Themadag 3 februari Workshop premieovereenkomst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Themadag 3 februari Workshop premieovereenkomst"

Transcriptie

1 Themadag 3 februari 2015 Workshop premieovereenkomst

2 2 Aan de orde komen: : de verkenning 2. December: brief met voorstel Staatssecretaris 3. Inzet op 2 sporen vanuit de Pensioenfederatie 4. Verdere verkenning en toekomstvisie / advies SER

3 : de verkenning Persbericht 4 april: het kabinet zal in overleg treden met de pensioensector over de vraag hoe tegemoet kan worden gekomen aan de wens om binnen het wettelijke kader voor beschikbare premieregelingen het collectief delen van risico s mogelijk te maken. Startnotitie SZW: een onderzoek naar de mogelijkheid van het verbeteren van het rendementspotentieel, en daarmee de kans op een toereikend pensioenresultaat, bij premieovereenkomsten.

4 : de verkenning Overheid: SZW (trekker), Financiën, DNB, AFM Sociale partners: VNO, FNV, CNV, VCP Verbond van Verzekeraars Pensioensector: ABP, KPN, Pensioenfederatie, PFZW, PWRI, Shell en Unilever. Verkenning blijft beperkt tot het wettelijk kader voor beschikbare premieregelingen en staat los van het nieuwe FTK. Geen onderdeel van stelseldiscussie.

5 : de verkenning Uitgangspunten en toetsingscriteria bij de uiteindelijke vormgeving collectieve risicodeling: a) Geen route om reële contract b) Heldere individuele eigendomsrechten c) Geen ex-ante generatie-effecten: geen systematische herverdeling door risicodeling, conversie van kapitaal naar annuïteit of toezichtkader. d) Marktwaarde eigendomsrecht van individu kan niet worden beïnvloed door discretionaire beslissing fondsbestuur, een aanpassing beleggingsbeleid of een aanpassing subjectieve parameters e) Collectief invaren is geen onderdeel van de verkenning en geen onderdeel van de oplossing Bestaande fiscale kader premieovereenkomsten is een gegeven.

6 : de verkenning Aantal opties op hoofdlijnen in beeld gebracht: - Beginnend bij verlenging van de lifecycle (na pensionering) - Via collectieve risicodeling in de uitkeringsfase - Naar ook collectieve risicodeling in de opbouwfase Optie 1 Optie 2 Optie 3 Individuele beleggingsrisico s Voor pensioen datum Na pensioen datum Voor pensioen datum Na pensioen datum Voor pensioen datum Na pensioen datum Ja Ja Ja Nee Nee Nee Collectieve risicodeling Nee Nee Nee Ja, evt. met spreidingsmechanisme Ja, evt. met spreidingsmechanisme Ja, evt. met spreidingsmechanisme

7 7 2. December: brief met voorstel Staatssecretaris Optimalisering wettelijk kader premieovereenkomsten Analyse (resultaat van de verkenning): Knelpunten: suboptimale pensioenuitkomsten door 1 conversiemoment, beleggingshorizon onnodig verkort. Pensioenresultaat van de premieovereenkomst te verbeteren door beleggingsrisico in de uitkeringsfase te nemen (doorbeleggen) en door collectieve risicodeling mogelijk te maken. Gaat om uitbreiding van de bestaande mogelijkheden Vereist een nieuw wettelijk kader voor premieovereenkomsten Streven: inwerkingtreding 1 januari 2016

8 8 2. December: brief met voorstel Staatssecretaris Verbetering premieovereenkomst door risicodragende uitkeringen met acceptabele risico s mogelijk te maken. Verzekeren of onderling delen van het risico op langleven is verplicht.

9 9 December: brief met voorstel Staatssecretaris 2 varianten verder uitwerken: A. zonder collectieve risicodeling van beleggingsrisico s combi doorbeleggen met extern verzekeren langlevenrisico of langlevenrisico onderling te delen door sterfterisico s te bundelen B. met collectieve risicodeling van beleggingsrisico s in de uitkeringsfase, waarbij: I. 1 moment toetreding collectief (pensioeningangsdatum) II. Geleidelijke toetreding max 10 jr voorafgaand pensioenrichtleeftijd

10 10 December: brief met voorstel Staassecretaris BI: 1 toetredingsmoment in collectief mee- en tegenvallers beleggingsrisico en langlevenrisico binnen collectief via een toedelingsmechanisme BII geleidelijke toetreding Snellere opstart collectief

11 11 December: brief met voorstel Staatssecretaris Randvoorwaarden: 1. Vastleggen individuele eigendomsrechten 2. Vastleggen toedelingsmechanisme voor collectief o.b.v. risicovrije rente 3. Vastleggen keuzemogelijkheden deelnemers 4. Voorkomen gevolgen van tegenvallende beleggingsresultaten te ver vooruitschuiven (5 jr) 5. Beperken van jaarlijkse volatiliteit 6. Nadere invulling zorgplicht en prudent person beginsel 7. Communicatie naar de deelnemer eenvoudig en uitlegbaar 8. Aanvullende fiscale bovenmatigheidstoets bij toepassing van een 3% staffel

12 3. Inzet op 2 sporen vanuit de Pensioenfederatie 12 SPOOR 1: Voorstel van de staatssecretaris in een wetsvoorstel Optimalisering wettelijk kader premieovereenkomsten. AO 28 januari: toezegging Wetsvoorstel vóór 1 juli naar de TK Voor 1 juni helderheid aan TK of dit lukt SPOOR 2: verdere verkenning!!!!!!

13 4. Verdere verkenning en toekomstvisie / advies SER Brief staatssecretaris: verdergaande vormen van collectieve risicodeling aan de orde in brede toekomstdiscussie 13 Oproep om sneller met concrete voorstellen te komen Ontwerpadvies SER: persoonlijke pensioenvermogensopbouw met collectieve risicodeling AO 28 januari: VVD pleit voor voortgaand overleg met de sector en dit dossier zelfstandig (los van pensioendialoog) voort te zetten. VAO gepland.

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 240 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

1. een variant, waarbij deelnemers in de uitkeringsfase deels kunnen doorbeleggen op basis van een individuele beleggingsstrategie.

1. een variant, waarbij deelnemers in de uitkeringsfase deels kunnen doorbeleggen op basis van een individuele beleggingsstrategie. Hoofdlijnennota optimalisering wettelijk kader voor premieovereenkomsten 1. Aanleiding Het huidige wettelijke kader voor premieovereenkomsten kent als belangrijkste knelpunt dat het nemen van beleggingsrisico

Nadere informatie

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015 Het Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering (kortweg wetsvoorstel ) maakt voor deelnemers aan een premieovereenkomst

Nadere informatie

ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering

ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering ABP Reactie consultatiedocument Wet variabele pensioenuitkering Samenvatting Het conceptvoorstel Wet variabele pensioenuitkering kan een belangrijke verbetering van de huidige premieovereenkomst betekenen.

Nadere informatie

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer )

Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer ) UPDATE: Pensioenbericht 10 februari 2016 Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering in verband met premieen kapitaalovereenkomsten (wetsvoorstelnummer 34.344) Dit is de meest recente actualisering van ons

Nadere informatie

FNV Naritaweg 10 Postbus 8456 1005 AL Amsterdam Postbus 90252, 2509 LM s-gravenhage T 020 58 16 300 F 020 68 44 541 Datum Ons kenmerk Onderwerp Reactie FNV, CNV en VCP op internetconsultatie Wet variabele

Nadere informatie

Blik op de toekomst: verschil tussen DB en DC vervaagt. dr. Roel Mehlkopf Tilburg University & Netspar 8 oktober 2015, Amsterdam

Blik op de toekomst: verschil tussen DB en DC vervaagt. dr. Roel Mehlkopf Tilburg University & Netspar 8 oktober 2015, Amsterdam Blik op de toekomst: verschil tussen DB en DC vervaagt dr. Roel Mehlkopf Tilburg University & Netspar 8 oktober 2015, Amsterdam Wat vindt de generatie Einstein van een pensioenuitkering die beweegt met

Nadere informatie

De toekomst van ons pensioen

De toekomst van ons pensioen De toekomst van ons pensioen Verdieping inbreng in De Nationale Pensioendialoog Peter Borgdorff PFZW 18 maart 2015 L e a d e r s h i p E n t r e p r e n e u r s h i p Ste wa r d s h i p info@nyenrode.nl

Nadere informatie

Onderzoek naar mogelijkheden van collectieve risicodeling binnen beschikbare premieregelingen

Onderzoek naar mogelijkheden van collectieve risicodeling binnen beschikbare premieregelingen Onderzoek naar mogelijkheden van collectieve risicodeling binnen beschikbare premieregelingen KATOCO 25 november 2014 Onderzoek naar mogelijkheden van collectieve risicodeling binnen beschikbare premieregelingen

Nadere informatie

Wat is het probleem? 2

Wat is het probleem? 2 Wat is het probleem? 2 Wat is het probleem? 3 Wat is het probleem? 4 Pension Fund 'PFZW' Pension Fund 'ABP' Backward Moving Average Backward Moving Average (Compound Interest) (Compound Interest) Year

Nadere informatie

Toekomst Pensioenstelsel

Toekomst Pensioenstelsel Toekomst Pensioenstelsel Bijeenkomst NVOG Arnhem, 22 november 2017 Corien Wortmann-Kool Bestuursvoorzitter ABP 2 Actuele financiële positie ABP Onze financiële positie (per 30 september 2017) bron: www.abp.nl

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken?

Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken? Nieuw pensioencontract Wat is de huidige stand van zaken? UNETO-VNI 3 oktober 2017 Emile Soetendal 2 Reisschema voor vandaag 1. Voor welk probleem zoeken we een oplossing? 2. Randvoorwaarden Pensioenfederatie

Nadere informatie

Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016

Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016 Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016 Pagina 1 Pagina 1 Agenda 1. Verbeterde premieregelingen 2. Risico s en spreidingsmechanisme

Nadere informatie

1. Er worden in alfabetische volgorde drie definities ingevoegd, luidende:

1. Er worden in alfabetische volgorde drie definities ingevoegd, luidende: CONCEPT Voorstel van wet totwijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van een variabele uitkering (Wet variabele

Nadere informatie

Reactie werkgroep Premieovereenkomst van de Toekomst Kring van Pensioenspecialisten

Reactie werkgroep Premieovereenkomst van de Toekomst Kring van Pensioenspecialisten Reactie werkgroep Premieovereenkomst van de Toekomst Kring van Pensioenspecialisten op Hoofdlijnennota Optimalisering wettelijk kader voor premieovereenkomsten Hoevelaken, 29 april 2015 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen

Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Stand van zaken in het debat over de toekomst van de pensioenen Kees Goudswaard Pensioenvraagstukken in de kabinetsformatie, Amsterdam, 27 januari 2017 Bij ons leer je de wereld kennen Sterke punten stelsel

Nadere informatie

Pensioenactualiteiten

Pensioenactualiteiten Pensioenactualiteiten Eendaagse Arbeidszaken 18 mei 2017 Judy Boere Waar gaan we het over hebben? Toekomst Nederlandse pensioenstelsel Ontwikkelingen ABP-pensioen Waar komen we vandaan? Tot 2000: weinig

Nadere informatie

Pensioenen Jos Berkemeijer

Pensioenen Jos Berkemeijer Pensioenen Jos Berkemeijer Van wie is de pensioenpot? VVSPTN Miniconferentie 11 oktober 2017 Pensioenagenda 1. Regeerakkoord 2. Pensioen in cijfers 3. Dreigende Kortingen? 4. Nieuw pensioenstelsel 5. Discussie

Nadere informatie

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee

Quiz. Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee Quiz Heeft u een telefoon met internet? Ga naar kahoot.it en doe mee 2 de pijler SP PvdA GroenLinks CDA 50Plus ChristenUnie SGP D66 VVD PVV Verdere versobering Doorsneepremie Contract Max 40,4% aftrekbaar

Nadere informatie

Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014

Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader. Juni 2014 Toelichting wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader Juni 2014 Inhoudsopgave Wetsvoorstel aanpassing FTK Beleidsdekkingsgraad Premievaststelling Toekomstbestendig indexeren Inhaalindexatie Hersteltermijn

Nadere informatie

1. Er worden in alfabetische volgorde de volgende definities ingevoegd:

1. Er worden in alfabetische volgorde de volgende definities ingevoegd: Voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van een variabele uitkering (Wet variabele pensioenuitkering)

Nadere informatie

DATUM: 14 augustus 2015. ONDERW ERP: Reactie Pensioenfederatie op consultatie variabele pensioenuitkering

DATUM: 14 augustus 2015. ONDERW ERP: Reactie Pensioenfederatie op consultatie variabele pensioenuitkering DATUM: 14 augustus 2015 ONDERW ERP: Reactie Pensioenfederatie op consultatie variabele pensioenuitkering De Pensioenfederatie verwelkomt de mogelijkheid tot het geven van commentaar op het voorontwerp

Nadere informatie

Toelichting Wet verbeterde premieregeling

Toelichting Wet verbeterde premieregeling Toelichting Wet verbeterde premieregeling Inleiding De Wet verbeterde premieregeling is op 14 juni 2016 aangenomen door de Eerste Kamer. Deze wet maakt het mogelijk om een pensioenkapitaal na pensioeningang

Nadere informatie

Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014

Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Het verbeterde financieel toetsingskader (ftk) Zeist, 26 juni 2014 Wat doet het ftk? Wat zit er in de pot? Wat is er beloofd? Generatiebalans FTK = beheersingssysteem Indicator Nominale dekkingsgraad

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 44270 9 december 2015 Advies Raad van State inzake het voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte

Nadere informatie

Naar een nieuw pensioencontract

Naar een nieuw pensioencontract Naar een nieuw pensioencontract Kees Goudswaard Montae Educatiesessie pensioenen, Utrecht, 7 februari 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Overzicht Sterke en zwakke punten van het huidige stelsel SER

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

Wetsvoorstel Wet verbeterde premieregeling aangenomen

Wetsvoorstel Wet verbeterde premieregeling aangenomen Wetsvoorstel Wet verbeterde premieregeling aangenomen 28-06-2016 Door Hans van den Berg werkzaam bij Fiscale Zaken VIVAT Verzekeringen - Wanneer de (gewezen) deelnemer kiest voor een pensioen in beleggingseenheden,

Nadere informatie

Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger

Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger Doorwerken na pensioendatum eenvoudiger Het wordt eenvoudiger om door te werken na de AOW-ingangsdatum. Het kabinet vindt het belangrijk dat AOW ers gemakkelijker kunnen doorwerken op basis van een arbeidsovereenkomst.

Nadere informatie

Netspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1

Netspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1 Netspar 14 nov 2014 - Jan Tamerus 1 Brug mogelijk tussen twee werelden? Collectieve risicodeling, je moet het niet willen! Bijna geen meerwaarde meer Complex Niet te waarderen Je doet aan herverdeling

Nadere informatie

Berekeningen geven inzicht in effecten risico s op variabele pensioenuitkering. Agnes Joseph & Miriam Loois

Berekeningen geven inzicht in effecten risico s op variabele pensioenuitkering. Agnes Joseph & Miriam Loois Berekeningen geven inzicht in effecten risico s op variabele pensioenuitkering Agnes Joseph & Miriam Loois Sociale partners en besturen staan nu voor keuzes De Wet Verbeterde Premieregelingen maakt doorbeleggen

Nadere informatie

ABC van het FTK Agnes Joseph

ABC van het FTK Agnes Joseph Update juni 2014 ABC van het FTK Agnes Joseph Verder gaan. Zomer update: FTK in grote lijnen bekend Het financieel toetsingskader voor pensioenfondsen (FTK) wordt aangepast. Op 25 juni 2014 stuurde staatssecretaris

Nadere informatie

Op weg naar een optimale beschikbare premieregeling

Op weg naar een optimale beschikbare premieregeling WHITE PAPER 2 februari 2015 Voor professionele partijen Op weg naar een optimale beschikbare premieregeling Tom Steenkamp Hoofd Robeco Investment Research Jacqueline Lommen Directeur Europese Pensioenen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk

Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk Kopij Pensioen Magazine toekomstig pensioenstelsel Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk Marc Heemskerk Ir. M.W. Heemskerk AAG is senior pensioenconsultant bij Mercer te Amstelveen De Nederlandse

Nadere informatie

Toekomst van het Pensioenstelsel

Toekomst van het Pensioenstelsel Toekomst van het Pensioenstelsel 26 maart 2015 Alex Ter Horst en Ruud Derksen Advocaten Pensioenrecht Nederlandse pensioenstelsel behoort tot de beste van de wereld 1. Denemarken (82,4) 2. Australie (79,9)

Nadere informatie

Oudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam

Oudedagsvoorziening nu en straks. Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam Oudedagsvoorziening nu en straks Casper van Ewijk Netspar & Universiteit van Amsterdam SER, 24 juni 2014 Agenda Internationaal perspectief Probleemanalyse Houdbaarheid Maatschappelijke trends Keuzes voor

Nadere informatie

Pensjoen Jos Berkemeijer. ALV NVOG 22 november 2017

Pensjoen Jos Berkemeijer. ALV NVOG 22 november 2017 Pensjoen Jos Berkemeijer ALV NVOG 22 november 2017 Pensioenagenda 1. Regeerakkoord 2. Pensioen in cijfers 3. Dreigende Kortingen? 4. Nieuw pensioenstelsel 5. Discussie Dillema s Vragen? http://duwtje.com/otherweyes-in-nrc-6-denkfouten-over-pensioen/

Nadere informatie

De regering is de fracties die inbreng hebben geleverd voor het nader verslag, erkentelijk voor de gestelde vragen.

De regering is de fracties die inbreng hebben geleverd voor het nader verslag, erkentelijk voor de gestelde vragen. 34 344 Voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met de invoering van een variabele uitkering (Wet variabele

Nadere informatie

De leden van de fractie van de VVD vragen waarom in onderhavig wetsvoorstel elementen van het initiatiefwetsvoorstel Lodders zijn geïncorporeerd.

De leden van de fractie van de VVD vragen waarom in onderhavig wetsvoorstel elementen van het initiatiefwetsvoorstel Lodders zijn geïncorporeerd. 34 344 Voorstel van wet tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met de invoering van een variabele uitkering (Wet variabele

Nadere informatie

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND I. Inleiding Al geruime tijd discussiëren we in Nederland over de toekomst van ons pensioenstelsel.

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling

Nieuwsbericht / 5 augustus Wet verbeterde premieregeling Nieuwsbericht / 5 augustus 2016 Wet verbeterde premieregeling Op 14 juni 2016 nam de Eerste Kamer de Wet verbeterde premieregeling aan. Per brief van 4 juli 2016 heeft Staatssecretaris Jetta Klijnsma laten

Nadere informatie

Ik heb nog steeds geen antwoord op mijn vraag over

Ik heb nog steeds geen antwoord op mijn vraag over 1 1. De zgn. risicovrije rente is niet stabiel en dus niet risicovrij zei ik in het debat 2 weken geleden. Het is goed nu te zien dat onze mening nu ook in de Tweede Kamer en door de staatssecretaris wordt

Nadere informatie

2513AA22. Effecten life cycle beleggen

2513AA22. Effecten life cycle beleggen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22 Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 338 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]];

Op de voordracht van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van [[Datum openlaten]], nr. [[nr invullen]]; Ontwerpbesluit van tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte en enige andere besluiten in verband met de Wet variabele pensioenuitkering Op de voordracht van de Staatssecretaris

Nadere informatie

Pensioen voor de toekomst

Pensioen voor de toekomst Pensioen voor de toekomst KlikPensioen als ideale synthese van premie- en uitkeringsovereenkomsten Inhoud - Inleiding 1. Heldere uitgangspunten voor een goed pensioen 2. Pensioenoplossing voor vandaag

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling, de Wet loonbelasting 1964

Nadere informatie

Naar een nieuw pensioencontract

Naar een nieuw pensioencontract Naar een nieuw pensioencontract Kees Goudswaard Montae Pensioenbijeenkomst werkgevers, Utrecht, 31 mei 2018 Bij ons leer je de wereld kennen Overzicht Sterke en zwakke punten van het huidige stelsel SER

Nadere informatie

Op weg naar een houdbaar pensioenstelsel

Op weg naar een houdbaar pensioenstelsel Op weg naar een houdbaar pensioenstelsel Wat zeggen de SER en het kabinet? Dick Boeijen @ KPS 19 juli 2016 Agenda voor deze middag (op basis van jullie vragen) Stand van zaken in vier sheets Beschrijving

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Vernieuwde beschikbare premieregelingen

Vernieuwde beschikbare premieregelingen Auteurs: Jos van Ophem Chantal Krijts Anouk Rennen Sacha van Hoogdalem Vernieuwde beschikbare premieregelingen Het Nederlandse pensioensysteem kent verschillende soorten pensioenregelingen. De belangrijkste

Nadere informatie

Achmea Gepensioneerden Vereniging

Achmea Gepensioneerden Vereniging Achmea Gepensioneerden Vereniging NVOG Bijpraatmiddag Stand van Zaken Pensioenen Thema Pensioenen Jos Berkemeijer 21 februari 2017 Presentatie Jos Berkemeijer 11e Algemene Vergadering Donderdag 1 december

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamerder Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer 7 oktober 2015 Diana Du4lh Programma Kort voorstellen Wetsvoorstel variabele pensioenuitkering Ini4a4ef wetsvoorstel

Nadere informatie

Centraal Beheer APF. voorgesorteerd op het nieuwe pensioenstelsel

Centraal Beheer APF. voorgesorteerd op het nieuwe pensioenstelsel Centraal Beheer APF voorgesorteerd op het nieuwe pensioenstelsel Centraal Beheer APF is positief over het feit dat sociale partners en het kabinet onlangs tot een pensioenakkoord gekomen zijn. Bij de vakbonden

Nadere informatie

Persoonlijk pensioen en de nieuwe regels voor premieregelingen. Theo Nijman Tilburg University 16 september 2015

Persoonlijk pensioen en de nieuwe regels voor premieregelingen. Theo Nijman Tilburg University 16 september 2015 Persoonlijk pensioen en de nieuwe regels voor premieregelingen Theo Nijman Tilburg University 16 september 2015 Wetsvoorstel verbeterde premieregelingen Belangrijke stap naar level playing field met uitkeringsovereenkomsten

Nadere informatie

Stelseldiscussie Stand van zaken

Stelseldiscussie Stand van zaken Stelseldiscussie Stand van zaken Aan welke knoppen kunnen we draaien 1 Vereniging van pensioenjuristen Herman M. Kappelle; directeur Aegon Adfis, bijzonder hoogleraar Fiscaal Pensioenrecht VU Amsterdam

Nadere informatie

Persoonlijk Pensioen met aanvullende Risicodeling. Theo Nijman (met Lans Bovenberg) Maart 2015

Persoonlijk Pensioen met aanvullende Risicodeling. Theo Nijman (met Lans Bovenberg) Maart 2015 Persoonlijk Pensioen met aanvullende Risicodeling Theo Nijman (met Lans Bovenberg) Maart 2015 Stand van zaken 2 Vandaag PPR biedt meer mogelijkheden voor fondsen en verzekeraars om in te spelen op wensen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

DNB Pensioenseminar 2013

DNB Pensioenseminar 2013 DNB Pensioenseminar 2013 Workshop: Invaren Tomas Wijffels & Wim Witjes (Pensioenfederatie) Peter Borgdorff (PFZW) DNB 1 Workshop Invaren: Transitie naar een nieuwe pensioenregeling Tomas Wijffels / Wim

Nadere informatie

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1 RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen

Nadere informatie

I. Uitkeringsovereenkomst met degressieve opbouw (zowel een nominale (1A) als een reële variant (1B));

I. Uitkeringsovereenkomst met degressieve opbouw (zowel een nominale (1A) als een reële variant (1B)); Notitie BC Public Affairs Doel: Ter informatie Datum 28 januari 2015 Onderwerp Analyse SER Advies Afzender Jurre de Haan / GSB Aanleiding en achtergrond Samenvatting Gevraagde besluit Op 24 januari presenteerde

Nadere informatie

e. academische en onderwijs evenementen

e. academische en onderwijs evenementen e. academische en onderwijs evenementen Academische evenementen 28-01-2015 International Pension Workshop 124 65 59 64 10 6 41 3 01-10-2015 Pension Day 71 39 32 49 12 6 3 1 Totaal 195 104 91 113 22 12

Nadere informatie

Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling

Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling Reactie SER-rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling In mei van dit jaar is het rapport Verkenning persoonlijk pensioenvermogen met collectieve risicodeling verschenen.

Nadere informatie

TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL

TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL HEALTH WEALTH CAREER TOEKOMST VAN ONS PENSIOENSTELSEL DE VOLGENDE STAP 26 SEPTEMBER 2017 Marc Heemskerk Amstelveen TOEKOMST PENSIOENSTELSEL 1. Wat is er aan de hand met ons pensioenstelsel? 2. Deelnemersonderzoek

Nadere informatie

Garanties in een nieuw perspectief. PensioenEvent 2015

Garanties in een nieuw perspectief. PensioenEvent 2015 Garanties in een nieuw perspectief PensioenEvent 2015 Programma 1. Herverdeling risico s. 2. Uitkeringsfase: premie- en kapitaalovereenkomst. 3. Extra mogelijkheid: de pensioenknip. 4. Doorbeleggen na

Nadere informatie

Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk

Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk Ons toekomstig pensioenstelsel: een blauwdruk De Nederlandse pensioensector zal soms nog met weemoed terugdenken aan de tijd dat pensioen niet meer was dan een saai onderwerp, waar alleen deze sector zichzelf

Nadere informatie

Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016

Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016 Actuele ontwikkelingen en trends rond pensioenen in Nederland keynotespeech Mariëtte Hamer Den Haag, 4 oktober 2016 00-00-2009 pagina 1/x Afdeling Communicatie Inhoud Trends die aanleiding geven om het

Nadere informatie

Duurzame vormgeving van het Nederlandse collectieve aanvullende pensioen

Duurzame vormgeving van het Nederlandse collectieve aanvullende pensioen Duurzame vormgeving van het Nederlandse collectieve aanvullende pensioen Ilja Boelaars, Lans Bovenberg, Dirk Broeders, Peter Gortzak, Sacha van Hoogdalem, Theo Kocken, Marcel Lever, Theo Nijman en Jan

Nadere informatie

Impact overstap van vaste mix op lifecycle mix November 2016

Impact overstap van vaste mix op lifecycle mix November 2016 Impact overstap van vaste mix op lifecycle mix November 2016 Management summary Tijdens de behandeling van het wetsvoorstel verbeterde premieregeling in de Eerste Kamer zijn vragen gesteld over de financiële

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2016 278 Besluit van 7 juli 2016 tot wijziging van het Besluit uitvoering Pensioenwet en Wet verplichte beroepspensioenregeling en enige andere besluiten

Nadere informatie

reëel financieel toetsingskader (FTK2)

reëel financieel toetsingskader (FTK2) nominaal financieel toetsingskader (FTK1) - bestaande contract - nominale contract - uitkeringsovereenkomst - onderscheid tussen nominale opbouw en indexatie - 2,5% onderdekkingskans maatstaf voor nominale

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

ALM en het nieuwe pensioencontract. Theo Nijman 17 December 2010

ALM en het nieuwe pensioencontract. Theo Nijman 17 December 2010 ALM en het nieuwe pensioencontract Theo Nijman 17 December 2010 Agenda Schets structuur nieuwe pensioencontracten Mogelijke ontwikkeling toezichtsmodel ALM toepassingen voor nieuwe contract en uitdagingen

Nadere informatie

Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van een krant, Een heuvel met een villa ertegen.

Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van een krant, Een heuvel met een villa ertegen. Natuur is voor tevredenen of legen, En dan: wat is natuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van een krant, Een heuvel met een villa ertegen... J.C.Bloem Wat is dat nog in dit land? - AOW (Omslag/belastingen)

Nadere informatie

WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen?

WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? WAAR EEN WIL IS, IS EEN WEG Afschaffen van de doorsneesystematiek: wie gaat dat betalen? Dit position statement begint het vraagstuk van het afschaffen van de doorsneesystematiek aan de achterkant : vanuit

Nadere informatie

Betreft Advies standaardmodel vast-variabel pensioen

Betreft Advies standaardmodel vast-variabel pensioen Per post en per e-mail verstuurd Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Staatssecretaris J. Klijnsma Postbus 90801 2509 LV DEN HAAG NeeSandtke - BruggemanA.P.VArjanneke Sandtke - BruggemanArjannekeAeSe-17071259

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 344 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting 1964 in verband met invoering van

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Projectierentes in verbeterde premieregelingen

Onderzoeksrapport Projectierentes in verbeterde premieregelingen Onderzoeksrapport Projectierentes in verbeterde premieregelingen Lans Bovenberg, Theo Nijman en Bas Werker 1 Mei 2016 SAMENVATTING Projectierentes bepalen de snelheid waarmee pensioenkapitaal in premieregelingen

Nadere informatie

PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE

PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE PENSIOEN IN BEWEGING! KLAAR VOOR DE TOEKOMST? SAMEN DELEN, EEN STERKE KEUZE PENSIOEN IS AANVULLING OP AOW Lijfrente Salaris 100% Pensioen Staatspensioen (AOW) 2 AOW, VOLKSVERZEKERING (1) Voorziet in MINIMUM

Nadere informatie

Principe akkoord Pensioen. Bijeenkomst door de politiebonden

Principe akkoord Pensioen. Bijeenkomst door de politiebonden Principe akkoord Pensioen Bijeenkomst door de politiebonden Vooraf: het pensioenstelsel Twee tafels; 1. SER: onderhandeling over het nieuwe pensioenstelsel. 2. Kabinet: AOW, zware beroepen etc. Op weg

Nadere informatie

Het nieuwe FTK Hoe gaat het er uit zien? Wordt het transparant?

Het nieuwe FTK Hoe gaat het er uit zien? Wordt het transparant? Het nieuwe FTK Hoe gaat het er uit zien? Wordt het transparant? Adri Jansen en Diede Panneman VSAE workshop 5 maart 2014 Copyright 2012 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document

Nadere informatie

Het pensioenstelsel van de toekomst

Het pensioenstelsel van de toekomst Het pensioenstelsel van de toekomst Pensioen Event Euroforum, Utrecht, 30 juni 2016 Kees Goudswaard Faculteit der Rechtsgeleerdheid Afdeling Economie Vier toekomstvarianten SER 2015 1) Uitkeringsovereenkomst

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 34 255 Voorstel van wet van het lid Lodders tot wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op de loonbelasting

Nadere informatie

Argumenten voor en tegen actuele SER varianten: belang afstemming tussen economen en juristen. Theo Nijman September 2016

Argumenten voor en tegen actuele SER varianten: belang afstemming tussen economen en juristen. Theo Nijman September 2016 Argumenten voor en tegen actuele SER varianten: belang afstemming tussen economen en juristen Theo Nijman September 2016 Doelstelling Perspectiefnota identificeert twee interessante SER contracten I-B:

Nadere informatie

De toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel Dick Sluimers Voorzitter Raad van Bestuur APG

De toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel Dick Sluimers Voorzitter Raad van Bestuur APG De toekomst van het Nederlandse pensioenstelsel Dick Sluimers Voorzitter Raad van Bestuur APG KNVG Maarssen 4 september 2012 Agenda 1) Wie is APG? 2) Ontwikkelingen van vandaag 3) Uitdagingen voor morgen

Nadere informatie

Nederlandse Pensioenakkoord

Nederlandse Pensioenakkoord Hans Kennis september 2019 Nederlandse Pensioenakkoord W AT K U N N E N W E H I E R VA N L E R E N? Voorstellen en agenda Montae Caribbean Huidige stelsel Problemen huidige stelsel Nederlandse Pensioenakkoord

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 231 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Keuzevrijheid en maatwerk in nieuwe pensioencontracten

Keuzevrijheid en maatwerk in nieuwe pensioencontracten Keuzevrijheid en maatwerk in nieuwe pensioencontracten Theo Nijman GAK hoogleraar Risicomanagement Pensioenvoorzieningen Universiteit van Tilburg Januari 2017 Agenda Waarom één van de beste stelsels ter

Nadere informatie

Huidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG

Huidige stand van zaken nftk. drs. Lonneke Thissen AAG Huidige stand van zaken nftk drs. Lonneke Thissen AAG juli 2014 1. Huidige stand van zaken nftk Wetsvoorstel naar de Raad van State op 4 april 2014 Gebaseerd op nominaal kader - De komende tijd wordt gekeken

Nadere informatie

Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC

Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC Thema: Individualisering, herziening van het pensioenstelsel & combinatie DB/DC Over de sprekers Mirja Constandse Uitvoerend bestuurslid De Nationale APF Directeur bestuursbureau Actuaris Voormalig Directeur

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 17 maart 2015 GEWIJZIGD GEWIJZIGD GEWIJZI Vooraf 08 GEWIJZIGD FATCA G 01 Pensioencommunicatie 09 GEWIJZIGD Waardeoverdracht G 02 03 04 Versnelde verhoging

Nadere informatie

Ingegane pensioenuitkeringen. Maart 2016

Ingegane pensioenuitkeringen. Maart 2016 Ingegane pensioenuitkeringen Maart 2016 1 Inhoud 1 Introductie en achtergrond... 3 2 Onderzoeksopzet en uitgangspunten... 4 2.1 Startsituatie... 4 2.2 Afkoopwaarde huidig contract... 4 2.3 Beschrijving

Nadere informatie

Praktijkcase netto-pensioen. Kennismaken met het pensioenstelsel van de toekomst

Praktijkcase netto-pensioen. Kennismaken met het pensioenstelsel van de toekomst Praktijkcase netto-pensioen Kennismaken met het pensioenstelsel van de toekomst Pensioenstelsel van de toekomst Pensioenstelsel van de toekomst 1. Inperking fiscale ruimte 2. Individualisme 3. Keuzevrijheid

Nadere informatie