Deze hoofdvraag is vervolgens vertaald in zes deelvragen, die we in dit conclusiehoofdstuk zullen beantwoorden.
|
|
- Martina Janssens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 In dit onderzoek staan jonge vechtsporters centraal. We hebben onderzocht welke betekenissen zij zelf, hun ouders en hun trainers verlenen aan hun deelname aan vechtsport. Dit om meer inzicht te krijgen in de ervaren psychosociale en maatschappelijke invloeden van vechtsportdeelname. Bij 24 vechtsportverenigingen die participeren in het programma Tijd voor Vechtsport van de KNKF, zijn onder 12 tot 16-jarige vechtsporters 260 vragenlijsten verzameld. De resultaten van deze zelfrapportages zijn vergeleken met die van andere jeugdige sportbeoefenaars (n=325). Ook de trainers van jonge vechtsporters is gevraagd naar hun visie op vechtsport, training geven en naar de effecten van vechtsportdeelname op het psychosociale welzijn en het gedrag van jongeren. Naast het kwantitatieve (vergelijkend) onderzoek zijn ook gegevens verzameld over de betekenis en invloed van vechtsport via interviews met jongeren, ouders en trainers en door middel van participerende observaties over een periode van twee jaar. De volgende algemene vraagstelling was leidend bij het onderzoek: Welke betekenissen geven jeugdige vechtsporters, hun ouders en ~rainers aan vechtsport en ii~ hoeverre draagt vechtsportdeelname bij aan een positieve psychosociale ontwikkeling en sociale integratie? Deze hoofdvraag is vervolgens vertaald in zes deelvragen, die we in dit conclusiehoofdstuk zullen beantwoorden. 1. Welke jongeren doen aan vechtsport en wat zijn hun motieven? 2. Ontwikkelen jonge vechtsporters via hun sportdeelname maatschappetijk relevante competenties zoals discipline, samenwerking en doorzettingsvermogen? 3. Draagt deelname aan vechtsport bij tot agressieregulatie (verbaal/fysiek) en het tegengaan van overig antisociaal gedrag (zoals diefstal)? 4. Draagt deelname aan vechtsporten bij tot meer ontmoeting, culturele uitwisseling en wederzijdse acceptatie tussen autochtone en allochtone jongeren? 5. Bestaan er verschillen in gevonden effecten naar sekse, etniciteit en duur van de sportdeelname? 6. In hoeverre zijn gevonden invloeden vechtsportspecifiek en welke factoren zijn van belang voor het optimaliseren van positieve effecten? Vechtsport omdat het leuk en gezond is én je jezelf leert verdedigen De responsgegevens van de vechtsportende jongeren in dit onderzoek bevestigen de resultaten van de monitoring van het Meedoen alle jeugd door sport -programma (Frelier & Breedveld 2010), dat KNKF-leden relatief vaak een niet-westerse achtergrond hebben. In ons onderzoek onder jonge vechtsporters van 12 tot 16 jaar vormen jongeren met een niet-westerse etnische achtergrond met 61 procent een meerderheid. Bij alle 99 deelnemende CONCLUSIES 115
2 Tijd voor Vechtsport -verenigingen had 37 procent van alle jeugdleden bij de 0-meting in december 2007 (vergelijkbaar met dataverzameling KNKF-onderzoek) een niet-westerse achtergrond. Het totale gemiddelde bij alle Meedoen-verenigingen lag op 19 procent. De extra hoge vertegenwoordiging van allochtone jongeren in ons onderzoek kan verklaard worden door de leeftijd en het grote aantal thai- en kickboksverenigingen waar het onderzoek is uitgevoerd. Vooral deze vechtsportdisciplines zijn populair onder jongeren met een niet-westerse etnische achtergrond (Marokkaans, Turks en Surinaams). De verhouding tussen jongens en meisjes binnen onze steekproef is met 67/33 vergelijkbaar met de sekseverhouding over alle KNKFverenigingen in Onder allochtone jongeren ligt de sekseverhouding nog schever ten gunste van jongens. Net als andere sportende scholieren beoefenen jonge vechtsporters hun sport voornamelijk omdat ze het leuk vinden, het gezond voor zeis en ze zich er lekker kunnen uitleven. Naast deze meer algemene motivaties geven bijna alle vechtsporters tevens aan dat ze zich willen leren verdedigen en/of beter willen leren vechten. Vechtsporters willen ook vaker dan andere sporters sterker en gespierder worden. Ouders noemen nadrukkelijk het verhogen van weerbaarheid als een belangrijk motief om hun kinderen aan te melden voor vechtsport. Ze gaan er vanuit dat vechtsport voor verlegen en teruggetrokken jongeren bijdraagt aan het verhogen van het zelfvertrouwen. Voor brutale en drukke (of agressieve) jongeren zou vechtsport juist een rustgevend en regulerend effect kunnen hebben. Statusmotieven zoals graag geld willen verdienen met de sport speelt voor ongeveer een derde van de vechtsporters een rol, niet beduidend meer dan voor andere sporters. Ze nemen bovendien af onder "gevorderde vechtsporters, terwijl deze motieven juist toenemen onder overige jonge sporters die langer actief zijn. Niettemin kwam uit het kwalitatieve onderzoek duidelijk naar voren dat een professionele vechtsportcarrière een aantrekkelijk toekomstperspectief vormt voor een dee! van de (allochtone) sporters én hun ouders. Vechtsport bevordert persoonlijke groei Overeenkomstig de filosofie van de traditionele Oosterse vechtsporten zijn sporters, ouders en trainers erg positief over de psychosociale invloeden van vechtsport. Vaker dan andere sporters geven vechtsporters aan dat ze door hun sportdeelname meer zelfvertrouwen hebben gekregen, zich prettiger voelen, meer discipline hebben en meer respect hebben voor anderen. Deze extra onderkenning van positieve effecten geldt zowel voor jongens als voor meisjes en zowel voor autochtone als (niet-westerse) allochtone vechtsporters. Trainers onderstrepen het belang van zowel disciptinerende als meer op zelfontwikkeling gerichte opvoedkundige waarden. In hun trainingen benadrukken zij expliciet waarden als samenwerken, respect voor de tegenstander, zich aan de regels houden en plezierbeleving. Ook in de gesprekken met jonge karateka s en kickboksers echoën waarden als discipline, respect en persoonlijke groei. Vechtsporters voelen zich vergeleken met andere sporters door hun sportdeelname voora! veiliger op straat. Vanwege de sterke oververtegenwoordiging van allochtone jongens, hebben jonge vechtsporters minder vertrouwen in andere mensen vergeleken met andere sporters. Ze geven in de interviews ook regelmatig aan problemen thuis te hebben of te hebben gehad. De resultaten suggereren dan ook dat vechtsporters zich mogelijk vaker dan de gemiddelde jongere in kwetsbare maatschappelijke posities bevinden (lagere sociaaleconomische positie, onveilige woonomgeving, huiselijk geweld). Veel ouders en trainers signaleren dat (hun) kinderen door vechtsportdeelname zelfbewuster en mentaal en fysiek weerbaarder zijn geworden. De beoordeling van de positieve invloeden door jongeren zelf en hun ouders en trainers lijkt deels voort te komen vanuit de neiging een positiever beeld te schetsen van hun sport, dan in de algemene beeldvorming gangbaar is. Maar ook de uitkomsten van de zelfrapportage, waarbij in de vragen geen directe relatie gelegd werd met (vecht)sport, onderstrepen de positieve invloed van vechtsport op jongeren. Zo is de algemene zelfwaardering van vechtsporters iets hoger vergeleken met andere (sportende) scholieren en voelen vechtsporters zich vooral beduidend fysiek en sportief competenter. De bevindingen suggereren dat beginnende vechtsporters vanuit hun kwetsbare positie soms eerder geneigd zijn hun zelfvertrouwen te overschreeuwen; terwijl vechtsporters na verloop van tijd daadwerkelijk een sterkere mate aan zelfwaardering ontwikkelen. De nadruk op disciplinerende en prosociale waarden als samenwerken en respect in trainingen lijken hun uitwerking te hebben. Vergeleken met andere (niet-)sporters en gecontroleerd voor achtergrondvariabelen als sekse en etniciteit rapporteren vechtsporters iets positiever op prosociaal gedrag zoals op tijd op afspraken komen en rekening houden met anderen. Zowel jonge vechtsporters als hun trainers geven aan dat vechtsport hen heeft geleerd doelen te stellen waarvan ze ook op andere maatschappelijke terreinen (bijvoorbeeld opleiding) profiteren. Uit het onderzoek komt tevens naar voren dat vechtsport niet voor iedereen de juiste methode is. Sommige vechtsporters haken gefrustreerd af of trainers zijn teleurgesteld als ze bepaalde jongeren niet echt weten te bereiken. Maar zoals in de literatuur (bijvoorbeeld Columbus &Rice 1998; Trulson 1986) reeds naar voren komt, ademt vechtsportbeoefening voor veel deelnemers een sterke intrinsieke verbondenheid met persoonlijke groei. Vechtsport trekt "vechters; maar doceert agressieregulatie Het belangrijkste dilemma in de publieke discussie rondom vechtsport is de tegenstrijdige beeldvorming rondom agressieregulering (Endresen & Olweus 2005; Theeboom 2002). In hoeverre beteugelt vechtsportdeelname nu agressie onder jongeren of leert het jongeren juist om beter hun mannetje te kunnen staan op straat door het gebruik van vechtsporttechnieken? Meer dan de helft van de jongeren die aan vechtsport doet, geeft zelf aan dat de beoefening van de sport een agressieregulerend effect op hen heeft, dat ze minder agressief zijn door vechtsportdeelname. Onder andere sporters onderkent ongeveer een derde een agressieregulerend effect. Vechtsporttrainers zijn nog beduidend positiever over de invloed van vechtsport. Meer dan andere sporters leren zij vechtsporters ten slotte expliciet hun energie en agressie te kanaliseren en niet in te gaan op ~uitdagingen van anderen, waardoor ze zich rustiger voelen. 116 BELOFTEN \%N VECHTSPORT CONCLUSIES 117
3 Ook als niet rechtstreeks gevraagd wordt naar de invloed van vechtsport, geven vechtsporters blijk yan een relatief lage agressietolerantie vergeleken met overige sporters en vooral vergeleken met niet-sporters. Dat wil zeggen dat sporters in het algemeen en vechtsporters in het bijzonder minder vaak aangeven dat ze graag ruzie maken en ook negatiever staan tegenover het gebruik van geweld op straat. De lagere agressietolerantie treedt vooral op bij jongens en bij vechtsporters die langer dan twee jaar actief zijn. Onder overige sporters laat de duur van hun sportdeelname geen verschil zien, wat de specifieke invloed van vechtsport bevestigt. Het onderzoek laat zien dat de gevonden lagere agressietolerantie geen selectie-effect is, maar het gevolg van vechtsportdeelname. Want vechtsport trekt zeker niet vooral lieverdjes,. Integendeel, veel vechtsporters hadden aanvankelijk juist problemen met externatiserend probleemgedrag zoals agressiviteit. Dat is soms ook de reden waarom ze op vechtsport moesten,. Of ze wilden zelf vooral beter leren vechten. Maar door de vechtsporttrainingen treedt bij velen een veranderende houding op. In de meeste sportscholen heerst een verbod op het gebruik van geweld op straat, met daaraan verbonden sancties als royement. Dat de meeste vechtsporters niet op straat willen vechten betekent niet dat ze nooit meer in de verleiding komen. Juist het imago van vechtsport zorgt ervoor dat vechtsportende jongeren vaker uitgedaágd worden. Vooral wanneer ze ook maatschappelijke capaciteiten en ambities hebben (ondersteund door hun ouders en trainer) lukt het veel vechtsporters om de verleidingen van de straat te weerstaan en andere keuzes te maken. Maar binnen een beperkt deel van het vechtsportwereldje is de grens met de straatcultuur dun en hebben aanva!len, overwinnen en vernederen meer aanzien dan weglopen en respect tonen. Ook ten aanzien van daadwerkelijk antisociaal gedrag, zoals dingen vernielen en ruzie maken, treedt een flinke afname op onder vechtsporters die langer actief zijn. Daarmee ondersteunen de resultaten de overtuiging van veel vechtsporters en trainers dat vechtsport niet stimuleert tot vechten, maar juist een belangrijke bijdrage kan leveren aan weerbaarheid en agressiebeteugeling. Sociale en maatschappelijke integratie door vechtsport? Vergelijkbaar met andere sporten heeft vechtsport voor veel jongeren een belangrijke sociale betekenis. Ze gaan er met vriendjes naar toe (of stoppen wanneer hun vrienden ophouden) en leren er nieuwe mensen kennen. Voor sommigen vormt de sportschool een tweede huis, voor anderen is het eerder een soort fitnesscentrum, waar ze betalen om te sporten, maar verder weinig binding mee hebben. Vanwege het sterk gemengde karakter van de meeste vechtsporttrainingen treden veel interetnische ontmoetingen op. In vergelijking tot andere sporten draagt vechtsport vooral voor autochtonen en meisjes bij tot meer interetnische ontmoeting en contacten. De meeste interetnische vriendschappen blijven beperkt tot contacten binnen de vechtsportschool, maar kunnen we! degelijk sportoverstijgende betekenis hebben. De resultaten laten zien dat etnische identificaties en conflicten niet geheel voorbijgaan aan de vechtsportschool. Etnische discriminatie treedt ongeveer even vaak op als in andere sporten. Niettemin ]deerst er een sterk gevoel van etnische neutraliteit en wordt door de meeste trainers veel nadruk gelegd op respect voor de ander; wat bijdraagt tot wederzijdse acceptatie. Voor veel (allochtone) jongeren biedt de sportschool dan ook een veilige haven waar ze zich meer thuis voelen dan op enig andere plek en waar ze zich gerespecteerd en geaccepteerd voelen. Afkomst wordt in de sportschool als ondergeschikt gezien aan de principes en beleving van vechtsport en de mogelijkheden om de top te bereiken of op een andere manier carrière te maken in de vechtsport door bijvoorbeeld een eigen sportschool te beginnen. Vooral binnen het kickboksen zijn allochtone vechtsportschoolhouders geen uitzondering, waarmee de vechtsport bijdraagt aan intercultureel ondernemerschap. Deze vechtsporttrainers bieden allochtone jongeren niet alleen meer mogelijkheden tot passende sportdeelname, maar ze kunnen voor deze jongeren ook een vo0rbeeldfunctie vervullen, zowel binnen de vechtsport als vanuit bredere maatschappelijke perspectieven. Veel vechtsporttrainers voelen zich sterk maatschappelijk betrokken en begeleiden jongeren niet alleen in hun vechtsportloopbaan. Mede op basis van hun eigen kennis en ervaringen voelen zij zich vaak vooral medeverantwoordelijk voor de persoonlijke ontwikkeling van hun sporters. Ze leren maatschappelijk kwetsbare (allochtone) jongeren via vechtsport doelen te laten stellen in én buiten de sport en bevorderen daarmee hun maatschappelijke mogelijkheden en integratie. Meer mogelijkheden voor (allochtone) meisjes en vrouwen De resultaten bevestigen het beeld dat veel vechtsporten vooral onder jongens met diverse etnische achtergronden populair zijn. De meeste trainers, sportscholen en gala s zijn dan ook vooral ingesteld op (allochtone) jongens. Toch zagen we dat de deelname van zowel allochtone als autochtone meisjes groeiende is. Voor veel allochtone meisjes zijn vechtsporten toegankelijker dan veel sportverenigingen omdat hun vader of broer reeds bekend is met de sport(school) en/ of ouders meer vertrouwen hebben in een vechtsporttrainer met dezelfde etnische achtergrond. Meisjes doen in principe gewoon mee met de algemene lessen. Maar niet voor alle meisjes stuit een dergelijke algemene aanpak aan bij hun wensen en mogelijkheden. Langzamerhand ontwikkelen zich dan Ook initiatieven voor aparte meisjesgroepen. Het aantal vrouwelijke trainers en mogelijkheden voor meisjes en vrouwen om aan wedstrijden deel te nemen, is nog zeer beperkt. Vergelijkbaar me~ bevindingen van Lakes & Hoyt (2004) vonden wij vooral ondersteuning voor het optreden van psychosociale effecten onder jongens. Onder hen is externalise~end probleemgedrag ook vaak een groter probleem dan onder meisjes. Niettemin kwam uit het onderzoek naar voren dat vechtsport ook voor meisjes een belangrijke toegevoegde waarde kan hebben. Vooral als het gaat om het vergroten van hun fysieke en mentale weerbaarheid. Juist vanwege de relatief sterke vertegenwoordiging van etnische minderheden binnen de vechtsport biedt de vechtsport vooral voor autochton~ jongeren meer kansen op interetnische contacten, uitwisseling en vriendschappen. Zij zullen soms wel meer moeite hebben dan allochtone jongeren met de veelal hiërarchische structuur en de sterke nadruk op respect en disciplinering, waarmee de vechtsportcu!tuur meer aansluit bij opvoedstijlen in niet-westerse culturen dan bij moderne onderhandelingsgerichte opvoedingsstijlen in (hoger opgeleide) Nederlandse huishoudens. 118 BELOFTEN VAN VECHTSPORT CONCLUSIES 119
4 De trainer als sleutelfiguur voor effectoptimalisering Ook andere sporten kunnen bijdragen tot het vergroten van het zelfvertrouwen en fysieke competenties, bijdragen aan het leren van discipline en samenwerken, aan kanalisering van energie en agressie en aan het sluiten van vriendschappen. Het beoefenen van vechtsport an sich betekent bovendien niet dat vanzelf allerlei positieve effecten optreden. Maar meer dan bij andere sporten kennen vechtsporten een intrinsieke verbondenheid met aspecten als respect voor de trainer en de tegenstander, fysieke en mentale weerbaarheid en persoonlijke groei. Deze betekenissen treden bij vechtsporters dan ook vaker expliciet op de voorgrond. Ook zonder vechtsportdeelname kunnen jongeren tot evenwichtige volwassenen uitgroeien. Maar vechtsport kan wel een belangrijke rol spelen in de persoonlijke ontwikkeling, in het bijzonder voor maatschappelijk kwetsbare jongeren. Juist vanwege het relatief strenge trainingsregime en de status van de trainer leent vechtsport zich nog meer dan andere sporten voor re-integratietrajecten van zowel allochtone als autochtone jongeren. Toch bieden niet alle sportscholen bij voorbaat een pedagogisch verantwoorde setting voor alle jongeren. Uitspraken over dé vechtsport of dé vechtsporter kunnen niet worden gedaan. Hoewel er duidelijke patronen naar voren komen, bestaan er verschillende typen vechtsport en beoefenaars. Er zijn verschillende benaderingswijzen binnen het brede scala van vechtsporten, maar ook binnen één type vechtsport. Individuele sporters benaderen hun sport vanuit bepaalde motieven, die be fnvloed kunnen worden door de dominante benaderingswijze vanuit een bepaalde sport of de insteek van een specifieke trainer. De resultaten onderstrepen bevindingen uit andere studies dat de trainer een centrale rol speelt in de manier waarop vechtsport positieve psychosociale effecten kan bewerkste!lingen. Alle vechttrainers hebben een sterk geloof in de positieve invloeden van vechtsport en ze stellen ook vrijwel allemaal de psychosociale ontwikkeling van hun sporters op de eerste plaats. Ze kennen zichzelf een belangrijke pedagogische taak toe en fungeren voor sommige van hun leerlingen als vader of grote broer (trainers zijn nog vooral mannen). Maar er bestaan wel verschillen. Trainers verwijzen ook naar bepaalde collega s die naar hun idee minder pedagogisch verantwoord werkzaam zijn en vooral gericht zijn op presteren en het winnen van wedstrijden. De resultaten lieten zien dat opleidingen van invloed zijn op de werkwijze van trainers. Trainers die opleidingstrajecten hebben gevolgd waarin meer aandacht is voor weerbaarheid, agressieregulering en maatschappelijke integratie geven aan dat ze hun trainingen hier ook effectiever op kunnen inzetten. Evenals een concreet interventieonderzoek van bijvoorbeeld vechtsportprojecten via scholen. De resultaten suggereren echter dat daadwerkelijke effecten waarschijnlijk pas na relatief intensieve beoefening optreden. Vechtsport is veelzijdig, evenals de variatie in de manieren waarop vechtsport wordt aangeboden en de verwachtingen van de deelnemers. Ons onderzoek vond bovendien alleen plaats binnen sportscholen aangesloten bij de KNKF en geeft geen volledig beeld van de vechtsport. De gevonden resultaten suggereren dat er zowel selectie, sociaal wenselijke als daadwerkelijke interventie-effecten optreden door vechtsportdeelname. Bepaalde groepen jongeren voelen zich meer tot (vecht)sport aangetrokken dan andere (selectie). Beginnende vechtsporters vertonen waarschijnlijk meer externaliserend (agressiever) dan wel internaliserend (weinig zelfvertrouwen, sociaal angstig) gedrag dan andere sporters. Dit hangt samen met de motivatie tot deelname van de ouders (weerbaarheid, agressieregulering) en de jongeren zelf. Juist onder maatschappelijk kwetsbare jeugd (waaronder allochtone jongeren) en in onveilige buurten is het beoefenen van vechtsport populair. Niet alleen om je beter te kunnen verdedigen, maar ook om beter te leren vechten. Zeker wanneer jongeren, ouders en trainers hoge verwachtingen toekennen aan vechtsportdeelname, zien ze mogelijk ook deels effecten die wellicht niet alleen op het conto van de vechtsport te schrijven zijn (sociale wenselijkheid), maar bijvoorbeeld vooral samenhangen met de vertrouwensband met een trainer, prestaties op schoo! en/of de ondersteuning vanuit huis. Wanneer de persoonlijke betekenis van vechtsport groot is, stijgt ook het geloof dat vechtsport een unieke bijdrage kan leveren aan het vergroten van het mentale en fysieke zelfvertrouwen en agressieregulering bij anderen. En wordt dit geloof vol overtuiging uitgedragen om juist tegenwicht te bieden aan de hardnekkige ambivalente beeldvorming rond vechtsporten. Ons onderzoek heeft laten zien dat vechtsportdeelname daadwerkelijk een belangrijke bijdrage kan leveren aan persoonlijke groei en het verminderen van probleemgedrag door onder meer disciplinering en agressieregulering ( interventie -effect). De vechtsportwereld kan vooral bijdragerì aan de psychosociale ontwikkeling van maatschappelijke kwetsbare jeugd en hen inspireren tot het (blijven) maken van de keuzes voor het goede padl Vechtsport als belofte Concluderend kan gesteld worden dat vechtsportdeelname een positieve bijdrage kan leveren aan het Verbeteren van het psychosociaal functioneren van jongeren en aan maatschappelijke (re-)integratie. De resultaten zijn weliswaar vooral gebaseerd op zelfrapportage van jonge vechtsporters, hun ouders en trainers, maar bieden voldoende ondersteuning voor het vaststellen van een algemeen positief resultaat. Voor een nog steviger fundament zouden in toekomstig onderzôek ook rapportages van onafhankelijke anderen kunnen worden meegenomen: 120 BELOFTEN VAN VECHTSPORT CONCLUSIES 121
5 Vechtsporten zijn populair onder Nederlandse jo n- gens en meisjes met uiteenlopende etnische acl~tergronden. Vanuit de filosofie van de traditionele Oosterse vechtspo~tèn zou deelname onder meer bijdragen tot meer zelfvertrouwen, discipline en respect en tot agressieregulering. In de publieke opinie hebben vechtsporten echter ook een imago als sporten voor straatvechters die agressief gedrag juist kunnen versterken. Binnen het overheidsprogramma Meedoen alle jeugd door sport heeft de KNKF van 2006-~Ò10 bij honderd sportsportscholen en verenigingen (onder andere karate, boksen, taekwondo, kickhoks~n en aikido) invulling gegeven aan he~~~pròj~ct "Tijd vo.or Vechtsport,. Binnen dit kader l~eeft het W.J.H. Mutier " Instituut uitgebreid onderzoek gedaan naar de psychosociale betekenissen en effecten van vechtsport. De uitkomsten hiervan staan beschreven in Beloften van vechtsport. Zowel de harde cijfers als de inzicht gevende verhalen uit interviews en observaties làten. zien dat vechtsport een belangrijke bijdra~ge kan leveren aan weerbaarheid, agressiebeteugeling en persoonlijke groei. Juist voor maatschappelijk kwetsbare jeugd biedt vechtsport mogelijkheden tot het verbeteren van hun psychosociale welzijn en maatschappe-... lijke (re-)integratie. Gekwatificeerde vechtsporttraf-. ners met sportinhoudelijke én pedagogische kennis en vaardigheden vormen hierbij een sleutelrol. De opgetekende harde en zach~te resuljíatenlaten zien dat vechtsport geen wondermiddel is dat altijd werkt, maar tonen vooral ook de inspirerènde persoonlijke én maatschappelijke beloften van vechtsport. -: ISBN wj ~~mulier instituut INITIATiE F i VAN DEJ
6
Vechtsport veranderde mijn leven
Vechtsport veranderde mijn leven Vechtsport als bron van persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke integratie Ester Wisse MSc. e.wisse@mulierinstituut.nl Beloften van vechtsport Onderzoek in het kader
Nadere informatie(Vergroten) maatschappelijke betekenissen vechtsport?
(Vergroten) maatschappelijke betekenissen vechtsport? Kansen & knelpunten 6 december 2018 Vechtsport in jouw gemeente Mulier Instituut Sport & sociaal domein (Vecht)sport heeft belangrijke maatschappelijke
Nadere informatieFighting4Change Er is altijd een alternatief voor gedrag!
Vechtsport als middel voor positieve gedragsverandering bij jongeren Fighting4Change Er is altijd een alternatief voor gedrag! De aanpak in de praktijk Fighting4Change Figthing4Change is een interventieproject
Nadere informatieWerken met (etnisch) gemengde groepen: een wereld te winnen
Werken met (etnisch) gemengde groepen: een wereld te winnen 07.02.2012 1 Tobias Stark Rijksuniversiteit Groningen Vakgroep Sociologie Kerndoel 2 van de Verlengde Schooldag Sociale competenties ontwikkelen
Nadere informatieBeloften van vechtsport
Beloften van vechtsport Beloften van vechtsport Onderzoek in het kader van het programma Tijd voor Vechtsport in opdracht van de KNKF Agnes Elling Ester Wisse Met medewerking van Hans van den Berk, Justus
Nadere informatieAgnes Elling Het homofobe sportklimaat is een schande voor Nederland
Agnes Elling Het homofobe sportklimaat is een schande voor Nederland We zien onszelf graag als verlichte, tolerante natie waar discriminatie en racisme naar de prullenbak van de geschiedenis zijn verwezen.
Nadere informatieAgnes Elling Sport is geen panacee voor alle kwalen
Agnes Elling Sport is geen panacee voor alle kwalen Deelname aan sport bevordert integratie. Deze positieve boodschap wordt even frequent als gemakkelijk uitgedragen, maar berust die vooronderstelling
Nadere informatieSportdeelname van jongeren met gedragsproblemen
Sportdeelname van jongeren met gedragsproblemen ONDERZOEK DREMPELS BETEKENIS VOORWAARDEN Remo Mombarg en Jan Willem Bruining (RUG/HIS) Koen Breedveld en Wouter Nootebos (Mulier Instituut) Saskia van Doorsselaer
Nadere informatieWeerbaarheidstraining helpt jongeren echt! Weerbaarheidstraining slaat brug tussen jongeren in multicultureel Nederland
Weerbaarheidstraining helpt jongeren echt! Weerbaarheidstraining slaat brug tussen jongeren in multicultureel Nederland Een weerbaarheidstraining geeft jongeren van niet-westerse afkomst meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieKeeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit
Keeping Youth in Play: the Effects of Sports-Based Interventions in the Prevention of Juvenile Delinquency A. Spruit Dutch summary De financiële en maatschappelijke kosten van jeugdcriminaliteit zijn
Nadere informatieSuccesvol betrekken van jongeren in de buurt. Door: Jurgen Huizenga (NIVM) en Bram Buiting (projectleider Coaches bij NISB)
Succesvol betrekken van jongeren in de buurt Door: Jurgen Huizenga (NIVM) en Bram Buiting (projectleider Coaches 16-21 bij NISB) Ede, 24 november 2011 "Sport has the power to change the world. It has the
Nadere informatieDienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Bureau Onderzoek en Statistiek. Sportmonitor 2013. Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling en Bureau Onderzoek en Statistiek Sportmonitor 2013 Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers Sportdeelname Amsterdam Aandeel sporters in Amsterdam toegenomen 67%
Nadere informatieWeerbaarheidstraining voor iedereen. Weerbaar met Accres. Accres.nl/weerbaarheid
Weerbaarheidstraining voor iedereen Weerbaar met Accres Accres.nl/weerbaarheid Stevig in je schoenen leren staan Weerbaarheidstraining voor iedereen! Overtuigend nee durven zeggen Weerbaar zijn betekent:
Nadere informatieSport en de persoonlijke ontwikkeling van kwetsbare jongeren
Sport en de persoonlijke ontwikkeling van kwetsbare jongeren Verslag van de eerste vragenlijstronde Jeugd, Zorg en Sport Auteur: Sabina Super, Niels Hermens, Kirsten Verkooijen Datum: 19 april 2016 Inleiding
Nadere informatieScholierenonderzoek Kindermishandeling 2016
Het ITS maakt deel uit van de Radboud Universiteit Scholierenonderzoek Kindermishandeling 2016 Samenvatting Roelof Schellingerhout Clarie Ramakers Scholierenonderzoek Kindermishandeling 2016 Samenvatting
Nadere informatieMarc Theeboom Weerbaarheid is meer dan een trukendoos vol vechtsporttechnieken
Marc Theeboom Weerbaarheid is meer dan een trukendoos vol vechtsporttechnieken Hij is als hoofdtrainer nog altijd actief in de omgeving waar hij als kleine jongen zijn eerste stappen in de sport zette.
Nadere informatieVLAAMSE TAEKWONDO BOND VZW GEDRAGSREGELS. Vlaamse Taekwondo Bond vzw
VLAAMSE TAEKWONDO BOND VZW GEDRAGSREGELS Vlaamse Taekwondo Bond vzw De bijgevoegde regels gelden op en rond elke dojang en wedstrijdterrein. Lees ze goed en verspreid ze onder uw leden, zodat we er samen
Nadere informatieLesprogramma s voor pedagogische inzet van vechtsport in het onderwijs
Respons Lesprogramma s voor pedagogische inzet van vechtsport in het onderwijs Respons; flexible and positive Respons Respons omvat een pakket van diensten en producten om onderwijs en vechtsport met elkaar
Nadere informatieGroepsprocessen Netwerkvragen als uitgangspunt. Dynamiek in netwerken en gedrag
Groepsprocessen bij jongeren @ProfVeenstra @KiVaschool Uiteindelijk zullen we ons niet de woorden van onze vijanden herinneren, maar het zwijgen van onze vrienden (Martin Luther King) Netwerkvragen als
Nadere informatieSamenvatting. Achtergrond van het onderzoek. Doel en vraagstelling van het onderzoek
Samenvatting Achtergrond van het onderzoek Tot op heden zijn er in Nederland geen cijfers beschikbaar over de omvang van kindermishandeling. Deze cijfers zijn hard nodig; kennis over de aard en omvang
Nadere informatieCriminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet?
Stijging criminaliteit meisjes Criminele meisjes: Specifieke zorg en aandacht of niet? Anne-Marie Slotboom Vrije Universiteit Amsterdam 1 BRISBANE 2010 - Steeds meer jonge meisjes tussen tien en veertien
Nadere informatieSamenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder autochtone Nederlanders
Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder autochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder autochtonen 1) Integratiecampagne
Nadere informatieSociaal kapitaal: slagboom of hefboom? Samenvatting. Wil van Esch, Régina Petit, Jan Neuvel en Sjoerd Karsten
Sociaal kapitaal: slagboom of hefboom? Samenvatting Wil van Esch, Régina Petit, Jan Neuvel en Sjoerd Karsten Colofon Titel Auteurs Tekstbewerking Uitgave Ontwerp Vormgeving Bestellen Sociaal kapitaal in
Nadere informatieSamenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne. Onderzoek onder allochtone Nederlanders
Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtone Nederlanders Samenvatting 3-meting effectonderzoek integratiecampagne Onderzoek onder allochtonen 1) Integratiecampagne
Nadere informatieVLAAMSE TAEKWONDO BOND VZW GEDRAGSREGELS. Vlaamse Taekwondo Bond vzw
VLAAMSE TAEKWONDO BOND VZW GEDRAGSREGELS Vlaamse Taekwondo Bond vzw De bijgevoegde regels gelden op en rond elke dojang en wedstrijdterrein. Lees ze goed en verspreid ze onder uw leden, zodat we er samen
Nadere informatieNationaal Sportonderzoek
Motieven en belemmeringen om te sporten en bewegen naar levensfase Bron https://www.allesoversport.nl ( februari 2019) Hoe maak je de drempels om te gaan bewegen zo klein mogelijk? De motivaties en belemmeringen
Nadere informatie6 Psychische problemen
psychische problemen 6 Psychische problemen Gonneke Stevens In onderzoek naar de gezondheid en het welzijn van jongeren is het relevant aandacht te besteden aan psychische problematiek, waarbij vaak een
Nadere informatieSamenvatting. (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit
Nadere informatieAchtergrondinformatie. Man 2.0. Programma ter bevordering van emancipatie en participatie van sociaal geïsoleerde mannen
Achtergrondinformatie Man 2.0 Programma ter bevordering van emancipatie en participatie van sociaal geïsoleerde mannen April 2010 1 Inleiding Het is het Oranje Fonds gebleken dat veel maatschappelijke
Nadere informatieFit en Gezond in Overijssel 2016
Fit en Gezond in Overijssel 2016 Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen 2016 Provinciale resultaten sport en bewegen Colofon Fit en Gezond in Overijssel Provinciale resultaten sport en bewegen uit de
Nadere informatieJacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top
Jacques van Rossum Positief coachen brengt talenten dichter bij de top Bij talentontwikkeling gaat het om kwaliteiten en mogelijkheden van jonge sporters, zoals in het vorige hoofdstuk is beschreven. Maar
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
Samenvatting (Summary in Dutch) Interactionistische perspectieven benadrukken dat de persoon en zijn of haar omgeving voortdurend in interactie zijn en samen een systeem vormen. Dit idee van integratie
Nadere informatieProjectnummer: 9173 In opdracht van: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658. 1012 GL Amsterdam 1000 AR Amsterdam
Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers in 2009 Projectnummer: 9173 In opdracht van: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling drs. Manuel Chiou dr. Willem Bosveld Oudezijds Voorburgwal 300 Postbus 658
Nadere informatieNederlandse samenvatting. (summary in Dutch)
Nederlandse samenvatting (summary in Dutch) 149 Samenvatting In dit proefschrift is agressief en regelovertredend gedrag van (pre)adolescenten onderzocht. Vanuit een doelbenadering (Sociale Productie Functie
Nadere informatieImpact Life Goals Programma s. Life Goals Monitor Weken 1
Impact Life Goals Programma s Life Goals Monitor Weken 1 Inleiding Eind 2016 is Life Goals Nederland gestart met het oprichten van lokale Life Goals Programma s. Sindsdien zijn er tien Life Goals programma
Nadere informatieGrafiek 26.1a Het vóórkomen van verschillende vormen van discriminatie in Leiden volgens Leidenaren, in procenten 50% 18% 19% 17% 29%
26 DISCRIMINATIE In dit hoofdstuk wordt ingegaan op het vóórkomen en melden van discriminatie in Leiden en de bekendheid van en het contact met het Bureau Discriminatiezaken. Daarnaast komt aan de orde
Nadere informatieSamenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld
Samenvatting Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld om hen heen. Zo hebben vele mensen een natuurlijke neiging om zichzelf als bijzonder positief te beschouwen (bijv,
Nadere informatieReligieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten)
Tabel B2.1 Religieuze toewijzing, autochtone Nederlanders, 2015 (in procenten) autochtoon moslim 0,2 niet-gelovig 64,0 rooms-katholiek 16,9 protestants 18,0 ander geloof 0,9 Tabel B2.2 Aandeel dat zichzelf
Nadere informatieIt s showtime. Naam auteur Ester Wisse. Begeleider Dr. Olivier Kramsch
It s showtime Onderzoek naar de rol van betekenisgeving in thai/kickboksen en de invloed hiervan op de integratie van allochtone jongeren. Master scriptie sociale geografie, Radboud Universiteit Nijmegen
Nadere informatieInformatie over de deelnemers
Tot eind mei 2015 hebben in totaal 45558 mensen deelgenomen aan de twee Impliciete Associatie Testen (IATs) op Onderhuids.nl. Een enorm aantal dat nog steeds groeit. Ook via deze weg willen we jullie nogmaals
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Dit proefschrift gaat over de invloed van inductieprogramma s op het welbevinden en de professionele ontwikkeling van beginnende docenten, en welke specifieke kenmerken van inductieprogramma s daarvoor
Nadere informatieFactsheet Sportparticipatie in Utrecht
Factsheet Sportparticipatie in Utrecht mei 2015 Overzicht Deze factsheet geeft op hoofdlijnen een beeld van sporten en bewegen in de stad en maakt deel uit van Utrecht Sport, de Utrechtse sportvisie op
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Cannabisgebruik en stoornissen in het gebruik van cannabis in de adolescentie en jongvolwassenheid. Cannabis is wereldwijd een veel gebruikte drug. Het gebruik van cannabis is echter niet zonder consequenties:
Nadere informatieMeedoen! sportbonden en verenigingen aan zet? Wat te verwachten: Programma Meedoen Alle Jeugd door Sport 3-10-2011
Meedoen! sportbonden en verenigingen aan zet? DemosDate Gent, België 4 oktober 2011 Remco Hoekman Senior onderzoeker W.J.H. Mulier Instituut, 's-hertogenbosch, oktober 2011 Wat te verwachten: Beschrijving
Nadere informatieSeksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties
Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties Bijeenkomst bevordering seksuele gezondheid Noord Nederland en de rol van de zelforganisaties Drachten 15-3-2010 Bram Tuk Pharos, kennis en adviescentrum
Nadere informatieArbeidsdeelname van paren
Arbeidsdeelname van paren Johan van der Valk De combinatie van een voltijdbaan met een is het meest populair bij paren, met name bij paren boven de dertig. Ruim 4 procent van de paren combineerde in 24
Nadere informatieKindermishandeling: Prevalentie. Psychopathologie
Wereldwijd komt een schrikbarend aantal kinderen in aanraking met kindermishandeling, in de vorm van lichamelijke mishandeling of seksueel misbruik, verwaarlozing, of gebrek aan toezicht. Soms zijn kinderen
Nadere informatiePubliekssamenvatting Onderzoek sportdeelname. Gemeente Zeewolde
Publiekssamenvatting Onderzoek sportdeelname Gemeente Zeewolde 16 2 Achtergrond en doel onderzoek De gemeente Zeewolde heeft recentelijk haar ambities verwoord in nota sport en bewegen met de titel Sportief
Nadere informatieBIJLAGEN. Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland. Willem Huijnk Jaco Dagevos
Dichter bij elkaar? De sociaal-culturele positie van niet-westerse migranten in Nederland Willem Huijnk Jaco Dagevos BIJLAGEN Bijlagen hoofdstuk 2... 2 Bijlagen hoofdstuk 3... 3 Bijlagen hoofdstuk 4...
Nadere informatieEen praktijkreviewstudie naar het motiveren van leerlingen met verschillende prestatieniveaus en sociale en etnische achtergrond
Een praktijkreviewstudie naar het motiveren van leerlingen met verschillende prestatieniveaus en sociale en etnische achtergrond Ineke van der Veen, Desirée Weijers, Liselotte Dikkers, Lisette Hornstra
Nadere informatieOpgave 1 Agressie op het sportveld
Opgave 1 Agressie op het sportveld Bij deze opgave horen de teksten 1 tot en met 3 uit het bronnenboekje. Inleiding In 12 raakte een grensrechter na afloop van een amateurvoetbalwedstrijd ernstig gewond
Nadere informatieWorkshops De werkelijkheid van gedrag. 11 maart, 25 maart en 8 april 2010
Workshops De werkelijkheid van gedrag 11 maart, 25 maart en 8 april 2010 Workshops De werkelijkheid van gedrag Vandaag heb je de eerste workshop De werkelijkheid van gedrag gevolgd. De workshops geven
Nadere informatieVOORWOORD 13 INLEIDING 19
5 VOORWOORD 13 INLEIDING 19 01 WAT ZIJN VECHTSPORTEN? 25 1.1 Klassieke vechtsportdisciplines 29 Aikido 29 Boksen 29 Capoeira 30 Judo 30 Ju-jutsu 31 Karate 31 Kendo 31 Pencak silat 32 Sambo 32 Savate 33
Nadere informatieVisie en Methoden Mondiaal Burgerschap
Visie en Methoden Mondiaal Burgerschap De KNVB gelooft in de maatschappelijke meerwaarde van voetbal. Voetbal brengt de samenleving in beweging. Zo n 300.000 vrijwilligers zijn in Nederland actief bij
Nadere informatieEvaluatie. Rots & Water
Evaluatie Centrum voor Maatschappelijk Werk en Welzijnswerk Brunssum - Onderbanken Rots & Water Training Weerbaarheid Groep 8 Algemene Basisschool Dol-fijn Schooljaar 2003/2004 Door: Linda Geraeds Sociaal
Nadere informatie4/26/2016. Vechtsport als middel voor persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke integratie?!
Vechtsport als middel voor persoonlijke ontwikkeling en maatschappelijke integratie?! 1 Welkom Sportzorgt in Nederland Presentatie Project Budo in het Bijzonder Succesbepalende factoren Vechtsport als
Nadere informatieAlleenstaande moeders op de arbeidsmarkt
s op de arbeidsmarkt Moniek Coumans De arbeidsdeelname van alleenstaande moeders is lager dan die van moeders met een partner. Dit verschil hangt voor een belangrijk deel samen met een oververtegenwoordiging
Nadere informatieRapportage Competenties. Bea het Voorbeeld. support@meurshrm.nl. Naam: Datum: 16.06.2015. Email:
Rapportage Competenties Naam: Bea het Voorbeeld Datum: 16.06.2015 Email: support@meurshrm.nl Bea het Voorbeeld / 16.06.2015 / Competenties (QPN) 2 Inleiding In dit rapport wordt ingegaan op de competenties
Nadere informatieN. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen.
ADHD Wachtkamerspecial Onderbehandeling van ADHD bij allochtonen: kinderen en volwassenen N. Buitelaar, psychiater en V. Yildirim, psycholoog. Beiden werkzaam bij Altrecht Centrum ADHD Volwassenen. Inleiding
Nadere informatieWat is er met motivatie aan de hand?
Wat is er met motivatie aan de hand? Hans Kuyper GION, mei 2011 Een op veel middelbare scholen voorkomend verschijnsel is dat de leerlingen aan het begin van de eerste klas behoorlijk gemotiveerd zijn
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/39113 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Fortuin, Janna Title: Birds of a feather... Selection and socialization processes
Nadere informatieHoofdstuk 23 Discriminatie
Hoofdstuk 23 Discriminatie Samenvatting Van de zes voorgelegde vormen van discriminatie komt volgens Leidenaren discriminatie op basis van afkomst het meest voor en discriminatie op basis van sekse het
Nadere informatieSociale kracht in Houten Burgerpeiling 2014
in Houten Burgerpeiling 2014 Onderzoek uitgevoerd in opdracht van: Gemeente Houten Projectnummer 598 / 2015 Samenvatting Goede score voor Sociale Kracht in Houten Houten scoort over het algemeen goed als
Nadere informatieSamenvatting. Sportsocialisatie en de rol van de school
Samenvatting Sportsocialisatie en de rol van de school Om verschillende redenen speelt sport een belangrijke rol in de samenleving. Een gangbare gedachte is dat sportparticipatie gerelateerd is aan allerlei
Nadere informatieVerenigingsenquête Meedoen Alle Jeugd door Sport -programma
Verenigingsenquête Meedoen Alle Jeugd door Sport -programma In opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Jan-Willem van der Roest Remco Hoekman W.J.H. Mulier Instituut s-hertogenbosch,
Nadere informatieSportende jeugd, gezonde jeugd
Sportende jeugd, gezonde jeugd Stadsgesprek sportnota 11 mei 2016 1 Situatieschets 24/05/2016 2 Situatieschets 24/05/2016 3 Situatieschets JMU 2007-2008 2009-2010 2011-2012 2013-2014 2015-2016 PB 2019
Nadere informatieOpvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee
Opvoeden na partner geweld Trees Pels Katinka Lunneman Jodi Mak Susanne Tan Meta Flikweert Marjolijn Distelbrin Majone Steketee Financiers: Gemeente Rotterdam Gemeente Amsterdam Gemeente Utrecht Gemeente
Nadere informatieMotivatie volwassenen om te sporten en bewegen
Motivatie volwassenen om te sporten en bewegen Factsheet 2019/2 Remko van den Dool Figuur 1 Motivatie om te sporten en bewegen, volgens bevolking 18 tot 79 jaar, naar meting en mate van sporten en bewegen
Nadere informatieDe integratie van Antillianen in Nederland. Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden
De integratie van Antillianen in Nederland Presentatie 9 juni: De Caribische demografie van het Koninkrijk der Nederlanden De integratie van Antillianen in Nederland Willem Huijnk - Wetenschappelijk onderzoeker
Nadere informatie77% 16% 7% tevreden neutraal ontevreden. 14% 22% 6% Familie Vrienden Buren
Sociaal contact en ondersteuning Sociale contacten in de eigen omgeving zijn voor een ieder in de samenleving vaak een basis voor deelname aan de samenleving. Sociale contacten kunnen mensen ondersteunen
Nadere informatieWerkt de aanpak van kindermishandeling en partnergeweld?
Werkt de aanpak van kindermishandeling en? Eerste resultaten van een grootschalig onderzoek: hoe vaak komen kindermishandeling en voor? En hoe ernstig is het geweld? INLEIDING EERSTE FACTSHEET Werkt de
Nadere informatieMissie & visie jeugdopleiding Standaard Denderleeuw.
Missie & visie jeugdopleiding Standaard Denderleeuw. Missie en visie. Wij Standaard Denderleeuw jeugdopleiding hun hebben als doel om zoveel mogelijk spelers uit eigen jeugdwerking te laten doorstromen
Nadere informatieJongerencoaching Raster
Jongerencoaching Raster School is de plek waar jonge mensen kennis en vaardigheden ontwikkelen, maatschappelijk toegerust worden tot verantwoordelijke burgers en ondersteund worden hun talenten te ontwikkelen.
Nadere informatieHet LOVS rekenen-wiskunde van het Cito
Het LOVS rekenen-wiskunde van het Cito - de invloed van contexten in groep 3, 4 en 5 - Marian Hickendorff & Jan Janssen Universiteit Leiden / Cito Arnhem 1 inleiding en methode De LOVS-toetsen rekenen-wiskunde
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen
(Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen 141 Als kinderen psychische problemen ontwikkelen zoals gedragsproblemen
Nadere informatieEen Positief. leer en leefklimaat. op uw school
Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De adolescentie is lang beschouwd als een periode met veelvuldige en extreme stemmingswisselingen, waarin jongeren moeten leren om grip te krijgen op hun emoties. Ondanks het feit
Nadere informatieInzicht in het sportgedrag van Amsterdammers. In opdracht van: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling. Robert Selten. Jessica Greven.
Inzicht in het sportgedrag van Amsterdammers In opdracht van: Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Projectnummer: 12287 Robert Selten Jessica Greven Willem Bosveld Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal 300
Nadere informatieOmdat uit eerdere studies is gebleken dat de prevalentie, ontwikkeling en manifestatie van gedragsproblemen samenhangt met persoonskenmerken zoals
Gedragsproblemen komen veel voor onder kinderen en adolescenten. Als deze problemen ernstig zijn en zich herhaaldelijk voordoen, kunnen ze een negatieve invloed hebben op het dagelijks functioneren van
Nadere informatieTussen instrumentalisering en ontspanning: de rol van sport in de zorgsector. Marc Theeboom Jasper Truyens Tessa Commers
Tussen instrumentalisering en ontspanning: de rol van sport in de zorgsector Marc Theeboom Jasper Truyens Tessa Commers 2 vragen 1. wat wordt er van sport verwacht? 2. wat kan sport voor de zorgsector
Nadere informatieStrategisch beleidsplan O2A5. De dialoog als beleid
Strategisch beleidsplan O2A5 De dialoog als beleid Bij de tijd, open, boeiend en passend, dat zijn zowel het onderwijs als de werkwijze van O2A5. We hebben dan ook gekozen voor een vernieuwende en eigentijdse
Nadere informatie1 Aanbevolen artikel
Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht
Nadere informatieHet LOVS rekenen-wiskunde van het Cito
cursusboek2009.book Page 131 Thursday, March 30, 2017 3:23 PM Het LOVS rekenen-wiskunde van het Cito - de invloed van contexten in groep 3, 4 en 5 - Universiteit Leiden / Cito Arnhem 1 inleiding en methode
Nadere informatieHet effect van het Rots en Water-programma op pesten, zelfvertrouwen en. zelfbeheersing op het Sondervick College
Het effect van het Rots en Water-programma op pesten, zelfvertrouwen en zelfbeheersing op het Sondervick College 3 januari 2018 Uitvoering: H. van den Bogert a (leerkracht L.O. Sondervick College en Advanced
Nadere informatieBijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele integratie Sandra Beekhoven (SCP) en Jaco Dagevos (SCP)
Jaarrapport Integratie Sociaal en Cultureel Planbureau / Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum / Centraal Bureau voor de Statistiek september, 2005 Bijlagen bij hoofdstuk 7 Sociaal-culturele
Nadere informatieMaatschappelijke participatie als opstap naar betaald werk.
Maatschappelijke participatie als opstap naar betaald werk. Paraprofessionele functies Voor allochtone vrouwen zonder formele kwalificaties worden komende jaren paraprofessionele functies gecreëerd. Deze
Nadere informatieHoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011
Hoe denken Zeeuwse jongeren en ouders over alcoholgebruik door jongeren? Onderzoek GGD Zeeland maart 2011 Zeeuwse jongeren en alcohol In 2010 is de Zeeuwse campagne Laat ze niet (ver)zuipen! van start
Nadere informatieEvaluatie Rots & Water
Evaluatie Rots & Water Training Weerbaarheid Groep 8 St. Jozefschool Locatie Tarcisius Schooljaar 2003/2004 Door: Linda Geraeds Sociaal Cultureel Werker Docente Weerbaarheid Rots en Water Trainer CMWW
Nadere informatieSV SLIKKERVEER OP NAAR HET 100-JARIG BESTAAN. Beleidsplan
SV SLIKKERVEER OP NAAR HET 100-JARIG BESTAAN Beleidsplan 2016-2020 SV SLIKKERVEER: MEER DAN EEN VERENIGING SV SLIKKERVEER: MEER DAN EEN VERENIGING SV Slikkerveer is een vereniging. En zoals bij iedere
Nadere informatieSchool, Bewegen en Sport
School, Bewegen en Sport Beweeg- en sportmotieven van leerlingen Ger van Mossel Dag van het Sportonderzoek 7 oktober 2010, Sportcentrum Universum, Amsterdam Programma Onderzoeksontwerp Beweeg- en sportmotieven
Nadere informatieRapportage Ben Bizzie Monitor Basisschool Den Doelhof Meijel. augustus 2018
Rapportage Ben Bizzie Monitor Basisschool Den Doelhof Meijel augustus 2018 2 INHOUDSOPGAVE Samenvatting 1. Inleiding 2. Onderzoeksopzet 3. Onderzoeksresultaten 4. Conclusie en aanbevelingen 3 4 5 6 18
Nadere informatieFrits Avis Er bestaat geen raamwerk voor een sportcarrière
Frits Avis Er bestaat geen raamwerk voor een sportcarrière Anders dan Natalia Stambulova, volgens wie er zes keerpunten zijn die een sportcarrière kunnen maken of breken, is sportpsycholoog Frits Avis
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 1 1 DEEL I INVLOEDEN 13
Inhoud Voorwoord 1 1 DEEL I INVLOEDEN 13 1 Het sociale ontwikkelingstraject 1 5 1 Inleiding 1 5 2 Sociale vaardigheden 1 6 3 Aspecten van sociale competentie 1 7 4 Het ik en de ander 1 8 5 Een verwant
Nadere informatieWacht maar tot ik groot ben!
www.geerttaghon.be Wacht maar tot ik groot ben! Omgaan met agressie bij kleine kinderen Geert Taghon 2013 Ontwikkeling kleine kind De wereld leren kennen en zich hieraan aanpassen (adaptatie) Processen
Nadere informatieHIJS HOKIJ DEN HAAG GEDRAGSCODE
Waarom een gedragscode? Eén van de methodes om ongewenst gedrag zoals agressie, vandalisme e.d. te beperken, is het opstellen van een gedragscode. De twee belangrijkste oorzaken van ongewenst gedrag zijn
Nadere informatieOntdek je managementsupport.nl/event
e-pocket Ontdek je managementsupport.nl/event Beste talentvolle professional, Bedankt dat je de e-pocket Ontdek je talent hebt gedownload! Met deze e-pocket kun je een eerste stap zetten om je persoonlijke
Nadere informatieAgnes Elling Topsport kan leiden tot eenzijdige identiteit
Agnes Elling Topsport kan leiden tot eenzijdige identiteit De meeste sporttalenten zien zichzelf als topsporter en hebben er alles voor over om de top in hun tak van sport te bereiken. Het trainingsprogramma
Nadere informatieJE KAN TOCH WEL TEGEN EEN STOOTJE?
JE KAN TOCH WEL TEGEN EEN STOOTJE? EEN KWALITATIEF ONDERZOEK NAAR WEERBAARHEIDSONTWIKKELING BIJ JONGEREN BINNEN EEN THAI/KICKBOKSSCHOOL Masterthesis 24-08-2018 Menno Berg // 3825469 Faculteit Bestuurs-
Nadere informatieFORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 2009
FORUM Monitor Allochtonen op de arbeidsmarkt: effecten van de economische crisis 2 e kwartaal 29 Groei van werkloosheid onder zet door! In het 2 e kwartaal van 29 groeide de werkloosheid onder (niet-westers)
Nadere informatiest r e s smanagement Inzicht in het omgaan met spanningen. Maximaal aantal deelnemers 12 Leren oplossingsgericht te handelen.
st r e s smanagement De cursus 'stressmanagement' is bedoeld voor iedereen die in zijn/haar werksituatie te maken krijgt met stress als gevolg van problemen en spanningsvolle situaties. De eigen ervaringen
Nadere informatie