educatief pakket Welke artikelen werden naar Brugge gehaald en uit Brugge weggevoerd? Kan je er nog een aantal vinden? 1. HAVEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "educatief pakket Welke artikelen werden naar Brugge gehaald en uit Brugge weggevoerd? Kan je er nog een aantal vinden? 1. HAVEN"

Transcriptie

1 Markt Brugge T 32 (0) info@historium.be educatief pakket Overlees even alle vragen voor je bezoek aan het Historium. De antwoorden op de vragen kan je vinden in de belevingsattractie en in de ontdekkingskamer. De vragen kan je makkelijk beantwoorden in de ontdekkingskamer. 1. HAVEN In de belevingsattractie zien jullie een stukje van het verhaal dat zich afspeelt in de middeleeuwse Brugse haven. De haven ziet er vandaag heel wat anders uit. Schrap de fouten in de volgende tekst. In 1435 speelde het havengebeuren zich volledig af in de stad / op het platteland / aan de kust. Grote / Kleine schepen waren er niet te zien. De grote / kleine schepen vaarden wel op de Europese wateren, maar konden enkel varen tot aan de voorhavens van Brugge, met name Zeebrugge, Knokke, Sluis, Blankenberge en Damme. In de voorhavens werd de vracht overgeslagen naar grotere / kleinere binnenvaartschepen, die via het Zwin verder konden varen naar de haven van Zeebrugge / haven van Oostende / Reien in de binnenstad om er te lossen. In de middeleeuwen vaarden grote schepen doorheen Europa. Kan je op de kaart terugvinden welke schepen je waar kon vinden? In het Middellandse Zeegebied vond je de. Deze heeft roeispanen en stamt als model zelfs nog uit de romeinse tijd. In Portugal en rond het Iberisch schiereiland kon je de zien. Ook Columbus vaarde met zo n schip rond, namelijk de Santa Maria. De Duitse Hanze verkoos vooral de als handelschip bij uitstek; In Brugge en de binnenstad gebruikte men de. Je kan ze vergelijken met de hedendaagse gondels uit Venetië. Ze werden voortgedreven met een boom. Welke artikelen werden naar Brugge gehaald en uit Brugge weggevoerd? Kan je er nog een aantal vinden? Naar Brugge gehaald Uit Brugge weggevoerd 1

2 Kan je op de kaart terugvinden welke producten gekocht werden van en verkocht worden aan de volgende steden? Kies uit het volgende lijstje: juwelen, edelstenen, wol, graan, wijn (2x) Genoa: Londen: Bordeaux: Napels: Frankfurt: Danzig: 2. VAN EYCK Wie zijn al die jonge mensen in het atelier van Van Eyck? Wat doen ze er allemaal? Waar zouden deze mensen de dag van vandaag hetzelfde leren? Kan je een drietal voorwerpen opsommen die je in de kamer gezien hebt? Waarvoor zouden Van Eyck of zijn leerlingen dat allemaal gebruiken. Vroeger werd op een andere manier geschilderd dan nu. Schrap de fouten in de volgende tekst. Karel de Grote / Jan Van Eyck / Filips de Goede was een meesterschilder en heel beroemd in zijn tijd. Hij gaf les aan zijn leerlingen, ook wel jongknapen / schachten / gezellen genoemd. In die tijd werden grote, belangrijke werken vooral geschilderd op houten panelen / doeken. Houten panelen / Doeken werden later meer gebruikt, hoewel ze toen ook meer en meer gebruikt werden. Vooral omdat ze duurder / goedkoper waren en makkelijker / moeilijker te transporteren. De verf werd in die tijd gemaakt op basis van eigeel / olie / water. Jan Van Eyck verfijnde echter een andere techniek, namelijk die met olieverf / waterverf / vingerverf. Hij was hiervan niet de uitvinder, maar zorgde wel dat deze techniek veel beter werd. De verf ontstond door pigmenten met grote stenen te vermalen / heel fijn te snijden / te raspen tot kleurstoffen, die dan werden verwerkt tot verf. Penselen werden in de verf gedopt via metalen doosjes, schelpen van riviermosselen of 2 Sint-Jacobsschelpen.

3 In de belevingsattractie zie je hoe de leerlingen met grote stenen producten op tafel vermengen tot kleurstof voor de verf. Maak de juiste verbinding: 3. STRATEN VAN BRUGGE Kan je drie verschillen geven tussen de bril van toen en de bril zoals die er nu uitziet? Vroeger Nu Uit welke materialen werden de huizen gebouwd in het laat middeleeuwse Brugge? Zag een middeleeuwse stad er volgens jou zo uit? Zou je in een middeleeuwse stad willen wonen? Vertel waarom (niet). 3

4 4. AMBACHTEN Valt er iets op in het huis van de paternostermaakster in de belevingsattractie en in de ontdekkingskamer die vandaag wat vreemd zou kunnen lijken? (qua organisatie en scheiding leven/werken) Zie je een verschil tussen het huis van de paternostermaakster en dat van Van Eyck? In de ontdekkingskamer heb je een spelletje waarin je zegels van ambachten moet verbinden met het product die ze maken? Kan je ze verbinden? Ken je er nog meer denk je? 5. BADHUIS Zijn volgende vragen juist of fout? Gewone mensen hadden thuis niet veel middelen voor persoonlijk hygiëne, dus ging men naar een openbaar badhuis. Elk huis had een eigen badkamer en toilet. Het badhuis was er alleen voor de eigen bevolking, en niet voor kooplieden en vreemde reizigers. Men ging er niet alleen om zich te wassen, maar ook om te ontspannen. Je kon er ook eten, van muziek genieten, zaken doen Badhuizen waren er enkel voor de rijken. Juist Fout Vind je vandaag nog iets zoals dergelijke badhuizen en ken je daar voorbeelden van? 4

5 6. TER BEURZE Weet jij welke omschrijving past bij beurs en welke bij natiehuis? Een plaats waar handel werd gedreven tussen verschillende (internationale) handelaars. Een groepering van handelaars met eenzelfde oorsprong, waar ze ook konden verblijven. Herken je de namen van de Natiehuizen en weet je waar deze handelaars vandaan komen? Plaats de namen van de Natiehuizen bij de juiste nationaliteiten. Kies uit: Hanza, Venezsia, Genova, Lucca, Fiorenza, Catalunia, Bizkaia, Portugal, England en Alba Italianen Spanjaarden Portugezen Schotten Engelsen Duitsland 7. FINALE Welke gebouwen zie je vandaag nog in Brugge? Welke gebouwen zijn verdwenen en weet je ook wanneer? Ken je nog steden met een belfort? 5

6 8. SPEELTIJD! Woordzoeker Zoek de volgende woorden: lelie, paternoster, muntstuk, sleutel, zakmes, houtskool, papier, metaalpotlood, amulet, bierton, planken, karmozijn, malachiet, soep, broodhomp, vlees, olielamp, badkuip, wijn, dadels, vijgen, druiven, mandarijn, perzik, gekonfijt fruit, stroop en kippenbouten R F D T P G C R T T D S B P P R E S L E D A D O U S E G S O E P D O O L T O P L A A T E M T R E N E T U O B N E P P I K S H Z S T N O M J P M O H D O O R B I G A E L A O N R R R H N N E A K E A K I A S E J U H R O F O D K Z M N E H I E I I E I S I T K U E E A L P C V E T Z N H J D U T H Z L A B E A A L R O I T G I S V A P M N I P L O V E M F I P T G K T P D D E M A N D A R I J N K M L E L I E R O M T A U A T U L E X L P O O R T S N J I W K M N S L E U T E L O O K S T U O H I Z I J P Z A V P T N E G J I V F Doolhof Hoe komt Jacob het snelst bij Anna terecht? 6

Markt 1 8000 Brugge T 32 (0)50 27 03 11 www.historium.be info@historium.be

Markt 1 8000 Brugge T 32 (0)50 27 03 11 www.historium.be info@historium.be Markt 1 8000 Brugge T 32 (0)50 27 03 11 www.histrium.be inf@histrium.be EDUCATIEF PAKKET Overlees even alle vragen vr je bezek aan Histrium. De antwrden p de vragen kan je vinden in de experience en in

Nadere informatie

DE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6. Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum. 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te:

DE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6. Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum. 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te: DE ROMEINEN KOMEN!! Groep 5 en 6 Vragenlijst Museumzaal Thermenmuseum 1. Namen leerlingen: Naam van de school: Te: 1 In de museumzaal hangen banieren met tekst. Een banier is een soort vlag. Er staan ook

Nadere informatie

WERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle

WERKBLAD. De Hanze. Naam: Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle WERKBLAD De Hanze Figuur 1 Afbeelding uit Stedelijk Museum Zwolle Naam: 1 1. Wat was de Hanze Een Hanze was een naam voor de samenwerking van handelaren en steden tijdens de middeleeuwen. De mensen werkten

Nadere informatie

Ontdekkingen en uitvindingen

Ontdekkingen en uitvindingen prehistorie 68 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Steden en Staten Ontdekkingen en uitvindingen Vandaag zijn Jos en Mirthe in de Buitenhaven in Kampen. Mirthe, krijgen we zeebenen

Nadere informatie

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling)

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling) Mainport Rotterdam (Naam leerling) (Klas leerling) NAAM: KLAS: Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten op de buizen en bekijk de film op de grote

Nadere informatie

SEAPORT RESIDENTIES EEN ZEE VAN TROEVEN

SEAPORT RESIDENTIES EEN ZEE VAN TROEVEN SEAPORT RESIDENTIES EEN ZEE VAN TROEVEN WELKOM IN ZEEBRUGGE 2 welkom l het project l als tweede verblijf l als belegging l contact welkom l het project l als tweede verblijf l als belegging l contact 3

Nadere informatie

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS:

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS: ANTWOORDBLAD Mainport Rotterdam NAAM: (Naam leerling) KLAS: _(Klas leerling) Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten

Nadere informatie

Verlichting 3de graad Lager Onderwijs

Verlichting 3de graad Lager Onderwijs Werkmap Verlichting 3de graad Lager Onderwijs 1 Inleiding Nu gaat met één druk op de schakelaar het licht aan en uit. Niet veel inspanning! We staan er dan ook niet bij stil dat elektriciteit in huis voor

Nadere informatie

QUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1

QUIZ. geschiedenis hoofdstuk 1 QUIZ vraag 1: Over welke eeuw gaat dit hoofdstuk? A. De 20 ste eeuw B. De 14 de eeuw C. De 16 de eeuw D. De 18 de eeuw vraag 2: Hoe wordt deze tijd ook wel genoemd? A. Tijd van de Azteken en de Maya s.

Nadere informatie

T1 L3 In het spoor van de Romeinen Oudheid (800 v.c. tot 500) 1 Wonen: van eenvoudige hut tot chique villa

T1 L3 In het spoor van de Romeinen Oudheid (800 v.c. tot 500) 1 Wonen: van eenvoudige hut tot chique villa T1 L3 In het spoor van de Romeinen Oudheid (800 v.c. tot 500) Bronnenboek p5-6 1 Wonen: van eenvoudige hut tot chique villa De rijke Romeinen wonen in stenen huizen met een pannendak: een villa op het

Nadere informatie

Romeinen 1/6. Ze vroegen overal belasting en werden zo ook steeds rijker.

Romeinen 1/6. Ze vroegen overal belasting en werden zo ook steeds rijker. Romeinen Rome was één van de vele volken in Italië. Op een gegeven moment wisten ze de baas te worden over hun buurlandje. Ze voegden de soldaten bij hun eigen leger en waren dus weer sterker! Ze trainden

Nadere informatie

Op zoek naar Dorestad

Op zoek naar Dorestad Dit speurboekje is van 1 2 Inhoudsopgave 2 Colofon Samenstelling: Marjolein den Ouden, Marieke Peters, in samenwerking met Bureau Nebti, Hilversum Redactie: Annemarieke Willemsen, Tanja van der Zon Illustraties:

Nadere informatie

Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van

Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken

Nadere informatie

In het oude Rome De stad Rome

In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,

Nadere informatie

Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs

Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Schokland Werelderfgoed Kijktocht basis onderwijs Opdracht 1 Bij de tekst Schokland Werelderfgoed op de grond. 1a. De grote foto op de grond is gemaakt in 1930. Toen was Schokland nog een eiland. Waarom

Nadere informatie

Deze (autarkisch agrarische samenleving) veranderde in de tijd van steden en staten (11 e en 12 e eeuw).wat waren de Oorzaken?

Deze (autarkisch agrarische samenleving) veranderde in de tijd van steden en staten (11 e en 12 e eeuw).wat waren de Oorzaken? Onderzoeksvraag; Waar en waardoor konden in de Tijd van Steden en Staten, oude steden weer tot bloei komen en nieuwe steden ontstaan? In vroege middeleeuwen was er sprake van een agrarische samenleving

Nadere informatie

100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf

100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf 100% Romeins op zoek naar de Romein in jezelf 1 Wist je dat alle voorwerpen op deze tentoonstel- hoi, dit is de route, begin bij leger, dan door naar haard en huis en zo verder. dit is de 2e verdieping

Nadere informatie

Markten en steden hv123

Markten en steden hv123 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 11 september 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62232 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

naam WERKBLAD in de buurt van de school Bekijk de buurt waar de school staat. Probeer de vragen te beantwoorden.

naam WERKBLAD in de buurt van de school Bekijk de buurt waar de school staat. Probeer de vragen te beantwoorden. WERKBLAD in de buurt van de school Bekijk de buurt waar de school staat. Probeer de vragen te beantwoorden. Ga het vragen. Zoek in boeken en op internet. Schrijf de antwoorden op. Zoek er plaatjes bij.

Nadere informatie

Mijn huis, mijn thuis

Mijn huis, mijn thuis Les 5: Mijn huis, mijn thuis (A-klas) Mijn huis, mijn thuis 1. Mijn huis Mijn naam is Ik ben jaar oud. Ik woon in Ik woon samen met... mensen. Heb je een broer? JA / NEE Heb je een zus? JA / NEE Mijn huis

Nadere informatie

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016

ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 ACTIVITEITEN APRIL/MEI 2016 KINDERATELIER oude knikkers Eens kijken wat je allemaal met oude knikkers kan maken! Zaterdag 9 april van 13.30-15.30 uur (groep 5 VO) Zaterdag 16 april van 13.30-15.00 uur

Nadere informatie

4-Een vondst beschrijven

4-Een vondst beschrijven UITLEG VOOR DE LEERKRACHT Wanneer een archeoloog een vondst opgraaft, vindt hij/zij vaak alleen nog maar scherven terug. Daarom kan de archeoloog niet zomaar weten wat de vondst precies voorstelt en waarvoor

Nadere informatie

Ga op de brug staan aan de Koningstraat en kijk in de richting van de Poortersloge. (Vandaag : Rijksarchief Brugge)

Ga op de brug staan aan de Koningstraat en kijk in de richting van de Poortersloge. (Vandaag : Rijksarchief Brugge) ADORNES ACHTERNA IN HET HEDENDAAGSE BRUGGE Je volgt de route van de middeleeuwse boten en bezoekt enkele historische gebouwen die vroeger en nu belangrijk waren en zijn voor Brugge. Een ommetje langs het

Nadere informatie

Opdracht 1 Deze week ga je precies bijhouden wat je allemaal eet en drinkt. Dat kun je noteren in je weekmenu, dat je van je juf of meester krijgt.

Opdracht 1 Deze week ga je precies bijhouden wat je allemaal eet en drinkt. Dat kun je noteren in je weekmenu, dat je van je juf of meester krijgt. Opdracht 1 Deze week ga je precies bijhouden wat je allemaal eet en drinkt. Dat kun je noteren in je weekmenu, dat je van je juf of meester krijgt. Opdracht 2 Aten de mensen vroeger hetzelfde als wij nu?

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting door een scholier 593 woorden 10 november 2017 5,9 22 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats Geschiedeniswerkplaats 1hv 3.1 De Griekse wereld

Nadere informatie

Street-art in de. Kijkwijzer Secundair Onderwijs

Street-art in de. Kijkwijzer Secundair Onderwijs Street-art in de Paterskerk Kijkwijzer Secundair Onderwijs Naam: Kom en ontdek het verhaal achter de kunstwerken! Welkom in de Paterskerk van Halle. De kerk is vandaag helemaal omgebouwd tot een oase van

Nadere informatie

Bayernwald. Duitse loopgraven in de Groote Oorlog. Opdrachten 4de, 5de en 6de leerjaar

Bayernwald. Duitse loopgraven in de Groote Oorlog. Opdrachten 4de, 5de en 6de leerjaar Bayernwald Duitse loopgraven in de Groote Oorlog Opdrachten 4de, 5de en 6de leerjaar Hoi, ik ben Hanna. Ik ben 11 jaar. Ik woon in Heuvelland. Vandaag neem ik jullie mee op reis in de tijd, terug naar

Nadere informatie

BIJLAGE 2 LESBRIEF BEZOEK DE KERK!

BIJLAGE 2 LESBRIEF BEZOEK DE KERK! EDE VROEGER EN NU Erfgoedleerlijn Ede BIJLAGE 2 LESBRIEF BEZOEK DE KERK! voor groep 5 t/m 8 EDE VROEGER EN NU Erfgoedleerlijn Ede MONUMENTEN bezoek de kerk Lesbrief Tijdens je bezoek aan de kerk onderzoek

Nadere informatie

Hoogstraten in de middeleeuwen en de nieuwe tijd

Hoogstraten in de middeleeuwen en de nieuwe tijd Hoogstraten in de middeleeuwen en de nieuwe tijd Sla dit document eerst in je persoonlijke map op en begin er dan in te werken! NAAM: KLAS: 1. Chronologisch bakenen we twee perioden af. De middeleeuwen

Nadere informatie

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi.

Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Opdracht 1 Nodig: kleurpotloden of stiften, poster Maak je huis mooi. Hoe ziet de woonkamer in jouw huis eruit? Hebben jullie behang met bloemen, zijn de muren in een mooie kleur geverfd of hebben jullie

Nadere informatie

BASISTEKST DVD 'ADORNES ACHTERNA'

BASISTEKST DVD 'ADORNES ACHTERNA' BASISTEKST DVD 'ADORNES ACHTERNA' Brugge, op een warme zomerdag. Een bonte mengeling van de meest uiteenlopende nationaliteiten loopt door de straten. In de late Middeleeuwen was er hier net zo n bedrijvigheid.

Nadere informatie

Een retour Rotterdam

Een retour Rotterdam 71 71 HOOFDSTUK 5 Een retour Rotterdam WOORDEN 1 Wat hoort bij elkaar? 1 zebrapad a pinnen 2 auto b binnengaan 3 automaat c oversteken 4 ingang d parkeren 2 Kies uit: tram vertraging door de week strippenkaart

Nadere informatie

DOCENT. Thema: water DROOG NAAR DE OVERKANT. groep 3 en 4. Stadshagen

DOCENT. Thema: water DROOG NAAR DE OVERKANT. groep 3 en 4. Stadshagen In groep 1 en 2 hebben de leerlingen ontdekt dat er veel water in is en hebben ze onderzocht welke dieren in en bij het water leven. In groep 3 en 4 verdiepen de leerlingen hun kennis over het water in

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Havens, anders bekeken

Havens, anders bekeken Havens, anders bekeken o 1 "Havens zijn heel belangrijk voor mensen. Het zijn plaatsen waar grote hoeveelheden goederen van de ene naar de andere plaats getransporteerd kunnen worden. Ze liggen langs rivieren,

Nadere informatie

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE

AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF 1: MASKERS VOOR DE BEESTENBENDE AVONTURENPAKKET DE UITVINDERS EN DE BEESTENBENDE Copyright De Uitvinders Uitgave 2016 Versie 1.0 LESBRIEVEN LEERKRACHTENBESTAND LESBRIEF

Nadere informatie

Deze (autarkisch agrarische samenleving) veranderde in de tijd van steden en staten (11 e en 12 e eeuw).wat waren de Oorzaken?

Deze (autarkisch agrarische samenleving) veranderde in de tijd van steden en staten (11 e en 12 e eeuw).wat waren de Oorzaken? Onderzoeksvraag; Waar en waardoor konden in de Tijd van Steden en Staten, oude steden weer tot bloei komen en nieuwe steden ontstaan? In vroege middeleeuwen was er sprake van een agrarische samenleving

Nadere informatie

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be

Nadere informatie

VAN DRAPENIERLAAN TOT HANDJESGRAS. Thema: verhalen

VAN DRAPENIERLAAN TOT HANDJESGRAS. Thema: verhalen DOCENT Binnen het thema verhalen houden zich bezig met de straatnamen in. Waar komen deze straatnamen vandaan? En wat betekenen ze? En waar komt de naam zelf vandaan? Bij een bezoek aan het Historisch

Nadere informatie

Vlaanderen 6 dagen per trein

Vlaanderen 6 dagen per trein Vlaanderen 6 dagen per trein individuele fietsvakantie vanaf 440 Het Brugse ommeland en de weidse polders Van oost naar west, van noord naar zuid: "In Vlaanderen geraakt ge overal in een ommezien", zoals

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Het dorp kleurt de wereld kleurt het dorp...

Het dorp kleurt de wereld kleurt het dorp... Achter Glas is de naam van een groepje mensen dat elke twee jaar een straattentoonstelling organiseert in het smalle gedeelte van de Mortselsesteenweg. Ook dit jaar organiseert Achter glas een straattentoonstelling.

Nadere informatie

Ik laat je ontdekken hoe de mensen hier vroeger leefden. En je leert over de omgeving; over de grond, de bomen en de beestjes.

Ik laat je ontdekken hoe de mensen hier vroeger leefden. En je leert over de omgeving; over de grond, de bomen en de beestjes. HALLO! IK BEN EDDY DE EGEL. VANDAAG NEEM IK JE MEE OP ONTDEKKING IN DE SPITKEET! WIJ EGELS SCHARRELEN AL HEEL LANG TUSSEN DE MENSEN. MEESTAL ZIE JE ONS NIET MAAR WIJ ZIEN VAN ALLES! Ik laat je ontdekken

Nadere informatie

Opdracht 1 Hoe werden mensen vroeger begraven? Je krijgt een fotoblad met oude grafmonumenten, zoals een piramide en een hunebed.

Opdracht 1 Hoe werden mensen vroeger begraven? Je krijgt een fotoblad met oude grafmonumenten, zoals een piramide en een hunebed. D S T R K C N T Opdracht 1 Hoe werden mensen vroeger begraven? Je krijgt een fotoblad met oude grafmonumenten, zoals een piramide en een hunebed. 1. Welk grafmonument staat op welke foto? Schrijf de goede

Nadere informatie

Monumenten, kunst en ambacht - Open Monumentendag in Midden-Delfland 2015

Monumenten, kunst en ambacht - Open Monumentendag in Midden-Delfland 2015 Monumenten, kunst en ambacht - Open Monumentendag in Midden-Delfland 2015 Lesbrief voor de groepen 7 van de basisscholen in Midden-Delfland Deze les is de voorbereiding voor de Kindermonumentendag op vrijdag

Nadere informatie

De IJzertijd (van 800 tot 12 voor Christus).

De IJzertijd (van 800 tot 12 voor Christus). De IJzertijd (van 800 tot 12 voor Christus). 1 En toen was er IJzer! Dat moeten de boeren aan het eind van de Bronstijd 2 hebben gezegd. Er is een metaal gevonden dat iedereen kan gebruiken. Brons 3 was

Nadere informatie

Leembouw en vakwerkbouw

Leembouw en vakwerkbouw Leembouw en vakwerkbouw 1. Leem? Leem! Deze gebouwen zien er alle vijf heel verschillend uit. Ze zijn dan ook gebouwd op vier verschillende continenten, in verschillende tijdperken en met verschillende

Nadere informatie

Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt

Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt Naam: DE GOUDEN EEUW en Rembrandt De Gouden Eeuw duurde niet precies honderd jaar. Hij begon aan het eind van de 16de eeuw, beleefde zijn hoogtepunt rond 1675 en was in de 18de eeuw voorbij. De Gouden

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Een wereld vol letters 2. Letters 3. Plaatjes lezen 4. Het pictogram 5. Van plaatje naar teken 6. Letters en klanken

inhoud blz. 1. Een wereld vol letters 2. Letters 3. Plaatjes lezen 4. Het pictogram 5. Van plaatje naar teken 6. Letters en klanken Letters Letters inhoud blz. 1. Een wereld vol letters 3 2. Letters 4 3. Plaatjes lezen 5 4. Het pictogram 6 5. Van plaatje naar teken 7 6. Letters en klanken 8 7. Overal letters 9 8. Rome 10 9. Vreemde

Nadere informatie

Middeleeuws Oldenzaal

Middeleeuws Oldenzaal D S T R K C N T Opdracht 1 Bekijk de kaart op de volgende bladzijde. 1. Waar kun je aan zien dat dit een oude kaart is? 2. Wat valt je op aan de manier waarop Oldenzaal vroeger gespeld werd? 3. Welke vorm

Nadere informatie

Woordsoorten. De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort.

Woordsoorten. De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort. Woordsoorten De woorden in een zin kunnen in een bepaalde groep worden ingedeeld. De woordsoort geeft aan tot welke groep een woord behoort. Woord Uitleg Voorbeeld Werkwoord Lidwoord Zelfstandig Bijvoeglijk

Nadere informatie

Doezijde. Zelf verf maken. Wat ga je doen? Je gaat zelf verf maken en hier ook mee verven!

Doezijde. Zelf verf maken. Wat ga je doen? Je gaat zelf verf maken en hier ook mee verven! Doezijde Zelf verf maken Wat ga je doen? Je gaat zelf verf maken en hier ook mee verven! Wat heb je nodig? Spullen Kwast of penseel Vel wit A4 papier om op te verven 4 schaaltjes Limonadeglas 4 theelepeltjes

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Begrippen. mammoet Een dier uit de prehistorie. Een mammoet leek op een grote harige olifant. jagers

Begrippen. mammoet Een dier uit de prehistorie. Een mammoet leek op een grote harige olifant. jagers ijstijd De tijd dat Nederland onder een laag ijs lag. mammoet Een dier uit de prehistorie. Een mammoet leek op een grote harige olifant. jagers Mensen die zochten naar dieren om ze te vangen en op te eten.

Nadere informatie

VRAGEN INTERVIEWS. Onderwijs. Religie Kleding. Seksuele revolutie Voeding. Ontspanning & vrije tijd. Mobiliteit

VRAGEN INTERVIEWS. Onderwijs. Religie Kleding. Seksuele revolutie Voeding. Ontspanning & vrije tijd. Mobiliteit Dit is een selectie van jullie vragen. Het is een hele lijst geworden. Dit zijn richtvragen om jullie op weg te helpen. Je hoeft je er niet strikt aan te houden, je kan vragen weglaten of je kan ook iets

Nadere informatie

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 is de haven uitgebreid met Maasvlakte 2. Zodat

Nadere informatie

BENODIGDHEDEN o Werkbladen o Antwoordkaarten o Eventueel verdiepingsopdracht

BENODIGDHEDEN o Werkbladen o Antwoordkaarten o Eventueel verdiepingsopdracht Leerkrachtinformatie Groep 6 Zeehavens in Zeeland Lesduur:90 minuten (klassikaal en in tweetallen) DOEL De leerlingen weten op een kaart van Zeeland de zeehavens te vinden en te benoemen; kunnen de werking

Nadere informatie

- De zin in een andere tijd zetten (tijdproef). - De zin vragend maken. - Van enkelvoud meervoud maken of andersom (getalproef).

- De zin in een andere tijd zetten (tijdproef). - De zin vragend maken. - Van enkelvoud meervoud maken of andersom (getalproef). 2. Persoonsvorm pv Wat is de persoonsvorm? Daar draait in een zin eigenlijk alles om. De persoonsvorm is altijd een werkwoord. Hoe kun je de persoonsvorm vinden? - De zin in een andere tijd zetten (tijdproef).

Nadere informatie

Aan tafel! Een hond als servet?

Aan tafel! Een hond als servet? Aan tafel! De middeleeuwse mensen aten rond 8 uur s morgens en om 13 uur s middags. Na een tijdje stapten ze over op ontbijt, middagmaal en diner. Hun basisvoedsel was brood,groenten, vlees en vis. Ze

Nadere informatie

Speklappen en rookworsten

Speklappen en rookworsten Opdracht 1 Deze opdracht doe je in een groepje van vier. Nodig: A3-papier, zwarte stift. Om vlees te kunnen eten, worden er dieren geslacht. In jouw gemeente waren er vanaf 1850 veel slachterijen en vleesfabrieken

Nadere informatie

Extra spreekopdrachten

Extra spreekopdrachten Extra spreekopdrachten 1** VERTEL. 1. Je loopt in het park. Er loopt een man voor je. Je ziet dat zijn sleutels uit zijn tas vallen. Wat zeg je tegen hem? 2. De studieadviseur van je opleiding vraagt wat

Nadere informatie

inhoud Zorgen voor elkaar Aan tafel - brood en water

inhoud Zorgen voor elkaar Aan tafel - brood en water inhoud 43 13 07 Zorgen voor elkaar Aan tafel - brood en water 19 25 31 37 Licht in het donker Snoeien en groeien Dood en leven Als je kiezen moet Van het begin tot aan het einde Hey, jij daar! Vind jij

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - MIDDENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per

Nadere informatie

Historische belevingsattractie. Events & nocturnes

Historische belevingsattractie. Events & nocturnes Historische belevingsattractie Events & nocturnes Prijzen en voorwaarden 2014 Welkom Beste Historium neemt je mee op een tijd reis naar Brugge in de Middeleeuwen doorheen historisch correct gereconstrueerde

Nadere informatie

DE STAD. Projectboek Mens en Maatschappij HET HOOGHUIS. ZUID/WEST Leerjaar 1 b/k

DE STAD. Projectboek Mens en Maatschappij HET HOOGHUIS. ZUID/WEST Leerjaar 1 b/k DE STAD Projectboek Mens en Maatschappij HET HOOGHUIS ZUID/WEST Leerjaar 1 b/k Inhoud Introductie... 2 Ruimteverdeling... 3 Bouwstijl... 5 Het stadswapen... 7 Onderzoek en presentatie... 12 Beoordelingscriteria...

Nadere informatie

.22. Hoe ziet een centrum eruit?

.22. Hoe ziet een centrum eruit? Hoe ziet een centrum eruit? Hoofdstuk 2 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je hoe een centrum eruitziet. Je leert ook hoe het komt dat sommige steden of plekken een centrum zijn geworden. Begrippen

Nadere informatie

4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in:

4 Vind me dan. Achtergrondinfo Planten en dieren hebben allerlei manieren om niet op te vallen. Deze kunnen onderverdeeld worden in: 4 Vind me dan Er is altijd wel een verjaardag of een ander feestje om te vieren. En bij een feestje horen cadeautjes. Maar voor het zover is, wil je het cadeautje natuurlijk zo goed mogelijk verstoppen.

Nadere informatie

Het project is ontwikkeld voor leerlingen van groepen 3 en 4. Het is een eerste kennismaking met een museum en haar collectie.

Het project is ontwikkeld voor leerlingen van groepen 3 en 4. Het is een eerste kennismaking met een museum en haar collectie. Lesbrief Verzamelen Inleiding In het kader van een bezoek aan Museum Tweestromenland is deze lesbrief ontwikkeld. Het thema verzamelen staat hierin centraal. Een collectie van een museum heeft immers veel

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Welkom 1. - Hallo! - Oek - Museum - Kwartet. Hallo! Ik ben Oek.

Welkom 1. - Hallo! - Oek - Museum - Kwartet. Hallo! Ik ben Oek. Welkom 1. - Hallo! - Oek - Museum - Kwartet Hallo! Ik ben Oek. Welkom 1. - Hallo! - Oek - Museum - Kwartet Op deze kaarten kun je plaatjes vinden van mijn wereld. De wereld van Oek Welkom 1. - Hallo! -

Nadere informatie

...het is vakantie! Het thema voor deze zomer is Summer Vibes!

...het is vakantie! Het thema voor deze zomer is Summer Vibes! ...het is vakantie! Het thema voor deze zomer is Summer Vibes! In dit boekje vindt u alle activiteiten die we rond dit thema tijdens de zomervakantie doen. We gaan lekker veel naar buiten en doen super

Nadere informatie

Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon

Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken

Nadere informatie

De Romeinen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/40999

De Romeinen. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/40999 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Wassink 16 January 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/40999 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein. Wikiwijsleermiddelenplein

Nadere informatie

Aardewerken pot Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het voorwerp is?... Munten Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het voorwerp is?...

Aardewerken pot Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het voorwerp is?... Munten Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het voorwerp is?... WERKBLAD 1 HET WERK VAN DE ARCHEOLOOG Kruis aan welk materiaal jij met je groepje onderzoekt. Bekijk de film en zoek het antwoord op de vraag. Aardewerken pot Vraag: hoe weet de onderzoeker hoe oud het

Nadere informatie

Codewoord. Antwoordblad

Codewoord. Antwoordblad Gegroet, beste alien trainers en welkom bij het WordSpeed commandocentrum. Mijn naam is SiDR. Ik ben heel blij dat je er bent. De WordSpeed aliens en ik kunnen jouw hulp namelijk goed gebruiken. Een poosje

Nadere informatie

Ja, dat weet ik natuurlijk niet. Ik heb hem nog niet geprobeerd. Uitproberen? Wij? Dat doe je toch eerst met een beest?

Ja, dat weet ik natuurlijk niet. Ik heb hem nog niet geprobeerd. Uitproberen? Wij? Dat doe je toch eerst met een beest? cène 1 De musical start met een film. In de film zien we de klas. Er wordt les gegeven. Dit is een gewone situatie. Op een gegeven moment gaat de meester/juf weg. (3) C D E F Oooh wat is dit toch saai.

Nadere informatie

Stadswandeling. Kruispoort

Stadswandeling. Kruispoort Brugge Brugge is de hoofdstad van de provincie West-Vlaanderen. De gemeente telt bijna 117.000 inwoners. Ongeveer 20.000 daarvan wonen in het historisch centrum. In 2002 was Brugge Culturele hoofdstad

Nadere informatie

Kijk op de achterkant voor de route van de speurtocht en volg de nummers!

Kijk op de achterkant voor de route van de speurtocht en volg de nummers! ijk op de achterkant voor de route van de speurtocht en volg de nummers! tart het speuren! Hoi, ik ben Jacob. Iedere dag vlieg ik over andgoed eukenhof. Het is hier heel leuk en er is van alles te zien.

Nadere informatie

Op het strand. Ben jij ook wel eens aan zee geweest? En heb je toen ook schelpen gezocht? Waar was jij in de vakantie? Ik was. mesheft.

Op het strand. Ben jij ook wel eens aan zee geweest? En heb je toen ook schelpen gezocht? Waar was jij in de vakantie? Ik was. mesheft. Op het strand Els en Tim zijn terug. Ze zijn op vakantie geweest. Helemaal naar Frankrijk. Ze hebben daar gespeeld met nieuwe vriendjes. Ook hebben ze gezwommen in zee. Op het strand lagen mooie schelpen.

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

FRANKFURT AM MAIN VOL CONTRASTEN

FRANKFURT AM MAIN VOL CONTRASTEN FRANKFURT AM MAIN VOL CONTRASTEN FRANKFURT AM MAIN ligt zowel wat Duitsland betreft, alsook in Europees verband, centraal. De internationale lucht - haven is vanuit alle windstreken wereldwijd gemakkelijk

Nadere informatie

Inleiding. De hongerigen spijzen. De dors gen laven. De naakten kleden. De vreemdelingen herbergen. De gevangenen verlossen / bezoeken

Inleiding. De hongerigen spijzen. De dors gen laven. De naakten kleden. De vreemdelingen herbergen. De gevangenen verlossen / bezoeken De 7 werken van barmhartigheid wandelboekje 2 19 Gebruik de bankjes rechts van je om even uit te blazen. Zoek samen met je begeleider en je medewandelaars uit of je bij iedere stopplaats het juiste werk

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs

Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs Bijlage 6: Schetsbordverhaal Zacheüs 31 oktober 2010 Zacheüs Ellen Zuijdwegt-Dronkers Van dit verhaal is een schetsbord verhaal gemaakt Dit is tekenen of schilderen terwijl je vertelt. Dit kan heel eenvoudig

Nadere informatie

Wijchense Molen. Lesbrief

Wijchense Molen. Lesbrief Wijchense Molen Lesbrief Lesbrief de Wijchense Molen Inleiding In het kader van het bezoek aan Wijchense Molen is deze lessenserie ontwikkeld. Tijdens het project maken de leerlingen kennis met de molen

Nadere informatie

RIETVELDS MEESTERWERK LEVE DE STIJL!

RIETVELDS MEESTERWERK LEVE DE STIJL! 2017 RIETVELDS MEESTERWERK LEVE DE STIJL! DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE + BEELDPAKKET VOORBEREIDENDE LES + VERWERKING Beste leerkracht, Voorafgaand aan het museumbezoek bij de tentoonstelling Rietvelds

Nadere informatie

Voorbeelden van een kerstwandeling en een lichtjestocht

Voorbeelden van een kerstwandeling en een lichtjestocht Voorbeelden van een kerstwandeling en een lichtjestocht U vindt hier een voorbeeld voor een kerstwandeling en twee voorbeelden van een lichtjestocht. Kerstwandeling Voor deze kerstwandeling is een route

Nadere informatie

Wat weet jij over wonen? Dat ga je met je groepje opschrijven in een woordspin.

Wat weet jij over wonen? Dat ga je met je groepje opschrijven in een woordspin. Opdracht 1 Deze opdracht maak je in een groepje van vier. Nodig: 1 vel A3-papier, zwarte en een rode stift Wat weet jij over wonen? Dat ga je met je groepje opschrijven in een woordspin. Je doet het zo:

Nadere informatie

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd

Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Spelen met vuur Afdrukken pagina 2-19 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte in leerdagboek

Nadere informatie

Hilversum van vroeger naar nu

Hilversum van vroeger naar nu Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres DigilessenPO 20 March 2014 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/41038 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

(WERELD) BURGERSCHAP VRIENDJES WORDEN MET AFLATOUN (OPDRACHT OM THUIS UIT TE VOEREN) AFLATOUN IN ANDERE LANDEN (20 MINUTEN)

(WERELD) BURGERSCHAP VRIENDJES WORDEN MET AFLATOUN (OPDRACHT OM THUIS UIT TE VOEREN) AFLATOUN IN ANDERE LANDEN (20 MINUTEN) (WERELD) BURGERSCHAP Bij dit onderdeel leren de leerlingen over hun leefomgeving. Ze leren hoe ze zo goed mogelijk voor hun eigen, directe leefomgeving kunnen zorgen. Ook leren ze over regels en taken

Nadere informatie

Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8)

Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8) Voorbereidende les bij de rondleiding Ik ruik, ik voel wat jij niet ziet Geschiedenis Werkblad voor leerlingen bij Gouden Eeuw (groep 7 en 8) Werkblad 1 Oorlog en vrede Nederland was in de 17de eeuw vaak

Nadere informatie

Dit is de docentenhandleiding voor bij de werkboekjes A, B en C van de middeleeuwse stad.

Dit is de docentenhandleiding voor bij de werkboekjes A, B en C van de middeleeuwse stad. Project de middeleeuwse stad Docentenhandeling Gemaakt door: Myrthelaan@hotmail.com 2019, Zwolle. Dit is de docentenhandleiding voor bij de werkboekjes A, B en C van de middeleeuwse stad. De middeleeuwse

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Werkboek IJstijden groep 5-6

Werkboek IJstijden groep 5-6 Werkboek IJstijden groep 5-6 Naam Groep Les 1 Groep 5/6 Ontstaan van de ijstijd In het verhaal van Manny heb je kunnen lezen hoelang de ijstijd duurde. Wanneer eindigde de laatste ijstijd? In het verhaal

Nadere informatie

Dienstverlenende werkzaamheden Les 4

Dienstverlenende werkzaamheden Les 4 Dienstverlenende werkzaamheden Les 4 de Schijf van Vijf nogmaals! maar ook roosteren en plannen vandaag werk je alleen bij opdracht 1 met de hele groep. de andere opdrachten doe je individueel De Schijf

Nadere informatie

Verdiepingsbijeenkomst over hoe we in het Avondmaal verbonden zijn met Christus en met elkaar als één lichaam.

Verdiepingsbijeenkomst over hoe we in het Avondmaal verbonden zijn met Christus en met elkaar als één lichaam. Je ziet het niet, toch gebeurt het Leeftijd: 9-12 Thema: avondmaal, Jezus, kerk, lichaam Verdiepingsbijeenkomst over hoe we in het Avondmaal verbonden zijn met Christus en met elkaar als één lichaam. Doelen

Nadere informatie

Les over tussendoortjes

Les over tussendoortjes Les over tussendoortjes Groep 7 en 8 Leerdoel Na de les weten de kinderen: - wat gezonde tussendoortjes zijn. - waarom we beter gezonde tussendoortjes kunnen eten dan de gangbare. - waarvoor tussendoortjes

Nadere informatie

Verhalen uit het. Midden-Oosten. naverteld door Sandra van der Stege

Verhalen uit het. Midden-Oosten. naverteld door Sandra van der Stege Verhalen uit het Midden-Oosten naverteld door Sandra van der Stege Moeilijke woorden staan schuin. Ze worden uitgelegd in de woordenlijst op pagina 63. Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Inhoud

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie