Aan het College van B&W en de leden der gemeenteraad van Eindhoven. Eindhoven, 14 december Betreft: een bij-vriendelijk beleid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aan het College van B&W en de leden der gemeenteraad van Eindhoven. Eindhoven, 14 december Betreft: een bij-vriendelijk beleid"

Transcriptie

1 Aan het College van B&W en de leden der gemeenteraad van, 14 december 2014 Betreft: een bij-vriendelijk beleid Geachte dames en heren, Milieudefensie heeft op woensdag 26 november in t Wasven, een openbare avond belegd over bijen en de gemeentepolitiek. U heeft hiervoor een uitnodiging ontvangen. Het doel van de avond was om de bij hoger op de politieke agenda te krijgen. Daarvoor bestaan goede gronden. Het gaat immers niet goed met bijen en hommels. Zowel de honingbij als de vele soorten solitaire bijen en hommels hebben te lijden onder m.n. de moderne landbouw. De monocultures op het platteland zijn voor bijen een ecologische woestijn. Daarnaast zorgen parasieten en gewasbeschermingsmiddelen (landbouwgif) voor veel schade. Door die ontwikkelingen bieden steden bijen en hommels tegenwoordig meer kansen om te overleven dan het platteland. De tuinen, bermen, parken en stadslandbouwveldjes leveren deze gevleugelde bestuivers vaak meer en gevarieerder voedsel en minder vergif. Maar ook in de stad is de situatie niet optimaal. Sierplanten en bloembollen uit kassen en tuincentra zijn bijvoorbeeld vaak zwaar vergiftig, zo blijkt uit een recente studie van Greenpeace : Gifplanten in het Tuincentrum, april De levenskansen van bij en hommel in de stad vragen daarom om meer inzet, ook van de politiek. Om daarvoor een voorzet te geven, heeft Milieudefensie daarom de bijeenkomst van 26 november georganiseerd. Daar waren circa vijftig mensen aanwezig, waarvan ongeveer de helft imkers en de andere helft volkstuinders, milieumensen en burgers, naast een delegatie uit het s ambtelijk apparaat. Uit de lezingen en de bijdragen van de aanwezigen zijn een aantal stellingen gedestilleerd, welke door de aanwezigen namens henzelf of namens hun organisatie ondersteund worden. De lijst met ondersteuners treft u aan als bijlage 1 bij deze brief. De ondersteuners verzoeken u om deze stellingen politiek te vertalen in een aangepast gemeentelijk beleid. a) De betrokkenen hebben veel waardering voor het biodiversiteitsbeleid van de gemeente maar vinden dat dit moet worden uitgebreid met een aparte paragraaf over bijen b) Het gemeentelijke beleid moet zich ook uitstrekken tot solitaire bijen en hommels. Beide hebben, net als honingbijen, een belangrijke rol bij de bestuiving van planten, bomen en struiken. c) De aanwezigen verzoeken de gemeente vriendelijk om het zo geheten bijenconvenant te tekenen. Een aantal gemeenten ging u daarin al voor. Het convenant bij-vriendelijk handelen is te vinden op Voor het gemak staat in bijlage 2 de tekst. Omdat dit convenant voor allerlei organisaties ter ondertekening open staat, is het per definitie niet heel erg specifiek. De ondersteuners van deze brief voegen daarom hier een vijf op gerichte accenten toe. Wij stellen u voor ook deze tot onderdeel van het s beleid te maken. Het gaat om de volgende zaken: a. beheer en inrichting van de openbare ruimte; b. het inzetten van vergiften, waarbij wij ons hier beperken tot vergif dat zich tegen insecten richt; c. woonruimte voor bijen en hommels; d. voorlichting en publieksparticipatie en e. Onderzoek

2 Ad a. beheer en inrichting van de openbare ruimte De ondertekenaars van deze brief hebben een positief gevoel bij het bestaande beheer van het openbaar groen. Wellicht is hier nog optimalisatie mogelijk, bijvoorbeeld bij het maaien. Het moment van maaien moet rekening gehouden met de continuïteit in het aanbod van nectar en stuifmeel. Bij het nieuw inrichten van openbaar groen kunnen bij-vriendelijke accenten aangebracht worden, zoals: a) Meer bermen en industrieterreinen en grotere oppervlakten binnen parken inrichten als bloemrijk grasland. In Amsterdam blijkt dat de verblijfswaarde van de openbare ruimte te vergroten en bovendien blijkt het inrichten goedkoper te zijn. b) Omdat veel wilde bijen specialisten zijn, is het ene bloemrijke grasland het andere niet. Probeer binnen de zaadmengsels variatie aan te brengen, met name qua honingopbrengst en bloeitijd. c) Lindebomen leveren veel honing, de sneeuwbes bloeit in augustus en klimop nog later in het jaar. Door daar rekening mee te houden bij het aanplanten, verlengt u de periode waarin hommels en bijen hun nuttige werk kunnen doen. Ad b. het inzetten van vergiften De gemeente gebruikt zelf in de openbare ruimte nauwelijks of geen vergif. Dit valt te prijzen. Overigens helpt dit ook mee aan een gezond grondwater- en bodemsysteem. Particulieren en niet-gemeentelijke instellingen gebruiken meer vergif. Het Rijk, en niet de gemeente, beslist over de vraag welke insecticiden in Nederland worden toegelaten en onder welke omstandigheden. Er staan echter te weinig middelen op deze lijsten, in sommige gevallen is het verbod tijdelijk en er bestaan nog veel uitzonderingen, zoals bijvoorbeeld het gebruik in kassen. Via tuincentra en markten komen met gif besmette planten in omloop. Een voorbeeld hiervan zijn in imidacloprid gedrenkte bloembollen. Wat kan daar zelf aan doen? a) De gemeente koopt voor eigen gebruik alleen sierplanten, bloembollen, heesters enz. die niet met gevaarlijke insecticiden behandeld zijn b) De gemeente start een campagne (of faciliteert maatschappelijke organisaties die een dergelijke campagne voeren) die erop gericht is dat tuincentra e.d. op vrijwillige basis ervoor kiezen om geen gevaarlijke chemicaliën aan particulieren te verkopen én om meer voorlichting te geven waarom kopers er beter aan doen voor minder gevaarlijke middelen te kiezen. c) Via haar contacten met de markt probeert de gemeente invloed uit te oefenen op bloemenverkopers om slechts planten te verkopen die niet met gevaarlijke insecticiden zijn behandeld. Ad c. woonruimte voor bijen en hommels Bijen en hommels moeten ergens wonen. Geen woning, geen honing stond op een bordje in een Amsterdams park. Honingbijen wonen met tienduizenden in de bekende kasten of korven, hommels met pakweg honderd in een holle muur of dak en solitaire bijen wonen op zichzelf, meestal in de grond, soms in rietstengels en dergelijke. De gemeente kan a) actief imkers werven om op geschikte locaties in de stad bijenkasten te plaatsen. Sommige gemeenten plaatsen kasten op hun gebouwen. Een en ander wordt zo getimed dat er weinig concurrentie optreedt tussen honingbijen en wilde bijen en hommels. b) bijenhotels plaatsen of dit stimuleren in bijvoorbeeld buurtprojecten. c) ervoor kiezen op geschikte locaties niet alle dode planten spic en span te verwijderen, waardoor de bodem graafbaar blijft voor wilde bijen om een nest te maken. Verstoring van deze locaties moet vervolgens tegengegaan worden. Ad d. voorlichting en publieksparticipatie Niet alles buiten het eigen bloemperk is waardeloos onkruid. Vaak blijkt daarover grote onwetendheid te bestaan. De bezuiniging op de natuur- en milieueducatie draagt er bovendien aan bij dat de onze kennis der natuur snel afneemt. De ondertekenaars betreuren dit smartelijk. Toch zien wij ook kansen:.

3 a) Er zijn aardige projecten mogelijk via scholen. De gemeente kan de schoolbesturen of afzonderlijke scholen benaderen voor en ondersteunen met bij-vriendelijke projecten zoals excursies naar kasten, bijenhotels plaatsen, de schoolomgeving anders inrichten, informatieborden plaatsen enz. b) Soortgelijke projecten zijn mogelijk in woonwijken. Tijdens de bijeenkomst bleek bijvoorbeeld in Meerhoven daarvoor interesse te bestaan. c) Hetzelfde geldt voor maatschappelijke instellingen. Tijdens de bijeenkomst kwam interesse naar voren om iets te doen op het terrein van de Grote Beek. Wederom bestaan in Amsterdam buurtprojecten die als voorbeeld kunnen dienen. d) Wellicht kan de gemeente enige ondersteuning geven aan imkeropleidingen Ad e. Onderzoek Om een goed beleid te kunnen opbouwen en om te kijken of het helpt, is het zinvol te inventariseren wat in aan wilde bijen en hommels rond vliegt. Dat gaat waarschijnlijk niet alleen kommer en kwel opleveren, want bij incidenteel onderzoek zijn in soms zeldzame wilde bijen waargenomen. Ook moet geïnventariseerd worden welke groene elementen in nu al van betekenis zijn voor wilde bijen en welke plantensoorten daarbinnen vooral betekenis hebben als nectarplant of als stuifmeelplant. Mogelijkheden voor provinciale subsidie De gemeente staat hierin niet alleen! Op 31 oktober 2014 hebben Provinciale Staten de bestaande subsidieregeling Het leefgebied van de bij aangevuld met twee ton bovenop de ton euro s, die daar al in zaten maar ook al weer uitgegeven is. Deze toevoeging is zeer onlangs gepubliceerd. De subsidieregeling loopt t/m 31 maart 2015 of tot de subsidiepot leeg is. De regeling draagt 75% van de subsidiabele kosten bij met een minimum van en een maximum van De volledige gegevens zijn te vinden op Gezien de ondergrens van vijfduizend euro, is bundeling van kleine initiatieven nodig door een rechtspersoon. Het Trefpunt Groen heeft zich bij monde van directeur Joop van Hout bereid verklaard in deze verantwoordelijk te zijn. De ondertekenaars van deze brief verzoeken de gemeente om over dit onderwerp met het Trefpunt in gesprek te gaan. Voor de volledigheid hieronder de drie inleiders van de bijeenkomst op 26 november l.l. de se stadsecoloog Leonhard Schrofer over Het se biodiversiteitsbeleid, over de aanplant en het beheer van openbaar groen, en over wat het bestaande beleid voor honingbijen kan betekenen. Florinda Nieuwenhuis, beleidsmedewerkster milieu en duurzaamheid van de gemeente Amsterdam, stadsdeel Zuid over wilde bijen en hommels en over door Amsterdamse burgers uitgevoerde bijenprojecten Bernard Gerard over praktische zaken als geld en organisatie, waaronder over de nieuwe provinciale subsidiemogelijkheden. De sheets van de presentatie zijn verkrijgbaar via Wij hopen van harte dat dit uitvoerige en breed gedragen beleidsadvies zo spoedig mogelijk door de gemeente tot beleid gemaakt wordt! Correspondentie met Milieudefensie kan plaatsvinden via : Bernard Gerard Hulstbosakker VR bjmgerard@gmail.com

4 Bijlage 1 De volgende personen en organisaties steunen deze brief: Naam Organisatie Woonplaats Herma Wevers Alles over Groenbeheer Eersel Gabriel Wevers Alles over Groenbeheer Eersel Evelien Komme Alles over Groenbeheer Eersel Cor Bunthof Bijenhoudersvereniging regio Nuenen H. van Bree Bijenvereniging Someren Someren C. Stoldt De Tuinfluiter Jacqueline Hoeks Geldropse Bijenhouders Verenig. Geldrop Alfred van Kempen Groendomein 't Wasven M. van der Knaap Groengroep Expeditie Geestenberg Wil Brans Imkerij De Blauwe Bij Ruud Korteling Imkerij de Walhut E. Ambrosius Imkersverenig. St Ambrosius Ger Klaus Imkersvereniging Helmond Helmond I. Kasyanyuk Imkervereniging Ambrosius Marcel Baert Imkervereniging Helmond Anita Liebregts IVN/KNNV/SBPM Arjan Ooms MU-S L. Kok Nederlandse Bijenhouders Vereniging NBV A.F.A.M. Cools Proeftuin040 F. Hijnen Stadsnatuur Kees van Grevenbroek Stichting Groendomein 'twasven N. Goossens Studio Schep Geldrop H. Prins Volkstuinvereniging Bokt Koen de Louw Wild Honeybee Project Tom van Duuren Jeanne Ambrosius Haastrecht Marjo Dijkman L. Paulussen Walter de Beijer Joep Thurlings Bente Vroomans J.J. Penton Jack van de Ven Frieke Heens A.W. Kruijf Nuenen E.M. Dozy Gerrit ten Broek Geldrop F.E.C. van Bree Heeze N. Schol Heeze Bernard Gerard Milieudefensie Endhoven José Lavrijsen Milieudefensie Paul van Beers Milieudefensie Sophie Witter Milieudefensie Wen Spelbrink Milieudefensie Sint Oedenrode Ank Hermens Milieudefensie Joop van Hout Trefpunt Groen

5 Bijlage 2 (dit convenant is slechts bedoeld voor organisaties) Het convenant bij-vriendelijk handelen In Nederland en vele andere landen zijn de honingbijen en talrijke wilde bijensoorten sterk in aantal teruggelopen. In 2010 heeft de landelijke bijenvolk sterfte een recordhoogte van 27% bereikt, wat ruim drie maal hoger is dan de normale sterfte. In West Nederland zijn de sterftecijfers het hoogst. De aangesloten partijen van dit convenant zijn ervan overtuigd dat de honingbij en in mindere mate andere bestuivers cruciaal zijn voor natuur en landbouw en dat de ineenstorting van de bijenstand grote en onomkeerbare gevolgen kan hebben voor de biodiversiteit en de voedsel- en fruitproductie. De bijenstand is een goede indicator voor de algehele ecologische gezondheid. Door een afname van drachtplanten (dit zijn planten die veel nectar en stuifmeel leveren, waarvan bijen afhankelijk zijn) verslechtert de leefomgeving van de bijen in Nederland. Dit maakt de bijen gevoeliger voor ziekten. Daarnaast is het gebruik van voor bijen giftige gewasbeschermingsmiddelen toegenomen (groepsnaam= Neonicotinoiden). Wetenschappelijk is aangetoond dat deze middelen zeer schadelijk zijn voor bijen en hommels. Al in kleine hoeveelheden kunnen zij bijenvolken verzwakken en vatbaarder maken voor ziekteverwekkers. Meer informatie zie: Dracht en Bijensterfte. Deze alarmerende feiten zijn de reden voor de partijen van dit convenant om af te spreken en schriftelijk vast te leggen in dit convenant dat ze: bij-vriendelijk te zullen handelen actief bij te dragen om de leefomstandigheden van bijen (zowel wilde bijen als honingbijen) te verbeteren door te kiezen voor een ecologisch groenbeheer onkruidbestrijding op een milieuvriendelijke manier uit te voeren bij-vriendelijke gewasbescherming toe te passen en af te zien van het gebruik van neonicotinoïden en deze niet te verhandelen mee te werken aan het uitdragen van bij-vriendelijk handelen

Den Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen

Den Haag Bij voorbeeld. Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Den Haag Bij voorbeeld Initiatiefvoorstel voor bijvriendelijk handelen Inleiding Bijensterfte neemt wereldwijd en in Nederland alarmerend toe. Door het grootschalige gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen

Nadere informatie

Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66)

Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66) Toelichting over de behandeling van: DEBATSTUK Initiatiefvoorstel Een bij hoort er bij in Nijmegen Van: Doel: Toelichting: Raadsleden Pepijn Boekhorst (GroenLinks) en Tobias van Elferen (D66) Besluiten

Nadere informatie

Milieudefensie Eindhoven in 2013, 2014 en 2015 een overzicht. Ledendag 21 maart 2015

Milieudefensie Eindhoven in 2013, 2014 en 2015 een overzicht. Ledendag 21 maart 2015 Milieudefensie Eindhoven in 2013, 2014 en 2015 een overzicht Ledendag 21 maart 2015 Overzicht 2013 Voorjaar 2013: start Wen en Bernard met buisjesactie NO2 Juni 2013: Ispex-meting Augustus: Oprichting

Nadere informatie

Insecten op de dijk. School: Bedrijf: Titel project:

Insecten op de dijk. School: Bedrijf: Titel project: School: Bedrijf: Titel project: 1. De opdracht Opdrachtgever Het rivierengebied: gevormd door overstromingen, met eindeloos slingerende dijken en overal water. Een van de mooiste gebieden van Nederland.

Nadere informatie

Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen. Datum uw brief

Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen. Datum uw brief Milieu Ingekomen stuk Dibh (PA 12 december 2012) Klimaat & Groen & Wonen Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 329 95 81 E-mail gemeente@ nijmegen.nl

Nadere informatie

Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam

Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam Advies voor de verbetering van de leefomstandigheden van bijen en overige bestuivende insecten in Rotterdam Uitgebracht door de Adviescommissie Dierenwelzijn & Stadsnatuur april 2012 Inhoud Aanleiding

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1064559, Datum: Behandeld door: 9 September 2013 P. Bakker Afdeling/Team: Stadsbeheer/ Staf Stadsbeheer Onderwerp: Bevordering bijenstand Purmerend

Nadere informatie

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee

Bijen en zo. Villa Augustus 6 mei 2014. Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Bijen en zo Villa Augustus 6 mei 2014 Adriaan Guldemond, CLM Eva Cossee Maar eerst een BIJENQUIZ Alle antwoorden staan in Het lied van de honing Vraag 1: Hoe lang leeft een bijenkoningin? 1 jaar of 5 jaar

Nadere informatie

initiatiefvoorstel (art. 35 rvo)

initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) initiatiefvoorstel (art. 35 rvo) aan de raad van de gemeente lingewaard datum : 19 augustus 2013 steller(s) : Lianne Duiven onderwerp : Bevordering van biodiversiteit om bijensterfte tegen te gaan Een

Nadere informatie

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot. sv RIS Regnr. DSB/ Den Haag, 15 februari 2011

BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot. sv RIS Regnr. DSB/ Den Haag, 15 februari 2011 Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid mevrouw M.J.E. de Groot sv 2011.031 RIS 178468 Regnr. DSB/2011.58 Den Haag, 15 februari 2011 Inzake: Bijen en bestuivende insecten

Nadere informatie

Een bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan.

Een bij hoort er bij in Nijmegen. Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Een bij hoort er bij in Nijmegen Initiatiefvoorstel aan de Raad om bijensterfte tegen te gaan. Ingediend door: Pepijn Boekhorst, GroenLinks Tobias van Elferen, D66 Bij het schrijven van dit initiatiefvoorstel

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486 van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 17 mei 2011) Nummer 2486 Onderwerp Bijensterfte en gebruik bestrijdingsmiddelen Aan de leden van Provinciale Staten

Nadere informatie

Schriftelijke vragen ex Artikel 39 Reglement van Orde gemeenteraad Voorschoten

Schriftelijke vragen ex Artikel 39 Reglement van Orde gemeenteraad Voorschoten Schriftelijke vragen ex Artikel 39 Reglement van Orde gemeenteraad Voorschoten Datum Datum verzending 12 juni 2019 Uw kenmerk Behandelaar E.Coenen/R.Pitlo Ons zaaknummer Z/19/031581/137677 Bijlage 3 Onderwerp

Nadere informatie

Bij-vriendelijk Beheer

Bij-vriendelijk Beheer Bij-vriendelijk Beheer Sabine van Rooij en Anjo de Jong, Wageningen Environmental Research 13 november 2018, Klantendag Benchmark Gemeentelijk Groen Waarom? Voor welke soorten? Bijen o 358 soorten in Nederland:

Nadere informatie

J A A R V E R S L A G 2016

J A A R V E R S L A G 2016 J A A R V E R S L A G 2016 In 2016 zijn door de Stichting Educatie Stal BIJ De Heerlijkheid de volgende activiteiten georganiseerd: - educatieprogramma BIJ en WIJ, - promotieactiviteiten, - columns in

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1099724 Datum: Behandeld door: 15 oktober 2013 P.Bakker Afdeling/Team: Stadsbeheer/ Staf Stadsbeheer Onderwerp: Bevordering bijenstand Purmerend Samenvatting:

Nadere informatie

Anne Pieter Nicolai (0511) Z /S

Anne Pieter Nicolai (0511) Z /S Raadsvoorstel Vergadering Agendapunt Status Programma Portefeuillehouder Behandelend ambt. Email Telefoonnummer Zaak / Stuknummer : 23 januari 2014 11 Opiniërend (3) Infrastructuur mw H. Rijpstra Anne

Nadere informatie

Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!!

Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!! Maak uw activiteiten beschikbaar voor sponsoring!! PASSEN DEZE ACTIVITEITEN BIJ DIE VAN UW REGIO? GEEF ZE OP VOOR WWW.LANDSCHAPS VEILING.NL ONTVANG STEUN, WORD ZICHTBAAR & BEREIKBAAR! Landschapsveiling.nl

Nadere informatie

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek

Imkervereniging de korenbloem. Bart Bakker Jan Breembroek Wees erbij! Imkervereniging de korenbloem Bart Bakker Jan Breembroek 1 Imkervereniging de korenbloem Gemeente Renkum plus stukje Betuwe 50 leden 102 jaar oud Bestuur: Bart Bakker Jan-Joris van Kampen Jan

Nadere informatie

De Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards

De Bij hoort erbij. 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards . 10 juni 2015 Probus 1 Maastricht Guus Gerards Wat heb ik met bijen. Als klein jongetje al met mieren en bijen bezig. Grote tuin met fruitbomen Kortom, de natuur en het behoud ervan is mij lief Einstein

Nadere informatie

Hoe Michi va G elen, de ees , Herman van Bekkem Supportersdagen 2015

Hoe Michi va G elen, de ees , Herman van Bekkem Supportersdagen 2015 Hoe gaat het met dekodde, bijen?herman van Bekkem Michiel van Geelen, Kees Supportersdagen 2015 Hoe gaat het met de Bijen? Bijensterfte: stand van zaken, achtergronden en gevolgen Greenpeace campagne:

Nadere informatie

De waarde van Bijenlandschappen

De waarde van Bijenlandschappen De waarde van Bijenlandschappen Sabine van Rooij en Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Ondertekening Convenant Bijenlandschap West Brabant 12 December 2018, Roosendaal Betrokken bij: Groene

Nadere informatie

Samenwerken aan een rijke flora. Bijen zijn NIET hot!!!!!! Bijen zijn van levensbelang!!!!!

Samenwerken aan een rijke flora. Bijen zijn NIET hot!!!!!! Bijen zijn van levensbelang!!!!! Samenwerken aan een rijke flora. Bijen zijn NIET hot!!!!!! Bijen zijn van levensbelang!!!!! Aat Rietveld. Ambassadeur groen van de Nederlandse Bijenhoudersvereniging. En nog zo wat z(t)aken. Voorzitter

Nadere informatie

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP

BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP BESTUIVERS IN HET LANDSCHAP INTRODUCTIE Biodiversiteit: Biodiversiteit of biologische diversiteit is een graad van verscheidenheid aan levensvormen binnen een gegeven ecosysteem, bioom of een gehele planeet.

Nadere informatie

Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld,

Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, Drachtverbetering!!! Van het grootste belang!!!!! Aat Rietveld, yoga.riet@ziggo.nl Wat kan een imker doen?? Luisteren naar de argumenten en motieven van anderen. Voorlichting geven. Netwerken. Samenwerken

Nadere informatie

Bestuiving = instandhouding van soorten

Bestuiving = instandhouding van soorten Bestuivers vandaag? Bestuiving = instandhouding van soorten MiNa Raad Wuustwezel 17.06.2013 2 Bestuiving van de natuurlijke flora DIENT DE VOORTPLANTING Bestuiving van cultuurgewassen DIENT (o.a.) DE PRODUCTIE

Nadere informatie

Geen bijzaak. Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland

Geen bijzaak. Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland Geen bijzaak Initiatiefnota beperken bijensterfte in Noord-Holland Fractie Partij voor de Dieren in de provincie Noord-Holland 21 november 2011 Inhoudsopgave Samenvatting 1. De provincie moet de bij redden,

Nadere informatie

NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8

NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 NME-leerroute Kleine inwoners van de stad 8 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Tijdens deze wandeling ontdekken we meer over de bijen, kleine maar belangrijke inwoners van de stad.

Nadere informatie

betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen

betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen stuk ingediend op 1211 (2010-2011) Nr. 1 28 juni 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van de heer Karlos Callens, de dames Gwenny De Vroe en Mercedes Van Volcem en de heren Dirk Van Mechelen en Sas

Nadere informatie

Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen

Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Diversiteit van bestuivers behouden en bevorderen Waarom eigenlijk, en hoe doen we dat het beste? Arjen de Groot Wageningen Environmental Research 27 februari 2019, Almelo Een rijkdom aan bestuivende insecten

Nadere informatie

Wat is een vlinderidylle?

Wat is een vlinderidylle? M E M O Datum: 7 november 2016 Onderwerp: Vlinderidylles in de gemeente Gilze en Rijen De Vlinderstichting heeft, samen met de Nederlandse Bijenhouders Vereniging (NBV) en financieel gesteund door de Postcodeloterij,

Nadere informatie

Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip

Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer. Context: steeds minder insecten. -76% insectenbiomassa Anthonie Stip Kleurkeur: keurmerk voor goed bermbeheer Context: steeds minder insecten Anthonie Stip 1 juni 2018 anthonie.stip@vlinderstichting.nl @birdingstip -76% insectenbiomassa 1 Insectenverlies vooral na mei Biodiversiteit

Nadere informatie

Ruud Jongejan Coordinator Werkgroep Partij voor de Dieren Voorne-Putten Social Media Beheerder Partij voor de Dieren afdeling Zuid-Holland

Ruud Jongejan Coordinator Werkgroep Partij voor de Dieren Voorne-Putten Social Media Beheerder Partij voor de Dieren afdeling Zuid-Holland Yvonne Brouwer /Hellevoetsluis Verzonden door: Yvonne Brouwer/Hellevoetsluis 16-08-2013 10:10 Aan gemeente@hellevoetsluis.nl Cc Griffier/Hellevoetsluis@Hellevoets luis Onderwerp Fw: Hellevoetsluis gifvrij

Nadere informatie

Stichting BEE Foundation. januari 2016

Stichting BEE Foundation. januari 2016 Stichting BEE Foundation januari 2016 Alarmerende situatie Bestuivende insecten zijn de basis van het voedselweb. Zij zorgen door bestuiving voor 35 tot 75% van het voedsel voor mens en dier. Wereldwijd

Nadere informatie

Natuur & Milieu Educatie

Natuur & Milieu Educatie Natuur & Milieu Educatie Groep 4-5 Het kleine diertjes hotel Excursie Dit is een product van Stichting Vogelpark Avifauna Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Leerdoelen, doelgroep, samenvatting 3. Lesschema

Nadere informatie

Bijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving

Bijen zijn geen bijzaak. Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving Bijen zijn geen bijzaak Tips en weetjes voor een bijenvriendelijke omgeving De bijen hebben het vandaag bijzonder moeilijk. In Vlaanderen verdween de voorbije jaren haast 40 procent van de bijenkolonies.

Nadere informatie

Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016

Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Stichting Bee Foundation: Beleidsplan maart 2016 Bestuivende insecten zorgen voor: bestuiving 90 % van de wilde planten 75 % van de voedselgewassen voedsel voor vele dieren (jonge grutto's eten insecten

Nadere informatie

Voordracht aan Provinciale Staten. Van Partij voor de Dieren GEWIJZIGD. Juni 2012

Voordracht aan Provinciale Staten. Van Partij voor de Dieren GEWIJZIGD. Juni 2012 GEWIJZIGD Voordracht aan Provinciale Staten Van Partij voor de Dieren Vergadering Juni 2012 Nummer 6468 Onderwerp Geen bijzaak, initiatiefnota Partij voor de Dieren over beperken bijensterfte in Zuid-Holland

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen

Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen stuk ingediend op 1340 (2011-2012) Nr. 1 27 oktober 2011 (2011-2012) Voorstel van resolutie van de heren Karlos Callens, Dirk Peeters en Jos De Meyer, mevrouw Els Robeyns en de heer Mark Demesmaeker betreffende

Nadere informatie

BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE

BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE BIJENPLAN GEMEENTE KASTERLEE Achtergrond Het gaat niet goed met de bijen, zowel de honingbijen als de solitaire bijen hebben het moeilijk. Ziekten, pesticiden, maar ook het verdwijnen van nestgelegenheid

Nadere informatie

Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland.

Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland. 13 mei 2015 nummer 2/2015 Al het natuur- en milieuaanbod in Holland Rijnland onder één dak. Samen Duurzaam wordt mogelijk gemaakt door de gemeenten in Holland Rijnland. Bijen special Dit keer staat de

Nadere informatie

Voorjaarsweekend Tuinplezier EEN TUIN VOL LEVEN. De Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht maart Drachtplanten - Bijenplanten

Voorjaarsweekend Tuinplezier EEN TUIN VOL LEVEN. De Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht maart Drachtplanten - Bijenplanten Voorjaarsweekend Tuinplezier EEN TUIN VOL LEVEN De Botanische Tuinen van de Universiteit Utrecht 11-12 maart 2017 Drachtplanten - Bijenplanten planten voor bijen, vlinders en andere bloembezoekers Deze

Nadere informatie

Bijen, de meeste mensen jagen ze snel weg wanneer ze te dichtbij

Bijen, de meeste mensen jagen ze snel weg wanneer ze te dichtbij De bijen hebben het zwaar Bijen, de meeste mensen jagen ze snel weg wanneer ze te dichtbij komen. Maar deze beestjes, die overigens lelijk kunnen steken, zijn zeer belangrijk voor de natuur en ons voedsel.

Nadere informatie

Bij-vriendelijk tuinieren

Bij-vriendelijk tuinieren Bij-vriendelijk tuinieren Red de bij met een bij-vriendelijke tuin Bijen vervullen een echte sleutelrol in de natuur. Ze produceren niet alleen die lekkere honing, maar zijn ook verantwoordelijk voor het

Nadere informatie

Besluitenlijst van de openbare raadsvergadering van 28 februari Dhr. Beers, dhr. Nieuwenhuizen en dhr. Fintelman

Besluitenlijst van de openbare raadsvergadering van 28 februari Dhr. Beers, dhr. Nieuwenhuizen en dhr. Fintelman Besluitenlijst van de openbare raadsvergadering van 28 februari 2017 Voorzitter: Wethouders: Dhr. Cornelisse Dhr. Beers, dhr. Nieuwenhuizen en dhr. Fintelman Ambtenaren: -- Griffier: Aanwezig: Afwezig:

Nadere informatie

Wist u dat 76 % van alle voedselgewassen afhankelijk is van bestuiving door insecten? Dat komt overeen met 35 % van onze voedselproductie in tonnen!

Wist u dat 76 % van alle voedselgewassen afhankelijk is van bestuiving door insecten? Dat komt overeen met 35 % van onze voedselproductie in tonnen! Statenvoorstel / Voorgestelde behandeling Statencommissie : PS-vergadering : 4 juli 2014 Onderwerp Initiatiefvoorstel van de Partij voor de Dieren inzake beperken bijensterfte in Noord-Brabant, verzoek

Nadere informatie

Cursusgids bijenteeltonderwijs

Cursusgids bijenteeltonderwijs Afdeling : Naam cursist : Cursusgids bijenteeltonderwijs voor Bestuivingcursus 2009 De Nederlandse Bijenhouders Vereniging (NBV) is een landelijke vereniging van bijenhouders, gehuisvest in het Bijenhuis

Nadere informatie

Kleine bosfragmenten: oases voor bestuivers in een groene woestijn?

Kleine bosfragmenten: oases voor bestuivers in een groene woestijn? Kleine bosfragmenten: oases voor bestuivers in een groene woestijn? 29 mei 2019 14:25 door Willem Proesmans Bestuivers zijn de laatste jaren een hot topic. Door bestuiving van landbouwgewassen spelen ze

Nadere informatie

Landschapsnetwerken voor bestuivers

Landschapsnetwerken voor bestuivers Landschapsnetwerken voor bestuivers Bijeenkomst Unie van Waterschappen 29 juni 2018, Tiel Sabine van Rooij Wageningen Environmental Research Waarom een landschapsnetwerk voor bestuivers? Een diversiteit

Nadere informatie

Bijenlandschap. Samen werken aan het. Kennis en ervaringen met samenwerking tussen bedrijven burgers - overheden in Zuid-Holland

Bijenlandschap. Samen werken aan het. Kennis en ervaringen met samenwerking tussen bedrijven burgers - overheden in Zuid-Holland Samen werken aan het Bijenlandschap Kennis en ervaringen met samenwerking tussen bedrijven burgers - overheden in Zuid-Holland 6 oktober 2017 Jubileum symposium SME Natuur in de stad Sabine van Rooij thema

Nadere informatie

BIJENLANDSCHAP OP DE KAART. Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center

BIJENLANDSCHAP OP DE KAART. Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center BIJENLANDSCHAP OP DE KAART Koos Biesmeijer Naturalis Biodiversity Center Koos.biesmeijer@naturalis.nl BIJENLANDSCHAP OP DE KAART Bijen op de kaart figuurlijk letterlijk Bijenlandschap op de kaart BIJEN

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus...

Inhoud Inleiding Doelgroep Relatieschema Opzet van de lescyclus Algemeen doel van de lescyclus... Inhoudsopgave Inhoud Inleiding... 3 1. Doelgroep... 4 2. Relatieschema... 4 3. Opzet van de lescyclus... 5 3.1. Algemeen doel van de lescyclus... 5 3.2. De doelstellingen... 5 4. Relatie met de kerndoelen...

Nadere informatie

No regret maatregelen voor de natuur

No regret maatregelen voor de natuur No regret maatregelen voor de natuur Laaghangend fruit en maatregelen op maat Arjen de Groot Wageningen Environmental Research Platform Groen Haarlemmermeer Hoofddorp, 28 januari 2019 Natuurherstel in

Nadere informatie

Groningen BIJvriendelijk

Groningen BIJvriendelijk Groningen BIJvriendelijk Voorstellen voor provinciaal beleid ter ondersteuning en bescherming van bestuivende insecten Initiatiefvoorstel Partij voor de Dieren Statenfractie Groningen Juni 2013 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Neonicotinoïden en bijen

Neonicotinoïden en bijen Neonicotinoïden en bijen Tjeerd Blacquière, Guy Smagghe, Kees van Gestel & Veerle Mommaerts 17 maart 2012, Wageningen Neonicotinoiden en bijen Introductie: bijen sterfte Neonicotinoiden + bijen: sinds

Nadere informatie

Noord-Brabant is een belangrijke provincie voor de teelten die afhankelijk zijn van bijen: Belang in NL. belangrijkste provincie

Noord-Brabant is een belangrijke provincie voor de teelten die afhankelijk zijn van bijen: Belang in NL. belangrijkste provincie Brabant Bijenland, bijlage bij initiatiefvoorstel. 1. Inleiding Economie Wereldwijd is 76 % van alle planten en 35 % van alle voedselgewassen afhankelijk van bestuiving door insecten. Echter: juist gewassen

Nadere informatie

Half Nederland kreeg te maken met de buxusmot en vraat aan de buxus:

Half Nederland kreeg te maken met de buxusmot en vraat aan de buxus: Dag natuurvrienden, Half Nederland kreeg te maken met de buxusmot en vraat aan de buxus: In het voorjaar van 2018 bleek dat in stedelijke gebieden sterfte onder jonge kool- en pimpelmezen vaker dan normaal

Nadere informatie

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam

Ecologisch Beheer. Speeldernis.nl, Rotterdam Ecologisch Beheer Speeldernis.nl, Rotterdam Inleiding Koen van der Hauw Ecologisch: Aandacht voor mens Aandacht voor inheemse planten en dieren Aandacht voor milieu Groenling: Ecologisch Beheer 2 Opbouw

Nadere informatie

Zittingsdocument B7-0000/2010 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-000/2010

Zittingsdocument B7-0000/2010 ONTWERPRESOLUTIE. naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-000/2010 EUROPEES PARLEMENT 2009-2014 Zittingsdocument 14.9.2010 B7-0000/2010 ONTWERPRESOLUTIE naar aanleiding van vraag voor mondeling antwoord B7-000/2010 ingediend overeenkomstig artikel 115, lid 5, van het

Nadere informatie

Tobi en. de wilde bijen

Tobi en. de wilde bijen Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend

Nadere informatie

Waar fruit wordt gegeten heeft een bij gezeten.

Waar fruit wordt gegeten heeft een bij gezeten. Waar fruit wordt gegeten heeft een bij gezeten. Deltaplan Duurzame en vitale bijenhouderij in Nederland Nederlandse BijenhoudersVereniging Grintweg 273, 6704 AP Wageningen tel: 0317-422422 - fax:0317-424180

Nadere informatie

NVWA en bijen Toon Driessen Divisie Landbouw en Natuur Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA)

NVWA en bijen Toon Driessen Divisie Landbouw en Natuur Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) NVWA en bijen Toon Driessen Inspecteur Toezichtsontwikkeling Divisie Landbouw en Natuur Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA) Catharijnesingel 59 3511 GG Utrecht Postbus 43006 3540 AA Utrecht

Nadere informatie

Van veenweidegebied tot bijenlandschap. Menno Reemer

Van veenweidegebied tot bijenlandschap. Menno Reemer Van veenweidegebied tot bijenlandschap Menno Reemer Hoeveel soorten bijen komen er in Nederland voor? Foto s Roy Kleukers Foto Roy Kleukers Honingbij Honingbij, een apart geval Foto Roy Kleukers Sociale

Nadere informatie

Angeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp

Angeldragers Honingbij Solitairebij Hommel Wesp Insecten Angeldragers Honingbij - Geel en bruin van kleur - Angel met weerhaakjes bij alle werkbijen - Koningin legt eitjes - Leven in kolonie (in de zomer: 30.000-70.000) in een kast of een korf - De

Nadere informatie

IN DE KIEM GESCOORD LEVEN IN EEN BETONHOTEL

IN DE KIEM GESCOORD LEVEN IN EEN BETONHOTEL uitdaging We maken ons zorgen over de biodiversiteit, een keten van natuurlijke processen. Als er 1 schakeltje kapot gaat heeft dat gevolgen voor de hele keten. Biodiversiteit zorgt voor vruchtbare grond,

Nadere informatie

Maatregelen voor (bestuivende) insecten op en rond het fruitteeltbedrijf

Maatregelen voor (bestuivende) insecten op en rond het fruitteeltbedrijf Maatregelen voor (bestuivende) insecten op en rond het fruitteeltbedrijf Wat is de toegevoegde waarde, en hoe bereiken we die? Arjen de Groot en Sabine van Rooij Wageningen Environmental Research (Alterra)

Nadere informatie

Nationale Bijenstrategie

Nationale Bijenstrategie Nationale Bijenstrategie 22 januari 2018 Highlights Workshops Highlights Workshop 1 Beslissers & Bestuurders Samen is door de ondertekenende partners geconstateerd dat er heel veel initiatieven zijn aangemeld

Nadere informatie

Bijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel

Bijenhoudersvereniging St Ambrosius Boxtel januari In deze maand zijn de hommelkoninginnen nog in hun winterslaap. februari Op een warme dag komt een hommelkoningin uit haar schuilplaats en gaat op zoek naar voedsel. Als het kouder wordt moet ze

Nadere informatie

BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL

BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL BIJENPLAN GEMEENTE RIJKEVORSEL Inhoud Inhoud...2 I. Inleiding: waarom een gemeentelijk bijenplan...3 1. Waarom een gemeentelijk bijenplan?...3 2. In praktijk: Naar een bijenvriendelijke omgeving...4 3.

Nadere informatie

Ministerie van Landbouw, Natuur en voedselkwaliteit. Nationale Bijenstrategie Bed & Breakfast for Bees

Ministerie van Landbouw, Natuur en voedselkwaliteit. Nationale Bijenstrategie Bed & Breakfast for Bees Ministerie van Landbouw, Natuur en voedselkwaliteit Nationale Bijenstrategie 2017-2023 Bed & Breakfast for Bees Waarom een Nationale Bijenstrategie? Bestuivers: bijen, zweefvliegen, kevers, dag- en nachtvlinders

Nadere informatie

Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie

Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Subsidiereglement ter bevordering van de bijenpopulatie Artikel 1 - Doel Bijen vliegen van bloem tot bloem om nectar op te halen. Hierdoor nemen ze telkens een klein beetje stuifmeel met zich mee, waardoor

Nadere informatie

Wat kunt u doen... Biodiversiteit in de Stad

Wat kunt u doen... Biodiversiteit in de Stad Kansen voor Biodiversiteit in de Stad Klik op de stadskaart voor meer info per onderdeel van de stad Biodiversiteit in de Stad Biodiversiteit gaat wereldwijd achteruit. Steden kunnen een bijdrage leveren

Nadere informatie

Bijen en volkstuinen

Bijen en volkstuinen Bijen en volkstuinen Hoe maken we volkstuinen bijenvriendelijk Een selectie van de mogelijkheden Arie Koster Voor meer informatie Voor planten voor bijen, vlinders en andere bloembezoekers www.drachtplanten.nl

Nadere informatie

1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL

1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL 1 NAtuur & Milieu help de bijen! help de bijen! PLAATS EEN NATUUR & MILIEU BIJENHOTEL Bijen hebben het moeilijk in ons land. Natuur & Milieu wil ze daarom samen met bedrijven en organisaties de helpende

Nadere informatie

Wanneer God, Mozes vanuit de brandende braamstruik roept en hem de opdracht geeft om zijn volk uit Egypte te leiden, dan geeft Hij ook aan wat het

Wanneer God, Mozes vanuit de brandende braamstruik roept en hem de opdracht geeft om zijn volk uit Egypte te leiden, dan geeft Hij ook aan wat het Wilde bijen en zo. Daar gaat het over vanmorgen. De bijbelgedeelten die we hebben gelezen gaan eigenlijk ook over wilde bijen. Dat waren in het wild levende honingbijen. Wij hebben het vanmorgen over wilde

Nadere informatie

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal

Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Bloemenranden en Functionele Agro Biodiversiteit (FAB) Dave Dirks, 24 januari 2018, Zwartewaal Rode draad in deze presentatie Waarom bloemenranden op je bedrijf? Natuurlijke plaagbestrijding is dichtbij.

Nadere informatie

BIJENPLAN STAD KORTRIJK

BIJENPLAN STAD KORTRIJK BIJENPLAN STAD KORTRIJK WAT IS ER AAN DE HAND? Zowel wilde bijen als honingbijen gaan fel achteruit in Europa en in ons land. De laatste 100 jaar is de bijenpopulatie in België met 25% verminderd. Net

Nadere informatie

Tytsjerksteradiel foar én mei de bij

Tytsjerksteradiel foar én mei de bij Tytsjerksteradiel foar én mei de bij Beleidsplan voor bij-vriendelijk handelen in de gemeente Tytsjerksteradiel Bijenbeleidsplan Definitief Maart 2014 Samenvatting Bijen zijn belangrijke insecten. Albert

Nadere informatie

«LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM

«LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM «LATEM ZOEMT! DEURLE ZOEMT» ACTIEPLAN BIJENWERKGROEP ZZZ INT-MARTENS-LATEM 0. Inhoud 0. Inhoud... 1 1. Inleiding... 1 1.1. Bijenwerkgroep Sint-Martens-Latem... 1 1.2. Charter bijvriendelijke gemeente...

Nadere informatie

Eindverslag Bijen en Vlinders in de Akkers

Eindverslag Bijen en Vlinders in de Akkers H Eindverslag Bijen en Vlinders in de Akkers Versie december 2015 Praktijk inventarisatie 2014-2015 Uitdaging In 2009 was in de VS en Canada de bijensterfte opgelopen tot 30%, bijna 4x hoger dan de natuurlijke

Nadere informatie

Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor de bescherming en het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen

Voorstel van resolutie. betreffende een actieplan voor de bescherming en het behoud van de honingbij en van de wilde bij in Vlaanderen stuk ingediend op 1137 (2010-2011) Nr. 1 16 mei 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van de heren Dirk Peeters en Hermes Sanctorum betreffende een actieplan voor de bescherming en het behoud van de

Nadere informatie

Kansenkaart Biodiversiteit

Kansenkaart Biodiversiteit Kansenkaart Biodiversiteit Inhoud: Aanleiding, doel en werking Rob van Schijndel (Grontmij) Inhoudelijke informatie Maartje Bleeker (Ecologica) Communicatie en implementatie Bowine Wijffels (Cailin Partners)

Nadere informatie

Bijen op het landbouwbedrijf. Boki Luske 31 Maart 2017

Bijen op het landbouwbedrijf. Boki Luske 31 Maart 2017 Bijen op het landbouwbedrijf Boki Luske 31 Maart 2017 Inhoud Boer, bij en burger geschiedenis Methodes om te werken aan een bijvriendelijker platteland Natuurinclusieve landbouw Bij, Boer & Burger: voorheen

Nadere informatie

Bloei en bestuiving. In kader van het Leaderproject: De boomgaard als school en atelier. Bij-leren in de boomgaard

Bloei en bestuiving. In kader van het Leaderproject: De boomgaard als school en atelier. Bij-leren in de boomgaard Nationale Boomgaarden Stichting v.z.w. Vereniging voor pomologie, boomgaard- en landschapsbeheer (staatsblad 2 09-2005) Leopold-III-straat 8 3724 Vliermaal, tel: 012/391188; fax: 012/747438 E-mail: info@boomgaardenstichting.be

Nadere informatie

Bij-scholing voor de groenprofessional. Titel presentatie. subtitel

Bij-scholing voor de groenprofessional. Titel presentatie. subtitel Bij-scholing voor de groenprofessional Titel presentatie subtitel Structureel vergroten van het voedselaanbod en de nestgelegenheid voor wilde bijen in Nederland. Initiatiefnemers Project- & campagnepartners

Nadere informatie

Food4bees en Oirschot

Food4bees en Oirschot Food4bees en Oirschot 2012 food4bees alle rechten voorbehouden Van monument in het groen naar monument in de BLOEM BeePort Brabant Burgerinitiatief ontstaan Juli 2012: als burgerinitiatief gestart Kempische

Nadere informatie

Brabantse bijen behoeven betere bescherming (beknopte beschouwing betreffende beheer & beleid) Tim Faasen

Brabantse bijen behoeven betere bescherming (beknopte beschouwing betreffende beheer & beleid) Tim Faasen Brabantse bijen behoeven betere bescherming (beknopte beschouwing betreffende beheer & beleid) Tim Faasen 1 Wilde bijen in Noord-Brabant 283 wilde soorten (81% van NL) 89 soorten dalend (31%); 64 soorten

Nadere informatie

Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten

Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten NBV-lezing Biodiversiteit. Over bijen als bestuivers en het voortbestaan van soorten Inleiding. Deze lezing is ontwikkeld om hen die niet zo vaardig zijn in het maken van (Power Point)- presentaties toch

Nadere informatie

Bijen en bestuiving bij bedekte teelten ABTB ANI LLTB ZLTO VBBN Bestuiving Bestuiving is het overbrengen van stuifmeel naar de stamper van een bloem. Stuifmeel wordt gevormd in de helmknoppen van meeldraden.

Nadere informatie

Wilde bijen in de stad

Wilde bijen in de stad Wilde bijen in de stad Nemen stadsbijen toe of af en wat hebben we te verliezen Dat! http://www.denederlandsebijen.nl/bijenperregio/maastricht/index.htm Arie Koster Arie Koster (bijenmakelaar, stadsecoloog,

Nadere informatie

Hoe gaat het met de wilde bijen?

Hoe gaat het met de wilde bijen? Hoe gaat het met de wilde bijen? Natuurgebieden het domein van natuurbeheerders Soortenrijk, maar wel achteruitgang t Het agrarische landschap het domein van de boeren Al lange tijd verdwenen Stedelijk

Nadere informatie

ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK. Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING

ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK. Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING ADVIEZEN VOOR EEN BIJENRIJKER SINGELPARK Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) Robbert Snep (Alterra) Augustus 2015 INLEIDING De gemeente Leiden werkt aan de inrichting van een ringvormig stadspark

Nadere informatie

BIJENPLAN STAD KORTRIJK

BIJENPLAN STAD KORTRIJK BIJENPLAN STAD KORTRIJK WAT IS ER AAN DE HAND? Zowel honing- als wilde bijen gaan fel achteruit in Europa en in ons land. Net zoals de stad Kortrijk zien steeds meer beleidsmakers het belang in van bijen

Nadere informatie

1. Heeft u bloemen in uw tuin of op uw balkon waar de bijen, hommels en vlinders nectar en stuifmeel kunnen halen?

1. Heeft u bloemen in uw tuin of op uw balkon waar de bijen, hommels en vlinders nectar en stuifmeel kunnen halen? Bloemen in Rooi Bijen hommels bloemen en vlinders zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. 90% 80% 70% 50% 40% 30% 20% 0% 1. Heeft u bloemen in uw tuin of op uw balkon waar de bijen, hommels en vlinders

Nadere informatie

Over bijtjes, bloemetjes en mensen

Over bijtjes, bloemetjes en mensen Over bijtjes, bloemetjes en mensen Inhoud 05 Wil je wat meer weten over de bijen? 06 De plaats van de bijen in het dierenrijk 07 De rol van de bijen voor landbouw en in de natuur 08 Zijn bijen gevaarlijk?

Nadere informatie

1. werken aan. biodiversiteit ACTIES

1. werken aan. biodiversiteit ACTIES 1. werken aan biodiversiteit Biodiversiteit is een sleutelwoord in ons denken. Drachtplanten en de bijenweide hebben alle aandacht van de NBV. We ondersteunen en verwezenlijken plannen van de gemeenten,

Nadere informatie

Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur

Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur Verjaardagsfeestjes voor kinderen met groene vingers die gek zijn op natuur Amsterdam, 2017 Een kast voor mees Activiteit: Nestkast timmeren Titel: Een kast voor mees Leeftijd: 8 12 jaar Periode: hele

Nadere informatie

Over bijtjes, bloemetjes en mensen

Over bijtjes, bloemetjes en mensen Over bijtjes, bloemetjes en mensen In het project Platteland in de bloemetjes zetten we bijen op een voetstuk. Bijen zijn op veel vlakken onmisbaar, maar ze hebben het op dit moment niet altijd gemakkelijk

Nadere informatie

Schetsontwerp juni Paviljoen Nederlandse Bijenhoudersvereniging Floriade 2012

Schetsontwerp juni Paviljoen Nederlandse Bijenhoudersvereniging Floriade 2012 Paviljoen Nederlandse Bijenhoudersvereniging Floriade Venlo 2012 Schetsontwerp juni 2010 Nederlandse Bijenhoudersvereniging Floriade Venlo 2012 De Floriade : een wereldtuinbouwtentoonstelling die een

Nadere informatie

'Met de huidige insectensterfte is er over één generatie alleen nog dode natuur

'Met de huidige insectensterfte is er over één generatie alleen nog dode natuur 'Met de huidige insectensterfte is er over één generatie alleen nog dode natuur 18 mei 2018 15:45 Laatste update: 20 mei 2018 23:46 Het aantal insecten is de laatste decennia flink afgenomen. En dat is

Nadere informatie