/begeleiding van uw kind(eren) 26% 52 Cursus- of thema avond over opvoeden op school 25% 48 Huisbezoeken (GGD, consultatiebureau, huisarts) 25% 48 Anders 18% 24 Themabijeenkomsten/cursussen voor ouder(s) bij het CJG 14% 27 Cursus- of thema avond over opvoeden op de kinderopvang/peuterspeelzaal 12% 22 Begeleiding van het hele gezin door een gezinstherapeut/begeleider 10% 19 Telefonisch contact met het CJG gemeente Ermelo via telefoonnummer % 17 Digitaal contactformulier via of via 2% 3 Inloopspreekuur van het CJG 2% 3 De meeste ouders/verzorgers die wel eens ondersteuning bij de opvoeding hebben ontvangen, hebben deze hulp gekregen via het inloopspreekuur of via een reguliere afspraak bij het consultatiebureau. Het consultatiebureau is ook de belangrijkste instantie waar zij naartoe zouden gaan als zij vragen hebben over opvoeding. Internetsites zijn ook belangrijke ondersteuningsmogelijkheden: bijna de helft doet hier een beroep op voor steun bij het opvoeden. Daarnaast heeft 30% van deze ouders/verzorgers wel eens advies van de huisarts gekregen en een kwart krijgt steun bij het opvoeden via de individuele begeleiding van hun kind(eren) of via een huisbezoek van de GGD of het consultatiebureau. De ouders noemen het minst vaak het inloopspreekuur van het CJG, het online advies vragen via de daarvoor bestemde websites en het telefonisch contact met het CJG. De cursussen die bij de peuterspeelzaal, de kinderopvang of het CJG worden gehouden zijn wel door een aantal ouders bezocht. Bij de categorie anders zijn veel verschillende hulpbronnen genoemd, zoals familie/vrienden (6x), kerk (2x), tijdschriften (2x), orthopedagoog (2x), werk (2x), pleegzorg, schoolarts, individuele begeleiding, andere ouders, Pactum, psycholoog, kraamhulp en family factory. De meeste ouders die de categorie anders hebben ingevuld, putten hun steun uit informele bronnen zoals vrienden en familie, collega s, kerk of tijdschriften/boeken. 12/29

15 Hoofdstuk 4 Het Centrum voor Jeugd en Gezin 4.1 Inleiding In 2010 is de locatie van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) Ermelo aan de Dokter van Dalelaan 12 geopend. Binnen het CJG worden verschillende vormen van opvoedondersteuning aangeboden, variërend van een inloopspreekuur bij het CJG tot opvoedcursussen. In dit hoofdstuk wordt nader ingezoomd op de bekendheid van het CJG Ermelo, het gebruik van de diverse voorzieningen, de tevredenheid en waardering en het effect. Wat heeft de ondersteuning de ouders opgeleverd? Omdat een beperkt deel van de ouders gebruik hebben gemaakt van de diensten van het CJG zijn de resultaten niet representatief voor de hele doelgroep ouders, maar een indicatie van het gebruik en de waardering. 4.2 Bekendheid van het CJG Ermelo hoeverre is het CJG bekend bij de ouders/verzorgers in Ermelo? In tabel 9 staat de bekendheid van het CJG weergegeven. De ouders konden meerdere antwoorden aankruisen, waardoor de percentages niet optellen tot 100%. Deze vraag is door 220 ouders ingevuld; zij hebben 414 keer een antwoord aangekruist. Tabel 9 Bekendheid Centrum voor Jeugd en Gezin Ermelo (N=220) % Aantal Ja, via een gesprek met een medewerker van het consultatiebureau 41% 93 Ja, via de schoolarts 26% 58 Ja, via school (nieuwsbrief) 15% 35 Ja, via een folder 15% 34 Ja, via de informatiekrant en/of activiteiten die zijn georganiseerd in de Week van de Opvoeding 11% 25 Ja, via een advertentie in huis-aan-huis blad 10% 23 Ja, via mijn werk 10% 23 Ja, via het inloopspreekuur van het CJG gemeente Ermelo aan de dokter van Dalelaan 12 8% 17 Ja, via vrienden/buren/kennissen 7% 15 Ja, via themabijeenkomsten/cursussen 6% 14 Ja, via kinderopvang/peuterspeelzaal 6% 13 Ja, via anders 5% 11 Ja, via de website 4% 10 Ja, via een medewerker van het (jeugd/school)maatschappelijk werk 4% 9 Ja, via het telefoonnummer van het CJG gemeente Ermelo % 6 Ja, via de huisarts 2% 5 Ja, via familie 1% 3 Nee 9% 20 13/29

16 Bijna alle ouders/verzorgers die de vragenlijst hebben ingevuld kennen het CJG. Slechts 9% zegt er niet mee bekend te zijn. Dit laatste percentage is zeer laag. Ervaringscijfers uit gelijksoortige CJG-klantonderzoeken geven percentages tussen de 35% en 45% aan. In de gemeente Ermelo hebben de meeste ouders/verzorgers het CJG leren kennen via het consultatiebureau, de schoolarts, de school (nieuwsbrief) of een folder. Een beperkt aantal ouders kent het CJG via een intermediair, zoals de huisarts, de peuterspeelzaal of de kinderopvang. Een uitzondering hierop is de school; deze levert een belangrijkere bijdrage aan het vergroten van de bekendheid van het CJG. Bij de categorie anders is voornamelijk het consultatiebureau (4x) of werk/collega s (2x) ingevuld. De resultaten in tabel 9 laten zien dat veel ouders het CJG kennen, voornamelijk via de reguliere activiteiten van de CJG-partners, zoals controles bij het consultatiebureau of de schoolarts. De mond-tot-mondreclame over het CJG via familie, vrienden/kennissen of buren is nog beperkt. 4.3 Gebruik van de diensten van het CJG Ermelo Van de 200 respondenten die hebben aangegeven het CJG te kennen, heeft 39% (77 ouders) zich gewend tot het CJG voor hulp of steun bij de opvoeding. Uit tabel 10 is af te lezen welke vorm van ondersteuning van het CJG deze ouders hebben gekregen. De aantallen tellen niet op tot 77, omdat sommige ouders van meerdere CJG-diensten gebruik hebben gemaakt. Tabel 10 Gebruik ondersteuning Centrum voor Jeugd en Gezin Ermelo (N=200) % Aantal Ik heb geen contact gehad met het CJG Ermelo 60% 123 Ik heb gesprekken gehad met een medewerker van het inloopspreekuur van het CJG gemeente Ermelo aan de Dokter van Dalelaan 12 16% 33 Ik heb themabijeenkomsten/cursussen bezocht 13% 25 Ik heb telefonisch contact gehad via het telefoonnummer van het CJG gemeente Ermelo 8% 16 Ik heb de website geraadpleegd 8% 16 Anders 8% 16 Ik heb gesprekken gehad met een medewerker van het CJG op locatie (bijv. school of peuterspeelzaal) 7% 15 Ik heb meegedaan aan activiteiten georganiseerd in de Week van de Opvoeding 3% 6 Ik heb een vraag gesteld via het digitaal contactformulier 1% 2 De ouders hebben het meest vaak gebruikgemaakt van het inloopspreekuur aan de Dokter van Dalelaan 12 of hebben een themabijeenkomst/cursus bezocht. Bij de categorie anders stippen de ouders de reguliere bezoeken bij het consultatiebureau en de schoolarts aan of noemen hun eigen werk of Icare. Aan de 123 ouders die geen gebruik hebben gemaakt van het CJG is gevraagd waarom zij dat niet hebben gedaan. In de volgende tabel staat dit weergegeven. De ouders konden meerdere antwoorden aankruisen, waardoor de percentages niet optellen tot 100%. De 123 ouders hebben gezamenlijk 167 keer een antwoord aangekruist. 14/29

17 Tabel 11 Reden voor geen gebruik ondersteuning Centrum voor Jeugd en Gezin Ermelo (N=123) % Aantal Ik heb geen vragen over opvoeden en opgroeien van mijn kind(eren) 40% 49 Ik vraag liever advies aan vrienden/buren/kennissen 34% 41 Anders 26% 31 Ik heb geen hulp van een deskundige nodig 19% 23 Ik vraag liever advies bij de peuterspeelzaal, kinderopvang of op school 11% 13 Het CJG spreekt mij niet aan 7% 8 Ik heb nog nooit van het CJG gehoord 2% 2 40% van de 123 ouders/verzorgers die geen gebruik hebben gemaakt van de diensten van het CJG Ermelo geeft aan dat zij geen vragen hebben over opvoeden en opgroeien en ruim een derde vraagt liever advies aan vrienden, buren of kennissen. Slechts acht ouders geven aan dat het CJG hen niet aanspreekt. Het percentage ouders dat geen vragen heeft over opvoeden is ook bij deze vraag redelijk laag. Vrij veel ouders hebben de categorie anders ingevuld. Dertien van deze ouders hebben aangegeven dat zij steun bij het opvoeden niet nodig hebben en vier ouders krijgen al hulp van bijvoorbeeld GGZ of Bureau Jeugdzorg. Vijf ouders raadplegen liever de huisarts (2x), school, consultatiebureau of internet. Drie ouders vinden de openingstijden te beperkt, waardoor zij niet in staat zijn om naar het inloopspreekuur te gaan en twee ouders doen geen beroep op het CJG vanwege slechte ervaringen met het consultatiebureau. 4.4 Tevredenheid over de diensten van het CJG Ermelo Over het algemeen zijn de ouders/verzorgers (zeer) tevreden over de verschillende diensten van het CJG. Dit is in tabel 12 zichtbaar gemaakt. Tabel 12 Tevredenheid diensten CJG (N= tussen 5 en 39) Aantal (zeer) tevreden Aantal (zeer) ontevreden Gesprekken met een medewerker van het inloopspreekuur van het CJG gemeente Ermelo, Dokter van Dalelaan Raadplegen van de website Telefonisch contact via nummer van het CJG gemeente Ermelo 26 6 Themabijeenkomsten/cursussen 25 2 Raadplegen van de website Gesprekken met een medewerker van het CJG op locatie (bijvoorbeeld school of peuterspeelzaal) 16 0 Activiteiten die zijn georganiseerd in de Week van de Opvoeding 9 0 Vraag stellen via digitaal contactformulier via /29

18 De gesprekken met een medewerker van het inloopspreekuur van het CJG en het kunnen raadplegen van de website worden het best beoordeeld. Het telefonisch contact met het CJG en de themabijeenkomsten/cursussen worden ook goed gewaardeerd, maar een paar ouders tonen zich ook (zeer) ontevreden hierover (zes ouders over het telefonisch contact en twee ouders over themabijeenkomsten/cursussen). Het stellen van een vraag via het digitaal contactformulier wordt erg weinig gedaan. Eén van de vier ouders die dat wel heeft gedaan vindt dat dit niet naar tevredenheid is verlopen. Als we het inloopspreekuur aan de Dokter van Dalelaan 12 nader onder de loep nemen dan blijkt dat alle ouders, op twee na, die deze vragen hebben ingevuld, (zeer) 8 tevreden zijn over de vriendelijkheid en het inlevingsvermogen van de medewerker en over de sfeer tijdens het gesprek. Eén ouder is ontevreden over de bruikbaarheid van de adviezen/tips die het heeft gekregen; de andere ouders hebben hierover geen klachten. De praktische aspecten van het CJG, zoals de bereikbaarheid, locatie en openingstijden, worden iets minder positief beoordeeld. Vijf ouders zijn (zeer) ontevreden over de bereikbaarheid en de locatie en eveneens vijf ouders zijn (zeer) ontevreden over de openingstijden. De bereikbaarheid van het telefonisch contact wordt gematigd positief beoordeeld door de 37 ouders die de vragen hierover hebben beantwoord. Acht ouders (22%) zijn hier (zeer) ontevreden over. De ouders tonen zich meer tevreden over de bruikbaarheid van de adviezen/tips, over de vriendelijkheid en het inlevingsvermogen van de medewerker en over de sfeer tijdens het gesprek. Slechts twee ouders zijn hier minder over te spreken. Over het digitale contactformulier hebben weinig ouders een mening gegeven, omdat weinig ouders via deze manier een vraag hebben gesteld. De ouders vinden het digitaal contactformulier duidelijk, maar drie ouders vonden wel dat het lang duurde voordat hun vraag werd beantwoord. De website wordt positief gewaardeerd. De website geeft duidelijke informatie over het CJG, is overzichtelijk en bevat voldoende informatie over het aanbod van cursussen en lezingen. Slechts twee ouders vinden dat de informatie op de website over de diensten van het CJG verbeterd zou kunnen worden. De ouders hebben in een open vraag naar voren kunnen brengen waarom zij niet tevreden zijn over de diensten van het CJG. Zes ouders hebben van deze gelegenheid gebruikgemaakt. Deze opmerkingen betreffen vrijwel allemaal de informatie over cursussen (te gebrekkig of te vaak doorverwezen) en de telefonische bereikbaarheid van het CJG. Eén ouder vindt het jammer dat het CJG weinig kan betekenen voor een kind met een specifieke aandoening. 8 Deze vragen zijn door 41 mensen ingevuld. 16/29

19 Ik kan soms niet duidelijk vinden waar en wanneer welke cursus wordt gegeven. Een duidelijk overzicht en tijdsplanning van de cursussen per woonplaats is gewenst! Ik heb ongeveer anderhalf jaar geleden telefonisch contact gezocht voor een assertiviteitscursus die werd aangeboden voor kinderen vanaf ongeveer 12 jaar. Ik ben toen van het kastje naar de muur gestuurd. Moest herhaaldelijk terugbellen omdat dan diegene die erover ging er niet was, heb een mobiel nummer gekregen waarna ik een meneer aan de telefoon kreeg die niet bepaald belangstellend was. Uiteindelijk is er geen cursus gevolgd en hebben we het zelf opgelost. Maar ik vroeg mij wel af wat er zou gebeuren als je echt een dringende vraag had omtrent je kind, word je dan ook zo aan het lijntje gehouden? De telefonische bereikbaarheid was een omslachtig gebeuren. Vervolgens raakte onze vraag in het vergeetboek en een aantal weken later pas werden we teruggebeld. Effect van de ondersteuning Ondanks enkele kritische geluiden, vinden de ouders dat de ondersteuning door het CJG (zeer) goed geholpen heeft. Tabel 13 Effect van de ondersteuning door het CJG Ermelo (N= tussen 3 en 33) Aantal (zeer) goed geholpen Aantal nauwelijks of niet geholpen Gesprekken met een medewerker van het inloopspreekuur van het CJG gemeente Ermelo, Dokter van Dalelaan Telefonisch contact via nummer van het CJG gemeente Ermelo 20 3 Themabijeenkomsten/cursussen 13 3 Gesprekken met een medewerker van het CJG op locatie (bijvoorbeeld school of peuterspeelzaal) 9 0 Raadplegen van de website Raadplegen van de website Activiteiten die zijn georganiseerd in de Week van de Opvoeding 2 1 Vraag stellen via digitaal contactformulier via Met name de gesprekken met een medewerker van het inloopspreekuur hebben goed geholpen. Dit geldt ook voor het telefonisch contact met het CJG, maar drie mensen vinden ook dat dit weinig of niet heeft bijgedragen aan het beantwoorden van hun vraag. Bij de cursussen/themabijeenkomsten zien we tegenstrijdige reacties: ouders vinden óf dat zij er veel aan hebben gehad óf dat het juist weinig heeft opgeleverd. 17/29

20 De ouders hebben kunnen aangegeven waarom zij vinden dat de ondersteuning hen beperkt heeft geholpen of verder heeft gebracht. Ik kwam eerst langs op locatie om me op te geven voor een cursus. Dat liep fout. Daarna werd ik gebeld en werd me per mail een formulier opgestuurd waar ik niets van snapte. Toen ik probeerde te bellen, kon ik ze niet bereiken en toen ze eindelijk terugbelden, was ik geen stap verder gekomen. De cursus waar ik me voor opgaf is in Ermelo nog steeds niet geweest. Wat betreft pestgedrag: wij hadden er alles aan gedaan wat we konden en verder wisten ze bij het CJG er ook geen raad mee. Was eigenlijk wel een teleurstelling. Ik heb geen nieuwe informatie gekregen. Tijdens de workshop was iemand die te weinig deskundig was en slechts oppervlakkige kennis deelde. Maar ook: Ik kon altijd alles vragen en kreeg persoonlijk, eerlijk advies. Van tabel 14 is af te lezen op welke wijze de ondersteuning van het CJG de ouders/verzorgers heeft geholpen. De respondenten konden meerdere antwoorden invullen, waardoor de percentages niet optellen tot 100%. 72 ouders hebben deze vraag beantwoord en hebben gezamenlijk 142 items aangekruist. Tabel 14 Effect van de ondersteuning door het Centrum voor Jeugd en Gezin Ermelo (N= 72) % Aantal Ik heb een antwoord gekregen op mijn opvoed-/opgroeivragen 65% 48 De adviezen werken goed in de praktijk 32% 24 Ik voel mij meer zelfverzekerd in het opvoeden van mijn kind(eren) 27% 20 Ik kan beter omgaan met opvoed/opgroeiproblemen bij mijn kind(eren) 26% 19 Ik kan beter praten over vragen die ik heb bij opvoeden 12% 9 Mijn probleem met opvoeden/opgroeien is minder geworden 12% 9 Anders 12% 9 De ondersteuning heeft mij niet geholpen 5% 4 De ouders die vinden dat de ondersteuning door het CJG goed geholpen heeft, vinden met name dat zij een antwoord hebben gekregen op hun opvoed- /opgroeivragen. Dit is verreweg het meest vaak aangekruist. Ook vindt bijna twee derde van de ouders dat de adviezen goed werken in de praktijk en ruim een kwart voelt zich meer zelfverzekerd in het opvoeden van hun kind(eren) of kan na de ondersteuning beter omgaan met de opvoed-/opgroeiproblemen van hun kind(eren). 18/29

21 De medewerker heeft ons tips gegeven om de belastbaarheid te verlagen en aangemeld voor IOG 9. Om toch aan de slag te kunnen, is in de tussentijd een cursus Triple P aangeboden. Dat werkte heel goed. Ik heb hulp gekregen van de lactatiedeskundige en dat was prima. De ouders waarderen het CJG Ermelo met een 7,6. Dit is goede beoordeling. Bij andere gelijksoortige CJG-klantonderzoeken ligt het rapportcijfer tussen 7 en 7,5. Geen enkele ouder heeft een onvoldoende gegeven (onder de zes) en elf ouders hebben een 9 of 10 gegeven. Doorverwijzen In de vragenlijst zijn enkele vragen opgenomen over het proces van doorverwijzen. 21 ouders (27%) zijn volgens eigen zeggen vanuit het CJG doorverwezen. Dit is redelijk veel. In tabel 15 is weergegeven hoe de doorverwijzing is gegaan bij de 21 ouders die dit betreft. De percentages tellen niet tot 100% omdat de ouders meerdere antwoorden konden invullen. Tabel 15 Doorverwijzing door het Centrum voor Jeugd en Gezin Ermelo (N=21) % Aantal Ik kreeg een naam en telefoonnummer mee en moest het zelf regelen 40% 8 Ik ben meteen goed doorverwezen 35% 7 De medewerker heeft het doorverwijzen voor mij geregeld 30% 6 De doorverwijzing was snel (binnen enkele weken) geregeld 25% 5 Anders 15% 3 De doorverwijzing duurde lang (meer dan een maand) 10% 2 Acht ouders moesten de doorverwijzing zelf regelen en voor zes ouders heeft de medewerker van het CJG dit gedaan. Over het algemeen is de doorverwijzing in één keer gegaan en snel geregeld. Bij slechts twee ouders duurde het lang en verliep het proces niet erg soepel. 4.5 Suggesties voor verbeteringen en wensen voor (ander) aanbod De ouders die wel eens gebruik hebben gemaakt van de diensten van het CJG is gevraagd of zij vinden of en op welke punten het CJG kan worden verbeterd. Over vier onderwerpen is hun mening gevraagd: bekendheid/communicatie, bereikbaarheid, toegankelijkheid en uitvoering van de ondersteuning, waaronder de adviezen en tips. Er zijn in totaal 45 reacties gegeven. Bekendheid van het CJG Er zijn negentien opmerkingen gemaakt over de bekendheid van het CJG en mogelijke verbeteringen die hierin kunnen worden aangebracht. Vier ouders vinden dat het CJG voldoende bekendheid geniet. Sommige ouders suggereren echter dat 9 IOG is Intensieve Orthopedagogische Gezinsbehandeling 19/29

22 het CJG bekender kan worden gemaakt via folders bij huisartsen, de lokale krant of via de bijeenkomsten en cursussen die het CJG organiseert. Enkele ouders hebben dermate goede ervaringen met de diensten van het CJG dat zij het belangrijk vinden dat meer ouders de weg naar het CJG weten te vinden. Wij werden erop geattendeerd door het kinderdagverblijf. Zonder hun aangeven hadden wij niet geweten wat het CJG allemaal inhield. In eerste instantie denk je bij vragen niet aan het CJG, behalve als je kinderen hebt tot 4 jaar. De kroegentocht voor ouders van oudere kinderen heb ik samen met mijn man gedaan en daar waren we heel enthousiast over. Nadien een gesprek gehad hierover en ook heel goed verhaal. Misschien hierdoor denk ik nu vaker aan het CJG. Absoluut, laat je zien in de gemeente en waarvoor! Ik denk dat voor veel mensen niet goed duidelijk is wat het CJG doet en dus ook niet weten wanneer je er naar toe kan gaan. Daardoor is de drempel redelijk hoog. Wellicht nog meer bekendheid geven in lokale kranten. Daarbij aangevend dat je echt voor alle vragen rond opvoeding terechtkan bij het CJG, ook de simpele. Er hoeft dus geen sprake te zijn van ernstige problemen bij het opvoeden. Maak meer reclame als er een cursus of bijeenkomst is. Denk dat vooral de laatste jaren best veel animo is voor weerbaarheid/pesten. Voor gezinnen waar (vermoedens van) problemen zijn: hoe kom je dan in contact met het CJG? Die gezinnen komen niet op bijeenkomsten of cursussen. Maar ook als er geen problemen zijn. Ik denk dat het CJG meer zou moeten doen aan bekendheid voor gezinnen met oudere kinderen. Wat heeft het CJG dan te bieden? Ik zelf heb de voordelen ontdekt door gewoon een keer te bellen en ik ben goed geholpen. Ik weet van andere ouders dat ze nog nooit gebruik hebben gemaakt van de voordelen van het CJG en dat komt waarschijnlijk omdat ze niet goed weten waar het CJG voor staat. Aan het begin van de enquête wordt al aangegeven dat we samen (alle partijen) kijken hoe we met iets om kunnen gaan. Zelf had ik er nog een oud beeld bij van dat een "deskundige" het wel even gaat vertellen hoe we iets moeten doen. Hier zat ik niet op te wachten. En wat vond ik het fijn dat we samen gingen kijken wat bij ons als gezin past. SUPER! Prima, in elke woonplaats is een CJG gevestigd, is overzichtelijk! Nog niet bekend dat er een logopedisch (inloop)spreekuur is. Dit hoorde ik toevallig via mijn werk. Ik kom hier niet vandaan en wist in eerste instantie niet waar het CJG zit. Tip: 20/29

23 via verloskundige informatie geven waar het CJG zit en alvast op de website laten kijken voor informatie. Bereikbaarheid van het CJG De verbetersuggesties die betrekking hebben op de bereikbaarheid betreffen voor een groot deel de parkeermogelijkheden bij de locatie en de openingstijden. Acht ouders hebben hierover een opmerking gemaakt. Vijf ouders vinden het lastig dat de parkeermogelijkheden gering zijn en drie ouders vinden de openingstijden te beperkt. Zes ouders tonen zich juist erg tevreden over de bereikbaarheid van de locatie. De parkeergelegenheid is slecht. Te weinig plekken. Te weinig parkeerplaatsen en te drukke straat. Het verkeer rijdt te hard voorbij. De tijden van het inloopspreekuur mogen wat ruimer. De openingstijden zijn voor mij soms niet handig, maar dan kun je altijd ook bellen en dan word je minstens zo goed geholpen. Prima, maar er is maar één moment dat er inloopspreekuur is, dat is te weinig. Toegankelijkheid van het CJG Twaalf ouders hebben een opmerking gemaakt over de toegankelijkheid van het CJG. Negen ouders vinden de entree en de toegang prima; drie ouders hebben een (klein) kritisch geluid naar voren gebracht. De sfeer is oké, maar je voelt je niet altijd welkom. Vooral met echt jonge kinderen ga je naar het CJG. Misschien meer adverteren met de openingstijden? Groot bord op de deur wij zijn open. Voor mij werkt het heel goed. Misschien is de drempel voor andere ouders die nog geen gebruikmaken van het CJG nog wel hoog, want je moet wel goed kunnen/durven aangeven dat je er zelf niet uitkomt en daarbij soms je eigen zwakheden kunnen aangeven. Uitvoering van de ondersteuning Over de uitvoering van de ondersteuning hebben twee ouders een kritische opmerking gemaakt. Eén ouder vindt dat er te veel nadruk wordt gelegd op positief opvoeden en eveneens één ouder vindt dat de deskundigheid van de arts van het consultatiebureau te wensen over laat. Ik vind jullie nadruk op het 'positief opvoeden' te sterk, alsof dat de enige methode zou zijn om met opvoeden om te gaan. De suggesties voor verbeteringen betreffen met name de nog geringe bekendheid van het CJG, de bereikbaarheid van de locatie (moeilijk parkeren) en de 21/29

24 openingstijden. Over de uitvoering en de inhoud van de ondersteuning zijn vooral positieve opmerkingen gemaakt. Bij de categorie overige opmerkingen hebben ouders met name iets gezegd over de structuur van het CJG. Het leek ons toen dat de lijnen nogal lang waren binnen het CJG, medewerkers leken elkaar ook weinig te kennen. Het woord omslachtig lijkt van toepassing. Ik vind het vreemd dat ze bij het CJG niet zelf mogen doorverwijzen, dat je daarvoor eerst naar de huisarts moet. Er zou naar mijn idee meer duidelijkheid mogen komen over de hele structuur: hoe staat het consultatiebureau ten opzichte van het CJG, de schoolarts, de GGD, et cetera? We hebben wel eens telefonisch contact gehad met de schoolarts, na een bezoek. Is dat ook van het CJG? Het is moeilijk uit elkaar te houden allemaal; wie doet wat, wat hoort bij wat? Kunnen jullie niet een schema maken met welke hulp bij wie hoort, wie/wat onder welke instantie hoort, enzovoort? De schoolarts is in hetzelfde gebouw, maar hoort dat er ook bij? Geen aanmerkingen, fijne organisatie! Super, geen commentaar. Vooral zo doorgaan, mijn dochter klaart op. Bedankt voor alle input en tips! 4.6 Behoefte aan andere vormen van ondersteuning Alle ouders die de vragenlijst hebben ingevuld, is in een open vraag gesteld of zij behoefte hebben aan andere vormen van opvoedondersteuning die nu niet wordt aangeboden in het huidige aanbod van het CJG. Vrijwel alle ouders geven aan geen behoefte te hebben aan ander aanbod op het gebied van opvoeden en opgroeien dat nu niet wordt aangeboden door het CJG. Drie ouders noemen een paar dingen die vooral van toepassing zijn op een specifieke situatie. Mijn indruk is dat het CJG alleen is voor de "gewone" gezinnen. Een kind dat buiten de boot valt...ik weet niet waar ik daarmee terechtkan. Behalve dan dat je dan al een stap verder bent, zoals bij een orthopedagoog of psycholoog. Ik mis weerbaarheidstrainingen voor kinderen. Hoe ga je om met vermoedens van geestelijke verwaarlozing en mishandeling? Mijn zoon gaat op school in een buurgemeente en heeft echt geen vriend hier in Ermelo met wie hij kan elke dag spelen. Wat kan ik daaraan doen? 22/29

25 Behoefte aan ander aanbod aan opvoedondersteuning Aan de ouders die zich tot nu toe niet gewend hebben tot het CJG, is gevraagd of zij suggesties hebben voor aanbod van opvoedondersteuning waar zij wel gebruik van zouden maken. 25 ouders hebben één of meerdere suggesties gegeven die uiteenlopend van aard zijn. Deze staan hieronder gerubriceerd naar thema. Het organiseren van cursussen, thema-avonden, lezingen of andere vormen van voorlichting: thema-avonden over bijzondere kinderen ; thema-avonden via de kerk georganiseerd; meer themabijeenkomsten en deze aantrekkelijker maken; thema-ochtend over opvoeden; een serie van themabijeenkomsten met uitlopende onderwerpen die meer diepgang hebben; thema-avond over jongvolwassenen tussen 18 en 23 jaar; themabijeenkomsten over onder andere pesten en vergroten weerbaarheid; ouderavonden op scholen organiseren over opvoeden; interactieve training/cursus waar ouder en kind bij betrokken zijn; informatie over hoe om te gaan met het gebruik van Social Media en electronicagebruik bij pubers; trainingen voor kinderen over samenwerken en omgaan met groepsdruk; cursussen over en met peuters en kleuters. Het organiseren van een inloopspreekuur of individuele begeleiding: een inloopspreekuur op school; uitbreiden openingstijden van het spreekuur; meer aansluiting zoeken met scholen, kinderopvang en peuterspeelzalen. Meer organiseren op locatie; psychomotorische ondersteuning; gespecialiseerde hulp aan kinderen met een handicap; informatie over ontwikkeling en begeleiding van een tweeling. Bekendheid en communicatie: een leeftijdsgerichte digitale nieuwsbrief met informatie over het (cursus)aanbod; overzicht van het aanbod van sport en muziekles voor kinderen vanaf 4 jaar; duidelijker aangeven met welke opvoedvragen je bij het CJG terechtkan. Nu wordt het CJG nog te veel geassocieerd met het consultatiebureau; duidelijker aangeven wat de positie is van het CJG en wat de samenwerking/link is met specialistische hulpverlening, BJZ en instanties zoals MEE; betere en eerdere doorverwijzing door het consultatiebureau en de scholen. De behoefte van ouders ligt met name in de sfeer van het laagdrempelig organiseren van cursussen en thema-avonden of informatiebijeenkomsten voor ouders over specifieke onderwerpen die vooral kinderen in de bovenbouw van de basisschool of jongeren in het voortgezet onderwijs betreffen. De ouders willen dit 23/29

26 het liefst dicht in de buurt op een herkenbare locatie, zoals een school of wijkcentrum. Ik adviseer ouders van mijn leerlingen wel om advies in te winnen bij het CJG. Wij gaan naar het jgz. Al deze vragen gaan over het CJG, maar elke keer als ik erom vraag daar, moet ik altijd bij het jgz zijn. Voor mij is het verschil niet duidelijk tussen die twee. Op de site vind ik het ook niet duidelijk. Bij het consultatiebureau zou men kunnen aangeven dat indien er problemen zijn met één of meer leden van het gezin dat het CJG hierbij kan helpen. Eén van mijn kinderen heeft pas een paar jaar geleden de diagnose ADD en ODD gekregen en dat terwijl we al jaren op zoek waren naar hulp. Ook de (basis)school heeft ons nooit gewezen op de mogelijkheid van het CJG. Naamsbekendheid zou in eerste instantie al helpen. Als ik had geweten dat het CJG bij bovengenoemde problematiek had kunnen helpen, dan zou ik zeker contact opgenomen hebben. Als de huisarts het nodig vindt, wil ik wel gebruikmaken van het CJG. 24/29

Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin. Gemeente Oldenzaal Rapportage

Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin. Gemeente Oldenzaal Rapportage Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Oldenzaal Rapportage Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Oldenzaal Rapportage

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin. Gemeente Alkmaar

Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin. Gemeente Alkmaar Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Alkmaar Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Alkmaar November 2013 COLOFON

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin

Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Tevredenheidsonderzoek onder ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Edam-Volendam Juli 2014 M. de Jong MSc Correspondentienummer: DH-2107-3965 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding en werkwijze 1 1.1

Nadere informatie

Tevredenheidsonderzoek onder klanten van het Centrum voor Jeugd en Gezin

Tevredenheidsonderzoek onder klanten van het Centrum voor Jeugd en Gezin Tevredenheidsonderzoek onder klanten van het Centrum voor Jeugd en Gezin Tevredenheidsonderzoek onder klanten van het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Zuidplas Juli 2013 COLOFON Samenstelling Julia

Nadere informatie

Van de 459 respondenten was het merendeel vrouwelijk (75 procent).

Van de 459 respondenten was het merendeel vrouwelijk (75 procent). Bijlage 1 Enquête Opvoeden en opgroeien in Oisterwijk Januari 2015 1. Waarom deze enquête? De gemeente vindt het belangrijk dat kinderen zich goed kunnen ontwikkelen en gezond en veilig opgroeien. Kinderen

Nadere informatie

M E M O. Onderwerp : beantwoording schriftelijke vragen VLW inzake diverse ingekomen brieven

M E M O. Onderwerp : beantwoording schriftelijke vragen VLW inzake diverse ingekomen brieven M E M O Aan : Fractie VLW Van : college van burgemeester en wethouders Datum : 23 december 2014 Onderwerp : beantwoording schriftelijke vragen VLW inzake diverse ingekomen brieven ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

De lessen kunnen op elk gewenst tijdstip bekeken worden. Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. 4.2.12. Digitale opvoedondersteuning voor ouders van het jonge kind Ondersteuning in de vorm van een aantal online lessen voor ouders met kinderen tot 4 jaar, om ze voor te bereiden op de (toekomstige)

Nadere informatie

Stadjers over het CJG Groningen

Stadjers over het CJG Groningen Stadjers over het CJG Groningen Een Stadspanelonderzoek 2013 Onderzoek en Statistiek Groningen heeft als kernactiviteiten instrumentontwikkeling voor en uitvoering van beleidsgericht onderzoek, het toegankelijk

Nadere informatie

CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BREED SOCIAAL LOKET GEMEENTE EDAM-VOLENDAM

CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BREED SOCIAAL LOKET GEMEENTE EDAM-VOLENDAM CLIËNTTEVREDENHEIDSONDERZOEK BREED SOCIAAL LOKET GEMEENTE EDAM-VOLENDAM Cliënttevredenheidsonderzoek Breed Sociaal Loket gemeente Edam-Volendam Colofon Opdrachtgever Gemeente Edam-Volendam Datum April

Nadere informatie

Belevingsonderzoek onder ouders 2012. Gemeente Beverwijk, Uitgeest en Velsen

Belevingsonderzoek onder ouders 2012. Gemeente Beverwijk, Uitgeest en Velsen Belevingsonderzoek onder ouders 2012 Gemeente Beverwijk, Uitgeest en Velsen COLOFON Samenstelling Cora Heijkoop Myrte de Jong Vormgeving binnenwerk SGBO Benchmarking Druk SGBO Benchmarking SGBO Benchmarking

Nadere informatie

Uitkomsten cliëntervaringsonderzoek Wmo 2015

Uitkomsten cliëntervaringsonderzoek Wmo 2015 Uitkomsten cliëntervaringsonderzoek Wmo 2015 1. Algemeen In het Westerkwartier is het cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 afgerond en zijn de resultaten hiervan inmiddels bekend. In 18 van de 23 Groningse

Nadere informatie

Glazen Huis peiling Leids JongerenPanel. Colofon. Serie Statistiek 2011 / 08

Glazen Huis peiling Leids JongerenPanel. Colofon. Serie Statistiek 2011 / 08 Glazen Huis 2011 peiling Leids JongerenPanel Colofon Serie Statistiek 2011 / 08 Gemeente Leiden Afdeling Strategie en Onderzoek, BOA Postbus 9100, 2300 PC Leiden E-mail: boa@leiden.nl Website: www.leiden.nl/jongerenpanel

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK JEUGD

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK JEUGD Rapport CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK JEUGD Gemeente Houten Augustus 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016/141 Datum Augustus

Nadere informatie

Gemeente IJsselstein. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Concept 12 juli 2016

Gemeente IJsselstein. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Concept 12 juli 2016 Gemeente IJsselstein Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 Concept 12 juli 2016 DATUM 12 juli 2016 TITEL Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 ONDERTITEL Concept OPDRACHTGEVER Gemeente IJsselstein Boulevard

Nadere informatie

Jaarrapportage Home-Start en Home-Start+ Schagen en Hollands Kroon 2018

Jaarrapportage Home-Start en Home-Start+ Schagen en Hollands Kroon 2018 Jaarrapportage Home-Start en Home-Start+ Schagen en Hollands Kroon 2018 Inleiding Home-Start is een programma voor opvoedondersteuning waarbij vrijwilligers gezinnen ondersteunen met minimaal één kind

Nadere informatie

4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen

4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen Alle ouders met kinderen tot 4 jaar die in ons werkgebied wonen. Pedagoog. 4.3. Aanbod voor (ouders van) basisschoolkinderen Dit aanbod is gericht op kinderen die naar de basisschool gaan en hun ouders.

Nadere informatie

Cliëntervaringen Wmo s-hertogengbosch. Nulmeting 2016

Cliëntervaringen Wmo s-hertogengbosch. Nulmeting 2016 Cliëntervaringen Wmo s-hertogengbosch Nulmeting 2016 Afdeling Onderzoek & Statistiek Juli 2016 Samenvatting De gemeente s-hertogenbosch vindt het belangrijk om de ervaringen van cliënten met Wmoondersteuning

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGSONDERZOEK

CLIËNTERVARINGSONDERZOEK CLIËNTERVARINGSONDERZOEK WMO Gemeente Eindhoven Juni 2016 Inleiding Aanleiding Gemeenten zijn volgens de Wmo 2015 artikel 2.5.1 verplicht om een cliëntervaringsonderzoek (CEO) uit te (laten) voeren. Het

Nadere informatie

Publiciteit en werving OSA

Publiciteit en werving OSA Publiciteit en werving OSA Bereik de ouders persoonlijk Het is belangrijk om veel aandacht aan werving en publiciteit te besteden. In het bijzonder als u met open inschrijving werkt. Denkt u hierbij aan

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

Onderzoek centrum voor jeugd en gezin

Onderzoek centrum voor jeugd en gezin CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN 2010 deelrapport 2. onderzoek onder jongeren Onderzoek centrum voor jeugd en gezin Deelrapport 2: onderzoek onder jongeren december 2010 In opdracht van: Enquêteonderzoek: Welzijn/Beleid/Lison

Nadere informatie

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : J A A R

K I N D E R E N O N D E R Z O E K : J A A R THUISSITUATIE, KINDEROPVANG EN OPVOEDING K I N D E R E N O N D E R Z O E K : 0-1 1 J A A R Jeugd 2010 2 Kinderenonderzoek 2010 Om inzicht te krijgen in de gezondheid van de inwoners in haar werkgebied,

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo

Cliëntervaringsonderzoek Wmo RAPPORTAGE Gemeente Emmen september 2018 RESULTAAT KWALITEIT CONTACT 2017 Gemeente Emmen Deze samenvatting presenteert de belangrijkste uitkomsten van het cliëntervaringsonderzoek (CEO) Wmo over 2017.

Nadere informatie

Het geheel moet meer worden dan de som der delen

Het geheel moet meer worden dan de som der delen Bijlage 2. Het geheel moet meer worden dan de som der delen 26-08-09 1 Inleiding 3 Werkwijze 4 Resultaten ouders 5 De steekproef Uitkomsten gesloten vragen ouders Uitkomsten open vragen ouders Resultaten

Nadere informatie

Klantenpanel RVO.nl Resultaten peiling 36: Koopsubsidie Januari 2016

Klantenpanel RVO.nl Resultaten peiling 36: Koopsubsidie Januari 2016 Klantenpanel RVO.nl Resultaten peiling 36: Koopsubsidie Januari 2016 1. Inleiding Deze nieuwsbrief beschrijft de resultaten van de gebruikerspeiling over de regeling Koopsubsidie. Meer specifiek gaat het

Nadere informatie

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHULDDIENSTVERLENING GEMEENTE RIDDERKERK

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHULDDIENSTVERLENING GEMEENTE RIDDERKERK KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHULDDIENSTVERLENING GEMEENTE RIDDERKERK Klanttevredenheidsonderzoek schulddienstverlening gemeente Ridderkerk Colofon Opdrachtgever Datum Juli 2018 Auteurs Tessa Schoot Uiterkamp

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK SOCIAAL TEAM

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK SOCIAAL TEAM Rapport CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK SOCIAAL TEAM Gemeente Houten Augustus 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016/142 Datum

Nadere informatie

Klanttevredenheid consultatiebureaus Careyn

Klanttevredenheid consultatiebureaus Careyn Klanttevredenheid consultatiebureaus Careyn Klanten van Careyn over het consultatiebureau Inhoud: 1. Conclusies 2. Algemene dienstverlening 3. Het inloopspreekuur 4. Telefonische dienstverlening 5. Persoonlijk

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo

Cliëntervaringsonderzoek Wmo RAPPORTAGE Cliëntervaringsonderzoek Wmo Gemeente Emmen juli 2017 Samenvatting In april t/m juni heeft ZorgfocuZ voor de gemeente Emmen het cliëntervaringsonderzoek Wmo uitgevoerd. De doelgroep voor dit

Nadere informatie

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHOONMAAKDIENST GEMEENTE HAREN

KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHOONMAAKDIENST GEMEENTE HAREN KLANTTEVREDENHEIDSONDERZOEK SCHOONMAAKDIENST GEMEENTE HAREN Klanttevredenheidsonderzoek Schoonmaakdienst gemeente Haren Colofon Opdrachtgever Gemeente Haren Datum December 2016 Auteurs Tessa Schoot Uiterkamp

Nadere informatie

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016

Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016 Uitgevoerd door Dimensus Huishoudelijke Hulp gemeente Oosterhout 2016 Inleiding Met de transities in het sociale domein in 2015 zijn de voorwaarden en criteria voor het verkrijgen van huishoudelijke hulp

Nadere informatie

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg

Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Is jouw maand ook altijd iets te lang? Onderzoek Jongerenpanel Tilburg Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Tilburg DIMENSUS beleidsonderzoek December 2012 Projectnummer 507 Inhoudsopgave Samenvatting

Nadere informatie

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017

Gemeente Moerdijk. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 20 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 20 juni 2017 DATUM 20 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Cliëntervaringen Wmo Gemeente Boxtel

Cliëntervaringen Wmo Gemeente Boxtel Cliëntervaringen Wmo Gemeente Boxtel Meting 2016 Juli 2016 Afdeling Onderzoek & Statistiek Gemeente s-hertogenbosch Samenvatting De gemeente Boxtel vindt het belangrijk om de ervaringen van cliënten met

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Rapport CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Gemeente Landsmeer Augustus 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016/134 Datum Augustus

Nadere informatie

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017

Gemeente Roosendaal. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 26 juni 2017 Gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 26 juni 2017 DATUM 26 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl (076) 515

Nadere informatie

Imago-onderzoek 2014 Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Apeldoorn

Imago-onderzoek 2014 Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Apeldoorn Imago-onderzoek 1 Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Apeldoorn 1 Inhoudsopgave Pagina Samenvatting 3 Resultaten ouders Algemene beschrijving ouders 1. Hoeveel ouders hebben van het CJG gehoord? 6. Waar

Nadere informatie

Onderzoek naar Meerpunt onder professionals en ouders

Onderzoek naar Meerpunt onder professionals en ouders MEERPUNT Onderzoek onder professionals en ouders Onderzoek naar Meerpunt onder professionals en ouders Mei 2012 In opdracht van: Inwoners/Beleid/Lison de Beer, projectmanager Meerpunt Samenstelling rapport:

Nadere informatie

Behoefte- en klanttevredenheidsonderzoek Centrum voor Jeugd en Gezin De Twyn. Gemeente Veenendaal November 2011

Behoefte- en klanttevredenheidsonderzoek Centrum voor Jeugd en Gezin De Twyn. Gemeente Veenendaal November 2011 Centrum voor Jeugd en Gezin De Twyn Gemeente Veenendaal November 2011 Colofon Uitgave : I&O Research BV Van Dedemstraat 6c 1624NN Hoorn www.ioresearch.nl Rapportnummer : 2011-1795 Datum : November 2011

Nadere informatie

Klanttevredenheid WMO vervoer Haren 2013

Klanttevredenheid WMO vervoer Haren 2013 Klanttevredenheid WMO vervoer Haren 2013 Colofon "Klanttevredenheid WMO vervoer Haren 2013" Klanttevredenheidsonderzoek naar het WMO vervoer in de gemeente Haren. Uitgave Deze publicatie is een uitgave

Nadere informatie

Betrokkenheid van buurtbewoners. Uitgevoerd door Dimensus in opdracht van gemeenten Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest Vergelijking gemeenten 2015

Betrokkenheid van buurtbewoners. Uitgevoerd door Dimensus in opdracht van gemeenten Leiden, Leiderdorp en Oegstgeest Vergelijking gemeenten 2015 Leefbaarheid Jeugdhulp Sociaal Team Vrijwilligerswerk Mantelzorg Actief in de buurt Betrokkenheid van buurtbewoners Burenhulp Zelfredzaamheid Sociale contacten Financiële situatie Uitgevoerd door Dimensus

Nadere informatie

Rapport Veere Middelburg, december 2013

Rapport Veere Middelburg, december 2013 Rapport Veere Middelburg, december Colofon SCOOP Samenstelling Hanneke Westerhout Herman Braat SCOOP Kousteensedijk 7 Postbus 407 4330 AK Middelburg Telefoon (0118) 682500 Telefax (0118) 635311 www.scoopzld.nl

Nadere informatie

Gemeente Nederweert. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 30 juni 2017

Gemeente Nederweert. Cliëntervaringsonderzoek Wmo over Onderzoeksrapportage. 30 juni 2017 Gemeente Nederweert Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2016 Onderzoeksrapportage 30 juni 2017 DATUM 30 juni 2017 Dimensus Beleidsonderzoek Wilhelminasingel 1a 4818 AA Breda info@dimensus.nl www.dimensus.nl

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd. Gemeente Bloemendaal. 5 oktober 2016 V1.0

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd. Gemeente Bloemendaal. 5 oktober 2016 V1.0 Cliëntervaringsonderzoek 2015 Jeugd Gemeente Bloemendaal 5 oktober 2016 V1.0 Inhoudsopgave Doelstelling Blz. 3 Werkwijze Blz. 4 Onderzoeksdoelgroep Blz. 5 Resultaten cliëntervaringsonderzoek Blz. 6 Toegang

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo

Cliëntervaringsonderzoek Wmo RAPPORTAGE Gemeente IJsselstein mei 2018 RESULTAAT KWALITEIT CONTACT 2017 Gemeente IJsselstein Deze samenvatting presenteert de belangrijkste uitkomsten van het cliëntervaringsonderzoek (CEO) Wmo over

Nadere informatie

Tevredenheid met de dienstverlening van de gemeente Dalfsen in 2018

Tevredenheid met de dienstverlening van de gemeente Dalfsen in 2018 verbind Advies en Faciliteiten AF Stadskantoor Lübeckplein Postbus 538 8000 AM Zwolle Telefoon (038) 498 2383 www.zwolle.nl Tevredenheid met de dienstverlening van de gemeente Dalfsen in 2018 Resultaten

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd (jongeren)

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd (jongeren) RAPPORTAGE Cliëntervaringsonderzoek Jeugd (jongeren) Gemeente Emmen september 2018 RESULTAAT KWALITEIT TOEGANG Cliëntervaringsonderzoek Jeugd 2017 Gemeente Emmen Deze samenvatting presenteert de belangrijkste

Nadere informatie

Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010

Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010 Opvoedondersteuning Deelrapportage met resultaten uit de gezondheidsenquête volwassenen/ouderen 2010 Opvoedvragen zijn van alle tijden. Als ouders vragen hebben over de opvoeding van hun kind, zoeken zij

Nadere informatie

Bijlagen. Tevredenheid van potentiële werknemers

Bijlagen. Tevredenheid van potentiële werknemers Bijlagen Tevredenheid van potentiële werknemers Evaluatie Pastiel Bijlagen Tevredenheid van potentiële werknemers Pastiel Drs. Jan Dirk Gardenier MBA Erik Geerlink, MSc Lotte Piekema, MSc Februari 2014

Nadere informatie

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS

RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS RAPPORTAGE WACHTKAMERINTERVIEWS Huisartsenpraktijk Hodes en van Beek ARGO BV 2015 Rapportage wachtkamerinterview Inleiding Onder de cliënten van Huisartsenpraktijk Hodes en van Beek is vorig jaar een tevredenheidsonderzoek

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo

Cliëntervaringsonderzoek Wmo Cliëntervaringsonderzoek Wmo WIJ-gebieden 2017 Laura de Jong Marjolein Kolstein Oktober 2018 Inge de Vries www.oisgroningen.nl Inhoud Samenvatting... 2 2.9 Tot slot... 20 Bijlage 1: de WIJ-gebieden...

Nadere informatie

Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Boxmeer in 2014

Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Boxmeer in 2014 Reg.nr.: I-SZ/2015/876 Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Boxmeer in 2014 Gemeente Boxmeer Afdeling Sociale

Nadere informatie

Rapport Hulst Middelburg, december 2013

Rapport Hulst Middelburg, december 2013 Rapport Hulst Middelburg, december 2013 Colofon SCOOP 2013 Samenstelling Hanneke Westerhout Han Schellekens Herman Braat SCOOP Kousteensedijk 7 Postbus 407 4330 AK Middelburg Telefoon (0118) 682500 Telefax

Nadere informatie

Zorg in Houten: ervaringen met de samenwerking in Medisch Centrum Dorp. ARGO BV juni Drs. B.P. te Velde Drs. E.Til

Zorg in Houten: ervaringen met de samenwerking in Medisch Centrum Dorp. ARGO BV juni Drs. B.P. te Velde Drs. E.Til Zorg in Houten: ervaringen met de samenwerking in Medisch Centrum Dorp juni 2014 Drs. B.P. te Velde Drs. E.Til Inhoud HOOFDSTUK 1. ALGEMEEN... 5 1.1 Inleiding... 5 1.2 Uitvoering van het onderzoek...

Nadere informatie

Klantbeleving Team Inkomen en Voorzieningen 2018

Klantbeleving Team Inkomen en Voorzieningen 2018 Klantbeleving Team Inkomen en Voorzieningen 2018 BWRI Gemeente Midden-Groningen Definitief rapport 17 mei 2018 Andrew Britt Annelieke van den Heuvel Talitha de Boer Projectnummer: P005387 Correspondentienummer:

Nadere informatie

Formulier aanmelding leerling

Formulier aanmelding leerling 1. Algemene gegevens leerling Familienaam: (voorvoegsels voluit) Voornaam/voornamen: Roepnaam: Geslacht: O meisje O jongen Geboortedatum: Geboorteplaats: Geboorteland: Nationaliteit: 2. Gegevens gezin

Nadere informatie

Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Sint Anthonis in

Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Sint Anthonis in Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Sint Anthonis in 2013 Gemeente Sint Anthonis Afdeling Sociale Zaken April

Nadere informatie

Verzamelen gegevens: december 2013

Verzamelen gegevens: december 2013 Verzamelen gegevens: december 2013 Interpretatie gegevens: april/mei 2014 Organisatiebeschrijving Inzowijs richt zich op de begeleiding van kinderen en jongeren in de leeftijd van 2 t/m 23 jaar. De problematiek

Nadere informatie

Clientervaringsonderzoek Wmo & Jeugd

Clientervaringsonderzoek Wmo & Jeugd Clientervaringsonderzoek Wmo & Jeugd Inhoudsopgave Samenvatting 3 1. Inleiding 4 1.1 Doelgroep 4 1.2 Methode 4 1.3 Respons 4 2. Resultaten Wmo 5 2.1 Contact en toegankelijkheid van hulp of ondersteuning

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten

Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Vrijwilligerswerk, mantelzorg en sociale contacten Gemeente s-hertogenbosch, afdeling Onderzoek & Statistiek, februari 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Vrijwilligerswerk... 4 3. Mantelzorg... 8

Nadere informatie

Naamsbekendheid Ouder- en Kindteams. nulmeting. Onderzoek, Informatie en Statistiek

Naamsbekendheid Ouder- en Kindteams. nulmeting. Onderzoek, Informatie en Statistiek Naamsbekendheid Ouder- en Kindteams nulmeting In opdracht van: Ouder- en Kindteams Amsterdam Projectnummer: Anne Huijzer Esther Jakobs Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal Postbus, AR Amsterdam a.huijzer@amsterdam.nl

Nadere informatie

Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Boxmeer in 2013

Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Boxmeer in 2013 Reg.nr.: I-SZ/2014/446 / RIS 2014-252 Bijlage Resultaten van het klanttevredenheidsonderzoek over de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in de gemeente Boxmeer in 2013 Gemeente Boxmeer

Nadere informatie

Onderzoek Inwonerspanel Jongerenonderzoek: alcohol

Onderzoek Inwonerspanel Jongerenonderzoek: alcohol 1 (19) Onderzoek Inwonerspanel Auteur Tineke Brouwers Respons onderzoek Op 5 december kregen de panelleden van 12 tot en met 18 jaar (280 personen) een e-mail met de vraag of zij digitaal een vragenlijst

Nadere informatie

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort?

amersfoort Hoe bereik ik CJG Amersfoort? amersfoort Folder voor ouders van 0-8 jarigen Bezoekadres Heiligenbergerweg 36, 3816 AK Amersfoort T 033 47 94 000, E info@cjgamersfoort.nl I www.cjgamersfoort.nl carta U kunt binnenlopen bij CJG Amersfoort.

Nadere informatie

STMR Jaarverslag 2013 Jeugdgezondheidszorg Gemeente Buren

STMR Jaarverslag 2013 Jeugdgezondheidszorg Gemeente Buren STMR Jaarverslag 2013 Jeugdgezondheidszorg Gemeente Buren Inhoudsopgave: 1. Inleiding. Blz. 3 2. Burgers in eigen kracht. Blz. 3 3. Samenwerking in de gemeente Buren. Blz. 3 4. Het effect van de JGZ. Blz.

Nadere informatie

Uitslag Jongerenpeiling

Uitslag Jongerenpeiling Uitslag Jongerenpeiling Inleiding De gemeente Leiderdorp heeft een vragenlijst opgesteld om in beeld te krijgen van welke faciliteiten de jongeren in Leiderdorp gebruik maken en in hoeverre zij daar over

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Wmo

Cliëntervaringsonderzoek Wmo RAPPORTAGE Cliëntervaringsonderzoek Wmo Gemeente Stichtse Vecht november 2018 RESULTAAT KWALITEIT CONTACT Cliëntervaringsonderzoek Wmo 2017 Gemeente Stichtse Vecht Deze samenvatting presenteert de belangrijkste

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd (ouders)

Cliëntervaringsonderzoek Jeugd (ouders) RAPPORTAGE Cliëntervaringsonderzoek Jeugd (ouders) Gemeente Emmen september 2018 RESULTAAT KWALITEIT TOEGANG Cliëntervaringsonderzoek Jeugd 2017 Gemeente Emmen Deze samenvatting presenteert de belangrijkste

Nadere informatie

T e a m B I C L I E N T E R V A R I N G S O N D E R Z O E K J E U G D. Bijlage 4c1. Bijlage 4c1

T e a m B I C L I E N T E R V A R I N G S O N D E R Z O E K J E U G D. Bijlage 4c1. Bijlage 4c1 Aanleiding Vanaf 2016 zijn gemeenten vanuit de Jeugdwet verplicht om cliëntervaringsonderzoek uit te (laten) voeren voor jeugd. In overeenstemming met het WMO-artikel 2.5.1. en artikel 2.10 van de Jeugdwet

Nadere informatie

Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten. Juni 2015

Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten. Juni 2015 2015 Samenvatting van de belangrijkste onderzoeksresultaten Juni 2015 Alle doelstellingen behaald Kinderen en ouders: Doelstelling: 40% van de ouders van kinderen tussen de 8 en 12 jaar is bereikt met

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGSONDERZOEK JEUGD

CLIËNTERVARINGSONDERZOEK JEUGD Rapport CLIËNTERVARINGSONDERZOEK JEUGD Gemeente Nuth Augustus 2017 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2017/147 Datum Augustus 2017

Nadere informatie

Resultaten onderzoek seksualiteit

Resultaten onderzoek seksualiteit Resultaten onderzoek seksualiteit Augustus 2015 In opdracht van Way of Life en de NPV Uitgevoerd door Direct Research www.wayoflife.nl www.npvzorg.nl Conclusies Kennis Seksuele voorlichting Opvattingen

Nadere informatie

Dienstverlening Amsterdam-Noord

Dienstverlening Amsterdam-Noord Dienstverlening Amsterdam-Noord tweede meting bewonerspanel Projectnummer: 9151 In opdracht van stadsdeel Amsterdam-Noord Rogier van der Groep Esther Jakobs Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658 1012 GL

Nadere informatie

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO

CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Rapport CLIËNTERVARINGS- ONDERZOEK WMO Gemeente Houten Augustus 2016 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam 020-3330670 Rapportnummer 2016/143 Datum Augustus

Nadere informatie

Enquête Telefonische dienstverlening

Enquête Telefonische dienstverlening Enquête Telefonische dienstverlening Enquête Telefonische dienstverlening Colofon Titel:Enquête Enquete Telefonische dienstverlening Opdrachtgever: Gemeente Velsen Opdrachtnemer: Marieke Galesloot Datum:

Nadere informatie

TEVREDENHEIDSONDERZOEK KETENPARTNERS SUN GRONINGEN

TEVREDENHEIDSONDERZOEK KETENPARTNERS SUN GRONINGEN TEVREDENHEIDSONDERZOEK KETENPARTNERS SUN GRONINGEN Tevredenheidsonderzoek ketenpartners SUN Groningen Colofon Opdrachtgever SUN Groningen Datum Maart 2017 Auteurs Bert van Putten David Scheffer KWIZ Stavangerweg

Nadere informatie

Moerdük. ge meente. o 80% ervaart de geboden ondersteuning als nuttig RAADSINFORMAT EBRIEF

Moerdük. ge meente. o 80% ervaart de geboden ondersteuning als nuttig RAADSINFORMAT EBRIEF ge meente Moerdük RAADSINFORMAT EBRIEF Van Col van en wethouders Aan de leden van de qemeenteraad Onderuverp Nummer griffie Zaaknummer Documentnummer 7 g ð69 v2q 3q3 Cliëntervaringsonderzoek Wet maatschappelijke

Nadere informatie

Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige.

Aantal deelnemers. Pedagoog. Jeugdverpleegkundige. Ouders die deelnemen aan deze online cursus hebben (nieuwe) kennis en informatie opgedaan over de verschillende onderwerpen. Alle ouders met kinderen in de basisschoolleeftijd die in ons werkgebied wonen.

Nadere informatie

Centrum voor Jeugd en Gezin Helmond

Centrum voor Jeugd en Gezin Helmond Centrum voor Jeugd en Gezin Helmond Onderzoek naar de kennis en (potentieel) gebruik door de bevolking Centrum voor Jeugd en Gezin Helmond Onderzoek naar de kennis en (potentieel)gebruik door de bevolking

Nadere informatie

Rapportage Wmo onderzoek Communicatie

Rapportage Wmo onderzoek Communicatie Rapportage Wmo onderzoek Communicatie Cliënten zijn tevreden over hoe het proces nu verloopt, voornamelijk door de inzet van traditionele communicatiekanalen 23 juli 2014 Versie 1,0 Inhoudsopgave Doelstelling

Nadere informatie

Markt- en Opinieonderzoek. Zeker Meten. KLANTTEVREDENHEIDONDERZOEK AMSTELVEENLOKET

Markt- en Opinieonderzoek. Zeker Meten. KLANTTEVREDENHEIDONDERZOEK AMSTELVEENLOKET Markt- en Opinieonderzoek. Zeker Meten. KLANTTEVREDENHEIDONDERZOEK AMSTELVEENLOKET 1 PROJECT I1785 Rapportagedatum : 8 mei 2015 Klant : Gemeente Amstelveen Contactpersoon bij klant : Celina Mensinga &

Nadere informatie

Opvoeden & opgroeien in Wageningen Ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin

Opvoeden & opgroeien in Wageningen Ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Opvoeden & opgroeien in Wageningen Ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Opvoeden & opgroeien in Wageningen Ouders over het Centrum voor Jeugd en Gezin Gemeente Wageningen Juli 2013 COLOFON Samenstelling

Nadere informatie

Analyse WMO thuiszorg

Analyse WMO thuiszorg 2017 Analyse WMO thuiszorg DAT 6-3-2018 Pagina 1 van 8 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Uitkomsten van de PMO... 4 3. Conclusies... 9 Bijlage(n)... 10 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Één keer in de twee jaar zijn

Nadere informatie

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers

Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers Evaluatie Back to Basics: De Nieuwe Koers nderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Goirle DIMENSUS beleidsonderzoek April 2012 Projectnummer 488 Het onderzoek De gemeente Goirle is eind april 2010

Nadere informatie

Rapport Zeeuws-Vlaanderen

Rapport Zeeuws-Vlaanderen Rapport Zeeuws-Vlaanderen Middelburg, december 2013 Colofon SCOOP 2013 Samenstelling Han Schellekens Herman Braat SCOOP Kousteensedijk 7 Postbus 407 4330 AK Middelburg Telefoon (0118) 682500 Telefax (0118)

Nadere informatie

Oppasoma s en opa s. Resultaten GGD Gezondheidspanel

Oppasoma s en opa s. Resultaten GGD Gezondheidspanel Oppasoma s en opa s Resultaten GGD Gezondheidspanel Waarom een onderzoek over oppasoma s en opa s? Tegenwoordig doen ouders vaak een beroep op oma en opa als het gaat om opvang van de kleinkinderen. De

Nadere informatie

Kwaliteitsonderzoek begeleiding

Kwaliteitsonderzoek begeleiding Kwaliteitsonderzoek begeleiding Kwaliteitsonderzoek Begeleiding najaar 2016 Pagina 1 van 18 Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Werkwijze en verantwoording 5 Het doel van het onderzoek 5 Uitvoering onderzoek

Nadere informatie

Klanttevredenheidsonderzoek schuldhulpverlening

Klanttevredenheidsonderzoek schuldhulpverlening Klanttevredenheidsonderzoek schuldhulpverlening Gemeente Pijnacker-Nootdorp mei 2015 Versie 23-06-15 Andrew Britt, Naomi Meys Projectnummer: 107748 Correspondentienummer: DH-2105-4345 INHOUD HOOFDSTUK

Nadere informatie

Tevredenheid Abw-cliënten. Benchmark rapportage gemeente Maassluis. December 2003

Tevredenheid Abw-cliënten. Benchmark rapportage gemeente Maassluis. December 2003 Tevredenheid Abw-cliënten Benchmark rapportage gemeente Maassluis December 2003 Benchmark Werk, Inkomen en Zorg Postbus 85932 2508CP Den Haag telefoon (070) 346 93 00 e-mail: gsd.benchmark@vng.nl website:

Nadere informatie

De dienstverlening van Westerpark

De dienstverlening van Westerpark De dienstverlening van Westerpark Vanaf eind mei 2009 konden bewoners en ondernemers van Westerpark zich aanmelden bij het nieuw opgerichte digitale bewonerspanel. In deze rapportage wordt verslag gedaan

Nadere informatie

Cliëntervaringsonderzoek Jongeren en ouders met Jeugdhulp Zwolle

Cliëntervaringsonderzoek Jongeren en ouders met Jeugdhulp Zwolle Cliëntervaringsonderzoek Jongeren en ouders met Jeugdhulp Zwolle Zwolle 2017 betrokken Status: definitief Versie 21 november 2017 Voor nadere informatie: Madelinde Tuk, senior Adviseur en Onderzoeker m.tuk@zwolle.nl

Nadere informatie

Rapport Vlissingen Middelburg, december 2013

Rapport Vlissingen Middelburg, december 2013 Rapport Vlissingen Middelburg, december 2013 Colofon SCOOP 2013 Samenstelling Kris Louwerse Herman Braat SCOOP Kousteensedijk 7 Postbus 407 4330 AK Middelburg Telefoon (0118) 682500 Telefax (0118) 635311

Nadere informatie

Burgerpeiling Hoeksche Waard 2015

Burgerpeiling Hoeksche Waard 2015 Burgerpeiling Hoeksche Waard 2015 Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland, Strijen Andrew Britt, Volkan Atalay, augustus 2015 INHOUD INLEIDING 1 HOOFDSTUK 1 SAMENVATTING 2 HOOFDSTUK 2 WAARDERING

Nadere informatie

Nieuwsbrief Centrum voor Jeugd en Gezin Roosendaal

Nieuwsbrief Centrum voor Jeugd en Gezin Roosendaal Nieuws voor professionals op het gebied van opvoeden en opgroeien 10 Nieuwsbrief Centrum voor Jeugd en Gezin Roosendaal In deze nieuwsbrief vindt u als professional, informatie over de ontwikkelingen van

Nadere informatie

Formulier Aanmelding leerling

Formulier Aanmelding leerling 1. Algemene gegevens leerling Familienaam: (voorvoegsels voluit) Voornaam/voornamen: Roepnaam: Geslacht: O meisje O jongen Geboortedatum: Geboorteplaats: Geboorteland: Nationaliteit Toelating tot groep:

Nadere informatie

Sociale contacten, vrijetijdsbesteding en praktische ondersteuning

Sociale contacten, vrijetijdsbesteding en praktische ondersteuning Sociale contacten, vrijetijdsbesteding en praktische ondersteuning Resultaten van de tweede schriftelijke vragenronde onder de deelnemers aan het GGZ-panel regio Delft Westland Oostland juli 2006 - L.M.

Nadere informatie

Jongerenparticipatie in Amersfoort

Jongerenparticipatie in Amersfoort Jongerenparticipatie in Amersfoort gemeente Amersfoort Ben van de Burgwal november 2013 Samenvatting De gemeente wil Amersfoortse jongeren meer betrekken bij zaken die hen aangaan. We hebben via digitaal

Nadere informatie

Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Moerdijk

Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Moerdijk Samenwerkende gemeenten West- Brabant: gemeente Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 Definitieve rapportage 4 augustus 2016 DATUM 4 augustus 2016 TITEL Cliëntervaringsonderzoek Wmo over 2015 ONDERTITEL

Nadere informatie

Advies en steun voor uw kind en uzelf

Advies en steun voor uw kind en uzelf Advies en steun voor uw kind en uzelf Voor advies en steun aan ouders en hun kinderen Informatie advies cursussen Als u of uw kind psychische klachten heeft of problemen ervaart met alcohol of drugs, heeft

Nadere informatie